dr Bartłoiej Rokicki Katedra akroekonoii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk konoicznych UW
dr Bartłoiej Rokicki Założenia analizy arshalla-lernera Chcey srawdzić, czy derecjacja waluty krajowej w każdy rzyadku rowadzi do orawy salda bilansu handlowego. Ignorujey rzeływy kaitału KA=0 sytuacja tyowa dla okresu rzed rokie 1973. A zate bilans łatniczy jest równy bilansowi handloweu zakładay handel tylko dwoa dobrai. Dochód jest stały ełne zatrudnienie, a zate jedyny czynnikie ający wływ na oyt jest ziana cen. Przy określaniu wielkości swojego oytu konsuenci orównują cenę dóbr krajowych i zagranicznych wyrażoną w walucie krajowej. Podaż krajowa i zagraniczna jest nieskończenie elastyczna cena eksortu w walucie krajowej i iortu w walucie zagranicznej jest stała. A zate wielkość rodukcji zależy tylko od oytu
dr Bartłoiej Rokicki Wływ derecjacji waluty krajowej na bilans handlowy fekty derecjacji: o Rośnie relatywna cena dóbr zagranicznych wiec aleje oyt sada iort o Dobra krajowe wyrażone w walucie zagranicznej tanieją rośnie eksort Ziana bilansu handlowego w walucie krajowej: o Ziana wydatków na iort: wynik niejasny sada ale jednocześnie rośnie o Ziana wływów z eksortu: wzrost Ziana bilansu handlowego w walucie zagranicznej: o Ziana wydatków na iort: sadek o Ziana wływów z eksortu: / wynik niejasny rośnie zarówno jak i
dr Bartłoiej Rokicki Wływ derecjacji na bilans handlowy algebraicznie Bilans handlowy jest równy: CA = Bierzey ochodną o : dca d = Nastęnie wyciągay aby otrzyać: d d d d + dca d = 1+ gdzie: d /, d/ d / d/
dr Bartłoiej Rokicki Wływ derecjacji na bilans handlowy algebraicznie cd. Z orzedniego slajdu wynika, że: dca d 0 + > 1 = A zate jeśli oczątkowo bilans handlowy wynosi 0 czyli wartość eksortu jest równa wartości iortu =, to wówczas wzrost noinalnego kursu walutowego orawi bilans handlowy jeśli sełniony jest warunek: + >1 A zate warunek arshalla-lernera stanowi, iż w rzyadku zrównoważonego bilansu handlowego derecjacja waluty krajowej orawi saldo bilansu handlowego tylko jeśli sua elastyczności iortu i eksortu jest większa od 1.
dr Bartłoiej Rokicki Co jeśli oczątkowo CA 0? Pełen warunek orawy salda bilansu handlowego w efekcie derecjacji jest dany wzore: gdzie e e + >1 to stosunek wartości eksortu do iortu W rzyadku oczątkowego deficytu, warunek arshalla Lernera + jest zbyt słaby aby zaewnić, ze derecjacja orawi bilans handlowy. Jednocześnie, w rzyadku oczątkowej nadwyżki bilansu handlowego, warunek arshala Lernera jest zbyt silny dla orawy salda czyli saldo bilansu handlowego oże ulec orawie nawet jeśli nie jest sełniony. >1
Przykłady warunku arshalla-lernera gdy CA 0 dr Bartłoiej Rokicki Deficyt bilansu handlowego: Jeśli =0.7, = 0.9,, to wówczas warunek arshalla = 0.3 e Lernerajest sełniony ale saldo nie ulegnie orawie: 0.7 0.9 + 0.3 = 0.93< 1 Nadwyżka bilansu handlowego: Jeśli =1.2,, to wtedy warunek arshalla-lernera e = 0.7, = 0.2 nie jest sełniony ale saldo bilansu handlowego ulegnie orawie: 1.2 0.7+ 0.2 = 1.04>1
dr Bartłoiej Rokicki Paradoks warunku arshalla-lernera Czy jest ożliwe, ze derecjacja dorowadzi do orawy salda handlowego wyrażonego w walucie zagranicznej i jednocześnie do jego ogorszenia gdy jest wyrażone w walucie krajowej? TAK! CA: CA*: To oznaczałoby, że: A zate jest to ożliwe jeśli oczątkowo ay deficyt salda handlowego. 1 < + 1 > + > + 1 < + <
dr Bartłoiej Rokicki lastyczność handlu w krótki i długi okresie krzywa J Okazuje się, że elastyczność handlu oże być inna w krótki i w długi okresie. A zate warunek arshalla-lernera oże być sełniony w długi okresie i nie być sełniony w krótki. Krzywa J okazuje, że derecjacja waluty krajowe ogorszy bilans handlowy w krótki okresie z owodu nieelastycznego eksortu i iortu. Z uływe czasu elastyczności ulegają zwiększeniu i balans handlowy ulega orawie. Przyczyny różnic w elastyczności handlu w krótki i długi okresie: Długie kontrakty o stronie odaży Konsuenci otrzebują czasu na substytucję Producenci zagraniczni utrzyują ceny na stały ozioie aby zachować udział w rynku
dr Bartłoiej Rokicki Zadanie1. Załóży, że Stany Zjednoczone eksortują do Nieiec 1 ln rocesorów o cenie 100 USD za sztukę i iortują 2000 saochodów BW o cenie 50000 UR za ojazd. Przyjijy także, że oczątkowo kurs walutowy wynosi 1 USD/UR. W jaki sosób 10% derecjacja dolara względe euro włynie na saldo handlowe Stanów Zjednoczonych? Uzuełnij oniższą tabelę rezentującą skutki derecjacji rzy rożnych założeniach co do elastyczności oytu na wyieniane towary. Wszystkie wartości wyraź w dolarach. Przyjijy, że to cenowa elastyczność oytu na dobra eksortowane, zaś to cenowa elastyczność oytu na dobra iortowane. Przed derecjacją Po derecjacji 0 1/2 1 3/4 0 0 1/2 3/5 Wielkość eksortu Wielkość iortu Cena dobra na eksort Cena dobra z iortu Przychody z eksortu Wydatki na iort Bilans handlowy
dr Bartłoiej Rokicki Zadanie2. Poniżej rzedstawiono oszacowaną reakcję salda obrotów bieżących na zianę kursu walutowego złotego olskiego względe euro w latach 2000-2015 w ostaci funkcji reakcji na iuls. Oś ionowa rzedstawia rocenty ziany, oś ozioa iesiące, które ułynęły od ziany kursu walutowego. Skoentuj uzyskane wyniki w kontekście warunku arshalla-lernera wyjaśnij ojęcie krzywej J i odaj czynniki deterinujące jej kształt.
dr Bartłoiej Rokicki Zadanie3. Załóży, że ceny krajowe i zagraniczne znoralizowano do jedności = = 1, oyt na krajowy eksort dany jest funkcją = 50 + 100 wyrażony w walucie krajowej, zaś oyt na iort dany jest rzez = 250 100 wyrażony w walucie zagranicznej. a Zaisz bilans handlowy w walucie krajowej b Załóży, że oczątkowo bilans handlowy wynosi zero. Czy derecjacja waluty krajowej orawi bilans handlowy w tej sytuacji? c Przy jaki ozioie kursu walutowego derecjacja waluty krajowej będzie orawiała bilans handlowy wyrażony w walucie krajowej jeśli bilans nie jest równy 0? d Załóży, że oczątkowo bilans handlowy wykazywał nadwyżkę, a dokładniej -eksort był wyższy od iortu o 150. Czy w tej sytuacji derecjacja waluty krajowej orawi bilans handlowy w walucie krajowej? e Wyznacz rzedział wartości kursu walutowego taki, że niewielka derecjacja waluty krajowej orawia bilans handlowy w walucie zagranicznej CA* = / oraz w ty say czasie ogarsza bilans handlowy w walucie krajowej CA =.
dr Bartłoiej Rokicki Zadanie 4.Warunek arshalla Lernera okazuje rzy jakich warunkach derecjacja lub dewaluacja waluty krajowej rowadzi do orawy salda handlowego. a Na jakich założeniach oiera się wyrowadzenie tego warunku? b Przyjijy, że wszystkie konieczne założenia są sełnione. Bilans handlowy wyrażony w walucie obcej ożna zaisać jako: CA* = /, rzy uraszczający założeniu, że = = 1. Kurs walutowy zaisujey w kwotowaniu bezośredni. Wyrowadź warunek orawy salda bilansu handlowego od wływe derecjacji waluty krajowej. c Wyrowadź warunek orawy salda bilansu handlowego od wływe derecjacji waluty krajowej, jeśli bilans handlowy wyrażony jest w walucie krajowej. Czy oba warunki są sobie równoważne? d Czy warunek arshalla Lernera jest zbyt słaby, czy zbyt ocny warunkie orawy bilansu handlowego wskutek dewaluacji, jeśli założyy, że oczątkowo ay do czynienia z deficyte bilansu handlowego? Czy odowiedź zależy od tego, w której walucie wyrażony będzie bilans handlowy? e Czy ożliwe jest, aby derecjacja waluty krajowej orawiała bilans handlowy wyrażony w walucie krajowej i jednocześnie ogarszała go w walucie zagranicznej? Jakie usiałoby być saldo bilansu handlowego aby było to ożliwe?