Handel międzynarodowy - Otwarcie gospodarki

Transkrypt

1

2 Handel międzynarodowy - Otwarcie gospodarki 2

3 Handel międzynarodowy - Otwarcie gospodarki 0 Autarkia = = gospodarka zamknięta 0 Gospodarka otwarta 3

4 Otwarcie gospodarki - zadanie 0 Jak mierzymy stopień otwartości gospodarki? 0 Posługując się danymi z bazy danych Banku Światowego porównaj stopień otwarcia różnych gospodarek. Czy widoczne są jakieś prawidłowości, jeśli chodzi o relację między otwarciem a wielkością gospodarek, stopniem ich rozwoju ekonomicznego? 0 Jak w porównaniu z innymi krajami można ocenić stopień otwarcia gospodarki Polski? 0 Jak to jest możliwe, że niektóre kraje mają stopień otwarcia (mierzony eksportem do PKB) powyżej 100%? 4

5 Handel międzynarodowy - Bilans handlowy 5

6 Transakcje międzynarodowe Kraj Zagranica 6

7 Rachunek bilansu płatniczego Odzwierciedlenie transakcji zagranicznych 0 Rachunek bilansu płatniczego = balance of payments (BP) BP = CA + CP + OR + OE = 0 0 Bilans obrotów bieżących (current account CA) CA od NX odróżnia obecność transferów bieżących 0 Bilans kapitałowy (capital account CP) 0 Oficjalne rezerwy zagraniczne (official reserves account OR) 0 Saldo błędów i opuszczeń (omissions and errors account OE) 7

8 Bilans płatniczy 0 suma wszystkich składników musi być zbilansowana: BP = CA + CP + OR + OE = 0 CA + CP + OE = OR Uproszczenie: BP = CA + CP = NX + CP = 0 CA = CP 8

9 Dwa pojęcia równowagi 0 Równowaga zewnętrzna: BP w stanie równowagi 0 Równowaga wewnętrzna: Gospodarka w stanie pełnego zatrudnienia Optymalną sytuacją byłoby osiągnięcie zarówno zewnętrznej jak i wewnętrznej równowagi 9

10 Mobilność kapitału 0 Doskonała mobilność 0 Brak mobilności r r r* BP=0 r* BP=0 Y* Y Y* Y 10

11 Deficyty bliźniacze - zadanie 0 Deficyty bliźniacze 0 Często używane w kontekście zmian w polityce fiskalnej i równowadze zewnętrznej Stanów Zjednoczonych w latach osiemdziesiątych. Z kolei w latach dziewięćdziesiątych w polityce fiskalnej krajów należących do UE obserwowaliśmy redukcję wydatków wymuszoną w dużej mierze przez kryteria konwergencji z Maastricht, od spełnienia których zależało przyjęcie kraju do UGW. 0 Znajdź informacje o saldzie budżetu, saldzie rachunku obrotów bieżących oraz oszczędnościach krajowych za lata kraju, który miał ogromne kłopoty ze spełnieniem fiskalnych kryteriów konwergencji - Belgii. 0 Czy w przypadku Belgii zadziałał mechanizm opisywany przez teorię deficytów bliźniaczych. Jeśli nie, to czemu mogło się tak stać? 11

12 Bilans płatniczy Polski- zadanie 0 Posługując się danymi dotyczącymi polskiego bilansu płatniczego w okresie , oceń prawdziwość następujących stwierdzeń: 1. Gospodarka Polski charakteryzuje się trwałą nadwyżką na rachunku obrotów finansowych i deficytem na rachunku obrotów kapitałowych. 2. W ostatnich latach, dwoma składnikami rachunku obrotów bieżących o dodatnim saldzie były usługi i transfery. 3. Deficyt rachunku obrotów bieżących finansowany jest przede wszystkim z inwestycji bezpośrednich. 4. W ostatnich latach obserwujemy dodatnie saldo błędów i opuszczeń. 5. W 2010 roku bilans płatniczy Polski w wąskim rozumieniu zamknął się deficytem. 6. Wejście Polski do UE znalazło swoje odzwierciedlenie w polskim BP między innymi w postaci wzrost dodatniego salda transferów netto z zagranicy. 12

13 Struktura bilansu płatniczego -zadanie Które kraje UE mają nadwyżkę, a które deficyt rachunku obrotów bieżących? Czy to trwałe, czy nietrwałe - odwołaj się do danych z przeszłości? 13

14 Handel międzynarodowy kurs walutowy 14

15 Nominalny kurs walutowy Kurs walutowy S 1 S 0 0 cena waluty jednego kraju wyrażona w walucie innego kraju. e 1 e 0 D Q 1 Q 0 Ilość pieniądza 15

16 Nominalny kurs walutowy 0 2 alternatywne formy zapisu: 0 Notacja bezpośrednia cena jednostki waluty zagranicznej wyrażona w walucie krajowej 2,7986 PLN USD ; 0 Notacja pośrednia PLN 3,9989 EUR cena jednostki waluty krajowej jest wyrażona w walucie zagranicznej 0,2501 EUR PLN 16

17 Nominalny kurs walutowy - zadanie 0 Znajdź definicję kwotowania amerykańskiego i europejskiego kursu walutowego 0 Porównaj kwotowania tych samych par walut w Polsce i UK, 0 Pokaż na danych Paradoks Siegela. 17

18 Kurs walutowy - zadanie 0 Korzystając z portalu prezentującego dane historyczne o kurach walutowych: 0 oceń jak w okresie ostatnich 36 miesięcy zmieniał się kurs USD względem PLN Jak wpływało to na sytuację eksportów, a jak importerów w Polsce? 18

19 19

20 Systemy walutowe Określają warunki funkcjonowania pieniądza danego kraju w transakcjach międzynarodowych 0 System sztywnych/stałych kursów walutowych kurs nie ulega zmianom (zadanie banku centralnego) 0 System pełzających kursów walutowych kurs zmienia się w z góry zdefiniowany sposób 0 System płynnych kursów walutowych kurs regulowany działaniami rynku 20

21 Zmiany poziomu kursu walutowego Urzędowe 0 Dewaluacja 0 zmiana cen przez władze walutowe (bank centralny) 0 podwyższenie ceny walut zagranicznych w walucie krajowej 0 Rewaluacja 0 zmiana cen przez władze walutowe (bank centralny) 0 obniżenie ceny walut zagranicznych w walucie krajowej Rynkowe 0 Deprecjacja 0 podwyższenie cen walut zagranicznych 0 niekoniecznie w równym stopniu każdej waluty 0 Aprecjacja 0 obniżenie cen walut zagranicznych 0 niekoniecznie w równym stopniu każdej waluty 21

22 Realny kurs walutowy 0 relatywna cena dóbr pochodzących z różnych krajów, wyrażona w jednej walucie e r = e P P, P P - poziom cen w kraju (za granicą) 0 pokazuje konkurencyjność krajowych producentów 0 im wyższy, tym wyższa cena dóbr zagranicznych wyrażona w walucie krajowej 0 im wyższy tym większa jest konkurencyjność danego kraju 0 sprzyja to wzrostowi eksportu netto danego kraju. 22

23 23

24 Efektywny kurs walutowy Miernik międzynarodowej wartości waluty 0 średnia zmian kursu walutowego odnoszona do jakiegoś roku bazowego obliczana na podstawie kursu walut głównych partnerów handlowych 0 udział (wagi) poszczególnych kursów zdefiniowany jest udziałem danych partnerów w wymianie 0 Kurs będzie się różnił zależnie od wyboru roku bazowego partnerów handlowych wag przypisanych tym partnerom 24