NELDISC Wysoko wydajny zawór z potrójną tarczą mimośrodową i gniazdem metalowym Serie L1 i L2 Instrukcja montażu, obsługi i konserwacji

NELDISC Wysoko wydajny zawór z potrójną tarczą mimośrodową i gniazdem metalowym Serie L1 i L2 Instrukcja montażu, obsługi i konserwacji 2 L1 71 pl 12/2009

2 2 L1 71 pl Spis treści 1 INFORMACJE OGÓLNE...3 1.1 Informacje zawarte w niniejszym podręczniku...3 1.2 Opis zaworu...3 1.3 Oznaczenia zaworu...3 1.4 Specyfikacje techniczne...4 1.5 Atesty zaworu...4 1.6 Oznaczenie CE...4 1.7 Recykling i wyrzucanie urządzenia...4 1.8 Środki ostrożności...4 2 TRANSPORT, ODBIÓR I MAGAZYNOWANIE...5 3 MONTAŻ...5 3.1 Informacje ogólne...5 3.2 Montaż w instalacji...5 3.3 Siłownik...7 4 PRACE ODBIORCZE...8 5 SERWIS...8 5.1 Informacje ogólne... 8 5.2 Demontaż zaworu z instalacji...8 5.3 Wymiana uszczelnienia...8 5.4 Nieszczelność zaworu...9 5.5 Wymiana pierścienia gniazda...9 5.6 Wymiana tarczy, wałów i łożysk... 10 5.7 Montaż zaworu... 10 6 DEMONTAŻ I MONTAŻ SIŁOWNIKA...11 6.1 Informacje ogólne... 11 6.2 Demontaż siłownika... 11 6.3 Montaż siłownika na zaworze... 12 6.4 Ustawienie ogranicznika śrubowego... 12 7 NARZĘDZIA...14 8 ZAMAWIANIE CZĘŚCI ZAMIENNYCH...14 9 SCHEMAT ZŁOŻENIOWY I LISTA CZĘŚCI...19 10 WYMIARY I MASY...20 11 KOD...25 W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI PRZECZYTAJ TE INFORMACJE! Niniejsze instrukcje zawierają wskazówki dotyczące bezpiecznego transportu i obsługi zaworu. Aby uzyskać dodatkowe informacje, należy skontaktować się z producentem lub jego przedstawicielem. Przydatne adresy i numery telefonów podano na tylnej części okładki. ZACHOWAĆ INSTRUKCJĘ DO WYKORZYSTANIA W PRZYSZŁOŚCI! Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mogą być zmieniane bez powiadomienia. Wszelkie znaki towarowe należą do ich właścicieli.

2 L1 71 pl 3 1 INFORMACJE OGÓLNE 1.1 Informacje zawarte w niniejszym podręczniku Niniejszy podręcznik montażu, obsługi i konserwacji zawiera ważne informacje dotyczące zaworów marki Neldisc z potrójną tarczą mimośrodową (serii L1 i L2) oraz krótkie omówienie siłowników i oprzyrządowania, jakie powinny być stosowane do zaworów serii L1 i L2. Szczegółowe opisy siłownika i sprzętu regulacyjnego podano w odrębnych instrukcjach. UWAGA: Wybór i użycie zaworu do konkretnego celu wymaga dokładnego rozważenia wszelkich aspektów tej decyzji. Z uwagi na specyficzne własności produktu w niniejszym podręczniku nie ujęto wszystkich sytuacji, jakie mogą wystąpić podczas montażu, eksploatacji i konserwacji zaworu. W razie braku pewności co do sposobu użytkowania zaworu bądź jego przydatności do określonego celu należy zasięgnąć szczegółowych informacji w firmie Metso Automation. 1.2 Opis zaworu Tarcza posiada kształt eliptyczny i podwójne zawieszenie mimośrodowe. Gdy zawór jest zamknięty, eliptyczna tarcza umieszczona na większej osi przesuwa na zewnątrz pierścień gniazda, który na skutek tego styka się z tarczą umieszczoną na osi mniejszej. Gdy zawór jest otwarty, elementy te przestają się stykać ze sobą, zaś pierścień gniazda odzyskuje swój pierwotny okrągły kształt (zob. rys. 1). Tarcza jest dopasowana do wałów za pomocą sworzni i nie posiada otworów skrośnych. Szczegółowe informacje dotyczące konstrukcji poszczególnych zaworów podane są na tabliczce identyfikacyjnej w postaci kodu. Objaśnienia dotyczące kodu podane są w rozdziale 11. Zawór stosowany jest zarówno w charakterze zaworu sterującego, jak i odcinającego. 1.3 Oznaczenia zaworu Oznaczenia są wybite na korpusie zaworu. Ponadto do zaworu przymocowana jest tabliczka identyfikacyjna (zob. rys. 2). Fig. 2. ( 1) (3) (5) (6) (8) (2) (4) (7) (10) Tabliczka identyfikacyjna Oznaczenia na tabliczce identyfikacyjnej: 1. Materiał korpusu 2. Materiał wału 3. Materiał części wewnętrznej 4. Materiał gniazda 5. Maksymalna temperatura robocza 6. Minimalna temperatura robocza 7. Maksymalna różnica ciśnień przy odcięciu przepływu 8. Oznaczenie typu 9. Nr listy części zamiennych 10. Klasa ciśnienia (9) Fig. 1. Konstrukcja zaworu z potrójną tarczą mimośrodową

4 2 L1 71 pl 1.4 Specyfikacje techniczne Typ: Zawór o pełnym otwarciu, z gniazdem metalowym i potrójną tarczą mimośrodową Klasa ciśnienia: Korpus: L1C, L2C ANSI 150/ DIN PN 25 L1D, L2D ANSI 300/DIN PN 40 Część wewnętrzna: L1C, L2C ANSI 150 L1D, L2D ANSI 300 Zakres temperatur pracy: -200 C... +600 C (jeśli temperatura otoczenia wynosi > 600 C, prosimy o skontaktowanie się z producentem) Kierunek przepływu: Swobodny Wymiary: zob. rozdział 10 Masy: zob. rozdział 10 1.5 Atesty zaworu Zawór spełnia wymagania norm BS 6755, część 2: 1987 oraz API 607, wydanie trzecie (listopad 1985 r.) w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. Zawory oznaczone kodami T lub G posiadają atest TA-Luft. 1.6 Oznaczenie CE Zawór spełnia wymagania dyrektywy 97/23/EC w sprawie urządzeń ciśnieniowych oraz został oznaczony zgodnie z jej wytycznymi. 1.7 Recykling i wyrzucanie urządzenia Większość części zaworu może zostać poddana recyklingowi. Większość części zawiera oznaczenia materiałowe. Wykaz materiałów jest dostarczany z zaworem. Dodatkowo u producenta można uzyskać osobne instrukcje dotyczące recyklingu i wyrzucania urządzenia. Zawór może także zostać zwrócony producentowi bez konieczności ponoszenia opłat. 1.8 Środki ostrożności Nie przekraczać wartości granicznych podanych dla zaworu! Przekroczenie wartości granicznych podanych na zaworze może doprowadzić do jego uszkodzenia oraz być przyczyną niekontrolowanego rozszczelnienia instalacji. Istnieje niebezpieczeństwo uszkodzenia urządzenia lub odniesienia obrażeń. Nie demontować zaworu ani nie odłączać go od instalacji, jeśli znajduje się on pod ciśnieniem! Rozebranie zaworu lub jego demontaż w takim przypadku spowoduje niekontrolowane rozszczelnienie instalacji. Należy zawsze izolować część instalacji, w której zainstalowano zawór; przed demontażem zaworu należy wyrównać wartości ciśnień i usunąć medium. Należy uwzględniać rodzaj stosowanego medium. Należy stosować odpowiednie środki ochronne oraz nie dopuszczać do przedostania się szkodliwych substancji do środowiska. Upewnić się, że podczas konserwacji do instalacji nie przedostanie się żadne medium. Nieprzestrzeganie tych zasad grozi uszkodzeniem instalacji lub odniesieniem obrażeń. Zwracać uwagę na ruch tnący tarcz zaworu! Nie zbliżać rąk, innych części ciała, narzędzi oraz innych przedmiotów do otwartego wlotu. Nie pozostawiać żadnych obiektów wewnątrz instalacji. Gdy tarcza zaworu przesuwa się, zachodzi niebezpieczeństwo przecięcia. Położenie tarczy może się również zmienić podczas przemieszczania zaworu. Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych należy zamknąć i odłączyć przewód ciśnienia zasilającego siłownik. Nieprzestrzeganie tych zasad grozi uszkodzeniem instalacji lub odniesieniem obrażeń. Należy zwracać uwagę na emisję hałasu! Zawór podłączony do instalacji może wytwarzać hałas. Jego poziom zależy od zastosowania zaworu. Poziom hałasu można zmierzyć lub obliczyć za pomocą programu komputerowego Metso Automation Nelprof. Przestrzegać przepisów dotyczących emisji hałasu. Należy zwracać uwagę na bardzo niską lub wysoką temperaturę zaworu! Podczas pracy zaworu jego korpus może ogrzewać się lub ochładzać do niskich temperatur. Należy uważać na możliwość odniesienia obrażeń w wyniku kontaktu z zimną lub gorącą powierzchnią. Podczas przenoszenia zaworu lub jego opakowania należy uwzględniać ich masę! Zabrania się podnosić zawór lub jego zespół, chwytając za siłownik, nastawnik, wyłącznik krańcowy lub rurę. Zawory o rozmiarach DN 350 i większych wyposażone są w śrubę z uchem do podnoszenia. Należy w bezpieczny sposób owinąć liny dźwigowe wokół korpusu zaworu (zob. rys. 3). Niebezpieczeństwo uszkodzenia urządzenia lub odniesienia obrażeń spowodowane upadkiem urządzenia. UWAGA: Nie należy obracać tarczy o kąt większy od 90, ponieważ może to spowodować uszkodzenie gniazda. Zawór jest skonstruowany w taki sposób, że tarcza działa tylko w zakresie od 0 do 90.

2 L1 71 pl 5 2 TRANSPORT, ODBIÓR I MAGAZYNOWANIE Sprawdzić zawór oraz jego osprzęt pod kątem ewentualnych uszkodzeń transportowych. Przechowywać zawór w należytych warunkach przed jego zamontowaniem, w miarę możliwości w suchym zamkniętym pomieszczeniu. Bezpośrednio przed zainstalowaniem zaworu umieścić go w miejscu montażu; nie usuwać elementów zabezpieczających otwór wlotowy. Dostarczany zawór jest ustawiony w pozycji zamkniętej. Zawór wyposażony w siłownik sprężynowy jest dostarczany w pozycji określonej przez sprężynę). Podczas przechowywania zawór musi być lekko przymknięty. 3 MONTAŻ 3.1 Informacje ogólne Usunąć zabezpieczenia wlotu i sprawdzić, czy wnętrze zaworu jest czyste i nieuszkodzone. Podczas przenoszenia zaworu lub jego opakowania należy uwzględniać ich masę! Podnoszenie należy wykonywać w sposób przedstawiony na rys. 3. Fig. 3. Podnoszenie zaworu 3.2 Montaż w instalacji Przed montażem zaworu należy starannie przepłukać lub przedmuchać instalację. Ciała obce, takie jak piasek lub fragmenty elektrody spawalniczej, mogą uszkodzić kulę i gniazda. Zawór może zostać zainstalowany w dowolnym położeniu, bez wpływu na jego szczelność. Zamontować zawór w instalacji tak, by w miarę możności jego wał był ustawiony poziomo. Nie zaleca się jednak montażu zaworu z siłownikiem od dołu rurociągu, ponieważ w takim przypadku zanieczyszczenia znajdujące się wewnątrz rurociągu mogą przedostać się do komory zaworu i uszkodzić szczeliwo. Jeśli zawór jest wyposażony w regulator przepływu (kod typu S-...), element ten musi znajdować się po tej stronie korpusu zaworu, w której panuje niższe ciśnienie. Zawór należy montować tak, by na perforowanej płycie nie gromadziły się zanieczyszczenia występujące w instalacji (zob. rys. 4). Uszczelnienia kołnierzowe należy dobrać w zależności od warunków eksploatacyjnych. Nie należy korygować położenia zaworu za pomocą śrub kołnierza. Fig. 4. Może zaistnieć konieczność podparcia rurociągu w celu uniknięcia nadmiernego naprężenia zaworu. Podparcie także pozwoli zredukować wibracje instalacji, co zapewni właściwe funkcjonowanie nastawnika. Nie mocować wsporników do śrub kołnierza lub siłownika. Zaleca się, aby długość dowolnej prostej rury znajdującej się przed zaworem sterowania była równa przynajmniej dwukrotnej średnicy tej rury. Przepływ powoduje tzw. moment dynamiczny, oddziałujący na tarczę zaworu, która próbuje zamknąć zawór. W kolanie rury ciśnienie wywierane na krawędź zewnętrzną jest wyższe niż oddziałujące na krawędź wewnętrzną. W przypadku zamontowania zaworu bezpośrednio za kolanem rury wał zaworu musi być skierowany ku punktowi środkowemu rury (zob. rys. 5). Ma to szczególne znaczenie, jeśli zawór jest stosowany w charakterze zaworu sterującego. Wał zaworu z potrójną tarczą mimośrodową, zamontowanego za pompą odśrodkową, musi być ustawiony prostopadle do wału pompy (zob. rys. 6). Wówczas tarcze zaworu będą obciążone bardziej równomiernie, zaś drgania, które mogą występować w położeniach pośrednich, zostaną wyeliminowane. Fig. 5. Kierunek przepływu Położenie regulatora przepływu Montaż za kolanem rury Zaleca się, aby płyta perforowana znajdowała się w górnej części instalacji. Podczas montażu zawór musi znajdować się w położeniu zamkniętym, przy czym należy go starannie wyśrodkować pomiędzy kołnierzami rury tak, by obracająca się tarcza nie dotykała krawędzi rury ani uszczelnień kołnierzowych. W przypadku zaworów o określonych rozmiarach znamionowych niektóre śruby kołnierzowe nie przechodzą przez korpus zaworu. Z tego względu korpus zaworu posiada rowki, otwory lub gwinty (zob. rozdział 3.2.1).

6 2 L1 71 pl Fig. 6. Montaż za pompą odśrodkową Należy upewnić się, czy tarcza może obrócić się do położenia otwartego po wstępnym dokręceniu śrub kołnierza. Siłowniki zaworów sterowniczych są zazwyczaj wyposażone w ograniczniki położenia, które pozwalają na otwieranie się tarczy w zakresie do 80. 3.2.1 Oje montażu X Śruby kołnierza przechodzą przez szyjkę korpusu UH Niegwintowane otwory przy szyjce korpusu SB Śruby dwustronne przy szyjce wału (zawsze L2) BH Śruby dwustronne przy szyjce wału oraz otwory frezowane na korpusie oraz pierścieniu kołnierza FH Otwory niegwintowane przy szyjce wału oraz otwory frezowane na korpusie oraz pierścieniu kołnierza XF Śruby kołnierza przechodzące przez szyjkę wału oraz otwory frezowane na korpusie oraz pierścieniu kołnierza HM Otwory frezowane na szyjce korpusu pod śruby kołnierza Otwory w kołnierzu nie są wywiercone we właściwy sposób Fig. 7. Wymiary montażowe Fig. 8. Oje montażu Table 1. Wymiary montażowe (mm) Wielkość zaworu D L1CM L1DM 03 68 68 04 89 89 05 115 115 06 142 136 08 190 188 10 242 227 12 288 281 14 327 317 16 374 352 18 422 400 20 464 443 24 565 536 28 665 30 716 32 762 36 870 40 960 Table 2. Oje montażu Typ zaworu ASME 150 ASME 300 PN 10 PN 16 PN 25 PN 40 Typ zaworu ASME 300 PN 25 PN 40 L1C18 UH SB SB SB L1D18 SB BH SB L1C20 SB SB SB SB SB L1D20 SB BH SB L1C24 SB SB SB SB SB L1D24 SB BH SB L1C28 SB SB SB SB SB SB L1D28 SB BH SB L1C30 SB SB L1D30 SB L1C32 SB SB SB SB SB SB L1D36 SB BH L1C36 SB SB SB SB SB SB L1C40 SB SB SB SB SB SB L1C40/ 42 SB* SB* *) L1C40 można również wiercić zgodnie ze specyfikacją to MSS SP-44 42".

2 L1 71 pl 7 Table 3. Wymiary śrub dwustronnych (mm) i ilości przypadające na 1 zawór, oje montażu L1 (SB, BH) Śruby przelot. Klasa 150 Klasa 300 PN 10 PN 16 PN 25 Śruby przelot. Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Śruby mont. korpusu Śruby mont. korpusu Śruby mont. korpusu Śruby mont. korpusu Typ zaworu A Gwint Licz ba L3 Licz Licz ba L L1 L2 S Gwint ba L3 Licz Licz ba L L1 L2 S Gwint ba L3 Licz Licz ba L L1 L2 S Gwint ba L3 Licz Licz ba L L1 L2 S Gwint ba L3 Licz ba L L1 L2 S L1C18 114 OTWÓR PRZELOTOWY M24 16 300 8 125 107 85 16 M27 16 350 8 150 132 110 16 M33 16 330 8 140 122 100 16 1 1/8-8 1 1/4-8 L1C20 127 16 330 8 140 114 93 24 20 370 8 150 132 111 16 M24 16 300 8 125 99 79 24 M30 16 330 8 140 114 93 24 M33 16 330 8 140 114 94 24 L1C24 154 L1C28 229 L1C30 230 L1C32 241 L1C36 241 L1C40 300 L1C40/ 42 300 1 1/4-8 1 1/4-8 1 1/4-8 1 1/2-8 1 1/2-8 1 1/2-8 1 1/2-8 16 360 8 150 119 95 28 24 450 8 170 130 97 32 24 450 8 170 130 95 32 24 480 8 180 140 105 32 1 1/2-8 1 5/8-8 1 3/4-8 1 7/8-8 Śruby przelot. Śruby przelot. 20 440 8 180 159 135 18 M27 16 360 8 150 119 95 28 M33 16 340 8 140 109 85 28 M36 16 400 8 170 139 115 28 24 550 8 220 180 145 32 M27 20 410 8 150 107 75 35 M33 20 430 8 160 117 85 35 M39 20 470 8 180 137 105 35 24 570 8 230 190 155 32 24 600 8 240 200 165 32 M30 20 480 8 180 137 102 35 M36 20 500 8 190 147 112 35 M45 20 500 8 190 147 112 35 28 490 8 180 145 110 32 2-8 28 610 8 240 200 165 32 M30 24 490 8 180 143 110 35 M36 24 510 8 190 153 120 35 M45 24 510 8 190 153 120 35 32 600 8 220 170 130 40 32 600 8 220 170 130 40 1 5/8-8 1 5/8-8 28 640 8 240 190 150 40 M33 24 540 8 190 140 100 40 M39 24 560 8 200 150 110 40 M52 24 580 8 210 160 120 40 28 640 8 240 190 150 40 Klasa 300 PN 40 PN 25 Typ zaworu A Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Gwint Liczba L3 Liczba L L1 L2 S Gwint Liczba L3 Liczba L L1 L2 S Gwint Liczba L3 Liczba L L1 L2 S L1D16 165 1 1/4-8 16 390 8 150 113 114 32 M36 12 410 8 170 125 126 40 M33 12 340 8 135 90 91 26 L1D18 180 1 1/4-8 20 400 8 150 113 113 32 M36 16 430 8 170 129 129 36 L1D20 200 1 1/4-8 20 400 8 150 104.5 106 38 M39 16 460 8 180 132.5 134 40 M33 16 380 8 140 92 112 30 L1D24 240 1 1/2-8 20 490 8 180 125 125 45 M45 16 460 8 170 110 110 50 M36 16 450 8 160 100 100 45 L1D28 250 1 5/8-8 24 510 8 180 135 135 42 M45 20 490 8 170 120 120 45 M39 20 470 8 160 110 110 42 L1D30 300 1 3/4-8 24 600 8 200 145 145 40 L1D36 360 2-8 28 720 8 240 175 175 50 M52 24 630 8 200 135 135 55 Table 4. Wymiary śrub dwustronnych (mm) i ilości przypadające na 1 zawór, oje montażu L2 (SB) Klasa 150 PN10 PN16 Typ zaworu A Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Gwint Gwint Gwint Liczba L3 Liczba L L1 L2 S Liczba L3 Liczba L L1 L2 S Liczba L3 Liczba L L1 L2 S L2C18 152 1 1/8-8 32 190 142 88 45 M24 32 280 8 140 122 67 16 M27 32 300 8 160 136 81 22 L2C20 152 1 1/8-8 40 180 133 89 45 M24 32 280 8 140 113 69 24 M30 40 180 133 89 45 L2C24 178 1 1/4-8 40 190 142 96 46 M27 40 170 122 76 46 L2C28 250 1 1/4-8 56 230 178 122 50 M27 48 180 128 75 50 M33 48 190 138 85 50 L2C30 250 1 1/4-8 56 230 178 122 50 L2C32 270 1 1/2-8 56 270 208 142 60 M30 48 200 138 76 60 M36 48 210 148 86 60 L2C36 241 1 1/2-8 64 240 178 144 60 M30 56 170 123 89 45 M36 56 190 133 99 55 L2C40/42 320 1 1/2-8 72 270 208 150 60 Klasa 300 PN40 PN25 Typ zaworu A Gwint Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Gwint Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Gwint Śruby przelot. Śruby mont. korpusu Liczba L3 Liczba L L1 L2 S Liczba L3 Liczba L L1 L2 S Liczba L3 Liczba L L1 L2 S L2D18 210 1 1/4-8 48 200 148 110 50 M36 40 210 153 115 55 M33 40 190 138 100 50 L2D20 230 1 1/4-8 48 200 148 120 50 M39 40 210 143 115 65 M33 40 180 128 100 50 L2D24 250 1 1/2-8 48 240 174 131 60 M45 40 260 183 140 75 M36 40 210 153 110 55 L2D28 295 1 5/8-8 56 260 198 155 60 M39 48 210 148 105 60 L2D30 300 1 3/4-8 56 270 198 160 70 L2D32 L2D36 370 2-8 64 310 233 175 75 Fig. 9. Wymiary montażowe śrub dwustronnych, oje montażu SB, BH 3.3 Siłownik Podczas montażu siłownika na zaworze, należy upewnić się, że zespół zaworu działa prawidłowo. Zob. instrukcje dotyczące montażu, podane w rozdziale 6. Konieczne jest zapewnienie miejsca niezbędnego do zdemontowania siłownika. Siłownik zaleca się instalować w położeniu pionowym. Siłownik nie powinien stykać się z rurociągiem, ponieważ wibracje rurociągu mogą uszkodzić go lub zakłócić jego działanie. W niektórych przypadkach, np. w razie użycia dużego siłownika lub przy intensywnych drganiach instalacji zalecane jest podparcie siłownika. Szczegółowych informacji udziela firma Metso Automation.

8 2 L1 71 pl 4 PRACE ODBIORCZE Upewnić się, że we wnętrzu zaworu lub rurociągu nie ma zanieczyszczeń. Dokładnie przepłukać rurociąg. Podczas płukania zawór powinien być otwarty (w zakresie 30 40 ). Podczas uruchamiania pompy należy upewnić się, że zawór zamontowany w instalacji jest zamknięty lub otwarty najwyżej do 20. Uderzenie wodne, które następuje po uruchomieniu pomp o wysokiej wydajności, tworzy w tarczy moment o wartości szczytowej, który może spowodować uszkodzenie złącza kołkowego pomiędzy tarczą a wałem, jeśli zawór jest otwarty w zakresie od 30 90. Po długim okresie przechowywania uszczelnienie dławnicowe może być nieszczelne. Dokręcać równomiernie obie nakrętki uszczelnienia do chwili ustania przecieku. 5 SERWIS Przed rozpoczęciem pracy należy stosować środki bezpieczeństwa podane w rozdziale 1.8! Ze względów bezpieczeństwa KONIECZNE jest zamontowanie płyt ustalających zgodnie z rozdziałem 5.2. 5.1 Informacje ogólne Zawory z potrójną tarczą mimośrodową nie wymagają regularnej konserwacji. Zaleca się jednak regularną kontrolę szczelności szczeliwa. Jeśli zajdzie konieczność przeprowadzenia konserwacji zaworu, wykonanie kilku prostych czynności serwisowych zwykle pozwoli rozwiązać problem. Liczby podane w nawiasach dotyczą listy części oraz schematu złożeniowego zaworu zamieszczonego w rozdziale 9. UWAGA: W przypadku wysyłki zaworu do naprawy (u producenta) nie należy go rozmontowywać. Oczyścić starannie zawór, również od wewnątrz. Ze względów bezpieczeństwa należy poinformować producenta, jakiego typu medium jest obsługiwane przez zawór. Podeprzeć starannie zawór za pomocą podnośnika. Przymocować ostrożnie liny i odkręcić śruby mocujące kołnierz rurowy. Sprawdzić, czy liny znajdują się we właściwym położeniu (zob. rys. 3). Unieść zawór we właściwy sposób (zob. rys. 3). 5.3 Wymiana uszczelnienia Nie demontować zaworu ani nie odłączać go od instalacji, jeśli znajduje się on pod ciśnieniem! W charakterze standardowego uszczelnienia stosowane są pierścienie uszczelniające (PTFE) o przekroju V, natomiast w przypadku konstrukcji narażonych na działanie wysokich temperatur pierścienie grafitowe. Standardowo używane jest uszczelnienie typu live-loaded (obciążone sprężyną). W razie wystąpienia wycieku uszczelnienie (20) należy wymienić na nowe nawet wtedy, gdy nakrętki sześciokątne (20) zostały dokręcone zgodnie z zaleceniami. Sprawdzić, czy zawór nie znajduje się pod ciśnieniem. Odkręcić nakrętki (25) i wyjąć zespoły sprężyn tarcz (TA-Luft) (43), płyty ustalające (42) oraz uszczelnienie (9). Usunąć stare pierścienie uszczelniające (20). Nie dopuścić do uszkodzenia powierzchni otworu pierścienia uszczelniającego (z pogłębieniem walcowym) oraz wału. Oczyścić uszczelnienie oraz otwór pierścienia uszczelniającego (z pogłębieniem walcowym). Zamontować nowy zestaw uszczelnień (pierścieni o przekroju V lub grafitowych). Nasunąć pierścienie na wał. Sprawdzić, czy w rowku klinowym nie ma zadziorów, które mogłyby uszkodzić uszczelnienie. Zamontować dławnicę. Zamontować płyty ustalające tekstem DO GÓRY w części górnej (zob. rys. 10). UWAGA: Należy zawsze stosować oryginalne części; zapewni to prawidłowe funkcjonowanie zaworu. 5.2 Demontaż zaworu z instalacji Nie demontować zaworu ani nie odłączać go od instalacji, jeśli znajduje się on pod ciśnieniem! Zaleca się odłączanie siłownika oraz jego osprzętu (zob. rozdział 6) przed demontowaniem zaworu z instalacji. Jeśli dostęp do siłownika jest utrudniony, zaleca się demontaż całego zespołu zaworu. Należy sprawdzić, czy zawór nie znajduje się pod ciśnieniem oraz czy instalacja jest pusta. Upewnić się, że medium nie może przedostać się do obszaru poddawanego serwisowi. Podczas demontażu zawór musi znajdować się w pozycji zamknięcia. Fig. 10. Montaż płyty ustalającej Zamontować zestawy sprężyn tarczowych. Założyć nakrętki na śruby. Ścisnąć wstępnie uszczelnienie dławnicowe, dokręcając nakrętki za pomocą narzędzia do momentu, w którym siła ściskająca sprężyn tarczowych osiągnie wartość (h1 h2) zgodną z tabelą 5. Wykonać zaworem od 3 do 5 cykli roboczych. Odpowiedni zakres ruchu wynosi około 80%. Nie ma konieczności całkowitego zamykania lub otwierania zaworu podczas pracy. Poluzować nakrętki i sprężyny tarczowe.

2 L1 71 pl 9 Zmierzyć wysokość h1 sprężyn tarczowych i wykorzystać otrzymane wartości w charakterze wartości podstawowych przy określaniu wysokości sprężyn (w stanie ściśniętym). Założyć ponownie sprężyny tarczowe i dokręcić nakrętki za pomocą narzędzia. Dokręcić nakrętki do momentu, w którym siła ściskająca sprężyn tarczowych dojdzie do ustalonej wartości (h1 - h2), zob. tabela 5. Table 5. Dokręcanie uszczelnienia dławnicowego L1C, L2C L1D, L2D Średnica Ściśnięcie (h układu sprężyn Gwint 1 h 2 ) mm Materiał uszczelnienia DN / NPS DN / NPS mm M, C Grafit + PTFE PTFE 450 / 18 35.5 M14, 1/2 4.0 2.5 500 / 20 35.5 M14, 1/2 4.5 2.5 600 / 24 16 / 400, 18 / 450 40 M18, 5/8 5.0 3.0 700 / 28 20 / 500 40 M18, 5/8 5.5 3.5 750 / 30 40 M18, 5/8 5.5 3.5 800 / 32 24 / 600 50 M20, 3/4 6.0 3.5 900 / 36 50 M20, 3/4 6.5 4.0 900 / 36 50 M20, 3/4 6.5 6.0 1000 / 40 28 / 700 56 M24, 1 6.5 5.5 30 / 750 50 M22, 7/8 6.5 5.0 1200 / 48 71 M30, 1 1/4 6.5 6.5 36 / 900 56 M24, 1 (4 szt.) 6.5 6.0 dia h 2 disc zestaw spring sprężyn set tarcz. (44) uszczelnienie (20) pierścień packing o przekroju (20) V lub V-ring uszczelnienie set or graphite packing grafitowe bearing łożysko (15) h 1 stud (24) śruba (24) nakrętka hexagon sześciokątna nut (25) (25) płyta ustalająca (42) retainer plate (42) dławik (9) gland (9) Fig. 12. 5.5 Wymiana pierścienia gniazda Sprawdzić, czy zawór nie znajduje się pod ciśnieniem. Zdemontować zawór z instalacji. Podczas demontażu zawór musi znajdować się w pozycji zamknięcia. Podnoszenie należy wykonywać w sposób przedstawiony w rozdziale 3. Usunąć pierścień zaciskowy (2), luzując uprzednio śruby (27). Usunąć stare uszczelnienie korpusu (19) i pierścień gniazda (4). W przypadku uszkodzenia pierścienia gniazda należy wymienić go na nowy. Wyczyścić wszystkie powierzchnie gniazdowe korpusu oraz pierścień zaciskowy. Sprawdzić stan powierzchni pierścienia gniazda. otwarte zamknięte Linia zetknięcia się tarczy z pierścieniem gniazda Nie demontować zaworu ani nie odłączać go od instalacji, jeśli znajduje się on pod ciśnieniem! Sprawdzić również stan tarczy. W razie uszkodzenia należy wymienić ją na nową (zob. rozdział 5.5). Sprawdzić stan złącza kołkowego. W razie konieczności naprawić je (zob. rozdział 5.5). Fig. 11. Uszczelnienie pierścienia dławikowego Jeśli wyciek nie ustaje (gdy zawór znajduje się pod ciśnieniem), dokręcić ponownie nakrętki, nie przekraczając wartości podanych w tabeli 5 o 50%, bądź nie ściskając sprężyn tarczowych do oporu. 5.4 Nieszczelność zaworu Przyczyną nieszczelności zaworu nie zawsze jest uszkodzenie pierścienia gniazda lub tarczy. Może być nią również to, że tarcza nie znajduje się w pozycji zamknięcia. Sprawdzić położenie siłownika względem zaworu. Może występować poluzowanie śrub lub uszkodzenie wspornika. Sprawdzić ustawienia w pozycji zamknięcia (zob. rozdział 6.4). Oznaczenie w postaci linii biegnącej równolegle do tarczy na głowicy wału zaworu wskazuje w przybliżeniu na zamknięte położenie tarczy (zob. rys. 12). Skoki ciśnienia mogą powodować poluzowanie złącza kołkowego pomiędzy tarczą a wałem, przez co wał porusza się, zaś tarcza pozostaje nieruchoma, co uniemożliwia pełne zamknięcie się tarczy. Jeśli przyczyna nieszczelności nie zostanie ujawniona po wykonaniu powyższych czynności, należy zdemontować Fig. 13. Montaż uszczelnienia korpusu Zamontować w korpusie nowe samouszczelniające uszczelnienie korpusu (19). Powierzchnia musi być czysta i wolna od smaru. Sposób postępowania z końcówkami uszczelnienia przedstawia rys. 13. Spryskać cienką warstwą suchej substancji smarnej (np. Molykote 321R lub podobnej) rowek gniazda oraz powierzchnie pierścienia zaciskowego i pierścienia gniazda. Wyśrodkować starannie pierścień gniazda (4) w odpowiednim rowku i wykonać obrót tarczą, aby utrzymać ją w stanie lekkiego zetknięcia z gniazdem. Zamontować pierścień zaciskowy i delikatnie dokręcić śruby (27).

10 2 L1 71 pl Obrócić tarczę w celu uzyskania lekkiego otwarcia, po czym pociągnąć ją w tył, aby ustawić gniazdo we właściwym położeniu. Dokręcić równomiernie śruby (27). Nierównomierne dokręcenie kołnierza może spowodować uszkodzenie pierścienia gniazda. Łby śrub nie mogą wystawać ponad powierzchnię kołnierza. Sprawdzić wzajemne położenie pierścienia gniazda i tarczy. Zawór zamyka się w kierunku zgodnym ze wskazówkami zegara (zob. rys. 12). Zamontować siłownik w zaworze. Wyregulować ograniczenie położenia zamknięcia i sprawdzić ograniczenie położenia otwarcia (zob. rozdział 6.4). 5.6 Wymiana tarczy, wałów i łożysk 5.6.1 Demontaż zaworu Złącze kołkowe tarczy należy otworzyć (metodą wiercenia), aby umożliwić wymianę tarczy (3), wałów (11, 12) i łożysk (15, 16). Wymontować zawór z instalacji, po czym wymontować siłownik z zaworu. Usunąć pierścień zaciskowy (2) i pierścień gniazda (4) w sposób podany w rozdziale 5.4. Ustawić zawór w pozycji poziomej na twardej powierzchni tak, by tarcza była odwrócona do niej płaską stroną zob. rys. 14. Fig. 15. 5.7 Montaż zaworu Sposób zabezpieczenia tarczy podczas demontażu i montażu Wymienić uszkodzone elementy na nowe. W pierwszym rzędzie należy zmontować ze sobą tarczę i wał. Jeśli otwory pod kołki uległy uszkodzeniu podczas wyciągania starych kołków, należy je rozwiercić pod kołki o większym rozmiarze. Spiłować wszelkie zadziory z wałów. Materiałem, z którego wykonane są łożyska zaworów o standardowej konstrukcji, jest siatka ze stali nierdzewnej impregnowana za pomocą PTFE. Łożyskami dla zaworów przeznaczonych do pracy w wysokich temperaturach (typu H) są tuleje wykonane ze stopu kobaltu, które montuje się w korpusie wraz z wałami. Zamontować łożyska w korpusie (zob. rys. 16). Fig. 14. Wiercenie kołków Wiercić starannie otwory przez środek kołków (14). Dobrać wiertło o średnicy mniejszej o 0,2 0,5 od średnicy kołka. Głębokość otworów nie powinna dochodzić do tarczy. Wyciągnąć kołki. Zdemontować uszczelnienie dławnicowe zgodnie z rozdziałem 5.2. Wykręcić śruby (26) i zaślepkę kołnierzową (10), po czym wyjąć uszczelkę (18). Włożyć paski gumowe lub inne elementy zabezpieczające pomiędzy krawędź tarczy a korpus, po czym wyjąć wały (zob. rys. 15). Wymontować łożyska (15, 16). Dokładnie sprawdzić i wyczyścić wszystkie elementy. Fig. 16. Montaż standardowych łożysk Typ H: Zamontować łożysko w wale. Spryskać cienką warstwą suchej substancji smarnej (np. Molykote 321R lub podobnej) wewnętrzną powierzchnię tulei oraz rowek łożyska wału. Wcisnąć tuleję za pomocą pierścienia dokręcającego w rowek łożyska wału, a następnie wsunąć starannie wał wraz z łożyskami do korpusu poprzez pierścień dokręcający (zob. rys. 17). Umieścić tarczę na poziomej powierzchni w taki sposób, aby była odwrócona do niej płaską stroną. Unieść korpus tak, by otaczał sobą tarczę, zaś otwory wału były wyrównane osiowo z otworami w tarczy. Zabezpieczyć tarczę (zob. rys. 15). Wcisnąć wały w otwory wywiercone w tarczy. Wyrównać osiowo otwory pod kołki. Położenie wału (11) względem tarczy musi odpowiadać przedstawionemu na rys. 12.

2 L1 71 pl 11 Zamontować uszczelnienie dławnicowe (zob. rozdział 5.2). Sprawdzić linię zetknięcia się pierścienia gniazda z tarczą (zob. rys. 12). 6 DEMONTAŻ I MONTAŻ SIŁOWNIKA 6.1 Informacje ogólne Podczas przenoszenia zaworu lub jego opakowania należy uwzględniać ich masę! Fig. 17. Montaż łożysk typu H UWAGA: Używać wyłącznie kołków dostarczonych przez producenta! UWAGA: Kołki należy wciskać z siłą wystarczającą do ich odkształcenia celem wyeliminowania luzu w złączu. Podczas montowania kołków należy mocno podeprzeć tarczę w położeniu poziomym. Wcisnąć nowe kołki w otwory, po czym ścisnąć je w prasie, aby uzyskały ostateczny kształt (zob. rys. 18). Używać narzędzia o rozmiarze mniejszym od średnicy kołków. Odpowiednie wartości siły podano w tabeli 6. Table 6. Średnica kołka (mm) Ściskanie kołków, wartości siły Siła (kn) Średnica kołka (mm) Siła (kn) 5 45 20 500 6 60 25 780 8 80 30 1125 10 125 35 1500 12 180 40 2000 15 280 50 3150 UWAGA: Nie należy obracać tarczy o kąt większy od 90, ponieważ może to spowodować uszkodzenie gniazda. Zawór jest skonstruowany w taki sposób, że tarcza działa tylko w zakresie od 0 do 90. 6.2 Demontaż siłownika Nie można zdejmować siłownika z zaworu, jeśli instalacja znajduje się pod ciśnieniem na skutek wystąpienia momentu dynamicznego! UWAGA: Przed rozpoczęciem demontażu należy dobrze zapamiętać położenie zaworu względem siłownika i nastawnika/ wyłącznika krańcowego, aby móc potem zmontować zespół we właściwy sposób. Siłownik jest zamontowany fabrycznie na zaworze, a śrubowe ograniczniki jego skoku są wstępnie wyregulowane. Sprawdzić, czy instalacja nie znajduje się pod ciśnieniem. Odciąć siłownik od źródła zasilania; odłączyć przewód doprowadzania powietrza oraz kable układu sterowania. Odkręcić śruby wspornika. Odkręcić siłownik za pomocą odpowiedniego narzędzia. Narzędzie to można zamówić u producenta (zob. rys. 19). Usunąć wspornik i (w razie potrzeby) sprzęgło. Fig. 18. Ściskanie kołków Założyć uszczelkę (18) i zaślepkę kołnierzową (10). Dokręcić równomiernie śruby mocujące zaślepkę kołnierzową. Nierównomierne dokręcenie kołnierza może spowodować uszkodzenie gniazda. Zamontować pierścień gniazda. Szczegółowe informacje - zob. rozdział 5.4. Zamontować uszczelnienie korpusu (19) i pierścień zaciskowy (2). Szczegółowe informacje zob. rozdział 5.4. Fig. 19. Demontaż siłownika za pomocą ściągacza

12 2 L1 71 pl 6.3 Montaż siłownika na zaworze Przed przystąpieniem do montażu siłownika należy obrócić zawór do pozycji zamknięcia. Oczyścić wał i otwór wału oraz spiłować wszystkie zadziory, które mogłyby przeszkadzać podczas montażu. Zabezpieczyć powierzchnie złączy przed korozją, np. za pomocą środka Cortec VCI 369. Jeżeli w miejscu łączenia otworu w wale siłownika oraz wału zaworu konieczne jest założenie tulei, należy ją zamontować najpierw w otworze wału siłownika. Wał posiada rowek klinowy po jednej stronie, naprzeciwko płaskiej strony tarczy. W otworze wału siłownika znajdują się dwa rowki klinowe rozmieszczone co 90. W przypadku siłowników dwustronnego działania B1C i siłowników sprężynowych B1J (ze sprężyną zamykającą) należy wybrać rowek ustalający tłok w górnym położeniu (u góry cylindra) przy zamkniętym zaworze. W przypadku siłowników sprężynowych B1JA (ze sprężyną otwierającą) należy wybrać rowek ustalający tłok w dolnym położeniu przy otwartym zaworze. W przypadku zaworów sterowanych ręcznie tarcza jest zamykana poprzez obrót pokrętła zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Należy sprawdzić właściwe ustawienie siłownika względem zaworu. Dokręcić wszystkie śruby mocujące do oporu. Dopasować ustawienia ograniczników śrubowych do pozycji zamkniętej (zob. rozdział 6.4). Kąt otwarcia zaworu sterującego jest zwykle ograniczony śrubą do wartości 80. Kąt otwarcia zaworu odcinającego wynosi 90. W razie konieczności przedłużenia wału należy uzgodnić wymiary elementu przedłużającego wał z producentem wału. 6.4 Ustawienie ogranicznika śrubowego 6.4.1 Informacje ogólne Zawór tarczowy mimośrodowy o metalowym gnieździe zamyka się, dokręcając tarczę do gniazda kluczem dynamometrycznym. Wartości momentów dokręcania ograniczników śrubowych przy zamkniętym siłowniku znajdują się w tabelach 8 i 9. Nie należy przekraczać podanych wartości, gdyż przekroczenie dopuszczalnego momentu spowoduje nadmierne obciążenie gniazda oraz połączenia tarczy i wału. Ogranicznik należy wyregulować po każdej wymianie gniazda i po montażu siłownika. 6.4.2 Siłowniki nie opisane w tabeli Zamknąć zawór zgodnie z wartościami podanymi w pozycji Mc w tabeli i ustawić ograniczniki. Sprawdzić, czy podczas zamykania zaworu siłownik nie wytwarza nadmiernego momentu. UWAGA: Firma Metso Automation nie ponosi odpowiedzialności za prawidłowość współdziałania z zaworem siłowników instalowanych przez inne firmy. 6.4.3 Zmiana miejsca mocowania Nie można zdejmować siłownika z zaworu, jeśli instalacja znajduje się pod ciśnieniem na skutek wystąpienia momentu dynamicznego! Przed umieszczeniem wału zaworu w innym rowku ustalającym zawsze należy zdjąć z niego siłownik. Ogranicznik zamkniętej pozycji zaworu należy ustawić według instrukcji. Jeżeli zawór sterowany jest ręcznie, jego zamknięcie powinno następować przy obróceniu pokrętła zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W przypadku siłowników dwustronnego działania, przy położeniu zamkniętym tłok musi się znajdować w górnym położeniu. W tym położeniu siłownik wytwarza największy moment. Nie należy obracać tarczy o kąt większy od 90, ponieważ może to spowodować uszkodzenie gniazda. Fig. 20. 6.4.4 Siłownik dwustronnego działania B1C Zmiana miejsca mocowania Doprowadzić ciśnienie odcinające Pc do złącza powietrza wlotowego u podstawy cylindra. Sprawdzić przy wykręconym ograniczniku śrubowym, czy tłok nie dotyka końca cylindra. Jeśli dotyka, należy poluzować śruby wspornika i obrócić siłownik zgodnie z ruchem wskazówek zegara, by zwiększyć zakres regulacji. Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji otwarcia Fig. 21. Siłownik serii B1C Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji zamknięcia Dokręcać ogranicznik śrubowy, aż dotknie on tłoka, następnie odkręcić o 1/4 obrotu i uszczelnić. Uszczelnienie należy wykonać za pomocą Loctite 225 lub innego nietwardniejącego środka uszczelniającego. Środek uszczelniający nie może przeciekać do wnętrza cylindra. Przy kątach większych niż< 80 potrzebna jest bardzo długa śruba.

2 L1 71 pl 13 6.4.5 Dźwignia ręczna M Zamknąć zawór zgodnie z wartościami podanymi w pozycji moment podstawowy M1 (moment dokręcania pokrętła) w tabelach 8 i 9. Dokręcać ogranicznik śrubowy, aż dotknie on tłoka, następnie odkręcić o 1/4 obrotu i uszczelnić środkiem Loctite 225. Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji otwarcia Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji zamknięcia Fig. 22. Siłownik, seria M 6.4.6 Dźwignia ręczna RM Zamontować dźwignię ręczną na zaworze, nie mocować śrub sześciokątnych (A). Przekręcić dźwignię, używając siły o wartości F podanej w tabeli 7. Przykładając moment zamykający, należy obrócić znajdujące się w korpusie koło zębate (B) ogranicznika zamykania, aby zachowany był kontakt z ramieniem dźwigni. Dokręcić śruby z łbem sześciokątnym (A). Fig. 24. Elektryczne urządzenie sterujące 6.4.8 Sprężynowy siłownik powrotny B1J Zamykanie sprężynowe Przed zamontowaniem siłownika należy w pozycji zamknięcia dokręcić do oporu śrubę ograniczającą. Tabela na odwrotnej stronie pokazuje sprężynę w sytuacji, gdy moment stworzony przez sprężynę nie przekracza maksymalnej dopuszczalnej wartości momentu zamykającego Mc. W przeciwnym wypadku należy doprowadzić ciśnienie odcinające Pc do złącza powietrza wlotowego znajdującego się na końcu cylindra, aby zrównoważyć siłę sprężyny. Nie należy wykręcać śruby ograniczającej, jeśli siłownik znajduje się pod ciśnieniem! Odkręcać ogranicznik śrubowy do momentu, w którym przestanie dotykać tłoka. Dokręcać ogranicznik śrubowy, aż dotknie on tłoka, następnie odkręcić o 1/4 obrotu i uszczelnić. Do uszczelnienia ogranicznika śrubowego służy pierścień typu O-ring. Po dokonaniu regulacji należy sprawdzić jej zakres poprzez otwór przyłącza powietrza. Tłok nie może dotykać końca cylindra. W razie konieczności zwiększyć zakres poprzez poluzowanie śrub wspornika i obrócenie siłownika w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Przy kątach większych niż< 80 potrzebna jest bardzo długa śruba. Fig. 23. Table 7. Dźwignia mechanizmu ręcznego, seria RM Dźwignia mechanizmu ręcznego RM, wartości nastawcze Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji zamknięcia Rozmiar L L1 Moment F DN mm mm Nm lbf ft N lbf 80 400 350 40 30 115 26 100 400 350 70 52 200 45 125 400 350 100 74 285 63 150 500 450 135 100 300 67 6.4.7 Elektryczne urządzenie sterujące Wskazówki dotyczące regulacji podane są w odrębnej broszurze (oznaczonej kodem D304568), którą udostępnia producent. Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji otwarcia Fig. 25. Siłownik serii B1J

14 2 L1 71 pl 6.4.9 Sprężynowy siłownik powrotny B1JA Otwieranie sprężynowe Gdy siłownik nie znajduje się pod ciśnieniem, zawór jest otwarty. Odkręcić ogranicznik śrubowy pozycji zamknięcia (obudowa siłownika). Doprowadzić ciśnienie odcinające Pc do złącza powietrza wlotowego znajdującego się w dolnej części cylindra, aby zrównoważyć siłę nacisku sprężyny, która zamyka zawór. Sprawdzić poprzez otwór ogranicznika śrubowego, czy trzon tłoka nie dotyka górnego końca cylindra. Jeśli dotyka, należy poluzować śruby wspornika i obrócić siłownik zgodnie z ruchem wskazówek zegara, by zwiększyć zakres regulacji. Dokręcać ogranicznik śrubowy, aż dotknie on tłoka, następnie odkręcić o 1/4 obrotu i uszczelnić. Uszczelnienie należy wykonać za pomocą Loctite 225 lub innego nietwardniejącego środka uszczelniającego. Środek uszczelniający nie może przeciekać do wnętrza cylindra. Przy kątach większych niż< 80 potrzebna jest bardzo długa śruba. 7 NARZĘDZIA Do obsługi zaworu nie są potrzebne specjalne narzędzia. Jednakże przy wyjmowaniu siłownika z zaworu zalecamy stosowanie odpowiedniego narzędzia. Narzędzie to można zamówić u producenta. 8 ZAMAWIANIE CZĘŚCI ZAMIENNYCH Podczas zamawiania części zamiennych, należy zawsze podawać następujące informacje: kod typu części, numer zamówienia, numer seryjny (wytłoczony na korpusie zaworu) numer listy części, numer części, nazwę części oraz liczbę zamawianych części Informacje te można znaleźć na tabliczce identyfikacyjnej lub w stosownych dokumentach. Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji zamknięcia Ogranicznik śrubowy ograniczający skok tłoka w pozycji otwarcia Fig. 26. Siłownik serii B1JA

2 L1 71 pl 15 Table 8. Momenty zamykające, seria L1C, L2C DN ROZMIAR 80 3" 100 4" 125 5" 150 6" 200 8" 250 10" 300 12" 350 14" 400 16" Mc BC i BJ ROZMIAR BC BJ BJA **) BJK BJKA **) BJV BJVA **) EC i EJ ROZMIAR EC EJ EJA **) L Q-P siłownik Zamykanie sprężynowe Otwieranie sprężynowe Sterowanie ręczne (Nm) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (Nm) 45 75 110 150 300 500 825 1160 1650 6 2.5 5 QP2C 0.6 3.6 M07 4 8 2.1 0.7 3.3 0.3 2.8 1.1 4 7 3.4 0.1 4.2 QP3C 1.1 3.2 AR11 4 10 1.6 1.1 2.8 0.7 2.2 1.6 3.4 10 6 4.1 5 QP2C 4.3 M07 7 8 3.4 0.2 3.8 *) sprężyna 3.3 0.6 4.6 7 QP3C 0.8 3.5 AR11 6 9 2.1 10 2.3 0.7 3.7 10 1.9 0.9 3.1 0.5 2.6 1.4 3.7 12 11 1.1 14 6 6 5 QP3C 0.3 3.9 M07 10 8 5 *) sprężyna 4.5 3.8 *) sprężyna 5.3 7 QP4C 1 3.3 AR11 12 9 3 10 3.4 0.1 4.2 10 2.4 0.6 3.4 0.2 2.9 1.1 4 12 1.4 1.1 3.3 11 1.5 14 12 1.3 1.1 3 0.7 2.2 1.6 3.7 6 8.2 5 QP3C 4.3 M07 14 9 4.1 7 QP4C 0.8 3.5 AR11 12 10 3.3 0.2 3.8 *) sprężyna 3.2 0.8 4.3 10 4.6 *) sprężyna 4.9 11 2.1 12 1.9 0.8 3.6 12 1.6 0.9 3.1 0.5 2.6 1.5 3.9 14 10 6.5 *) sprężyna 5 4.4 *) sprężyna 5.6 5 QP4C 4.3 M07 26 11 4.2 7 QP5C 0.8 3.5 M10 27 12 3.3 0.2 3.8 *) sprężyna 3.2 0.8 4.6 10 AR11 24 13 2.1 12 3.8 *) sprężyna 4.5 16 1.6 0.9 3.1 0.5 2.6 1.3 3.8 14 1.6 1 3.2 12 5.5 *) sprężyna 4.6 4 *) sprężyna 5.5 7 QP5C 0.1 4.1 M10 43 13 3.5 10 M12 44 16 2.8 0.5 3.6 0 3 1 4.3 12 AR11 40 17 1.8 14 2.6 0.5 3.7 13 5.8 7 M12 69 16 4.5 *) sprężyna 4.2 3.6 0.3 5 10 M14 51 17 3 12 AR21 50 20 2.3 0.6 3.4 0.2 2.8 1.1 3.9 14 4.3 *) sprężyna 4.6 16 6.4 *) sprężyna 4.9 4.3 *) sprężyna 5.7 M14 72 17 4.2 AR11 70 20 3.3 0.3 3.7 *) sprężyna 3.1 0.8 4.2 25 1.7 0.9 3.1 0.5 2.6 1.4 3.6 16 9.5 5.9 5.2 *) sprężyna 6.8 M14 125 17 6 M15 80 20 4.7 *) sprężyna 4.2 3.6 0.3 4.7 AR31 70 25 2.4 0.6 3.4 0.2 2.8 1.1 3.9 (AR21) 95 *) sprężyna = siła sprężyny jest niewystarczająca do uzyskania szczelności zgodnej ze standardami ISO 5208 klasa D, BS 6755 cz. 1 klasa D, ANSI/FCI 70.2 klasa V, IEC 534-4 lub MSS-SP72/1970 **) Dostosować regulator ciśnienia zasilającego do ciśnienia podanego poniżej. Nie przekraczać podanej wartości. Moment wejściowy M1

16 2 L1 71 pl Tabela 8 Ciąg dalszy DN ROZMIAR 450 18" 500 20" 600 24" 700 28" 750 36" 800 32" 900 36" 1000 40" 1200 48" Mc BC i BJ ROZMIAR BC BJ BJA **) BJK BJKA **) BJV BJVA **) EC i EJ ROZMIAR EC EJ EJA **) L Q-P siłownik Zamykanie sprężynowe Otwieranie sprężynowe Sterowanie ręczne (Nm) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (Nm) 2200 2700 4400 6500 8000 9400 12600 16400 25600 20 6.3 *) sprężyna 4.8 4.2 *) sprężyna 5.3 M15 107 25 3.2 0.4 3.7 *) sprężyna 3.1 0.9 4.2 M16 83 32 1.6 0.9 3.1 0.5 2.5 1.4 3.7 AR31 95 25 3.9 0.1 3.9 *) sprężyna 3.3 0.6 4.4 M16 102 32 1.9 0.8 0.4 2.7 1.3 3.8 M25 98 AR41 110 25 6.4 *) sprężyna 4.8 4.2 *) sprężyna 5.3 M16 166 32 3.2 0.4 3.7 *) sprężyna 3.1 0.8 4.3 AR41 190 40 1.5 32 4.7 *) sprężyna 4.2 3.6 0.3 4.8 M25 244 322 0.6 0.2 40 2.3 50 1.2 32 5.8 4.6 4 *) sprężyna 5.2 M25 103 322 0.5 *) sprężyna 40 2.8 50 1.4 322 0.3 *) sprężyna 40 3.3 50 1.7 322 *) sprężyna 40 4.4 50 2.3 40 5.7 50 2.9 502 1.3 50 4.8 502 2 *) sprężyna = siła sprężyny jest niewystarczająca do uzyskania szczelności zgodnej ze standardami ISO 5208 klasa D, BS 6755 cz. 1 klasa D, ANSI/FCI 70.2 klasa V, IEC 534-4 lub MSS-SP72/1970 **) Dostosować regulator ciśnienia zasilającego do ciśnienia podanego poniżej. Nie przekraczać podanej wartości. Moment wejściowy M1

2 L1 71 pl 17 Table 9. Momenty zamykające, seria L1D, L2D DN ROZMIAR 80 3" 45 100 4" 125 5" 150 6" 200 8" 250 10" 300 12" 350 14" 400 16" Mc BC i BJ ROZMIAR BC BJ BJA **) BJK BJKA **) BJV BJVA **) EC i EJ ROZMIAR EC EJ EJA **) Q-P siłownik Zamykanie sprężynowe Otwieranie sprężynowe Sterowanie ręczne (Nm) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (Nm) 75 110 230 460 800 1250 1750 2500 6 2.5 5 QP2C 0.6 3.6 AR11 4 8 2.1 0.7 3.3 0.3 2.8 1.1 4 7 3.4 0.1 4.2 QP3C 1.1 3.2 M07 4 10 1.6 1.1 2.8 0.7 2.2 1.6 3.4 10 6 4.1 5 QP2C 4.3 AR11 6 8 3.4 0.2 3.8 *) sprężyna 3.3 0.6 4.6 7 QP3C 0.8 3.5 M07 7 9 2.1 10 2.3 0.7 3.7 10 1.9 0.9 3.1 0.5 2.6 1.4 3.7 12 11 1.1 14 6 6 5 QP3C 0.3 3.9 M07 10 8 5 *) sprężyna 4.5 3.8 *) sprężyna 5.3 7 QP4C 1 3.3 AR11 9 9 3 10 3.4 0.1 4.2 10 2.4 0.6 3.4 0.2 2.9 1.1 4 12 1.4 1.1 3.3 11 1.5 14 12 1.3 1.1 3 0.7 2.2 1.6 3.7 10 5 *) sprężyna 4.4 3.8 0.1 5 5 QP4C 0.3 3.9 M07 20 11 3.2 7 QPC5 1 3.3 M10 21 12 2.5 0.5 3.5 0.1 2.9 1.1 4.3 10 AR11 20 13 1.6 12 2.9 0.3 4.1 16 1.3 0.9 3 0.6 2.3 1.5 3.7 14 11 6.4 5 QPC5 0.3 3.9 M10 40 12 5 *) sprężyna 4.4 3.8 0.1 5.3 7 M12 38 13 3.2 10 M14 28 16 2.5 0.5 3.5 0.1 2.9 1 4.2 12 5.9 *) sprężyna 5.5 AR11 37 17 1.7 14 2.4 0.6 3.6 20 1.4 1 2.9 0.6 2.3 1.5 3.5 13 5.6 7 M14 49 16 4.4 *) sprężyna 4.2 3.6 0.4 4.9 10 AR21 50 17 2.9 12 20 2.3 0.7 3.3 0.3 2.8 1.2 3.8 14 4.2 *) sprężyna 4.5 17 4.6 M15 61 20 3.6 0.2 3.8 *) sprężyna 3.2 0.7 4.3 M16 44 25 1.8 0.8 3.2 0.4 2.6 1.3 3.7 AR21 75 32 1 17 6.4 M15 85 20 5 *) sprężyna 4.3 3.7 0.2 4.8 M16 62 25 2.6 0.6 3.4 0.2 2.9 1.1 3.9 AR31 75 32 1.3 1 2.9 0.6 2.3 1.5 3.6 25 3.6 0.2 3.8 *) sprężyna 3.2 0.7 4.3 M16 94 32 1.8 0.8 3.2 0.4 2.5 1.3 3.8 M25 91 40 0.9 AR31/41 110 *) sprężyna = siła sprężyny jest niewystarczająca do uzyskania szczelności zgodnej ze standardami ISO 5208 klasa D, BS 6755 cz. 1 klasa D, ANSI/FCI 70.2 klasa V, IEC 534-4 lub MSS-SP72/1970 **) Dostosować regulator ciśnienia zasilającego do ciśnienia podanego poniżej. Nie przekraczać podanej wartości. Moment wejściowy M1

18 2 L1 71 pl Tabela 9 Ciąg dalszy DN ROZMIAR 450 18" 500 20" 600 24" 700 28" 750 30" 800 32" 900 36" Mc BC i BJ ROZMIAR BC BJ BJA **) BJK BJKA **) BJV BJVA **) EC i EJ ROZMIAR EC EJ EJA **) Q-P siłownik Zamykanie sprężynowe Otwieranie sprężynowe Sterowanie ręczne (Nm) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) (Nm) 3400 4100 6700 9800 12000 14000 19000 25 4.9 *) sprężyna 4.3 3.7 0.2 4.8 M16 128 32 2.4 0.6 3.4 0.2 2.8 1.1 4 AR41 145 322 1 2.9 0.6 2.2 1.5 3.4 40 1.2 32 3 0.4 3.6 *) sprężyna 3 0.9 4.2 M16 155 40 1.4 M25 149 322 0.9 3 0.5 2.4 AR41 175 50 0.8 502 0.3 32 4.8 *) sprężyna 4.3 3.6 0.2 4.9 M25 244 322 0.6 0.2 40 2.3 322 0.2 *) sprężyna 40 3.4 50 1.8 322 *) sprężyna 40 4.2 50 2.2 40 4.9 50 2.5 50 3.4 502 1.5 *) sprężyna = siła sprężyny jest niewystarczająca do uzyskania szczelności zgodnej ze standardami ISO 5208 klasa D, BS 6755 cz. 1 klasa D, ANSI/FCI 70.2 klasa V, IEC 534-4 lub MSS-SP72/1970 **) Dostosować regulator ciśnienia zasilającego do ciśnienia podanego poniżej. Nie przekraczać podanej wartości. Moment wejściowy M1

2 L1 71 pl 19 9 SCHEMAT ZŁOŻENIOWY I LISTA CZĘŚCI Numer identyfikacyjny Materiał korpusu Numer Mfg Pozycja Liczba Opis Kategoria części zamiennych 1 1 Korpus 2 1 Pierścień zaciskowy 3 1 Tarcza 3 4 1 Pierścień gniazda 2 9 1 Pierścień dławikowy 10 1 Zaślepka kołnierzowa 11 1 Wał napędowy 3 12 1 Trzpień 3 13 1 Klucz 3 14 3 Kołek 3 15 1 Łożysko 3 16 1 Łożysko 3 18 1 Uszczelka 1 * 19 1 Uszczelka korpusu 1 * 20 1 zestaw Uszczelnienie pierścienia dławikowego 1 * 24 2 Kołek gwintowany 25 2 Nakrętka sześciokątna 26 Śruba sześciokątna 27 Śruba z łbem sześciokątnym 28 1 Śruba z uchem do podnoszenia 29 1 Tabliczka identyfikacyjna 42 2 Płyta ustalająca 44 2 Zestaw sprężyn tarczowych 1. kategoria części zamiennych: Zaleca się części elastyczne, które są zawsze potrzebne do przeprowadzenia napraw. Dostarczane jako zestaw. 2. kategoria części zamiennych: Części konieczne do wymiany gniazda. 3. kategoria części zamiennych: Części konieczne do wymiany elementu zamykającego. Części potrzebne do przeprowadzenia remontu generalnego: wszystkie części z kategorii 1, 2 i 3.

20 2 L1 71 pl 10 WYMIARY I MASY R E C P N DN A1 A Ø O M K B S V U S V U S V U S V U T T T L1C/ASME 150 Rozmiar Wymiary (mm) U V Wymiary (mm) Masa (cali) DN A A1 B C E S T C C O R M P N (kg) 03 80 49 19 132 80 180 70-3/8 5/16 15 70 4.76 17 25 4 04 100 56 22 160 100 210 90-1/2 5/16 20 80 4.76 22.2 35 6 05 125 64 22 190 115 225 90-1/2 5/16 20 80 4.76 22.2 35 9 06 150 70 29 216 130 290 110 32 1/2 5/16 20 110 4.76 22.2 35 15 08 200 71 28 272 160 320 110 32 1/2 3/8 25 110 6.35 27.8 46 20 10 250 76 31 327 210 360 130 32 1/2 3/8 30 140 6.35 32.9 51 30 12 300 83 33 375 275 420 130 32 1/2 3/8 35 140 9.52 39.1 58 45 14 350 92 38 435 290 460 160 40 5/8 3/8 40 165 9.52 44.2 68 70 16 400 102 41 485 330 500 160 40 5/8 1/2 45 165 12.7 50.4 80 95 18 450 114 46 537 370 608 160 55 3/4 1/2 50 228 12.7 55.5 90 130 20 500 127 53 590 415 649 160 55 3/4 1/2 55 229 12.7 60.6 90 160 24 600 154 65 690 505 794 230 90 1 5/8 70 299 19.05 78.2 119 280 28 700 229 96 805 545 886 230 90 1 5/8 85 326 22.23 94.7 146 400 30 750 229 96 870 585 911 230 90 1 5/8 85 326 22.23 94.7 146 470 32 800 241 101 910 600 1006 330 120 1 1/4 3/4 95 376 22.23 104.8 156 550 36 900 241 105 1010 660 1060 330 120 1 1/4 3/4 105 395 25.4 116.2 180 710 40 1000 300 130 1120 715 1090 330 120 1 1/4 3/4 120 330 31.75 133.8 205 950 L1D/ASME 300 Rozmiar Wymiary (mm) U V Wymiary (mm) Masa (cali) DN A A1 B C E S T C C O R M P N (kg) 03 80 49 19 132 80 180 70-3/8 5/16 15 70 4.76 17 25 4 04 100 56 22 160 100 210 90-1/2 5/16 20 80 4.76 22.2 35 6 05 125 64 22 190 115 225 90-1/2 5/16 20 80 4.76 22.2 35 9 06 150 76 31.5 245 150 280 110 32 1/2 3/8 25 110 6.35 27.8 46 20 08 200 89 38 303 205 350 130 32 1/2 3/8 35 140 9.52 39.1 58 40 10 250 114 56 352 265 435 160 40 5/8 1/2 45 165 12.7 50.4 80 70 12 300 114 53 415 305 490 160 55 3/4 1/2 50 180 12.7 55.5 90 90 14 350 127 62 470 335 515 160 55 3/4 1/2 55 180 12.7 60.6 90 125 16 400 156 83 530 385 635 230 90 1 5/8 70 250 19.05 78.2 119 200 18 450 180 90 565 410 655 230 90 1 5/8 70 250 19.05 78.2 119 245 20 500 200 100 625 465 705 230 90 1 5/8 85 250 22.23 94.7 146 305 24 600 240 120 743 525 860 330 120 1 1/4 3/4 95 330 22.23 104.8 156 540 28 700 250 125 848 615 935 330 120 1 1/4 3/4 120 330 31.75 133.8 205 830 30 750 300 150 942 655 970 360 135 1 1/4 7/8 135 330 31.75 149.0 225 1250 36 900 360 180 1100 730 1060 360 135 1 1/4 1 165 330 38.10 181.0 280 2000

2 L1 71 pl 21 L1C + M øz F G øb* V K* J L1C + M Typ F G J V Z kg M07 196 152 58 39 125 3 M10 297 239 67 52 200 5 M12 357 282 81 67 250 10 M14 435 345 94 90 457 18 M15 532 406 106 123 457 31 M16 642 466 127 154 610 45 L1C + RM L DN B K A A1 C H J L1C + RM Typ zaworu i siłownika DN A A1 B C H J K L kg L1C 03 - RM415 80 49 19 132 80 260 180 100 400 5 L1C 04 - RM420 100 56 22 160 100 310 210 100 400 8 L1C 04 - RM420 125 64 22 190 115 340 225 100 400 11 L1C 06 - RM520 150 70 29 216 130 420 290 130 500 19

22 2 L1 71 pl L1C + B1C (DN 80...400) NPT X G NPT F DN B V A1 C J I A H Typ zaworu i Wymiary (mm) Masa siłownika NPT DN A A1 B C F G H X I J V (kg) *H L1C 03 - B1C6 80 49 19 132 80 400 260 375 90 225 213 36 1/4 9 375 L1C 03 - B1C6 80 49 19 132 80 455 315 370 110 225 214 43 1/4 15 370 L1C 03 - B1C6 100 56 22 160 100 400 260 415 90 225 233 36 1/4 11 415 L1C 03 - B1C6 100 56 22 160 100 455 315 410 110 225 234 43 1/4 17 410 L1C 04 - B1C11 100 56 22 160 100 540 375 420 135 230 240 51 3/8 22 420 L1C 03 - B1C6 125 64 22 190 115 400 260 445 90 225 248 36 1/4 14 445 L1C 05 - B1C9 125 64 22 190 115 455 315 440 110 225 249 43 1/4 20 440 L1C 05 - B1C11 125 64 22 190 115 540 375 450 135 230 255 51 3/8 25 450 L1C 06 - B1C9 150 70 29 216 130 455 315 505 110 225 299 43 1/4 26 505 L1C 06 - B1C11 150 70 29 216 130 540 375 515 135 230 305 51 3/8 34 515 L1C 06 - B1C13 150 70 29 216 130 635 445 560 175 245 331 65 3/8 48 565 L1C 06 - B1C11 200 71 28 272 160 540 375 575 135 230 335 51 3/8 38 575 L1C 08 - B1C13 200 71 28 272 160 635 445 620 175 245 361 65 3/8 53 625 L1C 08 - B1C17 200 71 28 272 160 770 545 650 215 260 376 78 1/2 76 655 L1C 10 - B1C11 250 76 31 327 210 540 375 665 135 230 375 51 3/8 51 665 L1C 10 - B1C13 250 76 31 327 210 635 445 690 175 245 381 65 3/8 66 695 L1C 10 - B1C17 250 76 31 327 210 770 545 720 215 260 396 78 1/2 89 725 L1C 12 - B1C13 300 83 33 375 275 635 445 815 175 245 441 65 3/8 81 820 L1C 12 - B1C17 300 83 33 375 275 770 545 845 215 260 456 78 1/2 105 850 L1C 12 - B1C20 300 83 33 375 275 840 575 875 215 275 475 97 1/2 125 890 L1C 14 - B1C17 350 92 38 435 290 770 545 875 215 260 471 78 1/2 145 880 L1C 14 - B1C20 350 92 38 435 290 840 575 905 215 275 490 97 1/2 185 920 L1C 14 - B1C25 350 92 38 435 290 1040 710 985 265 310 533 121 1/2 210 1015 L1C 16 - B1C17 400 102 41 485 330 770 545 955 215 260 511 78 1/2 150 960 L1C 16 - B1C20 400 102 41 485 330 840 575 985 215 275 530 97 1/2 175 1000 L1C 16 - B1C25 400 102 41 485 330 1040 710 1065 265 310 573 121 1/2 235 1095 L1C 18 - B1C20 450 114 46 537 370 840 575 1090 215 275 595 97 1/2 210 1105 L1C 18 - B1C25 450 114 46 537 370 1040 710 1150 265 310 618 121 1/2 275 1180 L1C 18 - B1C32 450 114 46 537 370 1330 910 1235 395 350 665 153 3/4 390 1265 * = Rozmiar H w przypadku B1CM