Scenariusz zajęć dla 4-latków Autor: Paulina Szmagier Obszar podstawy programowej: 6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych. Grupa wiekowa 4-latki Obszar/blok tematyczny: Dbamy o swoje bezpieczeństwo Temat: Jestem ostrożny. Cele operacyjne: Dziecko: klasyfikuje obiekty zgodnie z podanymi cechami jakościowymi (kształt i kolor), próbuje je przeliczać (zgodnie z indywidualnymi możliwościami), zaczyna rozumieć oraz stosować pojęcia: mniej więcej; rozpoznaje, a także nazywa podstawowe kolory(czerwony, żółty, niebieski, zielony) i figury geometryczne(trójkąt, kwadrat, koło); odróżnia zabawy bezpieczne od tych, które stwarzają zagrożenie; posługuje się gestem oraz ruchem w zabawach parateatralnych; uczestniczy w zbiorowym śpiewie, tańcach, zajęciach ruchowych. Wykaz nabywanych umiejętności, ujętych w podstawie programowej jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole: Dziecko: zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym, składniowym; grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje), formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne; uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej; śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe, chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, tańcach i muzykowaniu; dostrzega zmiany dynamiki, tempa oraz wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je pląsając lub tańcząc; dysponuje sprawnością rąk i koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania, nauki pisania; próbuje samodzielnie oraz bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu oraz w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie. Treści kształcenia: znajomość zasad bezpieczeństwa, rozumienie zagrożeń jakie płyną z ich nieprzestrzegania; umiejętność odróżniania zabaw bezpiecznych od niebezpiecznych; reagowanie na zmiany tempa muzyki;
kształtowanie umiejętności społecznych (obdarzanie uwagą dzieci i dorosłych, zgodne funkcjonowanie w zabawie, stosowanie form grzecznościowych wobec innych dzieci oraz dorosłych, uważne słuchanie wypowiedzi innych osób); rozwój mowy (wyraźne mówienie, używanie poprawnych form, wzbogacanie słownictwa czynnego i biernego); kształtowanie umiejętności porównywania wielkości zbiorów, rozumienie oraz stosowanie pojęć: mniej więcej; kształtowanie sprawności fizycznej poprzez uczestnictwo w zajęciach ruchowych w sali oraz na powietrzu, współdziałanie w grupie; posługiwanie się w zabawie mimiką, gestem, ruchem; rozpoznawanie i nazywanie podstawowych figur geometrycznych oraz kolorów; rozwijanie sprawności manualnej, posługiwanie się różnymi przyborami plastycznymi (wycinanie nożyczkami po liniach prostych, odpowiedni chwyt i nacisk kredki, przyklejanie elementów w określony sposób). Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka I. Zajęcia poranne Przebieg zajęć 1.Schodzenie się dzieci, powitanie, zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. 2. Misie, do domu!: zabawa ruchowa. Na sygnał nauczyciela (N) dzieci spacerują swobodnie po sali, na hasło: Misie, do domu! dzieci szukają swoich domów i wskakują do środka. N może grać na tamburynie bądź bębenku, raz szybciej raz wolniej zachęcając dzieci do dostosowania tempa poruszania się do słyszanych dźwięków. 3. Zbieramy piłeczki: zabawa dydaktyczna. Warunki pobudzające aktywność/uwagi o realizacji Aktywność własna dzieci. N rozkłada w sali obręcze (domki) po jednej dla dwójki lub trójki dzieci. N umieszcza na dywanie odpowiednią ilość małych piłek. Gdy gra muzyka, dzieci spacerują swobodnie pomiędzy piłkami, gdy następuje przerwa - zbierają je do momentu, aż N da znak do zakończenia zabawy. Wtedy dzieci siadają, układają piłki przed sobą, próbują je przeliczyć i porównać ich ilość (mniej więcej).
II. Zajęcia dydaktyczne 1. Tajemnicze listy: zainteresowanie dzieci listami znajdującymi się w sali. N mówi dzieciom, że w sali są ukryte są cztery listy. Proponuje zabawę w detektywów, którzy mają za zadanie odnalezienia wszystkich listów. 2. Zabawy Róży: wszystkie odnalezione listy dzieci układają w środku kręgu i siadają wraz z N, który pyta, co może znajdować się w listach. Proponuje otwarcie listów - następuje wspólne oglądanie wszystkich zdjęć. N przedstawia misia ze zdjęcia to Róża, która ma zawsze mnóstwo pomysłów na zabawę, ale nie wszystkie są odpowiednie. Dzieci próbują dokonać oceny zachowania misia - po jednej stronie układają zdjęcia, gdzie Róża bawi się bezpiecznie, po drugiej te z zabawami stwarzającymi zagrożenie. N proponuje, aby dzieci skupiły się chwilę nad zdjęciami gdzie miś nie bawi się bezpiecznie - dzieci próbują odpowiedzieć na pytanie, jak może się skończyć taka zabawa. 3. Rysuj jak Róża: kolorowanie figur geometrycznych wg kodu. Dzieci kolorują ciąg wg wzoru, następnie wycinają i przyklejają w określonym miejscu brakujące fragmenty ilustracji. Propozycja dla dzieci, które nadal chcą pracować (dzieci, które już nie są zainteresowane, mogą wrócić do swobodnych zabaw po wcześniejszym uporządkowaniu miejsca pracy): kolorowanie sylwety misia na hulajnodze wg podanego wzoru (załącznik nr 4); kolorowanie figur geometrycznych, rozpoznawanie i nazywanie ich, przeliczanie, porównywanie (załącznik nr 6). Wystawa prac dzieci. W wybranym, widocznym dla dzieci miejscu N umieszcza zwinięte w rulony i przewiązane wstążką arkusze z ilustracjami (załącznik nr 1). Każdy list może mieć inny kolor wstążki. Dzieci, podzielone na grupy, szukają listu z określonym kolorem wstążki. Oprócz zdjęć, można wykorzystać prezentację multimedialną (załącznik nr 7). N prezentuje dzieciom slajdy i zachęca, aby nagradzały brawami bezpieczne zabawy misia (może to również inny, ustalony znak). być Materiały potrzebne do wyknonania prac plastycznych: kredki, nożyczki, klej, wzór ciągu (załącznik nr 3), ilustracja (załącznik nr 2).
III. Zajęcia popołudniowe 1. Wieża z klocków: N wyświetla slajdy prezentacji (załącznik nr 8). Zachęca dzieci, aby nagradzały brawami bezpieczne zabawy misia (może to również być inny, ustalony z dziećmi znak). N prezentuje dzieciom slajdy nie pokazując ostatniego. Zachęca dzieci do rozwiązania zagadki, która wieża z klocków była największa, a która najmniejsza. Na koniec wyświetla ostatni slajd i wspólnie z dziećmi sprawdza, czy udało im się poprawnie zapamiętać wielkość wież. N zachęca dzieci do używania pojęć: niższa, wyższa, najniższa, najwyższa. Zwraca również uwagę na rozpoznawanie oraz utrwalenie znajomości kolorów. 2. Rusz się, misiu!: zabawy ruchowe na powietrzu z wykorzystaniem piłek, woreczków, obręczy i skakanek (np. rzucanie woreczkami do obręczy, chodzenie po rozłożonej na ziemi skakance utrzymywanie równowagi) lub zabawy w sali zgodne z zainteresowaniami dzieci puzzle stolikowe lub multimedialne, gra memory. N zachęca dzieci, aby pomogły mu w przygotowaniu miejsca do zabaw ułożeniu obręczy, skakanek itp. Gry stolikowe lub multimedialne (załączniki nr 5, 9 i 10). Uwaga: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych, zadań stawianych dziecku, kierowanie własną działalnością. Słowne: objaśnienia i instrukcje, rozmowy. Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita, zbiorowa jednolita i zróżnicowana.
Środki dydaktyczne: różnokolorowe wstążki, obręcze, piłki, woreczki, skakanki, tamburyn lub bębenek, klej, kredki, nożyczki i arkusz papieru formatu A4 dla każdego dziecka, komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami lub tablica multimedialna, środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. Zabawy Róży zdjęcia; 2. Róża i klocki ilustracja do uzupełnienia; 3. Rysuj jak Róża - wzór z figur geometrycznych do kolorowania wg kodu; 4. Róża na hulajnodze ilustracja do kolorowania; 5. Śpiewaj z Różą - puzzle 4 i 6- elementowe - materiał do wycięcia i naklejenia przez dzieci; 6. Koła i trójkąta wzory figur geometrycznych do kolorowania; 7. Prezentacja multimedialna Zabawy Róży; 8. Prezentacja multimedialna Wieża z klocków; 9. Puzzle multimedialne Zabawa misia; 10. Multimedialna gra memory Figury.