I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Dynamika procesów międzygrupowych 2. Kod modułu 12-DDS55m 3. Rodzaj modułu : wykład nieobowiązkowy, ćwiczenia obowiązkowe 4. Kierunek studiów: Dialog i Doradztwo Społeczne 5. Poziom studiów: pierwszego stopnia 6. Rok studiów: drugi 7. Semestr: trzeci 8. Rodzaje zajęć i liczba godzin: 9. Liczba punktów ECTS: 2 10. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy, adres e-mail wykładowcy (wykładowców) / prowadzących zajęcia 11. Język wykładowy: polski II. Informacje szczegółowe 1. Cel (cele) modułu 10 godz. wykład; 20 godz. - ćwiczenia s. Gabriela Janikula, doktor sgj-asc@amu.edu.pl Anna Wieradzka, doktorantka awie@amu.edu.pl a) zapoznanie z rozwojem i zastosowaniem zasad dynamiki grup w zakresie psychologii społecznej, dydaktyki katechezy, teologii pastoralnej wśród innych dyscyplin naukowych, oraz zapoznanie się z rolą dynamiki grup wśród innych przedmiotów nauczania b) przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych pojęć związanych z grupą: definicja i cechy grupy, rodzaje celów grupowych, rola norm grupowych i ich rodzaje, struktury grupowe, fazy rozwoju grupy, korzyści z bycia członkiem grupy. c) wyrobienie umiejętności: diagnozowania grupy, obserwacji rozwoju grupy, określania ról w grupie, znajomości profili małych grup. d) przekazanie wiedzy i kształtowanie postawy w zakresie syndromu myślenia grupowego, konformizmu, facylitacji, podejmowania decyzji. 2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują) 3. Efekty w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych dla modułu i odniesienie do efektów dla kierunku studiów Symbol efektów _01 Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów student: dydaktyce ogólnej, teologii pastoralnej, oraz wśród innych dyscyplin naukowych, Określa rolę i znaczenie dynamiki grup w relacjach interpersonalnych Odniesienie do efektów dla kierunku studiów DiDS_W01; DiDS_W02; DiDS_W05;DiDS_W06; DiDS_W13;DiDSn_U01; 1
_02 _03 _04 _05 _06 _07 _08 _09 _10 wylicza i charakteryzuje podstawowe pojęcia związane z grupą: definicja i cechy grupy, rodzaje celów grupowych, rola norm grupowych i ich rodzaje, struktury grupowe, fazy rozwoju grupy, korzyści z bycia członkiem grupy posiada znajomość profili małych grup. Potrafi określić układy grupowe i struktury grupy (struktura władzy, struktura komunikowania się, struktura awansu, struktura socjometryczna zna style kierowania grupą i jest przygotowany do podjęcia funkcji przewodniczenia w grupie posiada wiedzę i kształtuje prawidłową postawę społeczną w odniesieniu do syndromu myślenia grupowego, konformizmu, facylitacji, oraz odpowiedzialności za podejmowanie decyzji posiada wiedzę i kształtuje prawidłową postawę społeczną w odniesieniu do syndromu myślenia grupowego, konformizmu, facylitacji, oraz odpowiedzialności za podejmowanie decyzji potrafi diagnozować grupy, obserwuje rozwój grupy, określa role w grupie potrafi rozwiązywać konflikty w grupie i podejmuje rolę mediatora umie scharakteryzować zgromadzenia agoralne i posiada znajomość profili małych grup duszpasterskich proponuje i podejmuje działania pastoralnoduszpasterskie w małej grupie i w zgromadzeniach agoralnych w zgromadzeniach agoralnych potrafi podjąć zadania związane z przewodniczeniem, organizacją i uczestnictwem DiDSn_U02; DiDSn_U02; DiDSn_W01; DiDSn_W03 DiDS_W05; DiDS_W08; DiDS_W11; DiDS_W13; DiDS_K02; DiDSn_U02;DiDSn_W05 DiDS_W01; DiDS_W02; DiDS_W11; DiDS_U01; DiDS_U02; DiDS_K03; DiDSn_W06 DiDS_W06; DiDS_W07; DiDS_W08; DiDS_W09; DiDS_U02; DiDS_U05; DiDS_U06; DiDSn_U02; DiDSn_U03 DiDS_W09; DiDS_U04; DiDS_U06; DiDSn_U06 DiDS_W07;DiDS_W08; DiDS_W09; DiDS_U02; DiDS_U06;DiDSn_U07; DiDSn_U09; DiDSn_K04 DiDS_W09; DiDS_W10; DiDS_W11; DiDS_W12; DiDS_U02; DiDS_U04; DiDS_U05; DiDS_U06; DiDS_U07; ; DiDS_K02 DiDS_K03; DiDS_K04; DiDSn_U08; DiDSn_K02; DiDSn_K07; DiDS_W05; DiDS_W06; DiDS_U02; DiDS_K01; DiDS_K02; DiDSn_U09; DiDSn_K05; DiDSn_K06; DiDS_W05; DiDS_W06; DiDS_W13; DiDS_U02; DiDS_U04; DiDS_U07; DiDS_K04; DiDSn_K02; DiDSn_K03; DiDSn_K05; DiDS_W06; DiDS_W07; DiDS_W08; DiDS_W11; DiDS_U07;DiDSn_U10; DiDSn_K01; 4. Treści Wykłady Nazwa modułu : Dynamika procesów międzygrupowych 2
Symbol treści TK_01 TK_02 TK_03 Opis treści Zasady rozwoju i zastosowania zasad dynamiki grup w psychologii społecznej, dydaktyce ogólnej, teologii pastoralnej, oraz wśród innych dyscyplin naukowych Rola i znaczenie dynamiki grup w relacjach interpersonalnych Podstawowe pojęcia związane z grupą: definicja i cechy grupy, rodzaje celów grupowych, rola norm grupowych i ich rodzaje Odniesienie do efektów modułu _01,_02,_03,_08,_09 01,_02,_03,_06 _01,_02,_03 TK_04 Konstruowanie norm grupowych _02,_03,_04,_05 TK_05 Fazy rozwoju grupy, - niebezpieczeństwa bycia członkiem grupy _04,_05,_06 TK_06 Fazy rozwoju grupy - korzyści z bycia członkiem grupy 01,_02,_03 TK_07 Profile małych grup _02,_03,_04, _06 TK_08 Układy grupowe i struktury grupy (struktura władzy, struktura komunikowania się, struktura awansu, struktura socjometryczna) _03,_06, _08 TK_09 Style kierowania grupą _03,_04 TK_10 Prawidłowa postawa społeczna w odniesieniu do syndromu myślenia grupowego, konformizmu, facylitacji _05,_06 TK_11 Umiejętność diagnozowania grupy _01,_05,_06,_08 TK_12 Etapy rozwoju grupy _01,_02,_07 TK_13 Role pełnione w grupie _04,_06,_07 TK_14 Rozwiązywanie konfliktów w grupie _02,_03,_07,_09 TK_15 Mediacja w sytuacjach konfliktowych _03,_07,_08 TK_16 Różnorodność grup rówieśniczych _03,_06,_08 TK_17 Działania pastoralno-duszpasterskie małej grupy _08,_09,_10 TK_18 Charakterystyka tłumu i zgromadzeń agoralnych _07,_09,_10 TK_19 TK_20 Ćwiczenia Działania pastoralno-duszpasterskie w zgromadzeniach agoralnych Zadania związane z przewodniczeniem, organizacją i uczestnictwem zgromadzeń agoralnych _08,_09,_10 _08,_09,_10 Nazwa modułu : Dynamika procesów międzygrupowych Symbol treści TK_01 TK_02 Opis treści Zasady rozwoju i zastosowania zasad dynamiki grup w psychologii społecznej, dydaktyce ogólnej, teologii pastoralnej, oraz wśród innych dyscyplin naukowych Rola i znaczenie dynamiki grup w relacjach interpersonalnych Odniesienie do efektów modułu _01,_02,_03,_08,_09 _01,_02,_03,_06 TK_03 Podstawowe pojęcia związane z grupą: definicja i _01,_02,_03 3
cechy grupy, rodzaje celów grupowych, rola norm grupowych i ich rodzaje TK_04 Konstruowanie norm grupowych _02,_03,_04,_05 TK_05 Fazy rozwoju grupy, - niebezpieczeństwa bycia członkiem grupy _04,_05,_06 TK_06 Fazy rozwoju grupy - korzyści z bycia członkiem grupy _01,_02,_03 TK_07 Profile małych grup _02,_03,_04, _06 TK_08 Układy grupowe i struktury grupy (struktura władzy, struktura komunikowania się, struktura awansu, struktura socjometryczna) _03,_06, _08 TK_09 Style kierowania grupą _03,_04 TK_10 Prawidłowa postawa społeczna w odniesieniu do syndromu myślenia grupowego, konformizmu, facylitacji _05,_06 TK_11 Umiejętność diagnozowania grupy _01,_05,_06,_08 TK_12 Etapy rozwoju grupy _01,_02,_07 TK_13 Role pełnione w grupie _04,_06,_07 TK_14 Rozwiązywanie konfliktów w grupie _02,_03,_07,_09 TK_15 Mediacja w sytuacjach konfliktowych _03,_07,_08 TK_16 Różnorodność grup rówieśniczych _03,_06,_08 TK_17 Działania pastoralno-duszpasterskie małej grupy _08,_09,_10 TK_18 Charakterystyka tłumu i zgromadzeń agoralnych _07,_09,_10 TK_19 TK_20 5. Zalecana literatura Lektura obowiązkowa Działania pastoralno-duszpasterskie w zgromadzeniach agoralnych Zadania związane z przewodniczeniem, organizacją i uczestnictwem zgromadzeń agoralnych _08,_09,_10 _08,_09,_10 E. Aronson, T. D. Wilson, R. M. Akert, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań: Zysk i S-ka, rozdz. 9. Procesy grupowe, s. 243-262. Domachowski W., Przewodnik po psychologii społecznej, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN 1999, rozdz.9. Funkcjonowanie w małych grupach społecznych, s. 133-144 Krawętkowski Ł., Role grupowe uczestników szkolenia, data publikacji: 2010-02-22, http://iszkolenia.pl/publikacje/pokaz/id/role-grupowe-uczestnikow-szkolenia Makselon J., Jednostka w grupie, w: Makselon J. (red.), Psychologia dla teologów, Kraków 1990 s. 233-254. Makselon J., Społeczny kontekst funkcjonowania człowieka, w: Makselon J. (red.), Psychologia dla teologów, Kraków 1990 s. 207-232. Makselon J., Wezwanie i opór. Polacy a Jan Paweł II, Rzym 1997. Mika S., Psychologia społeczna - rozdział V, Warszawa l987, s.328-524 (lub Mika S., Psychologia społeczna dla nauczycieli, Warszawa 1998 lub też Mika S., Wstęp do psychologii społecznej O teorii małej grupy, Warszawa 1972. Soiński B. J., Pastoralne aspekty dynamiki grupowej, w: Teologia praktyczna tom 4, Poznań 2003, s. 93-114. Soiński B. J., Psychologiczno-pastoralne aspekty dużych zbiorowości. Zgromadzenia agoralne, w: Teologia praktyczna, tom 4, Poznań 2004, s. 7-23. 4
Strojnowska B., Strojnowski J., Dynamika grupowa i jej zastosowanie w duszpasterstwie, w: Chlewiński Z. (red.) Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, Lublin 1989, s.103-121. Sujak E, ABC psychologii komunikacji, s. 89 93 Vopel K.W., Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży, Kielce: Jedność 1999, s.5-16. Lektura uzupełniająca Aronson E., Człowiek istota społeczna, wyd. PWN, Warszawa 2000, 1994 r. Aronson E., Wilson T. D., Akert R. M., Psychologia społeczna - serce i umysł, Poznań 1998. Biela A., Papieskie lato w Polsce. Szkic psychologiczny wizyty-pielgrzymki papieża Jana Pawła II w Polsce, Londyn 1983. Braun - Gałkowska M., Miłość aktywna. Warszawa 1980. Chełpa, S., Witkowski, T., Psychologia konfliktów. Wałbrzych (1999), Oficyna Wydawnicza UNUS. Corey M.S., Corey G., Grupy. Zasady i techniki grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa 1995. Czapów G., Czapów C., Psychodrama. Warszawa 1969. Derk-Siatkiewicz K., Psychodrama i pantomima, w: Wardaszko-Łyskowska H., Terapia grupowa w psychiatrii, Warszawa 1980 s. 330-344. Gibb J.B., Doświadczenia grupowe a ludzkie możliwości, w: Jankowski K., Psychologia w działaniu (s. 194-214). Warszawa 1981. Gut J., Haman W., Docenić konflikt. Warszawa 1993. Hartley P., Komunikacja w grupie, Poznań 1997. Jachimska, M., Grupa bawi się i pracuje. Wałbrzych 1994. Johnson, D.W., Podaj dłoń (s. 75-175). Warszawa 1992. Kollman R., Bibliodrama w doświadczeniu i badaniach naukowych. w: Katechizacja różnymi metodami, red. Majewski M., Kraków 1994, s.33-55. Kownacki Z., Rummel - Syska Z., Metody socjopsychologiczne. Warszawa 1982. Kratochvil, S., Psychoterapia. Warszawa 1992. Kratochvil, S., Zagadnienia grupowej psychoterapii nerwic. Warszawa 1986, str.11-43. Kudasiewicz J., Biblia w duszpasterstwie, w: Spotkaniach biblijnych. EK II 428-431. Le Bon G., Psychologia tłumu, Warszawa 1986. Leder S., Kosewska, A., Bigo, B., Dynamika grup a psychoterapia grupowa. w: H. Wardaszko- Łyskowska (red.): Terapia grupowa w psychiatrii, Warszawa 1980, str.17-60. Łapiński M., Malewski J., Pawlik J., Rozwój technik psychodramatycznych w diagnostyce i terapii nerwic. Materiały II Gdańskich Dni Lecznictwa Psychiatrycznego, Gdańsk 1930. Maciejewski Z. P., Drama w katechezie, http://www.forum.plock.opoka.org.pl/teksty/drama.html Nęcki Z., Grupy. Małe grupy, w: Szewczyk W. (red.), Encyklopedia psychologii, Warszawa 1998 s. 116-120. Pater B., Wybrane metody i techniki psychoterapii grupowej, w: Waligura B. (red.), Elementy psychologii klinicznej, Poznań 1985, s.85-92. Praszkier R., Różycki A., Bliskie spotkania. Rzecz o treningu grupowym, Warszawa 1983. Praszkier R., Tryjarska B., Wybrane zagadnienia związane z prowadzeniem grup treningowych, Przegląd Psychologiczny 24:1981 s. 34l-356. Prężyna W., Zgromadzenia agoralne jako zjawisko społeczne. Analiza doświadczeń lat osiemdziesiątych w Polsce, Roczniki Filozoficzne, Tom XLI, zeszyt 4 1993, s.41-51. Rogers, C. R., Terapia nastawiona na klienta. Grupy spotkaniowe, Wrocław (1991). Sobczak-Matysiak, J., Psychologia kontaktu z klientem, Poznań 1997, s. 15-30. Socha Z., Podejście Gestalt, Psychoterapia 36: 1981 s. 19-26. Strojnowski J., Dynamika grupowa jako krytyka cywilizacji przemysłowo-miejskiej, Summarium 7(27): 1978 s. 274-276. Strojnowski J., Psychoterapia, Warszawa 1985. Strojnowski J., Rozwiązywanie konfliktów w rodzinie, Roczniki Filozoficzne 25:1980 z. 4. Woyach, R.B., Jak zostać przywódcą?, Warszawa 1993. 6. Informacja o przewidywanej możliwości wykorzystania b-learningu 5
Obecnie brak możliwości korzystania b-learningu 7. Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć, instrukcjami do laboratorium, itp. Dodatkowe informacje są dostępne w materiałach dla studentów na stronie internetowej osoby prowadzącej zajęcia na WT UAM, zobacz:, zakładka: Pracownicy III. Informacje dodatkowe 1. Odniesienie efektów i treści do sposobów prowadzenia zajęć i metod oceniania Nazwa modułu (przedmiotu): Dynamika procesów międzygrupowych Symbol Sposoby prowadzenia Symbol treści efektu zajęć umożliwiające realizowanych w trakcie osiągnięcie założonych zajęć dla modułu efektów _01 _02 _03 _04 _05 _06 _07 _08 TK_01, TK_02, TK_03, TK_03, TK_11, TK_12, TK_01, TK_02, TK_03, TK_04, TK_06, TK_07, TK_12, TK_14, TK_01, TK_02, TK_03, TK_04, TK_06, TK_07, TK_08, TK_09, TK_14, TK_15, TK_16 TK_04, TK_05, TK_07, TK_09, TK_13 TK_04, TK_05, TK_10, TK_11 TK_02, TK_06, TK_07, TK_08, TK_10, TK_11, TK_13, TK_15, TK_16 TK_12, TK_13, TK_14, TK_15, TK_18 TK_01, TK_08, TK_11, TK_15, TK_16, TK_17, TK_20, Metody oceniania stopnia osiągnięcia założonego efektu 6
_09 _10 TK_01, TK_14, TK_17, TK_18, TK_19, TK_20 TK_17, TK_18, TK_19, TK_20 2. Zaleca się podanie przykładowych zadań (pytań) służących ocenie osiągnięcia opisanych efektów. 1. Przygotowanie pokazu multimedialnego na wybrany przez siebie temat ćwiczeń /na wybrane zajęcia/ 2. Przygotowanie scenariusza zajęć integracyjnych dla wybranej przez siebie grupy (dzieci, młodzież, dorośli, szkoła, grupa duszpasterska, określona grupa zadaniowa, zespół pracowników) na wybrany temat/problem (np. poznawanie siebie, integracja, lepsza komunikacja, przemoc, akceptacja innych, itp.). Czas trwania zajęć: 1,5 h. Opisać problem i cel danych zajęć. Podać ile czasu jest przewidziane na poszczególne działania (w minutach). Opisać ćwiczenia/zabawy. Podać źródło przedstawionych zabaw integracyjnych (bibliografia, także strony internetowe). 3. Obciążenie pracą studenta (punkty ECTS) Nazwa modułu (przedmiotu): Dynamika procesów międzygrupowych Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem 30 Czytanie wskazanej literatury w celu przygotowania się do zajęć Przygotowanie wskazanych projektów na ćwiczenia 10 Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu 10 SUMA GODZIN 60 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA MODUŁU (PRZEDMIOTU) 4. Sumaryczne wskaźniki ilościowe 10 2 a) b) Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne i projektowe: 1 1 5. Kryteria oceniania wykłady: praca pisemna na podstawie lektur i test sprawdzający wiedzę ćwiczenia: aktywny udział w ćwiczeniach, przygotowanie scenariusza zajęć integracyjnych dla wybranej przez siebie grupy 5,0 znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach tego modułu 7
4,5 bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach tego modułu 4,0 dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach tego modułu 3,5 zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami określone w efektach tego modułu 3,0 zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami określone w efektach tego modułu 2,0 niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne określone w efektach tego modułu 8