GRUPA ERBUD RAPORT ZA PIERWSZE PÓŁROCZE 2009 R. Warszawa, 31 SIERPNIA 2009 r.
SPIS TREŚCI I. ISTOTNE ZDARZENIA I CZYNNIKI MAJĄCE WPŁYW NA WYNIKI GRUPY w I pół. 2009 r...- 3 - II. CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE ISTOTNE DLA ROZWOJU GRUPY...- 5-1. CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE...- 5-1.1. Otoczenie makroekonomiczne...- 5-1.2. Rynek budowlany...- 5-2. CZYNNIKI WEWNĘTRZNE...- 6-2.1. Działalność podstawowa...- 6-2.2. Pozostałe segmenty działalności w Grupie...- 7-2.3 Przychody i koszty operacyjne...- 8-2.3.1. Saldo przychodów i kosztów operacyjnych...- 8-2.3.2. Koszty wynagrodzeń i świadczeń oraz zatrudnienie w Grupie...- 8-3. PERSPEKTYWY...- 9-3.1. Otoczenie makroekonomiczne...- 9-3.2. Rynek budowlany...- 9-3.3. Kierunki i cele rozwoju Grupy...- 9 - III. WYNIKI FINANSOWE...- 11-1. SPÓŁKI WCHODZĄCE W SKŁAD GRUPY...- 11-2. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT GRUPY...- 11-3. BILANS GRUPY ERBUD...- 12-3.1. Aktywa trwałe i aktywa obrotowe...- 12-3.2. Zobowiązania i rezerwy...- 12-4. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH GRUPY...- 12-5. WYBRANE WSKAŹNIKI FINANSOWE...- 13 -
GRUPA ERBUD KOMENTARZ ZARZĄDU DO RAPORTU ZA PIERWSZE PÓŁROCZE 2009 R. PRZYCHODY: 388 435 tys. zł EBIT: 33 613 tys. zł ZYSK NETTO: 23 252 tys. zł GOTÓWKA: 105 037 tys. zł Wszystkie dane (jeżeli nie zostanie wskazane inaczej) obejmują okres styczeń-czerwiec 2009 r., zaś porównania mówią o dynamice w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Poniższe dane finansowe za okres I pół. 2009 r. i porównania są oparte o zaudytowane skonsolidowane wyniki finansowe Grupy Kapitałowej. Kontrakty prezentowane poniżej są wyrażane w wartościach netto. I. ISTOTNE ZDARZENIA I CZYNNIKI MAJĄCE WPŁYW NA WYNIKI FINANSOWE GRUPY W I PÓŁ. 2009 R. Utrzymujące się spowolnienie w branży budowlanej w kraju, spadek cen materiałów budowlanych i stabilizacja kosztów pracy. Inwestycje rządowe, szczególnie w sferze infrastruktury i drogownictwa, wspierają branżę budowlaną w kraju i za granicą. Znaczący wzrost portfela zleceń w Grupie Erbud: o W II kw. br. Grupa podpisała 44 kontrakty na kwotę 493400 tys. zł wobec 7 kontraktów na kwotę 78700 tys. zł podpisanych w II kw. 2008 r. W I pół. 2009 r. Grupa podpisała w sumie 71 kontraktów na łączną kwotę 776 300 tys. zł. W analogicznym okresie 2008 r. Grupa podpisała 15 kontraktów o łącznej wartości 214050 tys. zł. o Skokowy wzrost sprzedaży za granicą do poziomu 111 086 tys. zł, tj. o 77% r/r. o Największe kontrakty podpisane przez Grupę w omawianym okresie dotyczą budowy centrum handlowego Agora Bytom, kontrakt o wartości 186500 tys. zł oraz budowy szpitala Centrum Medycyny Inwazyjnej w Gdańsku, kontrakt o wartości 157400 tys. zł. Stabilizacja popytu na rynku mieszkaniowym w regionie kujawsko-pomorskim: o Sprzedaż mieszkań w Grupie Budlex zgodnie z założeniami na poziomie 119 lokali, nieznacznie poniżej wyniku z I pół. 2008 r. (167 lokali sprzedanych w I pół. 2008 r.). o W omawianym okresie Grupa Erbud osiągnęła 39497 tys. zł przychodów z działalności deweloperskiej, tj. na poziomie wyniku w 2008 r. (39 463 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r.). Ożywienie sprzedaży w segmencie inżynieryjno-drogowym: o W omawianym okresie Grupa podpisała 43 kontrakty drogowe o łącznej wartości 58163 tys. zł. o Narastająco na koniec czerwca przychody Grupy z segmentu inżynieryjnodrogowego wyniosły 26889 tys. zł (po wyłączeniach konsolidacyjnych), co
stanowi prawie 3-krotny wzrost wobec 9 481 tys. zł przychodów w analogicznym okresie 2008 r. W II kw. br. Grupa Erbud zanotowała 14% spadek przychodów r/r do poziomu 226 081 tys. zł. W I pół. 2009 r. przychody Grupy wyniosły 388 435 tys. zł, spadek o 22% r/r. W II kw. br. EBIT Grupy wyniósł 17 063 tys. zł, wzrost o 75% r/r, a marża EBIT osiągnęła poziom 7,6% wobec 3,7% w II kw. 2008 r. Narastająco w I pół. br. EBIT Grupy wzrósł o 48,6% r/r do poziomu 33 613 tys. zł. Marża EBIT na koniec czerwca wyniosła 8,7% wobec 4,5% w I pół. 2008 r. o W omawianym okresie pozostałe segmenty działalności, tj. działalność deweloperska oraz inżynieryjno-drogowa dodały 2 908 tys. zł do skonsolidowanego zysku operacyjnego Grupy. W I pół. 2009 r. koszty sprzedanych produktów i usług łącznie z kosztami ogólnego zarządu Grupy wyniosły 353 831 tys. zł, co oznacza spadek o 30% w stosunku do analogicznego okresu 2008 r. Spadek ten jest, między innymi, efektem wdrażanego w Grupie od grudnia 2008 r. programu poprawy efektywności operacyjnej. Największe redukcje nastąpiły w kosztach usług obcych (spadek o 37% r/r). Wynik netto z II kw. 2009 r. wyniósł 10 939 tys. zł, co stanowi wzrost o 44% r/r. Marża netto wyniosła 4,8% wobec 2,9% w analogicznym okresie 2008 r. Narastająco w okresie styczeń-czerwiec Grupa osiągnęła zysk netto wysokości 23 252 tys. zł, tj. 47,2% wzrostu r/r. Marża netto Grupy na koniec czerwca wyniosła 6% wobec 3,2% w analogicznym okresie 2008 r. Wzrost rentowności Grupy Erbud jest efektem konsekwentnej realizacji strategii efektywności organizacyjnej i koncentracji na projektach gwarantujących osiąganie satysfakcjonujących marży. Czynnikiem wpływającym na wysoki poziom osiąganych zysków jest również utrzymujący się spadek cen materiałów budowlanych w związku ze spowolnieniem w branży. Grupa Erbud posiadała na koniec czerwca br. 105 037 tys. zł w gotówce oraz dostępne linie kredytowe na łączną kwotę 55 000 tys. zł. o W analogiczny okresie 2008 r. Grupa posiadała 59 331 tys. zł gotówki. Na koniec czerwca br. Grupa miała portfel zamówień (nie uwzględniając projektów w zawieszeniu) o wartości 973 000 tys. zł wobec 734 000 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r. W okresie lipiec-sierpień Grupa podpisała kolejne kontrakty o wartości 192 000 tys. zł. Wartość portfela zamówień łącznie wynosi obecnie 1,165 mld zł. Przewiduje się, że ok. 45% realizacji z bieżącego portfela przypada na 2009 r. Aktualnie Grupa realizuje projekty w segmentach budownictwa komercyjnego (w tym 12 obiektów handlowych), użyteczności publicznej (6 biurowców, 3 szpitale,1 muzeum), inżynieryjno-drogowego (52 kontrakty remontu i przebudowy dróg lokalnych, 1 kontakt na remont drogi krajowej nr 1) oraz 3 kontrakty w segmencie budownictwa obiektów dla energetyki. Na koniec sierpnia 2009 r. łączna wartość ofert złożonych przez Grupę wyniosła ok. 6,3 mld zł. Kolejny rekordowy kwartał portfela zamówień Grupy, satysfakcjonująca liczba kontraktów o zakładanych poziomach marży a także perspektywy wzrostu w nowych segmentach - 4 -
branży budowlanej, pozwalają patrzeć z optymizmem na wyniki finansowe Grupy w 2009 r. oraz perspektywy rozwoju w kolejnych latach. II. CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE ISTOTNE DLA ROZWOJU GRUPY 1. CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE 1.1. Otoczenie makroekonomiczne Produkt Krajowy Brutto (PKB) wzrósł w II kw. 2009 roku o 1,1% r/r wobec 0,8% w poprzednim kwartale, podał w piątek Główny Urząd Statystyczny (GUS). W całym I pół. PKB zwiększył się o 1,0% r/r. PKB wyrównany sezonowo (ceny stałe przy roku odniesienia 2000) wzrósł w tym okresie o 1,4% r/r wobec 1,7% r/r w I kw. W ujęciu kwartalnym wzrost wyniósł 0,5% wobec 0,3%. Głównymi czynnikami wzrostu PKB były popyt zagraniczny (eksport netto), którego wpływ na tempo wzrostu gospodarczego wyniósł 3,1 pkt proc. oraz spożycie ogółem - wpływ 1,3 pkt proc. Natomiast negatywny wpływ na wzrost PKB miała akumulacja (-3,3 pkt proc.), w tym po raz pierwszy od 2003 r. popyt inwestycyjny (-0,6 pkt proc.). Wartość dodana brutto (w ujęciu niewyrównanym sezonowo) w gospodarce narodowej w II kwartale 2009 r. wzrosła o 0,8% r/r. Wartość dodana brutto w przemyśle obniżyła się o 5,1% r/r, natomiast w budownictwie wzrosła odpowiednio o 4,5%. Popyt krajowy w II kw. 2009 r. był niższy o 2,0% r/r. Spożycie ogółem w II kw. 2009 r. było wyższe o 1,7%, w tym spożycie indywidualne o 1,9%, a spożycie publiczne wzrosło o 1,2%. Nakłady brutto na środki trwałe w II kw. 2009 r. były niższe o 2,9% niż przed rokiem. Stopa inwestycji (relacja nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto w cenach bieżących) wyniosła 19,3% wobec 20,4% przed rokiem. 1.2. Rynek budowlany Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) dynamika realna produkcji budowlano-montażowej wyniosła 1,4% (2,1% w ujęciu nominalnym) w I pół. br. W czerwcu br. wzrost produkcji budowlano-montażowej osiągnął poziom 0,6% wobec 0,2% w maju tego roku. Tylko nieznacznie poprawiło się tempo wzrostu zatrudnienia w budownictwie (4,7% wzrost w czerwcu wobec 4,4% w maju br.) przy jednoczesnym wyraźnym spadku tempa wzrostu wynagrodzeń do poziomu 1,3% na koniec czerwca wobec 2,6% w maju 2009 r. Negatywnej tendencji w zakresie wynagrodzeń towarzyszy spadek cen produkcji budowlanej. Na koniec czerwca br. spadek cen produkcji budowlano-montażowej wyniósł: - 0,1%. Średnia miesięczna wartość robót budowlanych w ostatnich miesiącach jest szacowana na około 4 mld zł. Większość środków inwestycyjnych pochodzi ze źródeł rządowych. Według szacunków Gazety Prawnej (GP) wartość zrealizowanych inwestycji w najważniejszych sektorach gospodarki wyniosła do połowy roku ok. 12 mld zł. Zauważalna większa aktywność rządu i władz samorządowych w kraju w obszarze przygotowania przetargów drogowych przyniosła od dawna wyczekiwane ożywienie w segmencie drogowym. Od początku roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) ogłosiła 31 nowych przetargów drogowych. Do końca czerwca podpisano 14 umów na nowe inwestycje drogowe w kraju o łącznej wartości 8 mld zł. - 5 -
2. CZYNNIKI WEWNĘTRZNE Główne segmenty działalności Grupy w II kw. 2009 r. tys. zł Działalność budowlana kraj Działalność budowlana zagranicą Segment deweloperski Segment inżynieryjnodrogowy* Przychody ze sprzedaży 129 407 48 041 27 505 21 128 Udział % 57,2 21,2 12,2 9,3 Marża EBIT (%) 9,0 6,4 2,2 8,6 Główne segmenty działalności Grupy w I pół. 2009 r. tys. zł Działalność budowlana kraj Działalność budowlana zagranicą Segment deweloperski Segment inżynieryjnodrogowy* Przychody ze sprzedaży 210 963 111 086 39 497 26 889 Udział % 54,3 28,6 10,2 7,0 Marża EBIT (%) *Spółki REMBET Plus oraz PRD 2.1. Działalność podstawowa 11,2 6,3 4,3 4,5 Przychody ze sprzedaży w II kw. 2009 r. (bez uwzględnienia przychodów Grupy Budlex, PRD i REMBET Plus) wyniosły 177 448 tys. zł, spadek o 21% w stosunku do analogicznego okresu 2008 r. EBIT Grupy na działalności podstawowej osiągnął poziom 14 656 tys. zł, tj. 88% wzrost r/r, a marża EBIT była na poziomie 8,3%. Narastająco w okresie styczeń-czerwiec 2009 r. Grupa osiągnęła przychody wysokości 322 049 tys. zł, tj. 28% spadku r/r. Na koniec czerwca br. EBIT wyniósł 30 705 tys. zł wobec 18 824 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r., co stanowi 63% wzrostu r/r. Marża EBIT wyniosła 9,5%, wzrost o 5 pkt % r/r. W II kw. br. w ramach działalności podstawowej Erbud podpisał 19 kontraktów na kwotę 474 318 tys. zł wobec 7 kontraktów na kwotę 78 700 tys. zł podpisanych w II kw. 2008 r. W całym I pół. 2009 r. Erbud podpisał w sumie 28 kontraktów na łączną kwotę 718 168 tys. zł wobec 13 kontraktów o łącznej wartości 211 200 tys. zł podpisanych w I pół. 2008 r. Wśród podpisanych kontraktów dominują kontrakty średniej wielkości o krótszych terminach realizacji do 1,5 roku w tym, między innymi, centrum handlowo-usługowe dla firmy Tesco (wartości 69,4 mln zł), budynek biurowy dla firmy Ericpol w Krakowie (wartości 20,5 mln zł), Muzeum Techniki w Szczecinie (wartości 13,2 mln zł), budynek biurowy w Brukseli (wartość 10,8 mln zł). Największe kontrakty podpisane przez Erbud w omawianym okresie dotyczą budowy centrum handlowego Agora Bytom o wartości 186,5 mln zł oraz szpitala Centrum Medycyny Inwazyjnej w Gdańsku o wartości 157,4 mln zł. - 6 -
Na koniec czerwca portfel zamówień Grupy w działalności podstawowej wyniósł 852 000 tys. zł, w okresie lipiec - sierpień portfel powiększył się o 146 500 tys. zł. Ok 45% z bieżącego portfela będzie realizowane w 2009 r. Działalność w kraju W II kw. 2009 r. sprzedaż w kraju wyniosła 129 407 tys. zł, tj. 22% spadku r/r. Zysk operacyjny osiągnął poziom 11 607 tys. zł a marża EBIT wyniosła 8,9%. Narastająco w okresie styczeń-czerwiec 2009 r. spółka osiągnęła przychody wysokości 210 963 tys. zł, tj. 45,4% spadku r/r. Na koniec czerwca br. EBIT wyniósł 23 718 tys. zł wobec 16 942 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r. Marża EBIT na koniec okresu wyniosła 11,3% wobec 4,4% w analogicznym okresie 2008 r. Spadek sprzedaży w działalności podstawowej w kraju Grupa kompensuje, między innymi, skokowym wzrostem obrotów na rynkach zagranicznych. Działalność za granicą Od połowy 2008 r. Zarząd obserwuje ożywienie na rynkach budowlanych w Europie Zachodniej. W I pół. 2009 r. zwiększeniu uległa zarówno liczba jak i wartość kontraktów budowlanych Grupy realizowanych za granicą. Do czerwca br. Grupa podpisała 7 kontraktów zagranicznych na łączną kwotę 43,7 mln zł. Przychody ze sprzedaży za granicą w II kw. 2009 r. wzrosły o 37% do poziomu 48 041 tys. zł. EBIT wyniósł 3 049 tys. zł, co daje 637% wzrostu r/r. Marża EBIT wyniosła 6,4% wobec 1,2% w analogicznym okresie 2008 r. W okresie styczeń-czerwiec br. przychody zagraniczne wyniosły 111 086 tys. zł, tj. 77% wzrostu r/r. Na koniec czerwca br. EBIT wyniósł 6 987 tys. zł wobec 1 882 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r. Marża EBIT osiągnęła poziom 6,3%, tj. wzrost o 3,3 pkt % r/r. Portfel zamówień zagranicznych Grupy na koniec czerwca wyniósł 45,5 mln zł. Większość zleceń będzie realizowana w br. W związku z zakończeniem realizacji kilku większych kontraktów oraz uwolnieniem mocy przerobowych za granicą, w najbliższych tygodniach Grupa planuje podpisanie kolejnych kontraktów do realizacji w okresie 2009-2010 w Europie Zachodniej. 2.2. Pozostałe segmenty działalności w Grupie 2.2.1 Działalność deweloperska W I pół. 2009 r. Budlex sprzedał w oparciu o akty notarialne i umowy przedwstępne 119 mieszkań, wobec 167 lokali sprzedanych w analogicznym okresie 2008 r. W bieżący roku spółka sprzedaje mieszkania o wyższym standardzie na Osiedlu Winnica w Toruniu oraz mieszkania z przedsprzedaży w okresie szczytu cen na rynku deweloperskim. Mimo spadku liczby sprzedażnych lokali w pierwszym półroczu 2009 r., przychody Grupy Budlex w omawianym okresie pozostały na poziomie ubiegłego roku. Narastająco na koniec czerwca 2009 r. Grupa Budlex osiągnęła 39 497 tys. zł przychodów, tj. na poziomie analogicznego okresu ubiegłego roku (39 463 tys. zł). Przy konsolidacji Budlex dodał 39 497 tys. zł do przychodów Grupy Erbud. Udział zysku operacyjnego Budlexu w konsolidacji Grupy Erbud był na poziomie 1 690 tys. zł. W kolejnych miesiącach spółka spodziewa się utrzymania tempa sprzedaży mieszkań z pierwszego półrocza br. Na koniec sierpnia Budlex miał kilkadziesiąt zarezerwowanych lokali, których sprzedaż powinna nastąpić do końca 2009 r. Spółka planuje zamknąć br. sprzedażą na poziomie ok. 230 lokali. - 7 -
2.2.2 Budownictwo inżynieryjno-drogowe* *uwzględnia wyniki oddziału OBiD oraz spółek zależnych REMBET Plus i PRD Pierwsze półrocze 2009 r. przyniosło widoczne ożywienie w branży drogowej, głównie za sprawą inwestycji rządowych i samorządowych. Wzrosła liczba rozstrzygniętych przetargów na budowę i remonty dróg krajowych i lokalnych. Ożywienie w branży przełożyło się na wyniki spółek działających w segmencie drogowym. W II kw. br. segment inżynieryjno-drogowy dodał do portfela Grupy 25 nowych kontraktów na budowę i remonty dróg lokalnych na łączną kwotę 19 100 tys. zł. W całym I pół. br. liczba podpisanych kontraktów wyniosła 43 o łącznej wartości 58 163 tys. zł. Narastająco na koniec czerwca br. przychody segmentu inżynieryjno-drogowego wyniosły 36 386 tys. zł (nie uwzględnia wyłączeń konsolidacyjnych). W analogicznym okresie 2008 r. przychody Grupy w tym segmencie rynku osiągnęły wartość 23 780 tys. zł (na bazie raportu finansowego pro-forma, konsolidacja PRD od maja 2008 r.). Zysk operacyjny segmentu w br. wyniósł 1 218 tys. zł. Rentowność EBIT na koniec okresu wyniosła 4,5%. Przy konsolidacji segment dodał 26 889 tys. zł do przychodów Grupy Erbud wobec 9 481 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r. tj. 183% wzrostu r/r. Udział zysku operacyjnego segmentu w konsolidacji Grupy Erbud był na poziomie 1 280 tys. zł wobec 282 tys. zł w analogicznym okresie 2008 r. W okresie styczeń-sierpień Oddział Budownictwa Inżynieryjno-Drogowego Grupy (OBID) brał udział w 9 przetargach na budowę i remonty dróg krajowych o łącznej wartości 390,8 mln zł. W sierpniu Grupa wygrała pierwszy przetarg na remont drogi krajowej. Kontrakt o wartości 48,2 mln zł dotyczy drogi nr 1 Gdańsk Cieszyn na odcinku Toruń Włocławek, z czego 17,8 mln zł realizacji przypada na OBID a 25 mln zł na spółkę zależną Grupy, PRD. Na koniec sierpnia br. portfel zleceń w segmencie inżynieryjno-drogowym wyniósł ok. 88 mln zł. Obecnie Grupa bierze udział w 41 przetargach na budowę dróg lokalnych i krajowych o łącznej wartości 212,8 mln zł. 2.3 Przychody i koszty operacyjne 2.3.1. Saldo przychodów i kosztów operacyjnych Saldo przychodów i pozostałych kosztów operacyjnych w Grupie wyniosło:-3 819 tys. zł za I pół. 2009 r. 2.3.2. Koszty wynagrodzeń i świadczeń oraz zatrudnienie w Grupie Narastająco w okresie styczeń-czerwiec 2009 r. koszty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników w Grupie Erbud wyniosły 59 477 tys. zł, wzrost o 3% r/r. Na koniec czerwca 2009 r. zatrudnienie w Grupie wyniosło 1569 osób, spadek 19% r/r. Spadek poziomu zatrudnienia jest efektem programu reorganizacji realizowanej w spółkach zależnych, w tym głównie w Grupie Budlex. - 8 -
3. PERSPEKTYWY 3.1. Otoczenie makroekonomiczne W ocenie wielu ekonomistów tzw. dołek spowolnienia gospodarczego powinien nastąpić w Polsce na przełomie II i III kw. 2009 r. Według Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową (IBnGR) wzrost PKB w Polsce w bieżącym roku wyniesie 0,7%. Większość ekonomistów zakłada stopniowy wzrost gospodarczy począwszy od 2010 r. IBnGR prognozuje wzrost gospodarki na poziomie 1,8% w 2010 r. Głównymi branżami napędzającymi koniunkturę będzie budownictwo i usługi rynkowe. 3.2. Rynek budowlany Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w budownictwie w lipcu br., choć wciąż negatywny, poprawił się nieznacznie i osiągnął poziom -6,8 pkt wobec -8 pkt w czerwcu br. Większość firm odczuła nieznaczną poprawę portfela zamówień, jednak oczekiwania dotyczące produkcji budowlano-montażowej są w dalszym ciągu negatywne. Pesymistyczna ocena perspektyw rozwoju branży pojawia się również w kontekście utrzymującej się trudnej sytuacji na rynku kredytów inwestycyjnych. Mimo spowolnienia w branży budowlanej, segment budownictwa drogowego stymulowany przez przedsięwzięcia finansowane ze środków budżetowych i unijnych rośnie szybciej niż w analogicznym okresie 2008 r. Program budowy dróg krajowych na lata 2008 2012 zakłada wydatki na przebudowę, budowę i utrzymanie dróg w Polsce na poziomie 121 mld złotych. W planach GDDKiA jest ogłoszenie do końca 2009 r. wszystkich przetargów na budowę autostrad na EURO 2012. W trakcie procedury jest obecnie ok. 50 postępowań przetargowych na budowę dróg (19 przetargów ogłoszonych jeszcze w 2008 r. i 31 ogłoszonych w 2009 r.). Ciekawe perspektywy rozwoju pojawiają się również na rynkach zagranicznych działalności Grupy, szczególnie w Niemczech. Rząd niemiecki przyjął pakiet antykryzysowy na lata 2009-2010 o wartości 50 mld euro. Głównym założeniem pakietu jest pobudzenie gospodarki poprzez inwestycje publiczne. Podobnie jak w przypadku Polski, również w Niemczech, głównym beneficjentem programów antykryzysowych są firmy budowlane. 3.3. Kierunki i cele rozwoju Grupy I półrocze 2009 r. przyniosło znaczne spowolnienie w branży budowlanej w kraju i za granicą oraz zaostrzyło walkę konkurencyjną, szczególnie przy przetargach na duże kontrakty inwestycyjne realizowane ze środków budżetowych i unijnych. Pomimo znaczącego spowolnienie rynku, Grupa kapitałowa Erbud zakończyła I pół. 2009 r. dwucyfrową poprawą rentowności operacyjnej i netto przy nieznacznym spadku przychodów. Obecny poziom przychodów spółki jest konsekwencją świadomej polityki Zarządu w obliczu pogorszenia koniunktury na rynku budowlanym. Spółka buduje portfel zamówień w oparciu o kontrakty średniej wielkości o krótszych terminach realizacji do 1,5 roku. Taka struktura portfela zleceń częściowo uniezależnia spółkę od gwałtownych zmian cen materiałów budowlanych i kosztów pracy oraz przyczynia się do utrzymania zakładanych poziomów rentowności realizowanych kontraktów w latach 2009-2010. Wyniki finansowe I pół. 2009 r. są potwierdzeniem skuteczności strategii biznesowej Grupy. Dywersyfikacja geograficzna i segmentowa działalności umożliwia uzyskanie optymalnych przychodów przy efektywnym wykorzystaniu zasobów spółki i zachowaniu wysokich wskaźników bezpieczeństwa prowadzonej działalności. W obecnym czasie spowolnienia w branży budowlanej Zarząd upatruje w tym przewagę konkurencyjną Grupy na tle innych podmiotów w branży. W bieżącym roku Grupa sukcesywnie umacniała swoją pozycję na rynkach Europy Zachodniej wykorzystując rządowe programy antykryzysowe. W I pół. 2009 r. obroty Grupy za granicą wzrosły o 77% r/r. W ocenie Zarządu taka tendencja sprzedaży powinna utrzymać się co najmniej do połowy 2010 r. - 9 -
Pod koniec 2008 r. Zarząd spółki powołał samodzielny Oddział Budownictwa Inżynieryjno-Drogowego w Warszawie (OBID). Aktywność oddziału koncentruje się na rozwoju kompleksowej oferty Grupy w segmencie dróg lokalnych i krajowych w oparciu o doświadczenie spółek zależnych, tj. REMBET Plus oraz PRD. Efekty działań OBID są widoczne już w wynikach I pół. 2009 r., gdzie segment inżynieryjno-drogowy osiągnął prawie 3-krotny wzrost przychodów w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r. Przełomowym dla rozwoju działalności drogowej Grupy jest podpisanie w sierpniu br. pierwszego kontraktu na remont drogi krajowej nr 1 Gdańsk Cieszyn na odcinku Toruń Włocławek. Dotychczas spółki zależne Grupy realizowały kontrakty w segmencie dróg lokalnych. W perspektywie najbliższego roku Grupa zamierza zwiększać portfel zamówień drogowych, tak aby ich udział w całkowitej strukturze przychodów uległ co najmniej podwojeniu W sierpniu br. Zarząd spółki Erbud powołał Oddział Budownictwa Energetycznego w Katowicach. Nowy oddział zajmie się rozwojem oferty Grupy w obszarze budownictwa dla energetyki. Również w sierpniu br. Grupa podpisała pierwszy kontrakt energetyczny w kraju na wykonanie fundamentów dla obiektów w Elektrociepłowni Siekierki w Warszawie. W ostatnich latach Grupa zdobywała doświadczenie w budownictwie dla energetyki na rynkach zagranicznych, gdzie realizowała, między innymi, elektrownie we Francji i Niemczech, fabrykę wzbogacania uranu we Francji. Obecnie Erbud realizuje projekt budowy elektrowni węglowej w Wilhelmshaven w Niemczech. W najbliższych latach Zarząd spółki upatruje szans rozwoju w budownictwie energetycznym w związku z planami rozbudowy i modernizacji tej gałęzi przemysłu w kraju w oparciu, między innymi, o środki unijne. Zarząd spółki nie wyklucza przejęć podmiotów w tym obszarze rynku. W ramach długoterminowych planów rozwoju oferty deweloperskiej o nowe segmenty działalności oraz wejścia na nowe rynki geograficzne Zarząd spółki Erbud planuje powiększenie zespołu ekspertów i znaczne wzmocnienie kadry zarządzającej w Grupie Budlex. Zarząd przewiduje przyśpieszenia tempa wzrostu przychodów Grupy Erbud w kolejnych miesiącach roku, między innymi. Jednak uwzględniając spowolnienie na rynku budowlanym w kraju, utrzymanie w bieżącym roku skali działalności z 2008 r. będzie - w ocenie Zarządu wyzwaniem dla Grupy. Uwzględniając poziom zysku operacyjnego i zysku netto na koniec czerwca br. oraz w oparciu o ocenę bieżącego portfela zleceń Zarząd ma nadzieję na utrzymanie rentowności operacyjnej Grupy w bieżącym roku w porównaniu z rentownością w 2008 r. Stabilne przepływy pieniężne, wysoki poziom gotówki - ponad 105 ml zł na koniec czerwca - oraz dostęp do finansowania dłużnego gwarantują bezpieczną realizację bieżących kontraktów budowlanych oraz pokazują potencjał wykonawczy spółki na kolejne kwartały roku. - 10 -
III. WYNIKI FINANSOWE 1. SPÓŁKI WCHODZĄCE W SKŁAD GRUPY ERBUD Skonsolidowane sprawozdanie Grupy ERBUD za I pół. 2009 r. obejmuje konsolidację: Erbud S.A.; Erbud International Sp. z o.o.; GWI GmbH, REMBET Plus, PRD oraz skonsolidowane sprawozdanie Grupy Budlex. 2. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT GRUPY II II Różnica I-II I-II Różnica w ml n zł kwartał kwartał 2009 do 2008 kwartał kwartał 2009 do 2008 2009 2008 2009 2008 Przychody ze sprzedaży 226 081 263 769-37 688 388 435 498 206-109 771 Koszty sprzedanych produktów 197 470 242 481-45 011 327 742 456 904-129 162 Zysk/strata na sprzedaży 28 611 21 288 7 323 60 693 41 302 19 391 Koszty sprzedaży 37 1 281-1 244 1 311 1 281 30 Koszty ogólnego zarządu 10 341 9 434 907 21 950 16 701 5 249 Wynik na działalności operacyjnej -1 167-860 -307-3 819-697 -3 122 Wynik operacyjny - EBIT 17 066 9 713 7 353 33 613 22 623 10 990 Wynik na działalności finansowej -3 523-1 378-2 145-1 906-1 535-371 Zysk/strata brutto 13 542 8 335 5 207 31 707 21 088 10 619 Zysk/starta netto 10 939 7 573 3 366 23 275 15 674 7 601 Marża EBIT 7,55% 3,68% 4% 8,65% 4,54% 4% amortyzacja 2 361 2 012 349 3 784 2 426 1 358 Okres sześciu miesięcy zakończony 30 czerwca 2009 roku Okres sześciu miesięcy zakończony 30 czerwca 2008 roku Amortyzacja 3784 2426 Zużycie materiałów i energii 71616 104314 Usługi obce 207755 332038 Podatki i opłaty 2574 2428 Wynagrodzenia 50865 47739 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 8612 9769 Pozostałe koszty rodzajowe 8625 7250 Wartość sprzedanych towarów i materiałów 0 0 Koszty według rodzaju razem 353831 505964 Zmiana stanu zapasów, produktów i rozliczeń -2828-31041 międzyokresowych kosztów dotycząca kontraktów budowlanych Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby 0-37 jednostki (wielkość ujemna) Koszty sprzedaży (wielkość ujemna) -1311-1281 Koszty ogólnego zarządu (wielkość ujemna) -21950-16701 Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 327742 456904-11 -
3. BILANS GRUPY ERBUD w mln zł 31.03. 2009 31.03. 2008 Udział w sumie 2009 Udział w sumie 2008 Aktywa trwałe 88026 86332 15,47% 15,90% Aktywa obrotowe 480902 457478 84,53% 84,10% AKTYWA RAZEM 568928 543810 100% 100% Kapitał własny 224825 207 224 39,52% 38,10% Zobowiązania i 242307 249236 42,60% 45,83% rezerwy krótkoterminowe Zobowiązania i 81645 68508 17,88% 16,07% rezerwy długoterminowe PASYWA RAZEM 568928 543810 100% 100% 3.1. Aktywa trwałe i aktywa obrotowe W omawianym okresie struktura aktywów, w stosunku do roku poprzedniego nie uległa większym zmianom co jest wynikiem braku zdarzeń nadzwyczajnych w Grupie. Struktura jest typowa dla przedsiębiorstw prowadzących działalność usługową niski poziom aktywów trwałych i wysoki poziom aktywów obrotowych. Jest to również konsekwencją polityki grupy mającej na celu minimalizowanie kosztów stałych. 3.2. Zobowiązania i rezerwy REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA I INNE OBCIĄŻENIA Rezerwy na Rezerwy na Rezerwy na Inne Razem naprawy gwarancyjne sprawy sądowe i odszkodowania świadczenia pracownicze i świadczenia po okresie zatrudnienia Stan na 1 stycznia 2009 3495 831 4953 727 10006 roku Utworzone w bieżącym 134 0 851 55 1040 roku Transfery 93-56 -8-29 0 Różnice kursowe 0 0 147 0 147 Rozwiązane 149 0 385 74 608 Wykorzystane 0 0 772 15 787 Stan na 30 czerwca 2009 roku 3573 775 4786 664 9798 4. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH GRUPY ERBUD 30.06.2009 30.06.2008 w mln zł Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej 31 848-101 090-16 384 14 744-12 -
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej Razem przepływy pieniężne netto Środki pieniężne na koniec okresu -25 685 17 610-10 221-68 736 105 037 59 331 5. WYBRANE WSKAŹNIKI FINANSOWE PODSTAWOWE WSKAŹNIKI FINANSOWE Wyszczególnienie 30.06.2009 30.06.2008 Stopa zwrotu z kapitału ROE 1 10,76% 8,25% Stopa zwrotu z aktywów ROA 2 4,18 % 4,33 % Marża EBIT 3 8,65% 4,48% Marża EBITDA 4 9,62% 4,66% Rentowność sprzedaży 5 15,62% 6,96% Rentowność brutto 6 8,16% 4,29% Rentowność netto 7 5,99% 3,92% Wskaźnik płynności bieżącej 8 1,98 1,95 Wskaźnik płynności szybkiej 9 1,41 1,95 Wskaźnik ogólnego zadłużenia 10 56,94% 46,21% Wskaźnik zadłużenia kapitałów własnych 11 1,32 0,86 Analiza wskaźnikowa odzwierciedla bardzo dobry standing finansowy Grupy. Potwierdza to znaczny wzrost wskaźników rentowności oraz dobre wskaźniki mówiące o zadłużeniu firmy. - 13 -