ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Miejsce na identyfikację szkoły ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE POZIOM PODSTAWOWY LISTOPAD 2011 Instrukcja dla zdającego Czas pracy: 120 minut 1. Sprawdź, czy ar kusz eg za mi na cyj ny za wie ra 16 stron (za da - nia 1 26). Ewen tu al ne braki zgłoś prze wod ni czą ce mu ze społu nad zo ru ją ce go eg za min. 2. Od po wie dzi za pisz w miej scu na to prze zna czo nym. 3. Pisz czy tel nie. Uży waj dłu go pi su/pió ra tyl ko z czar nym tu - szem/atra men tem. 4. Nie uży waj ko rek to ra. 5. Błęd ne za pi sy wy raźnie prze kreśl. 6. Pa miętaj, że za pi sy w brud no pi sie nie pod le ga ją oce nie. Życzymy powodzenia! Za rozwiązanie wszystkich zadań można otrzymać łącznie 100 punktów. Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy PESEL ZDAJĄCEGO KOD ZDAJĄCEGO Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadań przez dyrektorów szkół biorących udział w programie Próbna Matura z OPERONEM.

Za kreśl w za da niach 1 6 jed ną poprawną od po wiedź. Za da nie 1. (1 pkt) Gru py spo łecz ne ze wzglę du na ro dzaj zor ga ni zo wa nia dzie li się na: A. ma łe i du że. B. pier wot ne i wtór ne. C. za mknię te i otwar te. D. for mal ne i nie for mal ne. Za da nie 2. (1 pkt) Prze ciw ni kiem po wo da w pro ce sie cy wil nym jest: A. oskar ży ciel po sił ko wy. B. pro ku ra tor. C. po zwa ny. D. oskar żo ny. Za da nie 3. (1 pkt) Or ga ni za cja, któ rej or ga nem we wnętrz nym jest Ra da Bez pie czeń stwa, to: A. So jusz Pół noc no atlan tyc ki. B. Or ga ni za cja Bez pie czeń stwa i Współ pra cy w Eu ro pie. C. Unia Eu ro pej ska. D. Or ga ni za cja Na ro dów Zjed no czo nych. Za da nie 4. (1 pkt) For ma de mo kra cji po śred niej w Pol sce to: A. wy bo ry par la men tar ne. B. oby wa tel ska ini cja ty wa lu do wa. C. re fe ren dum ogól no kra jo we. D. re fe ren dum lo kal ne. Za da nie 5. (1 pkt) Człon ko wie or ga ni za cji ter ro ry stycz nej wy zna ją cy fun da men ta lizm is lam ski przy na le żą do: A. Ir landz kiej Ar mii Re pu bli kań skiej. B. Kra ju Ba sków i Wol no ści (ETA). C. Ha ma su. D. Frak cji Czer wo nej Ar mii. Za da nie 6. (1 pkt) Nor my spo łecz ne okre śla ją ce do bro i zło to nor my: A. praw ne. B. mo ral ne. C. for mal ne. D. oby cza jo we. 2

Za da nie 7. (3 pkt) Zapisz w ta be li cen zus wie ko wy, któ ry obo wią zu je przy kan dy do wa niu do wy mie nio nych or ga nów kon - sty tu cyj nych Rze czy po spo li tej Pol skiej. Organ konstytucyjny A. Prezydent RP B. Senat RP C. Sejm RP Cenzus wiekowy Za da nie 8. (4 pkt) Zapisz w ta be li na zwy opisanych ak tów praw nych. Skorzystaj z pro po zy cji po da nych po ni żej. kon sty tu cja, usta wa, roz po rzą dze nie, ak ty pra wa miej sco we go, ra ty fi ko wa ne umo wy mię dzy na ro do we Opis ak tu praw ne go Na zwa ak tu praw ne go A. B. C. D. Akt nor ma tyw ny wy da wa ny na pod sta wie usta - wy i wy ko ny wa ny przez od po wied nią in sty tu cję wy ko naw czą. Akt praw ny o cha rak te rze ogól nym, uchwa la ny przez par la ment w okre ślo nym try bie. Ak ty praw ne obo wią zu ją ce na ob sza rze dzia ła - nia or ga nu, któ ry go wy dał. Jest wy da wany przez wo je wo dę i or ga ny sa mo rzą du te ry to rial ne go. Naj waż niej szy do ku ment w pań stwie, okre śla ją - cy ustrój i kom pe ten cje or ga nów pań stwo wych. Za da nie 9. (4 pkt) Do po da nych nazw or ga nów Unii Eu ro pej skiej przy po rząd kuj właściwy opis. A. Ko mi sja Eu ro pej ska B. Par la ment Eu ro pej ski C. Ra da Eu ro pej ska D. Try bu nał Spra wie dli wo ści Unii Eu ro pej skiej 1. Peł ni funk cję m.in. opi nio daw czo -do rad czą i jest wy bie ra ny co 5 lat w wy bo rach po wszech nych. 2. Roz strzy ga spo ry mię dzy pań stwa mi UE i ba da zgod ność ak tów praw nych wy da wa nych przez or ga ny z trak ta ta mi za ło ży ciel ski mi. 3. Kon tro lu je wszyst kie wpły wy i wy dat ki in sty tu cji unij nych. Ba da pra wi dło wość przy cho dów i roz cho - dów bu dże tu wspól no to we go. 4. To or gan wy ko naw czy o cha rak te rze ko le gial nym, dzia ła ją cy wy łącz nie w in te re sie Unii Eu ro pej skiej. 5. Zbie ra się prze waż nie dwa ra zy w ciągu półrocza. W je go skład wcho dzą sze fo wie rzą dów i pań stw Unii Eu ro pej skiej. A. B. C. D. 3

Za da nie 10. (4 pkt) Przy po rząd kuj po da nym po sta wom cha rak te ry zu ją cym spo sób funk cjo no wa nia jed nost ki w gru pie właściwe opisy. A. kon for mizm B. opor tu nizm C. non kon for mizm D. an ty kon for mizm 1. po sta wa ule gła, przyj mu ją ca za wła sne wszyst kie nor my spo łecz ne, a jed no cze śnie od rzu ca ją ca za sa dy współ ży cia spo łecz ne go 2. prze strze ga nie re guł mi mo ich nie uzna wa nia, go to wość do re zy gna cji z wła snych za sad ze wzglę du na do raź ne ko rzy ści 3. bez re flek syj ne od rzu ca nie wszyst kich obo wią zu ją cych norm spo łecz nych 4. pod po rząd ko wa nie się jed nost ki nor mom, war to ściom, po glą dom i wzor com za cho wań 5. kry tycz ny sto su nek jed nost ki do re guł po stę po wa nia obo wią zu ją cych w gru pie A. B. C. D. Za da nie 11. (4 pkt) Przy po rząd kuj po da nym sta nom wy łą cza ją cym od po wie dzial ność kar ną właściwe opisy. A. nie po czy tal ność B. obro na ko niecz na C. roz kaz D. stan wyż szej ko niecz no ści 1. po świę ce nie cu dze go do bra, aby za po biec za gro że niu do bra spo łecz ne go lub do bra jed nost ki 2. prze pro wa dze nie eks pe ry men tu me dycz ne go, któ ry mo że przy nieść du że ko rzy ści me dycz ne lub go spo - dar cze, je śli uczest nik eks pe ry men tu ro bi to do bro wol nie 3. uchy la od po wie dzial ność kar ną, je śli żoł nierz lub po li cjant nie wie dział, że po peł nia jąc czyn, po peł nia prze stęp stwo 4. sy tu acja, w któ rej czło wiek nie ro zu mie zna cze nia swo ich czy nów lub nie jest w sta nie kie ro wać swo - im po stę po wa niem 5. dzia ła nie, któ re zmie rza do od par cia za ma chu na do bro spo łecz ne lub do bro jed nost ki, a czło wiek po - dej mu je dzia ła nia, któ re w in nych oko licz no ściach by ły by ka ra ne A. B. C. D. 4

Za da nie 12. (4 pkt) Przy po rząd kuj po da nym pre zy den tom Rze czy po spo li tej Pol skiej wy da rze nia, któ re na stą pi ły pod czas ich ka den cji. A. Woj ciech Ja ru zel ski B. Lech Wa łę sa C. Alek san der Kwa śniew ski D. Lech Ka czyń ski 1. Pol ska sta ła się pań stwem uza leż nio nym od ZSRR. 2. Wszedł w ży cie Trak tat li zboń ski. 3. Zmie nio no na zwę pań stwa z Pol ska Rzecz po spo li ta Lu do wa na Rzecz po spo li ta Pol ska. 4. Pol ska we szła do Pak tu Pół noc no atlan tyc kie go oraz Unii Eu ro pej skiej. 5. Od by ły się pierw sze w peł ni wol ne wy bo ry do Sej mu. A. B. C. D. W za da niach 13 15 roz strzy gnij, któ re zda nia są praw dzi we, a któ re fał szy we. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio określenia: prawda lub fałsz. Za da nie 13. (4 pkt) Są dy i try bu na ły Prawda/Fałsz A. B. C. D. Sąd Naj wyż szy to or gan są do wy, któ ry spra wu je nad zór nad dzia łal no ścią są dów po wszech nych, woj sko wych i ad mi ni stra cyj nych. W są dow nic twie po wszech nym są dy okrę go we roz pa tru ją ape la cje od orze - czeń są dów re jo no wych. Wojskowe są dy garnizonowe są są da mi pierw szej in stan cji w są dow nic twie woj sko wym. Try bu nał Sta nu jest or ga nem są do wym, któ ry orzeka o odpowiedzialności naj wyż szych urzęd ni ków pań stwo wych, w tym pre zy den ta RP, za na ru sze - nie kon sty tu cji lub ustaw. Za da nie 14. (4 pkt) Mał żeń stwo i ro dzi na Prawda/Fałsz A. Mał żeń stwo mo no ga micz ne to ta kie, w któ rym jest wię cej niż dwoje part ne rów. B. C. D. In ter cy za to umo wa mał żeń ska, dzię ki któ rej wpro wa dza się wspólnotę ma - jąt ko wą. Ad op cja to ina czej przy spo so bie nie. Dziec ko zo sta je przy ję te do ro dzi ny, jed nak nie ma żad ne go pra wa dzie dzi cze nia po ro dzi cach ad op cyj nych. Ro dzi na nu kle ar na to ina czej ro dzi na ma ła, w któ rej wy stę pu ją dwa po ko - le nia: ro dzi ce oraz dzie ci. 5

Za da nie 15. (4 pkt) Dok try ny po li tycz ne Prawda/Fałsz A. B. C. D. Li be ra lizm to in dy wi du ali stycz na kon cep cja czło wie ka, we dług któ rej jest on naj wyż szą war to ścią, a je go wol ność mo że być ogra ni czo na wy łącz nie wol no ścią dru gie go czło wie ka. Kon ser wa tyzm po stu lu je ist nie nie sil ne go pań stwa gwa ran tu ją ce go ład spo - łecz ny, któ re go fun da men tem jest zdro wa, trwa ła i wie lo dziet na ro dzi na. Chrze ści jań ska de mo kra cja opo wia da się za sil nym in ter wen cjo ni zmem pań stwa w go spo dar kę oraz ogra ni cze niem wła sno ści pry wat nej na rzecz wła sno ści pań stwo wej. So cjal de mo kra cja wy zna je ta kie war to ści, jak rów ność i spra wie dli wość spo - łecz na, oraz opo wia da się za wol nym, ni czym nie ogra ni czo nym ryn kiem i po dat kiem li nio wym. Za da nie 16. (4 pkt) Do pisz pod za miesz czo nymi zdję ciami po li ty ków peł ne na zwy par tii, z któ ry mi są oni zwią za ni. A....... B....... C....... D....... 6

Za da nie 17. (3 pkt) Uzupełnij tabelę. Po daj po dwa przy kła dy praw do każ dej ge ne ra cji praw czło wie ka. Generacja praw człowieka pierwsza druga trzecia Przykłady praw 1.... 2.... 1.... 2.... 1.... 2.... Za da nie 18. (3 pkt) Na pod sta wie zdję cia oraz wła snej wie dzy wykonaj polecenia. a) Po daj na zwę sub kul tu ry przed sta wio nej na zdję ciu. b) Napisz, w któ rym pań stwie ta sub kul tu ra po wsta ła. c) Po daj, w któ rym dzie się cio le ciu XX wie ku po wsta ła ta sub kul tu ra. Za da nie 19. (3 pkt) Po daj peł ne pol skie na zwy wymienionych organizacji wyspecjalizowanych ONZ. WHO... ILO... FAO... 7

Za da nie 20. (10 pkt) Na ma pie licz ba mi 1 5 ozna czo no pań stwa eu ro pej skie. Wpisz do ta be li na zwy zaznaczonych państw i określ ich człon ko stwo w or ga ni za cjach mię dzy na ro do - wych, wpi su jąc TAK lub NIE. 30 15 0 15 30 45 60 1 60 4 2 45 3 45 5 250 0 250 500 km 0 15 30 A. B. Nazwa państwa UE TAK/NIE Przynależność do NATO TAK/NIE 1. 2. 3. 4. 5. 8

Za da nie 21. (6 pkt) Roz strzy gnij, któ re z po danych zdań to fak ty, a któ re to opi nie. 1. Skru pu lat ne kon tro lo wa nie te go, jak są wy da wa ne pie nią dze, to za rów no pra wo, jak i obo wią zek do - na to ra. 2. Or ga ni za cja Na ro dów Zjed no czo nych za po wie dzia ła, że w mar cu zor ga ni zu je kon fe ren cję, w cza sie któ rej kra je do na to rzy ma ją się wspól nie za sta no wić, jak od bu do wać zruj no wa ny kraj. 3. W oce nie eks per tów z UNDP (Pro gram NZ ds. Roz wo ju) Ha iti pod wzglę dem po zio mu roz wo ju bli - żej jest do kra jów Afry ki Sub sa ha ryj skiej niż Ame ry ki Po łu dnio wej. 4. Tu taj też klu czo wa jest ro la lo kal ne go part ne ra, któ ry zna re alia i po tra fi oce nić, czy np. wy sta wia ne fak tu ry nie zo sta ły za wy żo ne, a pie nią dze zde frau do wa ne. 5. Ha itań czy cy mo gą czer pać z ich do świad cze nia in we sto wać w po wszech ną edu ka cję, wal czyć z ko rup - cją ale prze pi su na suk ces nie znaj dą. 6. Na po moc Ha iti spie szą or ga ni za cje po za rzą do we, któ re na wła sną rę kę ze bra ły kil ka set mi lio nów do - la rów. fak ty opi nie Źródło: http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,7513434,jak_postawic_haiti_na_nogi.html. Za da nie 22. (5 pkt) Na pod sta wie frag men tu ko dek su pra cy wy ko naj po le ce nia. Art. 177 1. Pra co daw ca nie mo że wy po wie dzieć ani roz wią zać umo wy o pra cę w okre sie cią ży, a tak że w okre - sie urlo pu ma cie rzyń skie go pra cow ni cy, chy ba że za cho dzą przy czy ny uza sad nia ją ce roz wią za nie umo wy bez wy po wie dze nia z jej wi ny i re pre zen tu ją ca pra cow ni cę za kła do wa or ga ni za cja związ ko - wa wy ra zi ła zgo dę na roz wią za nie umo wy. 2. Prze pi su 1 nie sto su je się do pra cow ni cy w okre sie prób nym nie prze kra cza ją cym jed ne go mie sią ca. 3. Umo wa o pra cę za war ta na czas okre ślo ny lub na czas wy ko na nia okre ślo nej pra cy al bo na okres prób ny prze kra cza ją cy je den mie siąc, któ ra ule gła by roz wią za niu po upły wie trze cie go mie sią ca cią ży, ule ga prze dłu że niu do dnia po ro du. 3 1. Prze pi su 3 nie sto su je się do umo wy o pra cę na czas okre ślo ny za war tej w ce lu za stęp stwa pra - cow ni ka w cza sie je go uspra wie dli wio nej nie obec no ści w pra cy. 4. Roz wią za nie przez pra co daw cę umo wy o pra cę za wy po wie dze niem w okre sie cią ży lub urlo pu ma - cie rzyń skie go mo że na stą pić tyl ko w ra zie ogło sze nia upa dło ści lub li kwi da cji pra co daw cy. Pra co - daw ca jest obo wią za ny uzgod nić z re pre zen tu ją cą pra cow ni cę za kła do wą or ga ni za cją związ ko wą ter min roz wią za nia umo wy o pra cę. W ra zie nie moż no ści za pew nie nia w tym okre sie in ne go za trud - nie nia, pra cow ni cy przy słu gu ją świad cze nia okre ślo ne w od ręb nych prze pi sach. Okres po bie ra nia tych świad czeń wli cza się do okre su za trud nie nia, od któ re go za le żą upraw nie nia pra cow ni cze. 5. Prze pi sy 1, 2 i 4 sto su je się od po wied nio tak że do pra cow ni ka -oj ca wy cho wu ją ce go dziec ko w okre sie ko rzy sta nia z urlo pu ma cie rzyń skie go. Art. 178 1. Pra cow ni cy w cią ży nie wol no za trud niać w go dzi nach nad licz bo wych ani w po rze noc nej. Pra cow - ni cy w cią ży nie wol no bez jej zgo dy de le go wać po za sta łe miej sce pra cy ani za trud niać w sys te mie cza su pra cy, o któ rym mo wa w art. 139. [...] 9

Art. 180 1. Pra cow ni cy przy słu gu je urlop ma cie rzyń ski w wy mia rze: 1) 20 ty go dni w przy pad ku uro dze nia jed ne go dziec ka przy jed nym po ro dzie, 2) 31 ty go dni w przy pad ku uro dze nia dwoj ga dzie ci przy jed nym po ro dzie, 3) 33 ty go dni w przy pad ku uro dze nia troj ga dzie ci przy jed nym po ro dzie, 4) 35 ty go dni w przy pad ku uro dze nia czwor ga dzie ci przy jed nym po ro dzie, 5) 37 ty go dni w przy pad ku uro dze nia pię cior ga i wię cej dzie ci przy jed nym po ro dzie. 2. (uchy lo ny) 3. Co naj mniej 2 ty go dnie urlo pu ma cie rzyń skie go mo gą przy pa dać przed prze wi dy wa ną da tą po ro du. 4. Po po ro dzie przy słu gu je urlop ma cie rzyń ski nie wy ko rzy sta ny przed po ro dem aż do wy czer pa nia okre su usta lo ne go w 1. 5. Pra cow ni ca, po wy ko rzy sta niu po po ro dzie co naj mniej 14 ty go dni urlo pu ma cie rzyń skie go, ma pra - wo zre zy gno wać z po zo sta łej czę ści te go urlo pu; w ta kim przy pad ku nie wy ko rzy sta nej czę ści urlo pu ma - cie rzyń skie go udzie la się pra cow ni ko wi -oj cu wy cho wu ją ce mu dziec ko, na je go pi sem ny wnio sek. Źródło: Ko deks pra cy, usta wa z 26 czerw ca 1974 ro ku (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94). a) Po daj dwie oko licz no ści, w któ rych pra co daw ca mo że roz wią zać umo wę o pra cę z pra cow ni cą bę dą cą w cią ży. 1.... 2.... b) Wy ja śnij, w ja kich oko licz no ściach pra cow ni cy przy słu gu je urlop ma cie rzyń ski trwa ją cy dłu żej niż 20 ty go dni. c) Wy mień dwa warunki niezbędne, by pra cow nik -oj ciec mógł otrzy mać część urlo pu ma cie rzyń skie go. 1.... 2.... Za da nie 23. (3 pkt) Na pod sta wie tek stu źró dło we go wy ko naj po le ce nia. Ba da nia so cjo lo gicz ne wska zu ją, że na tle in nych kra jów Unii Eu ro pej skiej ma my naj wyż szy od se tek ko biet, któ re zde cy do wa ły się na sa mo za trud nie nie. [...] Waż ne jest też to, że ko bie ty pro wa dzą ce wła sną dzia łal ność ma ją ce na przy kład ma łe biu ro ra chun - ko we, księ go we czy wy ko nu ją ce pra ce biu ro we dla ko goś, ale we wła snym do mu ła twiej mo gą do pa so - wać czas pra cy do po trzeb dzie ci. Nie ma tu sztyw ne go i prze sta rza łe go sys te mu: sie dzę w biu rze od ósmej 10

do szes na stej, po tem trza skam drzwia mi i mnie nie ma. Pra cu jąc w do mu, ła twiej moż na so bie po ra dzić z od pro wa dze niem dziec ka do przed szko la, wspól nym od ro bie niem lek cji czy in ny mi ro dzin ny mi za ję cia - mi. Mi nu sem tej for my pra cy jest na to miast to, że sa mo za trud nie ni czę sto prze sia du ją wie czo ra mi czy w week en dy nad pil nym zle ce niem. Jed nak w Pol sce, zwłasz cza w ostat nich la tach, ob ja wi ła się dru ga, ciem na stro na sa mo za trud nie nia. Do - ty czy ona tych przy pad ków, gdy ko bie ty są zmu sza ne do za kła da nia dzia łal no ści go spo dar czej pod groź - bą utra ty pra cy. I choć w świe tle pra wa ta kie po sta wie nie spra wy przez pra co daw cę jest nie le gal ne, to w wie lu wy pad kach pra cow ni ce ma łych za kła dów czy biur mu sia ły przejść na dzia łal ność go spo dar czą, tra cąc przy wi le je zwią za ne z umo wą o pra cę, mię dzy in ny mi płat ny urlop. To kło pot, po nie waż oso ba pro wa dzą ca wła sną dzia łal ność nie jest w świe tle pra wa pra cow ni kiem, więc nie chro ni jej w ża den spo sób ko deks pra cy. W tej chwi li trwa ją pra ce nad usta wą, któ ra tak po win - na de fi nio wać sa mo za trud nie nie, że ta kie przy mu so we prak ty ki prze sta ną się opła cać wy ja śnia mi - ni ster Klu zik -Rost kow ska. Źródło: Sa mo za trud nie nie ko biet spo so bem na bez ro bo cie, 16 li sto pa da 2006, http://www.ko bie ta.gov.pl/?1,9,63,200611. a) Po daj dwie korzyści, które daje kobietom samozatrudnienie. 1.... 2.... b) Wy ja śnij, w ja kich oko licz no ściach wy mu sza się na ko bie cie roz po czę cie dzia łal no ści go spo dar czej. c) Po daj jeden przywilej, któ ry tra ci osoba przy przej ściu na dzia łal ność go spo dar czą. Za da nie 24. (6 pkt) Na pod sta wie da nych sta ty stycz nych i wła snej wie dzy wy ko naj po le ce nia. Wy kres 1 Liczba samozatrudnionych (mln) 3,0 2,5 3,0 2,8 2,8 2,7 2,7 2,6 kobiety 2,5 2,4 mężczyźni 2,3 2,3 razem 2,3 2,0 1,5 1,0 1,8 1,2 1,7 1,1 1,7 1,1 1,7 1,6 1,6 1,0 1,1 1,0 1,6 0,9 1,5 0,9 1,5 0,8 1,5 0,8 1,5 0,8 0,5 0,0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Na pod sta wie: Eu ro stat. 11

a) Określ ten den cję wi docz ną w wiel ko ści sa mo za trud nie nia ko biet w la tach 1997 2007. b) Po daj jed ną przy czy nę, z której twoim zdaniem wy ni ka ła ta ten den cja. Wy kres 2 Udział samozatrudnionych kobiet w liczbie zarejestrowanych działalności gospodarczych w danym sektorze zatrudnienia Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Technicy i inny średni personel Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Specjaliści Władze publiczne, urzędnicy, kierownicy Pracownicy przy pracach prostych Pracownicy biurowi Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy mężczyźni Na pod sta wie: Eu ro stat. c) Określ, w któ rym sek to rze za trud nie nia pro cen to wy udział sa mo za trud nio nych ko biet i męż czyzn jest naj bar dziej wy rów na ny. d) Wy mień, któ ry sek tor za trud nie nia pra cow ni ków sa mo za trud nio nych jest naj sil niej sfe mi ni zo wa ny, a któ ry zdominowany przez mężczyzn. Napisz, cze go od zwier cie dle niem jest ta ki stan rze czy. Wy kres 3 kobiety 66% 61,4% 61% 56% 55,1% 49,6% 42,3% 94,6% 94,6% 5,4% 5,4% 34% 38,6% 39% 44% 44,9% 50,4% 57,7% 40 35 Udział kobiet w liczbie samozatrudnionych (%) Polska UE 39% 39% 39% 38% 39% 38% 37% 36% 36% 36% 36% 30 29% 30% 30% 30% 31% 31% 31% 31% 32% 33% 33% 25 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Na pod sta wie: Eu ro stat. e) Napisz, ja ką ten den cję udzia łu ko biet w licz bie sa mo za trud nio nych do strze gasz w Pol sce, a ja ką w Unii Eu ro pej skiej. 12

Za da nie 25. (5 pkt) Na pod sta wie da nych CBOS-u i wła snej wie dzy wy ko naj po le ce nia. Czy Pan(i) osobiście bardziej szanuje: Ta be la 1 Na pod sta wie: www.cbos.pl. a) Wy ja śnij, czym róż nią się od sie bie od po wie dzi męż czyzn i ko biet do ty czą ce sza cun ku wo bec ko biet pra cu ją cych za wo do wo oraz ko biet nie pra cu ją cych za wo do wo. Ta be la 2 Odpowiedzi ogółu badanych Odpowiedzi mężczyzn w procentach Odpowiedzi kobiet kobiety pracujące zawodowo 15 13 16 gospodynie domowe, kobiety niepracujące zawodowo 5 7 4 nie ma różnicy 76 75 77 trudno powiedzieć 4 5 3 Jak Pan(i) sądzi, czy w naszym kraju kobieta wykonująca ten sam zawód i mająca takie samo jak mężczyzna wykształcenie ma w porównaniu z mężczyzną: Od po wie dzi męż czyzn Od po wie dzi ko biet 1995 1998 2006 1995 1998 2006 w pro cen tach więk sze szan se na awans za wo do wy 8 9 9 7 7 8 ani więk sze, ani mniej sze szan se na awans za wo do wy 43 44 35 34 33 25 mniej sze szan se na awans za wo do wy 44 41 48 51 54 59 trud no po wie dzieć 5 7 8 8 5 8 Na pod sta wie: www.cbos.pl. b) Wy ja śnij, jak zmie ni ły się w la tach 1995 2006 od po wie dzi ko biet do ty czą ce szans na awans za wo do - wy ko bie ty w Pol sce. 1.... 2.... 3.... c) Po daj oko licz ność zwią za ną z sy tu acją mię dzy na ro do wą, któ ra wpły nę ła na wzrost od po wie dzi ko biet w 2006 ro ku uzna ją cych, że ko bie ta ma więk sze szan se na awans za wo do wy. 13

Za da nie 26. (11 pkt) Je steś człon kiem or ga ni za cji wal czą cej o rów ne szan se ko biet na ryn ku pra cy. Przed staw Sej mo wi pro - jekt dzia łań, któ rych re ali za cja zwięk szy ła by moż li wo ści ko biet. W swo im prze mó wie niu za pro po nuj i uza sad nij czte ry róż ne dzia ła nia. Wy ko rzy staj ma te ria ły za mieszczone w za da niach 22 25. Pa mię taj o wła ści wej for mie wy po wie dzi. CZYSTOPIS 14

15

Brudnopis (nie podlega ocenie) 16