biblioteczka zamówień publicznych Damian Michalak PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE NOWOCZESNA FORMA REALIZACJI INWESTYCJI
Damian Michalak Partnerstwo publiczno-prywatne nowoczesna forma realizacji inwestycji
Autor: Damian Michalak radca prawny, właściciel kancelarii specjalizującej się w obsłudze podmiotów z sektora publicznego, autor bloga partnerstwa publiczno-prywatnego PPP w praktyce Redaktor prowadzący: Klaudyna Saja-Żwirkowska Wydawca: Katarzyna Czech Korekta: Zespół Projekt okładki: Piotr Fedorczyk ISBN: 978-83-269-3541-1 Copyright by Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa 2014 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 e-mail: zamowieniapubliczne@wip.pl Skład i łamanie: Dariusz Ziach Druk: Miller Publikacja chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w książce bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejsza publikacja została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Łotewskiej 9a w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażenia sprzeciwu wobec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom.
Spis treści Wstęp... 5 Formy współpracy partnerów... 7 Koncesja na roboty budowlane lub usługi... 7 Płatności i ryzyko ekonomiczne... 9 Klasyczne partnerstwo publiczno-prywatne... 11 PPP w trybie koncesji... 14 Koncesja nie tak elastyczna jak PPP... 14 Własność i inne prawa majątkowe... 15 Procedura wyboru partnera prywatnego... 16 Wynagrodzenie partnera prywatnego kluczowy czynnik... 16 Wybór metody wynagradzania... 18 Proporcje składników wynagrodzenia... 19 Koncesja a PPP... 21 Ryzyko ekonomiczne... 22 Wybór partnera prywatnego krok po kroku... 24 Kompetentna komisja przetargowa... 24 Promocja projektu... 24 Klasyczne PPP wybór partnera na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych... 25 Dialog konkurencyjny... 26 PPP w trybie koncesji przebieg procedury... 30 Konsekwencje wyboru niewłaściwej procedury... 33 Wybór partnera prywatnego na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy PPP... 34 Finansowanie przedsięwzięcia realizowanego w trybie PPP... 35 Środki na inwestycję... 35 Źródła finansowania projektów... 36 Rola instytucji finansowych... 36 Banki... 37 Wiedza i Praktyka 3
Ocena przedsięwzięcia... 38 Zasady finansowania... 40 Udział banków w negocjacjach... 41 Zabezpieczenie zwrotu finansowania... 42 Nieznane nie znaczy gorsze... 43 Projekty hybrydowe, czyli dofinansowanie unijne i PPP w jednej inwestycji... 43 Więcej umów z partnerami prywatnymi... 44 Szansa na lepsze wykorzystanie PPP... 45 Definicja PPP... 46 Unijne wsparcie... 47 Partner prywatny beneficjentem... 48 Rachunek powierniczy... 50 Rozporządzenie w praktyce... 51 Umowa o PPP musi przewidywać zadania i ryzyko partnerów... 52 Rodzaje umów partnerskich w Polsce... 53 Definicja umowy partnerskiej... 53 Przedmiot zobowiązania... 55 Wkład własny instytucji publicznej i wynagrodzenie inwestora... 56 Odpowiedzialność kontraktowa stron umowy... 58 Rozwiązanie współpracy... 58 Czas trwania umowy i jej zakończenie... 59 Dopuszczalność zawiązania spółki celowej... 61 Koncesja oraz PPP a ustawa o koncesjach... 62 4 Wiedza i Praktyka
Wstęp Partnerstwo publiczno-prywatne (dalej: PPP) można zdefiniować jako partnerstwo sektora publicznego i prywatnego, mające na celu realizację przedsięwzięć lub świadczenie usług, tradycyjnie dostarczanych przez sektor publiczny. Współpraca ta opiera się na założeniu, iż każda ze stron jest w stanie wywiązać się z własnych, powierzonych jej zadań sprawniej niż druga strona. Strony w ten sposób uzupełniają się, zajmując się w ramach partnerstwa właśnie tą częścią wspólnego zadania, którą wykonują najlepiej. Dzięki podziałowi zadań, odpowiedzialności i ryzyka w ramach PPP osiąga się najbardziej efektywny ekonomicznie sposób tworzenia infrastruktury i dostarczania usług publicznych. Każda ze stron czerpie przy tym ze współpracy korzyści proporcjonalne do swojego zaangażowania. Niemal wszystkie zadania publiczne, szczególnie z zakresu usług użyteczności publicznej, mogą być przedmiotem współpracy. Nie ma bowiem ograniczeń branżowych dotyczących formuły PPP. W polskim prawie ramy prawne PPP wyznaczają dwie ustawy, regulujące współpracę podmiotów publicznych i partnerów prywatnych: ustawa z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno- -prywatnym (Dz.U. z 2009 r. nr 19, poz. 100 ze zm., dalej: ustawa o PPP), ustawa z 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz.U. z 2009 r. nr 19, poz. 101, nr 157, poz. 1241 ze. zm., dalej: ustawa o koncesjach). Wiedza i Praktyka 5
Chociaż PPP jeszcze mało rozpowszechniono, zaczyna się cieszyć coraz większym zainteresowaniem zarówno podmiotów publicznych, jak i prywatnych. Publikacja ta ma na celu przybliżyć Czytelnikom to zagadnienie i krok po kroku pokazać, jak wygląda inwestycja w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego. Z poważaniem Klaudyna Saja-Żwirkowska redaktor prowadząca 6 Wiedza i Praktyka