Biuletyn 1/2015, Warszawa Wyniki badania jakości pracy kadry dydaktycznej i prowadzonych w SAN zajęć dydaktycznych. Semestr zimowy 2014/2015. Wydział Zamiejscowy Społecznej Akademii Nauk w Warszawie. opracowanie: Dział Jakości Kształcenia Ocena jakości zajęć dydaktycznych i pracy wykładowców została przeprowadzona pod koniec semestru zimowego roku akademickiego 2014/2015. W sumie oceniono 246 zajęć prowadzonych przez 105 wykładowców, co dało ponad 6 tysięcy wypełnionych kwestionariuszy. W badaniu wykorzystano kwestionariusz ankietowy składający się z 13 pytań zamkniętych oraz 1 pytania otwartego, w którym studenci mogli zamieścić swoje uwagi dotyczące pracy ocenianego wykładowcy lub prowadzonych przez niego zajęć. Respondenci oceniali punktualność i przygotowanie prowadzącego do zajęć, umiejętność nauczyciela zainteresowania studentów tematyką zajęć, jego gotowość do odpowiadania na pytania i udzielania dodatkowych wyjaśnień, kulturę osobistą, itd. Korzystali przy tym ze skali 1-5 (gdzie 1 jest oceną najgorszą, a 5 najlepszą). Kwestionariusz został przygotowany przez Dział Jakości Kształcenia we współpracy z Samorządem Studentów. Zgodnie z obowiązującą w ramach Wydziałowego Systemu Zarządzania Jakości Kształcenia procedurą P-09, wyniki dotyczące poszczególnych wykładowców zostały im przesłane drogą mailową. Wyniki zbiorcze otrzymał Rektor SAN, Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia oraz Dziekan Wydziału Zamiejscowego w Warszawie. Kierownicy Instytutów/Katedr otrzymali wyniki swoich pracowników. W tabeli 1 uwzględniono średnie oceny dla całego Wydziału. Uwzględniono także średnie oceny za semestr letni roku akademickiego 2013/2014. Są one niemal identyczne z ocenami bieżącymi. Różnice odnotowano tutaj tylko dla dwóch pytań. W tabeli 2 uwzględniono średnie
oceny dla poszczególnych kierunków. Warto podkreślić, że w tym semestrze udało się znacznie zwiększyć zaangażowanie w badanie studentów kierunku film i sztuki audiowizualne, którzy do tej pory niechętnie uczestniczyli w ocenia jakości pracy nauczycieli. Tab. 1 Średnie oceny dla całego Wydziału Zamiejscowego SAN w Warszawie. PYTANIE ŚREDNIA OCEN dla semestru letniego 2013/2014 ŚREDNIA OCEN dla semestru zimowego 2014/2015 1. punktualność prowadzącego 4,6 4,6 2. przygotowanie prowadzącego do zajęć 4,5 4,5 3. znajomość tematyki zajęć przez prowadzącego 4,6 4,6 4. zdolność prowadzącego do przejrzystego i precyzyjnego przekazywania treści zajęć 4,1 4,1 5. umiejętność zainteresowania studentów tematyką zajęć 3,9 3,9 6. 7. 8. 9. 10. gotowość prowadzącego do odpowiadania na pytania studentów i udzielania dodatkowych wyjaśnień 4,4 4,3 zdolność prowadzącego do nawiązywania kontaktu ze studentami 4,2 4,1 kultura osobista prowadzącego i stosunek do studentów 4,5 4,5 możliwość poszerzenia wiedzy o przedmiocie na zajęciach 4,2 4,2 możliwość nabycia nowych umiejętności i kompetencji na zajęciach 4,1 4,1 11. przydatność zajęć w praktyce zawodowej 4,0 4,0 12. ogólna jakość wykorzystywanych pomocy dydaktycznych 4,0 4,0 2
Tab. 2 Średnie oceny dla poszczególnych kierunków. ADM ARCH BN DiKs FILM FA FiR FIZ GRAF INF KOSM LOG SM Z punktualność prowadzącego 4,6 4,6 4,7 4,8 4,6 4,4 4,8 4,7 4,4 4,6 4,4 4,5 4,9 4,7 przygotowanie prowadzącego do zajęć 4,6 4,4 4,6 4,6 4,4 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,3 4,9 4,5 znajomość tematyki zajęć przez prowadzącego 4,8 4,5 4,7 4,7 4,6 4,7 4,6 4,6 4,7 4,6 4,6 4,4 4,8 4,6 zdolność prowadzącego do przejrzystego i precyzyjnego przekazywania treści zajęć 4,1 4,0 4,2 4,1 4,4 4,1 3,8 4,1 4,2 3,9 4,3 3,9 4,5 4,1 umiejętność zainteresowania studentów tematyką zajęć 3,8 4,0 4,1 3,9 4,2 3,8 3,6 4,0 3,9 3,6 4,2 3,7 4,3 4,0 gotowość prowadzącego do odpowiadania na pytania studentów i udzielania dodatkowych wyjaśnień zdolność prowadzącego do nawiązywania kontaktu ze studentami 4,4 4,3 4,4 4,5 4,4 4,3 4,1 4,4 4,4 4,3 4,5 4,2 4,7 4,4 4,0 4,2 4,3 4,3 4,5 4,1 3,8 4,1 4,3 3,9 4,3 3,9 4,5 4,2 kultura osobista prowadzącego i stosunek do studentów 4,5 4,4 4,6 4,6 4,7 4,4 4,4 4,5 4,6 4,5 4,5 4,3 4,9 4,6 możliwość poszerzenia wiedzy o przedmiocie na zajęciach 4,3 4,2 4,3 4,3 4,3 4,1 4,0 4,2 4,2 4,0 4,3 4,0 4,7 4,2 możliwość nabycia nowych umiejętności i kompetencji na zajęciach 4,2 4,1 4,2 4,2 4,1 4,0 3,9 4,1 4,0 3,8 4,2 3,9 4,7 4,1 przydatność zajęć w praktyce zawodowej 4,0 4,2 4,0 4,1 4,2 3,7 3,8 4,1 3,8 3,6 4,2 3,8 4,5 4,0 ogólna jakość wykorzystywanych pomocy dydaktycznych 4,0 4,0 4,2 4,2 4,2 3,9 3,8 4,0 3,9 3,9 4,2 3,8 4,6 4,1
Studenci ocenili najwyżej punktualność, przygotowanie prowadzących do zajęć oraz znajomość tematyki zajęć przez prowadzących. Średnie oceny dla całego Wydziału wynoszą tutaj 4,5 4,6 i są identyczne, jak średnie oceny z zeszłego semestru. Średnie oceny dla poszczególnych kierunków za punktualność wahają się między 4,4 a 4,9, za przygotowanie prowadzących do zajęć między 4,3 a 4,9, a za znajomość tematyki zajęć przez prowadzących między 4,4 a 4,8. Bardzo wysokie noty przyznano w tych aspektach pracy kadrze kierunku stosunki międzynarodowe, ale należy tutaj podkreślić, że dla tego kierunku udało się uzyskać niewielką liczbę wypełnionych ankiet. Studenci bardzo wysoko oceniają również kulturę osobistą wykładowców. Średnia ocena dla całego Wydziału wynosi tutaj 4,5. Mimo iż 8 spośród 97 ocenianych osób studenci przyznali średnie oceny poniżej 3,5, to jednak zdecydowanie przeważają tutaj oceny 4,8, czy 4,9. 9 wykładowców otrzymało za ten aspekt swojej pracy najwyższe możliwe oceny (5,0). Średnia ocena za gotowość prowadzących do odpowiadania na pytania studentów dla całego Wydziału kształtuje się na poziomie 4,3 i jest o 0,1 niższa niż średnia ocena z zeszłego semestru. Najlepiej wypadają tutaj kierunki: stosunki międzynarodowe, kosmetologia oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna ze średnimi ocenami wahającym się między 4,5 a 4,7. Tylko dwóm osobom przyznano tutaj najwyższą możliwą ocenę (5,0). Najniższa średnia ocena wyniosła 1,6. Średnia ocena dla całego Wydziału za zdolność prowadzących do przejrzystego i precyzyjnego przekazywania treści zajęć wynosi 4,1. Najlepiej wypadły tutaj kierunki: stosunki międzynarodowe, film i sztuki audiowizualne oraz kosmetologia. Najniżej w tym aspekcie oceniono natomiast kadrę na kierunkach: finanse i rachunkowość, informatyka oraz logistyka. Najniższa przyznana tutaj średnia ocena kształtuje się na poziomie 1,2. Tylko jednej osobie przyznano najwyższą możliwą ocenę (5,0). Najgorzej w całym badaniu wypada umiejętność prowadzących zainteresowania studentów tematyką zajęć. Średnia ocena dla całego Wydziału kształtuje się na poziomie 3,9. Najniższe oceny za ten aspekt pracy kadry przyznali studenci kierunków: finanse i rachunkowość, informatyka. Nikomu nie przyznano średniej oceny 5,0. Najwyższa ocena wyniosła 4,9 otrzymała ją jedna osoba, a kolejne 3 uzyskały ocenę na poziomie 4,8. Najniższa przyznana przez studentów średnia nota kształtuje się na poziomie 1,3. Zaleca się tutaj podjęcie działań, które mogłyby pomóc wykładowcom urozmaicić zajęcia tak, aby były bardziej interesujące dla studentów. Mogą to być warsztaty dydaktyczne dla kadry lub lekcje koleżeńskie. Na ten element pracy wykładowców należy także zwrócić uwagę realizując hospitacje zajęć dydaktycznych. 4
zajęciach: Najwięcej możliwości poszerzenia wiedzy o przedmiocie studenci mieli na następujących Fotografia (kierunek: film i sztuki audiowizualne), średnia ocena 5,0, Wstęp do dramaturgii i scenopisarstwa (kierunek: film i sztuki audiowizualne), średnia ocena 5,0, Historia filmu (kierunek: film i sztuki audiowizualne), średnia ocena 5,0, Wybrane zagadnienia z historii języka angielskiego (kierunek: filologia), średnia ocena 5,0, Kinezyterapia (kierunek: fizjoterapia), średnia ocena 5,0, Anatomia (kierunek: fizjoterapia), średnia ocena 5,0, Projektowanie komputerowe (kierunek: architektura), średnia ocena 4,9, Historia architektury renesansu (kierunek: architektura), średnia ocena 4,9, Historia Polski XX wieku (kierunek: dziennikarstwo i komunikacja społeczna), średnia ocena 4,9, Pronunciation (kierunek: filologia), średnia ocena 4,9, Montaż video, (kierunek: grafika), średnia ocena 4,9, Kosmetologia pielęgnacyjna (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9, Biochemia II (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9, Biologia (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9, Biofizyka (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9, Podstawy zarządzania (kierunek: zarządzanie), średnia ocena 4,9. a największe możliwości nabycia nowych umiejętności i kompetencji: Fotografia (kierunek: film i sztuki audiowizualne), średnia ocena 5,0, Ekonomia (kierunek: stosunki międzynarodowe), średnia ocena 5,0, Wstęp do dramaturgii i scenopisarstwa (kierunek: film i sztuki audiowizualne), średnia ocena 5,0, Historia filmu (kierunek: film i sztuki audiowizualne), średnia ocena 5,0, Wybrane zagadnienia z historii języka angielskiego (kierunek: filologia), średnia ocena 5,0, General English (kierunek: filologia), średnia ocena 5,0, Kinezyterapia (kierunek: fizjoterapia), średnia ocena 5,0, Anatomia (kierunek: fizjoterapia), średnia ocena 5,0, Biologia (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 5,0, Zadania i organizacja administracji podatkowej (kierunek: administracja), średnia ocena 4,9, Pronunciation (kierunek: filologia), średnia ocena 4,9, Kosmetologia pielęgnacyjna (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9, Biochemia II (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9, Mikrobiologia (kierunek: kosmetologia), średnia ocena 4,9. rekomenduje się dokonanie analizy wyników dla tych dwóch pytań w przypadku przedmiotów, dla których średnie oceny są niskie. Może to być bowiem wynikiem tego, że powtarzają się na nich treści, z którymi studenci zostali zapoznani już wcześniej w toku studiów. Jeśli faktycznie tak jest, zalecane jest dokonanie modyfikacji w tym zakresie tak, aby usunąć powtarzające się treści lub przynajmniej odpowiednio je rozwinąć lub wzbogacić o nowe elementy. 5
W przypadku średnich ocen za przydatność zajęć w praktyce zawodowej obserwuje się bardzo dużą rozbieżność wahają się one między 1,4 a 5,0. Najwyższą możliwą ocenę przyznano 9 spośród 234 ocenianych zajęć. Średnia dla całego Wydziału wynosi 4,0. W przypadku przedmiotów ocenionych w tym pytaniu nisko zaleca się dokonanie analizy pozwalającej poznać powody, dla których tak się stało. W zależności od wyników tej analizy, rekomenduje się upraktycznienie tych przedmiotów, bądź zmianę sposobu prowadzenia tych przedmiotów na taki, który pozwoli uświadomić studentom, do czego mogą wykorzystać wiedzę i umiejętności nabyte w trakcie realizacji przedmiotu w swojej praktyce zawodowej. Z rozmów ze studentami, jakie odbyli pracownicy DJK w trakcie realizacji badań wynika bowiem, że w znacznej większości przedmiotów ocenionych tutaj nisko, oceny te są spowodowane tym, że wykładowca nie wskazał w czasie zajęć konkretnych możliwości wykorzystania danych kompetencji, czy wiedzy. Ogólna jakość wykorzystywanych pomocy dydaktycznych jest jednym z niżej ocenianych aspektów w pracy kadry dydaktycznej. Średnia dla Wydziału wynosi 4,0, średnie dla poszczególnych kierunków są tutaj zbliżone (3,8 4,2), choć dla kierunku studia międzynarodowe odnotowuje się znacznie wyższą ocenę 4,6. Wykładowcy wywiązują się ze swojego obowiązku informowania studentów na początku semestru o warunkach zaliczenia przedmiotu na ten aspekt ich pracy narzeka niewielka grupa studentów. W przypadku 3 osób studenci stwierdzili jednak, że mimo iż określiły one warunki zaliczenia przedmiotu, to jednak zostały one zmienione w trakcie semestru. W kolejnych semestrach będzie prowadzona dalsza ocena jakości pracy kadry dydaktycznej, także tych osób, które zostały dobrze ocenione. Z uwagi na stosunkowo niskie oceny, dużą ilość negatywnych komentarzy studentów lub uwagi studentów zgłaszane pracownikom DJK podczas realizacji badania konieczna wydaje się ponowna ocena 15 osób. Rekomenduje się przeprowadzenie jej w kolejnym roku akademickim, aby nauczyciele mieli dość czasu na zapoznanie się z wynikami oceny i wdrożenie działań naprawczych. Natomiast ze względu na niewielką liczbę ankiet zalecana jest powtórna ocena w kolejnym roku akademickim 7 osób. 6