Raport z badania procesu kształcenia na Wydziale Turystyki i Zdrowia w roku akademickim 2015/2016

Transkrypt

1 Filia AWF Warszawa w Białej Podlaskiej Zespół ds. oceny procesu kształcenia w składzie: dr K. Buchta, mgr R. Kopytiuk, mgr A. Kulik, mgr J. Sacharuk, A. Młodzianowska (student), T. Magdziak (student), S. Jędruchniewicz (absolwent) Raport z badania procesu kształcenia na Wydziale Turystyki i Zdrowia w roku akademickim 2015/2016 Ocenę procesu kształcenia przeprowadzono w oparciu o analizę dokumentacji uczelnianej oraz badania pierwotne przeprowadzone wśród studentów kończących kształcenie na kierunkach: turystyka i rekreacja (TiR; N=12), kosmetologia (K; N=30) i fizjoterapia (F; N=49). Materiał empiryczny zgromadzono przy zastosowaniu metody sondaŝu diagnostycznego z techniką ankiety. Kwestionariusze ankiet zostały skonstruowane w oparciu o ustalenia uczelnianego systemu jakości kształcenia. Uwzględniając specyfikę kształcenia na badanym kierunku, w opracowanych kwestionariuszach ankiet zawarto następujące bloki tematyczne: nabyte kompetencje, zgodność nabytych kompetencji z oczekiwaniami, przydatność zdobytej wiedzy w kontekście przyszłej pracy, ocena zadowolenia ze studiów (przebiegu studiów), uczestnictwo w kursach doszkalających (ocena oferty studiów podyplomowych, kursów, specjalizacji), plany edukacyjno-zawodowe po ukończeniu studiów, ocena moŝliwości współdecydowania o funkcjonowaniu uczelni, metryczka. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, iŝ: załoŝone na badanych kierunkach efekty kształcenia są zgodne z misją i strategią uczelni; obowiązujące na wszystkich kierunkach programy kształcenia zostały przygotowane zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi; programy kształcenia podlegają doskonaleniu, zgodnie z wytycznymi wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia.

2 Ocenę efektów procesu kształcenia przeprowadzono z perspektywy studenta kończącego dany etap studiów (w kontekście wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, pozwalających mu na realizację określonych zadań w praktyce). Analiza opinii studentów pokazała stopień realizacji efektów kształcenia na poszczególnych kierunkach. Wyniki Turystyka i rekreacja Wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne (postawy) poziom zdobyty podczas studiów (Tab. 1-2) Badania ankietowe przeprowadzono wśród 5 studentów kończących I etap kształcenia na kierunku TiR i 7 studentów kończących studia II stopnia pod koniec semestru letniego. Udział w badaniu był dobrowolny. Nabyte podczas studiów kompetencje zawodowe respondenci oceniali w skali pięciopunktowej. Wyniki badań pokazały, Ŝe studenci obu stopni kształcenia nabyty poziom kompetencji ocenili: wiedza - 3,75pkt. (poprawa w stosunku do ub. r.: I st. - 3,41; II st. - 3,35), umiejętności zawodowe - 3,33pkt. (pogorszenie w stosunku do ub. r. I st. 3,50; II st. 3,45), kompetencje społeczne 4,17pkt. (poprawa w stosunku do ub. r.: Ist. 3,76; IIst. 3,25) (Tab. 1). Niepokojący wydaje się fakt pogorszenia efektów w stosunku do ub. r. w zakresie umiejętności, przy czym 16,7% badanych oceniło je niedostatecznie. Jednak opinie respondentów były dość zróŝnicowane, bowiem ponad połowa oceniła poziom umiejętności wysoko i bardzo wysoko. Ponadto 16,7% respondentów niedostatecznie oceniło takŝe zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami oraz przydatność zdobytej wiedzy w kontekście przyszłej pracy zawodowej (Tab. 2). Podsumowując naleŝy stwierdzić, Ŝe niedostatecznie oceniono (16,7% wskazań) poziom nabytych umiejętności; zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami; zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami.

3 Satysfakcja ze studiowania ocena przebiegu studiów (Tab. 3) W marketingowym podejściu do procesu kształcenia poziom satysfakcji studenta jest wskaźnikiem globalnej oceny postrzeganej jakości usługi edukacyjnej. Podjęta w pracy próba zdiagnozowania poziomu zadowolenia studentów ze studiów pokazała, Ŝe gros z nich pozytywnie ocenia przebieg studiów (83% wskazań), nie odnotowano studentów zdecydowanie niezadowolonych (Tab. 3). Średnia ocen w skali 1-5: 3,92. Uczestnictwo w kursach doszkalających - ocena oferty studiów podyplomowych, kursów, specjalizacji (Tab. 4) Respondenci mieli takŝe okazję wypowiedzieć się na temat oferty uczestnictwa w róŝnego rodzaju kursach, szkoleniach wzbogacających przygotowanie zawodowe. Wysoko oceniło taką ofertę 58% badanych, zaś nisko 16,7% (Tab. 4). Plany edukacyjno-zawodowe po ukończeniu studiów (Tab. 5) Kolejnym wątkiem istotnym z punktu widzenia realizowanej problematyki badawczej było poznanie opinii respondentów dotyczących ich przyszłości edukacyjno-zawodowej. Analiza planów w tym zakresie pokazała, Ŝe absolwenci I stopnia TiR najczęściej planują dalsze kształcenie, przy czym blisko 40% zamierza podjąć studia II stopnia (Tab. 5). Analiza wypowiedzi badanych pokazała, Ŝe blisko 83% zamierza podjąć pracę w zawodzie zgodnie z kierunkiem kształcenia. Ocena moŝliwości współdecydowania o funkcjonowaniu uczelni - brak danych

4 Kosmetologia Wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne (postawy) poziom zdobyty podczas studiów (Tab. 1-2) Badania ankietowe przeprowadzono wśród 30 studentów kończących I etap kształcenia na kierunku kosmetologia pod koniec semestru letniego. Udział w badaniu był dobrowolny. Nabyte podczas studiów kompetencje zawodowe respondenci oceniali w skali pięciopunktowej. Wyniki badań pokazały, Ŝe studenci kosmetologii, nabyty poziom kompetencji ocenili na poziomie: wiedza - 4,30pkt. (poprawa z 3,60), umiejętności - 4,20pkt. (poprawa z 3,53), kompetencje społeczne 4,50pkt. (poprawa z 3,43)(Tab. 1). Zaledwie 3,3% ankietowanych niedostatecznie oceniło zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami (średnia ocen 3,25) oraz przydatność zdobytej wiedzy w kontekście przyszłej pracy zawodowej (3,33) (Tab. 2). Podsumowując naleŝy stwierdzić, Ŝe nie stwierdzono ocen niedostatecznych w zakresie kompetencji, zaś niedostatecznie oceniono jedynie w 3,3%: zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami, zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami. Satysfakcja ze studiowania Podjęta w pracy próba zdiagnozowania poziomu zadowolenia studentów ze studiów pokazała, Ŝe gros z nich pozytywnie ocenia przebieg studiów (93% wskazań), nie odnotowano studentów zdecydowanie niezadowolonych (Tab. 3).

5 Uczestnictwo w kursach doszkalających Respondenci mieli takŝe okazję wypowiedzieć się na temat oferty uczestnictwa w róŝnego rodzaju kursach, szkoleniach wzbogacających przygotowanie zawodowe. Wysoko oceniło taką ofertę 76% badanych, zaś nisko 53,0% (Tab. 4). Plany edukacyjno-zawodowe po ukończeniu studiów Kolejnym wątkiem istotnym z punktu widzenia realizowanej problematyki badawczej było poznanie opinii respondentów dotyczących ich przyszłości edukacyjno-zawodowej. Analiza planów w tym zakresie pokazała, Ŝe absolwenci I stopnia TiR najczęściej planują dalsze kształcenie, przy czym blisko 40% zamierza podjąć studia II stopnia (Tab. 5). Analiza wypowiedzi badanych pokazała, Ŝe blisko 93% zamierza podjąć pracę w zawodzie zgodnie z kierunkiem kształcenia. Ocena moŝliwości współdecydowania o funkcjonowaniu uczelni - brak danych Fizjoterapia Badania ankietowe przeprowadzono wśród 49 studentów kończących III rok kształcenia na kierunku Fizjoterapia. Udział w badaniu był dobrowolny. 1. Wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne (postawy) poziom oczekiwany i zdobyty podczas studiów Dokonując oceny nabytych podczas studiów kompetencji zawodowych uwzględniono zdobyty poziom, oceniany przez respondentów w skali pięciopunktowej: 1-5; 5-max. Deklarowany poziom nabytych przez respondentów kompetencji zawodowych podczas studiów oceniono następująco: o 3,88 wiedza (poprawa z 3,11), o 4,06 umiejętności (poprawa z 3,35), o 4,33 - kompetencje społeczne (poprawa z 3,34). (Tab. 1) Wyniki badań pokazały równieŝ:

6 o 3,70 zgodność osiągniętych w toku studiów efektów kształcenia z oczekiwaniami, o 3,92 przydatność zdobytej wiedzy w kontekście przyszłej pracy zawodowej. (Tab. 2) 2. Satysfakcja ze studiowania Podjęta próba zdiagnozowania poziomu zadowolenia studentów kierunku Fizjoterapia pokazała, Ŝe większość z nich wysoko ocenia przebieg studiów - 79,6%. Średnia ocen wyniosła 3,94. (Tab. 3) 3. Uczestnictwo w kursach doszkalających Respondenci mieli takŝe okazję wypowiedzieć się na temat uczestnictwa w róŝnego rodzaju kursach wzbogacających przygotowanie zawodowe. Wysoko ofertę w tym zakresie ocenilo jedynie 36,7% badanych. Bardzo nisko taką moŝliwość oceniło 28,6% badanych. (Tab. 4) 4. Plany edukacyjno-zawodowe po ukończeniu studiów Kolejnym wątkiem istotnym z punktu widzenia realizowanej problematyki badawczej było poznanie opinii respondentów dotyczących ich przyszłości edukacyjno-zawodowej. Analiza planów w tym zakresie pokazała, Ŝe respondenci najczęściej planują podjąć dalsze kształcenie 65,3 % badanych (zamiar podjęcia studiów II stopnia). (Tab. 5) 5. Ocena moŝliwości współdecydowania o funkcjonowaniu uczelni brak danych Wnioski końcowe i rekomendacje wynikające z badań Analiza wypowiedzi badanych studentów pokazała, iŝ: 1. Deklarowany poziom nabytych podczas studiów kompetencji zawodowych na wszystkich badanych kierunkach znacząco odbiegał od oczekiwań respondentów. Niepokojący wydaje się jednak fakt nisko ocenionych nabytych kompetencji przez studentów TiR (3,33) i pogorszenie tego poziomu w stosunku do ub. r., przy jednocześnie wyŝszym poziomie pozostałych kompetencji (dotyczy wszystkich studentów). 2. Gros badanych jest zadowolonych z przebiegu i efektów kształcenia na badanych kierunkach, przy czym odsetek niezadowolonych studentów odnotowano jedynie

7 wśród studentów fizjoterapii (8,3%), zaś w ub. r. wynosił: Tir I stopień 14%; TiR II stopień 15%; Kosmetologia - 20,5%; Fizjoterapia 15%); 3. Studiowanie w AWF zamierza kontynuować 16,7% studentów TiR, 3,3% - Kosmetologii i 65,3% Fizjoterapii. Podjęcie pracy zgodnej z kierunkiem studiów deklaruje 83,3% studentów TiR, 93,3% - Kosmetologii i Ŝadna osoba z Fizjoterapii. Rekomendacje dla kierownictwa WTiZ 1. NaleŜy zwrócić szczególną uwagę na wykazane rozbieŝności między oczekiwaniami studentów i ich oceną nabytych w toku studiów kompetencji; 2. NaleŜy podjąć środki zaradcze wobec wykazanego pogorszenia się poziomu nabytych umiejętności przez studentów TiR; 3. Większej uwagi wymaga grupa niezadowolonych studentów na fizjoterapii (naleŝy podjąć badania zmierzające do ustalenia czynników determinujących niezadowolenie ze studiów); 4. Kwestionariusz ankiety nie uwzględnia pytania o moŝliwość współudziału studentów w procesie zarządzania Uczelnią. NaleŜy zatem poprawić jego konstrukcję. Jako wskaźnik poziomu upraktycznienia zajęć dydaktycznych przyjęto odsetek punktów ECTS uzyskanych przez studentów badanych kierunków w ramach zajęć praktycznych: o Studenci I stopnia TiR - 69 ECTS, tj. 38,3%; o Studenci II stopnia TiR - 54 ECTS (45%); o Studenci fizjoterapii - 83 ECTS (46%); o Studenci kosmetologii - 66 ECTS (37%). Mobilność studentów oceniano uczestnictwem w wymianie studenckiej w ramach programu Erasmus plus. W roku akademickim 2015/2016 w programie Erasmus uczestniczyło 7 studentów TiR (w 2014/2015-6) i 4 studentów fizjoterapii (w r. ub. 4 osoby). Uczestnictwo studentów poszczególnych kierunków w praktykach zawodowych realizowanych w czasie studiów w r. ak. 2015/2016 dane będą dostępne po r. Dane za r. ak. 2014/2015 oraz odsetek osób z ocenami niedostatecznymi: Studenci I stopnia TiR uczestniczyli w praktykach wakacyjnych ciągłych (rekreacja - 45 osób, w tym 6 osób (13%) uzyskało oceny niedostateczne i turystyka 48; 8 ndst (17%); Studenci kosmetologii praktyka zawodowa kosmetologia pielęgnacyjna 35 osób (8% - ndst), kosmetologia pielęgnacyjna, korekcyjna, upiększająca 57 osób (wszyscy uzyskali oceny pozytywne); Studenci fizjoterapii:

8 Praktyka zawodowa w pracowniach kinezyterapii N=85 (oceny pozytywne); Praktyka zawodowa kliniczna n=107 (6% ndst); Praktyka zawodowa w pracowniach fizykoterapii N= 182 (4% ndst) Praktyka zawodowa w zakresie fizjoterapii klinicznej N=65 (1 osoba otrzymała ocenę ndst) Analizując tworzenie warunków i działalność studenckich kół naukowych, naleŝy stwierdzić, Ŝe okresie sprawozdawczym na WTiZ działało 6 kół, w których zaangaŝowanych było 45 studentów. W roku 2014/2015 w SKN uczestniczyło 60 studentów. Funkcjonujące Koła to: SKN MenedŜerów, SKN Zarządzania i Marketingu, SKN Rekreacji i Turystyki, SKN Przedsiębiorczości, SKN Prozdrowotny czas wolny i SKN Aktywny senior. W roku akademickim 2015/2016 w konferencjach naukowych wzięło udział 4 studentów ww. SKN, zaś w 2014/2015 roku - 8. Nie uczestniczono natomiast w projektach badawczych. W roku akademickim 2015/2016 indywidualne toki kształcenia realizowało 28 studentów TiR, zaś w 2014/ studentów i 5 studiujących na kierunku Kosmetologia (w r. ak. 2014/ osób na Fizjoterapii). Uwagi dotyczące zapewnienia studentom kontaktu z nauczycielami oraz władzami wydziału w ramach konsultacji zawarto w raporcie komisji nr 5.