Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego

Załącznik do uchwały nr XLII/663/13 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 30 wrzesnia 2013 r. Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Małopolska 2033 z hałasem nie po drodze Kraków 2013

Zarząd Województwa Małopolskiego: Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Wojciech Kozak Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Roman Ciepiela Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Stanisław Sorys Członek Zarządu Województwa Małopolskiego Jacek Krupa Członek Zarządu Województwa Małopolskiego Nadzór merytoryczny: Karolina Laszczak Piotr Łyczko Stanisław Zych Agnieszka Jankowicz Dyrektor Departamentu Środowiska UMWM Kierownik Zespołu Warunków Korzystania ze Środowiska w Departamencie Środowiska UMWM Inspektor ds. ochrony przed hałasem w Departamencie Środowiska UMWM Inspektor ds. ochrony przed hałasem w Departamencie Środowiska UMWM Zespół autorski: Piotr Machnik Katarzyna Janik Katarzyna Mysiak Anita Cichońska Katarzyna Nyga Sfinansowano ze środków:

Spis treści Spis treści 1. Zagadnienia ogólne...5 2. Autostrada A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim... 20 3. Autostrada A4 na odcinku Balice - Szarów... 25 4. Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim (obecnie DK94)... 29 5. Droga krajowa nr 7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka... 35 6. Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz)... 43 7. Droga krajowa nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina... 48 8. Droga krajowa nr 47 na odcinku Chabówka - Zakopane... 53 9. Droga krajowa nr 49 w Nowym Targu... 58 10. Droga krajowa nr 52 na odcinku granica z województwem śląskim skrzyŝowanie z DK7... 62 11. Droga krajowa nr 73 (odcinki: granica z województwem świętokrzyskim Szczucin oraz Dąbrowa Tarnowska - granicaa miasta Tarnów)... 67 12. Droga krajowa nr 75 (odcinki: Kraków DK4, Brzesko Wielogłowy, Nowy Sącz Łabowa)... 72 13. Droga krajowa nr 79 na odcinku Chrzanów Igołomia...... 79 14. Droga krajowa nr 87 na odcinku Nowy Sącz Stary Sącz... 84 15. Droga krajowa nr 94 na odcinku granica z województwem śląskim Wieliczka... 87 16. Droga wojewódzka nr 768 w Brzesku... 93 17. Droga wojewódzka nr 773 na odcinku Skała - Iwanowice Dworskie... 97 18. Droga wojewódzka nr 774 na odcinku Kryspinów - DK79... 101 19. Droga wojewódzka nr 775 w Proszowicach... 105 20. Droga wojewódzka nr 776 od granicy Krakowa do Kocmyrzowa... 106 21. Droga wojewódzka nr 780 na odcinku LibiąŜ - Chełmek... 110 22. Droga wojewódzka nr 780 na odcinku Kryspinów - Liszki... 114 23. Droga wojewódzka nr 781 w Chrzanowie... 118 24. Droga wojewódzka nr 783 w Miechowie... 122 25. Droga wojewódzka nr 794 na odcinku Skała - Kraków... 123 26. Droga wojewódzka nr 933 na odcinku Chrzanów - Brzeszcze... 127 27. Droga wojewódzka nr 946 w Suchej Beskidzkiej... 132 28. Droga wojewódzka nr 948 na odcinku Oświęcim - Kęty... 135 29. Droga wojewódzka nr 957 w Nowym Targu... 140 30. Droga wojewódzka nr 958 w Zakopanem... 144 31. Droga wojewódzka nr 964 na odcinku Wieliczka - Zakrzów... 148 32. Droga wojewódzka nr 965 w Bochni... 152 33. Droga wojewódzka nr 965 w Limanowej... 153 34. Droga wojewódzka nr 967 w Myślenicach... 157 35. Droga wojewódzka nr 968 na odcinku Lubień - Mszana Dolna... 159 3

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 36. Droga wojewódzka nr 969 na odcinku Stary Sącz - DW968... 163 37. Droga wojewódzka nr 977 na odcinku Tarnów - Tuchów... 167 38. Droga wojewódzka nr 993 w Gorlicach... 171 39. Drogi wojewódzkie nr 783 i 791 na odcinku Wolbrom - Olkusz... 172 40. Drogi wojewódzkie nr 971 i 981 w Krynicy Zdroju... 177 41. Linia kolejowa na odcinku granica woj. małopolskiego Trzebinia Krzeszowice Kraków Bochnia Brzesko Tarnów... 181 42. Linia kolejowa na odcinku Kozłów Tunel... 184 43. Streszczenie... 186 44. Wyjaśnienie skrótów uŝytych w opracowaniu... 188 45. Wykaz aktów prawa miejscowego oraz dokumentów strategicznych... 189 4

Zagadnienia ogólne 1. Zagadnienia ogólne 1.1. Cel i zakres Programu 1.1.1.1. Celem Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego jest wyznaczenie najbardziej racjonalnych działań, których realizacja obniŝy ponadnormatywny poziom hałasu na terenach wzdłuŝ dróg i linii kolejowych do poziomu dopuszczalnego. Konsekwencją zmniejszenia szkodliwegoo oddziaływania i dokuczliwości hałasu powinna być poprawa warunków i komfortu Ŝycia mieszkańców na tych obszarach. 1.1.1.2. Opracowanie programu ochrony przed hałasem stanowi pierwszy krok w wieloetapowych działaniach podejmowanych w celu wyeliminowania przekroczeń poziomów hałasu, powodowanego przez drogi i linie kolejowe, na terenach podlegających ochronie akustycznej. Celem programu jest wskazanie terenów, na których problem występuje oraz zaproponowanie ogólnych kierunków działań, pogram wskazuje równieŝ priorytety dla podejmowania zadań inwestycyjnych. Podmiotami obowiązanymi do realizacji tych działań sąą zarządcy dróg i linii kolejowych (Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Stalexport Autostrada Małopolska S.A., Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie, PKP Polskie Linie Kolejowe Sp. z o.o.). Ostateczna decyzja, co do zastosowanych środków technicznych skutkujących wyeliminowaniu przekroczeń wartości dopuszczalnych będzie leŝała po stronie Zarządców i będzie wynikała z przeprowadzonej, juŝ na etapie projektowania, szczegółowej analizy moŝliwości technicznych i skuteczności rozwiązań dla poszczególnych odcinków. 1.1.1.3. Niniejszy Program spełnia wymagania i realizuje cele dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i kontroli hałasu w środowisku oraz art. 119 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiskaa (tj. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) wraz z rozporządzeniami wykonawczymi, w szczególności rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 października 2002r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz. U. nr 179 poz. 1498). 1.1.1.4. Zgodnie z wymaganiami prawnymi, zakres Programu obejmuje tereny poza aglomeracjami (Kraków i Tarnów) wzdłuŝ odcinków dróg, dla których wyznaczone przez zarządców natęŝenie ruchu w 2010 r. wyniosło ponad 3 mln pojazdów rocznie oraz wzdłuŝ linii kolejowych o natęŝeniu ruchu powyŝej 30 tys. pociągów rocznie. Są to drogi o łącznej długości 805,35 km i linie kolejowe o długości 106,5 km. Dla Krakowa i Tarnowa powinny powstać odrębne programy ochrony środowiska przed hałasem przygotowane przez prezydentów tych miast. 1.1.1.5. Program powinien być aktualizowany co najmniej raz na pięć lat, a takŝe w przypadku występowania okoliczności uzasadniających zmianę planu lub harmonogramu realizacji. 1.2. Podsumowanie poziomów hałasu występujących w województwie 1.2.1.1. Programem ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego objętych zostało 79,2 km autostrady, 212,75 km dróg wojewódzkich, 511,2 km dróg krajowych oraz 134,23 km linii kolejowych. Poziomy hałasu przy analizowanych drogach w województwie małopolskim są na tyle wysokie, Ŝe w wielu miejscach powodują przekroczenia poziomów dopuszczalnych na terenach zamieszkanych. Przekroczenia poziomów dopuszczalnych występują wzdłuŝ dróg o łącznej długości 501,5 km, w tym 9,2 km autostrad, 370,1 km dróg krajowych oraz 122,2 km dróg wojewódzkich. Szacunkowa powierzchnia obszaru przekroczeń to 20,6 km². Na ponadnormatywny hałas moŝe być naraŝonych około 164,7 tys. mieszkańców województwa małopolskiego, w tym 2,45 tys. osób na poziom hałasu o najwyŝszych wartościach (powyŝej 75 db dla poziomu całodobowego lub pow. 70 db dla pory nocnej). 5

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Tabela 1-1. Powierzchnia obszaru przekroczeń i liczba mieszkańców naraŝonych na ponadnormatywny hałas. Poziom hałasu [db] Powierzchnia obszaru [km²] Liczba mieszkańców [tys.] 64-68 68-75 >75 SUMA 59-65 65-70 >70 SUMA Poziom dźwięku całodobowego L DWN 8,27 10,43 1,90 20,6 Poziom dźwięku w porze nocnej L N 89,25 80,53 2,45 164,7 14,40 132,18 3,53 17,29 0,83 0,46 18,77 149,93 1.2.1.2. W obszarze naraŝenia na ponadnormatywne poziomy hałasu zlokalizowanych jest około 20,2 tys. budynków mieszkalnych, 9 szkół lub przedszkoli, 5 obiektów słuŝby zdrowia, opieki społecznej i socjalnej. Tabela 1-2. Liczba budynków w obszarze przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu. Poziom hałasu [db] Liczba budynków mieszkalnych 64-68 10351 68-75 8939 >75 942 SUMA 20232 59-65 11553 65-70 3293 >70 346 SUMA 15192 Liczba budynków szkolnych i przedszkolnych Poziom dźwięku całodobowego L DWN 7 2 0 9 Poziom dźwięku w porze nocnej L N - - - - Liczba budynków słuŝby zdrowia, opieki społecznej i socjalnej 1.2.1.3. Skalę naraŝenia na hałas terenów mieszkaniowych charakteryzuje wskaźnik M odnoszący się do wielkości przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu i liczby mieszkańców na tym terenie. WyŜsze wartości wskaźnika M oznaczają większą liczbę osób naraŝoną na wysokie poziomy hałasu. W niniejszym dokumencie uwzględniono takŝe czynnik ekonomiczny, by racjonalnie ocenić sensowność podejmowanych działań naprawczych. Wskaźnik M uwzględnia jedynie ilość naraŝonych osób oraz wartość przekroczenia poziomu dopuszczalnego, bez względu na stopień rozproszenia ludności naraŝonej na hałas. Podejście takie prowadzi do osiągania wysokich wartości M na duŝych terenach o małej gęstości zaludnienia, na których zasadność ekonomiczna stosowania zabezpieczeń jest niŝsza, niŝ w przypadku gęstych skupisk ludności o małej powierzchni. Zaproponowany sposób priorytetyzacji działań naprawczych opiera się na uwzględnieniu gęstości zaludnienia, poprzez podzielenie obliczonej wartości M przez długość odcinka, wzdłuŝ którego występuje przekroczenie poziomów dopuszczalnych, co prowadzi do ustalenia wyŝszych priorytetów tam, gdzie zastosowanie określonych technicznych środków przeciwhałasowych (wydatkowanie określonych kwot) ma największy sens ekonomiczny, tzn. prowadzi do wyłączenia spod działania hałasu o zbyt wysokim poziomie jak największej liczby ludności przy jak najniŝszym koszcie proponowanych działań naprawczych. Przyjęto podział procentowy odcinków objętych priorytetami Początkowe załoŝenia: priorytet bardzo wysoki - 10% (ostatecznie 6,99%), priorytet wysoki - 25% (ostatecznie 38,28%), priorytet średni - 30% (ostatecznie 33,46%), priorytet niski - 35% (ostatecznie 21,27%). 5 0 0 5 3 0 0 0 6

Zagadnienia ogólne Tabela 1-3. Długość odcinków dróg według wartości wskaźnika M na kilometr. Odcinek Autostrada A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim Długość odcinka [km] Dł. odc. przekroczeń dop. poz. hałasu [km] poniŝej 130 priorytet niski 35,6 3,78 0,96 0,45 Autostrada A4 na odcinku Balice - Szarów 43,6 5,445 3,005 1,72 Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z drogą krajową nr 75 granica z 67,3 47,377 12,005 17,816 województwem podkarpackim Droga krajowa nr 7 na odcinku granica z województwem 113,6 76,508 28,616 16,24 świętokrzyskim - Chabówka Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, 42,3 32,134 3,811 23,029 Limanowa, Gorlice Biecz) Droga krajowa nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina Droga krajowa nr 47 na odcinku Chabówka - Zakopane 26 39,7 20,376 25,625 0,92 3,64 13,12 1,42 Droga krajowa nr 49 w Nowym Targu Droga krajowa nr 52 na odcinku granica z województwem śląskim 2,1 50,3 1,513 44,969 0,118 4,707-23,724 skrzyŝowanie z DK7 Droga krajowa nr 73 (odcinki: granica z województwem świętokrzyskim Szczucin 14,4 10,302 0,32 2,983 oraz Dąbrowa Tarnowska - granica miasta Tarnów) Droga krajowa nr 75 (odcinki: Kraków DK4, Brzesko Wielogłowy, Nowy Sącz 68,1 42,255 10,729 16,658 Łabowa) Droga krajowa nr 79 na odcinku Chrzanów Igołomia 39,4 35,991 9,878 - Droga krajowa nr 87 na odcinku Nowy Sącz Stary Sącz Droga krajowa nr 94 na odcinku granica z województwem śląskim 0,3 47,7 0,12 32,964 0,12 5,632-6,512 Wieliczka Droga wojewódzka nr 768 w Brzesku Droga wojewódzka nr 773 na odcinku Skała - Iwanowice Dworskie Droga wojewódzka nr 774 na odcinku Kryspinów - DK79 Droga wojewódzka nr 775 w Proszowicach Droga wojewódzka nr 776 od granicy Krakowa do Kocmyrzowa Droga wojewódzka nr 780 na odcinku LibiąŜ - Chełmek Droga wojewódzka nr 780 na odcinku Kryspinów - Liszki Droga wojewódzka nr 781 w Chrzanowie 2 9,9 8,4 1,8 3,9 5,3 4,4 2,65 1,936 6,868 3,296-2,496 3,41 3,251 1,9-0,5 1,8 - - - 2,451-1,936 3 0,3 - - 0,78 0,8 1,9 Droga wojewódzka nr 783 w Miechowie Droga wojewódzka nr 794 na odcinku Skała - Kraków 4,3 15,8-8,98 - - - - Długość odcinków dróg [km] według wartości M na kilometr 130 310 310 635 priorytet średni priorytet wysoki powyŝej 635 priorytet b. wysoki 2,37-0,72-9,766 7,79 29,747 1,905 5,294-6,336-20,565-1,395-16,538-6,999-13,15 1,718 21,932 4,181 - - 12,5 8,32 - - 3,368 - - 1,196 - - 2,496-2,63 - - - - - - - 5,4 3,58 7

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Długość Odcinek odcinka [km] Droga wojewódzka nr 933 na odcinku Chrzanów - Brzeszcze 29,8 Droga wojewódzka nr 946 w Suchej Beskidzkiej 5,7 Droga wojewódzka nr 948 na odcinku Oświęcim - Kęty 16,1 Droga wojewódzka nr 957 w Nowym Targu 2,8 Droga wojewódzka nr 958 w Zakopanem 5,1 Droga wojewódzka nr 964 na odcinku Wieliczka - Zakrzów 5,6 Droga wojewódzka nr 965 w Bochni 4,9 Droga wojewódzka nr 965 w Limanowej 4,5 Droga wojewódzka nr 967 w Myślenicach 0,8 Droga wojewódzka nr 968 na odcinku Lubień - Mszana 9,5 Dolna Droga wojewódzka nr 969 na odcinku Stary Sącz - DW968 22 Droga wojewódzka nr 977 na odcinku Tarnów - Tuchów 15,2 Droga wojewódzka nr 993 w Gorlicach 1,8 Drogi wojewódzkie nr 783 i 791 na odcinku Wolbrom - Olkusz 22,6 Drogi wojewódzkie nr 971 i 981 w Krynicy Zdroju 7,9 Linia kolejowa na odcinku granica woj. małopolskiego Trzebinia Krzeszowice 106,6 Kraków Bochnia Brzesko Tarnów Linia kolejowa na odcinku Kozłów Tunel 4,86 SUMA 914,61 Dł. odc. przekroczeń dop. poz. hałasu [km] Długość odcinków dróg [km] według wartości M na kilometr poniŝej 130 priorytet niski 130 310 priorytet średni 310 635 priorytet wysoki powyŝej 635 priorytet b. wysoki 17,08 4,18 7,05 4,85 1 5,66-5,66 - - 12,354 1,5 8,954-1,9 1,25 - - 1,25-1,95 - - 1,95-4,278 0,746 3,532 - - - - - - - 3,428 3,428 - - - - - - - - 7,2 0,35 3,4-3,45 12,064-2,364 9,,7-8,94-1,7 7,24 - - - - - - 9,27 6,52 2,75 - - 6,565 0,755-5,81 - - - - - - - - - - - 501,535 106,691 167,798 192,,006 35,040 1.2.1.4. Hałas pojazdów drogowych jest głównie generowany przez silniki oraz tarciowy kontakt pojazdu z ziemią i powietrzem, przy czym zazwyczaj przy szybkościach pow. 60 km/ /h, hałas wynikający z tarcia przewyŝsza hałas silnika. Szczególnie problemy dotyczą obszarów o zmniejszonej płynności ruchu (skrzyŝowania, wzniesienia itp.). Pociągi wytwarzają hałas względnie niskoczęstotliwościowy, a w trakcie przetaczania hałas impulsowy. Hałas komunikacyjny jest zmienny w zakresie natęŝenia, składu widmowego, struktury czasowej, ogólnego charakteru i w małym stopniu indywidualnie przewidywanego. Te cechy zwiększają siłę jego oddziaływania na mieszkańców. 1.2.1.5. Hałas niekorzystnie wpływa na narząd słuchu, a takŝe ośrodkowy układ nerwowy. MoŜe spowodować wystąpienie ostrego albo przewlekłego urazu akustycznego, towarzyszą mu reakcje obronne organizmu typu: zmiana akcji serca, ciśnienia tętniczego krwi, rytmu oddychania, temperatury ciała itp. Niektórzy lekarze rozróŝniają tzw. "zespół pohałasowy", który objawia się bólami i zawrotami głowy, osłabieniem, podwyŝszoną pobudliwością nerwową, zaburzeniami snu, zwiększoną potliwością i uszkodzeniami narządu słuchu. Hałas moŝe równieŝ wpływać na zaburzenie wzroku, obniŝenie zrozumiałości mowy i rozpraszanie uwagi. Hałas przyczynia się do znacznego zmniejszenia koncentracji uwagi podczas nauki u dzieci, a takŝe do zmęczenia umysłowego. Nadmierny hałas przyczynia się do przedwczesnego starzenia się ludzi. Przeprowadzono badania, z których wynika, Ŝe Ŝycie 30% ludzi mieszkających w duŝych miastach jest krótsze o 8-10 lat w wyniku negatywnego wpływu hałasu. Na podstawie badań przeprowadzonych na mieszkańcach domów połoŝonych przy hałaśliwych drogach stwierdzono, Ŝe hałasy wywołane ruchem komunikacyjnym są jedną z przyczyn powodujących choroby układu nerwowego, serca, układu pokarmowego. Badania hałasu drogowego 8

Zagadnienia ogólne w Niemczech wykazały wpływ hałasu o poziomie powyŝej 65 db na skurczowe ciśnienie krwi oraz czas krzepnięcia krwi. Podobne badania prowadzone w Anglii sugerują, Ŝe ekspozycja na hałas uliczny o poziomie 66-70 db moŝe powodować wzrost relatywnego ryzyka niedokrwiennej choroby serca. ZbieŜne wyniki zaobserwowano równieŝ w Szwecji, analizując przypadki zawałów mięśnia sercowego u męŝczyzn. Wyniki badań prowadzonych przez PZH w Warszawie oraz na zlecenie GIOŚ w Lublinie pozwalają wyciągnąć podobne wnioski. Zaobserwowano zmiany w zakresie układu krąŝenia, pokarmowego i mięśniowo - stawowego, a takŝe zakłócenia równowagi emocjonalnej u osób zamieszkałych w rejonie hałasu powyŝej 65 db. Hałas powoduje takŝe ujemne skutki gospodarcze, takie jak pogorszenie jakości i przydatności terenów zagroŝonych nadmiernym hałasem oraz zmniejszenie przydatności obiektów połoŝonych na tych terenach, absencję chorobową pracowników spowodowaną hałasem, z czym są związane koszty leczenia, przechodzenia na renty inwalidzkie, utrata pracowników, pogorszenie jakości wyrobów (niezawodności, trwałości). 1 1.2.1.6. Koszty pośrednie generowane w wyniku nadmiernej emisji hałasu komunikacyjnego do środowiska są znaczne. Obejmują one aspekty zdrowotne, jak i gospodarcze, a takŝe rozwiązania techniczne umoŝliwiające obniŝenie wpływu hałasu w budynkach mieszkalnych juŝ istniejących oraz zastosowanie odpowiednich rozwiązań przy budowie nowych domów. Koszty społeczne związane są głównie z leczeniem zaburzeń wywołanych ekspozycją na hałas. Koszty opieki zdrowotnej obejmują wizyty u specjalistów, lekarstwa, rehabilitację, diagnostykę profilaktyczną. Gospodarcze koszty zagroŝenia hałasem obejmują m.in. obniŝenie wydajności pracy wynikające ze skutków dla zdrowia, przedwczesne starzenie oraz, co za tym idzie, niezdolność do pracy zawodowej, obniŝenie wydajności pracy i nauki, spadek cen nieruchomości, ogólne obniŝenie wartości terenów, na których występuje nadmierny hałas. Koszty gospodarcze są niezwykle trudne do oszacowania. Koszty podejmowane na rozwiązania techniczne, umoŝliwiające ograniczenie negatywnego wpływu hałasu na człowieka, terenów mieszkalnych i budynków związane będą głównie z działaniami naprawczymi juŝ istniejących budynków oraz z zastosowaniem odpowiednich metod i materiałów budowlanych dla budynków nowobudowanych. Jednym ze sposobów jest wymiana okien na te o duŝej izolacyjności akustycznej w budynkach połoŝonych wzdłuŝ dróg, gdzie naraŝenie na hałas jest znaczne i przekracza normy. Społeczne koszty hałasu emitowanego przez ruch uliczny, drogowy i kolejowy w 22 krajach UE oszacowano na kwotę 38 miliardów euro rocznie, z czego 90% związane jest z samochodami osobowymi i pojazdami cięŝarowymi 2. Pod uwagę wzięto hałas na poziomie powyŝej 55 db. Zgodnie z powyŝszymi analizami, ukryte oraz jawne koszty pośrednie naraŝeniaa na hałas dla województwa małopolskiego moŝna szacować na ok. 250 milionów euro rocznie. Ograniczenie czynników wpływających na rozwój chorób i zaburzeń związanych z ponadnormatywną emisją hałasu komunikacyjnego, pozwoli ograniczyć zachorowalność ludzi. MoŜliwe będzie dzięki temu ograniczenie nakładów finansowych kierowanych na opiekę medyczna związaną z tego typu schorzeniami. 1.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu 1.3.1.1. Pierwszy Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego został przyjęty uchwałą Nr XXXIV/494/099 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 3 lipca 2009 r. w sprawie Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013. Obejmował on 158,2 km dróg o natęŝeniu ruchu powyŝej 6 mln pojazdów rocznie, z czego przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu występowały na odcinkach o długości 61,52 km. Programie załoŝono, Ŝe do roku 2013 powinno powstać ok. 83 km ekranów akustycznych za kwotę ok. 497 mln złotych. 1 Na podstawie: Z. Koszarny, Wpływ hałasu na zdrowie człowieka, Ekopartner, maj 1999; Passchier-Vermeer W, Passchier WF (2000). "Noise exposure and public health"; Niemann, H., et al. (2006). "Noise-induced annoyance and morbidity results from the pan-european LARES study". 2 Na podstawie opracowania Traffic noise reduction in Europe health effects, social costs and technical and Policy options to reduce road and rail traffic noise. Koszty te oszacowane zostały na podstawie studiów wyceny przeprowadzonych przez INFRAS/IWW (2004), OECD/INFRAS/Herry (2002) oraz Link z (2000). 9

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 1.3.1.2. Zrealizowany zakres zadań w latach 2009-2011 to budowa ok. 4 km ekranów za kwotę ok. 24 mln złotych. Oznacza to realizację załoŝeń na poziomie 4,8%. W największym stopniu wyznaczone zadania zrealizowała firma Stalexport Autostrada Małopolska S.A. - zarządzający fragmentem autostrady A4 na odcinku Katowice Kraków. Wybudowała ona łącznie ok. 3,405 km ekranów z ok. 10,55 km załoŝonych w programie, czyli ok. 32,3%. Ekrany akustyczne powstały na 6 odcinkach w gminie Chrzanów. Generalnaa Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, zarządzająca pozostałymi drogami krajowymi wymienionym w programie, wykonała następujące prace: oddana została do uŝytkowania autostrada A4 na odcinkach Szarów Brzesko, Brzesko Wierzchosławice oraz Wierzchosławice KrzyŜ, która jest alternatywą dla DK4 na odcinku Targowisko Tarnów; zrealizowano ok. 0,623 km ekranów z ok. 72,3 km, czyli ok. 0,86%; ekrany zostały wybudowane na odcinku DK7 w kilometrzee 415+800 do416+200; w trakcie przygotowania była dokumentacja projektowe dla budowy obwodnicy Łapczycy; opracowywana była dokumentacja ekranu w kilometrze 506+117 do 506+ +149 DK4, mającego ochronić szkołę; wymieniono nawierzchnię w kilometrze 482+703 do 485+119 DK4; w kilometrze 490+600 DK4 przebudowano skrzyŝowanie; w kilometrze 490+450 do 491+650 DK4 wyremontowano nawierzchnię. trwają prace związane z przygotowaniem dokumentacji projektowej dla inwestycji modernizacji DK44 na odcinku Kraków Oświęcim; uzyskano pozwolenie na budowę obwodnicy Skawiny (etap 2), będącej częścią drogi krajowej DK44. trwają prace związane z opracowaniem dokumentacji modernizacji DK94 w kilometrze294+898 do 299+251. 1.3.1.3. Szacunkowo skuteczność zastosowanych zabezpieczeń akustycznych w postaci ekranów naleŝy uznać za wysoką. Prawidłowo zastosowane ekrany akustyczne obniŝają poziom hałasu o ok. 10-18 db. NaleŜy podkreślić istotność wymiany zniszczonych nawierzchni dróg na nowe. Ograniczają one hałas juŝ na etapie jego powstawania, czyli emisji, a więc są uniwersalną metodą poprawy jakości klimatu akustycznego bez względu na jakiekolwiek inne uwarunkowania. Nie wszystkie zadania były realizowane z uwzględnieniem priorytetów wyznaczonych wartością wskaźnika M. Jeśli w ciągu ekranów o priorytecie bardzo wysokim znalazł się fragment o priorytecie niŝszym, był on takŝe realizowany, co ma uzasadnienie ekonomiczne i logistyczne. Realizowano takŝe zadania o niskim priorytecie (jak np. przebudowa skrzyŝowania na drodze DK4 i wymiana nawierzchni w jego sąsiedztwie), ale o duŝym znaczeniu dla lokalnych społeczności. 1.3.1.4. Główną przyczyną braku realizacji poszczególnych zadań był wysoki koszt zaproponowanych w Programie rozwiązań. NaleŜy podkreślić, iŝ zakres zadań wskazany w Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013 był bardzo rozbudowany i znacznie przekraczał moŝliwości finansowe poszczególnych zarządców dróg, co spowodowało niewielki stopień jego realizacji. 1.4. Wnioski z konsultacji społecznych 1.4.1.1. Informacja o przystąpieniu do opracowania aktualizacji Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiegoo została ogłoszona 18 maja 2012 r. poprzezz stronę internetową Biuletynu Informacji Publicznej i tablicę ogłoszeń Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego oraz poprzez ogłoszenia w prasie o zasięgu regionalnym: Gazecie Krakowskiej oraz Gazecie Wyborczej. W terminie do 11 czerwca moŝliwe było zgłoszenie uwag i wniosków, które byłyby rozpatrywane w trakcie prac nad dokumentem. W wyznaczonym terminie nie wpłynęły Ŝadne uwagi. 10

Zagadnienia ogólne 1.4.1.2. W dniach od 25.06.13 r. do 22.07.13 r. odbyły się oficjalne konsultacje społeczne projektu Programu, w czasie których przeprowadzone zostało otwarte spotkanie konsultacyjne dnia 8.07.2013 r. Oficjalne konsultacje społeczne poprzedzone były kilkukrotnymi spotkaniami z zarządcami dróg. Uwagi dotyczyły formy projektu programu oraz danych i załoŝeń przyjętych do przeprowadzonych analiz. Uwagi zgłaszane na spotkaniach z zarządcami dróg były analizowane i wprowadzane do treści i formy Programu na bieŝąco. W czasie oficjalnych konsultacji wpłynęły równieŝ uwagi zarówno od zarządców dróg, władz lokalnych jak i osób prywatnych. Zarządcy dróg zwracali między innymi uwagę na konieczność prowadzeniaa przez samorządy właściwej polityki zagospodarowania przestrzennego. Z kolei gospodarze gmin i miast oraz mieszkańcy wskazywali na tereny, gdzie występują szczególne uciąŝliwości dla mieszkańców oraz zgłaszali propozycje rozwiązań, które ich zdaniem pozwolą na rozwiązanie obecnych problemów. Szczegółowe uwagi i propozycje rozwiązań zostały przedstawione w kolejnych rozdziałach dotyczących poszczególnych odcinków dróg lub linii kolejowych. 1.4.1.3. Zgłoszone uwagi dotyczące poszczególnych odcinków dróg lub linii kolejowych, zostały przedstawione w rozdziałach dotyczących tych dróg lub linii kolejowych. 1.5. Kierunki działań, terminy i koszty realizacji zadań 1.5.1.1. Ograniczenie poziomu dźwięku w otoczeniu analizowanych odcinków dróg krajowych do wartości nie przekraczających wartości dopuszczalnych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska, jest niezwykle trudne a w wielu przypadkach niemoŝliwe. Wynika to z istniejącego natęŝenia ruchu drogowego, usytuowania w ich sąsiedztwie terenów podlegających ochronie akustycznej, a takŝe istniejących wartości poziomów dopuszczalnych. Zadaniem słuŝb ochrony środowiska oraz zarządców właściwych dróg jest jednak podejmowanie działań mających na celu poprawę klimatu akustycznego w sąsiedztwie dróg w takim stopniu, w jakim jest to moŝliwe. W przypadku, gdy brak moŝliwości zastosowania rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych, które umoŝliwiłyby dotrzymanie obowiązujących poziomów hałasu, konieczne jest utworzenie dla takich terenów obszaru ograniczonego uŝytkowania. Dla autostrad, dróg ekspresowych oraz pozostałych dróg o nie mniej niŝ czterech pasach ruchu, na łącznym odcinku nie mniejszym niŝ 10 km obszary ograniczonego uŝytkowania tworzy w drodze uchwały Sejmik Województwa Małopolskiego. Dla pozostałych dróg obszar ograniczonego uŝytkowania tworzy rada powiatu w drodze uchwały. Konieczność utworzenia obszaru ograniczonego uŝytkowania musi wynikać z przeglądu ekologicznego lub z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (wymaganej przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko), albo z analizy porealizacyjnej. 1.5.1.2. W ramach Programu przeanalizowano wyniki modelowej oceny klimatu akustycznego przedstawione w opracowanych mapach akustycznych oraz zaproponowano działania, których realizacja powinna doprowadzić do poprawy stanu akustycznego w otoczeniu problemowych odcinków dróg. W celu oceny zaproponowanych działań przeprowadzono obliczenia z wykorzystaniem programu SoundPLAN 3. Do obliczeńń wykorzystano modele numeryczne terenu, zabudowy, zagospodarowania i inne przekazane przez zarządców dróg wraz z mapami akustycznymi, na których oparty jest niniejszy dokument. 3 SoundPLAN 7.1 (licencja nr 6255). Przyjęto następujące parametry obliczeń: a) ustawienia: rząd odbić: 1, maksymalny promień poszukiwań: 1000 metrów, maksymalny dystanss odbicia: 100 metrów, dozwolony błąd: 0,01 db; b) standardy: hałas drogowy: NMPB Routes, emisja: Guide du Bruit, hałas kolejowy: RMR 2002, emisja: RMR 2002; c) warunki oceny: Lden (PL); d) mapa siatkowa: raster siatki: 20 metrów, wysokość ponad terenem: 4 metry. 11

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 1.5.1.3. W czasie powstawania niniejszego dokumentu weszło w Ŝycie rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r., zmieniające poziomy dopuszczalne hałasu w środowisku, w związku z czym zostało wykonane dodatkowe opracowanie: Korekta aktualizacji Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego w związku ze zmianą dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Model symulacyjny oraz wszystkie zabezpieczenia przeciwhałasowe zostały dostosowane do nowych wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Mapy akustyczne, które są prawną podstawą niniejszego Programu, posłuŝyły jako źródło danych o ruchu na analizowanych drogach oraz do kalibracji modelu obliczeniowego. Wszystkie analizy obliczeniowe, tak obliczenia imisji hałasu i obliczenia słuŝące projektowaniu zabezpieczeń przeciwhałasowych wykonane w programie SoundPLAN, jak i wszystkie analizy GIS (m.in. obliczenia dotyczące terenów i osób naraŝonych na ponadnormatywny hałas), zostały przeprowadzone od nowa, z uwzględnieniem izofon nowych poziomów dopuszczanych. Wskaźniki M/km, które posłuŝyły do priorytetyzacji zaproponowanych działań naprawczych, takŝe są obliczone na nowo, na podstawie wyników symulacji przeprowadzonych na zaktualizowanym pod kątem rozporządzenia zmieniającego poziomy dopuszczalne hałasu modelu obliczeniowym. 1.5.1.4. Jednym ze środków ochrony przed nadmiernym hałasem jest sytuowanie ekranów akustycznych (szacunkowy koszt przyjęty do analizy to ok. 1500 zł za metr kwadratowy). Jest to moŝliwe tylko w miejscach, gdzie nie występująą przeszkody, np. w postaci zjazdów indywidualnych do posesji, przerywające ciągłość ekranów, a takŝe gdzie zachowany jest wystarczający odstęp zabudowy od krawędzi drogi. Istnieje moŝliwość zastosowania ekranów przezroczystych lub mieszanych, jeśli zajdzie taka konieczność, podyktowana bezpieczeństwem ruchu drogowego (przy skrzyŝowaniach), estetyką, zachowaniem widoczności wybranych obiektów architektonicznych, na wniosek mieszkańców po przeprowadzeniu konsultacji społecznych, itp. Ekrany te mogą być zastosowane na odcinkach o długości do 50 metrów bez pogorszenia skuteczności ekranowania w porównaniu z pełnymi ekranami pochłaniającymi. Ekrany mieszane zbudowane mogą byćć z naprzemiennych pionowych lub poziomych paneli pochłaniających i przeźroczystych. Na ekranach przezroczystych zaleca się umieszczenie poziomych pasów lub innych wzorów. Dla ekranów wykorzystujących panele pochłaniające, zaleca się wykorzystanie paneli o jednoliczbowym wskaźniku oceny pochłaniania dźwięku wynoszącym przynajmniej 11 db. Jednoliczbowy wskaźnik oceny izolacyjności od dźwięków powietrznych wynosić powinienn przynajmniej 26 db. W celu poprawy wraŝenia estetycznego, pochłaniające elementy ekranów obsadzić moŝna zielenią od strony zabudowy oraz tam, gdzie jest to moŝliwe, od strony drogi (ekrany zielona ściana ).Przeanalizowano wpływ klasy paneli na jakość ekranowania akustycznego. RóŜnica zasięgu izofon dla paneli klas A3 (typowej) oraz A4 (lepszej) jest mała, wobec czego zastosowanie paneli klasy A4 zostało uznane za rozwiązanie nieekonomiczne i nie zostało wprowadzone do analizy. Przeanalizowano zastosowanie fragmentu przezroczystego ekranu z paneli ze szkła akrylowego (odbijającego), które mogą posłuŝyć do zachowania widoczności na wybrane obiekty architektoniczne, do poprawy bezpieczeństwa przy skrzyŝowaniach, na mostach, itp. Widać nieznaczne pogorszenie skuteczności ekranowania przez panele odbijające, a takŝe nieznaczne zwiększenie zasięgu izofony hałasu po stronie przeciwnej, co jest efektem odbicia dźwięku. Ze względu na niewielkie róŝnice w zasięgu izofon, dopuszcza się zamianę fragmentów przyjętych do analizy paneli pochłaniających na panele przezroczyste (odbijające), jeśli w dalszym etapie postępowania administracyjnego zajdzie taka potrzeba (np. na etapie konsultacji społecznych).wskazane w niniejszym programie miejsca dla lokalizacji ekranów zostały zaproponowane w szczególności z uwagi na rodzaj chronionego terenu oraz wysokość przekroczeń wartości dopuszczalnych. Ekrany proponowane były tylko wówczas, gdy nie było innych moŝliwości wyeliminowania przekroczeń wartości dopuszczalnych na terenach chronionych. Dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych, pod warunkiem, Ŝe ich skutecznośćć będzie nie mniejsza niŝ wskazana w programie. Skuteczność zastosowanych rozwiązań powinna zostać potwierdzona badaniami przeprowadzonymi po zrealizowaniu zadania (np. w analizie porealizacyjnej). 12

Zagadnienia ogólne 1.5.1.5. Ze względu na ciągle rosnący ruch jeszcze większego znaczenia nabierają dostępne środki, których zastosowanie moŝe obniŝyć poziom hałasu wytwarzanego przez pojazdy. Do tego typu środków moŝna zaliczyć między innymi nawierzchnie o obniŝonej hałaśliwości. Hałas drogowy powstaje w wyniku poruszania się pojazdu (odgłosy pracy silnika, układu wydechowego i napędowego) i na styku opony z nawierzchnią drogową. Opony o asymetrycznej rzeźbie bieŝnika, wąskie rowki boczne, nowoczesne i ciche silnikii oraz układy wydechowe składające się z kilku tłumików, powodują, Ŝe dla pojazdów osobowych przy prędkości powyŝej 55 km/h, a dla pojazdów cięŝarowych dla prędkości powyŝej 70 km/h, głównym źródłem hałasu jest zjawisko zachodzące pomiędzy oponą a nawierzchnią. W związku z tym bardzo waŝny jest rodzaj zastosowanej nawierzchni. Niektóre nawierzchnie, ze względu na zastosowanie zwartych materiałów, generują bardzo duŝy hałas toczenia na styku opony z drogą. Taki hałas powstaje na skutek zasysania powietrza przez bieŝnik opony, spręŝenia i uwolnienia. Poza wysiłkami konstruktorów i producentów pojazdów, równieŝ w branŝy drogowej nastąpił znaczny postęp mający na celu zmniejszenie poziomu emitowanego hałasu. Zastosowanie odpowiedniego rodzaju nawierzchni i zapewnienie równości drogi moŝe powodować zmniejszenie poziomu emitowanego hałasu do 5 db lub do 9 db, w zaleŝności od zastosowanej technologii, w porównaniu z typową nawierzchnią drogową. Na odcinkach o dopuszczalnej prędkości pojazdów mniejszej od 50 km/h powinny być stosowane nawierzchnie szczelne, które mogą obniŝyć poziom emitowanego hałasu do 3 db. Typowe konstrukcje nawierzchni redukujących hałas wykorzystują mieszanki asfaltowe o duŝej zawartości porów, czyli wolnych przestrzeni. Działanie nawierzchni szczelnych jest odmienne i opiera się na maksymalnej redukcji szorstkości powierzchni jezdni. Dokładne wygładzenie powierzchni jezdni powoduje obniŝenie generowanego hałasu w porównaniu z typowym asfaltem, bez konieczności ponoszenia nakładów na utrzymanie drogi (czyszczenie nawierzchni porowatej), jednak zdolność do redukcji hałasu przez taką nawierzchnię jest mniejsza. PowyŜsze dane pochodząą z konferencji " Zastosowanie nowoczesnych technologii w konstrukcjach nawierzchni", która odbyła się w dniach 15-17.2010 r. w Zakopanem, podczas której miało miejsce m.in. wystąpienie prof. D. Sybilskiego, podkreślenie znacznych przewag konstrukcji dwu- nad jednowarstwowymi, wskazanie na moŝliwą do uzyskania nawet dziesięciodecybelową redukcję generowania hałasu na konstrukcjach dwuwarstwowych. Przyjęte wskaźniki redukcji występują w warunki zbliŝonych do optymalnych (początek okresu eksploatacji nawierzchni, utrzymywanie jej w idealnym stanie technicznym). 1.5.1.6. NiezaleŜnie od zaproponowanych w programie głównych środków technicznych mających za zadanie obniŝenie poziomów hałasu do wartości dopuszczalnych (ekrany, nawierzchnie o obniŝonej hałaśliwości), bardzo waŝnym środkiem pomagającym ograniczyć nadmierny hałas jest utrzymywanie nawierzchni drogi w dobrym stanie. Pozwala to zmniejszyć emisję hałasu, a więc jego wartość juŝ w momencie powstawania, co przyczynia się do wymiernego zmniejszenia obszarów objętym nadmierną imisją. Pokruszona nawierzchnia z ubytkami oznacza zwiększenie emisjii hałasu nawet o ok. 6 db, a niewłaściwie umiejscowione studzienki kanalizacyjne (nie w poziomie drogi) mogą zwiększyć lokalnie emisję hałasu o ponad 10 db. Obowiązkiem zarządców dróg jest ich utrzymywanie w dobrym stanie technicznym, nie tylko ze względów oddziaływania na klimat akustyczny, ale przede wszystkim w celu zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu uŝytkownikom tych dróg. Dla potrzeb analizy obliczeniowej przyjęto sytuację zakładającą, Ŝe wszystkie drogi znajdują się w dobrym stanie technicznym. 1.5.1.7. Dla odcinków dróg objętych Programem wyznaczono konieczność budowy ok. 39,1 km ekranów akustycznych, w celu poprawy klimatu akustycznego na terenach najbardziej naraŝonych na ponadnormatywny hałas. Struktura ekranowania jest następująca: ekrany przy autostradach (o łącznej długości ok. 5,54 km) stanowią 14,,16% całkowitej długości; ekrany przy drogach krajowych (o łącznej długości 31,98 km) stanowią 81,77% całkowitej długości; 13

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego ekrany przy drogach wojewódzkich (o łącznej długości 1,59 km) stanowią 4,06% całkowitej długości. Koszt budowy tych ekranów szacowany jest na ok. 232,68 mln zł. 1.5.1.8. Dla odcinków dróg objętych Programem wyznaczono takŝe potrzebę zastosowania ok. 381,9 km nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości, w celu poprawy klimatu akustycznego na terenach naraŝonych na ponadnormatywny hałas, na których zastosowanie ekranowania nie jest konieczne lub nie jest celowe: nawierzchnie o obniŝonej hałaśliwości na drogach krajowych (o łącznej długości 262,63 km) stanowią 68,77% całkowitej długości; nawierzchnie o obniŝonej hałaśliwości na drogach wojewódzkich (o łącznej długości 129,27 km) stanowią 31,23% całkowitej długości. Koszt zastosowania wierzchni o obniŝonej hałaśliwości wyniesie ok. 216,18 mln zł. 1.5.1.9. PowyŜsze koszty oszacowane zostały w sposób bardzo ogólny. Koszty realizacji zadań szacowane były według następujących przyjętych wskaźników: budowa ekranu - 1500 zł/m 2 powierzchni ekranu. Koszt wykonania szczelnej nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db szacowany jest na 450 tys. zł/km, nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 5 db szacowany jest na 600 tys. zł/km, a nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 9 db szacowany jest na 1200 tys. zł/km. Rzeczywiste koszty zaleŝeć będą od rodzaju wybranej technologii (zarówno w przypadku ekranów akustycznych jak i nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości na rynku jest dostępnych wiele technologii znacznie róŝniących się cenowo), warunków terenowych (wynikających np. z konieczności przebudowy istniejącej infrastruktury okołodrogowej czy konieczności przeprowadzenia dodatkowych prac wynikających z ukształtowania terenu), parametrów drogi (np. szerokości), aktualnych cen rynkowych. 1.5.1.10. Szczegółowe działania naprawcze dla kaŝdego odcinka drogi lub linii kolejowej zostały zawarte w rozdziałach ich dotyczących. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczony do roku 2033. Wszystkie koszty podane w niniejszym rozdziale są kosztami całkowitymi realizacji Programu, a więc przewiduje się ich rozłoŝenie do roku 2033, zgodnie z priorytetami realizacji poszczególnych zadań. Zakłada się, Ŝe w pierwszym okresie obowiązywania niniejszego programu, tj. do roku 2017, powinny zostać zrealizowane zadania określone dla terenów objętych priorytetem bardzo wysokim, do roku 2025 - priorytetem wysokim. W pierwszym okresie obowiązywania Programu, tj. do roku 2017, z działań naprawczych zakładających zastosowanie nawierzchni dróg o obniŝonej hałaśliwości mogą zostać wyłączone odcinki o dobrym stanie nawierzchni, co przełoŝy się na prowadzenie działań tam, gdzie sytuacja akustyczna jest najgorsza i wpłynie pozytywnie na racjonalność wydatkowania środków przeznaczonych na remonty dróg. W przypadku zaplanowania remontu odcinka o priorytecie niŝszym, niŝ bardzo wysoki, w pierwszym okresie obowiązywania Programu, tj. przed rokiem 2017, naleŝy rozwaŝyćć wcześniejsze, niŝ wskazywałby wyznaczony priorytet działań, zastosowanie zabezpieczeń przeciwhałasowych, jeśli pozwolą na to środki finansowe zarządców dróg. W szczególności dotyczy to stosowania nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości. Jednocześnie z uwagi na fakt, iŝ nawierzchnie o obniŝonej hałaśliwości charakteryzują się inną przyczepnością (współczynnik tarcia i tekstury), Zarządca drogi powinien dokonać analizy zastosowania takiej nawierzchni, na odcinku zapewniającym bezpieczeństwo ruchu. 14

Zagadnienia ogólne Tabela 1-4. Podsumowanie zakresu działań naprawczych przyjętych w Programie. Odcinek Długość ekranów do Zastosowanie nawierzchni o Szacunkowy koszt ekranów budowy [km] obniŝonej [tys. zł] hałaśliwości [km] Autostrada A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim Autostrada A4 na odcinku Balice - Szarów Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z drogą krajową nr 75 granica z województwem podkarpackim Droga krajowa nr 7 na odcinku granicaa z województwem świętokrzyskim - Chabówka Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz) Droga krajowa nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawinaa Droga krajowa nr 47 na odcinku Chabówka - Zakopane Droga krajowa nr 49 w Nowym Targu Droga krajowa nr 52 na odcinku granica z województwem śląskim skrzyŝowanie z DK7 Droga krajowa nr 73 (odcinki: granica z województwem świętokrzyskim Szczucin oraz Dąbrowa Tarnowska - granica miasta Tarnów) Droga krajowa nr 75 (odcinki: Kraków DK4, Brzesko Wielogłowy, Nowy Sącz Łabowa) Droga krajowa nr 79 na odcinku Chrzanów Igołomia Droga krajowa nr 87 na odcinku Nowy Sącz Stary Sącz Droga krajowa nr 94 na odcinku granica z województwem śląskim Wieliczka Droga wojewódzka nr 768 w Brzesku Droga wojewódzka nr 773 na odcinku Skała - Iwanowice Dworskie Droga wojewódzka nr 774 na odcinku Kryspinów - DK79 Droga wojewódzka nr 775 w Proszowicach Droga wojewódzka nr 776 od granicy Krakowa do Kocmyrzowa Droga wojewódzka nr 780 na odcinku LibiąŜ - Chełmek Droga wojewódzka nr 780 na odcinku Kryspinów - Liszki Droga wojewódzka nr 781 w Chrzanowie Droga wojewódzka nr 783 w Miechowie Droga wojewódzka nr 794 na odcinku Skała - Kraków Droga wojewódzka nr 933 na odcinku Chrzanów - Brzeszcze Droga wojewódzka nr 946 w Suchej Beskidzkiej Droga wojewódzka nr 948 na odcinku Oświęcim - Kęty Droga wojewódzka nr 957 w Nowym Targu Droga wojewódzka nr 958 w Zakopanem Droga wojewódzka nr 964 na odcinku Wieliczka - Zakrzów Droga wojewódzka nr 965 w Bochni Droga wojewódzka nr 965 w Limanowej Droga wojewódzka nr 967 w Myślenicach Droga wojewódzka nr 968 na odcinku Lubień - Mszana Dolna 3,358 2,181 3,488 12,83 0,956-0,067-3,035-2,577 2,201 0,15 6,679 - - - - - 0,25 1,07 - - - - 0,06 - - - - - 0,1 - - - - 15,876 42,219 29,17 15,034 22,674 1,392 34,771 10,996 36,308 32,716-21,477 1,936 6,448 3,286-2,416 2,677-1,95-10,55 13,44 5,69 12,08 1,99 1,93 5,578-4,451-8,17 20148 13086 20928 76980 5736-402 - 18210-15462 13686 900 40074 - - - - - 1500 4012,5 - - - - 360 - - - - - 600 - - Szacunkowy koszt nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości [tys. zł] Szacunkowy koszt realizacji działań [tys. zł] - 20148-13086 11254,3 32182,3 26974,8 103954,8 14212,5 19948,5 7647,4 7647,4 11846,6 12248,6 626,4 626,4 21986,7 40196,7 7764,6 7764,6 24889,4 40351,4 15547,2 29233,2-900 10782,9 50856,9 871,2 871,2 2901,6 2901,6 1823,7 1823,7 - - 1087,2 1087,2 1204,65 2704,65-4012,5 877,5 877,5 - - 4747,5 4747,5 6828 6828 2560,5 2920,5 6837 6837 895,5 895,5 868,5 868,5 2510,1 2510,1 - - 2002,95 2602,95 - - 3772,5 3772,5 15

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Odcinek Droga wojewódzka nr 969 na odcinku Stary Sącz - DW968 Droga wojewódzka nr 977 na odcinku Tarnów - Tuchów Droga wojewódzka nr 993 w Gorlicach Drogi wojewódzkie nr 783 i 791 na odcinku Wolbrom - Olkusz Drogi wojewódzkie nr 971 i 981 w Krynicy Zdroju Linia kolejowa na odcinku granica woj. małopolskiego Trzebinia Krzeszowice Kraków Bochnia Brzesko Tarnów Linia kolejowa na odcinku Kozłów Tunel SUMA Długość ekranów do budowy [km] Zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości [km] Szacunkowy koszt ekranów [tys. zł] Szacunkowy koszt nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości [tys. zł] - 11,26-10587 10587 0,11 9,565 600 4304,25 4904,25 - - - - - 9,59-5154 - 6,26-2817 - - - - Szacunkowy koszt realizacji działań [tys. zł] - - - - - 39,112 381,9 232684,5 216183,5 448868-5154 2817-1.5.1.11. Zastosowanie środków technicznych ograniczających hałas pozwoli obniŝyć jego poziom o wartości wynoszące do 15 db. Obszar o złym stanie klimatu akustycznego zmniejszy się z ok. 20,6 km 2 do ok. 12,14 km 2 czyli o ok. 41 %. Spowoduje to, Ŝe dla ok. 84,3 tys. mieszkańców (51,2%) nastąpi istotna poprawa jakości klimatu akustycznego. 1.5.1.12. Kolejnym waŝnym obszarem działań jest właściwe planowanie przestrzenne. Zarządcy dróg i kolei powinni aktywnie uczestniczyć w procesach planowania przestrzennego, tj., monitorować procedury planistyczne prowadzone w gminach oraz zgłaszać uwagi i wnioski do przedkładanych do konsultacji społecznych projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a takŝe w szczególnych przypadkach do wydawanych decyzji o warunkach zabudowy. NaleŜy przede wszystkim zwracać szczególną uwagę na ograniczanie zabudowy mieszkaniowej na terenach, na których występują przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu. Od strony dróg, jeśli jest taka moŝliwość, naleŝy lokować budynki ekranujące zabudowę mieszkalną sklepy, budynki uŝyteczności publicznej, itp. Istotną rolę mogą tu spełnić garaŝe, które przewaŝniee są budowane w ciągach o znacznej długości, dzięki czemu mogą spełniać rolę skutecznego ekranu akustycznego. 1.5.1.13. W sytuacjach wykluczających budowę ekranu akustycznego, jako skutecznego zabezpieczenia przed hałasem oraz w innych przypadkach występowania znaczących przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu, zaleca się wymianę okien w budynkach zagroŝonych hałasem na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej. Nie jest to środek ochrony terenów przed hałasem (w myśl Rozporządzenia), jednak w sytuacjach wyjątkowych moŝe być zastosowany. Ma duŝe znaczenie dla ochrony przed hałasem osób zamieszkujących naraŝone budynki. 1.5.1.14. Znaczącym składnikiem potoku ruchu, w kontekście generowanego hałasu, są pojazdy klasy cięŝkiej, jak cięŝarówki i autobusy, ale takŝe motocykle, które emitują hałas wielokrotnie przekraczający hałas pochodzący od samochodów osobowych. Istotne zmniejszenie emisji hałasu moŝe mieć miejsce na skutek takich działań policji i Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego, jak egzekwowanie prędkości dopuszczalnych pojazdów, eliminacja z udziału w ruchu pojazdów przeładowanych, niesprawnych technicznie czy poddanych nie legalizowanym przeróbkom. 1.5.1.15. Na poziom emisji hałasu drogowego ma wpływ postęp techniczny i technologiczny pojazdów, a takŝe stopniowe zmienianie się struktury ruchu. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poziomu hałasu pojazdów silnikowych z dnia 09.12.2011 nakazuje obniŝenie emisji hałasu nowych pojazdów osobowych o 4 db, a cięŝarowych o 3 db w ciągu pięciu lat. Istotne dla emisji hałasu będzie teŝ stopniowe wprowadzanie pojazdów hybrydowych (szacuje się ich udział na 5 do 20% w roku 2030) oraz elektrycznych (szacuję się ich udział na 11 do 30% w roku 2030). Zmiany techniczne zachodzą w silnikach i układach wydechowych pojazdów spalinowych, a takŝe w 16

Zagadnienia ogólne konstrukcji opon. Przekłada się to na redukcję emitowanego przez pojazdy hałasu (np. pomiary pokazują spadek o ok. 6 db od roku 1985 do roku 2011 4 ). PowyŜsze czynniki zostały szacunkowo uwzględnione w Programie poprzez przyjęcie spadku poziomu mocy akustycznej źródeł drogowych o 3 db w roku końcowym programu. Przyjęty spadek nie jest większy, ze względu na moŝliwe jego częściowe równowaŝenie poprzez ewentualny wzrost natęŝenia ruchu a takŝe na fakt, iŝ są to szacunki niemoŝliwe obecnie do pełnego potwierdzenia. 1.5.1.16. Zarządcy dróg i kolei powinni współpracować z władzami lokalnymi i regionalnymi w zakresie prowadzenia systematycznych i skoordynowanych działań edukacyjnych skierowanych przede wszystkim do kierowców, korzystających z indywidualnych środków transportu. Działania takie mogą w realiach niniejszego Programu przynieść bardzo wymierny efekt. Źródłem takiego stwierdzenia jest fakt, iŝ analizowane w ramach Programu odcinki dróg stanowią m.in. przejścia drogowe przez miasta (np. Olkusz, Oświęcim, Skawina) bądź odcinki dojazdowe do Krakowa, w obrębie których znaczący udział w potoku ruchu przypada na ruch lokalny, związany z codzienną aktywnością mieszkańców terenów otaczających analizowane drogi, w tym na dojazdy do pracy o charakterze ruchu wahadłowego. W ramach edukacji naleŝy zatem zwrócić szczególną uwagęę na: promocję komunikacjii zbiorowej, w tym m.in. promocję Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej, która będzie alternatywną formą podróŝy dla osób korzystających z samochodów, które podróŝują na odcinkach dróg Kraków - Skawina czy Kraków - Wieliczka (objętych zakresem niniejszego opracowania), promocję i edukację w zakresie proekologicznego korzystania z samochodów na odcinkach stanowiących dojazd do Krakowa (np. odcinek drogi krajowej nr 4 Kraków - Targowisko, nr 7 Kraków - Myślenice, nr 44 Kraków - Skawina): carpooling (jazda z sąsiadem), eco-driving (ekojazda), styl jazdy. promocję pojazdów cichych, np. elektrycznych, promocję właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagroŝenia hałasem, w tym m.in. strefowanie funkcji zabudowy i ograniczenie moŝliwości powstawania terenów wraŝliwych akustycznie (w tym o funkcji mieszkaniowej, rekreacyjnej, edukacyjnejj czy związanymi z ochroną zdrowia) w otoczeniu nowych odcinków dróg, promocję innych metod ochrony przed hałasem niŝ ekrany akustyczne (np. ograniczenie prędkości, zapewnienie płynności ruchu, ograniczenie ruchu pojazdów klasy cięŝkiej). Zarządcy dróg mogą równieŝ promować stosowanie szerokich pasów specjalnej zieleni, sadzonych w porozumieniu z właścicielami terenów połoŝonych przy drodze. Działania edukacyjne powinny być prowadzone przez gminy, powiaty, Województwo Małopolskie, organizacje pozarządowe oraz zarządców dróg. Do tej pory nie były zbierane informacje dotyczące realizacji działań tego typu, przez co nie ma moŝliwości oceny ich znaczenia dla ochrony przed hałasem. Coroczne sprawozdania zarządców dróg w zakresie realizacji tego typu działań, pozwolą na zgromadzenie danych potrzebnych do analizy ich skuteczności oraz celowości przy kolejnych aktualizacjach Programu. 1.5.1.17. Działania te mogą być finansowane zarówno ze środków zarządców dróg, jak i jednostek samorządów terytorialnych oraz organizacji pozarządowych, których statut określa prowadzenie działań edukacyjnych w zakresiee ochrony środowiska. Dodatkowo środki na edukację społeczeństwa w zakresie oddziaływania hałasu moŝna pozyskiwać poprzez programy finansowe UE oraz z pomocą sponsorów. 4 http://edroga.pl/nauka/badania/4891-zm miany-parku-samochodowego-a-poziom-halasu-cz-ii?showall= =&start=1 17

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 1.6. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu 1.6.1.1. Odpowiedzialnymi za realizację niniejszego Programu ochrony środowiska przed hałasem są właściwi zarządcy infrastruktury drogowej lub kolejowej. 1.6.1.2. Organy administracji publicznej są zobowiązane do prowadzenia odpowiedniej polityki w zakresie planowania przestrzennego w sąsiedztwie odcinków dróg i linii kolejowych objętych niniejszym Programem. Powinny one między innymi uwzględniać w procesach planistycznych, w miarę istniejących warunków i moŝliwości, przekazywane, wraz z mapami akustycznymi sporządzanymi przez Zarządów dróg i kolei, mapy proponowanych kierunków zmian zagospodarowania przestrzennego przy planowaniu zabudowy mieszkalnej i innych inwestycji. Terenów, które znajdują się w zasięgu oddziaływania nadmiernego hałasu, nie naleŝy przekształcać na tereny podlegające ochronie akustycznej (np. tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny rekreacyjno-wypoczynkowe, tereny szkół). Zarządcy dróg i kolei powinni aktywnie uczestniczyć w procedurach związanych z uchwalaniem studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania dla terenów zlokalizowanych przy drogach i liniach kolejowych. 1.6.1.3. Do obowiązków organów administracji, w szczególności starostów powiatów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie naleŝy przekazywanie do Marszałka Województwa Małopolskiego informacji o wydawanych decyzjach dotyczących odcinków dróg i linii kolejowych objętych niniejszym Programemm i mających wpływ na jego realizację, a przede wszystkim na emisję hałasu do środowiska. 1.6.1.4. Organami administracji odpowiedzialnymi za wydawanie aktów prawa miejscowego w zakresie związanym z realizacją Programu są: rady gmin, w obszarze których połoŝone są tereny objęte zakresem Programu (miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego), rady powiatów oraz Sejmik Województwa Małopolskiego (ustanawianie obszarów ograniczonego uŝytkowania). Koordynacja i monitoring realizacji Programu naleŝy do kompetencji Samorządu Województwa Małopolskiego. Funkcje kontrolne w stosunku do zarządzających drogami pełni Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Krakowie. 1.7. Monitoring realizacji Programu 1.7.1.1. Zarządzający drogami i liniami kolejowymi zobowiązani są do corocznego przygotowywania i przekazywania do Marszałka Województwa Małopolskiego sprawozdań z realizacji zadań wyznaczonych w niniejszym Programie. Sprawozdania naleŝy przedkładać w terminie do 31 marca kaŝdego roku wyłącznie w wersji elektronicznej według wzoru udostępnianego na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. 1.7.1.2. Sprawozdania powinny zawieraćć co najmniej następujące informacje: zakres, termin i koszty zadańń zrealizowanych w roku sprawozdawczym, ocenę skuteczności zrealizowanych prac (np. na podstawie przeprowadzonych pomiarów), która powinna zawierać informacje o zastosowanych zabezpieczeniach przeciwhałasowych (rodzaj, typ, koszty, lokalizacja, itp.) oraz informacje na temat wartości obniŝenia poziomu hałasu w środowisku, rozmiaru obszaru, na którym poziom hałasu uległ obniŝeniu, ilości mieszkańców, dla których stan klimatu akustycznego uległ poprawie i inne informacje, mogące posłuŝyć do oceny zastosowanych zabezpieczeń przeciwhałasowych, planowane zamierzenia inwestycyjne związane z realizacją Programu w roku następnym po roku sprawozdawczym, zakres zadań dodatkowych (opisanych w a. 1.5.16), zrealizowanych w roku sprawozdawczym. 18

Zagadnienia ogólne 1.7.1.3. Wójtowie, Burmistrzowie i Prezydenci Miast na obszarze objętym Programem zobowiązani są do przygotowania i przekazania do Marszałka Województwa Małopolskiegoo w terminie do 31 grudnia 2016 r. sprawozdań z realizacji obowiązków określonych w punkcie 1.6 Programu w zakresie prowadzenia odpowiedniej polityki planowania przestrzennego w przygotowywanych mpzp i wydawanych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego. 1.7.1.4. Przekazane do Marszałka Województwa Małopolskiego sprawozdania stanowić będą podstawę do sporządzenia oceny realizacji działań zaproponowanych w ramach niniejszego opracowania przy sporządzaniu kolejnego Programu ochrony środowiska przed hałasem. 19

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 2. Autostrada A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim 2.1. Opis obszaru 2.1.1. Analizowany odcinek o długości 35,6 km rozpoczyna się w km 365+500 na granicy województwa małopolskiego i śląskiego, a kończy w km 401+100 (węzeł Balice ). Jest on częścią autostrady A4, stanowiącej waŝny szlak komunikacyjny, łączący wschód i zachód Polski. Przebiega przez gminy: Zabierzów, Krzeszowice, Trzebinia i Chrzanów w powiatach krakowskim oraz chrzanowskim. Odcinek autostrady A4 charakteryzuje się bardzo duŝym natęŝeniem ruchu (kategoria ruchu R6 bardzo cięŝki), znacznymi prędkościami pojazdów oraz duŝym procentowym udziałem pojazdów klasy cięŝkiej. Te trzy parametry decydują o niekorzystnym stanie klimatu akustycznego w jego sąsiedztwie. Rysunek 2-1. Lokalizacja autostrady A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim. 2.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 2.2.1. Zasięgi oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne sięgają do około 500 m od krawędzi jezdni. Powoduje to, iŝ budynki mieszkalne zlokalizowane nawet w znacznej odległości od autostrady pozostają w zasięgu ponadnormatywnego hałasu. Wartość przekroczeń sięga 11 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 3,8 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 20

Autostrada A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim 2.2.2. Zestawienie zakresu przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w przyporządkowaniu do poszczególnych odcinków przedstawiono w poniŝszej Tabeli. Tabela 2-1. Tereny, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie autostrady A4 na odcinku granica województwa małopolskiego - węzeł Balice Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 1 380+900 381+860 2 383+150 383+600 3 386+300 387+430 4 393+800 395+040 SUMA 3,78 km 2.3. Działania naprawcze Gmina Trzebinia Trzebinia Krzeszowice Krzeszowice Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu tym odcinku w większej odległości od drogi znajdują się w zasięgu hałasu o poziomie przekraczającym tym odcinku w większej odległości od drogi znajdują się w zasięgu hałasu o poziomie przekraczającym tym odcinku w większej odległości od drogi znajdują się w zasięgu hałasu o poziomie przekraczającym tym odcinku w większej odległości od drogi znajdują się w zasięgu hałasu o poziomie przekraczającym Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] Liczba mieszk. na obsz. przekroczeń 2.3.1. W przypadku autostrady A4 działania naprawcze powinny polegać na budowie dodatkowych ekranów akustycznych. Nie naleŝy wprowadzać na drodze klasy autostrady ograniczeń prędkości, która jest jednym z czynników determinujących oddziaływanie akustyczne ruchu pojazdów. 2.3.2. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczonyy do roku 2033. Zakłada się, Ŝe do roku 2025 powinny zostać zrealizowane zadania określone dla terenów objętych priorytetem wysokim. Działania te nie powinny kolidować z przewidzianymi na przedmiotowym odcinku modernizacjami i powinny być prowadzone dopiero po zakończeniu okresów gwarancyjnych udzielonych na wykonane wcześniej prace. Planowanie przyszłych modernizacji powinno uwzględniać załoŝenia Programu Ochrony przed Hałasem. 2.3.3. NaleŜy wziąć pod uwagę, Ŝe na analizowanym odcinku w latach 2011-2012 została zmodernizowana nawierzchnia drogi, co ograniczyło poziom emisji hałasu w stosunku do stanu wykazanego w przygotowanych mapach akustycznych (rok 2011). Ograniczenie poziomu hałasu wynikające z modernizacji nawierzchni drogi moŝna szacować na około 2 db. Priorytet 0,042 97 niski 0,026 161 średni 0,029 259 wysoki 0,041 286 wysoki 0,138 803-21

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Tabela 2-2. Zestawienie proponowanych działań naprawczych (minimalnych środków technicznych) dla autostrady A4 na odcinku granica województwa małopolskiego - węzeł Balice. Lp. KilometraŜ KilometraŜ Długość początku końca [m] 1 381+115 381+856 741 2 383+155 383+496 341 3 386+300 387+103 803 4 386+950 387+430 480 5 393+800 394+466 666 6 394+705 395+032 327 Suma dł. ekranów 3358 Gmina Działania naprawcze Szacunkowy koszt [tys. zł] Alwernia Ekranowanie akustyczne po prawej 4446 stronie drogi Alwernia Ekranowanie akustyczne po lewej 2046 stronie drogi Krzeszowice Ekranowanie akustyczne po prawej 4818 stronie drogi Krzeszowice Ekranowanie akustyczne po lewej 2880 stronie drogi Zabierzów Ekranowanie akustyczne po lewej 3996 stronie drogi Liszki Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 1962 20148 Obsz. poprawy klimatu akust.[km 2 ] 0,013 2.3.4. Jednostką odpowiedzialną za realizację zadań naprawczych jest zarządzający odcinkiem płatnym autostrady A4 Stalexport Autostrada Małopolska S.A. Koszty realizacji działań powinien ponieść zarządca drogi. Zadania te będąą mogły być równieŝ dofinansowane ze środkóww funduszy szczebla krajowego i wojewódzkiego (np. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie) w przypadku uruchomienia środków na ten cel. Dofinansowaniem zewnętrznym powinna być objęta realizacja tylko wskazanych działań naprawczych według ustalonych priorytetów w zakresie terminu ich realizacji. 0,009 0,006 0,013 0,029 0,009 0,079 2.3.5. Lokalizacja proponowanych zabezpieczeń akustycznych została zamieszczona na stronie internetowej: miip.geomalopolska.pl/halas. na mapie dostępnej 2.3.6. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.6. Wymagania dotyczące monitorowania realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.7. 2.4. Uzasadnienie 2.4.1. Dane dotyczące obszaru i map akustycznych Długość odcinka 35,6 km Lokalizacja (gminy) Zabierzów, Krzeszowice, Trzebinia, Chrzanów Liczba mieszkańców na obszarze przekroczeń 803 Gęstość zaludnienia na obszarze przekroczeń 5819 os./km 2 Zakres przekroczeń dopuszczalnych poziomów Do 11 db hałasu w środowisku Trendy zmian stanu akustycznego Zwiększanie obciąŝenia ruchem oraz zwiększanie udziału samochodów cięŝarowych przewaŝa nad zyskiem akustycznym wynikającym z modernizacji drogi. Koncepcja działań zabezpieczających MoŜliwie skuteczne ekranowanie zagroŝonych ponadnormatywnym środowisko przed hałasem oddziaływaniem hałasu terenów, obszary ograniczonego uŝytkowania tam, gdzie nie ma moŝliwości technicznych poprawy stanu akustycznego środowiska Charakterystyka techniczno-akustyczna: Prędkość maksymalna 140 km/h Liczba pasów ruchu 4 Szerokość pasa ruchu 3,75 m Szerokość pobocza gruntowego 0,75 m Kategoria ruchu R6 bardzo cięŝki Stan nawierzchni dobry Dostępność mapy akustycznej Mapy akustyczne dostępne są w siedzibie Stalexport Autostrada Małopolska S.A. oraz na miip.geomalopolska.pl/halas 2.4.2. Analiza symulacji zastosowania działań naprawczych Analiza wyników symulacji komputerowych wskazuje na obniŝenie imisji hałasu na tereny objęte działaniem zabezpieczeń akustycznych. Poprawa jakości klimatu akustycznego nastąpi na obszarze 0,079 km 2, tj. 57,2%. Przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźników hałasu mogą nadal 22

Autostrada A4 na odcinku węzeł Balice I - granica z woj. śląskim występować, jednak redukcja ich wartości sięga 15 db, co jest wartością bardzo duŝą i świadczy o celowości i skuteczności proponowanych zabezpieczeń akustycznych. 2.4.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu W Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013 dla odcinka autostrady A4 wskazano konieczność budowy 10,55 km ekranów akustycznych oraz utworzenia obszaru ograniczonego uŝytkowania (gmina Chrzanów). W latach 2009-2011 zrealizowano ekrany akustyczne o łącznej długości 3,405 km: ekran nr 5 w kilometrze 369+790 do 370+343 po lewej stronie autostrady, w kilometrze 369+850 do 371+200 nieskuteczny, w obrębie ewidencyjnym Chrzanów w jednostce ewidencyjnej miasto Chrzanów; ekran nr 6 w kilometrze 370+842 do 371+202 po lewej stronie autostrady, w obrębie ewidencyjnym Chrzanów w jednostce ewidencyjnej miasto Chrzanów; ekran nr 7a w kilometrze 369+920 do 370+698 po prawej stronie autostrady, w obrębie ewidencyjnym Chrzanów w jednostce ewidencyjnej miasto Chrzanów; ekran nr 7 w kilometrze 371+099 do 371+194 po prawej stronie autostrady, w obrębie ewidencyjnym Chrzanów w jednostce ewidencyjnej miasto Chrzanów (przedłuŝenie istniejącego ekranu przy osiedlu Północ w Chrzanowie); ekran nr 8 w kilometrze 371+843 do 372+305, z przerwą w kilometrze 372+182 do 372+197 (15 metrów), po prawej stronie autostrady, w obrębie ewidencyjnym Chrzanów w jednostce ewidencyjnej miasto Chrzanów; ekran nr 9 w kilometrze 369+850 do 372+899 po lewej stronie autostrady, z przerwą w kilometrze 372+181 do 372+196 (15 metrów), w obrębie ewidencyjnym Chrzanów w jednostce ewidencyjnej miasto Chrzanów oraz w obrębie ewidencyjnym Trzebionka w jednostce ewidencyjnej miasto Trzebinia. Ponadto rozpoczęto procedurę realizacji następujących ekranów akustycznych: nr 11 w kilometrze 374+270 do 374+900, nr 14 w kilometrze 386+100 do 387+200, nr 16 w kilometrze 390+200 do 390+700, nr 18 w kilometrze 393+650 do 394+920, nr 19 w kilometrze 396+940 do 397+600, nr 24 w kilometrze 400+830 do 401+100. KilometraŜe planowanych ekranów uległy zmianom, ze względu na zmianę rozporządzenia określającego dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku oraz szczegółową analizę zagospodarowania terenów przylegających do autostrady. Aktualne kilometraŝe ekranów są następujące: nr 11 w kilometrze 374+275 do 374+917 (zostanie ukończony w roku 2013), nr 14 w kilometrze 386+300 do 387+103 (zostanie ukończony w roku 2013), nr 16 nie będzie realizowany (zabudowa zlokalizowana na terenie nie podlegającym ochronie akustycznej), nr 19 w kilometrze 397+080 do 397+230 (zostanie ukończony w roku 2013). 2.4.4. Konsultacje społeczne W trakcie konsultacji społecznych projektu Programu, zostały zgłoszone następujące uwagi: - Korekcja kilometraŝy oraz lokalizacji ekranów akustycznych (uwaga Małopolska S.A.). od Stalexport Autostrada 2.4.5. Analiza wykorzystanych materiałów W ramach przygotowania Programu przeanalizowane zostały aktualne programy strategiczne, programy ochrony środowiska oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pod kątem 23

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego wymagań związanych z ochronąą przed hałasem dla danego odcinka drogi. Szczegółowe zestawienie wykorzystanych materiałów zostało zawarte w pkt. 45 niniejszego Programu. 24

Autostrada A4 na odcinku Balice - Szarów 3. Autostrada A4 na odcinku Balice - Szarów 3.1. Opis obszaru 3.1.1. Analizowany odcinek autostrady A4 o długości 43,6 km obejmuje kilometraŝ 401+300 do 444+900. Biegnie przez gminy: Zabierzów, Liszki, Wieliczka, Niepołomice, Kłaj i miasto Kraków (fragmenty przebiegające w granicach m. Krakowa są wyłączone z analizy). Analizowane fragmenty znajdują się na terenie powiatów: krakowskiego i wielickiego. Terany sąsiadujące z drogą są to głównie tereny luźnej zabudowie jednorodzinnej. Rysunek 3-1. Lokalizacja autostrady A4 na odcinku Balice - Szarów. 3.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 3.2.1. Na terenach przyległych do drogi występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku. Wartość przekroczeń sięga 11 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 5,45 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 3.2.2. Zestawienie zakresu przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w przyporządkowaniu do poszczególnych odcinków przedstawiono w poniŝszej Tabeli. Tabela 3-1. Tereny, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie autostrady A4 na odcinku Balice - Szarów Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 1 401+255 401+750 Zabierzów 2 404+000 404+720 Gmina Liszki Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] Liczba mieszk. na obsz. przekroczeń Priorytet 0,005 31 niski 0,055 199 wysoki 25

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca Gmina 3 405+380 407+100 Liszki 4 407+400 408+780 Liszki 5 424+600 425+000 Wieliczka 6 434+010 434+430 Niepołomice 7 439+950 440+260 Niepołomice, Kłaj SUMA 5,45 km Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] 0,151 0,023 0,016 0,002 0,005 0,257 Liczba Priorytet mieszk. na obsz. przekroczeń 445 średni 111 niski 14 niski 47 niski 10 niski 857-3.3. Działania naprawcze 3.3.1. Analiza akustyczna wskazuje na potrzebę zastosowania zabezpieczeń akustycznych na analizowanej drodze, gdyŝ istnieją przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźników Ldwn i Ln. Proponowaną metodą poprawy klimatu akustycznego na terenach chronionych połoŝonych w pobliŝu drogi jest zastosowanie ekranowania akustycznego. Po realizacji załoŝeń Programu zostanie dokonana ponowna ocena jakości klimatu akustycznego oraz zostaną podjęte dalsze działania naprawcze lub zostaną ustanowione obszary ograniczonego uŝytkowania. 3.3.2. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczony do roku 2033. Zakłada się, Ŝe do roku 2025 powinny zostać zrealizowane zadania określone dla terenów objętych priorytetem wysokim. Działania te nie powinny jednak kolidować z przewidzianymi na przedmiotowym odcinku modernizacjami i powinny byćć prowadzone dopiero po zakończeniu okresów gwarancyjnych udzielonych na wykonane wcześniej prace. Planowanie przyszłych modernizacji powinno uwzględniać załoŝenia Programu Ochrony przed Hałasem. 3.3.3. Zniszczona nawierzchnia z ubytkami warstwy ścieralnej powoduje zwiększenie emisji hałasu o ok. 2 do 5 db (co odpowiadałoby konieczności podwyŝszenia ekranu akustycznego o ok. 1 metr w celu kompensacji; równocześnie podwyŝszając koszt ekranowania o 1,5 mln złotych na kaŝdy kilometr drogi), w porównaniu z nawierzchnią w bardzo dobrym stanie. Skuteczny ekran akustyczny musi mieć długość wystarczającąą do stworzenia cienia akustycznego, chroniącego wybrane obiekty. 3.3.4. Jednym z najwaŝniejszych czynników poprawiających stan klimatu akustycznego przy braku moŝliwości technicznych bądź ekonomicznych zastosowania ekranowania akustycznego jest dbanie o moŝliwie dobry stan nawierzchni dróg. Pozwala to ograniczyć emisję dźwięku o 2 do 5 decybeli, co z kolei ma istotny wpływ na zasięg imisji hałasu do środowiska. Redukcja zasięgu izolinii poziomu dopuszczalnego moŝe przekroczyć 50 metrów. 3.3.5. W przypadku, gdy jednostka odpowiedzialna decyduje o modernizacji danego fragmentu drogi, naleŝy kaŝdorazowo przeanalizować moŝliwości i zasadność zastosowania zabezpieczeń akustycznych oraz 26

Autostrada A4 na odcinku Balice - Szarów wprowadzić je do projektu budowlanego. Dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych, pod warunkiem, Ŝe ich skuteczność będzie nie mniejsza niŝ wskazana. Tabela 3-2. Zestawienie proponowanych działań naprawczych (minimalnych środków technicznych) dla autostrady A4 na odcinku Balice - Szarów Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 1 401+400 401+730 2 404+000 404+582 3 405+414 405+828 4 406+018 406+252 5 406+024 406+252 6 408+187 408+340 7 408+415 408+655 Suma długości ekranów Długość [m] 3.3.6. Jednostką odpowiedzialnąą za realizację zadań naprawczych jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Koszty realizacji działań powinien ponieść zarządca drogi. Zadania te będą mogły być równieŝ dofinansowane ze środków funduszy szczebla krajowego i wojewódzkiego (np. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie) w przypadku uruchomienia środków na ten cel. Dofinansowaniem zewnętrznym powinna być objęta realizacja tylko wskazanych działań naprawczych według ustalonych priorytetów w zakresie terminu ich realizacji. 3.3.7. Lokalizacja proponowanych zabezpieczeń akustycznych została zamieszczona na mapie dostępnej na stronie internetowej: miip.geomalopolska.pl/halas. 3.3.8. Ograniczenia i obowiązkii wynikające z realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.6. Wymagania dotyczące monitorowania realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.7. 3.4. Uzasadnienie 3.4.1. Dane dotyczące obszaru i map akustycznych Gmina Działania naprawcze Szacunkowy koszt [tys. zł] Obsz. poprawy klimatu akust.[km 2 ] 330 Zabierzów Ekranowanie akustyczne po lewej 1980 0,004 stronie drogi 582 Liszki Ekranowanie akustyczne po 3492 0,049 prawej stronie drogi 414 Liszki Ekranowanie akustyczne po 24844 0,040 prawej stronie drogi 234 Liszki Ekranowanie akustyczne po 14044 0,012 prawej stronie drogi 228 Liszki Ekranowanie akustyczne po lewej 1368 0,007 stronie drogi 153 Liszki Ekranowanie akustyczne po 918 0,007 prawej stronie drogi 240 Liszki Ekranowanie akustyczne po 1440 0,012 prawej stronie drogi 2181 13086 0,130 Długość odcinka 43,6 km Lokalizacja (gminy) Zabierzów, Liszki, Wieliczka, Niepołomice, Kłaj Liczba mieszkańców na obszarze przekroczeń 857 Gęstość zaludnienia na obszarze przekroczeń 3335 os./km 2 Zakres przekroczeń dopuszczalnych poziomów do 11 db hałasu w środowisku Trendy zmian stanu akustycznego Rosnące stopniowo natęŝenie ruchu powoduje pogarszanie się klimatu akustycznego na terenach przyległych do drogi. Koncepcja działań zabezpieczających Dbałość o dobry stan nawierzchni, Ekranowanie akustyczne wybranych środowisko przed hałasem fragmentów drogi Charakterystyka techniczno-akustyczna: Prędkość maksymalna 140 km/h Liczba pasów ruchu 4 Szerokość pasa ruchu 3,75 m Szerokość pobocza gruntowego 0,75 m Kategoria ruchu R6 bardzo cięŝki Stan nawierzchni dobry Dostępność mapy akustycznej Mapy akustyczne dostępne są w siedzibie GDDKiA oraz na miip.geomalopolska..pl/halas 27

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 3.4.2. Analiza symulacji zastosowania działań naprawczych Analiza wyników symulacji komputerowych wskazuje na obniŝenie imisji hałasu na tereny objęte działaniem zabezpieczeń akustycznych. Poprawa jakości klimatu akustycznego nastąpi na obszarze 0,13 km 2, tj. 50,6%. Przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźników hałasu mogą nadal występować, jednak redukcja ich wartości sięga 15 db, co jest wartością bardzo duŝą i świadczy o celowości i skuteczności proponowanych zabezpieczeń akustycznych. 3.4.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu W Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013 dla odcinka autostrady A4 Balice Szarów zrealizowano całkowicie ekran akustyczny w kilometrze 415+800 do 416+200 (przy autostradzie A4, południowe obejście Krakowa) w celu ochrony szkoły (priorytet bardzo wysoki). 3.4.4. Konsultacje społeczne Dla przedmiotowego odcinka drogi nie zostały zgłoszone Ŝadne uwagi w ramach przeprowadzonych konsultacji społecznych. 3.4.5. Analiza wykorzystanych materiałów W ramach przygotowania Programu przeanalizowane zostały aktualne programy strategiczne, programy ochrony środowiska oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pod kątem wymagań związanych z ochronąą przed hałasem dla danego odcinka drogi. Szczegółowe zestawienie wykorzystanych materiałów zostało zawarte w pkt. 45 niniejszego Programu. 28

Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim (obecnie DK94) 4. Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim (obecnie DK94) 4.1. Opis obszaru 4.1.1. Analizowany odcinek drogi krajowej DK4 o długości 67,3 km obejmuje kilometraŝ od 460+300 do 527+500. Biegnie przezz miejscowości Bochnia, Brzesko, Wojnicz, obwodnica Tarnowa (gminy: Kłaj, Bochnia, gmina m. Bochnia, Rzezawa, Brzesko, Dębno, Wojnicz, Tarnów, gmina m. Tarnów, Skrzyszów). Są to tereny o zwartej zabudowie mieszkaniowej typu miejskiego (Bochnia, Brzesko) oraz zwartej zabudowie jednorodzinnej w miejscowościach Błonie oraz Wojnicz. Analizowane fragmenty znajdują się na terenie powiatów: wielickiego, bocheńskiego, brzeskiego oraz tarnowskiego. Rysunek 4-1. Lokalizacja DK nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim. 4.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 4.2.1. We wszystkich wymienionych miejscowościach pierwsza linia zabudowy znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa drogowego, co powoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku na terenach mieszkalnych. Wartość przekroczeń sięga 11 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 47,4 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 4.2.2. Z analizy został wyłączonyy odcinek drogi DK 4 od km 512+800 do km 519+ +492, z uwagi na odciąŝenie tego odcinka przez autostradę A4. Przeniesienie ruchu na autostradę spowodowało spadek natęŝenia ruchu poniŝej 3 mln. pojazdów na rok, co jest warunkiem uwzględnienia w programie ochrony przed hałasem. 29

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 4.2.3. Zestawienie zakresu przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w do poszczególnych odcinków przedstawiono w poniŝszej Tabeli. przyporządkowaniu Tabela 4-1. Tereny, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie drogi krajowej DK4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim. Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca Gmina 1 460+830 461+500 Kłaj 2 461+820 462+000 Bochnia 3 464+200 468+430 Bochnia 4 468+870 471+000 Bochnia 5 471+580 472+000 Bochnia 6 472+350 481+940 Bochnia, Rzezawa, Brzesko 7 482+300 487+400 Brzesko 8 489+170 495+300 Brzesko, Dębno, Wojnicz 9 495+740 496+420 Wojnicz 10 497+150 499+220 Wojnicz 11 0+000 0+630 Wojnicz 12 1+250 3+335 Wojnicz Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] 0,053 0,001 0,471 0,147 0,017 0,746 0,346 0,203 0,042 0,017 0,001 0,273 Liczba Priorytet mieszk. na obsz. przekroczeń 12 niski 121 wysoki 3452 bardzo wysoki 489 średni 47 niski 2959 średni 2075 wysoki 610 niski 269 wysoki 168 niski 30 niski 82 niski 30

Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim (obecnie DK94) Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 13 502+452 504+320 14 504+670 508+230 15 508+830 509+640 16 509+840 510+500 17 511+250 511+820 18 519+492 521+430 19 523+400 527+456 SUMA 47,377 km Gmina Wojnicz, Wierzchosławice Tarnów, M.Tarnów Tarnów, M.Tarnów Tarnów, M.Tarnów Tarnów, M.Tarnów Skrzyszów Skrzyszów Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] Liczba mieszk. na obsz. przekroczeń Priorytet 0,011 827 wysoki 0,262 2148 bardzo wysoki 0,014 142 średni 0,039 78 średni 0,053 207 średni 0,148 732 wysoki 0,210 1074 średni 3,054 15522-4.3. Działania naprawcze 4.3.1. Analiza akustyczna wskazuje na potrzebę zastosowania zabezpieczeń akustycznych na analizowanej drodze, gdyŝ istnieją przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźnikóww Ldwn i Ln. Posadowienie samych ekranów akustycznych, bez modernizacji danego odcinka drogi (umoŝliwiającego między innymi likwidację zbyt częstych przerw w ekranach ograniczających ich skuteczność, zapewnienia miejsca na posadowienie ekranów z jednoczesnym zachowaniem funkcjonalności drogi, w tym takŝe związanej takŝe z ruchem pieszych) jest jedynie półśrodkiem. Proponowaną metodą poprawy klimatu akustycznego na terenach chronionych połoŝonych w pobliŝu drogi jest zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości. Przy odpowiednim doborze technologii nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości istnieje moŝliwość obniŝenia emisji hałasu do 9 db. Nie jest ona w stanie zastąpić ekranowania akustycznego, jednak przyczynia się do bardzo znacznego ograniczenia obszaru negatywnego oddziaływania drogi, moŝe takŝe być stosowana tam, gdzie niecelowe jest stosowanie ekranowania w miejscowościach o luźnej zabudowie, z licznymi zjazdami indywidualnymi. Po realizacji załoŝeń Programu zostanie dokonana ponowna ocena jakości klimatu akustycznego oraz zostaną podjęte dalsze działania naprawcze lub zostaną ustanowione obszary ograniczonego uŝytkowania. 4.3.2. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczonyy do roku 2033. Zakłada się, Ŝe w pierwszym okresie obowiązywania niniejszego programu, tj. do roku 2017, powinny zostać zrealizowane zadania określone dla terenów objętych priorytetem bardzo wysokim, do roku 2025 - priorytetem wysokim. Działania te nie powinny jednak kolidować z przewidzianymi na przedmiotowym 31

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego odcinku modernizacjami i powinny być prowadzone dopiero po zakończeniu okresów gwarancyjnych udzielonych na wykonane wcześniej prace. Planowanie przyszłych modernizacji powinno uwzględniać załoŝenia Programu Ochrony przed Hałasem. 4.3.3. Doboru skutecznego ekranu akustycznego moŝna dokonać jedynie w powiązaniu z generalną modernizacją istniejącej drogi, w skład której musi wejść m.in. wymiana nawierzchni. Zniszczona nawierzchnia z ubytkami warstwy ścieralnej powoduje zwiększenie emisji hałasu o ok. 2 do 5 db (co odpowiadałoby konieczności podwyŝszenia ekranu akustycznego o ok. 1 metr w celu kompensacji; równocześnie podwyŝszając koszt ekranowania o 1,5 mln złotych na kaŝdy kilometr drogi), w porównaniu z nawierzchnią w bardzo dobrym stanie. Skuteczny ekran akustyczny musi mieć długość wystarczającą do stworzenia cienia akustycznego, chroniącego wybrane obiekty. Jest to główny powód nie proponowania ekranów akustycznych na analizowanej drodze krajowej. Liczne zjazdy do posesji uniemoŝliwiają budowę ekranu o znacznej długości, a kaŝda przerwa powoduje drastyczne pogorszenie jego skuteczności. NaleŜy podkreślić, iŝ przerwy w ciągu ekranów znajdowałyby się blisko domów mieszkalnych, a więc dokładnie tam, gdzie skuteczność ekranowania powinna być moŝliwie najlepsza. Skuteczne Ekranowanie wymaga ciągłości ekranów, co w bardzo wielu miejscach zmuszałoby do budowy dróg serwisowych, aby moŝliwe było zrezygnowanie z indywidualnych zjazdów do posesji. WiąŜe się to z wykupem gruntów, co dodatkowo zwiększa koszty budowy dróg serwisowych. 4.3.4. Jednym z najwaŝniejszych czynników poprawiających stan klimatu akustycznego przy braku moŝliwości technicznych bądź ekonomicznych zastosowania ekranowania akustycznego jest dbanie o moŝliwie dobry stan nawierzchni dróg. Pozwala to ograniczyć emisję dźwięku o 2 do 5 decybeli, co z kolei ma istotny wpływ na zasięg imisji hałasu do środowiska. Redukcja zasięgu izolinii poziomu dopuszczalnego moŝe przekroczyć 50 metrów. Środki pozyskane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad powinny być w pierwszej kolejności spoŝytkowane na przywrócenie nawierzchni do dobrego stanu i utrzymywanie jej w stanie moŝliwie jak najlepszym. 4.3.5. W przypadku, gdy jednostka odpowiedzialna decyduje o modernizacji danego fragmentu drogi, naleŝy kaŝdorazowo przeanalizować moŝliwości i zasadność zastosowania zabezpieczeń akustycznych oraz wprowadzić je do projektu budowlanego. Dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych, pod warunkiem, Ŝe ich skuteczność będzie nie mniejsza niŝ wskazana. Modernizacja nawierzchni drogi nie jest w stanie zagwarantować obniŝenia poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych. Tabela 4-2. Zestawienie proponowanych działań naprawczych (minimalnych środków technicznych) dla drogi krajowej DK4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim Lp. KilometraŜ KilometraŜ Długość początku końca [m] 1 464+997 468+440 3443 2 479+900 481+660 1760 3 491+334 493+686 2352 4 505+750 508+140 2390 5 519+492 521+377 1885 6 523+410 527+456 4046 7 472+940 473+103 163 8 476+970 477+357 387 9 478+825 479+028 203 10 483+853 483+968 115 11 485+461 486+043 582 Gmina Działania naprawcze Szacunkowy koszt [tys. zł] Obsz. poprawy klimatu akust.[km 2 ] Bochnia Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,232 1549,4 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Rzezawa Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,235 792,0 Brzesko hałaśliwości o skuteczności do 3 db Dębno Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,056 1058,4 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Tarnów Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości 0,168 2151,0 m.tarnów o skuteczności do 3 db Skrzyszów Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,103 848,3 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Skrzyszów Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości 0,170 4855,2 o skuteczności do 9 db Bochnia Ekranowanie akustyczne po prawej 978 0,010 stronie drogi Rzezawa Ekranowanie akustyczne po lewej 2322 0,028 stronie drogi Rzezawa Ekranowanie akustyczne po prawej 1218 0,008 stronie drogi Brzesko Ekranowanie akustyczne po lewej 690 0,001 stronie drogi Brzesko Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 3492 0,079 32

Droga krajowa nr 4 na odcinku skrzyŝowanie z DK75 granica z województwem podkarpackim (obecnie DK94) Lp. KilometraŜ KilometraŜ początku końca 12 486+991 487+386 13 490+427 490+764 14 490+427 490+705 15 497+315 497+546 16 503+888 504+307 17 511+415 511+793 Suma długości ekranów Suma dł. cichych nawierzchni Długość Gmina Działania naprawcze [m] 395 Brzesko Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 337 Dębno Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 278 Dębno Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 231 Tarnów Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 419 Wierzchosławice Ekranowanie akustyczne po lewej Wojnicz stronie drogi 378 Tarnów Ekranowanie akustyczne po prawej m. Tarnów stronie drogi 3488 15876 Szacunkowy Obsz. poprawy koszt [tys. zł] klimatu akust.[km 2 ] 2370 0,009 2022 0,003 1668 0,001 1386 0,001 2514 0,004 2268 0,040 20928 0,184 11254,3 0,964 4.3.6. Jednostką odpowiedzialnąą za realizację zadań naprawczych jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Koszty realizacji działań powinien ponieść zarządca drogi. Zadania te będą mogły być równieŝ dofinansowane ze środków funduszy szczebla krajowego i wojewódzkiego (np. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie) w przypadku uruchomienia środków na ten cel. Dofinansowaniem zewnętrznym powinna być objęta realizacja tylko wskazanych działań naprawczych według ustalonych priorytetów w zakresie terminu ich realizacji. 4.3.7. Lokalizacja proponowanych zabezpieczeń akustycznych została zamieszczona na mapie dostępnej na stronie internetowej: miip.geomalopolska.pl/halas. 4.3.8. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.6. Wymagania dotyczące monitorowania realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.7. 4.4. Uzasadnienie 4.4.1. Dane dotyczące obszaru i map akustycznych Długość odcinka 67,3 km Lokalizacja (gminy) Kłaj, Bochnia, gmina m. Bochnia, Rzezawa, Brzesko, Dębno, Wojnicz, Tarnów, Skrzyszów Liczba mieszkańców na obszarze przekroczeń 15522 Gęstość zaludnienia na obszarze przekroczeń 5083 os./km 2 Zakres przekroczeń dopuszczalnych poziomów do 11 db hałasu w środowisku Trendy zmian stanu akustycznego Rosnące stopniowo natęŝenie ruchu powoduje pogarszanie się klimatu akustycznego na terenach przyległych do drogi. Koncepcja działań zabezpieczających Dbałość o dobry stan nawierzchni, egzekwowanie ograniczeń prędkości, środowisko przed hałasem zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości, ekranowanie akustyczne wybranych fragmentów drogi Istniejące obszary ograniczonego uŝytkowania - Charakterystyka techniczno-akustyczna: Prędkość miarodajna 100 i 60 km/h Prędkość dopuszczalna 90 i 50 km/h Szerokość pasa ruchu 3,5 m Szerokość pobocza gruntowego 1 m Kategoria drogi Droga krajowa NatęŜenie ruchu Od ok. 8500 do ok. 28000 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Stan nawierzchni dobry (za wyjątkiem gm. Dębno 490 km - 491 km, 494 km - 495 km - dostateczny) Dostępność mapy akustycznej Mapy akustyczne dostępne są w siedzibie GDDKiA oraz na miip.geomalopolska..pl/halas 33

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 4.4.2. Analiza symulacji zastosowania działań naprawczych Analiza wyników symulacji komputerowych wskazuje na obniŝenie imisji hałasu na tereny objęte działaniem zabezpieczeń akustycznych. Poprawa jakości klimatu akustycznego nastąpi na obszarze 1,148 km 2, tj. 37,6%. 4.4.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu W Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013 dla odcinka drogi krajowej DK4 między Krakowem i Tarnowem wskazano konieczność budowy 43,4 km ekranów akustycznych oraz utworzenia obszaru ograniczonego uŝytkowania dla gmin: Brzesko (na odcinkach: 483+0000 km 485+00 km, 486+900 km 487+100 km) oraz Wierzchosławice (na odcinku 503+500 km 503+ +800 km). Do tej pory nie zrealizowano ekranowania akustycznego. Rozpoczęto realizację następujących zadań: budowa autostrady A4 na odcinkach Szarów Brzesko, Brzesko Wierzchosławice oraz Wierzchosławice KrzyŜ, która jest alternatywą dla DK4 na odcinku Targowisko Tarnów; w trakcie przygotowania była dokumentacja projektowe dla budowy obwodnicy Łapczycy; opracowywana była dokumentacja ekranu w kilometrze 506+117 do 506+149, mającego chronić szkołę; wymieniono nawierzchnię w kilometrze 482+703 do 485+119; w kilometrze 490+600 przebudowano skrzyŝowanie DK4; w kilometrze 490+450 do 491+650 wyremontowano nawierzchnię. 4.4.4. Konsultacje społeczne W trakcie konsultacji społecznych projektu Programu, zostały zgłoszone następujące uwagi: - wykonanie ekranu akustycznego w miejscowości Zgłobice w kilometraŝu od 497+315 do 497 +546, poprzez przedłuŝenie ekranu oznaczonego P 23 - K 23 (uwaga od osób prywatnych). 4.4.5. Analiza wykorzystanych materiałów W ramach przygotowania Programu przeanalizowane zostały aktualne programy strategiczne, programy ochrony środowiska oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pod kątem wymagań związanych z ochronąą przed hałasem dla danego odcinka drogi. Szczegółowe zestawienie wykorzystanych materiałów zostało zawarte w pkt. 45 niniejszego Programu. 34

Droga krajowa nr 7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka 5. Droga krajowa świętokrzyskim - 5.1. Opis obszaru nr 7 na odcinku granica z województwem Chabówka 5.1.1. Analizowany odcinek drogi krajowej DK7 o długości 113,6 km obejmuje kilometraŝ od 603+700 do 729+100 (z wyłączeniem odcinków przebiegających przez miasto Kraków o łącznej dł. 11,3 km). Biegnie przez miejscowości KsiąŜ Wielki, Miechów, Słomniki, Myślenice, Lubień, Skomielna Biała (gminy KsiąŜ Wielki, Miechów, Słomniki, Iwanowice, Michałowice, Zielonki, Zabierzów, Mogilany, Myślenice, Pcim, Lubień, Rabka Zdrój). Są to tereny o zwartej zabudowie mieszkaniowej typu miejskiego (Miechów, Słomniki, Węgrzce, Myślenice) oraz luźnej zabudowie jednorodzinnej w miejscowościach KsiąŜ Wielki, Michałowice, Rząska, Lubień. Analizowany fragment znajduje się na terenie powiatu miechowskiego, krakowskiego, myślenickiego oraz nowotarskiego. Rysunek 5-1. Lokalizacja DK nr 7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka. 5.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 5.2.1. We wszystkich wymienionych miejscowościach pierwsza linia zabudowy znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa drogowego, co powoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku na terenach mieszkalnych. Wartość przekroczeń sięga 17 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 76,5 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 35

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 5.2.2. Zestawienie zakresu przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w przyporządkowaniu do poszczególnych odcinków przedstawiono w poniŝszej Tabeli. Tabela 5-1. Tereny, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie drogi krajowej DK7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka. Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca Gmina 1 603+659 606+430 KsiąŜ Wielki 2 609+750 611+200 KsiąŜ Wielki 3 613+470 614+030 KsiąŜ Wielki 4 615+530 616+885 KsiąŜ Wielki 5 619+440 619+590 Miechów 6 620+840 621+250 Miechów 7 621+550 624+050 Miechów 8 624+640 624+850 Miechów Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu 9 625+090 626+300 Miechów 10 630+920 633+650 Miechów / Słomniki 11 633+920 634+430 Słomniki 12 634+940 636+850 Słomniki Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] 0,138 0,097 0,047 0,101 0,015 0,001 0,200 0,005 0,022 0,120 0,008 0,075 Liczba Priorytet mieszk. na obsz. przekroczeń 58 niski 222 średni 20 niski 122 niski 10 niski 15 niski 159 niski 16 niski 70 niski 272 niski 64 średni 479 średni 36

Droga krajowa nr 7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 13 637+060 657+897 14 670+000 671+210 Słomniki, Iwanowice, Michałowice, Zielonki Wielka Wieś, Zabierzów 15 671+740 672+700 Zabierzów 16 674+820 682+180 17 683+250 688+180 18 689+310 690+550 19 691+100 693+480 20 693+750 694+680 21 695+050 696+600 22 696+900 697+845 23 1+670 1+940 Myślenice, Pcim 24 2+780 3+100 25 3+540 6+200 26 7+200 7+650 Gmina Mogilany, Myślenice Myślenice Myślenice Myślenice Myślenice Myślenice Myślenice Pcim Pcim Pcim Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] Liczba mieszk. na obsz. przekroczeń Priorytet 1,184 7661 wysoki 0,143 175 niski 0,111 299 bardzo wysoki 0,515 2119 wysoki 0,216 263 niski 0,024 91 niski 0,074 414 średni 0,001 40 niski 0,112 464 wysoki 0,005 671 bardzo wysoki 0,001 10 niski 0,006 10 niski 0,075 111 niski 0,003 10 niski 37

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca Gmina 31 728+640 729+100 Rabka Zdrój, Rabaa WyŜna SUMA 76,508 km 5.3. Działania naprawcze Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu 27 8+810 12+000 Pcim 28 713+450 719+490 Lubień 29 720+480 722+000 Jordanów 30 722+800 726+290 Jordanów, Lubień Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] 0,086 0,012 0,049 0,181 0,015 3,673 Liczba Priorytet mieszk. na obsz. przekroczeń 10 niski 892 średni 63 niski 418 średni 87 średni 15206-5.3.1. Analiza akustyczna wskazuje na potrzebę zastosowania zabezpieczeń akustycznych na analizowanej drodze, gdyŝ istnieją przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźników Ldwn i Ln. Posadowienie samych ekranów akustycznych, bez modernizacji danego odcinka drogi (umoŝliwiającego między innymi likwidację zbyt częstych przerw w ekranach ograniczających ich skuteczność, zapewnienia miejsca na posadowienie ekranów z jednoczesnym zachowaniem funkcjonalności drogi, w tym takŝe związanej takŝe z ruchem pieszych) jest jedynie półśrodkiem. Proponowaną metodą poprawy klimatu akustycznego na terenach chronionych połoŝonych w pobliŝu drogi jest zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości. Przy odpowiednim doborze technologii nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości istnieje moŝliwość obniŝenia emisji hałasu o do 9 db. Nie jest ona w stanie zastąpić ekranowania akustycznego, jednak przyczynia się do bardzo znacznego ograniczenia obszaru negatywnego oddziaływania drogi, moŝe takŝe być stosowana tam, gdzie niecelowe jest stosowanie ekranowania w miejscowościach o luźnej zabudowie, z licznymi zjazdami indywidualnymi. Po realizacji załoŝeń Programu zostanie dokonana ponowna ocena jakości klimatu akustycznego oraz zostaną podjęte dalsze działania naprawcze lub zostaną ustanowione obszary ograniczonego uŝytkowania. 5.3.2. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczony do roku 2033. Zakłada się, Ŝe w pierwszym okresie obowiązywania niniejszego programu, tj. do roku 2017, powinny zostać zrealizowane zadania określonee dla terenów objętych priorytetem bardzo wysokim, do roku 2025 - priorytetem wysokim. Działania te nie powinny jednak kolidować z przewidzianymi na przedmiotowym odcinku modernizacjami i powinny być prowadzone dopiero po zakończeniu okresów gwarancyjnych udzielonych na wykonane wcześniej prace. Planowanie przyszłych modernizacji powinno uwzględniać załoŝenia Programu Ochrony przed Hałasem. 5.3.3. Doboru skutecznego ekranu akustycznego moŝna dokonać jedynie w powiązaniu z generalną modernizacją istniejącej drogi, w skład której musi wejść m.in. wymiana nawierzchni. Zniszczona nawierzchnia z ubytkami warstwy ścieralnej powoduje zwiększenie emisji hałasu o ok. 2 do 5 db (co odpowiadałoby konieczności podwyŝszenia ekranu akustycznego o ok. 1 metr w celu kompensacji; równocześnie podwyŝszając koszt ekranowania o 1,5 mln złotych na kaŝdy kilometr 38

Droga krajowa nr 7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka drogi), w porównaniu z nawierzchnią w bardzo dobrym stanie. Skuteczny ekran akustyczny musi mieć długość wystarczającą do stworzenia cienia akustycznego, chroniącegoo wybrane obiekty. Liczne zjazdy do posesji uniemoŝliwiają budowę ekranu o znacznej długości, a kaŝda przerwa powoduje drastyczne pogorszenie jego skuteczności. NaleŜy podkreślić, iŝ przerwy w ciągu ekranów znajdowałyby się blisko domów mieszkalnych, a więc dokładnie tam, gdzie skuteczność ekranowania powinna być moŝliwie najlepsza. Skuteczne Ekranowanie wymaga ciągłości ekranów, co w bardzo wielu miejscach zmuszałoby do budowy dróg serwisowych, aby moŝliwe było zrezygnowanie z indywidualnych zjazdów do posesji. WiąŜe się to z wykupem gruntów, co dodatkowo zwiększa koszty budowy dróg serwisowych. 5.3.4. Jednym z najwaŝniejszych czynników poprawiających stan klimatu akustycznego przy braku moŝliwości technicznych bądź ekonomicznych zastosowania ekranowaniaa akustycznego jest dbanie o moŝliwie dobry stan nawierzchni dróg. Pozwala to ograniczyć emisję dźwięku o 2 do 5 decybeli, co z kolei ma istotny wpływ na zasięg imisji hałasu do środowiska. Redukcja zasięgu izolinii poziomu dopuszczalnego moŝe przekroczyć 50 metrów. Środki pozyskane przezz Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad powinny być w pierwszej kolejności spoŝytkowane na przywrócenie nawierzchni do dobrego stanu i utrzymywanie jej w stanie moŝliwie jak najlepszym. 5.3.5. W przypadku, gdy jednostka odpowiedzialna decyduje o modernizacji danego fragmentu drogi, naleŝy kaŝdorazowo przeanalizować moŝliwości i zasadność zastosowania zabezpieczeń akustycznych oraz wprowadzić je do projektu budowlanego. Dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych, pod warunkiem, Ŝe ich skuteczność będzie nie mniejsza niŝ wskazana. Modernizacja nawierzchni drogi nie jest w stanie zagwarantować obniŝenia poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych. Tabela 5-2. Zestawienie proponowanych działań naprawczych (minimalnych środków technicznych) dla drogi krajowej DK7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka. Lp. KilometraŜ KilometraŜ początku końca 1 603+659 604+600 2 609+750 611+200 3 613+476 614+029 4 615+541 616+881 5 621+554 624+000 6 631+655 634+259 7 634+946 640+400 8 640+400 642+100 9 642+100 643+000 10 643+000 645+100 11 645+100 657+897 12 714+434 716+200 13 716+200 719+490 14 720+493 722+000 15 723+363 726+276 16 728+659 729+117 17 619+437 619+585 Długość Gmina Działania naprawcze [m] 941 KsiąŜ Wielki Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 9 db 1450 KsiąŜ Wielki Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 553 KsiąŜ Wielki Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 1340 KsiąŜ Wielki Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 2446 Miechów Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 2604 Słomniki Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 9 db 5454 Słomniki Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 1700 Słomniki Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 9 db 900 Słomniki Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 2100 Iwanowice Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 9 db 12797 Iwanowice Szczelna nawierzchnia o obniŝonej Michałowice hałaśliwości o skuteczności do 3 db Zielonki 1766 Lubień Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 3290 Lubień Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 9 db 1507 Jordanów Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 2913 Lubień Szczelna nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db 458 Raba WyŜna Szczelna nawierzchnia o obniŝonej Rabka Zdrój hałaśliwości o skuteczności do 3 db 148 Miechów Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi Szacunkowy koszt [tys. zł] Obsz. poprawy klimatu akust.[km 2 ] 1129,2 0,009 652,5 0,018 248,9 0,009 603,0 0,012 1100,7 0,034 3124,8 0,097 2454,3 0,070 2040 0,075 405 0,015 2520 0,111 5758,7 0,220 794,7 0,002 3948 0,006 678,2 0,025 1310,9 0,059 206,1 0,005 888 0,005 39

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Lp. KilometraŜ KilometraŜ Długość początku końca [m] 18 619+437 619+585 148 19 624+657 624+834 177 20 625+117 625+330 213 21 670+019 670+781 762 22 670+243 670+813 570 23 671+908 672+407 499 24 672+025 672+361 336 25 675+220 675+839 619 26 676+758 677+471 713 27 677+814 678+172 358 28 678+005 678+200 195 29 678+473 679+050 577 30 679+230 681+478 2248 31 684+047 684+373 326 32 687+631 687+837 206 33 687+531 687+713 182 34 689+610 690+307 697 35 691+100 691+961 861 36 692+300 692+773 473 37 692+818 693+394 576 38 693+851 694+665 814 39 697+086 697+637 551 40 697+259 697+840 581 Suma dł. ekranów 12830 Suma dł. cichych nawierzchni 42219 Gmina Działania naprawcze Szacunkowy koszt [tys. zł] Obsz. poprawy klimatu akust.[km 2 ] Miechów Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 888 0,002 Miechów Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 1062 0,004 Miechów Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 1278 0,012 Zabierzów Ekranowanie akustyczne po prawej Wielka Wieś stronie drogi 4572 0,044 Zabierzów Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 3420 0,034 Zabierzów Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 2994 0,044 Zabierzów Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 2016 0,015 Mogilany Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 3714 0,015 Mogilany Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 4278 0,024 Mogilany Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 2148 0,005 Mogilany Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 1170 0,004 Mogilany Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 3462 0,032 Mogilany Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 13488 0,031 Myślenice Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 1956 0,064 Myślenice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 1236 0,017 Myślenice Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 1092 0,009 Myślenice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 4182 0,006 Myślenice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 5166 0,003 Myślenice Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 2838 0,017 Myślenice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 3456 0,013 Myślenice Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 4884 0,001 Myślenice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie drogi 3306 0,002 Myślenice Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 3486 76980,0 26974,8 0,001 0,404 0,547 5.3.6. Jednostką odpowiedzialną za realizację zadań naprawczych jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Koszty realizacji działań powinien ponieść zarządca drogi. Zadania te będą mogły być równieŝ dofinansowane ze środków funduszy szczebla krajowego i wojewódzkiego (np. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie) w przypadku uruchomienia środków na ten cel. Dofinansowaniem zewnętrznym powinna być objęta realizacja tylko wskazanych działań naprawczych według ustalonych priorytetów w zakresie terminu ich realizacji. 5.3.7. Lokalizacja proponowanych zabezpieczeń akustycznych została zamieszczona na mapie dostępnej na stronie internetowej: miip.geomalopolska.pl/halas. 5.3.8. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.6. Wymagania dotyczące ce monitorowania realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.7. 40

Droga krajowa nr 7 na odcinku granica z województwem świętokrzyskim - Chabówka 5.4. Uzasadnienie 5.4.1. Dane dotyczące obszaru i map akustycznych Długość odcinka 113,6 km Lokalizacja (gminy) KsiąŜ Wielki, Miechów, Słomniki, Iwanowice, Michałowice, Zielonki, Zabierzów, Mogilany, Myślenice, Pcim, Lubień, Rabka Zdrój Liczba mieszkańców na obszarze przekroczeń 15206 Gęstość zaludnienia na obszarze przekroczeń 4140 os./km 2 Zakres przekroczeń dopuszczalnych poziomów do 17 db hałasu w środowisku Trendy zmian stanu akustycznego Rosnące stopniowo natęŝenie ruchu powoduje pogarszanie się klimatu akustycznego na terenach przyległych do drogi. Koncepcja działań zabezpieczających Dbałość o dobry stan nawierzchni, egzekwowanie ograniczeń prędkości, środowisko przed hałasem zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości, ekranowanie akustyczne wybranych fragmentów drogi Istniejące obszary ograniczonego uŝytkowania - Charakterystyka techniczno-akustyczna: Prędkość miarodajna 100 i 60 km/h Prędkość dopuszczalna 90 i 50 km/h Szerokość pasa ruchu 3,5 m Szerokość pobocza gruntowego 1 m Kategoria drogi Droga krajowa NatęŜenie ruchu Ok. 11200-17000 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach granica z województwem świętokrzyskim Kraków Ok. 21100-29600 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Kraków skrzyŝowanie z A4 Ok. 21400-32200 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Kraków Myślenice Ok. 15300-23300 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Myślenice Lubień Ok. 15300-16150 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Lubień - Chabówka Stan nawierzchni dobry (za wyjątkiem: gm. Miechów 625 km 627,5 km, 628 km 631 km, gm. Słomniki 631 km 634 km, 637 km 640 km, 641 km - 643 km, gm. Iwanowice 643,1 km 647 km, gm. Michałowice 648 km 649 km, gm. Zielonki 657 km 657,9 km - dostateczny) Dostępność mapy akustycznej Mapy akustyczne dostępne są w siedzibie GDDKiA oraz na miip.geomalopolska..pl/halas 5.4.2. Analiza symulacji zastosowania działań naprawczych Analiza wyników symulacji komputerowych wskazuje na obniŝenie imisji hałasu na tereny objęte działaniem zabezpieczeń akustycznych. Poprawa jakości klimatu akustycznego nastąpi na obszarze 0,951 km 2, tj. 25,9%. 5.4.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu W Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013 dla odcinka drogi krajowej DK7 między Krakowem i Myślenicami wskazano konieczność budowy 5,95 km ekranów akustycznych, z których Ŝaden nie został do tej pory zrealizowany. Wyremontowano natomiast nawierzchnię jezdni lewej DK7 na całym odcinku DK7 od Krakowa do Myślenic oraz zrealizowano dodatkowe, nie objęte Programem zadania: uzyskano pozwoleniee na budowę dla zadania na odcinku Kraków Libertów w kilometrze 674+560 do 675+460, przy DK7 wykonano ekran w kilometrze 697+100 do 697+870 po stronie lewej oraz rozbudowano lewą jezdnię. DK7 wykonano ekran akustyczny w km 674+779,07 675+002,40 223 m. 41

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 5.4.4. Konsultacje społeczne W trakcie konsultacji społecznych projektu Programu, zostały zgłoszone następujące uwagi: - prośba o budowę ekranów akustycznych przy ul. Przydworskiej 27A-27F w Libertowie od strony ul. Zakopiańskiej (uwaga Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. Przydworskiej 27A-27 F w Libertowie) - prośba o budowę ekranów akustycznych przy ul. Słonecznej na osiedlu Młynek w Szczyglicach wzdłuŝ drogi S7 (uwaga od osoby prywatnej). - sugestia zalecenia budowy ekranów akustycznych w Bochni i Łapczycy oraz moŝliwości przedłuŝenia istniejących ekranów w Bochni (uwaga Starostwa Powiatowego w Bochni). 5.4.5. Analiza wykorzystanych materiałów W ramach przygotowania Programu przeanalizowane zostały aktualne programy strategiczne, programy ochrony środowiska oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pod kątem wymagań związanych z ochronąą przed hałasem dla danego odcinka drogi. Szczegółowe zestawienie wykorzystanych materiałów zostało zawarte w pkt. 45 niniejszego Programu. 42

Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz) 6. Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz) 6.1. Opis obszaru 6.1.1. Analizowany obszar przylega do czterech odcinków drogi krajowej DK28 o łącznej długości 42,3 km w kilometraŝach: od 0+000 do 15+400 na odcinku Zator Wadowice, od 32+400 do 45+100 na odcinku Zembrzyce Maków Podhalański, od 108+400 do 113+700 na odcinku w miejscowości Limanowa, od 176+000 do 184+900 na odcinku Gorlice Biecz. Odcinki biegną przez miejscowości Zator, Wadowice, Zembrzyce, Sucha Beskidzka, Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice (gminy Zator, Tomice, Wadowice, Zembrzyce, Sucha Beskidzka, Maków Podhalański, gmina m. Limanowa, Limanowa, gmina m. Gorlice, Biecz). Są to tereny o zwartej zabudowie mieszkaniowej typu miejskiego (Zator, Maków Podhalański, Limanowa) oraz luźnej zabudowie jednorodzinnej w miejscowościach Tomice oraz Sucha Beskidzka). Analizowane fragmenty znajdują się na terenie powiatów: oświęcimskiego, wadowickiego, suskiego, limanowskiego oraz gorlickiego. Rysunek 6-1. Lokalizacja DK nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz). 6.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 43

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 6.2.1. We wszystkich wymienionych miejscowościach pierwsza linia zabudowy znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa drogowego, co powoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku na terenach mieszkalnych. Wartość przekroczeń sięga 11 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 32,1 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 6.2.2. Zestawienie zakresu przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w do poszczególnych odcinków przedstawiono w poniŝszej Tabeli. przyporządkowaniu Tabela 6-1. Tereny, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie odcinków drogi krajowej DK28. Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca Gmina 1 0+000 3+520 Zator 2 3+980 4+700 Zator 3 5+480 6+830 Zator 4 7+150 8+080 Zator, Tomice 5 8+610 13+490 Tomice, Wadowice 6 14+370 14+630 Wadowice 7 15+000 15+400 Wadowice 8 36+000 45+129 Sucha Beskidzka Maków Podhalański 9 108+365 113+659 Limanowa 10 177+900 178+550 Gorlice Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] 0,125 0,011 0,002 0,020 0,183 0,006 0,007 0,520 0,170 0,044 Liczba Priorytet mieszk. na obsz. przekroczeń 449 średni 160 średni 91 niski 145 niski 982 średni 54 średni 90 średni 1859 średni 2870 wysoki 11 niski 44

Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz) Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 11 178+900 179+300 12 179+770 183+890 13 184+500 184+981 SUMA 32,134 km 6.3. Działania naprawcze Gmina Gorlice Gorlice, Biecz Biecz Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] Liczba mieszk. na obsz. przekroczeń Priorytet 0,027 10 niski 0,315 512 średni 0,011 44 niski 1,441 7277-6.3.1. Analiza akustyczna wskazuje na potrzebę zastosowania zabezpieczeń akustycznych na analizowanej drodze, gdyŝ istnieją przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźnikóww Ldwn i Ln. Posadowienie samych ekranów akustycznych, bez modernizacji danego odcinka drogi (umoŝliwiającego między innymi likwidację zbyt częstych przerw w ekranach ograniczających ich skuteczność, zapewnienia miejsca na posadowienie ekranów z jednoczesnym zachowaniem funkcjonalności drogi, w tym takŝe związanej takŝe z ruchem pieszych) jest jedynie półśrodkiem. Proponowaną metodą poprawy klimatu akustycznego na terenach chronionych połoŝonych w pobliŝu drogi jest zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości. Przy odpowiednim doborze technologii nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości istnieje moŝliwość obniŝenia emisji hałasu o do 9 db. Nie jest ona w stanie zastąpić ekranowania akustycznego, jednak przyczynia się do bardzo znacznego ograniczenia obszaru negatywnego oddziaływania drogi, moŝe takŝe być stosowana tam, gdzie niecelowe jest stosowanie ekranowania w miejscowościach o luźnej zabudowie, z licznymi zjazdami indywidualnymi. Po realizacji załoŝeń Programu zostanie dokonana ponowna ocena jakości klimatu akustycznego oraz zostaną podjęte dalsze działania naprawcze lub zostaną ustanowione obszary ograniczonego uŝytkowania. 6.3.2. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczonyy do roku 2033. Zakłada się, Ŝe do roku 2025 powinny zostać zrealizowane zadania określone dla terenów objętych priorytetem wysokim. Działania te nie powinny jednak kolidować z przewidzianymi na przedmiotowym odcinku modernizacjami i powinny być prowadzone dopiero po zakończeniu okresów gwarancyjnych udzielonych na wykonane wcześniej prace. Planowanie przyszłych modernizacji powinno uwzględniać załoŝenia Programu Ochrony przed Hałasem. 6.3.3. Doboru skutecznego ekranu akustycznego moŝna dokonać jedynie w powiązaniu z generalną modernizacją istniejącej drogi, w skład której musi wejść m.in. wymiana nawierzchni. Zniszczona nawierzchnia z ubytkami warstwy ścieralnej powoduje zwiększenie emisji hałasu o ok. 2 do 5 db (co odpowiadałoby konieczności podwyŝszenia ekranu akustycznego o ok. 1 metr w celu kompensacji; równocześnie podwyŝszając koszt ekranowania o 1,5 mln złotych na kaŝdy kilometr drogi), w porównaniu z nawierzchnią w bardzo dobrym stanie. Skuteczny ekran akustyczny musi mieć długość wystarczającą do stworzenia cienia akustycznego, chroniącegoo wybrane obiekty. Liczne zjazdy do posesji uniemoŝliwiają budowę ekranu o znacznej długości, a kaŝda przerwa powoduje drastyczne pogorszenie jego skuteczności. NaleŜy podkreślić, iŝ przerwy w ciągu ekranów znajdowałyby się blisko domów mieszkalnych, a więc dokładnie tam, gdzie skuteczność ekranowania powinna być moŝliwie najlepsza. Skuteczne Ekranowanie wymaga ciągłości ekranów, co w bardzo wielu miejscach zmuszałoby do budowy dróg serwisowych, aby moŝliwe było zrezygnowanie 45

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego z indywidualnych zjazdów do posesji. WiąŜe się to z wykupem gruntów, co dodatkowo zwiększa koszty budowy dróg serwisowych. 6.3.4. Jednym z najwaŝniejszych czynników poprawiających stan klimatu akustycznego przy braku moŝliwości technicznych bądź ekonomicznych zastosowania ekranowania akustycznego jest dbanie o moŝliwie dobry stan nawierzchni dróg. Pozwala to ograniczyć emisję dźwięku o 2 do 5 decybeli, co z kolei ma istotny wpływ na zasięg imisji hałasu do środowiska. Redukcja zasięgu izolinii poziomu dopuszczalnego moŝe przekroczyć 50 metrów. Środki pozyskane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad powinny być w pierwszej kolejności spoŝytkowane na przywrócenie nawierzchni do dobrego stanu i utrzymywanie jej w stanie moŝliwie jak najlepszym. 6.3.5. W przypadku, gdy jednostka odpowiedzialna decyduje o modernizacji danego fragmentu drogi, naleŝy kaŝdorazowo przeanalizować moŝliwości i zasadność zastosowania zabezpieczeń akustycznych oraz wprowadzić je do projektu budowlanego. Dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych, pod warunkiem, Ŝe ich skuteczność będzie nie mniejsza niŝ wskazana. Modernizacja nawierzchni drogi nie jest w stanie zagwarantować obniŝenia poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych. Tabela 6-2. Zestawienie proponowanych działań naprawczych (minimalnych środków technicznych) dla odcinków drogi krajowej DK28. Lp. KilometraŜ KilometraŜ Długość początku końca [m] 1 0+000 1+813 1813 2 2+070 3+518 1448 3 5+487 6+694 1207 4 7+157 8+066 909 5 8+620 13+484 4864 6 15+000 15+399 399 7 36+000 45+129 9129 8 108+365 113+659 5294 9 179+771 183+878 4 107 10 1+773 1+950 177 11 177+900 178+105 205 12 178+188 178+540 352 13 14+378 14+600 222 Suma dł. ekranów 956 Suma dł. cichych nawierzchni 29170 Gmina Działania naprawcze Szacunkowy koszt [tys. zł] Obsz. poprawy klimatu akust.[km 2 ] Zator Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 815,9 0,046 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Zator Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o 1737,6 0,002 skuteczności do 9 db Zator Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 543,2 0,001 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Zator, Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 409,1 0,010 Tomice hałaśliwości o skuteczności do 3 db Tomice, Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 2188,8 0,077 Wadowice hałaśliwości o skuteczności do 3 db Wadowice Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 179,6 0,002 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Sucha Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 4108,1 0,132 Beskidzka, Maków Podhalański hałaśliwości o skuteczności do 3 db Limanowa Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 2382,3 0,065 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Gorlice, Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 1848,2 0,097 Biecz hałaśliwości o skuteczności do 3 db Gorlice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie 1062 0,007 drogi Gorlice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie 1230 0,006 drogi Gorlice Ekranowanie akustyczne po lewej stronie 2112 0,009 drogi Wadowice Ekranowanie akustyczne po prawej stronie drogi 1332 0,005 5736 14212,5 0,027 0,432 6.3.6. Jednostką odpowiedzialną za realizację zadań naprawczych jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Koszty realizacji działań powinien ponieść zarządca drogi. Zadaniaa te będą mogły być równieŝ dofinansowane ze środków funduszy szczebla krajowego i wojewódzkiego (np. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie) w przypadku uruchomienia środków na ten cel. Dofinansowaniem zewnętrznym powinna być objęta realizacja tylko wskazanych działań naprawczych według ustalonych priorytetów w zakresie terminu ich realizacji. 6.3.7. Lokalizacja proponowanych zabezpieczeń akustycznych została zamieszczona na mapie dostępnej na stronie internetowej: miip.geomalopolska.pl/halas. 46

Droga krajowa nr 28 (odcinki: Zator Wadowice, Zembrzyce Maków Podhalański, Limanowa, Gorlice Biecz) 6.3.8. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.6. Wymagania dotyczące monitorowania realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.7. 6.4. Uzasadnienie 6.4.1. Dane dotyczące obszaru i map akustycznych Długość odcinka 42,3 km Lokalizacja (gminy) Zator, Tomice, Wadowice, Zembrzyce, Sucha Beskidzka, Maków Podhalański, gmina m. Limanowa, Limanowa, gmina m. Gorlice, Gorlice, Biecz Liczba mieszkańców na obszarze przekroczeń 7277 Gęstość zaludnienia na obszarze przekroczeń 5050 os./km 2 Zakres przekroczeń dopuszczalnych poziomów do 11 db hałasu w środowisku Trendy zmian stanu akustycznego Rosnące stopniowo natęŝenie ruchu powoduje pogarszanie się klimatu akustycznego na terenach przyległych do drogi. Koncepcja działań zabezpieczających Dbałość o dobry stan nawierzchni, egzekwowanie ograniczeń prędkości, środowisko przed hałasem zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości, ekranowanie akustyczne wybranych fragmentów drogi Istniejące obszary ograniczonego uŝytkowania - Charakterystyka techniczno-akustyczna: Prędkość miarodajna 100 i 60 km/h Prędkość dopuszczalna 90 i 50 km/h Szerokość pasa ruchu 3,5 m Szerokość pobocza gruntowego 1 m Kategoria drogi Droga krajowa NatęŜenie ruchu Ok. 8700-14000 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Zator Wadowice Ok. 10350-13150 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Zembrzyce Maków Podhalański Ok. 18500 pojazdów na dobę na odcinku w Limanowej Ok. 9500 pojazdów na dobę na odcinku Gorlice Biecz Stan nawierzchni dostateczny (Zator Wadowice 0 km 15,4 km, Zembrzyce Maków Podhalański 32,4 km 45,1 km, Limanowa 108,4 km 113,7 km) dobry (Gorlice Biecz 176 km 184,9) Dostępność mapy akustycznej Mapy akustyczne dostępne są w siedzibie GDDKiA oraz na miip.geomalopolska..pl/halas 6.4.2. Analiza symulacji zastosowania działań naprawczych Analiza wyników symulacji komputerowych wskazuje na obniŝenie imisji hałasu na tereny objęte działaniem zabezpieczeń akustycznych. Poprawa jakości klimatu akustycznego nastąpi na obszarze 0,459 km 2, tj. 31,9%. 6.4.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu Ze względu na natęŝeniee ruchu poniŝej 6 mln pojazdów rocznie, odcinek drogi nie był objęty poprzednim Programem ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego. 6.4.4. Konsultacje społeczne Dla przedmiotowego odcinka drogi nie zostały zgłoszone Ŝadne uwagi w ramach przeprowadzonych konsultacji społecznych. 6.4.5. Analiza wykorzystanych materiałów W ramach przygotowania Programu przeanalizowane zostały aktualne programy strategiczne, programy ochrony środowiska oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pod kątem wymagań związanych z ochroną przed hałasem dla danego odcinka drogi. Szczegółowe zestawienie wykorzystanych materiałów zostało zawarte w pkt. 45 niniejszego Programu. 47

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 7. Droga krajowa nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina 7.1. Opis obszaru 7.1.1. Analizowany odcinek drogi krajowej DK44 o długości 26 km obejmuje kilometraŝ od 50+100 do 106+700 (z wyłączeniem odcinka od miasta Zator do miasta Skawina o dł. 30,,6 km). Biegnie przez miejscowości Oświęcim, Zator, Skawina (gminy Oświęcim, gmina m. Oświęcim, Przeciszów, Zator, Skawina). Są to tereny o zwartej zabudowie mieszkaniowej typu miejskiego (Skawina) oraz luźnej zabudowie jednorodzinnej w miejscowościach Przeciszów, Zator. Analizowany fragment znajduje się na terenie powiatu oświęcimskiego oraz krakowskiego. Rysunek 7-1. Lokalizacja DK nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina. 7.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 7.2.1. We wszystkich wymienionych miejscowościach pierwsza linia zabudowy znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa drogowego, co powoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku na terenach mieszkalnych. Wartość przekroczeń sięga 11 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 20,4 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 7.2.2. Zestawienie zakresu przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w do poszczególnych odcinków przedstawiono w poniŝszej Tabeli. przyporządkowaniu Tabela 7-1. Tereny, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie drogi krajowej DK44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina. Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca Gmina 1 50+610 53+380 Oświęcim 2 53+770 53+970 Oświęcim Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] 0,060 0,003 Liczba Priorytet mieszk. na obsz. przekroczeń 1274 wysoki 22 niski 48

Droga krajowa nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina Lp. KilometraŜ początku KilometraŜ końca 3 54+640 55+160 Oświęcim 4 55+600 55+800 Oświęcim 5 56+080 59+080 Oświęcim 6 61+020 70+160 Oświęcim Przeciszów, Zator 7 70+510 70+740 8 71+770 72+520 9 103+134 106+700 SUMA 20,38 km 7.3. Działania naprawcze Gmina Zator Zator Skawina Zakres naruszeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu Pow. obsz. przekroczeń [km 2 ] Liczba mieszk. na obsz. przekroczeń Priorytet 0,005 40 niski 0,002 10 niski 0,067 524 średni 0,195 2012 średni 0,001 57 średni 0,048 261 średni 0,170 1403 wysoki 0,551 5603-7.3.1. Analiza akustyczna wskazuje na potrzebę zastosowania zabezpieczeń akustycznych na analizowanej drodze, gdyŝ istnieją przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźnikóww Ldwn i Ln. Posadowienie samych ekranów akustycznych, bez modernizacji danego odcinka drogi (umoŝliwiającego między innymi likwidację zbyt częstych przerw w ekranach ograniczających ich skuteczność, zapewnienia miejsca na posadowienie ekranów z jednoczesnym zachowaniem funkcjonalności drogi, w tym takŝe związanej takŝe z ruchem pieszych) jest jedynie półśrodkiem. Proponowaną metodą poprawy klimatu akustycznego na terenach chronionych połoŝonych w pobliŝu drogi jest zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości. Przy odpowiednim doborze technologii nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości istnieje moŝliwość obniŝenia emisji hałasu o do 9 db. Nie jest ona w stanie zastąpić ekranowania akustycznego, jednak przyczynia się do bardzo znacznego ograniczenia obszaru negatywnego oddziaływania drogi, moŝe takŝe być stosowana tam, gdzie niecelowe jest stosowanie ekranowania w miejscowościach o luźnej zabudowie, z licznymi zjazdami indywidualnymi. Po realizacji załoŝeń Programu zostanie dokonana ponowna ocena jakości klimatu akustycznego oraz zostaną podjęte dalsze działania naprawcze lub zostaną ustanowione obszary ograniczonego uŝytkowania. 7.3.2. Czas realizacji zaproponowanych działań naprawczych został wyznaczonyy do roku 2033. Zakłada się, Ŝe do roku 2025 powinny zostać zrealizowane zadania określone dla terenów objętych priorytetem wysokim. Działania te nie powinny jednak kolidować z przewidzianymi na przedmiotowym odcinku modernizacjami i powinny być prowadzone dopiero po zakończeniu okresów gwarancyjnych udzielonych na wykonane wcześniej prace. Planowanie przyszłych modernizacji powinno uwzględniać załoŝenia Programu Ochrony przed Hałasem. 49

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 7.3.3. Doboru skutecznego ekranu akustycznego moŝna dokonać jedynie w powiązaniu z generalną modernizacją istniejącej drogi, w skład której musi wejść m.in. wymiana nawierzchni. Zniszczona nawierzchnia z ubytkami warstwy ścieralnej powoduje zwiększenie emisji hałasu o ok. 2 do 5 db (co odpowiadałoby konieczności podwyŝszenia ekranu akustycznego o ok. 1 metr w celu kompensacji; równocześnie podwyŝszając koszt ekranowania o 1,5 mln złotych na kaŝdy kilometr drogi), w porównaniu z nawierzchnią w bardzo dobrym stanie. Skuteczny ekran akustyczny musi mieć długość wystarczającą do stworzenia cienia akustycznego, chroniącego wybrane obiekty. Liczne zjazdy do posesji uniemoŝliwiająą budowę ekranu o znacznej długości, a kaŝda przerwa powoduje drastyczne pogorszenie jego skuteczności. NaleŜy podkreślić, iŝ przerwy w ciągu ekranów znajdowałyby się blisko domów mieszkalnych, a więc dokładnie tam, gdzie skuteczność ekranowania powinna być moŝliwie najlepsza. Skuteczne Ekranowanie wymaga ciągłości ekranów, co w bardzo wielu miejscach zmuszałoby do budowy dróg serwisowych, aby moŝliwe było zrezygnowanie z indywidualnych zjazdów do posesji. WiąŜe się to z wykupem gruntów, co dodatkowo zwiększa koszty budowy dróg serwisowych. 7.3.4. Jednym z najwaŝniejszych czynników poprawiających stan klimatu akustycznego przy braku moŝliwości technicznych bądź ekonomicznych zastosowania ekranowania akustycznego jest dbanie o moŝliwie dobry stan nawierzchni dróg. Pozwala to ograniczyć emisję dźwięku o 2 do 5 decybeli, co z kolei ma istotny wpływ na zasięg imisji hałasu do środowiska. Redukcja zasięgu izolinii poziomu dopuszczalnego moŝe przekroczyć 50 metrów. Środki pozyskane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad powinny być w pierwszej kolejności spoŝytkowane na przywrócenie nawierzchni do dobrego stanu i utrzymywanie jej w stanie moŝliwie jak najlepszym. 7.3.5. W przypadku, gdy jednostka odpowiedzialna decyduje o modernizacji danego fragmentu drogi, naleŝy kaŝdorazowo przeanalizować moŝliwości i zasadność zastosowania zabezpieczeń akustycznych oraz wprowadzić je do projektu budowlanego. Dopuszcza się zastosowanie innych środków technicznych, pod warunkiem, Ŝe ich skuteczność będzie nie mniejsza niŝ wskazana. Modernizacja nawierzchni drogi nie jest w stanie zagwarantować obniŝenia poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych. Tabela 7-2. Zestawienie proponowanych działań naprawczych (minimalnych środków technicznych) dla drogi krajowej DK44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina. Lp. KilometraŜ KilometraŜ Długość początku końca [m] 1 50+635 52+000 1 365 2 52+600 53+368 768 3 56+085 57+437 1 352 4 57+628 59+057 1 429 5 61+039 62+263 1 224 6 63+066 64+900 1 834 7 64+900 65+400 500 8 66+600 68+400 1 800 9 69+224 69+673 449 10 71+780 72+511 731 11 103+134 106+716 3 582 Suma dł. cichych nawierzchni 15034 Gmina Działania naprawcze Szacunkowy Obsz. poprawy koszt [tys. zł] klimatu akust.[km 2 ] Oświęcim Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,030 614,3 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Oświęcim Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,013 345,6 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Oświęcim Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o 0,024 1126,7 skuteczności do 9 db Oświęcim Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,025 643,1 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Oświęcim Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,014 550,8 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Oświęcim Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,003 825,3 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Oświęcim Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o 0,009 416,7 skuteczności do 9 db Przeciszów Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,055 810,0 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Przeciszów Nawierzchnia o obniŝonej hałaśliwości o 0,008 374,2 skuteczności do 9 db Zator Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,025 329,0 hałaśliwości o skuteczności do 3 db Skawina Szczelna nawierzchnia o obniŝonej 0,091 1611,9 hałaśliwości o skuteczności do 3 db 7647,4 0,298 7.3.6. Jednostką odpowiedzialną za realizację zadań naprawczych jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Koszty realizacji działań powinien ponieść zarządca drogi. Zadaniaa te będą mogły być 50

Droga krajowa nr 44 na odcinku granica z województwem śląskim miasto Kraków z wyłączeniem odcinka Zator Skawina równieŝ dofinansowane ze środków funduszy szczebla krajowego i wojewódzkiego (np. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie) w przypadku uruchomienia środków na ten cel. Dofinansowaniem zewnętrznym powinna być objęta realizacja tylko wskazanych działań naprawczych według ustalonych priorytetów w zakresie terminu ich realizacji. 7.3.7. Lokalizacja proponowanych zabezpieczeń akustycznych została zamieszczona na mapie dostępnej na stronie internetowej: miip.geomalopolska.pl/halas. 7.3.8. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.6. Wymagania dotyczące monitorowania realizacji Programu zostały wskazane w rozdziale 1.7. 7.4. Uzasadnienie 7.4.1. Dane dotyczące obszaru i map akustycznych Długość odcinka 26 km Lokalizacja (gminy) Oświęcim, gmina m. Oświęcim, Przeciszów, Zator, Skawina Liczba mieszkańców na obszarze przekroczeń 5603 Gęstość zaludnienia na obszarze przekroczeń 10169 os./km 2 Zakres przekroczeń dopuszczalnych poziomów do 11 db hałasu w środowisku Trendy zmian stanu akustycznego Rosnące stopniowo natęŝenie ruchu powoduje pogarszanie się klimatu akustycznego na terenach przyległych do drogi. Koncepcja działań zabezpieczających Dbałość o dobry stan nawierzchni, egzekwowanie ograniczeń prędkości, środowisko przed hałasem zastosowanie nawierzchni o obniŝonej hałaśliwości Istniejące obszary ograniczonego uŝytkowania - Charakterystyka techniczno-akustyczna: Prędkość miarodajna 100 i 60 km/h Prędkość dopuszczalna 90 i 50 km/h Szerokość pasa ruchu 3,5 m Szerokość pobocza gruntowego 1 m Kategoria drogi Droga krajowa NatęŜenie ruchu Ok. 8500-27400 pojazdów na dobę na poszczególnych odcinkach Oświęcim Zator Ok. 22400 pojazdów na dobę na odcinku Skawina miasto Kraków Stan nawierzchni dostateczny (za wyjątkiem: Oświęcim 58,5 km 60,5 km - zły) Dostępność mapy akustycznej Mapy akustyczne dostępne są w siedzibie GDDKiA oraz na miip.geomalopolska..pl/halas 7.4.2. Analiza symulacji zastosowania działań naprawczych Analiza wyników symulacji komputerowych wskazuje na obniŝenie imisji hałasu na tereny objęte działaniem zabezpieczeń akustycznych. Poprawa jakości klimatu akustycznego nastąpi na obszarze 0,298 km 2, tj. 54,1%. 7.4.3. Ocena realizacji poprzedniego Programu W Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata 2009-2013 dla drogi krajowej DK44: na odcinku przejścia przez miasto Oświęcim wskazano koniecznośćć budowy 750 m ekranów akustycznych, wymiany nawierzchni drogi krajowej Nr 44 oraz ustanowienie obszaru ograniczonego uŝytkowania na odcinku 52+550 52+750 km. Nie zrealizowano całkowicie Ŝadnego z wymienionych zadań. Trwają prace związane z przygotowaniem dokumentacji projektowej dla inwestycji modernizacji DK44 na odcinku Kraków Oświęcim. na odcinku od Krakowa do Skawiny wskazano konieczność wymiany nawierzchni jezdni oraz ustanowienie obszaru ograniczonego uŝytkowania w kilometraŝach: 103+650 103+900, 104+150 104+450, 105+750 106+100, 106+250 106+716. Nie zrealizowano całkowicie Ŝadnego z wymienionych zadań, uzyskano natomiast pozwolenie na budowę obwodnicy Skawiny (etap 2), będącej częścią drogi krajowej DK44. 51

Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego 7.4.4. Konsultacje społeczne Dla przedmiotowego odcinka drogi nie zostały zgłoszone Ŝadne uwagi w ramach przeprowadzonych konsultacji społecznych. 7.4.5. Analiza wykorzystanych materiałów W ramach przygotowania Programu przeanalizowane zostały aktualne programy strategiczne, programy ochrony środowiska oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pod kątem wymagań związanych z ochronąą przed hałasem dla danego odcinka drogi. Szczegółowe zestawienie wykorzystanych materiałów zostało zawarte w pkt. 45 niniejszego Programu. 52

Droga krajowa nr 47 na odcinku Chabówka - Zakopane 8. Droga krajowa nr 47 na odcinku Chabówka - Zakopane 8.1. Opis obszaru 8.1.1. Analizowany odcinek drogi krajowej DK47 o długości 39,7 km obejmuje kilometraŝ od 0+000 do 39+700. Biegnie przezz miejscowości Chabówka, Nowy Targ, Poronin, Zakopane (gminy Rabka- Zakopane). Są to tereny Zdrój, Nowy Targ, gmina m. Nowy Targ, Szaflary, Biały Dunajec, Poronin, o zwartej zabudowie mieszkaniowej typu miejskiego (Nowy Targ, Zakopane) oraz luźnej zabudowie jednorodzinnej w miejscowościach Szaflary, Biały Dunajec, Poronin. Analizowany fragment znajduje się na terenie powiatu nowotarskiego i tatrzańskiego. Rysunek 8-1. Lokalizacja DK nr 47 na odcinku Chabówka - Zakopane. 8.2. Zakres naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu 8.2.1. We wszystkich wymienionych miejscowościach pierwsza linia zabudowy znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa drogowego, co powoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku na terenach mieszkalnych. Wartość przekroczeń sięga 11 db w porze dziennej. Łączna długość odcinków, na których przekroczona jest dopuszczalna wartość poziomu hałasu, wynosi ok. 25,6 km. Granice obszaru przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu wyznaczają izolinie poziomu dźwięku dla pory dziennej (L DWN ). 53