KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Statystyka matematyczna (STA230) 2. KIERUNEK: MATEMATYKA 3. POZIOM STUDIÓW: I stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: III/5 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 6 6. LICZBA GODZIN: 30 / 30 7. TYP PRZEDMIOTU 1 : obowiązkowy 8. JĘZYK WYKŁADOWY: polski 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU 2 : wykład/laboratorium 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: zaliczenie przedmiotu Rachunek prawdopodobieństwa 11. ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi metodami analizy danych, obejmującej zarówno praktyczne metody: statystyki opisowej, estymacji przedziałowej, weryfikacji hipotez statystycznych, jak i teoretyczne podstawy estymacji punktowej; wykształcenie umiejętności praktycznego rozwiązywania problemów badawczych w zakresie wykorzystania metod statystycznych. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) P_W01 P_W02 P_W03 P_W04 P_W05 WIEDZA rozumie cywilizacyjne znaczenie matematyki i jej zastosowań dobrze rozumie rolę i znaczenie dowodu w matematyce, a także pojęcie istotności założeń rozumie budowę teorii matematycznych, potrafi użyć formalizmu matematycznego do budowy i analizy prostych modeli matematycznych w innych dziedzinach nauk zna podstawowe twierdzenia z poznanych działów matematyki zna podstawowe przykłady zarówno ilustrujące konkretne pojęcia matematyczne, jak i pozwalające obalić błędne hipotezy lub nieuprawnione rozumowania K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 P_W06 zna podstawy probabilistyczne statystyki matematycznej, K_W13 1 2 Obowiązkowy, fakultatywny. y, ćwiczenia, laboratoria, konwersatoria.
P_U01 P_U02 P_U03 P_U04 P_U05 P_U06 P_U07 P_U08 P_U09 P_U10 P_U11 P_K01 P_K02 P_K03 w szczególności podstawy teorii estymacji oraz weryfikacji hipotez statystycznych UMIEJĘTNOŚCI potrafi w sposób zrozumiały, w mowie i na piśmie, przedstawiać poprawne rozumowania matematyczne, formułować twierdzenia i definicje posługuje się rachunkiem zdań i kwantyfikatorów i potrafi poprawnie używać go także w języku potocznym umie prowadzić łatwe i średnio trudne dowody metodą indukcji zupełnej; potrafi definiować funkcje i relacje rekurencyjne umie stosować system logiki klasycznej do formalizacji teorii matematycznych posługuje się językiem teorii mnogości, interpretując zagadnienia z różnych obszarów matematyki potrafi interpretować i wyjaśniać zależności funkcyjne, ujęte w postaci wzorów, tabel, wykresów, schematów i stosować je w zagadnieniach praktycznych umie wykorzystywać programy komputerowe w zakresie analizy danych umie badać podstawowe własności estymatorów parametrów rozkładu populacji oraz wyznaczać i interpretować podstawowe statystyki opisowe z próby umie przeprowadzić proste wnioskowanie statystyczne, także z wykorzystaniem programów komputerowych potrafi mówić o zagadnieniach matematycznych zrozumiałym, potocznym językiem potrafi posługiwać się wybranymi technikami statystycznej analizy wielowymiarowej KOMPETENCJE SPOŁECZNE ma świadomość ograniczenia poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia potrafi precyzyjnie formułować pytania, służące pogłębieniu własnego zrozumienia danego tematu lub odnalezieniu brakujących elementów rozumowania potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień matematycznych K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U06 K_U11 K_U28 K_U33 K_U34 K_U35 K_U38 K_K01 K_K02 K_K07
13. METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Metody (sposoby) oceny 3 Typ oceny 4 Forma dokumentacji P_W02, P_W03, P_W04, P_W05, P_W06, P_U01, P_U02, P_U03, P_U04, P_U05, P_U06, P_U07, P_U08, P_U09, P_U10, P_U11, Ocenianie ciągłe, śródsemestralne zaliczenie w formie elektronicznej i pisemnej, końcowe zaliczenie w formie elektronicznej i pisemnej. Formująca Kolokwia w formie elektronicznej i pisemnej. P_W02, P_W03, P_W04, P_W05, P_W06, P_U01, P_U02, P_U03, P_U04, P_U05, P_U06, P_U07, P_U08, P_U09, P_U10, P_U11, P_W01, P_K01 Egzamin pisemny i w formie elektronicznej, egzamin ustny. Kontrola obecności Podsumowująca Egzamin w formie elektronicznej, pisemnej i ustnej. 14. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne. formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 P_U11, P_K01, 50% - 59% 60% - 66% 67% - 76% 77% - 83% 84% - 100% 3 4 Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności Formująca, podsumowująca.
15. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Osiągnięcie założonych efektów kształcenia i pozytywny wynik: o zaliczenia o egzaminu pisemnego i w formie elektronicznej o egzaminu ustnego. 16. TREŚCI PROGRAMOWE Treść zajęć Forma zajęć 5 (liczba godz.) Symbol przedmiotowych efektów kształcenia y 1. Podstawowe pojęcia statystyki matematycznej. Statystyki opisowe dla danych indywidualnych. Szeregi rozdzielcze i statystyki dla danych pogrupowanych. 2. Podstawowe rozkłady statystyki matematycznej. Estymacja punktowa i metody wyznaczania estymatorów: metoda momentów, metoda największej wiarogodności. Badanie własności estymatorów (nieobciążoność, zgodność, błąd średniokwadratowy, dostateczność, minimalna dostateczność, efektywność). Estymacja przedziałowa. (10 godz.) 3. Weryfikacja hipotez statystycznych. Testy jedno- i dwuparametryczne. Testy zgodności i normalności rozkładu. (8 godz.) P_K01, P_K02, P_K03 4. Badanie współzależności zjawisk: współczynnik korelacji liniowej i rangowej, test niezależności. Analiza wariancji. 5 y, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
P_U11, P_K01, 1. Podstawowe pojęcia statystyki matematycznej. Statystyki opisowe dla danych indywidualnych. Szeregi rozdzielcze i statystyki dla danych pogrupowanych. 2. Podstawowe rozkłady statystyki matematycznej. Estymacja punktowa i metody wyznaczania estymatorów: metoda momentów, metoda największej wiarogodności. Badanie własności estymatorów (nieobciążoność, zgodność, błąd średniokwadratowy, dostateczność, minimalna dostateczność, efektywność). Estymacja przedziałowa. (10 godz.) 3. Weryfikacja hipotez statystycznych. Testy jedno- i dwuparametryczne. Testy zgodności i normalności rozkładu. (8 godz.) P_K01, P_K02, P_K03 4. Badanie współzależności zjawisk: współczynnik korelacji liniowej i rangowej, test niezależności. Analiza wariancji. P_U11, P_K01, 17. METODY DYDAKTYCZNE: o wykład multimedialny, o laboratorium na pracowni komputerowej z wykorzystaniem programu EXCEL i Statistica
Zajęcia wymagające udziału prowadzącego Samokształcenie o konsultacje. 18. Wykaz literatury podstawowej : 1. S. M. Kot, J. Jakubowski, A. Sokołowski, Statystyka. Podręcznik dla studiów ekonomicznych, Difin, Warszawa 2007 2. W. Krysicki, J. Bartos, W. Dyczka, K. Królikowska, M. Wasilewski, Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach. Część II. Statystyka matematyczna, PWN, Warszawa 2007 Wykaz literatury uzupełniającej: 1. M. Krzyśko, Statystyka matematyczna, Wydawnictwo UAM, Poznań 2004 2. A. Luszniewicz, T. Słaby, Statystyka z pakietem komputerowym STATISTICA PL, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2001 3. A. Stanisz, Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL, StatSoft Polska, Kraków 2007 19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności a) Realizacja przedmiotu: wykłady Rodzaj zajęć Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze 30 b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia 0 c) Realizacja przedmiotu: laboratoria 30 d) Egzamin 5 e) Godziny kontaktowe z nauczycielem 10+15 f) 0 g). 0 Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e ) h) Przygotowanie się do zajęć 90 20 i) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów 30 j) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia 30 k) n) Wykonanie zadań poza uczelnią 0 o) 0
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. h + i +j + k + l ) Razem godzin (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) 80 170 Liczba punktów ECTS 6 20. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL, INSTYTUT, NR POKOJU KONSULTACJI) Beata Rodzik, rodzikb@hektor.umcs.lublin.pl, Instytut Matematyki i Technologii Innowacyjnych, pokój 205