Badanie opinii przedstawicieli organizacji pozarządowych z terenu województwa małopolskiego na temat kluczowych obszarów polityki rozwoju województwa określonych w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013 Badanie realizowane na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Departament Polityki Regionalnej, w ramach projektu systemowego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Małopolskie Obserwatorium Polityki Rozwoju etap I Raport z wyników badania Realizator badania www.biostat.com.pl - Kraków 2010 Badanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
CZĘŚĆ I: WPROWADZENIE Badanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Spis treści CZĘŚĆ I: WPROWADZENIE...2 Spis treści...3 Streszczenie raportu...4 Nota metodologiczna...8 CZĘŚĆ II: PREZENTACJA WYNIKÓW BADANIA OPINII...10 Informacje o organizacjach włączonych do badania...11 Blok A Działalność organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego...16 Blok B Współpraca z organizacjami i instytucjami na terenie województwa małopolskiego...19 Blok C Współpraca z Urzędem Marszałkowskim...24 Blok D Potrzeby informacyjne i promocyjne organizacji pozarządowych...33 Blok E Ocena kontaktów z urzędnikami na poziomie województwa...36 CZĘŚĆ III: WNIOSKI...44 Wnioski...45 Odniesienie wyników badania do zapisów Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013....49 Spis rysunków...51 Spis tabel...52 CZĘŚĆ IV: ANEKS...54 Załącznik nr 1. Rozkłady odpowiedzi uzyskanych w trakcie badania zestawienie z wynikami wcześniejszych badań...55 Załącznik nr 2. Zestawienie wartości wskaźników opinii...79 Załącznik nr 3. Kwestionariusz badawczy...82 3/91
Streszczenie raportu Celem badania opinii przedstawicieli organizacji pozarządowych z terenu województwa małopolskiego było określenie opinii tej grupy społecznej na tematy objęte Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013. Główny obszar zainteresowania stanowiły zagadnienia dotyczące współpracy organizacji pozarządowych z administracją publiczną, w tym z Urzędem Marszałkowskim. Poruszane zagadnienia dotyczyły zarówno oceny stanu aktualnego, jak i postępów w zakresie realizacji postanowień Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013. Zagadnienia poruszane w ramach badania ujęte zostały w ramach 5 bloków tematycznych, uzupełnionych o informacje na temat badanych organizacji. Niniejsze streszczenie zawiera prezentację najważniejszych wniosków w obszarze każdego bloku. Blok A Działalność organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego Małopolska oceniana jest przez większość przedstawicieli organizacji pozarządowych biorących udział w badaniu jako region zapewniający dobre warunki do prowadzenia tego typu działalności. Z perspektywy ostatnich dwóch lat warunki te nie uległy zdaniem większości badanych sporym zmianom, choć 25% respondentów odczuło w tym aspekcie poprawę. Do najważniejszych czynników hamujących rozwój organizacji sektora pozarządowego w regionie zaliczane są trudności w zdobywaniu funduszy. Na drugim miejscu przedstawiciele organizacji wskazywali również na niski poziom zaangażowania obywateli. Blok B Współpraca z organizacjami i instytucjami na terenie województwa małopolskiego Podmioty, z którymi najczęściej kontaktują się organizacje pozarządowe z terenu Małopolski: Urząd Miasta/Gminy, firmy prywatne oraz inne organizacje pozarządowe działające na terenie kraju, zostały jednocześnie najwyżej ocenione pod kątem ułatwiania prowadzenia działalności przez organizacje pozarządowe. W najmniejszym stopniu organizacje pozarządowe są zadowolone z kontaktów z instytucjami na szczeblu wojewódzkim (Wojewódzki Urząd Pracy) oraz centralnym, kontakty te są zarazem najbardziej ograniczone. 4/91
Blok C Współpraca z Urzędem Marszałkowskim Urząd Marszałkowski plasuje się na środkowych miejscach w rankingu instytucji, z którymi organizacje pozarządowe często się kontaktują. Współpraca z Urzędem najczęściej prowadzona jest w zakresie składania ofert w konkursach grantowych, uczestnictwa w różnego typu spotkaniach i konferencjach oraz poprzez korzystanie z organizowanych przez Urząd szkoleń. Ocena możliwych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim w dwóch wymiarach: ważności i zadowolenia przedstawicieli organizacji pozarządowych pozwoliła na wyróżnienie następujących obszarów: Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim wysoko oceniane w aspekcie zadowolenia, o wysokiej ważności: Uczestnictwo w różnego typu spotkaniach i konferencjach organizowanych przez Urząd Marszałkowski (zarazem jedna z najczęściej wybieranych) Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim wysoko oceniane w aspekcie zadowolenia, o umiarkowanej ważności: Korzystanie ze szkoleń organizowanych przez Urząd Marszałkowski dla organizacji pozarządowych (zarazem jedna najczęściej wybieranych) Uczestnictwo w Małopolskim Forum Organizacji Pozarządowych Składanie ofert w konkursach grantowych (zarazem jedna z najczęściej wybieranych) Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim wysoko oceniane w aspekcie zadowolenia, o mniejszej ważności: Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim niżej oceniane w aspekcie zadowolenia, o mniejszej ważności: 5/91
Uczestnictwo w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd województwa Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim niżej oceniane w aspekcie zadowolenia, o wysokiej ważności: Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa Źródła finansowania projektów Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa Blok D Potrzeby informacyjne i promocyjne organizacji pozarządowych Przeważająca większość organizacji pozarządowych aktywnie poszukuje informacji na temat możliwości wsparcia lub współpracy z Urzędem Marszałkowskim. Najczęściej wybieranym kanałem pozyskiwania informacji są strony internetowe (www.malopolska.pl, www.malopolskie.pl/.ngo, portal Wrota Małopolski). Respondenci oceniali także działania prowadzone przez Urząd Marszałkowski na rzecz promocji organizacji pozarządowych, takie jak: organizacja wystaw i targów małopolskich organizacji pozarządowych, konkurs Amicus Hominum, patronat Marszałka Województwa nad przedsięwzięciami podejmowanymi przez organizacje pozarządowe, nagradzanie najlepszych organizacji (nagroda Kryształy Soli ) czy działalność Małopolskich Ośrodków Wspierania Organizacji Pozarządowych. Przedstawiciele sektora pozarządowego w Małopolsce wszystkie wymienione działania oceniają pozytywnie, choć nie wszystkie są im znane w równym stopniu. Blok E Ocena kontaktów z urzędnikami na poziomie województwa W ramach wszystkich czterech aspektów bezpośredniej współpracy z urzędnikami: kompetencji urzędników, możliwości kontaktu za pomocą Internetu, możliwości uzyskania informacji przez telefon oraz dogodności godzin urzędowania, ponad 50% badanych udzieliło ocen pozytywnych, przy znikomym (nie przekraczającym 4%) udziale głosów niezadowolenia. Przedstawiciele organizacji pozarządowych w Małopolsce doceniają partnerski charakter relacji z samorządem wojewódzkim, jednak nisko oceniają realny wpływ organizacji na opracowywanie polityki regionalnej w województwie. W środowisku organizacji pozarządowych panuje przekonanie, iż każda organizacja może starać się o środki z Urzędu Marszałkowskiego, jednak suma środków na wspieranie organizacji pozarządowych jakimi dysponuje samorząd wojewódzki oceniana jest jako niewystar- 6/91
czająca. Dodatkowo, brak jest spójności poglądów przedstawicieli organizacji na kwestię zasad przyznawania dofinansowań. Po tyle samo osób uważa, że decydującym kryterium są kwestie merytoryczne, co układy, rozgrywki polityczne lub znajomości. 7/91
Nota metodologiczna z terenu województwa małopolskiego zostało zrealizowane z terminie 19.04.2010 r. 06.05.2010 r. Badanie zostało wykonane w ramach projektu, w którym poza przedsiębiorcami udział brali także mieszkańcy Małopolski oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych. Celem omawianego badania było pozyskanie opinii w/w grup na temat kluczowych obszarów polityki rozwoju województwa małopolskiego, określonych w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013. Projekt ten przeprowadzony został na zlecenie Województwa Małopolskiego z siedzibą w Krakowie. Nad prawidłowością jego realizacji czuwał Wykonawca firma BioStat z siedzibą w Rybniku. Badaniem objętych zostało 200 organizacji pozarządowych działających na terenie województwa małopolskiego. Faktyczny proces pozyskiwania materiału empirycznego poprzedzony został badaniem pilotażowym weryfikującym przydatność opracowanych narzędzi badawczych. Dobór próby przeprowadzony został w sposób losowy, w oparciu o metodę losowania z warstwowaniem. W ramach warstwowania zastosowano grupowanie powiatów na pięć ów: krakowski, m. Kraków, nowosądecki, oświęcimski, tarnowski. Liczba organizacji pozarządowych włączonych do badania w każdym z ów ustalona została proporcjonalnie do udziału organizacji z danego obszaru w ogólnej liczbie organizacji pozarządowych funkcjonujących w województwie. Operat losowania stanowiły podmioty funkcjonujące w bazie danych organizacji pozarządowych dostępnej na portalu bazy.ngo.pl. Podstawowym narzędziem badawczym był kwestionariusz wywiadu (ankieta), który stanowi załącznik nr 4 do niniejszego raportu. Ankiety zostały zrealizowane poprzez połączenie metod wywiadów korespondencyjnych oraz wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI). Ankieta została podzielna na 6 głównych bloków tematycznych: Blok A Działalność organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego Blok B Współpraca z organizacjami i instytucjami na terenie województwa małopolskiego 8/91
Blok C Współpraca z Urzędem Marszałkowskim Blok D Potrzeby informacyjne i promocyjne organizacji pozarządowych Blok E Ocena kontaktów z urzędnikami na poziomie województwa Blok F Informacje o organizacji Bezpośrednim celem badania było określenie opinii przedstawicieli organizacji pozarządowych na temat współpracy z administracją publiczną, w tym z Urzędem Marszałkowskim w ramach realizacji działań służących wdrożeniu Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013. Istotne z punktu widzenia opinii na temat rozwoju i perspektyw województwa małopolskiego kwestie zostały rozwinięte w ramach pytań dotyczących zarówno stanu aktualnego, jak i postrzeganej zmiany w kontekście ostatnich 2 lat. W oparciu o zagadnienia poruszane w kwestionariuszu dokonano następujących analiz: Usystematyzowanie wiedzy na temat organizacji pozarządowych działających na terenie województwa małopolskiego Określenie ich potencjału organizacyjnego Opisanie elementów składowych i ocena poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim Określenie czynników, które wpływają na wizerunek Urzędu Marszałkowskiego wśród organizacji działających na terenie województwa Określenie czynników, które wpływają na ocenę działalności w województwie małopolskim Zdefiniowanie kategorii organizacji w ramach trzeciego sektora, które wymagają odmiennych form wsparcia 9/91
CZĘŚĆ II: PREZENTACJA WYNIKÓW BADANIA OPINII Badanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Informacje o organizacjach włączonych do badania Badaniem objętych zostało 200 organizacji pozarządowych, prowadzących działalność na terenie województwa małopolskiego. Rozkład liczby podmiotów włączonych do badania w podziale według lokalizacji organizacji prezentuje tabela pierwsza. Tabela 1.Rozkład liczby organizacji włączonych do badania. Lokalizacja organizacji Liczba % podmiotów w próbie podmiotów w próbie krakowski 29 14,5% m. Kraków 75 37,5% nowosądecki 42 21,0% oświęcimski 29 14,5% tarnowski 25 12,5% Ogółem 200 100,0% Wśród respondentów przedstawicieli organizacji biorących udział w badaniu, najliczniej reprezentowani byli członkowie władz organizacji, którzy stanowili 43% badanych. 29% respondentów stanowiły osoby zatrudnione w organizacjach, natomiast 16% badanych współpracowało z daną organizacją na zasadzie wolontariatu. 11% respondentów stanowiły osoby w inny sposób związane z organizacją lub osoby które wykonując określone zadania dla organizacji, nie sprecyzowały czy ich działalność ma charakter zatrudnienia czy wolontariatu. Dane te prezentuje tabela druga. Tabela 2. Stanowisko osób reprezentujących organizacje pozarządowe włączone do badania. Stanowisko respondenta N % Inna osoba posiadająca informacje na temat organizacji N Członek władz organizacji 87 43,5% Członek organizacji 8 Administrator 1 Osoba zatrudniona w organizacji 58 29,0% Kierownik wyszkolenia 1 Przewodniczący Rady Programowej 1 Wolontariusz 33 16,5% Matka prezesa klubu 1 Księgowa 1 Inna osoba posiadająca Sekretarz gminy 1 22 11,0% informacje na temat organizacji Brak danych 8 Ogółem 200 100,0% Ogółem 22 11/91
Tabela 3. Rok rejestracji organizacji włączonych do badania. Rok rejestracji organizacja N % Przed 1990 (od 1917) 15 7,5% 1990-1994 27 13,5% 1995-1999 17 8,5% 2000-2004 82 41,0% 2005-2009 38 19,0% 2010 1 0,5% Respondent nie pamięta 20 10,0% Ogółem 200 100,0% Większość podmiotów biorących udział w badaniu stanowiły organizacje zarejestrowane po roku 2000, w tym najwięcej (41%) w latach 2000-2004. 7,5% badanych organizacji prowadzi działalność dłużej niż 20 lat. Dane dotyczące daty zarejestrowania organizacji prezentuje tabela nr 3. Tabela 4. Status prawny organizacji włączonych do badania. Status prawny organizacji N % Fundacja 44 22,0% Stowarzyszenie zarejestrowane 135 67,5% Związek stowarzyszeń 7 3,5% Organizacja powstała na mocy porozumienia Państwo-Kosciół 2 1,0% Inne 12 6,0% Ogółem 200 100,0% Około dwóch trzecich organizacji włączonych do badania stanowiły stowarzyszenia. 6% respondentów nie sprecyzowało statusu prawnego organizacji. Dane przedstawia tabela nr 4. Większość organizacji włączonych do badania prowadzi działalność w różnych obszarach, jednak respondentów poproszono o przedstawienie nie więcej niż trzech. Do najczęściej wskazywanych opcji należały: sport, turystyka, rekreacja i hobby (31,5%), kultura i sztuka oraz edukacja i wychowanie (po około 29%). Dodatkowo 18 podmiotów (9%) określiło obszar prowadzonej działalności jako inny niż wymienione w zestawieniu, przy czym w 6 przypadkach charakter działalności nie został sprecyzowany. Dokonane wskazania dotyczyły natomiast obszarów takich jak: ogrodnictwo, opieka nad zwierzętami, usługi rolnicze, pomoc niepełnosprawnym, wolontariat oraz mieszkalnictwo. Obszar działalności organizacji biorących udział w badaniu przedstawiono w tabeli nr 5. 12/91
Tabela 5. Obszar działalności organizacji włączonych do badania. Obszar działalności N % Kultura i sztuka 58 29,0% Sport, turystyka, rekreacja, hobby 63 31,5% Edukacja i wychowanie 57 28,5% Ochrona i promocja zdrowia 42 21,0% Działalność społeczna, usługi socjalne, pomoc społeczna 40 20,0% Ochrona środowiska 16 8,0% Rozwój lokalny (w wymiarze społecznym i materialnym) 30 15,0% Prawo i jego ochrona, prawa człowieka, działalność polityczna 15 7,5% Wsparcie dla instytucji, organizacji pozarządowych i inicjatyw obywatelskich 9 4,5% Działalność międzynarodowa 9 4,5% Religia 2 1,0% Sprawy zawodowe, branżowe, pracownicze 5 2,5% Inny rodzaj działalności 18 9,0% Wśród informacji charakteryzujących badane podmioty znalazło się również pytanie o wszystkie źródła przychodów, z których dana organizacja korzystała w ubiegłym roku. Do najczęściej wymienianych należały darowizny od instytucji i firm, które otrzymało 58% organizacji. Dla ponad połowy organizacji źródłem przychodów były w ubiegłym roku: składki członkowskie, źródła samorządowe lub darowizny od osób fizycznych. W najmniejszym stopniu źródła przychodów stanowią formy wsparcia ze strony innych, krajowych lub zagranicznych organizacji pozarządowych. Zestawienie wykorzystywanych w ubiegłym roku źródeł przychodów organizacji pozarządowych prezentuje tabela nr 6. Tabela 6. Źródła przychodów organizacji włączonych do badania. Źródła przychodów N % Składki członkowskie 111 55,5% Źródła samorządowe (środki od gminy, powiatu lub samorządu wojewódzkiego) 104 52,0% Darowizny od osób fizycznych 109 54,5% Darowizny od instytucji i firm 117 58,5% Źródła rządowe (środki od ministerstw, agencji rządowych, województw) 35 17,5% Odsetki bankowe, zyski z kapitału żelaznego, udziały i akcje, dochody z majątku 17 8,5% Dochody z działalności gospodarczej 28 14,0% Wsparcie od innych krajowych organizacja pozarządowych 10 5,0% Opłaty w ramach odpłatnej działalności statutowej (nie będące działalnością gospodarczą) zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego 45 22,5% Przychody z kampanii, zbiórek publicznych, akcji charytatywnych 27 13,5% Wsparcie od zagranicznych organizacji pozarządowych 6 3,0% Zagraniczne źródła publiczne (programy pomocowe Unii Europejskiej, Fundusze Struktu- 20 10,0% 13/91
ralne Unii Europejskiej) Dotacje od oddziału tej samej organizacji 11 5,5% Kampania 1% 62 31,0% Inne 32 16,0% Żadne z powyższych 22 11,0% Dodatkowo respondenci dokonali oszacowania, jaki procent przychodów organizacji stanowiły w ubiegłym roku wybrane źródła finansowania: składki członkowskie, środki pochodzące od instytucji publicznych (jak np. samorząd gminny, powiatowy, wojewódzki, administracja rządowa, agendy Unii Europejskiej) oraz darowizny i inne środki pozyskiwane od podmiotów niepublicznych. Według wskazań przedstawicieli organizacji, udział składek członkowskich najczęściej nie przekraczał 25%, udział środków pochodzących od instytucji publicznych w przypadku co trzeciej organizacji plasował się w przedziale od 50% do 99%, natomiast udział środków pochodzących od instytucji niepublicznych około 30% organizacji szacowało na wynoszący od 10% do 75%. Dodatkowo, w przypadku każdej z omawianych form po około 60% respondentów oceniło, iż udział jej w przychodach organizacji był zerowy. Dane te przedstawia tabela nr 7. Tabela 7. Udział wybranych źródeł finansowania wśród przychodów organizacji w ubiegłym roku. Procent przychodów organizacji Składki członkowskie Darowizny, środki Środki pochodzące od pochodzące od instytucji niepublicznych instytucji publicznych 0% 60,5% 58,5% 57,0% <5% 14,5% 0,5% 4,0% 5%-10% 6,5% 0,5% 1,5% 10%-25% 10,5% 6,0% 10,0% 25%-50% 2,5% 9,0% 8,0% 50%-75% 2,5% 8,5% 9,5% 75%-99% 1,0% 15,0% 6,0% 100% 1,5% 1,5% 3,5% Trudno powiedzieć 0,5% 0,5% 0,5% Ogółem 100,0% 100,0% 100,0% 14/91
Tabela 8. Liczba osób zatrudnionych na pełny etat w organizacjach włączonych do badania. Liczba zatrudnionych osób N % 0 107 53,5% 1-10 76 38,0% 11-20 7 3,5% Więcej niż 20 8 4,0% Brak danych 2 1,0% Ogółem 200 100,0% Niespełna połowa organizacji zatrudnia na pełny etat pracowników. Najczęściej ich liczba nie przekracza 10 osób, jednak 8 włączonych do badania podmiotów (4%) zatrudnia ich więcej niż 20. Dane przedstawia tabela nr 8. Dla ponad połowy organizacji łączonych do badania główny obszar działalności przekracza obręb jedynie własnej miejscowości. Ponad jedna piata organizacji deklaruje prowadzenie działalności na skalę ogólnokrajową. Główne obszary podejmowania przez organizacje działań przedstawia tabela nr 9. Tabela 9. Główny obszar działalności w organizacjach włączonych do badania. Liczba zatrudnionych osób N % W miejscowości 89 44,5% W obrębie kilku miejscowości 35 17,5% W regionie 39 19,5% W województwie 23 11,5% W całym kraju 43 21,5% W Europie i na świecie 10 5,0% 15/91
Blok A Działalność organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego Zagadnienia związane z tworzeniem warunków dla rozwoju organizacji pozarządowych stanowią jeden z podstawowych kierunków działań, na których koncentruje się Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013. Blok pytań poświęconych działalności organizacji pozarządowych na terenie województwa stanowi niejako wprowadzenie do badania, i pozwala na nakreślenie ogólnej oceny warunków dla działania na terenie Małopolski przez organizacje pozarządowe. Badani w większości pozytywnie oceniają warunki dla działania swoich organizacji pozarządowych na terenie Małopolski. Jedynie 3,5% wyraża ocenę raczej negatywną, przy czym nie odnotowano w ogóle ocen zdecydowanie negatywnych ( bardzo złe ). Rozkład wskazań ilustruje rysunek pierwszy. Rys. 1. Ocena warunków działania organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego. Ani dobre ani złe 30,5% Raczej złe 3,5% Bardzo dobre 21,0% Raczej dobre 45,0% W ocenie warunków do działania, na tle województwa szczególnie pozytywnie wyróżniają się y: nowosądecki oraz oświęcimski. Najwięcej ocen negatywnych (niespełna 7%) przyznali przedstawiciele organizacji z terenu u krakowskiego. Rozkład ocen w podziale według lokalizacji organizacji przedstawia tabela nr 10. Tabela 10. Ocena warunków działania organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego w zależności od lokalizacji organizacji. Lokalizacja organizacji Bardzo dobre Ocena warunków działania Raczej dobre Ani dobre, ani złe Raczej krakowski 17,2% 37,9% 38,0% 6,9% m. Kraków 9,3% 42,7% 45,3% 2,7% nowosądecki 40,5% 45,2% 11,9% 2,4% oświęcimski 34,5% 41,4% 20,7% 3,4% tarnowski 12,0% 64,0% 20,0% 4,0% złe 16/91
Rys. 2. Ocena zmiany warunków działania organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego w ciągu ostatnich 2 lat. 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 25,5% Poprawa 56,5% Brak zmian 8,0% 6,0% 4,0% Pogorszenie Nie można ocenić* Trudno powiedzieć *-respondent działa w organizacji krócej niż 2 lata W opinii większości badanych, warunki działania organizacji pozarządowych na terenie Małopolski nie uległy w ciągu ostatnich 2 lat większym zmianom. Wśród osób, które dostrzegają w omawianym okresie czasu zmiany, wyraźnie przeważają jednak oceny pozytywne. Rozkład ocen ilustruje rysunek nr 2. Poprawę warunków działania w stosunku do stanu sprzed 2 lat, w największym stopniu wyrażają przedstawiciele organizacji z terenu ów oświęcimskiego oraz tarnowskiego, na brak poprawy lub pogorszenie najczęściej wskazują natomiast przedstawiciele organizacji w ie krakowskim. Dane w dekompozycji na y prezentuje tabela nr 11. Tabela 11. Ocena warunków działania organizacji pozarządowych na terenie województwa małopolskiego w zależności od lokalizacji organizacji. Lokalizacja organizacji Ocena zmiany warunków działania Poprawa Brak zmian Pogorszenie Nie można ocenić Trudno powiedzieć krakowski 24,1% 41,4% 13,8% 6,9% 13,8% m. Kraków 18,7% 63,9% 2,7% 10,7% 4,0% nowosądecki 14,3% 76,2% 9,5% 0,0% 0,0% oświęcimski 48,3% 34,5% 17,2% 0,0% 0,0% tarnowski 40,0% 44,0% 4,0% 8,0% 4,0% *-respondent działa w organizacji krócej niż 2 lata Uzupełnieniem oceny warunków działania organizacji pozarządowych na terenie małopolski jest zestawienie najważniejszych problemów, z którymi organizacje stykały się w czasie ostatnich 2 lat. Ponad 60% organizacji wskazuje, iż w omawianym okresie czasu głównym problemem były trudności w zdobywaniu funduszy, niezbędnych do prowadzenia działań organizacji. W co drugiej organizacji sygnalizowany jest również niedostateczny poziom bezinteresownego zaangażowania obywateli w działalność organizacji. W następnej kolejności wśród najważniejszych utrudnień wymieniano również rozbudowaną biurokracje administracji publicznej oraz skomplikowane formalności związane z korzystaniem ze źródeł dofinansowania. Dodatkowo 43 osoby (23,3%) wskazały na obecność innych przeszkód. Ranking wskazywanych utrudnień prezentuje tabela nr 12. 17/91
Tabela 12. Główne problemy utrudniające funkcjonowanie organizacji na przestrzeni ostatnich 2 lat. Problem % Trudności w zdobywaniu funduszy niezbędnych do prowadzenia działań organizacji 61,0% Brak osób gotowych bezinteresownie angażować się w działania organizacji 50,5% Rozbudowana biurokracja administracji publicznej 33,0% Skomplikowane formalności związane z korzystaniem ze środków grantodawców, sponsorów 31,5% Skomplikowane formalności związane z korzystaniem ze środków Unii Europejskiej 26,5% Trudności w utrzymaniu dobrego personelu 8,5% Niechęć administracji publicznej do współpracy z organizacjami pozarządowymi 8,0% Nadmierna kontrola ze strony administracji publicznej 6,5% Wysokie obciążenia podatkowe organizacji 5,0% Brak współpracy w środowisku organizacji pozarządowych 4,5% Niedoskonałość przepisów regulujących działania organizacji 2,0% Odchodzenie od misji, dla której powstała organizacja 1,5% Inne 23,5% 18/91
Blok B Współpraca z organizacjami i instytucjami na terenie województwa małopolskiego Na jakość warunków działania organizacji pozarządowych składa się również kształt relacji między sektorem pozarządowym a administracją publiczną, oraz efektywność współpracy z pozostałymi organizacjami i podmiotami, które funkcjonują w regionie. W ramach niniejszego badania dokonano analizy systemu współpracy organizacji pozarządowych z wybranymi instytucjami sektora publicznego, jak również innymi podmiotami sektora pozarządowego. Ocenie poddano zarówno skalę wzajemnych kontaktów, jak i znaczenie działań poszczególnych podmiotów dla funkcjonowania organizacji pozarządowych. Kontakty organizacji pozarządowych w ciągu ostatnich 12 miesięcy najczęstsze były z Urzędami Miasta oraz Urzędami Gminy. Dobrze rozwinięta jest również skala kontaktów organizacji z firmami prywatnymi oraz wzajemnych kontaktów organizacji pozarządowych na terenie kraju. Z organizacjami międzynarodowymi kontaktowało się w jakimkolwiek zakresie 40% podmiotów włączonych do badania, przy czym jedynie 10% często. Skalę kontaktów z wybranymi organizacjami i instytucjami ilustruje rysunek nr 3. Rys. 3. Skala kontaktu z wybranymi organizacjami i instytucjami w ciągu ostatnich 12 miesięcy.. Urząd Miasta/Gminy 23,5% 33,0% 20,5% 10,0% 5,5% 7,5% Inne organizacje pozarządowe w Polsce 11,5% 27,5% 23,5% 20,0% 9,0% 8,5% Firmy prywatne 12,0% 27,0% 26,5% 14,0% 8,5% 12,0% Urząd Marszałkowski 4,5% 12,5% 19,5% 14,5% 11,0% 38,0% Starostwo Powiatowe 6,5% 9,0% 17,0% 18,0% 14,5% 35,0% Urząd Wojewódzki 2,0% 8,5% 12,5% 17,0% 16,0% 44,0% Międzynarodowe organizacje pozarządowe 3,0% 6,0% 9,0% 10,5% 11,5% 60,0% Rząd, instytucje państwowe na szczeblu centralnym 0,5% 5,5% 7,5% 16,5% 18,0% 52,0% Wojewódzki Urząd Pracy 1,0% 5,0% 4,5% 7,5% 11,5% 70,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bardzo często Raczej często Ani często, ani sporadycznie Raczej sporadycznie Bardzo sporadycznie Brak kontaktów 19/91
Dane dotyczące skali kontaktów organizacji pozarządowych z instytucjami i organizacjami w podziale według lokalizacji organizacji prezentuje tabela nr 13. Tabela 13. Skala kontaktu z wybranymi organizacjami i instytucjami w ciągu ostatnich 12 miesięcy w zależności od lokalizacji organizacji. Skala kontaktów krakowski m. Kraków nowosądecki Kontakty z Urzędem Miasta, Urzędem Gminy oświęcimski tarnowski Bardzo częste 34,5% 5,3% 40,5% 34,5% 24,0% Raczej częste 34,5% 26,7% 42,9% 37,9% 28,0% Ani częste, ani sporadyczne 10,4% 42,7% 2,3% 6,9% 12,0% Raczej sporadyczne 6,9% 12,0% 7,1% 13,9% 8,0% Zdecydowanie sporadyczne 3,4% 8,0% 2,4% 3,4% 8,0% Brak kontaktów 10,3% 5,3% 4,8% 3,4% 20,0% Kontakty z innymi organizacjami pozarządowymi w Polsce Bardzo częste 3,4% 9,3% 16,7% 20,8% 8,0% Raczej częste 27,6% 32,0% 23,8% 31,0% 16,0% Ani częste, ani sporadyczne 20,8% 26,7% 23,9% 27,6% 12,0% Raczej sporadyczne 20,7% 21,3% 21,4% 3,4% 32,0% Zdecydowanie sporadyczne 17,2% 6,7% 7,1% 3,4% 16,0% Brak kontaktów 10,3% 4,0% 7,1% 13,8% 16,0% Kontakty z firmami prywatnymi Bardzo częste 0,0% 22,7% 2,4% 10,3% 12,0% Raczej częste 24,1% 30,7% 23,8% 20,7% 32,0% Ani częste, ani sporadyczne 27,7% 30,6% 31,0% 20,7% 12,0% Raczej sporadyczne 17,2% 6,7% 21,4% 13,8% 20,0% Zdecydowanie sporadyczne 6,9% 4,0% 11,9% 13,8% 12,0% Brak kontaktów 24,1% 5,3% 9,5% 20,7% 12,0% Kontakty z Urzędem Marszałkowskim Bardzo częste 3,4% 4,0% 4,8% 6,9% 4,0% Raczej częste 13,8% 6,7% 7,1% 27,6% 20,0% Ani częste, ani sporadyczne 20,7% 24,0% 23,8% 10,3% 8,0% Raczej sporadyczne 10,3% 13,3% 9,5% 17,2% 28,0% Zdecydowanie sporadyczne 13,8% 13,3% 11,9% 7,0% 4,0% Brak kontaktów 37,9% 38,7% 42,9% 31,0% 36,0% Kontakty ze Starostwem Powiatowym Bardzo częste 0,0% 1,3% 11,9% 13,8% 12,0% Raczej częste 10,3% 2,7% 4,8% 24,2% 16,0% Ani częste, ani sporadyczne 24,2% 13,4% 19,1% 20,7% 12,0% Raczej sporadyczne 13,8% 20,0% 9,5% 20,7% 28,0% Zdecydowanie sporadyczne 10,3% 17,3% 19,0% 10,3% 8,0% Brak kontaktów 41,4% 45,3% 35,7% 10,3% 24,0% Kontakty z Urzędem Wojewódzkim Bardzo częste 0,0% 1,3% 2,4% 0,0% 8,0% 20/91
Skala kontaktów krakowski m. Kraków nowosądecki oświęcimski tarnowski Raczej częste 6,9% 12,0% 0,0% 13,8% 8,0% Ani częste, ani sporadyczne 0,0% 26,7% 4,8% 6,9% 4,0% Raczej sporadyczne 17,2% 17,3% 19,0% 13,8% 16,0% Zdecydowanie sporadyczne 13,8% 16,0% 19,0% 17,2% 12,0% Brak kontaktów 62,1% 26,7% 54,8% 48,3% 52,0% Kontakty z międzynarodowymi organizacjami pozarządowymi Bardzo częste 0,0% 2,7% 4,8% 6,9% 0,0% Raczej częste 0,0% 14,7% 0,0% 0,0% 4,0% Ani częste, ani sporadyczne 3,5% 14,7% 2,4% 6,9% 12,0% Raczej sporadyczne 0,0% 18,6% 7,1% 6,9% 8,0% Zdecydowanie sporadyczne 10,3% 16,0% 7,1% 13,8% 4,0% Brak kontaktów 86,2% 33,3% 78,6% 65,5% 72,0% Kontakty z instytucjami państwowymi na szczeblu centralnym Bardzo częste 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% 0,0% Raczej częste 0,0% 5,3% 11,9% 6,9% 0,0% Ani częste, ani sporadyczne 0,0% 10,8% 7,1% 10,3% 4,0% Raczej sporadyczne 17,3% 25,3% 4,8% 13,8% 12,0% Zdecydowanie sporadyczne 10,3% 24,0% 14,3% 17,2% 16,0% Brak kontaktów 72,4% 33,3% 61,9% 51,8% 68,0% Kontakty z Wojewódzkim Urzędem Pracy Bardzo częste 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% 4,0% Raczej częste 3,4% 5,3% 0,0% 10,3% 8,0% Ani częste, ani sporadyczne 7,0% 6,7% 0,0% 6,9% 0,0% Raczej sporadyczne 10,3% 6,7% 4,8% 6,9% 12,0% Zdecydowanie sporadyczne 6,9% 16,0% 7,1% 13,8% 8,0% Brak kontaktów 72,4% 64,0% 88,1% 62,1% 68,0% Kolejnym etapem badania było dokonanie oceny, na ile omawiane instytucje ułatwiają lub utrudniają z punktu widzenia danej organizacji prowadzenie przez nią działalności. W każdym przypadku część organizacji zadeklarowała, iż działania te w ogóle ich nie dotyczą. Oceny przydzielone przez reprezentantów tych organizacji, których działalność jest w jakiś sposób warunkowana przez działania omawianych instytucji, przydzielono do pięciostopniowej skali: 5- Bardzo ułatwiają 4 Raczej ułatwiają 3 Ani ułatwiają, ani utrudniają 2 Raczej utrudniają 1 Bardzo utrudniają 21/91
W oparciu o wskazania respondentów dokonano sumarycznej oceny wpływu danego podmiotu na działalność organizacji pozarządowych za pomocą średniej arytmetycznej dokonanych ocen. Otrzymano w ten sposób wskaźnik przyjmujący wartości z przedziału 1-5 o następującej interpretacji: 1-działalność ma wpływ zdecydowanie utrudniający, 5- działalność ma wpływ zdecydowanie ułatwiający prowadzenie działań przez organizacje pozarządowe. Rys. 4. Ocena (w skali 1-5) wpływu na działalność organizacji pozarządowych wybranych organizacji i instytucji. Firmy prywatne Urząd Miasta/Gminy Inne organizacje pozarządowe w Polsce Międzynarodowe organizacje pozarządowe Urząd Marszałkowski Starostwo Powiatowe Urząd Wojewódzki Wojewódzki Urząd Pracy Rząd, instytucje państwowe na szczeblu centralnym 88,5% 96,0% 89,0% 44,5% 65,0% 68,5% 53,5% 33,5% 53,5% 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 N% - procent organizacji, które wskazały iż działalność ocenianych instytucji ich dotyczy 3,77 3,76 3,67 3,56 3,56 3,39 3,35 3,19 3,08 Podmioty, z którymi organizacje pozarządowe kontaktowały się najczęściej, otrzymały zarazem najwyższe średnie oceny przydatności działań na rzecz działalności sektora pozarządowego. W największym stopniu działalność organizacji pozarządowych ułatwiają firmy prywatne oraz Urzędy Miasta i Gminy, a w dalszej kolejności również inne organizacje pozarządowe działające na terenie kraju. Najniżej oceniono pomocność działań inicjowanych przez instytucje państwowe na szczeblu wojewódzkim oraz centralnym. Zestawienie ocen ilustruje rysunek 4. Średnie ocen wpływu wybranych instytucji i organizacji różnią się w obrębie poszczególnych ów. Dane w podziale według lokalizacji podmiotów włączonych do badania prezentuje tabela nr 14. Tabela 14. Ocena (w skali 1-5) wpływu na działalność organizacji pozarządowych wybranych organizacji i instytucji w zależności od lokalizacji organizacji. Organizacja/instytucja krakowski m. Kraków Średnia ocen wpływu nowosądecki oświęcimski tarnowski Firmy prywatne 3,75 4,04 3,37 3,57 3,85 22/91
Średnia ocen wpływu Organizacja/instytucja krakowski m. Kraków nowosądecki oświęcimski tarnowski Urząd Miasta, Urząd Gminy 4,22 3,54 3,76 3,90 3,71 Inne organizacje pozarządowe w Polsce Międzynarodowe organizacje pozarządowe 3,74 3,68 3,54 3,77 3,65 3,00 3,69 3,56 3,17 3,86 Urząd Marszałkowski 3,56 3,45 3,67 3,57 3,75 Starostwo Powiatowe 3,47 3,24 3,11 3,71 3,60 Urząd Wojewódzki 3,09 3,46 2,92 3,31 3,55 Wojewódzki Urząd Pracy 3,10 3,20 2,83 3,46 3,13 Rząd, instytucje państwowe na szczeblu centralnym 2,80 3,11 3,05 3,06 3,33 23/91
Blok C Współpraca z Urzędem Marszałkowskim W ramach zagadnienia współpracy organizacji pozarządowych z administracją publiczną szczególną uwagę poświęcono ocenie współpracy z Urzędem Marszałkowskim. Blok pytań dotyczących tej współpracy pozwolił zarówno na ocenę skali kontaktów organizacji pozarządowych z Urzędem Marszałkowskim, jak i poznanie opinii przedstawicieli organizacji na temat form tej współpracy. Poszczególne formy oceniane były w dwóch wymiarach: ważności oraz zaspokojenia potrzeb organizacji pozarządowych, co pozwoliło na dokonanie syntetycznego opisu potrzeb przedstawicieli organizacji pozarządowych w Małopolsce. W ciągu ostatnich 2 lat bezpośrednią współpracę z Urzędem Marszałkowskim, w jakiejkolwiek formie, podjęła nieco ponad jedna trzecia organizacji pozarządowych. Dane ilustruje rysunek nr 5. Rys. 5. Fakt podjęcia w ciągu ostatnich 2 lat współpracy z Urzędem Marszałkowskim. Nie 63,0% Tak 37,0% Współpraca z Urzędem Marszałkowskim miała miejsce na największą skalę w obrębie u oświęcimskiego, gdzie podjęcie bezpośredniej współpracy w ciągu ostatnich 2 lat deklaruje ponad połowa organizacji włączonych do badania. Wyraźnie niższy poziom współpracy rysuje się natomiast wśród przedstawicieli organizacji z terenu u tarnowskiego. Dane w podziale według lokalizacji organizacji ilustruje rysunek nr 6. Rys. 6. Fakt podjęcia w ciągu ostatnich 2 lat współpracy z Urzędem Marszałkowskim w zależności od lokalizacji organizacji. 60,0% 55,2% 50,0% 40,0% 30,0% 31,0% 36,0% 42,9% 20,0% 16,0% 10,0% 0,0% krakowski m.kraków nowosądecki ooświęcimski tarnowski 24/91
Do najczęściej deklarowanych form współpracy należały: składanie przez organizacje ofert w organizowanych przez Urząd Marszałkowski konkursach grantowych oraz uczestnictwo w różnego typu spotkaniach i konferencjach. Blisko 40% organizacji skorzystało również z proponowanej przez Urząd oferty szkoleniowej. W najmniejszym zakresie organizacje uczestniczyły w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa oraz w organizowanych przezeń komitetach, radach i komisjach. Dodatkowo 22 podmioty (29,7%) wskazały na podejmowanie innych form współpracy (rysunek nr 7). Rys. 7. Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim. Składanie ofert w konkursach grantowych, organizowanych przez Urząd Marszałkowski Uczestnictwo w innych spotkaniach i konferencjach organizowanych przez Urząd Marszałkowski 51,4% 56,8% Korzystanie ze szkoleń organizowanych dla organizacji pozarządowych przez Urząd Marszałkowski 39,2% Uczestnictwo w Małopolskim Forum Organizacji Pozarządowych Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie 28,4% 32,4% Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa "Źródła finansowania projektów" Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa Uczestnictwo w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd województwa 16,2% 16,2% 21,6% Inne 29,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Przedstawiciele tych organizacji, które podjęły współpracę z Urzędem Marszałkowskim w ramach poszczególnych omawianych form, dokonali ponadto oceny zadowolenia z tej współpracy przez pryzmat ostatnich dwóch lat. Oceny respondentów przyporządkowano do następującej pięciostopniowej skali: 5 Zdecydowanie zadowolony 4 raczej zadowolony 3 Ani zadowolony, ani niezadowolony 2 Raczej niezadowolony 25/91
1 Zdecydowanie niezadowolony W oparciu o wskazania respondentów dokonano sumarycznej oceny zadowolenia z poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim za pomocą średniej arytmetycznej wystawionych ocen. Otrzymany w ten sposób wskaźnik przyjmuje wartości z zakresu 1-5, o następującej interpretacji: 1-obszar związany z najmniejszym niezadowoleniem, 5-obszar związany z największym zadowoleniem. W ramach współpracy Urzędem Marszałkowskim organizacje pozarządowe cenią najwyżej: składanie ofert w konkursach grantowych, uczestnictwo w różnego typu spotkaniach i konferencjach oraz uczestnictwo w szkoleniach dla organizacji pozarządowych. Relatywnie najniżej oceniono natomiast zadowolenie z udziału w konsultacjach dokumentów programowych samorządu oraz z uczestnictwa w powoływanych przez samorząd województwa komitetach, radach i komisjach. Ranking ocen poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim przedstawiono na rysunku nr 8. Rys. 8. Ocena (w skali 1-5) zadowolenia z poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim. Składanie ofert w konkursach grantowych, organizowanych przez Urząd Marszałkowski Uczestnictwo w innych spotkaniach i konferencjach organizowanych przez Urząd Marszałkowski Korzystanie ze szkoleń organizowanych dla organizacji pozarządowych przez Urząd Marszałkowski 4,00 4,00 4,06 Uczestnictwo w Małopolskim Forum Organizacji Pozarządowych Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie 3,92 3,92 Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa "Źródła finansowania projektów" 3,79 Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa Uczestnictwo w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd województwa 3,62 3,58 Inne 4,18 3,20 3,30 3,40 3,50 3,60 3,70 3,80 3,90 4,00 4,10 4,20 Zestawienie danych dotyczących zakresu oraz zadowolenia z podejmowanej współpracy w podziale według lokalizacji organizacji prezentuje tabela nr 15. 26/91
Tabela 15. Skala oraz ocena poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim w zależności od lokalizacji organizacji. krakowski m. Kraków nowosądecki oświęcimski tarnowski Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim % organizacji które podjęły współpracę Średnia ocen zadowolenia (1-5) % organizacji które podjęły współpracę Średnia ocen zadowolenia (1-5) % organizacji które podjęły współpracę Średnia ocen zadowolenia (1-5) % organizacji które podjęły współpracę Średnia ocen zadowolenia (1-5) % organizacji które podjęły współpracę Średnia ocen zadowolenia (1-5) Korzystanie ze szkoleń organizowanych dla organizacji pozarządowych przez UM Uczestnictwo w Małopolskim Form Organizacji Pozarządowych Uczestnictwo w innych spotkaniach i konferencjach organizowanych przez UM Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa "Źródła finansowania projektów" Składanie ofert w konkursach grantowych, organizowanych przez UM Uczestnictwo w komitetach, radach, powoływanych przez samorząd województwa Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie Inne 22,2% 3,00 29,6% 3,75 38,9% 3,71 31,3% 4,20 50,0% 4,00 66,7% 3,67 40,7% 3,64 50,0% 4,22 62,5% 4,10 50,0% 4,00 66,7% 4,00 44,4% 3,83 61,1% 4,09 62,5% 4,10 75,0% 4,00 33,3% 3,33 29,6% 3,88 38,9% 3,14 18,8% 4,33 0,0% X 66,7% 3,67 14,8% 3,50 33,3% 4,33 68,8% 4,18 50,0% 4,00 11,1% 4,00 11,1% 3,67 44,4% 4,25 25,0% 4,00 0,0% X 33,3% 3,67 11,1% 3,33 22,2% 3,50 12,5% 4,00 0,0% X 22,2% 4,00 7,4% 3,00 38,9% 4,00 6,3% 5,00 0,0% X 11,1% 4,00 55,6% 4,20 33,3% 4,17 0,0% X 0,0% X 27/91
Niezależnie od tego czy w dotychczasowej działalności organizacji miała miejsce współpraca z Urzędem Marszałkowskim, przedstawiciele organizacji pozarządowych dokonali oceny ważności każdego z omawianych działań, z punktu widzenia potrzeb własnych organizacji. W każdym przypadku część organizacji zadeklarowała, iż omawiane formy współpracy w ogóle ich nie dotyczą. Oceny przydzielone przez reprezentantów tych organizacji, których działalność jest w jakiś sposób warunkowana przez omawiane działania Urzędu Marszałkowskiego, przydzielono do następującej pięciostopniowej skali: 5 Zdecydowanie ważne 4 Raczej ważne 3 Ani ważne, ani nieważne 2 Raczej nieważne 1 Zdecydowanie nieważne W oparciu o wskazania respondentów dokonano syntetycznej oceny ważności poszczególnych działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski za pomocą średniej arytmetycznej przyznanych ocen. Utworzony w ten sposób wskaźnik ocen przyjmuje wartości z zakresu 1-5, o następującej interpretacji: 1-działanie zupełnie nieważne, 5-działanie bardzo ważne. Za działania o najważniejszym znaczeniu z punktu widzenia poszczególnych organizacji pozarządowych uznano: uczestnictwo w organizowanych przez Urząd Marszałkowski różnego typu spotkaniach i konferencjach, możliwość korzystania z bezpłatnego wydawnictwa Źródła finansowania projektów oraz współudział organizacji pozarządowych w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa. Relatywnie najniżej oceniono natomiast znaczenie pomocy przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie. Ranking ważności działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski przedstawiono na rysunku nr 9. 28/91
Rys. 9. Ocena (w skali 1-5) ważności poszczególnych działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski. Uczestnictwo w innych spotkaniach i konferencjach organizowanych przez Urząd Marszałkowski 81,0% 3,85 Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa "Źródła finansowania projektów" 82,5% 3,70 Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa Korzystanie ze szkoleń organizowanych dla organizacji pozarządowych przez Urząd Marszałkowski Składanie ofert w konkursach grantowych, organizowanych przez Urząd Marszałkowski Uczestnictwo w Małopolskim Forum Organizacji Pozarządowych Uczestnictwo w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd województwa 81,5% 80,5% 78,0% 81,0% 77,0% 3,61 3,53 3,52 3,51 3,46 Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie 75,5% 3,26 N% - procent organizacji których dotyczą oceniane działania Inne 33,5% 3,27 2,80 3,00 3,20 3,40 3,60 3,80 4,00 Hierarchia ważności poszczególnych działań Urzędu Marszałkowskiego z punktu widzenia potrzeb organizacji pozarządowych kształtuje się różnie w obrębie poszczególnych ów. Dane w podziale ze względu na lokalizację organizacji przedstawiono w tabeli nr 16. Tabela 16. Ocena (w skali 1-5) ważności poszczególnych działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski instytucji w zależności od lokalizacji organizacji. Średnia ocen ważności Działanie krakowski m. Kraków nowosądecki oświęcimski tarnowski Uczestnictwo w Małopolskim Forum Organizacji Pozarządowych Składanie ofert w konkursach grantowych, organizowanych przez Urząd Marszałkowski Uczestnictwo w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd województwa Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa "Źródła finansowania projektów" 3,75 3,26 3,45 3,88 3,76 3,87 3,31 3,13 4,00 4,11 3,69 3,23 2,97 4,14 4,16 3,94 3,52 3,03 4,32 4,38 29/91
Średnia ocen ważności Działanie krakowski m. Kraków nowosądecki oświęcimski tarnowski Uczestnictwo w innych spotkaniach i konferencjach organizowanych przez Urząd Marszałkowski Korzystanie ze szkoleń organizowanych dla organizacji pozarządowych przez Urząd Marszałkowski Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa 4,06 3,63 3,70 4,05 4,36 3,81 3,46 3,23 3,57 3,95 3,56 2,99 3,04 3,85 3,72 3,76 3,57 2,85 3,95 4,41 Inne 2,75 3,26 3,50 3,17 4,00 Analiza poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim w dwóch wymiarach: ważności oraz zadowolenia, pozwoliła na dokonanie syntetycznej oceny stopnia zadowolenia organizacji pozarządowych oraz ich oczekiwań wobec kształtu tej współpracy. W wyniku dokonanej analizy wyróżniono obszary wysoko oraz nisko oceniane w aspekcie zadowolenia, w kontekście wysokości oceny ich ważności. Jako kryterium wysokiej/niskiej oceny w danym aspekcie przyjęto wartość odpowiednio powyżej/poniżej średniej ocen przyznanych poszczególnym formom współpracy. Wynikiem dokonanej analizy jest przyporządkowanie poszczególnych form współpracy z Urzędem Marszałkowskim do pięciu klas. Graficzną ilustrację przeprowadzonej klasyfikacji prezentuje rysunek nr 10. 30/91
Rys. 10. Syntetyczna ocena (w skali 1-5) ważności i zadowolenia z poszczególnych działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski. Legenda 4,10 6. Szkolenia dla organizacji pozarządowych 1. 4,00 1. 3. Małopolskie Forum Organizacji 8. 2. 2. Pozarządowych 3,90 Średnia ocena zadowolenia 3,80 3,70 3,60 3,50 7. 3,20 3,30 3,40 3,50 3,60 3,70 3,80 3,90 4. Średnia ocena ważności 5. 3. Spotkania i konferencje 4. 5. 6. 7. 8. Konsultacje dokumentów programowych samorządu województwa Bezpłatne wydawnictwo Źródła finansowania projektów Składanie ofert w konkursach grantowych Udział w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd wojewódzki Pomoc urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim wysoko oceniane w aspekcie zadowolenia, o wysokiej ważności: Uczestnictwo w różnego typu spotkaniach i konferencjach organizowanych przez Urząd Marszałkowski Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim wysoko oceniane w aspekcie zadowolenia, o umiarkowanej ważności: Korzystanie ze szkoleń organizowanych przez Urząd Marszałkowski dla organizacji pozarządowych Uczestnictwo w Małopolskim Forum Organizacji Pozarządowych Składanie ofert w konkursach grantowych Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim wysoko oceniane w aspekcie zadowolenia, o mniejszej ważności: Korzystanie z pomocy urzędników przy pisaniu wniosków o fundusze europejskie 31/91
Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim niżej oceniane w aspekcie zadowolenia, o wysokiej ważności: Korzystanie z bezpłatnego wydawnictwa Źródła finansowania projektów Udział w konsultacjach dokumentów programowych samorządu województwa Formy współpracy z Urzędem Marszałkowskim niżej oceniane w aspekcie zadowolenia, o mniejszej ważności: Uczestnictwo w komitetach, radach, komisjach powoływanych przez samorząd województwa Zamykając blok pytań poświeconych współpracy z Urzędem Marszałkowskim, przedstawicieli tych organizacji które nie prowadziły w trakcie ostatnich 2 lat bezpośredniej współpracy z Urzędem poproszono o wskazanie przyczyn, dla których nie zdecydowali się na jej podjęcie. Do najczęściej wskazywanych przyczyn braku podejmowania przez organizacje pozarządowe bezpośredniej współpracy z Urzędem Marszałkowskim należą ograniczenia samych organizacji pomimo zainteresowania współpracą w ramach jednorazowych projektów, 27% z nich nie ma wystarczających zasobów (finansowych i ludzkich) aby opracować wniosek. W następnej kolejności przedstawiciele organizacji pozarządowych wskazywali na brak dostatecznego dostępu do informacji o możliwościach współpracy, lub brak wspólnych celów, w ramach których współpraca mogłaby zostać nawiązana. Wszystkie wskazania prezentuje tabela nr 17. Tabela 17. Główne przyczyny braku podjęcia współpracy z Urzędem Marszałkowskim w ciągu ostatnich 2 lat Przyczyna % Organizacja jest zainteresowana współpracą w ramach jednorazowych projektów, ale nie ma odpowiednich zasobów (finansowych i ludzkich) aby opracować wniosek 27,0% Organizacja nie posiada informacji o możliwościach współpracy z samorządem wojewódzkim 23,8% Brak wspólnych celów, w ramach których organizacja mogłaby nawiązać współpracę z Urzędem Marszałkowskim 23,0% Organizacja jest zainteresowana współpracą w ramach jednorazowych projektów, ale nie znalazła odpowiedniego dla swojej działalności statutowej rodzaju konkursu 19,8% Wniosek który złożyła organizacja został odrzucony 17,5% Organizacja nie jest zainteresowana współpracą z samorządem wojewódzkim 16,7% Inne 16,7% 32/91
Blok D Potrzeby informacyjne i promocyjne organizacji pozarządowych Wykorzystanie w pełni możliwości wsparcia ze strony jednostek administracji publicznej przez organizacje pozarządowe zależy w dużej mierze od dostępności informacji o możliwych formach nawiązania współpracy. Informacji w zakresie możliwości wsparcia lub współpracy z Urzędem Marszałkowskim (w tym również Wojewódzkim Urzędem Pracy) poszukuje około 87% organizacji włączonych do badania. Do najchętniej wykorzystywanych źródeł informacji należą portale internetowe (portale: Wrota Małopolski, www.małopolska.pl, www.małoposlkie.pl/ngo). Popularnymi źródłami informacji są także: media (radio, telewizja, prasa) oraz strona www.ngo.pl. Ranking źródeł informacji wykorzystywanych przez małopolskie organizacje pozarządowe prezentuje rysunek nr 11. Rys. 11. Źródła informacji na temat możliwości współpracy z Urzędem Marszałkowskim oraz Wojewódzkim Urzędem Pracy. Portal Wrota Małopolski www.malopolska.pl, www.malopolskie.pl/ngo 56,0% Media(prasa, radio, telewizja) 48,0% Strona www.ngo.pl 40,0% Kontakty osobiste z urzędnikami Od innych organizacji pozarządowych Szkolenia, konferencje Informacja telefoniczna od urzędnika Nie jestem zainteresowany/a takimi informacjami 28,0% 27,5% 21,5% 16,0% 13,5% Inne 2,0% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego 2007-2013 wśród najważniejszych działań, podejmowanych w ramach realizacji polityki wspierania organizacji sektora pozarządowego wymienia między innymi wzmacnianie wizerunku organizacji pozarządowych i instytucji obywatelskich. 33/91
Ocenie respondentów poddano 5 form działań na rzecz promocji organizacji pozarządowych, podejmowanych przez Urząd Marszałkowski. W ocenie każdego z działań udział głosów pozytywnych zdecydowanie przewyższa udział głosów niezadowolenia, jednak nie wszystkie formy są przez przedstawicieli organizacji pozarządowych w podobnym stopniu znane i rozpoznawane. Rozkład ocen respondentów ilustruje rysunek nr 12. Rys. 12. Ocena wybranych działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski na rzecz promocji organizacji pozarządowych. 1,0% Patronat Marszałka Województwa dla przedsięwzięć organizacji pozarzadowych 21,0% 45,5% 12,0% 4,5% 5,0% 11,0% 5,5% Działalność Małopolskich Ośrodków Wspierania Organizacji Pozarządowych Nagroda Marszałka Województwa "Kryształy Soli" dla najlepszych organizacji pozarządowych w Małopolsce Organizacje wystaw /targów małoposlkich organizacji pozarządowych 8,5% 21,0% 19,0% 43,5% 14,5% 3,0% 12,5% 1,0% 32,5% 14,0% 11,5% 5,0% 17,0% 1,5% 34,5% 18,5% 7,0% 9,5% 20,5% 1,5% Konkurs "Amicus Hominum" 5,5% 18,5% 12,0% 7,5% 5,5% 49,5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zdecydowanie ważne Raczej ważne Ani ważne ani nieważne Raczej nieważne Zdecydowanie nieważne Trudno powiedzieć Nie słyszałem o takim działaniu Stopień znajomości poszczególnych działań promocyjnych Urzędu Marszałkowskiego na rzecz organizacji pozarządowych przedstawia się niejednorodnie w obrębie poszczególnych ów. Rozkład znajomości oraz ocen respondentów w podziale ze względu na lokalizację organizacji prezentuje tabela nr 18. Tabela 18. Ocena wybranych działań podejmowanych przez Urząd Marszałkowski na rzecz promocji organizacji pozarządowych w zależności od lokalizacji organizacji. Skala kontaktów krakowski m. Kraków nowosądecki oświęcimski Patronat Marszałka Województwa dla przedsięwzięć organizacji pozarządowych tarnowski Zdecydowanie ważne 13,8% 16,0% 14,3% 37,9% 36,0% Raczej ważne 31,0% 58,7% 40,5% 34,5% 44,0% Ani ważne ani nieważne 10,3% 12,0% 16,6% 3,5% 16,0% Raczej nieważne 0,0% 4,0% 11,9% 3,5% 0,0% 34/91