RAPORT Z BADANIA OPINII MAZOWIECKIEGO FORUM TERYTORIALNEGO (MFT) NA TEMAT DZIAŁALNOŚCI MAZOWIECKIEGO OBSERWATORIUM TERYTORIALNEGO (MOT) Dr Aneta Śledź

Transkrypt

1 RAPORT Z BADANIA OPINII MAZOWIECKIEGO FORUM TERYTORIALNEGO (MFT) NA TEMAT DZIAŁALNOŚCI MAZOWIECKIEGO OBSERWATORIUM TERYTORIALNEGO (MOT) Dr Aneta Śledź Warszawa 2013

2 Metodologia Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety, która została rozdana członkom Mazowieckiego Forum Terytorialnego na pierwszym posiedzeniu MFT w dniu 27 maja b.r. Głównym celem badań było poznanie opinii interesariuszy rozwoju na temat funkcjonowania Mazowieckiego Obserwatorium Terytorialnego. Celami dodatkowymi projektu były: promocja działalności Mazowieckiego Obserwatorium Terytorialnego; budowa pozytywnych relacji z instytucjami bezpośrednio zaangażowanymi w tworzenie procesu strategicznego zarządzania rozwojem. 2

3 Metodologia W wyniku realizacji badania uzyskano 43 zwroty wypełnionych kwestionariuszy ankiety, z czego do dalszych analiz zakwalifikowano 10 zwróconych kwestionariuszy. Struktura próby badawczej przedstawiała się następująco: Sejmik Województwa Mazowieckiego 2 Departament/ jednostka organizacyjna Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego 6 Jednostka samorządu terytorialnego 9 Administracja rządowa 6 Sektor nauki 9 Biznes/organizacje otoczenia biznesu 2 Organizacje pozarządowe 4 Związki zawodowe 1 Inne 2 Brak odpowiedzi - 2 3

4 Wykres 1. Czy istnieje potrzeba powołania MOT? 51% 44% 2% 1 Tak, jest to inicjatywa bardzo cenna dla rozwoju regionu Sądze, że to będzie można ocenić dopiero po jakimś czasie Nie, jest to kolejne działanie organizowane na pokaz 4

5 Wykres 2. Potrzeba powołania MOT /kategorie zawodowe % 33% 67% % 55% 11% 22% Tak, jest to inicjatywa bardzo cenna dla rozwoju regionu Sądze, że to będzie można ocenić dopiero po jakimś czasie Nie, jest to kolejne działanie organizowane na pokaz 5

6 Wykres 3. Ocena głównych obszarów działalności MOT Monitorowanie planowanie i realizacji polityki rozwoju 53% 19% 21% 5% Analiza i prognozowanie proces. społ., gosp. i przestrzennych 44% 21% 2% Edukacja, promocja dobrych praktyk 33% 33% 5% Współpraca z instytucjami zaangażowanymi w rozwój woj. maz. 26% 35% 9% Ewaluacja interwencji współfinans. ze środków UE 23% 42% 23% 9% 5 bardzo potrzebny niepotrzebny 6

7 Wykres 4. Korzyści z funkcjonowania MOT (max 2 odpowiedzi do wyboru) 53% 51% 44% 26% 12% 1 Pełniejsza informacja nt. polityki rozwoju województwa Wpływ na politykę rozwoju Mazowsza Racjonalizacja wydatków publicznych Poprawa jakości polityk publicznych Opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych 7

8 Wykres 5. Korzyści z funkcjonowania MOT /kategorie zawodowe 1,2 1 0,8 0,6 25% 25% 29% 29% 8% 25% 17% 13% 31% 13% 25% 25% 29% 43% 0,4 0,2 0 29% 12% 25% 25% 31% 13% 14% 14% 25% 25% Trudno powiedzieć Pełniejsza informacja nt. polityki rozwoju województwa Racjonalizacja wydatków publicznych Wpływ na politykę rozwoju Mazowsza Opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych Poprawa jakości polityk publicznych 8

9 Wykres 6. Kto skorzysta na powołaniu MOT? (max 2 odpowiedzi) 7 63% 23% 16% 7% 7% 1 Zarząd Województwa Jednostki samorządu terytorialnego Administracja samorządowa Mieszkańcy Mazowsza Biznes Uczelnie wyższe Inna odpowiedź Organizacje pozarządowe 9

10 Wykres 7. Korzyści z powołania MOT (max 2 odpowiedzi) 53% 51% 44% 26% 12% 1 5% Pełniejsza informacja nt. polityki rozwoju województwa Wpływ na politykę rozwoju Mazowsza Racjonalizacja wydatków publicznych Poprawa jakości polityk publicznych Opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych Trudno powiedzieć 10

11 Wykres 8.Czy działania MOT będą miały realny wpływ na cele i kształt polityki rozwoju województwa? 56% 42% 1 2% Trudno powiedzieć Tak Nie 11

12 Wykres 9. Najważniejsze efekty działań MOT (max 2 odpowiedzi) 53% 42% 23% 1 Badania, analizy, opinie dotyczące celów i priorytetów rozwoju województwa Opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego i Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Rekomendacje w zakresie zarządzania polityką rozwoju Opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych Ewaluacja programów współfinansowanych ze środków UE 12

13 Wykres 10. Jakie bariery mogą mieć wpływ na funkcjonowanie MOT? (max 2. odpowiedzi) 7 37% 16% 1 12% 7% Konflikty interesów pomiędzy interesariuszami rozwoju Brak silnej i niezależnej pozycji MOT Brak sprawnej komunikacji i wymiany informacji pomiędzy interesariuszami rozwoju Brak zaangażowania w działalność Mazowieckiego Forum Terytorialnego Niski potencjał analityczny/ organizacyjny MOT 13

14 Wykres 11. Bariery w funkcjonowaniu MOT /kategorie zawodowe % 25% 43% 14% 8% 8% 8% 8% 15% 63% 15% 15% 33% 33% 10 33% 43% 75% 13% 23% 25% 23% 33% 67% Konflikty interesów pomiędzy interesariuszami rozwoju Brak sprawnej komunikacji i wymiany informacji Brak zaangażowania w działalność MFT Brak silnej i niezależnej pozycji MOT Niski potencjał analityczny/ organizacyjny MOT Inne 14

15 Wykres 12. Czy Pana(i) zdaniem istnieje potrzeba budowy systemu monitorowania polityk publicznych? 7 7 2% 1 Tak, większa transparentność polityki rozwoju to korzyść dla wszystkich Tak, zintegrowany system monitorowania polityk publicznych to dla Zarządu Województwa i Urzędu Marszałkowskiego same korzyści Nie, nie ma takiej potrzeby gdyż wprowadzenie takiego systemu tylko utrudni pracę pracownikom Urzędu Marszałkowskiego 15

16 Wykres 13. Kategorie zawodowe respondentów 25% 21% 21% 14% 14% 15% 9% 1 5% 5% 5% 5% 2% 16

17 Wnioski 1. Proces monitorowania planowania i realizacji polityki rozwoju ma ograniczony wpływ na poprawę jakości polityk publicznych. 2. Wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych może napotkać na liczne bariery, wynikające z niechętnej postawy przedstawicieli administracji Urzędu Marszałkowskiego wobec innowacji zarządczych. 3. Analiza i prognozowanie procesów społecznych, gospodarczych i przestrzennych w kontekście celów i priorytetów polityki rozwoju woj. mazowieckiego została uznana za najważniejszy obszar działalności MOT przez Sejmik Województwa i administrację rządową oraz przedstawicieli biznesu, co świadczy o wysokim poziomie świadomości wśród kadry kierowniczej znaczenia koncepcji zarządzania strategicznego zarówno w zarządzaniu terytorium, jak i przedsiębiorstwem. 17

18 Wnioski 4. Wybór monitorowania planowania i realizacji polityki rozwoju jako jednego z 2 priorytetowych obszarów aktywności MOT może świadczyć z jednej strony o potrzebie zwiększenia efektywności polityki rozwoju województwa mazowieckiego, z drugiej zaś, niski odsetek pozytywnych wskazań wśród uznających za priorytet tę dziedzinę działalności MOT w kategorii opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych może wskazywać na powątpiewanie w skuteczność takiego systemu. 5. Kategorią respondentów w sposób najbardziej wyważony oceniającą inicjatywę powołania MOT oraz efekty jego działalności są środowiska naukowe, co prawdopodobnie wynika z zawodowej powściągliwości i skłonności do oceniania na podstawie faktów, a nie opinii. 18

19 Wnioski 6. Wszystkie kategorie respondentów wśród najważniejszych korzyści ze współpracy z MOT wymieniają pełniejszą wiedzę na temat polityki rozwoju województwa. O ile taka deklaracja nie dziwi w odniesieniu do organizacji pozarządowych czy środowisk naukowych, o tyle wysoki odsetek odpowiedzi w tej kategorii wśród przedstawicieli administracji samorządowej wskazuje prawdopodobnie na luki w systemie komunikacji wewnętrznej jednostek i departamentów Urzędu Marszałkowskiego. 7. Największy odsetek odpowiedzi pozytywnych w kategorii zwiększenie wpływu na politykę rozwoju województwa w wyniku współpracy z MOT wśród administracji samorządowej, może wskazywać na nierówną partycypację w planowaniu i realizowaniu polityki rozwoju województwa mazowieckiego na poziomie instytucjonalnym. 19

20 Wnioski 8. Racjonalizacji wydatków publicznych jako efektu działań MOT w największym stopniu oczekują przedstawiciele Sejmiku, następnie sektor nauki, administracja rządowa i środowiska biznesowe; nie oczekują natomiast przedstawiciele jednostek organizacyjnych i departamentów Urzędu Marszałkowskiego, co może świadczyć o powątpiewaniu w skuteczność wprowadzenia systemu monitorowania polityk publicznych. 9. Większość respondentów oczekuje od MOT rozwijania działalności badawczej, następnie opracowania i wdrożenia systemu monitorowania dokumentów strategicznych województwa oraz rekomendacji w zakresie zarządzania polityką rozwoju. 20

21 Wnioski 10. Poprawy jakości polityk publicznych w wyniku działalności MOT oczekują przede wszystkim interesariusze rozwoju pośrednio uwikłani w kreowanie polityki rozwoju województwa: organizacje pozarządowe, naukowcy, biznesmeni oraz przedstawiciele oraz w mniejszym stopniu administracja rządowa; natomiast nie jest ona priorytetem w tym kontekście dla głównych aktorów polityki rozwoju województwa mazowieckiego, co może świadczyć o postawie powątpiewającej w skuteczność działań MOT wśród decydentów polityki rozwoju Mazowsza. 11. Powyższa teza znajduje odzwierciedlenie także w rozkładzie odpowiedzi na pytanie o wpływ MOT na kreowanie polityki rozwoju województwa większość respondentów w tym zakresie prezentuje ostrożną, wyczekującą postawę poprzez wybór opcji trudno powiedzieć. 21

22 Wnioski 12. Za mniej ważne efekty działań MOT uznano opracowanie i wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych oraz ewaluację programów współfinansowanych z UE. Taka postawa może mieć związek z obawami związanymi z oceną efektów pracy respondentów, w wielu przypadkach reprezentujących kadrę kierowniczą i zarządczą instytucji będących potencjalnym przedmiotem oceny w procesach monitorowania. 13. Wskazanie na konflikty pomiędzy interesariuszami rozwoju jako największej potencjalnej bariery mogącej mieć wpływ na funkcjonowanie MOT świadczy o braku zaufania oraz wskazuje na niski poziom kapitału społecznego zarówno w wymiarze jednostkowym, jak i instytucjonalnym wśród interesariuszy rozwoju województwa mazowieckiego. 22

23 Dziękuję za uwagę 23