Przedmiotowe ocenianie z przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości w Zespole Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. Marii Dąbrowskiej opracowała: Anna Grzybowska Podstawa prawna 1) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2015 poz. 843); 2) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 poz. 977 z późn. zm.); 3) 34a Statutu Zespołu Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych we Wrocławiu. Cele przedmiotowego oceniania 1. Rozpoznawanie poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanego programu nauczania; 2. informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz postępach w tym zakresie; 3. motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce; 4. udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju; 5. dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia. Przedmiot oceniania Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia obejmuje: 1. wiadomości- (stopień rozumienia i zapamiętania nabytych informacji) oraz korelowanie ich z wiedzą nabytą na innych przedmiotach; 2. umiejętności przedmiotowe (umiejętność poszukiwania wiedzy, umiejętność praktycznego działania, umiejętność komunikowania się) 3. postawy i wartości kształtowane w procesie dydaktycznym ( postawy przedsiębiorcze) Zakres przedmiotowego oceniania 1. sformułowanie wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych; 1
2. ustalenie sposobów i form sprawdzających poziom zdobytej wiedzy i nabytych umiejętności i postaw a także częstotliwość ich występowania; 3. ustalenie kryteriów ocenienia bieżącego; 4. ustalanie ocen bieżących oraz ich wag; 5. ustalenie śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych (w szczególności wskazanie tych form sprawdzania wiedzy i umiejętności, które są niezbędne do otrzymania oceny pozytywnej) 6. ustalenie warunków i trybu uzyskana wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych; 7. ustalenie zasad informowania ucznia o poziomie jego wiedzy i postępach w nauce; 8. ustalenie zasad współpracy w zakresie pomocy w nauce i samodzielnego rozwoju ucznia (poprawy); 9. przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych. Ad 1. Wymagania edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych Wymagania edukacyjne Oczekiwane osiągnięcia ucznia, opisane jako wykaz czynności, które uczeń powinien opanować oraz wiedza, którą powinien posiąść, przewidziane w podstawie programowej oraz realizowanym programie nauczania są sformułowane w planie wynikowym do realizowanego przedmiotu. W ramach przedmiotu podstawy przedsiębiorczości warunkiem uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny śródrocznej i rocznej, jest opanowanie wiadomości i umiejętności co najmniej na poziomie40% w stosunku do wymagań edukacyjnych. Kryteria ocen klasyfikacyjnych śródrocznych i rocznych Ocena Poziom opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych 1 (niedostateczna) poniżej 40% wymagań Uczeń: nie rozumie poleceń nauczyciela; nie zapamiętuje podstawowych wiadomości; odrzuca pomoc nauczyciela i kolegów w trakcie zajęć; nie wykonuje poleceń, ćwiczeń, prac domowych; nie uczestniczy w wykonywaniu zadań 2
w zespole; nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, 2 (dopuszczająca) 3 (dostateczna) 41-50% wymagań Uczeń: częściowo rozumie polecenia nauczyciela; zapamiętuje podstawowe wiadomości i potrafi je odtworzyć z pomocą nauczyciela; rozpoznaje, nazywa i charakteryzuje z pomocą nauczyciela poznane pojęcia i dokumenty; wykonuje z pomocą nauczyciela proste polecenia i ćwiczenia; uczestniczy w wykonywaniu zadań w zespole; prowadzi zeszyt przedmiotowy, 51-70% wymagań Uczeń: rozumie polecenia i instrukcje; zapamiętuje podstawowe wiadomości i odtwarza je samodzielnie; rozumie omawiane zagadnienia; samodzielnie i poprawnie wykonuje proste ćwiczenia i zadania; umie zastosować zdobyte umiejętności w praktyce; aktywnie uczestniczy w wykonywaniu zadań w zespole; systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy, 4 (dobra) 71-90% wymagań Uczeń: rozumie polecenia i instrukcje; zna omawiane na lekcjach zagadnienia i potrafi je zaprezentować w sposób logiczny i spójny; rozumie omawiane na lekcjach zagadnienia i umie je wyjaśnić innym osobom; 3
potrafi formułować wnioski; uczestniczy w dyskusjach i broni swojego stanowiska; aktywnie uczestniczy w lekcjach; poprawnie i sprawnie wykonuje ćwiczenia i zadania; umie poprawnie zastosować zdobyte umiejętności w praktyce; wykazuje zainteresowanie problematyką ekonomiczną; systematycznie i starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy, 91-100% wymagań Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien spełnić kryteria, jak na ocenę dobrą oraz dodatkowo: posiada bogate wiadomości z zakresu wszystkich treści nauczania podstaw przedsiębiorczości; wykazuje zainteresowanie zjawiskami ekonomicznymi oraz dodatkowymi źródłami informacji dotyczącymi 5 (bardzo dobra) omawianych treści nauczania; umie samodzielnie poszukiwać informacji w różnych źródłach oraz je selekcjonować; właściwie interpretuje zjawiska gospodarcze; potrafi w sposób twórczy rozwiązywać problemy; kieruje pracą zespołu; uczestniczy w konkursach i olimpiadach ekonomicznych i uzyskuje wyróżniające wyniki na poziomie szkolnym. 6 (celująca) Na ocenę celującą uczeń powinien spełnić kryteria, jak na ocenę bardzo dobrą oraz dodatkowo: wykazuje szczególne zainteresowanie gospodarką i ekonomią; zdobywa dodatkową wiedzę z zakresu omawianych zagadnień i przekazuje ją innym uczniom; 4
uczestniczy w konkursach i olimpiadach ekonomicznych i uzyskuje wyróżniające wyniki na poziomie ponadszkolnym; podejmuje się (indywidualnie lub w zespole) wykonania dodatkowych zadań znacznie wykraczających poza program nauczania. Ad. 2 Sposoby i formy sprawdzania osiągnięć uczniów Obowiązują następujące sposoby sprawdzania osiągnięć ucznia z zakresu podstaw przedsiębiorczości: 1. opowiedz ustna; 2. prace pisemne (klasówki, sprawdziany, kartkówki, krzyżówki, testy); 3. ocena wykonywanych ćwiczeń, kart pracy; 4. ocena prac domowych (ćwiczenia, notatki z obserwacji dokonanych przez ucznia, notatki z wycieczek edukacyjnych, notatki dotyczące bieżących wydarzeń gospodarczych); 5. ocena referatu, wystąpienia publicznego; 6. ocena zaangażowania ucznia w realizację projektu edukacyjnego; 7. ocena pracy na lekcji (wypowiedzi ustne, udział w dyskusji, obserwacja zaangażowania uczniów w czasie wykonywania zadań w grupie); 8. udział w konkursach przedmiotowych i olimpiadach; 9. przedsiębiorcze zachowania; 10. ocena za umiejętności komunikacyjne. Pisemne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności: 1. kartkówka obejmująca zakres materiału do trzech ostatnich godzin lekcyjnych, materiał będący tematem pracy domowej, materiał będący tematem lekcji bieżącej (uczeń może korzystać z własnych notatek sporządzonych na lekcji), którą nauczyciel może przeprowadzić bez uprzedzenia; 2. sprawdzian obejmujący zakres materiału do sześciu godzin lekcyjnych, który nauczyciel może przeprowadzić z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem; 3. klasówka obejmująca zakres materiału z działu/rozdziału/epoki, którą nauczyciel może przeprowadzić z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem. Bez względu na nazwy prac pisemnych (np. test, praca klasowa, wypracowanie) pisemna forma sprawdzenia wiedzy ucznia jest kartkówką, sprawdzianem albo klasówką. Poprawione kartkówki są oddawane uczniom do wglądu oraz omówione, w terminie nieprzekraczającym 7 dni roboczych, licząc od dnia ich napisania, a sprawdziany i klasówki w terminie nieprzekraczającym 14 dni roboczych, licząc od dnia ich napisania. 5
W przypadku niezachowania przez nauczyciela wskazanych wyżej terminów z przyczyn przez niego niezawinionych, nauczyciel może wpisać do dziennika jedynie oceny pozytywne i nie może wpisać symbolu 0 z pracy pisemnej, z której uczeń otrzymał ocenę negatywną. O zamiarze przeprowadzenia sprawdzianu i klasówki nauczyciel informuje uczniów ustnie na zajęciach edukacyjnych lub poprzez wpis w terminarzu e-dziennika. Na poprawę sprawdzianu lub klasówki uczeń ma 14 dni roboczych, licząc od dnia wydania uczniom prac do wglądu i ich omówienia przez nauczyciela. Na napisanie po raz pierwszy zaległego sprawdzianu lub klasówki uczeń ma 14 dni roboczych, licząc od dnia ich przeprowadzenia. Jeżeli uczeń nie mógł napisać poprawy lub pracy we wskazanym terminie z powodu usprawiedliwionej nieobecności w szkole, wówczas termin, o którym mowa w niniejszym przepisie liczy się od dnia powrotu do szkoły Ad. 3 Kryteria oceniania W ocenianiu bieżącym ocenie podlegają wiadomości ucznia, umiejętności poszukiwania wiedzy, praktycznego działania, umiejętność komunikowania się i postawy przedsiębiorcze. W ocenianiu bieżącym stosuje się następującą skalę ocen: 1) stopień celujący 6; 2) stopień bardzo dobry 5; 3) stopień dobry - 4; 4) stopień dostateczny 3; 5) stopień dopuszczający 2; 6) stopień niedostateczny - 1. oraz symbol 0, który oznacza nieobecność ucznia na sprawdzianie/klasówce i brak jego zaliczenia. Symbol 0 jest wliczany do średniej dydaktycznej ucznia z przedmiotu. Uczeń ma prawo napisania zaległego sprawdzianu/klasówki lub jego poprawy, co skutkuje: 1) zastąpieniem symbolu 0 (funkcja zastąp ) oceną z poprawy, jeżeli nieobecność została usprawiedliwiona w regulaminowym czasie; 2) zachowaniem symbolu 0 i wpisaniem obok niego uzyskanej oceny, (funkcja popraw ) w sytuacji gdy uczeń nie skorzystał z prawa napisania zaległej pracy pisemnej w terminie, o którym mowa w 34a ust. 5 lub uczeń w regulaminowym czasie nie usprawiedliwił nieobecności albo usprawiedliwił ją po wyznaczonym czasie. Stosowane są również znaki + i - przy ocenach bieżących od 1 do 5. 6
Kryteria ocen bieżących Ocena Poziom opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych 1 (niedostateczna) poniżej 40% wymagań 2 (dopuszczająca) 40-50% wymagań 3 (dostateczna) 51-70% wymagań 4 (dobra) 71-90% wymagań 5 (bardzo dobra) 91-100% wymagań 6 (celująca) Powyżej 100% Ocena osiągnięć ucznia oprócz stopnia opanowania wiadomości i umiejętności uwzględnia także takie kryteria jak: a) biegłość, z jaką uczeń wykonuje zadania (zadanie może być wykonane szybciej lub wolniej, przy pierwszej lub kolejnej próbie, bezbłędnie lub z błędem zauważonym i poprawionym przez ucznia), b) formę opracowania estetyka opracowania, czytelne zapisywanie liczb, c) formę wypowiedzi dobór argumentów, komunikatywność, używanie języka ekonomicznego, d) organizowanie pracy własnej przy wykonywaniu zadań, e) wykorzystywanie komputera do wykonywania zadań, Dodatkowe kryteria mogą podwyższyć ocenę uzyskaną przez ucznia. Uczeń ma prawo do zgłoszenia dwóch nieprzygotowań w semestrze. Nieprzygotowanie uczeń zgłasza niezwłocznie po wejściu do klasy, zanim nauczyciel rozpocznie odpytywanie lub sprawdzanie prac pisemnych. Nieprzygotowanie uczeń winien zgłosić w przypadku: 1) braku przygotowania się do odpowiedzi ustnej; 2) braku zeszytu z odrobionym zadaniem domowym; Zgłoszenie nieprzygotowania nie zwalnia uczniu z udziału w zajęciach czy pisania niezapowiedzianych kartkówek. Nieprzygotowanie ucznia oznacza niewpisanie oceny negatywnej, jeśli w wyniku kontroli wiedzy i umiejętności, uzyska on ocenę niedostateczną. Uczeń ma obowiązek uzupełnienia braków. 7
Uczeń nie ma prawa poprawienia oceny negatywnej w następujących przypadkach: 1) ściąganie lub usiłowanie ściągania na pracach pisemnych; 2) odpisywanie zadań domowych i ćwiczeń; 3) używanie telefonu komórkowego/smartfonu/tabletu podczas pisania kartkówek, klasówek i sprawdzianów. 4) podpowiadanie podczas odpowiedzi ustnych innych uczniów lub na pracach pisemnych. Ad.4 Wagi ocen Przedmiot oceny Forma Waga Wiadomości ucznia klasówka 5 Umiejętności wiedzy Umiejętności działania Umiejętności komunikowania się poszukiwania praktycznego Postawy przedsiębiorcze sprawdzian 4 kartkówka 2 ćwiczenia wykonywane na lekcji, karta pracy 2 odpowiedź ustna 3 praca domowa 2 ukończenie kursów e-learningowych, 3 potwierdzone dyplomem przygotowanie prezentacji na zadany temat 3 referat 2 prace i ćwiczenia wykonywane w grupie 2 udział w konkursach 3 Uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych (koło 3 przedsiębiorczości, uczniowskie miniprzedsiębiorstwo) przygotowanie projektów uczniowskich na skalę 3 szkoły przygotowanie pozaszkolnych projektów 4 uczniowskich studium przypadku 2 przygotowanie CV i listu motywacyjnego 2 autoprezentacja 3 inicjowanie działań o charakterze przedsiębiorczym uczestnictwo w działaniach o charakterze przedsiębiorczym Ad. 5. Ustalenie śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych 4 3 8
Zasady ustalania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych określone są w wewnątrzszkolnym ocenianiu (dalej: WO). Jeżeli uczeń w wyniku klasyfikacji śródrocznej otrzymał ocenę negatywną może ją poprawić u nauczyciela przedmiotu lub w ramach klasówki szkolnej. Na 30 dni przed klasyfikacją roczną ustalana jest przewidywana ocena roczna. Ocena ta może ulec zmianie zgodnie z zasadami określonymi w WO. Przy ustalaniu rocznej oceny klasyfikacyjnej uwzględnia się ocenę śródroczną. Uczeń nie może otrzymać pozytywnej oceny rocznej, jeżeli wystawiona śródroczna ocena była negatywna i nie została poprawiona. Oceny klasyfikacyjne śródroczna i roczna są ocenami ważonymi. Ad. 6 Warunki i tryb uzyskana wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych Uczeń ma prawo ubiegać się o wyższą niż przewidywana ocenę klasyfikacyjną roczną z podstaw przedsiębiorczości. Uzyskanie zgody na podwyższenie oceny klasyfikacyjnej ucznia jest możliwe po spełnieniu następujących warunków: 1) wszystkie nieobecności ucznia są usprawiedliwione; 2) nieobecności ucznia na zajęciach z przedmiotu, z którego ubiega się on o ocenę wyższą, nie przekraczają 30%; 3) uczeń systematycznie poprawiał oceny bieżące z odpowiedzi ustnych i prac pisemnych 4) uczeń nie stosował nieuczciwych metod osiągania pozytywnych ocen. Na 30 dni roboczych przed terminem klasyfikacji nauczyciel przedstawia propozycje ocen rocznych. Jeżeli uczeń lub jego rodzice nie zgadzają się z przewidywaną roczną oceną klasyfikacyjną z zajęć edukacyjnych, z którą zostali zapoznani przez wychowawcę oddziału na spotkaniu z rodzicami w szkole, poprzez wpis w dzienniczku ucznia z obowiązkiem potwierdzenia przyjęcia informacji własnoręcznym podpisem lub w szczególnych przypadkach poprzez wysłanie listu poleconego w ciągu 3 dni roboczych od wystawienia proponowanej oceny, mogą oni zgłosić swoje zastrzeżenia do dyrektora szkoły w formie pisemnej w ciągu 3 dni roboczych od dnia zapoznania się z przewidywaną oceną. Dyrektor szkoły w ciągu kolejnych 3 dni roboczych informuje na piśmie ucznia lub jego rodziców o dniu, w którym odbędzie się pisemne i ustne sprawdzenie umiejętności i wiedzy ucznia w zakresie danych zajęć edukacyjnych. Sprawdzenie poziomu wiedzy i umiejętności ucznia po wyrażeniu sprzeciwu wobec przewidywanej rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych odbywa się w ciągu 3 dni roboczych od przekazania uczniowi lub jego rodzicom informacji, o której mowa w ust. 3a. Sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia dokonuje nauczyciel danych zajęć edukacyjnych w obecności wskazanego przez dyrektora szkoły nauczyciela takich samych lub pokrewnych zajęć edukacyjnych 9
Ustalona w wyniku czynności sprawdzających roczna ocena klasyfikacyjna nie może być niższa niż ocena pierwotnie proponowana przez nauczyciela. Uczeń może zgłosić problem dotyczący różnicy stanowisk pomiędzy nim, a nauczycielem w zakresie warunków, zasad przewidywanej oceny rocznej (semestralnej) rzecznikowi praw ucznia lub dyrektorowi szkoły. Roczna ocena klasyfikacyjna, która nie została ustalona w wyniku czynności sprawdzających, może być niższa od proponowanej. Ad. 7 Zasady informowania ucznia o poziomie jego wiedzy i postępach w nauce Oceny są jawne zarówno dla ucznia i jego rodziców. Nauczyciel informuje ucznia na bieżąco o każdej ocenie. Nauczyciel uzasadnia ustaloną przez siebie ocenę w czasie zajęć edukacyjnych, w rozmowie bezpośredniej z uczniem, po odpowiedzi ustnej lub pracy pisemnej ucznia. Uzasadniając ocenę nauczyciel: 1) odwołuje się do wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych, 2) przekazuje uczniowi informację o tym, co zrobił dobrze, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia, 3) wskazuje uczniowi, jak powinien się dalej uczyć. Sprawdzone i ocenione prace pisemne, uczeń otrzymuje do wglądu w czasie zajęć edukacyjnych w terminach, o których mowa Ad. 2. Uczniowi udostępnia się tylko jego własną pracę. Dla ucznia nieobecnego na zajęciach edukacyjnych, w czasie których nauczyciel udostępnił sprawdzone i ocenione prace wszystkim obecnym uczniom w danym oddziale, udostępnienie sprawdzonej i ocenionej pracy pisemnej następuje w czasie najbliższych zajęć edukacyjnych, na których uczeń będzie obecny lub podczas konsultacji nauczyciela i krótkie jej omówienie z uczniem. Po zapoznaniu się z pracą i po jej omówieniu, uczeń zwraca swoją pracę nauczycielowi. Na wniosek ucznia lub jego rodziców sprawdzone i ocenione pisemne prace oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania ucznia jest udostępniana uczniowi lub jego rodzicom w pomieszczeniu szkolnym: 1) w czasie wyznaczonych przez dyrektora spotkań rodziców z nauczycielami (tzw. wywiadówek) oraz konsultacji przedmiotowych, odbywających się zgodnie z harmonogramem wymienionych spotkań w danym roku szkolnym; 2) w czasie dyżurów nauczycieli odbywanych w ramach konsultacji przedmiotowych; 3) w czasie pracy nauczycieli, jeśli nauczyciel jest dyspozycyjny dla rodziców, po wcześniejszym umówieniu się na spotkanie z nauczycielem. 10
Rodzice po zapoznaniu się, w obecności nauczyciela, ze sprawdzoną i ocenioną pracą pisemną swojego dziecka, zwraca ją nauczycielowi. Na prośbę rodzica nauczyciel omawia sprawdzoną i ocenioną pisemną pracę ucznia. Wszystkie sprawdziany i klasówki uczniów są przechowywane do 31 sierpnia każdego kolejnego roku szkolnego. Ad. 8 Zasady współpracy w zakresie pomocy w nauce i samodzielnego rozwoju ucznia Uczeń ma prawo do poprawy oceny negatywnej z każdej formy pisemnej sprawdzania wiedzy i umiejętności. Punktacja za poprawianą pracę jest taka sama jak za pierwotną. Poprawiona ocena odnotowana jest w dzienniku obok poprawianej. Na podobnych zasadach uczeń może poprawić dowolny sprawdzian na ocenę wyższą niż otrzymał. Uczeń ma obowiązek uczestnictwa w zajęciach dodatkowych organizowanych przez nauczyciela, jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej uzyskał ocenę negatywną.. Poszczególnym ocenom przypisane są następujące kolory w e-dzienniku: klasówka sprawdzian kartkówka odpowiedź ustna aktywność zadanie domowe zeszyt projekt/referat udział w konkursie szkolnym udział w konkursie międzyszkolnym red deeppink lightsalmon blue limegreen lightskyblue darkkhaki azure darkorange goldenrod W sprawach nieuregulowanych niniejszym Przedmiotowym Ocenianiem mają zastosowanie przepisy Wewnątszkolnego Oceniania, stanowiące rozdział VIIIa Statutu Zespołu Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych we Wrocławiu. 11