Controlling logistyczny

Podobne dokumenty
Spis treści. Istota i przewartościowania pojęcia logistyki. Rozdział 2. Trendy i determinanty rozwoju i zmian w logistyce 42

Spis treści. O autorze. Wstęp

Instrumenty zarządzania łańcuchami dostaw Redakcja naukowa Marek Ciesielski

Spis treści. Wstęp 11

Zarządzanie łańcuchem dostaw

Planowanie logistyczne

Opis szkolenia. Dane o szkoleniu. Program. BDO - informacje o szkoleniu

Zarządzanie procesami i logistyką w przedsiębiorstwie

Prowadzący. Doc. dr inż. Jakub Szymon SZPON. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Ekonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe

CO TO JEST PROCES CONTROLLINGOWY? Controlling Kreujemy Przyszłość

Zarządzanie firmą Celem specjalności jest

Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza. praca zbiorowa pod redakcją naukową Gertrudy Krystyny Świderskiej

Ocena controllingu w przedsiębiorstwie

Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium

Przedmowa 13. Wstęp 15. Podziękowania 17. Podziękowania od wydawcy 19. Jak korzystać z ksiąŝki 21

słuchaczom uzyskanie praktycznych rozwiązań i wskazówek będących skutkiem zdobytych doświadczeń w pracy z wieloma spółkami giełdowymi.

Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r.

Balanced Scorecard. Zaprogramuj swoją strategię. wyceny i doradztwo finansowe modelowanie i analizy business excellence

EFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA obowiązuje od roku akad. 2017/18

Mapowanie procesów logistycznych i zarządzanie procesami

Controlling w logistyce - Controlling operacyjny

EFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA obowiązuje od roku akad. 2017/18

Realizacja procesów logistycznych w przedsiębiorstwie - uwarunkowania, wyodrębnienie, organizacja i ich optymalizacja

Przedmiot nauk o zarządzaniu Organizacja w otoczeniu rynkowym jako obiekt zarządzania Struktury organizacyjne Zarządzanie procesowe

Spis treści. Wstęp... 9

6 Metody badania i modele rozwoju organizacji

Przegląd problemów doskonalenia systemów zarządzania przedsiębiorstwem

PRZEGLĄD KONCEPCJI ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych Zarządzanie wiedzą w Polsce i na świecie w świetle ostatnich lat

Projekt Badawczy Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

SYSTEMY KLASY SCM - CZYNNIK PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ W ŁAŃCUCHU DOSTAW. Piotr Piorunkiewicz

Harmonogram szkoleń r. dr Tomasz M. Zieliński.

Zarządzanie kosztami logistyki

PROFESJONALNE STUDIUM FINANSÓW DLA MENEDŻERÓW

Główne cele które postawiliśmy sobie przymierzając się do wdrożenia systemu controllingu obejmowały:

Główne kierunki badań w Katedrze Inżynierii Zarządzania:

Program naprawczy Lean Navigator

Kryzys gospodarczy a efektywność działania publicznych instytucji kultury. Wdrożenie controllingu w publicznych instytucjach kultury.

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia

Zmiana zasad rynkowych. Duża dynamika zmian. Brak ograniczeń związanych z lokalizacją organizacji. Brak ograniczeń w dostępie do technologii

Rachunkowość zarządcza, operacyjna i strategiczna

DEKLARACJA WYBORU PRZEDMIOTÓW NA STUDIACH II STOPNIA STACJONARNYCH CYWILNYCH (nabór 2009) II semestr

Zagadnienia kierunkowe na egzamin dyplomowy Studia pierwszego stopnia kierunek: Logistyka (dla roku akademickiego 2015/2016)

TRENING KOMPETENCJI MENEDŻERSKICH

Semestr zimowy Brak Tak

Załącznik do Uchwały Nr 61 z dnia 16 grudnia 2016 roku

EFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA STUDIA LICENCJACKIE

Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie

Zarządzanie logistyką w przedsiębiorstwie

Spis treści. Analiza i modelowanie_nowicki, Chomiak_Księga1.indb :03:08

Zarządzanie logistyką. Zarządzanie operacyjne łańcuchem dostaw.

Controlling operacyjny i strategiczny

Usługi w zakresie doradztwa biznesowego

8. Implementacja strategii. I-23; Zakład Zarządzania Strategicznego

WSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII

Spis treści. Wprowadzenie

Systemy zarządzania wiedzą w strategiach firm. Prof. dr hab. Irena Hejduk Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie

Spis treści. Od Autorów Istota i przedmiot logistyki Rola logistyki w kształtowaniu ekonomiki przedsiębiorstwa...

ZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing

1.3. Strumienie oraz zasoby rzeczowe i informacyjne jako przedmiot logistyki 2. ROLA LOGISTYKI W KSZTAŁTOWANIU EKONOMIKI PRZEDSIĘBIORSTWA

Koncepcja szczupłego zarządzania w magazynach

Część I Podstawy koncepcyjne kształtowania łańcuchów dostaw jutra

INTERNATIONAL CONSULT jest firmą świadczącą usługi doradcze głównie dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Budżetowanie - element rachunkowości zarządczej

Zdzisław Cygan. Metody i modele zarządzania w warunkach społeczeństwa wiedzy

Korzyści wynikające z wdrożenia systemu zarządzania jakością w usługach medycznych.

Faza definiowania i koncepcji teorii logistyki oraz pierwsze próby jej zastosowania w praktyce

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Logistyka zarządzanie łańcuchem dostaw. 2. KIERUNEK: logistyka. 3. POZIOM STUDIÓW: stacjonarne

Charakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000

zarządzania, a mianowicie: racjonalność procedury i cechy dobrego planu, w ramach kierowania ludźmi poprawność

Doskonalenie systemu zarządzania finansami

Wykorzystanie technologii informacyjnych do zarządzania łańcuchami i sieciami dostaw w warunkach globalizacji rynku żywności

Spis treści: Wprowadzenie. Rozdział 1 Kapitał ludzki w organizacji wiedzy

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)

LOGISTYKA I-go STOPNIA

ZARZĄDZANIE W BIZNESIE MIĘDZYNARODOWYM

Wstęp Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa Wprowadzenie 1.1. Rozwój rachunku kosztów i

OCENA KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

ZARZĄDZANIE PROCESAMI LOGISTYCZNYMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia

PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH

Spis treści 5. Spis treści. Część pierwsza Podstawy projektowania systemów organizacyjnych przedsiębiorstwa

PRZEDMIOTY REALIZOWANE W RAMACH KIERUNKU ZARZĄDZANIE II STOPNIA STUDIA STACJONARNE

ACTION LEARNING. Praca zespołowa jest wspierana przez wykwalifikowanego moderatora.

Logistyka Wykłady. Warunki zaliczenia. Egzamin!!!! Test jednokrotnego wyboru Termin 0 ostanie zajęcia 1/06/2017

Model referencyjny doboru narzędzi Open Source dla zarządzania wymaganiami

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia stacjonarne II stopnia Kierunek Zarządzanie Specjalność LOGISTYKA W BIZNESIE

Klastry a międzynarodowa konkurencyjność i internacjonalizacja przedsiębiorstwa

AUDYT MARKETINGOWY JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 11

Logistyka i Zarządzanie Łańcuchem Dostaw. Opracował: prof. zw dr hab. Jarosław Witkowski

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)

Wartość dodana podejścia procesowego

Program ten przewiduje dopasowanie kluczowych elementów biznesu do zaistniałej sytuacji.

Uchwała Nr 69 /2012. Senatu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. z dnia 31 maja 2012 roku

magon capital Zapraszamy

Spis treści. 1.2, Struktura, kapitału ludzkiego 34. Wstęp 17. O Autorach 23

Transkrypt:

1 Temat pracy:

Controlling logistyczny W logistyce przedsiębiorstwa, rozumianej jako sterowanie przepływem przedmiotów w całym łańcuchu powiązań między dostawcami, producentem i odbiorcami, tkwi duży potencjał zmian i ukrytych możliwości poprawy jego efektywności, rentowności i konkurencyjności. Z obserwacji praktyki wynika, że przedsiębiorstwa krajowe są zainteresowane wdrażaniem tej koncepcji zarządzania przedsiębiorstwem. Wiele z nich posiada już zaawansowane wdrożenia lub zamierza je rozpocząć w najbliższym czasie. Równocześnie wraz z wprowadzaniem logistyki podejmuje się próby zastosowania (lub już się stosuje) innych nowoczesnych koncepcji, w tym także controllingu. Z wprowadzaniem tego ostatniego wiążą się określone problemy. Pierwszy z nich wynika z niejednoznacznego rozumienia istoty i celów controllingu. Drugi natomiast sprowadza się do braku metodycznego uporządkowania procesu (procedury) wprowadzania controllingu. Zajmiemy się kolejno wymienionymi problemami, szczególny nacisk kładąc na zadania i metodyczną stronę wprowadzania controllingu w sferze logistyki. Cele i zadania controllingu w logistyce Controlling najczęściej jest interpretowany jako system wspomagania kadry kierowniczej w procesie zarządzania, ukierunkowujący jej decyzje i 2

działania na cele firmy. Wspieranie funkcji zarządzania logistycznego staje się koniecznością, gdy weźmie się pod uwagę wzrastającą złożoność logistycznego procesu decyzyjnego, zarówno w aspekcie zwiększonego zasobu informacji i problemów decyzyjnych, jak i coraz bardziej skomplikowanych metod i narzędzi zarządzania (schemat 1). Ten wzrost złożoności wynika między innymi z: coraz większej skali działania przedsiębiorstw i wydłużającego się łańcucha logistycznego na skutek łączenia się firm i globalizacji gospodarki, nasilania się konkurencyjności, wzrostu znaczenia obsługi klienta oraz roli czasu w procesie zarządzania. W związku z tym pojawia się zwiększone zapotrzebowanie na koordynowanie decyzji i działań oraz na niezbędne (dodatkowe) informacje i narzędzia w tak rozbudowanym środowisku logistycznym. Umiejętne prowadzenie działań koordynacyjnych oraz przygotowanie i wykorzystanie narzędzi i informacji decyzyjnych wymaga fachowej i specjalistycznej wiedzy. Konwencjonalne rozwiązania w tym zakresie nie są już w stanie sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom i niezbędne okazuje się ich wspomaganie. Z pomocą może przyjść controlling, zarówno w wymiarze strategicznym, jak i operacyjnym. Schemat 1 CONTROLLING JAKO SYSTEM WSPOMAGAJĄCY ZARZĄDZANIE LOGISTYCZNE 3

Pierwszorzędnym zadaniem o wymiarze strategicznym jest uświadomienie i uwypuklenie znaczenia logistyki dla realizacji misji i celów przedsiębiorstwa. Odpowiednio wczesna analiza potencjału strategicznego logistyki może zapobiec nieuzasadnionemu zaangażowaniu się w doskonalenie tej sfery działania przedsiębiorstwa, gdy okaże się, że istniejący tam poziom rezerw wzrostu efektywności i konkurencyjności jest znikomy. Jak słusznie bowiem zauważa J. Weber, nie każde przedsiębiorstwo znajduje tutaj możliwość poprawy swojej pozycji strategicznej. Do stwierdzenia zasadności wejścia controllingu w logistykę służy badanie tzw. atrakcyjności logistyki dla przedsiębiorstwa, z wykorzystaniem m.in. analizy portfolio. Celowe jest także badanie potencjalnej efektywności całego systemu logistycznego i jego podstawowych procesów. Jeśli zasadne okazuje się wspomaganie logistyki przez controlling, to do głównych jego zadań strategicznych będą należały: organizacja procesu planistycznego, w tym zabezpieczenie włączenia logistyki w strategiczne planowanie i kontrolę, powiązanie i zsynchronizowanie strategicznego i operacyjnego planowania 4

logistycznego i kontroli, wprowadzanie i rozwijanie nowoczesnych koncepcji, metod i narzędzi zarządzania logistycznego (m.in. np. just in time), koordynacja strategicznych planów cząstkowych oraz dokumentacja planowania. Z kolei w operacyjnym controllingu logistyki muszą zostać skonkretyzowane cele ustalone w planowaniu strategicznym. Nie wystarcza tu założenie, że odpowiednie produkty, w odpowiednich ilościach muszą być dostarczone na odpowiednie stanowisko i w odpowiednim czasie. Wymagane jest zbudowanie systemu celów dla każdego obszaru funkcjonalnego przedsiębiorstwa, będącego pod nadzorem logistyki. Pożądane jest także bieżące wsparcie planowania i budżetowania w obszarze logistyki, stanowiące rozwinięcie i operacjonalizację przyjętych celów. Chodzi tu o zabezpieczenie planowania i kontroli procesów logistycznych oraz ich synchronizowanie i optymalizowanie w ramach całego przedsiębiorstwa poprzez systematyczne wspieranie procesu decyzyjnego menedżerów odpowiedzialnych za logistykę, w drodze przygotowywania i terminowego dostarczania odpowiednich informacji. Warunkiem zasadniczym wykonania zadań strategicznych i operacyjnych controllingu w obszarze logistyki jest posiadanie właściwej bazy informacyjnej, a w jej ramach informacji kosztowej. W tym celu powinien zostać zdefiniowany zbiór (system) danych charakteryzujących rodzajowo wyodrębnione czynności logistyczne oraz koszty im towarzyszące jako element rachunku kosztów i wyników (świadczeń) logistycznych. Drugim niezbędnym komponentem systemu informacyjnego jest zbiór wskaźników logistycznych. Procedura wprowadzania controllingu w logistyce Jeśli zapadnie już decyzja o wspomaganiu logistyki przez controlling, to należy zastanowić się nad formalnym porządkiem jego wprowadzania. Warto 5

zauważyć, że zarówno w literaturze, jak i praktyce brak jest solidnych, metodycznych podstaw celowego i kompleksowo traktowanego wdrażania controllingu, nie tylko w obszarze logistyki, skutkiem czego takie implementacje mają często charakter przypadkowy i wybiórczy. Rozpoczyna się je najczęściej od controllingu operacyjnego i budżetowania w tych wybranych obszarach, w których wypadkowe różnych sił to umożliwiają. Skupia się głównie na narzędziach, zapominając o ich wtórnym charakterze względem celów i zadań, dla realizacji których je skonstruowano. Mniejsze zainteresowanie okazuje się controllingowi strategicznemu, pozostawiając go na później. Poprawne metodycznie podejście do wprowadzania controllingu w obszarze logistyki za punkt wyjścia powinno przyjmować identyfikację celów przyjętych w przedsiębiorstwie. Najpierw trzeba rozpoznać cele strategiczne, bo to one przede wszystkim wyznaczają podstawowy obszar aktywności controllingu w logistyce. Z celów takich należy wyprowadzić cele operacyjne, adresowane do różnych obszarów funkcjonalnych (funkcji organicznych) przedsiębiorstwa (zaopatrzenia, produkcji, sprzedaży i marketingu), ze względu na fakt, że logistyka ma charakter poprzeczny względem tych funkcji. W dalszej kolejności należy wybrać te obszary, w których ma działać controlling i skonkretyzować jego cele, a następnie dobrać właściwe komponenty (tzn. funkcje zarządzania, będące przedmiotem wspomagania) i ustalić zadania controllingu. Zadania te należy odnieść do fazy budowy systemu oraz fazy jego eksploatacji. W końcu należy dobrać stosowne narzędzia (instrumenty) realizacji przyjętych celów i zadań controllingu w wybranych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zarysowany schemat postępowania dotyczący wdrożenia controllingu ma charakter uniwersalny (tzn. może znaleźć zastosowanie w innych niż logistyka koncepcjach). Przykład procedury kształtowania controllingu operacyjnego w 6

obszarze logistyki przedstawiono na schemacie 2. Schemat 2 SCHEMAT IDEOWY PROCEDURY KONSTRUOWANIA CONTROLLINGU W LOGISTYCE 7

Szczególnie istotny jest wybór obszaru logistycznego poddawanego controllingowi. Controllingiem logistycznym nie można (choćby ze względu na znaczną pracochłonność) i nie ma potrzeby obejmować całego przedsiębiorstwa. Należy wskazać i wybrać przede wszystkim te obszary (komórki), których funkcje mają (lub będą miały w przyszłości) kluczowe znaczenie dla sukcesu 8

przedsiębiorstwa. Chodzi tu o kompetencje, zasoby i atuty, jakich przedsiębiorstwo potrzebuje, aby w danej dziedzinie odnosić sukcesy (tzw. źródła przewagi konkurencyjnej). Proces wyboru należałoby wzbogacić o szczegółową analizę kosztów, ale należy pamiętać, że podejście kosztowe, może być mylące. Nie w każdym bowiem przypadku obszary i funkcje najbardziej kosztowne są najważniejsze ze strategicznego punktu widzenia. Wnioski Zmieniające się i komplikujące warunki przemieszczania strumienia materiałowego zmuszają przedsiębiorstwa do poszukiwania wsparcia metodycznego i informacyjnego procesów decyzyjnych w obszarze zarządzania logistycznego. Controlling może udzielić takiego wsparcia, pod warunkiem jego systemowego przygotowania i wdrożenia. Wprowadzanie controllingu w obszarze logistyki nie może być dziełem przypadku, gdyż skutkowałoby to marnotrawieniem środków i nieuzasadnionym wzrostem kosztów. Potrzebna jest kompleksowa procedura, podporządkowana celom przedsiębiorstwa, sekwencyjnie określająca cele, zadania i narzędzia controllingu w świadomie wybranych i strategicznie ważnych obszarach i funkcjach logistyki. Tylko wówczas można liczyć na skuteczne i efektywne wprowadzenie celów, jakie stawia się przed logistyką. 9

Bibliografia 1. S. Nowosielski, Controlling w literaturze i praktyce, Przegląd Organizacji 12/1998, s. 33 36. 2. M. Nowicka-Skowron, Efektywność systemów logistycznych, PWE, Warszawa 2000 3. K. Nowosielski, S. Nowosielski; Controlling w obszarze logistyki ; Controlling i Rachunkowość Zarządcza Nr 7/2001 4. H. J. Vollmuth: Controlling. Instrumenty od A do Z. Placet, Warszawa 1995 5. P. Blaik, Logistyka. Koncepcja zintegrowanego zarządzania przedsiębiorstwem 6. E. Gołembska, Kompedium wiedzy o logistyce 7. Polskie zasoby internetowe: http://www.controlling.infor.pl 10

11