Zmiany w 2017 roku. Płatność gotówką powyżej zł

Zmiany w 2017 roku. Płatność gotówką powyżej 15.000 zł FICYNAFK FINANSOWO-KSIĘGOWA

Kierownik Grupy Wydawniczej: Ewa Marmurska-Karpińska Wydawca: Marta Grabowska-Peda Redaktor: Anna Kostecka ISBN: 978-83-269-6163-2 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Skład i łamanie: Raster Studio Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

UWAGA! ZMIENIŁ SIĘ LIMIT TRANSAKCJI GOTÓWKOWYCH Już od 1 stycznia 2017 r. rozliczenia między firmami o wartości powyżej 15.000 zł są możliwe wyłączenie za pośrednictwem rachunku płatniczego. Sprawdź szczegóły. Celem przyjętych zmian jest obniżenie limitu płatności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które mogą być dokonywane bez pośrednictwa rachunku płatniczego oraz powiązanie obowiązku dokonywania przez przedsiębiorców płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego ze sferą rozliczeń podatkowych podała Kancelaria Prezydenta w komunikacie. Co zmiany oznaczają w praktyce? Płatności między przedsiębiorcami będą się odbywały za pośrednictwem rachunku płatniczego w każdym przypadku, gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł. Transakcje w walutach obcych przeliczymy na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. WAŻNE! Podatnicy nie będą mogli zaliczyć do kosztów podatkowych kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji została uregulowana gotówką. Przepisy przejściowe Zmienione przepisy nie mają zastosowania do płatności wynikających z transakcji zawartych przed 1 stycznia 2017 r., jeżeli wartość transakcji nie przekracza ubiegłorocznego (15 tys. euro) limitu. Nowych zasad związanych z korektą przedsiębiorca nie stosuje do płatności dotyczących kosztów zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed dniem wejście w życie tej ustawy. Warto zapamiętać `` Od 1 stycznia 2017 r. płatności powyżej 15.000 zł trzeba uregulować. `` Jeżeli wartość transakcji przekroczy 15.000 zł przedsiębiorca nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych gotówką. Podstawa prawna: ustawa z 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 780). Sylwia Maliszewska ekspert podatkowy 3

PŁATNOŚĆ POWYŻEJ 15.000 ZŁ TYLKO PRZELEWEM Od 1 stycznia 2017 r. dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą powinno następować za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy. Co jeszcze się zmieniło? Dotychczasowe brzmienie art. 22 tej ustawy (brzmienie z 2016 r.) zabraniało płatności gotówkowych w przypadku transakcji, których wartość przekraczała 15.000 euro. Jednocześnie przepisy, jak do tej pory, nie wskazywały na dodatkowe sankcje w przypadku braku płatności przelewem. Od 1 stycznia 2017 r. nowe brzmienie art. 22 stanowi, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą powinno następować za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, zawsze, jeżeli stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca, jak również w sytuacji kiedy jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15.000 zł. UWAGA! Ważne jest też to, że limit 15.000 zł ma dotyczyć transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca dla przykładu zawrze umowę kupna sprzedaży, cena będzie wynosić 16.000 zł, a płatność będzie rozłożona na cztery części po 4.000 zł każda, to wszystkie z płatności po 4.000 zł powinny zostać dokonane za pośrednictwem rachunku bankowego. W związku z nowym brzmieniem przepisu ustawodawca wprowadził również sankcję dla przedsiębiorców, którzy nie będą stosowali się do przedstawionych wyżej regulacji. W ustawie o PIT wprowadzono nowy przepis art. 22p ustawy, który stanowi, że podatnicy prowadzący działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Jeżeli więc przedsiębiorca z podanego wyżej przykładu dokona opisanych w tym przykładzie płatności gotówką, to będzie on zobowiązany do zmniejszenia swoich kosztów podatkowych o kwoty zapłacone w formie gotówkowej. dr Agata Błaszczyk doradca podatkowy i właściciel Kancelarii Prawa Podatkowego. 4

UPEWNIJ SIĘ, JAK ROZUMIEĆ LIMIT 15.000 ZŁ PŁACONY GOTÓWKĄ REALIZACJA ZOBOWIĄZANIA Pytanie: Jak rozumieć limit 15.000 zł? Czy jeśli jest powyżej, to nie jest kosztem? Ma to być jednorazowa wartość faktury, czy np. faktury ogółem wystawione w danym miesiącu, dniu? Gdy obywatel Ukrainy wpłaci mi 46.000 zł gotówką, to nie mogę uznać ceny netto zakupu zbytych towarów za koszt? Odpowiedź: Faktura ma dotyczyć jednej transakcji, nie należy ich sumować. Ograniczenia dotyczą zaliczenia do kosztów, nie do rozliczania przychodów. Realizowanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy w każdym przypadku gdy: 1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. Jak widać, ograniczenia dotyczą jednorazowej wartości transakcji. Oznacza to, że jeżeli z kontrahentem realizowali Państwo np. dwie odrębne transakcje po 10.000 zł, to ograniczenie nie ma zastosowania. PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca zakupił 1 stycznia 2017 r. maszynę o wartości 12.000 zł i 15 stycznia 2017 r. maszynę o wartości 13.000 zł. Za obydwie zapłacił gotówką, jest to zgodne z przepisami. PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca zakupił 1 stycznia 2017 r. maszynę o wartości 25.000 zł, zapłacił za nią w dwóch ratach po 12.500 każda. Transakcja ta powinna odbyć się bezgotówkowo. Zaliczenie do kosztów W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności 5

gospodarczej (czyli powyżej 15.000 zł) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy: `` zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo `` w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zwiększają przychody w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Jak widać, powyższe uregulowania dotyczą wyłączenia w przypadku dokonania zapłaty za faktury, a nie jej otrzymania. Podstawa prawna: art. 15d ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1888), art. 22 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.). Rafał Styczyński doradca podatkowy WĄTPLIWOŚCI PODATNIKA ZWIĄZANE Z LIMITEM 15.000 ZŁ Pytanie: Prowadzę działalność gospodarczą i rozliczam się na PKPiR oraz jestem podatnikiem VAT. Mam pytanie o limit 15.000 zł, o którym mowa w ustawie o swobodzie działalności. Jeśli zapłacę za towar gotówką 15.000 zł netto, a brutto 18.450 zł, to czy mogę fakturę ująć w kosztach, czy mogę odliczyć VAT naliczony? Co w przypadku, kiedy kupię środek trwały (np. samochód) w całości za gotówkę, np. 30.000 zł, lub częściowo gotówką 20.000 zł i częściowo przelewem 10.000 zł? Jak wyglądają odpisy amortyzacyjne? Czy sprzedający ponosi jakieś konsekwencje w związku z tym, że przyjmie gotówkę za sprzedany towar bądź usługę? Odpowiedź: Przepis podatkowy stanowi, że podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. 6

W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą: 1) zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo 2) w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zwiększają przychody w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Transakcje te, to dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, które następują za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy: 1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. WAŻNE! Ustawa niestety milczy, czy chodzi o kwotę netto, czy brutto. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że organy zawsze wybierają interpretację niekorzystną dla podatników, jak i to, że przepis podatkowy mówi płatności, to przyjąłbym jednak bezpiecznie, że jest to kwota zawierająca VAT. Co do płatności częściowych, to każda część zapłacona gotówką będzie podlegać wyłączeniu z części przekraczającej 15.000 zł. Co do odpisów amortyzacyjnych to pamiętać należy, że stanowią one w istocie koszty uzyskania przychodu rozłożone w czasie. Biorąc pod uwagę ten fakt, praktykę organów i całokształt przepisów tak o amortyzacji, jak i o kosztach, spodziewać się należy, że limit ten będzie również odnoszony do amortyzacji, choć szczerze mówiąc, wprost z przepisów to nie wynika. Co do sprzedawcy, to przepisy podatkowe nie nakładają na niego sankcji, będzie to z pewnością przychód. Odrębne przepisy mogą natomiast, w przypadku niektórych transakcji, nakładać różnego rodzaju obowiązki sprawozdawcze (np. do GIIF) i kary za ich nieprzestrzeganie. 7

Podstawa prawna: art. 22a 22o, art. 22p ust. 1 i 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.). Mirosław Siwiński radca prawny, doradca podatkowy Wartość faktury 15.000 zł. Czy płatność za tę fakturę powinna nastąpić za pośrednictwem rachunku płatniczego, czy może być gotówką Pytanie: Posiadamy stacje paliw, paliwa sprzedajemy między innymi firmom transportowym. Paliwo wydawane jest na podstawie dokumentu WZ, a dopiero na koniec tygodnia wystawiana jest faktura do tych wydań. Wartość takiej faktury jest powyżej 15.000 złotych. Czy płatność za tę fakturę powinna nastąpić za pośrednictwem rachunku płatniczego, czy może być gotówką? Czy dla określenia jednorazowej wartości transakcji należy przyjąć wartość z faktury, czy też z dokumentu WZ? Co z kosztami uzyskania przychodu? Odpowiedź: Sposób fakturowania nie ma znaczenia dla ustalenia wartości transakcji. Artykuł 22 ust. 2 ustawy o swobodzie przewiduje limit 15.000 zł dla transakcji gotówkowych. Limit ten dotyczy jednorazowej wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności. Przepisy nie określają jednak, co należy rozumieć pod pojęciem transakcji. UWAGA! By uznać umowę za transakcję, musi być znany jej przedmiot. Przykładowo, w umowie sprzedaży paliwa będzie to odmierzona kwota paliwa, a z drugiej strony zapłacona cena. W momencie, gdy obydwa te elementy są znane i ustalone, można mówić o transakcji sprzedaży. Nie można uznać za transakcję czynności, które w istocie są odrębnymi i samodzielnymi umowami sprzedaży. WAŻNE! Nie ma przy tym znaczenia sposób fakturowania tych transakcji faktura może obejmować jedną lub wiele transakcji, z drugiej strony pojedynczą transakcję może dokumentować wiele faktur. Nie ma również znaczenia sposób zapłaty płatność może obejmować jedną lub wiele transakcji, z drugiej strony pojedynczą transakcję można opłacić w wielu ratach. 8

Należy jednak zwrócić uwagę, że w sytuacji, gdy klient zakupiłby paliwo w większej ilości hurtowo, a następnie jedynie odbierał ze stacji w mniejszych ilościach, to za transakcję trzeba uznać łącznie wszelkie dostawy. Już bowiem w momencie zakupu hurtowego znane były wszystkie elementy sprzedaży (przedmiot i cena), nie można więc takiej transakcji rozbijać na poszczególne odbiory. Jeśli chodzi o sposób ustalenia kwoty, to powinna to być kwota z umowy (cena) brutto limit 15.000 zł dotyczy bowiem płatności, a te obejmują, poza przypadkami odwrotnego obciążenia, również VAT. W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą: 1) zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo 2) w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zwiększają przychody w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Transakcje te to dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, które następują za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy: 1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. Podstawa prawna: art. 22 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.), ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.). Krzysztof Klimek konsultant podatkowy 9

TRANSAKCJE W WYSOKOŚCI 15.000 ZŁ ZA PRODUKTY ROLNE Pytanie: Prowadzimy działalność handlową sieć sklepów. W ramach tej działalności kupujemy produkty rolne od rolnika ryczałtowego do dalszej odsprzedaży. Czy w takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy o niezaliczeniu do kosztów podatkowych wydatków, które zapłacone zostały gotówką, a które przekroczyły 15.000 zł? Odpowiedź: W mojej opinii ograniczenie to nie będzie miało zastosowania w przypadku rolników ryczałtowych. Z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika obowiązek dokonywania i przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego. Obowiązek ten obejmuje dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, gdy: 1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. WAŻNE! Jak widać, działalnością gospodarczą nie jest działalność rolnicza. Natomiast zgodnie z art. 22p ustawy o PIT podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, czyli 15.000 zł, zostanie dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. RADA EKSPERTA: w opisanej sytuacji stroną transakcji jest rolnik ryczałtowy o ile nie ma on statusu przedsiębiorcy, nie wykonuje działalności gospodarczej powyższe ograniczenie w mojej opinii go nie dotyczy. 10

Podstawa prawna: art. 22p ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.). Rafał Styczyński doradca podatkowy PŁATNOŚĆ KARTĄ PŁATNICZĄ, KOMPENSATA NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ A LIMIT 15.000 ZŁ Pytanie: Mam pytanie dotyczące dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego od 1 stycznia 2017 r. (limit 15.000 zł przy jednorazowej wartości transakcji). W firmie przyjmujemy też płatności kartą płatniczą oraz dokonujemy kompensat należności i zobowiązań. Jak traktować te formy zapłaty w związku z limitem transakcji gotówkowych? Odpowiedź: Płatność kartą płatniczą będzie płatnością dokonywaną za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, jeśli jej użycie spowoduje zmiany stanów środków pieniężnych na rachunku. Nowelizowany sposób dotyczy sposobów płatności i nie będzie miał zastosowania do tych sposób wygaśnięcia lub uregulowania zobowiązania, które nie stanowią płatności, w tym do kompensat. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r., dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy: 1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. Odnosząc treść powyższego przepisu do sytuacji przedstawionej w pytaniu należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy do przyjęcia wynagrodzenia lub jego zapłaty zostanie użyta karta płatnicza, to będzie można mówić o płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, gdyż użycie karty spowoduje zmiany na rachunku. 11

Jeśli chodzi o kompensatę należności i zobowiązań, to w wyroku z dnia 15 listopada 2011 r., sygn. I SA/Łd 1289/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał, że art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie będzie miał zastosowania do sytuacji, gdy zapłata nastąpi poprzez kompensatę. Oznacza to, że w przypadku kompensat nie trzeba korzystać z rachunku płatniczego, bo nie ma miejsca dokonywanie lub przyjmowanie płatności. Również w wyroku z 10 maja 2007 r., sygn. akt III SA/Gl 216/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał, że powyższy zapis nie ma zastosowania do rozliczeń w formie kompensaty, co oznacza, iż są one dopuszczalne. Powyższe potwierdza również stanowisko Ministerstwa Finansów. Opiniując uwagę Związku Banków Polskich do projektu ustawy nowelizującej powyżej zacytowany przepis uznało, że nie będzie miał on zastosowania, jeśli uregulowanie bądź wygaśnięcie zobowiązania nastąpi z innych powodów niż dokonanie płatności. Oznacza to, że jeśli ma miejsce kompensata, to nie ma płatności, a zatem powyższy przepis i wymogi z niego wynikające nie mają zastosowania. Podstawa prawna: art. 3 ustawy z 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 780) Jakub Rychlik doradca podatkowy 12

Więcej ebooków o tematyce finansowo-księgowej: www.fabrykawiedzy.com 1TD0002 ISBN 978-83-269-6163-2