Ważne zmiany w ustawie o rachunkowości

Transkrypt

1 Ważne zmiany w ustawie o rachunkowości

2 Kierownik Grupy Wydawniczej: Ewa Marmurska-Karpińska Wydawca: Marta Grabowska-Peda Autor: Katarzyna Trzpioła ISBN: Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2016 Skład i łamanie: Raster Studio Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa tel , faks Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

3 FIRMY ZŁOŻĄ OŚWIADCZENIA O INFORMACJACH NIEFINANSOWYCH Duże jednostki oraz grupy kapitałowe będą zobowiązane do ujawnienia danych dotyczących zagadnień niefinansowych. Alternatywnie będą musiały sporządzić odrębne sprawozdanie poświęcone tym informacjom. Ministerstwo Finansów przygotowało projekt kolejnej nowelizacji ustawy o rachunkowości. Tym razem jego głównym celem jest implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/ UE z 22 października 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz. Urz. UE L 330 z , s. 1). Kto będzie musiał stosować nowe przepisy? Nowelizacja ta, jest skierowana przede wszystkim do dużych jednostek. Przy okazji wprowadzone zostaną także zmiany dla wszystkich podmiotów, głównie o charakterze upraszczającym (ustalanie kosztu wytworzenia i leasing podatkowo w jednostkach sektora finansów publicznych) i porządkującym (inwentaryzacja drogą weryfikacji, ujawnienia w informacje dodatkowej). Według założeń zmiany w ustawie o rachunkowości powinny obowiązywać od okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 r. Jednostki będą miały możliwość ich wcześniejszego zastosowania. Dostosowanie do dyrektywy sprzyja transparentności Unia Europejska przyjmując dyrektywę 2014/95/UE kierowała się przede wszystkim zwiększeniem transparentności informacji społecznych i środowiskowych w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (ang. Corporate socjal responsibility, CSR), oraz poprawy ich spójności i porównywalności. Implementacja dyrektywy, w zakresie wprowadzenia w sprawozdaniu z działalności, jako oświadczenie na temat informacji niefinansowych lub w formie odrębnego sprawozdania dla niektórych dużych jednostek oraz grup kapitałowych obowiązkowych ujawnień dotyczących zagadnień niefinansowych, tj. społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji i łapownictwu, zostanie przeprowadzona w formie zmian do ustawy o rachunkowości tzw. sprawozdawczość w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu raporty CSR Obowiązek wykazywania informacji niefinansowych Jednostki, które na podstawie art. 49 ustawy o rachunkowości sporządzają sprawozdanie z działalności oraz jednostki dominujące sporządzające sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej będą musiały uwzględnić informacje niefinansowe w tych sprawozdaniach. Alternatywnie będą musiały sporządzić odrębne sprawozdanie poświęcone informacjom niefinansowym. 3

4 Obowiązek ten będą miały sporządzające jednostkowe sprawozdania finansowe jednostki wskazane w art. 3 ust. 1e pkt 1-6 ustawy o rachunkowości, które są spółkami kapitałowymi, komandytowo-akcyjnymi i jawnymi lub komandytowymi, gdzie wszyscy wspólnicy ponoszący nieograniczoną odpowiedzialność są krajowymi lub zagranicznymi spółkami kapitałowymi o ile w roku bieżącym i poprzednim przekroczone zostały w jej sprawozdaniu finansowym dwa progi: średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty 500 osób suma aktywów bilansu 85 mln zł Suma przychodów netto ze sprzedaży produktów i towarów 170 mln zł Natomiast w zakresie skonsolidowanych sprawozdań obowiązek ujawniania o informacjach CSR będą miały: 1. jednostki dominujące będące jednostkami zaufania publicznego 2. jednostki dominujące będące spółkami kapitałowymi, komandytowo-akcyjnymi i jawnymi lub komandytowymi, gdzie wszyscy wspólnicy ponoszący nieograniczoną odpowiedzialność są krajowymi lub zagranicznymi spółkami kapitałowymi 3. pozostałe jednostki dominujące, które w sprawozdaniach skonsolidowanych za bieżący i poprzedni okres sprawozdawczy przekroczyły dwa z trzech progów przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych: średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty 500 osób suma aktywów bilansu 102 mln zł suma przychodów netto ze sprzedaży produktów i towarów 204 mln zł, lub po dokonaniu wyłączeń w roku bieżącym i poprzednim przekroczone zostały w jej sprawozdaniu finansowym dwa progi: średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty 500 osób suma aktywów bilansu 85 mln zł suma przychodów netto ze sprzedaży produktów i towarów 170 mln zł. Zwolnienia ze sporządzania sprawozdania Oczywiście będą istniały możliwości skorzystania ze zwolnienia ze sporządzania takiego oświadczenia (sprawozdania). Będą to tego miały prawo dwojakiego rodzaju jednostki. Po pierwsze, jednostka będąca jednostką zależną, w tym jednostką dominującą niższego szczebla, jeżeli inna jednostka dominująca mająca siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządza oświadczenie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych lub sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, zgodnie z przepisami prawa państwa członkowskiego, któremu podlega, i którym to oświadczeniem lub sprawozdaniem obejmie tę jednostkę i jej jednostki zależne każdego szczebla. 4

5 Druga sytuacja, która zezwala na zwolnienie dotyczy jednostki będącej jednostką dominującą niższego szczebla, jeżeli jednostka dominująca wyższego szczebla mająca siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządza oświadczenie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych lub sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, zgodnie z przepisami prawa państwa członkowskiego, któremu podlega i którym to oświadczeniem lub sprawozdaniem obejmie tę jednostkę i jej jednostki zależne każdego szczebla. Obowiązki sprawozdawcze Obecnie jednostki sporządzające sprawozdanie z działalności są zobowiązane na podstawie art. 49 ust. 3 ustawy o rachunkowości raportować minimum informacji w następującym zakresie: wskaźniki finansowe i niefinansowe, łącznie z informacjami dotyczącymi zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia, a także dodatkowe wyjaśnienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym. Rozbudowana sprawozdawczość na temat informacji niefinansowych ma dobrowolny charakter i opiera się na indywidualnych decyzjach poszczególnych jednostek. Zawartość danych w informacjach niefinansowych Oświadczenie o informacjach niefinansowych może być odrębnym sprawozdaniem jak i elementem sprawozdania z działalności. W jednym i w drugim przypadku musi zawierać określone informacje. Nowe regulacje przewidują obowiązek ujawnienia w sprawozdaniu z działalności lub odrębnym oświadczeniu między innymi takich informacji jak: opis modelu biznesowego jednostki, kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności związane z działalnością jednostki, opis polityk stosowanych przez jednostkę w odniesieniu do zagadnień społecznych, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka, przeciwdziałania korupcji i łapownictwu, opis rezultatów stosowania tych praktyk, opis procedur należytej staranności, opis istotnych ryzyk mogących wywierać niekorzystny wpływ na działalność jednostki w tym opis zarzadzania tymi ryzykami. Sporządzając oświadczenie na temat informacji niefinansowych, jednostka przedstawia informacje niefinansowe w stopniu, w jakim są one niezbędne dla oceny rozwoju, wyników i sytuacji jednostki oraz wpływu jej działalności w odniesieniu do zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji i łapownictwu. 5

6 Jeżeli podmiot nie stosuje polityki w odniesieniu do jednego lub kilku powyższych zagadnień, w oświadczeniu na temat informacji niefinansowych jednostka podaje powody braku danej polityki lub polityk. Zasady przygotowywania sprawozdania o CSR Do sprawozdania na temat informacji niefinansowych należy zastosować ogólne zasady dotyczące też sporządzania sprawozdań finansowych. Sporządza się je w języku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe można wykazywać w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie zniekształca to obrazu jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu z działalności. Sporządzać je należy w terminie trzech miesięcy od dnia bilansowego z tym, że podpisuje je jedynie kierownik jednostki. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółki akcyjne udostępniają je wspólnikom, akcjonariuszom lub członkom wraz z rocznym sprawozdaniem finansowego i sprawozdaniem z działalności jednostki najpóźniej na 15 dni przed zgromadzeniem wspólników, walnym zgromadzeniem akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniem członków. Kierownik jednostki składa je we właściwym rejestrze sądowym wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, opinią biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono badaniu, odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty i sprawozdaniem z działalności w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Odpowiedzialnym za przygotowanie tych danych jest kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki. Muszą oni zapewnić, aby sprawozdanie to lub oświadczenie spełniały wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości. Niesporządzenie oświadczania o informacjach niefinansowych lub nie zawarcie tego oświadczenia w sprawozdaniu z działalności podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie. Natomiast niezłożenie do rejestru sądowego podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności Podstawa prawna: art. 3 ust. 1e pkt 1-6, art. 4a ust. 1, art. 45 ust. 5, art. 49 ust. 3, art. 52 ust. 3 pkt 2, art. 69 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Źródło: Projekt z 7 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o rachunkowości. dr Katarzyna Trzpioła specjalista ds. finansów i rachunkowości, Wydział Zarządzania UW 6

7 Więcej ebooków o tematyce finansowo-księgowej: 2DK0011 ISBN: