Kryteria osiągnięć wychowawczo-dydaktycznych dla dzieci 4-letnich Podstawa programowa Rozporzadzenia MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego. OBSZAR 1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych. umie podać swoje imię i nazwisko; umie powiedzieć, co lubi robić najbardziej, zgodnie ze swoimi uzdolnieniami; potrafi nazwać swoją miejscowość i ulicę, na której mieszka; wie, że nie należy opowiadać o sobie osobom obcym potrafi wykonać zadanie wspólnie z kolegami; rozumie, że musi dostosować się do wymagań nauczyciela i wykonywać polecenia i zadania wspólnie z innymi podejmuje obowiązki dyżurnego wie, że należy sumiennie wywiązywać się z powierzonych obowiązków; szanuje pracę wykonaną przez kolegów i dorosłych; potrafi używać zwrotów grzecznościowych: Dzień dobry, Do widzenia, Proszę, Dziękuję, Przepraszam w kontaktach z dziećmi i dorosłymi; słucha uważnie innych i stara się zwracać bezpośrednio do rozmówcy, zadając pytania bądź informując o swoich potrzebach; zachowuje się grzecznie w miejscach publicznych; OBSZAR 2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku. nazywa uczucia; rozpoznaje i nazywa stany emocjonalne ludzi w różnych sytuacjach; rozróżnia emocje pozytywne i negatywne; umie poprzez mowę ciała (gest, mimikę, ruchy ciała) przedstawić: radość, smutek, gniew, złość; korzysta prawidłowo z przyborów podczas wykonywania czynności higienicznych; przestrzega zasady mycia rąk przed każdym posiłkiem potrafi poprawnie umyć zęby; używa chusteczek higienicznych w razie potrzeby; pomaga w nakrywaniu do stołu i sprzątaniu po posiłku; posługuje się w trakcie jedzenia łyżką i widelcem; zna i stosuje kolejność przy wkładaniu ubrania, odkłada ubrania na wyznaczone miejsce; przestrzega ustalonych zasad korzystania z zabawek; pomaga w sprzątaniu zabawek w sali, miejsca pracy po zajęciach; OBSZAR 3. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci. dostosowuje wypowiedź w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami do danej sytuacji; formułuje samodzielnie zdania na określony temat; udziela odpowiedzi na pytania typu: Co lubisz robić?, Co chciałbyś robić?; wypowiada się spontanicznie na określony temat; umie opisać przedmioty, osoby i zwierzęta, podając ich cechy charakterystyczne;
różnicuje zdania oznajmiające, pytające, wykrzyknikowe, modelując głosem; formułuje prawidłowo wypowiedzi w czasie przeszłym i przyszłym; potrafi wypowiadać się całymi zdaniami o prostej konstrukcji; uczestniczy aktywnie w ćwiczeniach artykulacyjnych, naśladuje poprawnie odgłosy, stara się mówić wyraźnie tworzy rymy do podanych wyrazów, próbuje tworzyć skojarzenia do podanych wyrazów; posługuje się słowami z zakresu poznawanego środowiska; OBSZAR 4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia. rozpoznaje przedmioty i potrafi je opisać; porównuje przedmioty, wskazując na różnice i podobieństw; próbuje określić cechy przedmiotów; rozwiązuje zagadki słowne, grupuje przedmioty; rozdziela przedmioty ze względu na ich przeznaczenie, przynależność lub miejsce; stosuje w praktycznym działaniu umiejętność klasyfikowania; obserwuje zmiany zachodzące w przedmiotach w toku działania; zna kolejność codziennych czynności; dostrzega logiczny związek w odniesieniu do sytuacji przedstawionej w historyjce obrazkowej; OBSZAR 5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. zna zasady mające wpływ na zdrowie; przestrzega ustalonych zasad jedzenia; dostrzega związek między chorobą a leczeniem; zgłasza nauczycielowi odczuwane dolegliwości (ból głowy, brzucha, gardła) i skaleczenia; rozumie potrzebę wizyty u lekarza w przypadku odczuwania objawów choroby; podejmuje spontanicznie zabawy ruchowe, wykorzystując dostępne przybory i przyrządy; rzuca, chwyta i toczy przybory; uczestniczy w zajęciach ruchowych organizowanych przez nauczyciela; OBSZAR 6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych. przestrzega zasad zabawy w wyznaczonych pomieszczeniach i na określonym terenie; korzysta z urządzeń elektrycznych tylko w obecności dorosłych; rozumie niebezpieczeństwo wynikające z zabawy zapałkami wie, że dziecko może poruszać się po ulicy tylko pod opieką osoby dorosłej; rozpoznaje oznaczenia przejść dla pieszych; rozumie rolę policjanta w ruchu drogowym; stosuje się do poleceń osoby dorosłej w czasie jazdy środkami komunikacji; potrafi bezpiecznie zachowywać się podczas jazdy samochodem; zna przyczyny powstawania pożarów; wie, jak należy zachować się w sytuacji zagrożenia; zachowuje rezerwę wobec obcych ludzi; nie podchodzi i nie dotyka dzikich zwierząt; OBSZAR 7. Wychowanie przez sztukę dziecko widzem i aktorem. wie, jak należy zachować się w trakcie przedstawienia lub koncertu; wypowiada się na temat obejrzanego przedstawienia;
wypowiada się swobodnie na bliskie mu tematy; podejmuje zabawy tematyczne; ilustruje ruchem opowiadanie nauczyciela; recytuje wiersze indywidualnie i w grupie; uczestniczy w przygotowaniach do występu; bierze udział w krótkich przedstawieniach i inscenizacjach przygotowywanych z okazji uroczystości przedszkolnych; uczestniczy w imprezach plenerowych, np. Piknik Rodzinny; OBSZAR 8. Wychowanie przez sztukę muzyka i śpiew, pląsy i taniec. powtarza słowa lub krótkie teksty, zachowując podany rytm, tempo oraz właściwą intonację; słucha uważnie piosenek śpiewanych przez nauczyciela; śpiewa poznane piosenki rozwija możliwości wokalne; odtwarza rytm śpiewanej piosenki wykonuje proste ruchy: podskoki, skłony, obroty; rozpoznaje znane piosenki po usłyszeniu fragmentów melodii; umie ustawić się w dwóch kołach, szeregu, parach, luźnej grupie na umówioną melodię; potrafi właściwie reagować ruchem na zmianę tempa, dynamiki i wysokości dźwięku; wykonuje improwizacje ruchowe na podany temat; rozpoznaje i nazywa instrumenty perkusyjne; potrafi określić charakter muzyki; odtwarza proste formy taneczne np. taniec ludowy Poszło dziewczę po ziele ; OBSZAR 9. Wychowanie przez sztukę różne formy plastyczne zna zabytki znajdujące się w najbliższej okolicy; ogląda obrazy lub ich reprodukcje; poznaje sztukę ludową swojego regionu; wyraża w formie pracy plastycznej przeżycia i wiedzę o świecie; wykonuje prace plastyczne na temat; wypowiada się na temat wykonanej pracy; zdobywa nowe doświadczenia plastyczne maluje pełną gamą kolorów farb; potrafi wykonać prostą pracę plastyczną według wzoru; uczestniczy w zbiorowych pracach plastycznych; przygotowuje własnoręcznie upominki dla bliskich; OBSZAR 10. Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych. układa budowle przestrzenne, łącząc klocki o różnych wielkościach i kształtach; podejmuje zabawy konstrukcyjne, łącząc różne materiały; potrafi skleić ozdoby choinkowe z elementów papierowych; umie wykonać prace polegające na składaniu papieru według wzoru; wie, na czym polega praca fryzjera, piekarza, kucharza, zegarmistrza; zna sposób wykorzystania i przeznaczenie wybranych urządzeń gospodarstwa domowego. nazywa środki lokomocji oraz opisuje słownie; wie, że telefon służy do porozumiewania się ludzi na odległość; obserwuje z uwagą prowadzone doświadczenia ukazujące właściwości różnych ciał; podejmuje zabawy, takie jak tworzenie na ścianie cieni czy puszczanie zajączków ;
OBSZAR 11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń. dostrzega w krajobrazie zmiany charakterystyczne dla kolejnych pór roku: Jesień - określa zjawiska atmosferyczne i jesienną pogodę: pada deszcz, wieje silny wiatr, jest zimno i mokro, pojawiają się mgły, rozpoznaje odgłosy padającego deszczu i potrafi określić intensywność opadów; Zima - obserwuje pogodę i nazywa zjawiska atmosferyczne występujące zimą: pada śnieg, śnieg z deszczem, wieje silny wiatr, jest mróz, wie, że śnieg i lód topią się pod wpływem ciepła i zamieniają w wodę zauważa w zabawie, że śnieg suchy i mokry mają inne właściwości; Wiosna - określa zjawiska atmosferyczne i wiosenną pogodę: robi się cieplej, dni są coraz dłuższe, pada deszcz, wieje wiatr; Lato - obserwuje pogodę i nazywa zjawiska atmosferyczne występujące latem: ulewny deszcz, burza z grzmotami i piorunami, tęcza, zauważa szybkie wysychanie ziemi pod wpływem słońca i wiatru; OBSZAR 12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. rozróżnia poznane środowiska przyrodnicze. nazywa niektóre gatunki drzew, np. sosna, dąb, kasztanowiec. oraz poznane gatunki kwiatów, np. tulipan, bratek, stokrotka wskazuje i nazywa podstawowe części roślin: korzeń, łodyga, liście, kwiaty, owoce rozpoznaje i nazywa wybrane owoce i warzywa rozpoznaje zwierzęta hodowlane i żyjące na wolności opiekuje się roślinami i zwierzętami, dokarmia zwierzęta i ptaki w czasie zimy wie, jak należy pielęgnować rośliny doniczkowe. wie, że człowiek powinien dbać o przyrodę. umie kulturalnie zachować się w czasie wycieczek do lasu, parku lub innych środowisk wie, jakie zagrożenia dla środowiska naturalnego stanowi nieodpowiedzialne zachowanie człowieka. OBSZAR 13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną. określa położenie przedmiotów w przestrzeni, używając zwrotów: między, wyżej, niżej itp. wskazuje i nazywa położenie przedmiotów w stosunku do własnego ciała: przede mną. posługuje się określeniami dotyczącymi kierunków w przestrzeni: do tyłu, do przodu. potrafi policzyć 5 i w miarę możliwości więcej elementów. posługuje się liczbami w prostych codziennych sytuacjach porównuje liczebność zbiorów. stosuje liczebniki porządkowe w sytuacjach naturalnych i zadaniowych rozpoznaje kształty figur geometrycznych płaskich potrafi odwzorować poznane kształty figur płaskich za pomocą dostępnego materiału potrafi układać dowolne kompozycje z klocków w kształcie fi gur geometrycznych podejmuje próby mierzenia długości krokami, stopa za stopą, porównuje długość. dostrzega regularności rytmu w danym układzie posługuje się określeniami czasu: przedtem, potem, dłużej, krócej itp. zna stałe następstwo dni i nocy oraz pór dnia.
OBSZAR 14. Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania. opowiada, co dzieje się na obrazku zauważa zmiany w układzie trzech, czterech przedmiotów lub obrazków. dostrzega minimum cztery szczegóły, którymi różnią się dwa obrazki składa w całość obrazki o prostej treści pocięte na pięć i więcej elementów uzupełnia obrazek, dorysowując cztery brakujące elementy buduje budowle z klocków według podanego wzoru próbuje kolorować obrazek składający się z dużych elementów rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki prawidłowo trzyma kredkę w czasie rysowania próbuje posługiwać się nożyczkami, wycinając dowolne kształty. układa kartkę według pokazu nauczyciela, wskazuje środek, górę i dół kartki oraz jej rogi wyklaskuje prosty rytm rozpoznaje znane dźwięki z najbliższego otoczenia. potrafi odszukać i nazwać przedmiot wydający dźwięki dzieli proste zdanie na wyrazy. uważnie słucha opowiadań i wierszy przedstawianych przez nauczyciela. korzysta z publikacji umieszczonych w kąciku książki. dba o książki: odkłada książki na wyznaczone miejsce rozpoznaje napis oznaczający swoje imię rozumie symboliczne oznaczenia na znaczkach dyżurnych. rozumie znaczenie prostych znaków drogowych. odczytuje wyrazy wprowadzone do czytania globalnego w powiązaniu z obrazkiem. rozumie proste znaki umowne stosowane w zabawach i grach planszowych OBSZAR 15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. potrafi powiedzieć, jak nazywają się rodzice i inni członkowie rodziny. interesuje się pracą zawodową rodziców próbuje opowiedzieć, na czym polega ich praca pomaga w codziennych czynnościach domowych i w uroczystościach rodzinnych zna niektóre tradycje świąteczne, tj. ubieranie choinki, malowanie pisanek itp. zna i podaje nazwę miejscowości, w której mieszka dostrzega zmiany zachodzące w miejscowości i okolicy wie, gdzie znajduje się przedszkole, i zna jego otoczenie. rozumie, jakie znaczenie w życiu codziennym mają punkty usługowe. rozpoznaje po stroju osoby pełniące ważne funkcje, np. strażaka, policjanta, lekarza umie nazwać kraj, w którym mieszka rozpoznaje symbole narodowe godło, flagę wie, że Warszawa jest stolicą Polski dostrzega cechy charakterystyczne krajobrazu ziemi ojczystej. nazywa region, w którym znajduje się jego miejscowość.