Nazwa modułu: Zarządzanie środowiskiem Rok akademicki: 2013/2014 Kod: DIS-2-106-IK-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność: Inżynieria komunalna Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 1 Strona www: Osoba odpowiedzialna: dr inż. Kozakiewicz Ryszard (rysiek@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr inż. Kozakiewicz Ryszard (rysiek@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 rozumie różnicę między zarządzaniem środowiskiem i zarządzaniem środowiskowym. Zna zakres problemów związanych z zarządzaniem środowiskiem na poziomie lokalnym i regionalnym; potrafi wymienić główne problemy polityki ekologicznej Polski IS2A_W05, IS2A_W12, IS2A_U13 M_W002 zna metody i narzędzia wykorzystywane w zarządzaniu środowiskiem i zarządzaniu środowiskowym, w tym podstawowe założenia: SWOT, benchmarkingu, ekoetykietowania, analizy cyklu życia, przeglądów ekologicznych, polityk ekologicznych, programów ochrony środowiska IS2A_W03, IS2A_W12, IS2A_W13 M_W003 dysponuje podstawową wiedzę na temat typów i cech wskaźników ekologicznych oraz ich roli w zarządzaniu środowiskiem i zarządzaniu środowiskowym IS2A_W05, IS2A_W11, IS2A_W12 Umiejętności 1 / 5
M_U001 potrafi zidentyfikować problemy ekologiczne wybranej gminy, określić priorytety działań i podstawowe cele i zadania strategii rowoju zrównoważonego IS2A_U01, IS2A_U13, IS2A_U16, IS2A_K04, IS2A_K06 M_U002 potrafi zidentyfikować bezpośrednie i pośrednie aspekty ekologiczne wybranej organizacji, wybrać aspekty znaczące, określić priorytety polityki ekologicznej oraz zaproponować wskaźniki monitorujące postęp w jej realizacji IS2A_U01, IS2A_U13, IS2A_U15, IS2A_U17, IS2A_U18, IS2A_K04, IS2A_K06 Kompetencje społeczne M_K001 M_K002 zna, rozumie i potrafi zastosować w praktyce hierarchię potrzeb społecznych w zakresie korzystania z walorów i zasobów środowiska; potrafi ocenić społeczne i gospodarcze skutki wdrożenia wykonywanych projektów potrafi zaprezentować wyniki pracy w sposób jasny i rzetelny, uwzględniając zapotrzebowanie odbiorców na informację; uwzględnia przy prezentacji informacji jej rolę w kształtowaniu postaw proekologicznych IS2A_K02, IS2A_K04, IS2A_K06, IS2A_K07 IS2A_U01, IS2A_U04, IS2A_K02, IS2A_K05, IS2A_K07 Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne Inne terenowe E-learning Wiedza M_W001 M_W002 rozumie różnicę między zarządzaniem środowiskiem i zarządzaniem środowiskowym. Zna zakres problemów związanych z zarządzaniem środowiskiem na poziomie lokalnym i regionalnym; potrafi wymienić główne problemy polityki ekologicznej Polski zna metody i narzędzia wykorzystywane w zarządzaniu środowiskiem i zarządzaniu środowiskowym, w tym podstawowe założenia: SWOT, benchmarkingu, ekoetykietowania, analizy cyklu życia, przeglądów ekologicznych, polityk ekologicznych, programów ochrony środowiska 2 / 5
M_W003 Umiejętności M_U001 M_U002 dysponuje podstawową wiedzę na temat typów i cech wskaźników ekologicznych oraz ich roli w zarządzaniu środowiskiem i zarządzaniu środowiskowym potrafi zidentyfikować problemy ekologiczne wybranej gminy, określić priorytety działań i podstawowe cele i zadania strategii rowoju zrównoważonego potrafi zidentyfikować bezpośrednie i pośrednie aspekty ekologiczne wybranej organizacji, wybrać aspekty znaczące, określić priorytety polityki ekologicznej oraz zaproponować wskaźniki monitorujące postęp w jej realizacji Kompetencje społeczne M_K001 M_K002 zna, rozumie i potrafi zastosować w praktyce hierarchię potrzeb społecznych w zakresie korzystania z walorów i zasobów środowiska; potrafi ocenić społeczne i gospodarcze skutki wdrożenia wykonywanych projektów potrafi zaprezentować wyniki pracy w sposób jasny i rzetelny, uwzględniając zapotrzebowanie odbiorców na informację; uwzględnia przy prezentacji informacji jej rolę w kształtowaniu postaw proekologicznych Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład Różnica pojęć zarządzanie środowiskiem i zarządzanie środowiskowe. Główne problemy ekologiczne na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Polityka ekologiczna państwa, województwa i powiatu. Główne zadania z zakresu ochrony przyrody, zarządzania zasobami i przeciwdziałania presji gospodarki na środowisko. Powiązanie modeli konsumpcji z presją cywilizajci na środowisko. Modele zrównoważone, trendy i punkty krytyczne rozwoju. Metody i narzędzia zarządzania środowiskiem i zarządzania środowiskowego: opracowania ekofizjograficzne, SWOT, strategie rozwoju zrównoważonego, ekoetykiety, benchmarking, społeczna odpowiedzialość biznesu, programy czystszej produkcji, uprawnienia emisyjne, przeglądy ekologiczne. 3 / 5
Rola systemów zarządzania środowiskowego w polityce ekologicznej UE. Cele i skutki środowiskowe wdrażania systemów ISO 14001 i EMAS. Rola deklaracji środowiskowych w komunikacji organizacji ze społeczeństwem. Wytyczne monitoringu środowiskowego dla systemu EMAS. Cechy dobrego wskaźnika środowiskowego, typy i przykłady wskaźników. audytoryjne Opracowanie wytycznych dla stratetgii rozwoju zrównoważonego dla wybranej gminy lub obszaru problemowego. opis stanu wyjściowego metodą SWOT, identyfikacja najważniejszych problemów ekorozwoju, konfliktów środowiskowych i walorów wymagających szczególnej ochrony, przykład strategii zarządzania środowiskiem z podziałem na cele ogólne, szczegółowe i zadania, wybrór i szczegółowy opis wskaźników monitorujących realizację wybranych celów szczegółowych strategii. Identyfikacja aspektów środowiskowych na potrzeby systemu EMAS dla wybranej organizacji: syntetyczny opis obiektów i działań organizacji istotnych z punktu widzenia interakcji ze środowiskiem, identyfikacja bezpośrednich i pośrednich aspektów środowiskowych wybranej organizacji, określenie aspektów istotnych, oraz wybór dla nich odpowiednich wskaźników monitoringu, sformułowanie polityki ekologicznej organizacji, zgodnej z wymaganiami EMAS, określenei przykładowych celów i działań realizacji polityki ekologicznej. Sposób obliczania oceny końcowej Średnia ocen z kolokwium zaliczeniowego i projektów. Wymagania wstępne i dodatkowe Nie podano wymagań wstępnych lub dodatkowych. Zalecana literatura i pomoce naukowe 1. ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS) 2. Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu EMAS. Poradnik dla organizacji. Pr. zb. 2005. Wersja elektroniczna w serwisie Ministerstwa Środowiska http://www.emas.mos.gov.pl/ 3. EMAS deklaracja środowiskowa wskazówki metodyczne. Wersja elektroniczna dostępna w serwisie Ministerstwa Środowiska http://www.emas.mos.gov.pl/ 4. EMAS easy. Poradnik dotyczący wdrażania EMAS w MŚP. Wersja elektroniczna dostępna w serwisie Ministerstwa Środowiska http://www.emas.mos.gov.pl/ 5. Aspekty środowiskowe. Pr. zb. pod red. Jerzego Łunarskiego. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej,2006. 6. Zarządzanie środowiskowe ISO 14000: pr. zb. p. red. Adama Tabora; Tom1 i 2; CSiOSJ PK Kraków 2006 7. Adriana Paliwoda-Matiolańska. Odpowiedzialność społeczna w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. CB Beck Warszawa 2009 8. Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu EMAS. Poradnik dla weryfikatorów. 2005. Wersja elektroniczna dostępna w serwisie Ministerstwa Środowiska http://www.emas.mos.gov.pl/ 9. Materiały promocyjne EMAS pojawiające się w dedykowanym serwisie Ministerstwa Środowiska 4 / 5
http://www.emas.mos.gov.pl/ ; aktualności, statystyka, Cichy J. Zarządzanie środowiskowe w przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej. 1988. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Nie podano dodatkowych publikacji Informacje dodatkowe Brak Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Udział w wykładach Udział w ćwiczeniach projektowych Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 10 godz 2 godz 15 godz 16 godz 15 godz 2 godz 60 godz 2 ECTS 5 / 5