Program adaptacyjny dla dzieci sześcioletnich z klas I Szkoły Podstawowej nr 2 w Jaśle Program adaptacyjny dla dzieci sześcioletnich jest bardzo ważnym elementem w pracy wychowawczej szkoły i nauczyciela. Ma pomóc dziecku w miarę bezstresowym przejściu z przedszkola, z domu rodzinnego do szkoły. Program ma za zadanie pomóc w pokonaniu wspomnianych emocji oraz zminimalizować stres wywołany rozpoczęciem nauki w klasie I szkoły podstawowej. I. PRZYGOTOWANIE BAZY SZKOŁY Atrakcyjne sale lekcyjne, składające się z dwóch części: edukacyjnej (wyposażonej w kolorowe mebelki, tablicę, stoliki i krzesełka przystosowane do wzrostu dzieci) i rekreacyjnej (wyposażonej w dywan), przeznaczonej do czytania książek, przeprowadzania zabaw (np. zabawy w kręgu, z chustą animacyjną, manipulacyjne, konstrukcyjne, dydaktyczne, tematyczne, plastyczne, techniczne, muzyczne i ruchowe). Sale są odpowiednio przestronne, dające możliwość zaadoptowania do pracy grupowej i indywidualnej. Klasopracownie wyposażone są w liczne pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć (np. liczmany), sprzęt audiowizualny, laptopy z dostępem do Internetu, gry i zabawki dydaktyczne, kąciki tematyczne (np. kącik przyrody) i biblioteczkę. W jednej sali znajduje się tablica interaktywna. Uczniowie mają możliwość pozostawienia w swoich salach części podręczników i przyborów szkolnych. Świetlica szkolna i jadalnia uczniowie mają możliwość zjedzenia ciepłego posiłku, a w świetlicy odrobienia zadania domowego pod okiem wykwalifikowanych nauczycieli oraz uczestniczenia w zajęciach edukacyjnych. Pracownia komputerowa. Biblioteka i czytelnia. Sala gimnastyczna. Sala zabaw wyposażona w sprzęt do zabaw, ćwiczeń, gimnastyki korekcyjnokompensacyjnej. Mały plac zabaw na świeżym powietrzu bezpieczne miejsce rekreacyjne wyposażone w sprzęt do zabaw, np. zjeżdżalnia, piaskownica. Gabinet pedagoga oraz pielęgniarki. II. CELE OGÓLNE: tworzenie warunków do łagodnego przejścia między edukacją przedszkolną, a szkolną, optymalizacja adaptacji dziecka w szkole, integracja uczniów sześcioletnich, niwelowanie stresu związanego z podjęciem nauki szkolnej, dostosowanie metod i form pracy w związku z obniżeniem wieku szkolnego, diagnozowanie potrzeb najmłodszych uczniów, wykorzystanie bazy szkoły do stworzenia najlepszych warunków dla rozwoju tych uczniów,
wspieranie rodziców uczniów sześcioletnich, organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej wyrównywanie szans edukacyjnych. III. CELE SZCZEGÓŁOWE: stworzenie dzieciom poczucia bezpieczeństwa, ułatwienie dzieciom przekroczenia progu dom szkoła, skrócenie czasu adaptacji dzieci w nowym środowisku, w nowej sytuacji, nowej roli, wzajemne poznanie się uczniów i nauczyciela, nawiązanie dobrych relacji nauczyciel uczeń, integracja zespołu klasowego, wypracowanie wspólnych norm i zasad, uczenie się tolerancji, sukcesywne nabywanie umiejętności korzystania z różnych sprzętów i pomieszczeń, poznanie osób pracujących w szkole umiejętność zachowania się w stosunku do nich, wyrabianie orientacji czasowej w rozkładzie dnia w szkole, poznanie zasad funkcjonowania szkoły, nawiązanie dobrych relacji z rodzicami, ułatwiających dalszą współpracę, pozyskanie rodziców do aktywnej współpracy z nauczycielem i ze szkołą. IV. METODY PRACY Z DZIECKIEM SZEŚCIOLETNIM: METODY OPARTE NA DZIAŁANIU, OBSERWACJI I NA SŁOWIE: metoda samodzielnych doświadczeń oparta na inicjatywie własnej dziecka ( zabawa, zajęcia artystyczne, kontakt z przyrodą ), metoda zadań stawianych dziecku przez nauczyciela, które dziecko rozwiązuje samodzielnie wg własnego pomysłu, metoda ćwiczeń polegająca na powtarzaniu przez dziecko odpowiednich czynności ( sprawność ruchowa, nauka prawidłowej wymowy ), metoda odtwarzania ( nauka wiersza, piosenki, tańca ), metody słowne, do których należą rozmowy, opowiadania, zagadki, rozwijające procesy poznawcze i poszerzające zasób wiadomości dziecka, metody żywego słowa oddziałujące na dziecko przez środki artystyczne, pomagające rozwijać wrażliwość uczuciową i estetyczną. METODY POGLĄDOWE OPARTE NA BEZPOŚREDNIM SPOSTRZEGANIU: metoda obserwacji i pokazu ( zjawiska i czynności ) oglądowe, metody przykładu: przykład osobisty, poprzez widowisko teatralne, ilustracje.
METODY ODNOSZĄCE SIĘ DO DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z PROCESEM UCZENIA SIĘ: przyswajanie podanego, gotowego materiału metody podające, odkrywanie nowych wiadomości podczas rozwiązywania problemów i samodzielnego poszukiwania metody problemowe, przeżywanie metody aktywizujące, działanie zmienianie rzeczywistości poprzez sprawdzenie wiadomości w praktyce metody działalności praktycznej. INNE ATRAKCYJNE FORMY I METODY PRACY Z DZIEĆMI SZEŚCIOLETNIMI: - różnorodne gry interaktywne, - zabawy dydaktyczne, - obserwacje i pokaz, - przekaz słowny, - doświadczenia i eksperymenty przyrodnicze, - spontaniczna, swobodna aktywność dziecka, - zajęcia dramowe, pantomima, - teatrzyk kukiełkowy i pacynkowy, - techniki relaksacyjne, -twórcze rozwiązywanie problemów. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: dziecko czuje się bezpiecznie w murach szkoły, bezstresowo staje się uczniem, wie, jak funkcjonuje szkoła, swobodnie porusza się po budynku szkolnym, zna osoby pracujące w szkole, szanuje nauczyciela i kolegów w klasie, jest akceptowane, wie co świadczy o jego wyjątkowości, nie ma uprzedzeń do innych, porozumiewa się ze wszystkimi w klasie, uczestniczy w tworzeniu zasad zachowania, potrafi pracować w zespole, umie słuchać innych, wie, że każdy jest inny i ma do tego prawo, dziecko otoczone jest opieką pedagogiczną, psychologiczną (PP-P) i reedukacyjną, rodzice mają poczucie bezpieczeństwa o swoje dziecko, chętnie współpracują z nauczycielem i czynnie uczestniczą w życiu klasowym, mają umożliwiony kontakt ze specjalistami w szkole oraz w poradni psychologicznopedagogicznej.
V. TREŚCI PROGRAMU: Treści programu Nawiązanie bliskiego i serdecznego kontaktu z nauczycielem i innymi dziećmi. Pomoc dziecku w odnajdywaniu jego miejsca w grupie rówieśniczej i społeczności szkolnej. Ostrożne, uważne i swobodne poruszanie się po sali i innych pomieszczeniach szkoły. Przestrzeganie określonych zasad zachowania się w szkole. Prezentowanie własnej osoby. Stwarzanie okazji do gromadzenia informacji na temat samego siebie. Porównywanie własnego wyglądu z wyglądem innych dzieci z jednoczesnym uznaniem własnej odrębności. Ocena swojej działalności. Poznanie i nazywanie swoich stanów emocjonalnych oraz nabywanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach przykrych przez wspólną rozmowę z nauczycielem i dziećmi. Uczestnictwo w zabawach i grach zespołowych. Rozumienie znaczenia takich wartości jak: tolerancja, życzliwość, koleżeństwo. Kształtowanie poszanowania dla innych dzieci i pracowników szkoły. Utrzymanie porządku w sali. Reagowanie na wezwania i polecenia nauczyciela. Przyzwyczajanie dzieci do współpracy i współdziałania w grupie. Uświadomienie konieczności poszanowania cudzej własności. Umożliwienie dzieciom udziału w zajęciach pozalekcyjnych organizowanych na terenie szkoły. Stwarzanie sytuacji sprzyjających integracji rodziców między sobą i ze szkołą oraz nauczycielem. Organizacja imprez klasowych. Organizacja wycieczek, udział rodziców w wyjściach poza teren szkoły. Forma realizacji Zabawy integrujące Zabawy integrujące Zwiedzanie budynku szkoły, pokaz, rozmowa, znaczki graficzne Zawarcie "klasowej umowy" Zabawy zapoznawcze Zajęcia, zabawy, rozmowy, obserwacje Samoocena Rozmowa, pokaz, drama Gry i zabawy zespołowe Zajęcia, rozmowy Rozmowy Rozmowa, pokaz Rozmowa, obserwacja przez nauczyciela Zajęcia, zabawy Rozmowa, pokaz Kółka zainteresowań, zajęcia pozalekcyjne Spotkania z rodzicami. Wycieczki VI. REALIZACJA POSZCZEGÓLNYCH EDUKACJI Edukacja polonistyczna- nabywanie umiejętności czytania, pisania (stosowanie różnorodnych ćwiczeń grafomotorycznych), wypowiadania się, rozwijanie zainteresowań czytelniczych (głośne czytanie na dywanie), nauka rymowanek i wierszy, uczestnictwo w zabawach i przedstawieniach teatralnych.
Edukacja matematyczna- udział w grach, zabawach i sytuacjach zadaniowych, umożliwiających nabywanie wymaganych umiejętności matematycznych: dodawania i odejmowania w zakresie 10, rozpoznawania i nazywania podstawowych figur geometrycznych, dokonywania pomiaru (długości, ciężaru i czasu) i obliczeń pieniężnych. Edukacja przyrodnicza- praktyczne nabywanie wiedzy przyrodniczej przez kontakt z najbliższym środowiskiem i otoczeniem ucznia, wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywionej i nieożywionej. Edukacja społeczna- kształtowanie umiejętności współpracy z innymi. Edukacja muzyczna- zapewnienie uczestnictwa w zabawach muzyczno-ruchowych, nauka piosenek, ćwiczenia relaksacyjne przy muzyce. Edukacja plastyczna- wyrażanie własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Edukacja ruchowa- kształtowanie sprawności fizycznej i zapoznanie z elementami edukacji zdrowotnej. Zajęcia komputerowe- nabywanie podstawowych umiejętności obsługi komputera i Internetu. Język obcy nowożytny- zapoznanie w sposób zabawowy z podstawami języka angielskiego. VII. PODSUMOWANIE W pracy z najmłodszymi uczniami (w szczególności w pierwszych miesiącach) najlepiej sprawdzają się: zabawy z wykorzystaniem prostych rymowanek, wierszy, zabawy ruchowe, rytmiczne, pląsy, piosenki z elementami układów ruchowych (tanecznych), rozwiązywanie zagadek słownych, rysunkowych, różnorodne zajęcia plastyczne, czytanie bajek, opowiadań, doświadczenia i eksperymenty przyrodnicze, zabawy z chustą animacyjną. Podstawową i dominującą formą działalności i aktywności dziecka w młodszym wieku szkolnym jest zabawa. Proces nauczania dzieci sześcioletnich w klasie I będzie związany z zabawą (manipulacyjne, konstrukcyjne, tematyczne, dydaktyczne i ruchowe). Zabawowa forma wdrażania dzieci sześcioletnich do pracy będzie przeważać w ciągu dwóch, trzech miesięcy początkowej nauki w klasie I oraz przez kilka dni po przerwie świątecznej i feriach. Celem zwiększenia motywacji do uczenia się będziemy stopniowo przechodzić do formy wspólnej pracy z dość częstym, ale niezbyt regularnym nagradzaniem ucznia.
Zgodnie z nową podstawą programową : - w czasie realizacji treści polonistycznych - ½ czasu przeznaczymy na pracę dzieci w ławkach z kartami edukacyjnymi, - w czasie realizacji treści matematycznych ¼ czasu przeznaczymy na pracę z kartami edukacyjnymi, pozostały czas dzieci spędzą na dywanie manipulując liczmanami, klockami itp. Czas nauki w pierwszej klasie nie jest podzielony na lekcje. O tym, ile trwać będą zajęcia, zdecyduje nauczyciel na podstawie możliwości dzieci, pamiętając, że w trzy letnim okresie nauczania poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne należy zrealizować co najmniej w wymiarze: Edukacja polonistyczna, społeczna, matematyczna, przyrodnicza i zajęcia techniczne łącznie 1150 godzin ( w formie kształcenia zintegrowanego) Edukacja muzyczna 95 godzin Edukacja plastyczna 95 godzin Zajęcia komputerowe 95 godzin Wychowanie fizyczne 290 godzin Język obcy nowożytny - 190 godzin Będziemy się starali, żeby szkoła była miejscem, do którego dziecko będzie chodziło z przyjemnością, zainteresowane nowym otoczeniem i wyzwaniami. Miejscem nie tylko zdobywania wiedzy, ale także rozwijania talentów i zaspokajania nieustającej ciekawości świata i ludzi. Wspaniałą przygodą, w której dziecku będą towarzyszyć Rodzice i nauczyciele wspólnie dbający o jego rozwój. VIII. EWALUACJA PROGRAMU Ewaluacja programu dokonana będzie poprzez: obserwację, wytwory prac dziecięcych, rozmowy z rodzicami, ocenę rodziców (ankieta). Opracowały: Jolanta Terwicz Bożena Kobylińska-Byczek Maria Augustyn