Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 13 marca 2009 r. NAJWAśNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Szwajcarski bank centralny obniŝył stopy procentowe o 0,25 proc. - przedział dla rynkowej stopy LIBOR wynosi obecnie od 0 proc. do 0,75 proc. Inflacja w Polsce w lutym wyniosła 3,3 proc. r/r PKB Japonii w IV kw. 2008 spadł o 3,2 proc. k/k i o 12,1 w ujęciu annualizowanym. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAś 1 USD 3,5151 3,5861 1 EUR 4,4861 4,5767 1 CHF 2,9502 3,0098 100 JPY 3,5853 3,6577 Tabela obowiązująca od dnia 13.03.2009 r. POLSKI RYNEK Za nami pierwszy od dawna udany tydzień dla złotego. Po raz ostatni nasza waluta notowała wzrosty w takiej skali pod koniec października. Tym razem o umocnieniu złotego nie decydowały Ŝadne względy lokalne, lecz po prostu międzynarodowy klimat inwestycyjny w połączeniu z niezłym w ostatnich tygodniach sentymentem na warszawskiej giełdzie. Największą przysługę zrobił nam Narodowy Bank Szwajcarii zapewniając, Ŝe będzie interweniował w obronie franka (przed jego dalszym umocnieniem). PoniewaŜ problemy Polski m.in. są pochodną zbyt silnego zadłuŝenia w tej właśnie walucie, deklaracja Szwajcarów poprawia sytuację nie tylko osób zadłuŝonych w CHF, ale w ogóle Polski. Stąd mogliśmy oglądać spadek kursów takŝe pozostałych walut dolar potaniał o 6,1 proc. do 3,493 PLN, euro spadło o 4,3 proc. do 4,51 PLN, ale najmocniej spadł frank, bo o 8,8 proc. do 2,941 PLN. Cała trójka znalazła się na poziomach najniŝszych od miesiąca. Po deklaracji SNB frank zyskiwał takŝe wobec innych walut. W istocie deklaracja dotyczyła obrony franka przed umocnieniem względem euro, więc to tutaj spadek szwajcarskiej waluty był silniejszy (o 4,5 proc.) niŝ w przypadku dolara (o 2,5 proc.). Ale w obydwu wypadkach frank jest najsłabszy od trzech miesięcy. Spekuluje się, Ŝe SNB mógł interweniować na rynku w momencie wypuszczenia komunikatu do inwestorów, aby w ten sposób wzmocnić jego wymowę. Natychmiast pojawiły się teŝ dywagacje na temat tego, co się będzie działo z rynkiem walutowym, jeśli równieŝ inne banki centralne będą interweniować w interesie swoich walut? Euro umocniło się w tym tygodniu o 2 proc. do dolara osiągając poziom 1,291 USD. Spadek dolara naleŝy wiązać z poprawą sentymentów na rynkach akcji (bezpieczeństwo w postaci amerykańskich obligacji nie jest wówczas w cenie), jak równieŝ z powrotem obaw o finansowanie monstrualnego deficytu budŝetowego USA.
POLSKI RYNEK Od wtorku rentowności naszych obligacji spadały sentyment do naszych papierów skarbowych poprawił się wraz ze wzrostem apetytów na ryzyko na świecie. Pomagał teŝ umacniający się złoty i rosnące indeksy na GPW. Ale powrót rentowności obligacji 5-letnich w okolice 5,8 proc. to jeszcze nie przełom, a jedynie skorygowanie spadków cen z poprzedniego tygodnia. Nadto, na umocnienie naszych obligacji wpływ mogą mieć działania NBP, który ograniczył operacje otwartego rynku, zmuszając banki do aktywniejszego działania na rynku papierów skarbowych (co było szczególnie widoczne na poniedziałkowej aukcji bonów skarbowych, na której popyt przekroczył 9 mld PLN). Trzymiesięczna stopa WIBOR, która jest podstawą naliczania oprocentowania większości złotowych kredytów hipotecznych spadła o 5 pkt bazowych i wyniosła 4,33 proc. POLSKI RYNEK RYNEK OBLIGACJI Kiedy ceny obligacji spadają, zawsze znajdzie się kilka dobrych przyczyn by to uzasadnić. W tym tygodniu o mniejszym popycie na amerykańskie papiery skarbowe miało decydować oŝywienie na giełdzie (a więc odpływ kapitału z rynku obligacji), ale takŝe wypowiedź chińskiego premiera. Wen Jiabao wyraził zaniepokojenie o bezpieczeństwo amerykańskiego długu (Chiny mają spore rezerwy w amerykańskich obligacjach szacowane na 2 bln USD). Rentowność obligacji 10-letnich wzrosła o 9 pkt do 2,91 proc., a 2-letnich o 5 pkt do 0,91 proc. W Europie spadek cen obligacji miał silniejszy charakter tu takŝe papierom skarbowym zaszkodził wzrost indeksów giełdowych, ale takŝe spora podaŝ papierów ze strony Włoch (7,5 mld euro) i obawy przed sfinansowaniem deficytów budŝetowych wobec zachowawczej postawy Chin. Rentowność dwuletnich obligacji niemieckiego rządu wzrosła o 20 pkt do 1,35 proc., a 10-letnich o 14 pkt do 3,07 proc. RYNKI AKCJI Drugi tydzień z rzędu kończymy na GPW wzrostem indeksów (co zdarzyło się ostatnio na przełomie roku), ale tym razem wzrost jest bardzo skromny. Na przeszkodzie stanęły silne poziomy oporu w okolicach 1500 pkt dla WIG20, które jeszcze w październiku i w lutym pełniły rolę poziomów wsparcia. Teraz nie łatwo je sforsować od dołu. W skali tygodnia WIG20 zyskał 0,8 proc., a WIG 1,0 proc. mwig zyskał 0,6 proc., a swig 2,0 proc. i choć małe spółki nie cieszą się zainteresowaniem mediów czy analityków, to właśnie ten segment rynku poradził sobie najlepiej. Jeśli chodzi o poszczególne branŝe, to najlepiej spisał się WIG-Chemia (wzrost o 7,5 proc.) i WIG Banki (do przodu o 5,1 proc.). Obroty na całym rynku wyniosły 5 mld PLN i były zbliŝone do tych sprzed tygodnia. EUROPA sięgnięcie banku centralnego Szwajcarii po ilościowe instrumenty polityki monetarnej w pierwszej kolejności wywołało wyprzedaŝ franka, a następnie wzrosty na rynkach akcji. WaŜniejszy od samej obniŝki stóp procentowych był komunikat, w którym czytamy, Ŝe inflacja w najbliŝszym czasie moŝe spaść poniŝej zera i pozostać na tym poziomie nawet przez 2-3 lata. W praktyce taki scenariusz oznaczałby niezwykle trudne warunki dla firm, których marŝe mocno skurczyłyby się wymuszając zwolnienia. W tym tygodniu islandzki rząd przejął ostatni niezaleŝny z czterech największych banków, a włoski Banco Popolare stał się pierwszym bankiem wnioskującym o pomoc tamtejszego rządu. USA magazyn Forbes informuje, Ŝe lista światowych miliarderów skurczyła się w ubiegłym roku o 332 pozycje i liczy obecnie 793 osoby. Na pierwszą pozycję powrócił Bill Gates, który chociaŝ stracił w 2008 r. 18 mld USD, nadal dysponuje kwotą ok. 40 mld USD. Grupa General Electric straciła najwyŝszą ocenę zdolności kredytowej od agencji S&P, którą cieszyła się od lat 50 ubiegłego wieku. Podobny los spotkał ubezpieczeniową spółkę Warrena Buffeta Berkshire Hathaway. Poprawa nastrojów w sektorze finansowym widoczna była tylko na rynku akcji, kapitał na rynku długu pozostaje od kilku tygodni stosunkowo drogi - dolarowy LIBOR wynosi o 1 pkt. proc. więcej niŝ główna stopa procentowa w USA. Sąd skazał Bernarda Madoff'a, który dopuścił się szeregu oszustw finansowych oraz największej defraudacji w historii, na doŝywocie (a
dokładniej mówiąc ok. 150 lat więzienia). AZJA produkcja przemysłowa w Japonii spadała w styczniu drugi miesiąc z rzędu w tempie przekraczającym 30 proc. r/r. Niewiele optymizmu wniósł odczyt PKB za ostatni kwartał 2008r., bowiem okazało się, Ŝe druga największa gospodarka świata skurczyła się w ciągu trzech miesięcy o 3,1 proc. k/k. Gdyby podobna dynamika utrzymała się przez kolejne 3 kwartały w ciągu roku PKB zmalałoby o 12 proc. Spowolnienie międzynarodowego obrotu towarowego potwierdziły równieŝ dane z Chin, gdzie w tempie ok. 20 proc. r/r kurczy się zarówno import, jak i eksport. Mimo tego rząd chiński podtrzymuje plan na 2009r. mówiący o wzroście PKB o 8 proc. EUROPA USA AZJA FT-SE +6,5% CAC40 + 6,4% BUX -0,3 % DJIA + 7,6% S&P500 +9,1% NASDAQ +9,0% Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 13.03.2009 r. (godz. 17.00) NIKKEI +5,5% B-Shares Shanghai -1,7% Hang-Seng +5,1% RYNEK SUROWCÓW NajwaŜniejszą zmianą na rynku surowców w tym tygodniu były wzrosty ceny ropy naftowej, która w pewnym momencie podroŝała do niespełna 49 USD za baryłkę. Silne wzrosty wynikają z jednej strony z oczekiwań związanych z zaplanowanym na najbliŝszą niedzielę posiedzeniem przedstawicieli OPEC, z drugiej strony jest to pochodna zmiany nastrojów na rynku walutowym. Reprezentanci Kuwejtu i Iranu sugerowali, Ŝe kartel, który w ostatnim miesiącu wydobywał o ok. 1 mln baryłek mniej niŝ w styczniu, jeszcze bardziej zmniejszy podaŝ ropy usiłując tym samym wpłynąć na wzrost lub przynajmniej stabilizację ceny ropy. Kiepskie dane o produkcji przemysłowej kurczącej się w dwucyfrowym tempie w największych gospodarkach świata nastawionych na eksport (Niemcy, Japonia) nie wywołały silnej wyprzedaŝy miedzi i innych metali przemysłowych, poniewaŝ podobnie jak w przypadku ropy pozytywnie dział słabnący kurs dolara. Cena złota powróciła w piątek w okolice 930 USD za uncję. SUROWIEC ZMIANA miedź -1,5% ropa naftowa +6,6% złoto -1,3% Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 13.03.2009 r. (godz. 17.00) POLSKI RYNEK FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (11.03.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich Allianz FIO Subf. Allianz Akcji Plus 5,03% papierów dłuŝnych PKO/Credit Suisse Obligacji Długoterminowych - FIO 0,78% rynku pienięŝnego KBC Portfel VIP Subfundusz PienięŜny Specjalistyczny FIO 0,19% stabilnego wzrostu DWS Polska FIO Zabezpieczenia Emerytalnego 1,80% mieszane DWS Parasol SFIO Subf. DWS ZrównowaŜony Sektora Finanse i Konsumpcja 3,03% akcji zagranicznych SKARBIEC F IO Subf. SKARBIEC - Sektora Finansowego Nowej Europy 6,90% papierów dłuŝnych zagr. KBC Dolar FIZ 5,82%
Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (11.03.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich SKOK Parasol FIO Subfundusz SKOK Akcji -39,30% papierów dłuŝnych PKO/Credit Suisse Obligacji Długoterminowych - FIO 19,58% rynku pienięŝnego Idea Premium Specjalistyczny FIO 7,02% stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP SFI O 21,66% mieszane PZU FIO Optymalnej Alokacji -14,98% akcji zagr. MCI.PrivateVentures FIZ subf. MCI.EuroVentures 1.0. 63,75% papierów dłuŝnych zagr. PKO/Credit Suisse Światowy Fundusz Walutowy - SFIO Subf. Papierów DłuŜnych USD 64,24% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok SNB znów ulŝył kredytobiorcom, będzie interweniował FINANSE OSOBISTE Zgodnie z oczekiwaniami Narodowy Bank Szwajcarii kolejny raz obniŝył stopy procentowe. Decyzja ta uwzględniając samą zmianę oprocentowania obniŝa raty kredytów 30-letnich o ok. 3,3 proc. Docelowa stopa LIBOR 3M wynosi teraz w SNB 0,0-0,75 proc. (przed obniŝką było to 0,0-1,0 proc.), a Bank Szwajcarii zapowiedział, Ŝe uczyni wszystko co moŝliwe, by sprowadzić stopę LIBOR 3M do poziomu 0,25 proc. (obecnie 0,46 proc.). Choć zdaje się to być niewielkim tylko pocieszeniem dla kredytobiorców spłacających kredyty we frankach szwajcarskich, to w istocie seria obniŝek stóp dokonywanych w SNB od października znacznie poprawiła ich sytuację. Od sierpnia 2008 r. notowania franka wzrosły z ok. 2 do ok. 3,0 PLN, a więc o 50 proc. Tymczasem raty kredytów wzrosły bez porównania mniej, bo ok. 12 proc. Na krótko przed opublikowaniem decyzji SNB frank szwajcarski zaczął szybko tracić na wartości (przy względnie biernej postawie euro i dolara) i kontynuował ten proces po ogłoszeniu komunikatu. A to dlatego, Ŝe SNB zadeklarował zamiar przeprowadzania interwencji walutowych zakupu innych walut bezpośrednio na rynku, aby zapobiegać dalszemu umocnieniu się szwajcarskiej waluty wobec euro. Bank centralny zapowiedział takŝe skup obligacji państwowych i komercyjnych. Potencjalnie jest to wiadomość o powaŝniejszych konsekwencjach dla posiadaczy kredytów walutowych, poniewaŝ moŝe zmniejszyć ich ryzyko kursowe. Po raz pierwszy od miesiąca kurs franka spadł po decyzji SNB poniŝej 3,00 PLN, a tym samym o 9 proc. od szczytu z 17 lutego. Spadek kursu franka oznacza proporcjonalny spadek rat kredytów hipotecznych, zatem umocnienie złotego np. o 10 proc. moŝe mieć większy wpływ na raty niŝ cięcia stóp. Aczkolwiek nie moŝna przewidzieć, czy interwencje banku centralnego odniosą skutek takŝe w dłuŝszym terminie. kwota kredytu 100 000 PLN rata 1 sierpnia 2008 r. rata 1 stycznia 2009 r. zmiana rata dziś (po uwzględnie niu cięcia) zmiana do stycznia 2009 r. zmiana do 1 sierpnia 2008 r. 512 PLN 537 PLN +4,9 proc. 572 PLN +6,5 proc. +11,7 proc. Jak zmieniły się raty kredytów we frankach ZałoŜenia: kredyt na 30 lat, raty równe, marŝa 3M LIBOR plus 1,3 proc.. Uwzględniono spread 6 proc. i wahania kursów walut (dzisiejszy kurs 3,11 PLN za CHF). ZałoŜono spadek 3M LIBOR do 0,25 proc. Źródło: Open Finance
Prognozy SNB zakłada, Ŝe w 2009 r. gospodarka Szwajcarii odnotuje deflację, a kolejne dwa lata przyniosą inflację bliską zeru (ma wzrosnąć dopiero pod koniec 2011 r.). Realizacja takiego scenariusza oznaczałaby, Ŝe stopy procentowe w Szwajcarii pozostaną na historycznie niskich poziomach przez dłuŝszy czas. SNB spodziewa się takŝe, Ŝe PKB Szwajcarii spadnie w tym roku o 2,5-3,0 proc. Relatywnie wysoki kurs franka względem złotego, bliski historycznych maksimów, w połączeniu z zapowiedziami interwencji walutowych przeciwdziałających dalszemu umocnieniu franka, oraz perspektywy utrzymania niskich stóp procentowych przez najbliŝsze trzy lata stanowią silne argumenty za rozwaŝaniem zaciągania kredytów we frankach przez osoby zdające sobie sprawę z ryzyka kursowego i konsekwencji realizacji innego scenariusza niŝ nakreślono przez SNB. Emil Szweda, analityk Open Finance TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel Emil Szweda finanse osobiste Emil Szweda wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl