Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 29 maja 2009 r.

Transkrypt

1 Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 29 maja 2009 r. NAJWAśNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW PKB Polski wzrósł w I kw r. o 0,8 proc. r/r PKB Stanów Zjednoczone w I kw r. spadł w ujęciu annualizowanym o 5,7 proc. Rada Polityki PienięŜnej pozostawiła główną stopę procentową na dotychczasowym poziomie 3,75 proc. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAś 1 USD 3,1980 3, EUR 4,4566 4, CHF 2,9485 3, JPY 3,3027 3,3695 Tabela obowiązująca od dnia r. POLSKI RYNEK Złoty tracił na wartości w ostatnich dniach (za wyjątkiem piątku), co część obserwatorów przypisuje tradycyjnemu osłabieniu złotego przed końcem miesiąca. Miałoby to mieć związek z zapadającymi w tym czasie opcjami. Warto jednak zwrócić uwagę takŝe na inny układ czynników przemawiających za spadkiem wartości naszej waluty. W pierwszych dniach tygodnia na rynku światowym na wartości zyskiwał dolar, rosła takŝe rentowność amerykańskich obligacji zwykle są to czynniki osłabiające naszą walutę. Dopiero w piątek po publikacji dobrych danych o PKB w Polsce złoty odrobił część strat, co było tym łatwiejsze, Ŝe dolar tracił w tym czasie do euro. Ostatecznie euro podroŝało w skali tygodnia o 1,8 proc. do 4,488 PLN, dolar o 1 proc. do 3,174 PLN, a frank o 2,4 proc. do 2,971 PLN. Wtorek i środa przyniosły umocnienie dolara w czym pomagały napływające z USA dane o wzroście indeksu zaufania konsumentów i wyŝszej sprzedaŝy domów na rynku wtórny. Jednocześnie jednak departament skarbu sprzedawał znaczące ilości obligacji, co doprowadziło do spadku ich ceny, a w konsekwencji takŝe pogorszenia notowań dolara. W piątek dolar tracił juŝ bardzo mocno po dobrych wynikach sprzedaŝy detalicznej w Niemczech oraz słabszym niŝ oczekiwano drugim odczycie dynamiki PKB w USA. Na koniec tygodnia za euro płacono juŝ 1,414 USD, czyli najwięcej w tym roku. Jen umocnił się o 1,7 proc. do euro i o 1 proc. do dolara po lepszych niŝ oczekiwano danych gospodarczych (produkcja wzrosła o 5,2 proc. w ujęciu miesięcznym to najlepszy wynik od 56 lat). Frank umocnił się o 0,6 proc. do euro i 1,6 proc. do dolara.

2 POLSKI RYNEK Mimo wahań złotego i mimo kilku waŝnych publikacji makroekonomicznych, ceny naszych papierów skarbowych pozostały stabilne. Ani decyzja RPP, ani dynamika sprzedaŝy detalicznej w kwietniu czy wzrostu gospodarczego w I kwartale nie wpływały istotnie na działania inwestorów. Jest to o tyle zrozumiałe, Ŝe decyzja RPP i odczyty danych były z grubsza zgodne z oczekiwaniami rynku. Natomiast co jest warte uwagi rentowności nie rosły, mimo Ŝe spadały ceny obligacji w USA i w Europie. Na koniec tygodnia rentowność 5-latek oscylowała nieco powyŝej 5,8 proc. Trzymiesięczna stopa WIBOR, która jest podstawą naliczania oprocentowania większości złotowych kredytów hipotecznych wzrosła o 4 pkt bazowe i wyniosła 4,62 proc. POLSKI RYNEK RYNEK OBLIGACJI W pierwszych dniach tygodnia (za wyjątkiem poniedziałku, kiedy rynki nie pracowały) rentowność obligacji amerykańskich mocno podskoczyła, mimo iŝ jedna z agencji ratingowych zaprzeczyła pogłoskom jakoby przymierzała się do obniŝenia oceny amerykańskich obligacji. Wystarczyło jednak, Ŝe rząd USA dostarczył olbrzymiej podaŝy nowych papierów. Pod koniec tygodnia ta presja nieco się obniŝyła, ale i tak w piątek po południu rentowność papierów dwuletnich wynosiła 0,95 proc. (wzrost o 8 pkt), a 10 letnich 3,55 proc. (wzrost o 16 pkt). W Europie obserwowaliśmy ten sam obrazek, poniewaŝ takŝe i tu inwestorzy zdają sobie sprawę, Ŝe gros emisji obligacji jest jeszcze przed nimi (i przed rządami). Rentowność dwuletnich obligacji niemieckiego rządu wzrosła o 14 pkt do 1,43 proc., a 10-letnich o 11 pkt do 3,62 proc. RYNKI AKCJI To juŝ czwarty z kolei tydzień na giełdzie, podczas którego na GPW niewiele się działo. Przedsmak emocji, które czekają na inwestorów mieliśmy juŝ w poniedziałek, kiedy dzienne obroty spadły do 530 mln PLN najniŝszego poziomu od dziewięciu miesięcy. Kolejne dni były juŝ nieco Ŝwawsze, ale mimo zwiększonej wymiany akcjami, w skali tygodnia zmieniło się niewiele. Najciekawszym dniem była środa, kiedy obserwowaliśmy spore zwyŝki. Jednak była to tylko reakcja na wzrost za oceanem, który z kolei opierał się na marnych podstawach wzrósł chimeryczny zwykle wskaźnik zaufania Amerykanów do gospodarki. Dlatego kolejne dni przyniosły juŝ korektę notowań. Cechą wspólną sesji z całego tygodnia była słabsza końcówka kaŝdej z nich. Ostatecznie WIG spadł o 0,3 proc., a WIG20 o 0,7 proc., ale indeksy te nadal utrzymały się w obszarze czterotygodniowej juŝ teraz konsolidacji. mwig zyskał 0,6 proc. (trzynasty tydzień wzrostu z rzędu), a swig o 1,0 proc. Obroty wzrosły do 5,75 mld PLN i były minimalnie wyŝsze niŝ tydzień wcześniej. EUROPA w minionym tygodniu szereg europejskich krajów publikowało informację o dynamice PKB za pierwszy kwartał 2009r. Niemcy odnotowały spadek 6,7 proc., w podobnym tempie kurczyła się gospodarka Szwecji natomiast recesja, która dotknęła Europę Środkowo-Wschodnią jest dwukrotnie silniejsza. PKB Litwy i Ukrainy spadły o ok. 14 proc. Niemieckie władze zastanawiały się na wyborem najkorzystniejszej oferty przejęcia pakietu akcji Opla, co jest konsekwencją globalnego spadku popytu na samochody oraz kiepskiej kondycji podmiotu dominującego - amerykańskiego gigant General Motors. Na większości parkietów indeksy stabilizowały się w okolicy waŝnych oporów. USA patrząc wyłącznie na zachowanie giełdowych indeksów moŝna by stwierdzić, Ŝe inwestorzy powoli odzyskują wiarę zbliŝający się koniec recesji, jednak zanim nie ustabilizuje się sytuacja na rynku nieruchomości i rynku pracy nie ma co liczyć, Ŝe konsumenci powrócą do rozrzutnego trybu Ŝycia. Na kaŝde dziewięć kredytów hipotecznych w USA przypada obecnie jeden nie spłacany w terminie lub zaklasyfikowany do przejęcia nieruchomości przez bank. Ponadto liczba osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych wzrosła juŝ do 6,8 mln, a rosnące rentowności długoterminowych obligacji

3 rządowych przekładają się na wyŝsze oprocentowanie kredytów. Indeksy mierzące nastroje konsumentów wykazują ostatnio poprawę, ale jeśli gospodarka kurczy się w tempie 5,7 proc. AZJA wzrost produkcji przemysłowej Japonii o 5,2 proc. w odniesieniu do poziomu sprzed miesiąca większa część inwestorów odebrała jako pozytywny sygnał, lecz gdy zwrócimy uwagę na fakt, Ŝe wynik ten był o ponad 31 proc. niŝszy niŝ przed rokiem, sytuacja nijak nie chce rysować się w róŝowych barwach. Bezrobocie na poziomie 5 proc. to rezultat godny pozazdroszczenia, jednak spadający popyt zagraniczny na japońskie produkty elektroniczne i samochody oznacza, Ŝe zwolnienia siłą rzeczy dotkną drugą co do wielkości gospodarkę świata. EUROPA USA AZJA FT-SE +2,1 % CAC40 +1,6 % BUX -0,5 % DJIA +1,4 % S&P500 +2,1 % NASDAQ +3,5 % Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, r. (godz ) RYNEK SUROWCÓW NIKKEI +3,2 % B-Shares Shanghai +0,7 % Hang-Seng +6,5 % NajwaŜniejszym wydarzenie dla inwestorów z rynków finansowych było w minionym tygodniu posiedzenie OPEC. Zgodnie z oczekiwaniami przedstawiciel kartelu naftowego nie zdecydowali się na dalsze obniŝanie poziomu wydobycia surowca argumentując stanowisko pojawiającymi się oznakami oŝywienia gospodarczego. Od września 2008r. OPEC chcąc wyhamować spadki ceny ropy obniŝył o ponad 4 mln baryłek dzienną produkcję, a dodatkowo wszystkie największe koncerny bardzo istotnie ograniczyły inwestycje w nowe projekty, co z pewnością przełoŝy się na dynamiczny wzrost cen, gdy popyt na energię zacznie wracać do poziomu sprzed kilku kwartałów. W piątek cena ropy przekroczyła 66 USD za baryłkę, co oznacza, Ŝe w maju urosła o 30 proc. Jednak twierdzenie, Ŝe to objaw wielkiego optymizmu nie do końca się broni, gdyŝ popyt w równej mierze wynikał z osłabienia dolara oraz obaw o powrót inflacji. SUROWIEC ZMIANA miedź +3,9 % ropa naftowa +4,8 % złoto +1,9 % Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, r. (godz ) POLSKI RYNEK FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH ( ) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich Allianz FIO Subfundusz Allianz Akcji Małych i Średnich Spółek 0,12 % papierów dłuŝnych Arka BZ WBK Obligacji FIO 0,55 % rynku pienięŝnego PKO/Credit Suisse Rynku PienięŜnego - FIO 0,97 % stabilnego wzrostu UniFundusze FIO subfundusz UniStabilny Wzrost 0,49 % mieszane PZU FIO Optymalnej Alokacji 0,25 % akcji zagranicznych DWS Parasol SFIO Subfundusz DWS Rosja 4,68 % papierów dłuŝnych zagr. Pioneer Obligacji Europejskich Plus FIO 1,85 % Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień

4 ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH ( ) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich Commercial Union F IO subfundusz CU Nowych Spółek -15,47 % papierów dłuŝnych KBC Alfa SFIO 47,62 % rynku pienięŝnego Idea Premium Specjalistyczny FIO 7,75 % stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP SFIO 31,72 % mieszane BPH FIO Parasolowy BPH Subfundusz Aktywnego Zarządzania -14,29 % akcji zagr. PKO/Credit Suisse ŚFW- SFIO Subf. Małych Spółek Japońskich 11,13 % papierów dłuŝnych zagr. KBC Alfa Specjalistyczny FIO 47,62 % Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok FINANSE OSOBISTE Niepełnoletni klient w banku płaci mniej MłodzieŜowe konto w banku to dobry pomysł na prezent z okazji Dnia Dziecka. Przy okazji moŝna teŝ zachęcić pociechę do nauki podstaw finansów osobistych. Szczególnie, Ŝe oferty rachunków dla młodych są tańsze. Większość banków ma w swojej ofercie rachunki dla dzieci. Warunkiem załoŝenia takiego konta jest ukończenie przez dziecko 13 roku Ŝycia. Wtedy moŝna się z nim udać do banku i podpisać umowę. Potrzebny będzie dokument toŝsamości rodzica i legitymacja szkolna dziecka. Potem będziemy mogli przelewać mu kieszonkowe bezpośrednio na konto, a małoletni klient banku będzie mógł swobodnie dysponować swoimi pieniędzmi: wykonywać przelewy, płacić w sklepach, i wybierać w bankomacie pieniądze za pomocą karty. Wybór banku naturalnie zaczyna się od tego, z którego korzystają rodzice. Tym bardziej, Ŝe niektóre instytucje (BOŚ, BPS, Getin, Millennium, Toyota Bank) w przypadku rachunków dla dzieci wymagają, aby opiekun prowadził w tym banku dorosłe konto. Takie rozwiązanie moŝe być jednak wygodne przelewy będą szybciej realizowane, a w przypadku ewentualnych spraw do załatwienia w banku rodzic nie będzie musiał odwiedzać dwóch placówek, czy dzwonić na dwie róŝne infolinie. Oczywiście moŝna teŝ wybrać konto w innym banku, i tym zadaniem podzielić się z dzieckiem, co pozwoli mu nauczyć się porównywania ofert finansowych. Odbędziemy więc dodatkowo lekcję z finansów, która zwaŝywszy na to, Ŝe dzisiaj dzieci często czują się w internecie jak ryba w wodzie nie powinna sprawić większego kłopotu. Zresztą samo posiadanie konta przez dziecko teŝ trzeba traktować jako edukację. Ktoś, kto od 13 roku Ŝycia będzie korzystał z ROR-u, nie powinien mieć problemu ze zrozumieniem i korzystaniem z bardziej wyrafinowanych produktów finansowych w przyszłości. Ofertę kont dla dzieci charakteryzują przede wszystkim niskie opłaty. Za prowadzenie takich rachunków często nie trzeba płacić w ogóle, a jeśli juŝ to niewielkie kwoty. NajwyŜszą prowizję w wysokości 5 zł pobiera BOŚ (jeśli rodzic jest posiadaczem konta VIP, to dziecko ma darmowe konto). Kolejnym kosztem, teŝ niŝszym niŝ w przypadku standardowej oferty kont, jest opłata za kartę. W niektórych instytucjach będzie to roczna prowizja nie przekraczająca jednak 20 zł, w innych co miesiąc trzeba zapłacić za uŝytkowanie karty kilka złotych. I tak jak w zwykłych kontach, tak i w tych młodzieŝowych, im częściej karta jest uŝywana tym mniejsze mogą być opłaty.

5 Niektóre banki nie mają specjalnej, młodzieŝowej oferty, ale pozwalają załoŝyć dzieciom zwykłe konto. Oczywiście potrzebna będzie do tego zgoda przedstawiciela ustawowego, czyli najczęściej rodzica. Tak jest na przykład w Alior Banku, Citibanku, czy Nordea Banku. Jednak takie rozwiązanie moŝe okazać się droŝsze, bo trzeba się liczyć z ponoszeniem wyŝszych opłat za dorosłe rachunki. Wyjątkiem jest jednak Alior Bank, gdzie tradycyjne konto jest tańsze niŝ niektóre specjalistyczne oferty dla dzieci w innych bankach. Jeszcze inaczej jest w Fortisie, czy Euro Banku, gdzie istnieje moŝliwość wydanie dziecku karty do konta rodzica, oczywiście ustalając na niej odpowiedni limit. Bardzo waŝną rzeczą jest ubezpieczenie nieuprawnionych transakcji. Rodzice wyposaŝając dziecko w kartę, a nie w gotówkę, czują się bezpieczniej. Jeśli jednak dziecko ją zgubi, albo ktoś mu ją ukradnie, i wykona transakcje zanim karta zostanie zastrzeŝona, będzie to oznaczać dla dla nich stratę nawet w wysokości 150 euro. Zgodnie z przepisami, odpowiedzialność banku za nieuprawnione transakcje zaczyna się dopiero powyŝej tej kwoty. Jednak w przypadku finansów dziecka trudno się spodziewać, by miało ono na koncie więcej niŝ prawie 700 zł. MoŜna więc przez nieuwagę stracić wszystkie zgromadzone środki. Dlatego warto kartę ubezpieczyć, tak by bank przejmował odpowiedzialność równieŝ za straty poniŝej 150 euro. W niektórych instytucjach taka ochrona jest bezpłatnie dodawana do kart (BPS, ING, Pekao czy PKO BP), w innych trzeba się liczyć z wydatkiem kilkudziesięciu groszy (BOŚ) lub częściej kilku złotych miesięcznie (BZ WBK, Kredyt Bank, mbank, Millennium, MultiBank). Niestety są teŝ banki, w których w ogóle nie moŝna wykupić takiego ubezpieczenia (BGś, BPH, Getin, Toyota Bank). RóŜnice w ofercie banków dla dzieci dotyczą nie tylko ubezpieczeń. Na przykład w Banku Polskiej Spółdzielczości (BPS) do młodzieŝowego konta nie ma dostępu przez internet. Toyota Bank z kolei wyróŝnia się pozytywnie, bo oprocentowanie młodzieŝowego konta nie dość, Ŝe wynosi 5 proc. to jeszcze ma dzienną kapitalizację. To zaś oznacza, Ŝe jest porównywalne z ofertą dorosłych kont oszczędnościowych, a dzienna kapitalizacja powoduje, Ŝe dla niewielkich kwot odsetki nie będą obciąŝone tzw. podatkiem Belki (zostanie on zaokrąglony do zera). Dodatkową zaletą jest teŝ to, Ŝe w ramach promocji obowiązującej do końca roku bank zwraca na konto 1 proc. wartości transakcji wykonanych kartą. Jeśli nasze dziecko bez internetu czuje się jak bez ręki, to warto jeszcze sprawdzić, czy kartą do konta moŝna płacić za zakupy w sieci. Taką moŝliwość daje kilka banków (BZ WBK, Getin, Kredyt Bank, mbank, MultiBank, Toyota Bank). ZałoŜenie rachunku dla dziecka czasami wiąŝe się jednak z dodatkowymi wymogami. MoŜe to być na przykład wspomniany obowiązek posiadania zwykłego konta przez rodzica. Niektóre banki wymagają równieŝ stałych miesięcznych wpływów, na przykład w BOŚ muszą one sięgać 50 zł. W BPS konieczne będzie złoŝenie stałego zlecenia przelewu środków na konto młodzieŝowe. Jednak ten warunek nie stwarza problemu, bo daje pewność, i dziecku, i rodzicowi, Ŝe co miesiąc na koncie będzie pojawiać się kieszonkowe. Rachunek dla dziecka to oczywiście korzyści nie tylko dla dzieci i ich rodziców. Same banki moŝe nie zarabiają na nich wiele, ale w tym przypadku raczej chodzi o coś innego. MoŜna po prostu wychować sobie klienta. Jest bowiem szansa, Ŝe niepełnoletni posiadacz konta przywiąŝe się do marki i zostanie z nią na lata. A kiedy juŝ będzie miał dorosłe konto, a na nim sumę z kilkoma zerami, będzie dla banku znacznie atrakcyjniejszym klientem. Zestawienie ofert rachunków dla osób powyŝej 13 roku Ŝycia prezentujemy w dziale Informacje i Komentarze na TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel Emil Szweda finanse osobiste Mateusz Ostrowski wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl