MIESIĘCZNIK INFORMACYJNO-EDUKACYJNY PRZEDSZKOLA NR 208 NR 2 (52) /2009 WARSZAWA 15.10.2009r. Witamy w kolejnym jesiennym numerze naszej gazetki. Zapraszamy na relację z odbytych teatrzyków przedszkolnych. Przedstawienia teatralne organizowane są w naszym przedszkolu przez dyrektora placówki i cieszą się za niesłabnącym zainteresowaniem dzieci. Zawsze jest bardzo kolorowo, wesoło i spontanicznie.. Aktorzy zapraszają dzieci do zabawy a one nie odmawiają Wystarczy obejrzeć zdjęcia na których widać jak wspaniale się bawią! W tym numerze polecamy także artykuły dotyczące dramy i arteterapii. To techniki stosowane w pracy z dziećmi i dorosłymi dające wspaniałe rezultaty terapeutyczne. W długie jesienne popołudnia i wieczory warto pobawić się z dzieckiem w zabawy paluszkowe. Jakie i dlaczego warto? Na to pytanie odpowie nam kolejny artykuł. Na drogę do aktywnego życia wprowadzi nas następna ciekawa publikacja. Naszą gazetkę ożywią zdjęcia prac wykonanych przez nasze przedszkolaki. Zapraszamy i życzymy przyjemnej lektury! ŻYCZENIA URODZINOWE W październiku urodziny obchodzą: - Kamil z gr.iii - Tomek z gr.iii - Gabryś z gr.iv - Damian z gr.ii Naszym jubilatom składamy najserdeczniejsze życzenia urodzinowe. 1
PRZYJECHAŁ DO NAS TEATR We wrześniu na terenie naszego przedszkola odbyły się 2 przedstawienia teatralne. Pierwsze z nich odbyło się 15.09. miało tytuł W krainie grzeczności. Opowiadało o małej dziewczynce Zuzi, która początkowo była bardzo samolubna i niemiła dla innych. Jednak pewnego dnia na swojej drodze napotkała wróżkę, która zaprowadziła ją do Krainy Grzeczności. W tej cudownej krainie dziewczynka nauczyła się używania magicznych słów: PROSZĘ, PRZEPRASZAM I DZIĘKUJĘ. W przedstawieniu brali udział aktorzy przebrani za bajkowe postacie. Było ono bardzo kolorowe, rozśpiewane i bardzo podobało się dzieciom. Drugie przedstawienie odbyło się 28.09 i nosiło tytuł Misiowe lekarstwo i opowiadało historię o misiu, który szukał lekarstwa dla swojej mamy. Na swojej drodze napotkał uczoną sowę, która poradziła mu, by udał się do pszczół po miód. Miś po wielu perypetiach zdobył to cenne lekarstwo od królowej pszczół i wrócił do domu. Bohaterami tej sztuki teatralnej były kukiełki: mis, sowa, zając, wąż i królowa pszczół. Dzieciom podobały się obydwa przedstawienia i z przejęciem na buziach śledziły losy występujących w nich bohaterów. Opracowała: mgr Ewa Dębińska Dzidek 2
CO WIEMY O DRAMIE? Drama jest metodą wykorzystującą naturalną skłonność dzieci do zabaw na niby, udawania kogoś innego. Umożliwia dzieciom poznawanie świata poprzez działanie, zaspokaja potrzebę ruchu. Nie jest ona aktorstwem, odbywa się bez scenariusza. Jej celem jest oddziaływanie terapeutyczno-wychowawcze ( np. wyciszenie zachowania agresywnego, aktywizacja dziecka). Drama jest sposobem poznawania świata. Jest metodą pedagogiczną, w której wchodzenie w określone role, pozwala kreować rzeczywistość. W dramie dziecko musi wczuć się w postać, działać a nie grać (jak w teatrze). Techniki dramowe wykorzystywane w pracy z dziećmi i nie tylko to: Rozmowa - polegająca na dawaniu i przyjmowaniu odpowiedzi. Ćwiczenia pantomimiczne - stosowane w pracy z małymi dziećmi, sprzyjają rozwijaniu plastyki ciała, koncentracji, fantazji. Improwizacje - mają miejsce wówczas, gdy uczestnicy otrzymują role, temat i próbują działać zgodnie z postawionym zadaniem, jednak bez scenariusza. Oparte są często na opowiadaniu, utworze literackim. Inscenizacje - mają miejsce gdy zachodzi wyraźny podział na aktorów i publiczność. Rzeźba - zastygnięcie w bezruchu, naśladowanie jakiejś postaci, wymowy ciała. Mimika ma wówczas komunikować uczucie lub sytuację. Żywe obrazy - najważniejsze wydarzenie zostaje uchwycone w bezruchu (stop -klatka). Film - stanowi kontynuację stop-klatki, ale akcja przebiega w tempie zwolnionym, w najbardziej dramatycznym momencie. Rysunek - rysowanie bohaterów, wyrażanie uczuć za pomocą technik plastycznych. Ćwiczenia głosowe - wydawanie odgłosów przedmiotu: szelestu kartek, skrzypienia butów, przesuwania krzeseł. List, dziennik lub pamiętnik- stosowany dla dzieci starszych. Techniki paradramowe: Technika zamiany ról - szczególnie polecana w terapii dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi. Polega ona na organizowaniu dziecku zabawy, w której odegra ono role umożliwiającą mu zdobycie nowych doświadczeń (np. dziecku agresywnemu organizujemy zabawę, w której odegra ono rolę dziecka poszkodowanego). Teatr palcowy - dziecko za pomocą swoich palców odgrywa różne sytuacje z codziennego życia, a temat przedstawienia jest ustalany z nauczycielem. Teatrzyk kukiełkowy - kukiełki dzieci wykonują samodzielnie, a scenariusz jest tylko ogólnie zarysowany i może dotyczyć różnych sytuacji występujących w domu, przedszkolu. Teatrzyk wyboru - wymaga ustalenia z dziećmi tematu przedstawienia; następnie nauczyciel wybiera jedno dziecko i przydziela mu określoną rolę, po czym wybrane dziecko samo dobiera sobie spośród kolegów aktorów i ustala, kto kogo będzie grał. Techniki wykorzystujące dramę i paradramę stosuje się często w pracy z dziećmi. Dają one bardzo dobre rezultaty terapeutyczne. Warto więc czasem sięgnąć do nich,próbując rozwiązać nurtujący nas problem. Bibliografia: R. Wiącek Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo w wieku przedszkolnym, Kraków 2004. J.Cybulska, I.Dudzinska, S. Lipina, E. Lipska Inscenizowanie zabaw na podstawie literatury dziecięcej. Warszawa 1991. Opracowała: mgr Aleksandra Guzińska. 3
CZYM JEST METODA PRACY ZWANA ARTETERAPIĄ? Aktywność twórcza wyrażająca się poprzez różne działania artystyczne, towarzyszy człowiekowi od zarania cywilizacji. Sztuki piękne rozwijały się wraz z rozwojem człowieka i jego rosnącą potrzebą odciśnięcia indywidualnego piętna we wszystkim co tworzył - a dzisiaj w pędzie dnia codziennego często zapominamy, że każdy z nas możne być twórcą. Chociaż pomysł oddziaływania na człowieka za pośrednictwem sztuki narodził się w starożytności, to kariera arteterapii jako dyscypliny naukowej jest krótka jej rozwój datuje się na początek XX wieku. Arteterapia to działanie przez sztukę, które wspiera proces poznawania siebie i samoakceptację, pomaga radzić sobie z własnymi emocjami. Daje możliwość symbolicznego wyrazu trudnych przeżyć, doświadczania emocji w bezpiecznych warunkach. Zajęcia prowadzone tą metoda wyzwalają spontaniczność i swobodę ekspresji dzięki czemu zaspokajane są takie potrzeby jak: bezpieczeństwo, uczucie sprawstwa, bycie docenionym i rozumianym. Ta forma pracy terapeutycznej zarówno do celów leczniczych, jak i rozwojowych czy edukacyjnych - korzysta z różnych metod: technik plastycznych, muzycznych, literackich i teatralnych. Terapia za pomocą sztuk plastycznych Stosowane są różnorodne techniki plastyczne: rysunek, malarstwo, rzeźba, grafika i techniki łączone. Wybór form jest równie ważny, jak i stworzone dzieło. Spontaniczne rysowanie pozwala nam na ekspresję naszych problemów, uczuć, lęków. Rysowanie, rzeźbienie, malowanie pomaga nam bardziej skoncentrować się na wewnętrznych przeżyciach. Techniki te dają szansę na zmniejszenie napięcia i niepokoju. Muzykoterapia Jest to forma terapii, wykorzystująca muzykę i jej elementy jako środki ekspresji i komunikacji w procesie diagnozy, leczenia czy rozwoju osobowości człowieka. Choreoterapia To terapia poprzez taniec i ruch, wykorzystująca ekspresję ruchową do wspomagania emocjonalnej i fizycznej integracji. Tę formę arteterapii można podzielić na: taniec, ćwiczenia muzyczno ruchowe i improwizacje ruchowe przy muzyce. Głównym celem choreoterapii jest odczucie przez osobę uczestniczącą w zajęciach swojej cielesności i rozwijanie samoświadomości. Teatroterapia Wykorzystuje się tutaj różne formy dramatu. Dzięki odgrywaniu ról osoby uczestniczące w tych zajęciach terapeutycznych rozwijają wyobraźnię i poczucie własnej woli, odgrywanie ról pozwala w bezpieczny sposób, na wypróbowanie nowych sposobów zachowania. 4
Biblioterapia Jest to rodzaj terapii wykorzystujący literaturę. Tego rodzaju terapia pobudza wyobraźnię, gdyż podczas czytania czy słuchania można utożsamiać się z bohaterami literackim i w ten sposób wcielać się w życie bohatera. Źródło: Ewelina J. Konieczna Arteterapia w teorii i praktyce Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2004r., s.29. Opracowała: mgr Agnieszka Rij Kasprzycka. Jesienne drzewo praca dzieci z gr. I Malowane jabłuszko praca Maksa z gr. A 5
ZABAWY PALUSZKOWE Dziecko uczy się przez zabawę, ponieważ bodźce, które docierają do mózgu dziecka rozwijają go i sprawiają, że powstają w nim nowe połączenia. Wspaniałą zabawą są zabawy paluszkowe. W nie można się bawić z maluchem już od wczesnego dzieciństwa. Do zabaw nazywanych przez W. Schuman zabawami paluszkowymi należą zabawy zachowane w tradycji ludowej, których autorzy są anonimowi. Są to zabawne proste wierszyki wzmacniane śmiesznymi ruchami palców, głowy i dłoni ( pocieraniem, ruchem kroczkowym palców, muskaniem twarzy, kiwaniem głową, uciskaniem końców palców itp.). Do najbardziej znanych i lubianych przez dzieci zabaw paluszkowych należą: Idzie rak, Kominiarz, Sroczka, Czapla. Pamiętamy pewnie te zabawne wierszyki z naszego dzieciństwa. Dlaczego warto się w nie bawić z naszymi dziećmi? Te stare zabawy, które powtarzali nasi dziadkowie i rodzice mają bardzo wiele zalet. Zabawy paluszkowe sprawiają dziecku wielką przyjemność. Wywołują radość, śmiech, angażują całe ciało przez co pozwalają dziecku rozładować napięcie. Dziecko w trakcie zabawy czuje się bezpieczne, ponieważ powtarzamy cały czas te same ruchy, a mama (babcia, terapeuta) są przecież w pobliżu. Bawiąc się z dzieckiem pamiętajmy jak ważna jest nasza delikatność i czułość. Zabawy paluszkowe nigdy dla dziecka nie kończą się niepowodzeniem. Dziecko w trakcie zabaw paluszkowych poznaje własne ciało ucząc się wyczuwania własnych rąk nóg palców. Gdy dziecko śledzi ruchy ręki ćwiczy percepcje wzrokową, doskonali koordynację ruchów, ćwiczy koncentrację uwagi. Ćwiczy sprawność ręki. Co mu się w przyszłości przyda do malowania, rysowania i pisania. Uczy się nowych słów, gdy słucha wypowiadanych przez dorosłego wierszyków. Dziecko zaspokaja potrzebę emocjonalną, gdyż śmiejąc się i bawiąc spędza czas z bliską osobą. Zabawa taka nie wymaga drogich zabawek i specjalnych miejsc, bo można z dzieckiem bawić się wszędzie. Zachęcam do zabaw paluszkowych z własnym dzieckiem. Dzieci je naprawdę uwielbiają. Zabawy są krótkie, więc na pewno dziecko ani dorosły nie znudzą się nimi w trakcie zabawy. 6
Oto kilka zabaw paluszkowych: MAŁE RĄCZKI Dwie małe rączki klaszczą,- trzymając dziecko za rączki pomagamy mu klaskać w dłonie, a czasem się pogłaszczą - ręce dziecka głaszczemy o siebie po stronie zewnętrznej. W kolanka zastukają dłonie dziecka uderzają w kolanka, i dzieciom pomachają.- pomagamy dziecku pomachać dłońmi. PALUSZEK I GRUSZKA To jest kciuk najgrubszy paluszek, To wskazujący co narwie nam gruszek, Ten trzeci je podniesie, A czwarty do domu zaniesie. A tu mam maluszka, Co wrzuca gruszki do brzuszka. - dziecko trzyma zamkniętą dłoń w piąstkę, po kolei prostujemy paluszki dziecka zgodnie z tekstem. Uciskamy lekko końce palców dziecka. RODZINKA Ten pierwszy - to nasz dziadziuś. A obok babunia. Największy - to tatuś. A przy nim mamunia. A to jest - dziecinka mała! Tralalala, la, la... A to moja rączka cała! Tralalala, la, la... - dziecko trzyma zamkniętą dłoń w piąstkę, podobnie, jak w poprzedniej zabawie. Prostujemy palce dziecka i uciskamy lekko końce palców zaczynając od kciuka. Potem palec wskazujący, środkowy, serdeczny i mały. Na koniec machamy całą dłonią dziecka. Bibliografia: W. Schuman Zabawy paluszkowe. M. Bogdanowicz Ruch i piosenka dla najmłodszych, Gdańsk 2001 K. Sąsiadek Zabawy paluszkowe, 2005. E. Minczakiewicz Jak pomóc w rozwoju dziecka z zespołem Downa, Kraków 2001. K. Zielińska Zabawy paluszkowe, artykuł. Opracowała mgr Wioletta Bogdal 7
NA DRODZE DO AKTYWNEGO ŻYCIA Ruch jako lek nie ma substancji ani opakowania. Substancją tego leku jest pomysł zrodzony z nauki i doświadczenia. Jego podanie wymaga prawdziwego mistrzostwa. Przekazanie go choremu wraz z osobowością i sercem czyni ten lek niezastąpionym [Wiktor Dega] Pozytywne myślenie i aktywne życie Organizm ludzki został stworzony do aktywności fizycznej. Aktywność fizyczna jest kluczem do dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. Dzięki spalaniu kalorii i stymulowaniu metabolizmu nie tylko pomaga utrzymać prawidłową wagę ciała, lecz także zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, cukrzycy typu II i wielu innych problemów zdrowotnych. Aktywność fizyczna pozwala także zachować zdrowe kości i elastyczne stawy oraz sprzyja zdrowiu psychicznemu. Jednak współczesne społeczeństwo funkcjonuje w otoczeniu, które nie wymusza na nim potrzeby intensywnego ruchu (więcej samochodów, więcej telewizji, więcej komputerów, więcej gier ma konsolach, więcej wind i schodów ruchomych). Uaktywnij swoje i dziecka życie Regularny ruch otwiera drzwi do poprawy samopoczucia fizycznego i psychicznego. Dlatego też tak ważne jest, by stał się on codziennym zwyczajem w naszym życiu. Według międzynarodowych instytucji zajmujących się ochroną zdrowia 30 minut dziennie umiarkowanie intensywnych ćwiczeń fizycznych wzmacnia nasz układ krwionośny i poprawia stan zdrowia. W dużym stopniu zmniejsza ryzyko chorób i poprawia jakość życia osób, które je uprawiają. Naukowcy twierdzą, że aktywność fizyczna wpływa także na zdrowie psychiczne i stan umysłu, poprawiając naszą wydolność psychiczną. Według badań władz europejskich aktywność fizyczna może także iść w parze z dbałością o środowisko naturalne. Za każdym razem, gdy wybieramy spacer lub jazdę na rowerze zamiast jazdy samochodem, ograniczamy emisję CO 2 średnio o 2,5 kg. Trójkąt życia: zrównoważone odżywianie, nawadnianie i atywność fizyczna Zróżnicowana, zrównoważona i umiarkowana dieta oraz właściwe nawodnienie i regularna aktywność fizyczna to trzy filary zdrowia i dobrego samopoczucia. Te trzy codzienne zwyczaje powinny się stać częścią stylu życia każdego człowieka. Podczas dłuższej aktywności fizycznej bardziej się pocimy i tym samym tracimy wodę z organizmu. Dlatego też konieczne jest zwiększenie przyjmowania płynów aby uniknąć odwodnienia. Picie przed uprawianiem sportu lub ćwiczeniami, po nich i w ich trakcie przyczynia się do opóźnienia zmęczenia i pomaga uzyskać wyższą wydajność. Niektóre dane sugerują, że zróżnicowanie napojów zachęca do spożycia płynów, a tym samym pozwala utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia organizmu. Podczas uprawiania aktywności fizycznej dobrze jest więc mieć pod ręką napoje dla sportowców, wodę, soki lub inne napoje bezalkoholowe. Napoje dla sportowców są źródłem węglowodanów i składników mineralnych (w szczególności sodu), które pomagają uzupełnić energię i utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia. Ciało ludzkie jest stworzone do aktywności fizyczej i zużywania energii Zawsze, gdy organizm ludzki jest aktywny fizycznie, wykorzystuje energię pochodzącą z jedzenia, jakie właśnie zjedliśmy lub energię z węglowodanów i tłuszczy skumulowanych w 8
naszym ciele. Aby utrzymać prawidłową wagę ciała, bilans energetyczny powinien być równy, to znaczy, że powinno się zużywać tyle energii, ile spożył organizm. Gdy nie uprawiamy ćwiczeń fizycznych, istnieje większe prawdopodobieństwo, że będziemy spożywać więcej kalorii niż potrzebujemy, co prowadzi do zwiększania naszych zapasów tłuszczu. Aktywność fizyczna oznacza wszystkie formy ruchu, które wymagają nakładów energetycznych (powodują spalanie kalorii). Ćwiczenia fizyczne to zwykle wszelkie zaplanowane, regularne i powtarzające się czynności (na przykład spacerowanie, bieganie, pływanie, jazda na rowerze...). Sport to po prostu ćwiczenia połączone z duchem zespołowym i chęcią rywalizacji. Pomysły na ruch w pracy, po szkole, w wolnym czasie i w domu: 1. Wysiądź z autobusu przystanek wcześniej i przejdź resztę drogi na piechotę. 2. Zaparkuj nieco dalej od wejścia. 3. Poruszaj się po mieście na rowerze. 4. Idź schodami zamiast jechać windą. 5. Wyprostuj nogi i poruszaj stopami w trakcie siedzenia. 6. Siedząc przy komputerze wykonuj ćwiczenia szyi i ramion. 7. Raz na jakiś czas wciągnij brzuch na kilka sekund- dzięki temu zachowasz lepszą postawę. 8. Zmieniaj pozycję i obciążenia stóp, jeśli pracujesz na stojąco. 9. Stwórz ze współpracownikami drużynę i zacznijcie uprawiać jakiś sport. 10. Wracając ze szkoły czy przedszkola idź z dzieckiem na spacer. 11. Baw się z dzieckiem w chowanego czy w berka. 12. Chodź po schodach. 13. Baw się na placu zabaw. 14. Spędź z rodziną dzień na wsi lub w lesie. 15. Idź z dziećmi na rower. 16. Organizuj wycieczki. 17. Idź na spacer z psem. 18. Idź pieszo do sklepu kilka razy w tygodniu. 19. Poświęcaj na oglądanie telewizji mniej niż dwie godziny dziennie. 20. Przeciągaj się przed pójściem spać i po przebudzeniu. 21. Staraj się by gry i zabawy były aktywne. 22. Ukryj przedmioty i baw się z dzieckiem w szukanie skarbu. 23. Porób przysiady. Opracowała: mgr Agnieszka Kudyniuk [na podstawie materiałów Coca-Cola Europa, promujących zdrowy styl życia] 9
JESIENNE INSPIRACJE Gazetkę redaguje zespół w składzie: Beata Łukasiewicz zamiennie z Ewą Dębińska - Dzidek redaktor naczelny; współpracują wszyscy nauczyciele. 10