RZECZPO SPO LITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 303839 (22) Data zgłoszenia: 13.06.1994 (12) PL (11) 173196 (13) B1 (51) IntCl6: B02C 4/00 E21C 35/20 E21C 27/00 (5 4 ) Kruszarka do kęsów, zwłaszcza węgla (73) Uprawniony z patentu: Fabryka M aszyn Górniczych "FAMUR" (43) Zgłoszenie ogłoszono: S.A., Katowice, PL 27.12.1995 BUP 26/95 (72) Twórcy wynalazku: Józef Knyć, Katowice, PL Andrzej Błażewicz, Tychy, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: Andrzej Pawlus, Katowice, PL 27.02.1998 WUP 02/98 Stanisław Kostrzewski, Katowice, PL Bogusław Styrski, Tychy, PL Konrad Wowro, Katowice, PL (5 7 ) 1. Kruszarka do kęsów, zwłaszcza węgla posiadająca bęben roboczy z zamocowanymi na obwodzie nożami tnącymi, znamienna tym, że na cylindrycznej tulei (3) osadzony jest bęben (21) kruszący, wewnątrz którego znajduje się silnik (4) napędowy i mocowana do silnika (4) przekładnia planetarna, przy czym silnik (4) napędowy jest osadzony 1 mocowany w tulei (3 ). PL 173196 B1 Fig 1
Kruszarka do kęsów, zwłaszcza węgla Zastrzeżenia patentowe 1. Kruszarka do kęsów, zwłaszcza węgla posiadająca bęben roboczy z zamocowanymi na obwodzie nożami tnącymi, znamienna tym, że na cylindrycznej tulei (3) osadzony jest bęben (21) kruszący, wewnątrz którego znajduje się się silnik (4) napędowy i mocowana do silnika (4) przekładnia planetarna, przy czym silnik (4) napędowy jest osadzony i mocowany w tulei (3). 2. Kruszarka według zastrz. 1, znamienna tym, że kadłub (1) kruszarki (2) jest ukształtowany w formie skrzyni, na końcu której znajdują się uszy (31) służące do mocowania kruszarki do kombajnu górniczego, a na przeciwległym końcu, w ściance kadłuba (1) znajduje się tuleja (3). 3. Kruszarka według zastrz. 1, znamienna tym, że bęben (21) kruszący osadzony jest w tulei (18), która zasadzona jest na zewnętrznej średnicy tulei (3), a po przeciwnej stronie bęben (21) kruszący osadzony jest na cylindrycznej powierzchni jarzma (9), do którego mocowany jest w sposób rozłączny. 4. Kruszarka według zastrz. 1, znamienna tym, że w przekroju posiada kształt zbliżony do litery "L". * * * Przedmiotem wynalazku jest kruszarka do kęsów, zwłaszcza węgla, przeznaczona do kruszenia większych brył urobionego węgla. Znany jest z polskiego opisu patentowego nr 138 576 kombajn węglowy ramionowy z urządzeniem kruszącym posiadający organy urabiające osadzone na końcach wysięgnikowych ramion zawierających napęd. Jedno wysięgnikowe ramię jest zamocowane przegubowo do korpusu kombajnu. Drugie ramię ze względu na wbudowanie urządzenia kruszącego jest zamocowane poprzez przegub do obudowy, która to obudowa jest mocowana z drugiej strony do ciągnika kombajnowego. Obudowa ta jest dwudzielna wzdłużnie i ma kształt rozchylający się stożkowo ku spągowi. Urządzenie kruszące jest przegubowo zamocowane w tej obudowie tak, że oś silnika napędowego pokrywa się z osią, wokół której urządzenie wychyla się w płaszczyźnie pionowej. Wychylanie się urządzenia kruszącego jest realizowane przez hydrauliczny siłownik, który zamocowany jest z jednej strony do kadłuba kruszarki, a z drugiej strony do sań kombajnowych. Hydrauliczny siłownik sterujący wychyleniem ramienia kombajnowego jest zabudowany w górnej części kombajnu. Taka zmiana konstrukcyjna została wymuszona w celu uniknięcia kolizji z wirującym bębnem kruszarki. Kruszarka wyposażona jest w wirujący bęben kruszący o dużej masie. Bęben składa się z kilku tarcz w kształcie spłaszczonego pierścienia walcowego z zamocowanym na obwodzie bijakiem. W celu zrównoważenia masy bijaka grubość tarczy jest zróżnicowana tak, że jest najmniejsza w obszarze jego zamocowania. Ponadto tarcze osadzone są na wale mimośrodowo za pomocą tulei mocowanej na wielowypuście wału. W tulei wykonane są wzdłużne równolegle do osi wału otwory, przez które przechodzą osadzone w gumowych tulejkach sworznie zespalające pierścienie tarcz w jedną całość. Wał podparty na łożyskach jest napędzany z silnika elektrycznego umieszczonego w obudowie poza kruszarką. Napęd przenoszony jest poprzez zespół kół zębatych. Znane jest również z opisu patentu polskiego nr 157 321 urządzenie kruszące zabudowane na kombajnie węglowym ramionowym. Kruszarka według tego rozwiązania mocowana jest do segmentu kadłuba kombajnu węglowego na osi. Kadłub kruszarki tworzą dwa równoległe ramiona połączone wzajemnie poprzeczną ścianą, co w przekroju przypomina dużą literę H. Jedno z ramion jest ukształtowane jako skrzynka z ulokowaną wewnątrz przekładnią. W bębnowych piastach jest łożyskowany wał z osadzonym na nim organem kruszącym. Organ kruszący tworzą tarcze z zamocowanymi na obwodzie nożami obrotowymi. Koniec wału
173 196 3 tkwiący w skrzyni ramienia kruszarki jest zaopatrzony w zębate koło napędzające należące do przekładni. Drugi koniec wału napędowego sięga do wnętrza segmentu kadłuba kombajnu i jest zaopatrzony w zębate napędzane koło sprzężone przekładnią z silnikiem umieszczonym w segmencie kadłuba kombajnu. Przedstawione wyżej rozwiązania kruszarek i kombajnów w te kruszarki wyposażone posiadają szereg niedogodności, do których głównie należy zaliczyć to, że nie posiadają niezależnego napędu. Ponadto wychylanie korpusu kruszarki jest ograniczone i jest uzależnione od aktualnego położenia ramienia kombajnowego. Poza tym jak to ma miejsce w przypadku pierwszego z omawianych rozwiązań, mocowanie kruszarki w korpusie obudowy kombajnu wymusza przeniesienie mocowania siłownika służącego do zmiany położenia ramienia kombajnowego w górnej części kombajnu. Taka zmiana konstrukcyjna stwarza konieczność, różnego usytuowania uszu mocujących w korpusie kombajnu i w ramieniu kombajnu co powoduje utrudnienie w unifikacji produkcji kombajnów węglowych. Wychylenie kruszarki ponad wysokość wychylenia ramienia kombajnowego uniemożliwia usytuowany na zewnętrznej części ramienia kombajnowego silnik napędowy, którego korpus kruszarki nie omija. Celem wyeliminowania tych niedogodności skonstruowano kruszarkę do kęsów, według wynalazku, której kadłub jest ukształtowany w formie skrzyni. Na jednym końcu skrzyni znajduje się ucho służące do mocowania kadłuba kruszarki w przegubie umieszczonym na kombajnie górniczym, a po przeciwległej stronie w kadłubie osadzony jest bęben kruszący. We wnętrzu bębna kruszącego kruszarki umieszczony jest silnik napędowy osadzony w tulei mieszczącej się w skrajnej części kadłuba kruszarki. Silnik napędowy ustalany jest i mocowany do kadłuba kruszarki w sposób rozłączny. Po przeciwległej stronie w bębnie kruszącym mocowana jest przekładnia planetarna. Na wale silnika napędowego znajduje się wewnętrzny otwór posiadający zazębienie ewolwentowe, w którym osadzone jest koło słoneczne, którego położenie jest ustalone kołkami zabudowanymi w tym kole i w jarzmie. Bęben kruszący osadzony jest od czoła na cylindrycznej powierzchni jarzma, z którym połączony jest śrubami osadzonymi w tulejach przenoszących moment obrotowy z jarzma na bęben, a od tyłu bęben osadzony jest w tulei mocowanej na łożysku, przy czym zarówno w tulei jak i w bębnie znajdują się zabieraki, które powodują obrót tulei wraz z bębnem. Kruszarka bębnowa w przekroju posiada kształt zbliżony do litery "L". Konstrukcja kruszarki bębnowej charakteryzuje się zwartą budową. Urządzenie wyposażone jest we własny napęd, co umożliwia jego eksploatację i współpracę z każdym kombajnem górniczym bez konieczności montowania dodatkowych urządzeń przenoszących napęd z kombajnu. Kruszarka, która w przekroju posiada kształt zbliżony do litery "L" stwarza możliwość bezkolizyjnej współpracy kruszarki z ramieniem kombajnowym co do tej pory było niemożliwe z uwagi na kolizję kruszarki z korpusem silnika napędowego mocowanego po zewnętrznej stronie ramienia kombajnowego. Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1przedstawia kruszarkę bębnową w przekroju poprzecznym, fig. 2 - widok z góry na kombajn węglowy w obszarze mocowania kruszarki bębnowej. Kadłub 1 kruszarki 2 jest ukształtowany w formie pustej skrzyni z wystającą pionowo cylindryczną tuleją 3. W wewnętrznym otworze tulei 3 jest osadzony silnik 4, który jest przykręcony do kadłuba kruszarki 2 śrubami 5 i ustalony na wpuście 6. Po przeciwległej stronie do silnika elektrycznego 4 jest mocowana przekładnia planetarna składająca się z wieńca zębatego 7, przykręconego śrubami 8 do silnika elektrycznego 4 i z jarzma 9 z zabudowanymi kołami zębatymi 10. Jarzmo 9 osadzone jest na łożyskach 11 i 12. Wał silnika elektrycznego 4 od strony czoła, ma wykonany wewnętrzny otwór z zazębieniem ewolwentowym, w którym osadzone jest koło słoneczne 13 zazębiające się z kołami zębatymi 10. Położenie koła słonecznego 13 ustalają kołki 14 zabudowane w tym kole i w jarzmie 9. Od czoła przekładnia planetarna jest zamknięta pokrywą 15 i uszczelniona pierścieniem 16.
4 173 196 Na zewnętrznej powierzchni cylindrycznej tulei 3 kadłuba 1 kruszarki 2 jest osadzone łożysko 17, na którym znajduje się tuleja 18. Łożysko 17 jest uszczelnione pierścieniem 19 zabudowanym w pokrywie 20, która przykręcona jest śrubami do tulei 18. Silnik elektryczny 4 wraz z przekładnią planetarną osadzony jest wewnątrz bębna kruszącego 21. Bęben kruszący 21 jest centrowany na jarzmie 9 i przykręcony do niego śrubami 22 umieszczonymi wewnątrz tulejek centrujących 23 przenoszących moment obrotowy z jarzma 9 na bęben 21. Po przeciwległej stronie bęben kruszący 21 osadzony jest w tulei 18. Zabieraki 24 wykonane w bębnie 21 i w tulei 18 powodują obrót tulei 18 wraz z bębnem kruszącym 21. Do kadłuba 1kruszarki 2 od strony zawału mocowana jest pokrywa 25. Po zdjęciu pokrywy 25 istnieje dostęp do podłączenia przewodu 26 zasilającego silnik elektryczny 4 oraz do przewodów 27 doprowadzających wodę chłodzącą silnik. Przewody 26 i 27 prowadzone są wewnątrz kadłuba 1 kruszarki. Kruszarka 2 w przekroju posiada kształt zbliżony do dużej litery "L", a obrys wewnętrzny kruszarki 2 zamontowanej w przegubie kombajnowym 28 obok ramienia kombajnowego 29 jest większy od wymiarów skrajnych silnika napędowego 30 mocowanego na zewnętrznej części ramienia kombajnowego 29. Uzyskano to dzięki temu, że długość kadłuba 1 kruszarki 2 mierzone od osi przegubu 28 do osi bębna kruszącego 21 jest tak dobrana, aby bęben 21 znajdował się zawsze pomiędzy osią organu urabiającego osadzonego na końcu ramienia uchylnego 29 a silnikiem elektrycznym 30 osadzonym na zewnętrznej powierzchni ramienia 29. Na końcu skrzyni kadłuba 1 kruszarki 2 znajduje się ucho 31 służące do mocowania kruszarki 2 do kombajnu ścianowego oraz uszy 32 służące do mocowania siłownika hydraulicznego 33. Na zewnętrznej powierzchni bębna 21 usytuowane są noże tnące 34.
173 196 Fig. 2
173 196 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł