RZECZPOSPOLITA (12)OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 177533 POLSKA (13) B1 B65G67/02 (21)Numer zgłoszenia: 310687 (51) IntCl6: B60F 1/04 B61D 15/00 (54) Zestaw do transportu bimodalnego (73) Uprawniony z patentu: (43) Zgłoszenie ogłoszono: Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Pojazdów Urząd Patentowy 01.04.1997 BUP Data 07/97zgłoszenia: 25.09.1995 Szynowych, Poznań, PL Rzeczypospolitej Polskiej (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.12.1999 WUP 12/99 (72) Twórcy wynalazku: Marian Medwid, Poznań, PL Kazimierz Pohl, Luboń, PL PL 177533 B1 (57)1. Zestaw do transportu bimodalnego w postaci co najmniej jednej naczepy sidłowej, składającej się z nośnika ładunku zamocowanego na ramie nośnej, mającej w części tylnej zespół drogowy jezdny o regulowanej wysokości położenia kół, a w części przedniej czop sprzęgu drogowego, a także z przodu i z tyłu elementy sprzęgowe do łączenia z wózkami szynowymi, i z wózków szynowych, przy czym wózki środkowe są wyposażone w dwustronne elementy sprzęgowe do łączenia naczep, zaś wózki skrajne w jednostronne, znamienny tym, że każda naczepa (1) na jednym końcu, korzystnie z przodu, jest wyposażona w wysięgnik (6) zakończony kulistym gniazdem (7) otwartym do dołu, a do góry kulistym czopem (8), korzystnie o wspólnym środku, zaś na drugim końcu naczepa (1) jest wyposażona w kuliste gniazdo (9) otwarte do dołu i odpowiadające kulistemu czopowi (8) z przodu, przy czym każda naczepa (1) pod spodem, zarówno z przodu jak i z tyłu w swojej osi wzdłużnej ma gniazdo naprowadzające (12), ponadto do ramy nośnej (10) każdej naczepy (1) od dołu są zamocowane w pionowej płaszczyźnie poprzecznej przechodzącej przez kuliste gniazdo (9) tylne, płyty ślizgowe (13) rozstawione symetrycznie po bokach, natomiast każdy wózek środkowy (2) i wózek skrajny (3) jest wyposażony w centralnie usytuowany na ramie (14, 15) kulisty czop (16) odpowiadający kulistemu gniazdu (7) przodu naczepy (1), oraz w boczne ślizgi sprężyste (17) zamocowane na ramie (14, 15) współpracujące z płytami ślizgowymi (13) naczep (1), przy czym wózki skrajne (3) po przeciwnej stronie urządzeń cięgłowo-zderznych (18) mają trzpień naprowadzający (19) skierowany w kierunku jazdy i współpracujący z gniazdem naprowadzającym (12) naczepy (1), a przy łączeniu tyłu naczepy (1) z wózkiem skrajnym (3), między kulistym czopem (16) a kulistym gniazdem (9) jest zamontowany reduktor (20). Fig. 1
Zestaw do transportu bimodalnego Zastrzeżenia patentowe 1. Zestaw do transportu bimodalnego w postaci co najmniej jednej naczepy sidłowej, składającej się z nośnika ładunku zamocowanego na ramie nośnej, mającej w części tylnej zespół drogowy jezdny o regulowanej wysokości położenia kół, a w części przedniej czop sprzęgu drogowego, a także z przodu i z tyłu elementy sprzęgowe do łączenia z wózkami szynowymi, i z wózków szynowych, przy czym wózki środkowe są wyposażone w dwustronne elementy sprzęgowe do łączenia naczep, zaś wózki skrajne w jednostronne, znamienny tym, że każda naczepa (1) na jednym końcu, korzystnie z przodu, jest wyposażona w wysięgnik (6) zakończony kulistym gniazdem (7) otwartym do dołu, a do góry kulistym czopem (8), korzystnie o wspólnym środku, zaś na drugim końcu naczepa (1) jest wyposażona w kuliste gniazdo (9) otwarte do dołu i odpowiadające kulistemu czopowi (8) z przodu, przy czym każda naczepa (1) pod spodem, zarówno z przodu jak i z tyłu w swojej osi wzdłużnej ma gniazdo naprowadzające (12), ponadto do ramy nośnej (10) każdej naczepy (1) od dołu są zamocowane w pionowej płaszczyźnie poprzecznej przechodzącej przez kuliste gniazdo (9) tylne, płyty ślizgowe (13) rozstawione symetrycznie po bokach, natomiast każdy wózek środkowy (2) i wózek skrajny (3) jest wyposażony w centralnie usytuowany na ramie (14, 15) kulisty czop (16) odpowiadający kulistemu gniazdu (7) przodu naczepy (1), oraz w boczne ślizgi sprężyste (17) zamocowane na ramie (14, 15) współpracujące z płytami ślizgowymi (13) naczep (1), przy czym wózki skrajne (3) po przeciwnej stronie urządzeń cięgłowo-zderznych (18) mają trzpień naprowadzający (19) skierowany w kierunku jazdy i współpracujący z gniazdem naprowadzającym (12) naczepy (1), a przy łączeniu tyłu naczepy (1) z wózkiem skrajnym (3), między kulistym czopem (16) a kulistym gniazdem (9) jest zamontowany reduktor (20). 2. Zestaw według zastrz. 1, znamienny tym, że każdy kulisty czop (16) każdego wózka (2, 3) jest wyposażony w wewnętrzny wysuwany sworzeń blokujący (21) współpracujący z zapadką (22) każdego kulistego gniazda (7, 9). 3. Zestaw według zastrz., 1, znamienny tym, że kuliste gniazdo (9) tyłu naczepy (1) jest usytuowane pod nią i połączone suwliwie poprzez wzdłużny amortyzator (11) dwustronnego działania. * * * Przedmiotem wynalazku jest zestaw do transportu bimodalnego, mający zastosowanie do przemieszczania ładunku na naczepach samochodowych transportem kolejowym. Przedstawiony w niemieckim opisie wyłożeniowym wynalazku nr 3344513 zestaw transportowy drogowo-kolejowy zawiera wózek szynowy, który ma dwa oddzielne systemy nośne i sprzęgające, za pomocą których są podparte i sprzężone z wózkiem dwie sąsiednie naczepy siodłowe. Każda z tych naczep jest oparta na wózku szynowym za pomocą niezależnych elementów nośnych i sprzęgowych, co powoduje, że osie wózka są obciążone nierównomiernie. W przypadku gdy naczepy mają różny ciężar, lub są różnie załadowane. Ma to niekorzystny wpływ na pewność biegu wózków szynowych, a tym samym ogranicza szybkość zestawu kolejowego. Przedstawiony w polskim opisie patentowym nr 163407 zestaw ma naczepy, każda z jednym czopem ryglowym z przodu i z tyłu i spoczywa na łączniku sprzęgowym, połączonym z wózkiem przegubem kulowym. Wadą tego rozwiązania jest konieczność stosowania bardzo szerokiego łącznika sprzęgowego w celu zapewnienia poziomowania naczepy lub stosowania naczepy o wysokiej sztywności ramy.
177 533 3 Zestaw do transportu bimodalnego według wynalazku, składa się z naczepy siodłowej, mającej nośnik ładunku zamocowany na ramie nośnej, wyposażonej w tylnej części w zespół drogowy jezdny o regulowanej wysokości położenia kół, a w części przedniej w czop sprzęgu drogowego, a także z obu stron w czopy sprzęgu wózków oraz z wózków szynowych środkowych i skrajnych, mających urządzenia do łączenia z naczepami. Istota wynalazku polega na tym, że każda naczepa na jednym końcu, korzystnie z przodu, jest wyposażona w wysięgnik zakończony kulistym gniazdem otwartym do dołu, a do góry kulistym czopem, korzystnie o wspólnym środku. Na drugim końcu naczepa jest wyposażona w kuliste gniazdo otwarte do dołu i odpowiadające kulistemu czopowi z przodu. Każda naczepa pod spodem zarówno z przodu jak i z tyłu w swojej osi wzdłużnej ma gniazdo naprowadzające. Do ramy nośnej każdej naczepy od dołu są zamocowane w pionowej płaszczyźnie poprzecznej przechodzącej przez kuliste gniazdo tylne płyty ślizgowe rozstawione symetrycznie po bokach. Natomiast każdy wózek środkowy i wózek skrajny jest wyposażony w centralnie usytuowany na ramie kulisty czop odpowiadający kulistemu gniazdu przodu naczepy, oraz w boczne ślizgi sprężyste zamocowane na ramie współópracujące z płytami ślizgowymi naczep. Wózki skrajne po przeciwnej stronie urządzeń cięgłowo-zderznych mają trzpień naprowadzający skierowany w kierunku jazdy i współpracujący z gniazdem naprowadzającym naczepy. Przy łączeniu tyłu naczepy z wózkiem skrajnym, między kulistym czopem wózka a kulistym gniazdem naczepy jest zamontowany reduktor. Każdy kulisty czop każdego wózka jest wyposażony w wewnętrzny wysuwany sworzeń blokujący, współpracujący z zapadką każdego kulistego gniazda. Kuliste gniazdo tyłu naczepy jest usytuowane pod nią i połączone z nią suwliwie poprzez wzdłużny amortyzator dwustronnego działania. Rozwiązanie konstrukcyjne zestawu bimodalnego zapewnia równomierne obciążenie zestawów kołowych wózków niezależnie od różnicy masy w sąsiednich naczepach, czego konsekwencją jest spokojność biegu zestawu bimodalnego. Połączenie kulowe między naczepami i wózkami są bezluzowe, co zapewnia dużą trwałość urządzeń łączących. Natomiast zastosowanie amortyzatorów w naczepach sprawia, że dynamika wzdłużna zestawu bimodalnego jest zbliżona do dynamiki wzdłużnej typowego pociągu towarowego. Przedmiot wynalazku przedstawiono w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok z boku zestawu przygotowanego do transportu kolejowego, fig. 2 - wzdłużny przekrój pionowy przez wózek środkowy z fragmentami naczep, fig. 3 - wzdłużny przekrój pionowy przez wózek skrajny połączony z tyłem naczepy, fig. 4 - wzdłużny przekrój pionowy przez wózek skrajny połączony z przodem naczepy, fig. 5 - poprzeczny pionowy przekrój przez kulisty czop wózka i tył naczepy, fig. 6 - widok na sworzeń blokujący z zapadką, a fig. 7 - przedstawia końcówkę sworznia blokującego i zapadkę w częściowym przekroju pionowym. Zestaw bimodalny według wynalazku składa się z odpowiedniej ilości naczep siodłowych 1, odpowiadającą im ilością wózków szynowych środkowych 2 i dwóch wózków skrajnych 3. Każda naczepa 1 jest wyposażona z przodu w drogowy czop sprzęgowy 4, a z tyłu w zespół jezdny drogowy 5 o regulowanej wysokości położenia kół. Z przodu naczepa 1 w osi wzdłużnej jest wyposażona w wysięgnik 6 zakończony kulistym gniazdem 7 skierowanym do dołu, a od góry kulistym czopem 8, przy czym kuliste gniazdo 7 i kulisty czop 8 mają wspólny środek. Na drugim końcu naczepa 1 jest wyposażona w kuliste gniazdo 9 otwarte do dołu, odpowiadające kulistemu czopowi 8 z przodu. Kuliste gniazdo 9 jest suwliwie połączone z ramą nośną 10 poprzez amortyzator 11 dwustronnego działania. Ponadto naczepa 1 pod spodem w pobliżu końców zarówno z przodu jak i z tyłu, w swojej osi wzdłużnej ma zamocowane do ramy nośnej 10 gniazdo naprowadzające 12, a tylko z tylu do ramy nośnej 10 od dołu są zamocowane w pionowej płaszczyźnie poprzecznej przechodzącej przez kuliste gniazdo 9 poziome płyty ślizgowe 13 symetrycznie rozstawione po bokach. Natomiast każdy wózek środkowy 2 i wózek skrajny 3 jest wyposażony w centralnie usytuowany na ramie 14 i 15 kulisty czop 16 odpowiadający kulistemu gniazdu 7 przodu naczepy 1, oraz w boczne ślizgi sprężyste 17 zamocowane na ramie 14 i 15 współpracujące z płytami ślizgowymi 13 naczepy 1. Wózki skrajne 3 po przeciwnej stronie urządzeń cięgłowoz gniazdem naprowadzającym 12 naczepy 1. Przy łączeniu tyłu naczepy 1 z wózkiem zde rznych 18 mają trzpień naprowadzający 19 skierowany w kierunku jazdy i współpracujący
4 177 533 skrajnym 3, między kulistym gniazdem 9 a kulistym czopem 16 jest zamontowany reduktor 20, umożliwiający łączenie gniazd i czopów o różnych promieniach. Każdy kulisty czop 16 wózka 2 i 3 jest wyposażony w wewnętrzny wysuwany sworzeń blokujący 21, współpracujący z zapadką 22 każdego kulistego gniazda 7 i 9. Ruch pionowy sworznia blokującego 21 wymusza się pokrętłem 23 poprzez wał 24 i przekładnię 25. Montaż naczep 1 na wózkach 2 i 3 odbywa się w ten sposób, że tył naczepy 1 po uniesieniu na odpowiednią wysokość, zostaje umocowany na wózku skrajnym 3 poprzez osadzenie kulistego gniazda 9 na kulistym czopie 16, poprzez reduktor 20 i zablokowany sworzniem blokującym 21 wraz z zapadką 22. Podobnie mocuje się przód naczepy 1 na drugim wózku skrajnym 3. Natomiast na wózku środkowym 2 montaż naczep 1 odbywa się w ten sposób, że w pierwszej kolejności kuliste gniazdo 7 przodu naczepy 1 osadza się na kulistym czopie 16 wózka środkowego 2, a następnie na kulistym czopie 8 osadza się kuliste gniazdo 9 drugiej naczepy 1. Przy naprowadzaniu naczep 1 na kulisty czop 16 przodu na wózek skrajny 3 i reduktor 20 tyłu na drugi wózek skrajny 3, zostają jednocześnie wprowadzone w gniazda naprowadzające 12 trzpienie naprowadzające 19. Po połączeniu zestawu, naczepa 1 jest oparta z przodu na kulistym czopie, a z tyłu na kulistym czopie i dwóch ślizgach bocznych sprężystych. Trzpienie naprowadzające 19 osadzone w gniazdach naprowadzających 12 utrzymują w poziomie urządzenia cięgłowozderzne 18 wózka skrajnego 3.
177 533
177 533 Fig. 2 Fig. 3
177 533 Fig.4 5
177 533 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 2,00 zł.