Rekomendacje w zakresie zarządzania polityką rowerową na przykładzie audytu rowerowego (BYPAD) Poznania Jakub Szymczak Wrocławska Inicjatywa Rowerowa
POZNAŃ PRZED AUDYTEM BYPAD PAŹDZIERNIK 2015 Prezydent i Zastępca Prezydenta to codzienni rowerzyści Oficer rowerowy Infrastruktura rowerowa o niskich standardach Niski udział ruchu rowerowego w podróżach ogółem Aktywna organizacja rowerowa
CO TO JEST BYPAD? BYPAD Bicycle Policy Audit (audyt polityki rowerowej) Audyt BYPAD metoda rozwijana w latach 1999-2008 przy wsparciu funduszy UE przez międzynarodowe konsorcjum ekspertów rowerowych Metodologia umożliwiająca ocenę i poprawę polityki rowerowej w oparciu o systemy zarządzania jakością Ponad 200 audytów w 24 krajach
KTO BIERZE UDZIAŁ W AUDYCIE? Lokalni decydenci polityczni Urzędnicy Użytkownicy Zadanie: osiągnięcie konsensusu w ocenie miasta dzięki rzetelnej analizie oraz stworzenie listy realnych działań, zbudowanie poparcia dla wspólnych celów Poczucie współsprawstwa i współodpowiedzialności!
W CZYM POMOŻE BYPAD? Zmusi do spojrzenia na wszystkie aspekty polityki rowerowej Pozwoli na wspólne wybranie działań o największym potencjale, określi ich zakres i harmonogram Pozwoli na poznanie się wszystkich stron mających wpływ na politykę rowerową Punktacja BYPAD nie służy do porównań między miastami ale ocenie rozwoju polityki rowerowej w kolejnych latach
RODZAJE AUDYTU BYPAD Miasta do 50 000 mieszkańców Miasta powyżej 50 000 mieszkańców i aglomeracje Regiony (powiaty, województwa)
POLITYKA ROWEROWA JAKO PROCES EFEKTY PLANOWANIE Efekty i Ewaluacja Potrzeby Przywództwo Użytkowników Dokumenty Formalne Budżet i Kadry Promocja i Partnerstwa Działania Uzupełniające Bezpieczeństwo i Infrastruktura Komunikacja i Edukacja WDRAŻANIE Audyt Polityki Rowerowej
POZIOMY ROZWOJU POLITYKI ROWEROWEJ POZIOM POZIOM POZIOM POZIOM PODEJŚCIE ZINTEGROWANE ORIENTACJA NA DZIAŁANIA SYSTEMOWE PODEJŚCIE IZOLOWANE ORIENTACJA NA DZIAŁANIA DORAŹNE Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 1: ORIENTACJA NA DZIAŁANIA DORAŹNE Gasimy pożary działamy tak długo jak potrzeba i tylko tam gdzie potrzeba Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 1: ORIENTACJA NA DZIAŁANIA DORAŹNE Niski, okazjonalny budżet; Małe lub żadne wsparcie polityczne; Mało osób odpowiedzialnych za realizację polityki rowerowej (ograniczona wiedza i kompetencje), brak wsparcia w urzędzie, ograniczona komunikacja z innymi jednostkami; Struktura nieformalna, nieformalne porozumienia; Dobra jakość działań ma charakter przypadkowy i zależy od przypadkowych decyzji Gasimy pożary działamy tak długo jak potrzeba i tylko tam gdzie potrzeba Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 2: PODEJŚCIE IZOLOWANE Robinson Crusoe: Wykonujemy naszą pracę tak, dobrze jak to możliwe (ale nie odnosząc się do tego, co robią inni) Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 2: PODEJŚCIE IZOLOWANE Istnieją wyrywkowe dane na temat transportu i są wykorzystywane Dostępna jakaś wiedza na temat potrzeb rowerzystów i rowerowych priorytetów Zapadły decyzje co do spraw zasadniczych, ale nie są poparte kolejnymi decyzjami i mają życzeniowy charakter (powierzchowny) Brak zintegrowania z innymi działaniami (tzn. decyzje innych jednostek mogą szkodzić polityce rowerowej) Brak gwarancji kontynuacji polityki rowerowej Robinson Crusoe: Wykonujemy naszą pracę tak, dobrze jak to możliwe (ale nie odnosząc się do tego, co robią inni) Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 3: ORIENTACJA NA DZIAŁANIA SYSTEMOWE Idziemy w tym samym kierunku! Dbamy nie tylko o swój ogródek Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 3: ORIENTACJA NA DZIAŁANIA SYSTEMOWE Istnieje planowanie długoterminowe, ale zorientowane na oderwane, jednostkowe projekty; Istnieje analiza potrzeb użytkowników; Istnieją wysokiej jakości dane dające podstawy do realizacji polityki rowerowej; Istnieje stabilny budżet średnioterminowy; Występują zintegrowane projekty bazujące na formalnych partnerstwach pomiędzy różnymi podmiotami i jednostkami (np. wydziały, szkoły, pracodawcy, organizacje ochrony zdrowia) Idziemy w tym samym kierunku! Dbamy nie tylko o swój ogródek (polityka rowerowa zintegrowana z polityką transportową) Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 4: PODEJŚCIE ZINTEGROWANE Budujemy partnerstwa! Audyt Polityki Rowerowej
POZIOM 4: PODEJŚCIE ZINTEGROWANE Istnieją wysokiej jakości dane i wiedza na temat potrzeb użytkowników; Istnieją wysokiej jakości pomiary każdego parametru polityki rowerowej; Działa (przeważa) myślenie sieciowe obejmujące całe miasto; Prowadzona jest systematyczna ewaluacja i monitoring efektów działań; Zapewniony jest wystarczający i stabilny i budżet oraz mechanizmy zapewniające kontynuację polityki rowerowej; Dominuje podejście międzysektorowe i działa sieć współpracy z innymi podmiotami; Istnieją partnerstwa strategiczne wokół polityki rowerowej Budujemy partnerstwa! (polityka rowerowa powiązana z cała polityką miasta - nie tylko z transportem) Audyt Polityki Rowerowej
PROCES AUDYTU BYPAD 1. Warsztat wstępny Przedstawienie metodologii BYPAD Analiza kwestionariusza BYPAD 2. Utworzenie Grupy Ewaluacyjnej (politycy, urzędnicy, użytkownicy) 3. Przegląd lokalnej infrastruktury drogowej 4. Gromadzenie danych przez audytorów i ich analiza
PROCES AUDYTU BYPAD 5. Przeprowadzenie pierwszego warsztatu Ustalenie wspólnej ewaluacyjną diagnozy miasta przez 6. Przeprowadzenie drugiego warsztatu Uzgodnienie planu działania na określony okres czasu 7. Przygotowanie końcowej wersji raportu 8. Certyfikacja 9. WDROŻENIE grupę
Poaudytowy Plan Działań dla Poznania - Grudzień 2015 Pracę nad planem działania Grupa Ewaluacyjna rozpoczęła od przyjęcia celu polityki rowerowej na lata 2016-2022. Cel ten został określony jako osiągnięcie 10% udziału ruchu rowerowego w podróżach ogółem w 2022 roku.
Moduł I. Potrzeby użytkowników Powołanie rady rowerowej, w której skład wejdą urzędnicy, przedstawiciele organizacji pozarządowych (użytkowników) oraz eksperci Utworzenie internetowej platformy dedykowanej polityce rowerowej do publikacji i konsultacji wizji, pomysłów, koncepcji, projektów Uruchomienie systemu przyjmowania uwag i interwencji
Moduł II. Przywództwo i koordynacja Polityczna deklaracja realizacji polityki rowerowej w latach 2016-2018 Powołanie koordynatora polityki rowerowej, utworzenie w urzędzie sekcji rowerowej oraz wyznaczenie w pozostałych wydziałach i zarządach osób odpowiedzialnych za realizację wybranych aspektów polityki rowerowej. Powołanie rady rowerowej Zinstytucjonalizowanie współpracy z sąsiednimi gminami
Moduł III. Polityka w dokumentach Stworzenie Programu Rowerowego na lata 2016-2022 definiującego cele, kierunki działań, narzędzia oraz sposoby ewaluacji. Wykonanie koncepcji tras rowerowych oraz zaplanowanie organizacji ruchu rowerowego w ścisłym centrum miasta Przygotowanie operacyjnego programu inwestycyjnego na lata 2016-2022 Publiczne składanie rocznych sprawozdań z realizacji polityki rowerowej.
Moduł IV. Zasoby kadrowe i finansowe Powołanie koordynatora polityki rowerowej, utworzenie w urzędzie sekcji rowerowej oraz wyznaczenie w pozostałych wydziałach i zarządach osób odpowiedzialnych za realizację wybranych aspektów polityki rowerowej. Uwzględnienie w Wieloletniej Prognozie Finansowej wydzielonego budżetu rowerowego dostosowanego do uzgodnionego Programu Rowerowego 2016-2022 na poziomie co najmniej 6 mln w 2017 i 6 mln w 2018 r.
Moduł V. Infrastruktura i bezpieczeństwo Przygotowanie operacyjnego programu inwestycyjnego na lata 2016-2022 (w ramach Programu Rowerowego na lata 2016-2022). Wdrożenie stref tempo 30 i kontraruchu w centrum Zaprojektowanie trasy rowerowej na ulicy Grunwaldzkiej oraz ulicy Bukowskiej i ich wykonanie w kolejnych latach Realizacja planu poprawy jakości istniejącej infrastruktury i likwidacji punktowych ograniczeń dla ruchu rowerowego na trasach głównych Program budowy parkingów: umożliwienie zgłaszania przez mieszkańców propozycji lokalizacji stojaków typu np. odwrócone U na terenie miasta, montaż co najmniej 300 stojaków rocznie z budżetu ogólnego miasta
Moduł V. Infrastruktura i bezpieczeństwo Stworzenie i realizacja planu likwidacji miejsc niebezpiecznych na podstawie danych z wypadków z udziałem rowerzystów. Skorygowanie pięciu najgorszych pod względem bezpieczeństwa rowerzystów skrzyżowań. Ustawienie stojaków typu odwrócone U przy co najmniej 100 peryferyjnych przystankach komunikacji miejskiej (do 20 metrów od przystanku), przy wszystkich ważnych węzłach przesiadkowych, pętlach tramwajowych. Przy tych ostatnich montaż wiat (zadaszenia).
Moduł VI. Informacja i edukacja Opracowanie kampanii edukacyjno-informacyjnej dla kierowców w zakresie koegzystencji z ruchem rowerowym. Wdrożenie przez urząd długoletniego projektu informacyjnego, który zakładałby wprowadzenie tematu transportu rowerowego do działań informacyjnych wszystkich jednostek urzędu. Stworzenie podstrony na www.poznan.pl informującej o najważniejszych realizacjach polityki rowerowej. Dofinansowanie co roku przynajmniej dwóch masowych imprez rowerowych zachęcających do jazdy rowerem po mieście i budujących pozytywny wizerunek miejskiego ruchu rowerowego
Moduł VII. Promocja i partnerstwa Poznańska Kampania Rowerowa (PKR) zaplanowanie i wdrożenie profesjonalnej kampanii promującej ruch rowerowy, skierowanych do różnych grup docelowych: studenci, pracodawcy, kierowcy, emeryci. Uruchomienie programu promocyjno-edukacyjnego dla szkół. Promowanie standardów parkingowych zalecanych przez urząd, realizacja wzorcowych parkingów przy urzędach Wprowadzenie tematu rowerowego do planów promocyjnych i programów realizowanych przez inne wydziały np. wydział zdrowia i spraw społecznych profilaktyka chorób poprzez promocję aktywnego trybu życia.
Moduł VIII. Działania uzupełniające Przeprowadzanie inwentaryzacji stref tempo 30 Opracowanie projektu wdrażania polityki parkingowej, w tym przede wszystkim: uszczelnienie i uporządkowanie kwestii parkowania, bezwzględna egzekucja zasad, a docelowo redukcja miejsc parkingowych w strefach o największym konflikcie o przestrzeń. W związku z planem rozszerzenia sieci roweru publicznego dokonanie wyboru optymalnych lokalizacji z udziałem społecznym i ekspertów.
Moduł IX. Ewaluacja i efekty Montaż 5-10 pętli indukcyjnych (lub innych rozwiązań) zliczających ruch rowerowy na najważniejszych trasach i wąskich gardłach Zamawianie corocznych liczeń rowerzystów najważniejszych skrzyżowaniach oraz wyrywkowo miejscach planowanej budowy infrastruktury rowerowej na w Analizowanie (raz do roku) danych o zdarzeniach i wypadkach z udziałem rowerzystów, wskazywanie miejsc najbardziej niebezpiecznych oraz rekomendacje zmian poprawiających bezpieczeństwo Rozpatrzenie rozpoczęcia kolejnego audytu polityki rowerowej BYPAD.
Dziękuję za uwagę. j.szymczak@eko.org.pl 603 634 433