Polska Super Żywność dr inż. Agnieszka Sulich Centrum Komunikacji Społecznej
Plan prezentacji Super żywność Narażenie na stres oksydacyjny Kolorowe warzywa Zioła świeże sezonowe Owocowe witaminy Słodki błonnik
Super żywność Charakteryzuje się dużą zawartością cennych składników odżywczych oraz bioaktywnych np.: http://zdrowieznatury.blox.pl/2012/08/buraki.html Polifenole Karotenoidy Glukozynolany Związki siarki Fitosterole http://www.zajadam.pl/wartosci-odzywcze/jablko http://www.bestfoods.eu/produkt,461,czosnek http://fitday.eu/aronia/ http://fermfresh.pl/2016/09/08/gryka-smaczna-i-sie-oplaci/ http://static.abstore.pl/img/ekosmak/2ec 623eb-db8a-4e7c-ae80-25a564990d05/l/orzechy-wloskie-wlupince-pl-1kg-bio.jpg http://www.dobradieta.net.pl/wpcontent/uploads/2016/10/siemie-lniane.jpg http://www.istockphoto.com/pl/obrazy/jarmuzczerwony?excludenudity=true&sort=mostpopular&mediatype=photography &phrase=jarmuz%20czerwony
Stres oksydacyjny Brak stanu równowagi pomiędzy reaktywnymi formami tlenu (wolnymi rodnikami), które są wytwarzane w nadmiernej ilości a związkami o właściwościach antyoksydacyjnych (wytwarzanych fizjologicznie w organizmie lub dostarczanych z pożywieniem), powodujący uszkodzenia komórek w organizmie
Czynniki przyczyniające się do powstania stresu oksydacyjnego w organizmie Metabolizm
Odpowiednia ilość antyoksydantów żywieniowych chroni przed stresem oksydacyjnym
Warto jeść kolorowe warzywa Chronią wzrok Dbają o serce Poprawiają wydolność fizyczną Dbają o skórę Poprawiają odporność Chronią przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi Zapewniają prawidłową pracę przewodu pokarmowego Poprawiają wydolność fizyczną Korzystnie wpływają na proces uczenia się Chronią przed infekcjami Poprawiają nastrój Obniżają ryzyko chorób cywilizacyjnych
Prozdrowotne właściwości jarmużu Poprawia odporność Działa przeciwzapalnie Związki bioaktywne: Karotenoidy (beta-karoten, luteina, zeaksantyna) Glukozynolany (sulforafan) Polifenole (flawonole, antocyjany) Chroni wzrok i skórę Wykazuje właściwości antyoksydacyjne Działa bakteriobójczo w stosunku do Helicbacter pylori http://www.rainbowseedcompany.com/scarlet-red-kale_p_258.html Zmniejsza ryzyko chorób serca, cukrzycy i nowotworów
Prozdrowotne właściwości brokułu Oczyszcza organizm Chroni wzrok i skórę Związki bioaktywne: Karotenoidy (beta-karoten, luteina, zeaksantyna) Glukozynolany (sulforafan) Polifenole (kemferol, kwercetyna) Wykazuje właściwości antyoksydacyjne Działa bakteriobójczo w stosunku do Helicbacter pylori Przeciwdziała wrzodom żołądka Chroni układ krwionośny http://wiemy-co-jemy.com.pl/warzywa/brokul/ Zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych
Prozdrowotne właściwości buraków Dodają energii Związki bioaktywne: Polifenole (betaina, kwas chlorogenowy, kwas ferulowy) Oczyszczają organizm Działają krwiotwórczo Wykazują właściwości antyoksydacyjne http://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,buraki-kalorie-wartosci-odzywcze-i-ciekawostki.html Chronią układ krwionośny Zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych
Zioła świeże sezonowe Potencjał przeciwutleniający ziół i przypraw Oregano Rozmaryn Tymianek Szałwia Bazylia Źródło: Józef Korczak. Nowe rodzaje żywności o właściwościach prozdrowotnych.
Prozdrowotne właściwości pokrzywy Oczyszcza organizm Korzystnie wpływa na nerki Związki bioaktywne: Karotenoidy Polifenole Garbniki Działa krwiotwórczo Chroni wzrok i skórę Wykazuje właściwości antyoksydacyjne Wzmacnia odporność http://fitjedzenie.com/2016/04/06/15-chorob-na-ktore-zadziala-pokrzywa-z-naszego-ogrodka/ Chroni układ krwionośny Zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych
Prozdrowotne właściwości czosnku Wzmacnia odporność Związki bioaktywne: Związki siarki (allinna przekształcająca się pod wpływem siekania w allicynę) Działa przeciwbakteryjnie Wykazuje właściwości antyoksydacyjne Chroni układ krwionośny Zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych http://ogrodnikleszek.pl/porady-ogrodnicze/czosnek-popularny-czosnek-niedzwiedzi
Owocowe witaminy http://www.zajadam.pl/wartosci-odzywcze/jablko http://www.aptekazgor.pl/artykuly/truskawki-dobre-dla-zdrowia-i-urodyjakie-witaminy-i-mineraly-zawieraja-truskawki.html http://fitday.eu/aronia/
Prozdrowotne właściwości jabłka http://www.zajadam.pl/wartosci-odzywcze/jablko Jedno jabłko dziennie trzyma lekarza z daleka ode mnie Związki bioaktywne: Polifenole (kwercetyna, fizetyna) Witamina C Błonnik pokarmowy Przeciwdziała starzeniu komórek Chroni układ krwionośny Przeciwdziała otyłości Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne Zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych
Prozdrowotne właściwości truskawek Zapobiega stanom zapalnym Chroni układ krwionośny Związki bioaktywne: Polifenole (antocyjany, fizetyna) Witamina C Błonnik pokarmowy http://www.aptekazgor.pl/artykuly/truskawki-dobre-dla-zdrowia-i-urody-jakie-witaminy-i-mineraly-zawieraja-truskawki.html Przeciwdziała otyłości Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne Przeciwdziała starzeniu komórek Korzystnie wpływa na przewód pokarmowy Zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych
Prozdrowotne właściwości aronii Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne Związki bioaktywne: Polifenole (antocyjany) Witamina C Wzmacnia naczynia krwionośne Chroni układ krwionośny Regeneruje komórki i opóźnia proces starzenia Zmniejszają ryzyko cukrzycy i chorób nowotworowych http://fitday.eu/aronia/
Słodki błonnik http://nowoczesnakobieta.com/szukaj/poradnik/jogurt+naturalny+z+suszonymi+owocami http://www.mrbreakfast.com/superdisplay.asp?recipeid=3062
Błonnik pokarmowy w kaszy i łusce gryczanej Zapobiega zaparciom Zmniejsza poziom cholesterolu we krwi Przeciwdziała nowotworom http://wformie24.poradnikzdrowie.pl/odzywianie/dietetyczne-dania-z-kasza-8-przepisow_44539.html http://rahula.pl/zdrowie/489-luska-gryczana-5kg.html Rodzaj błonnika Kasza gryczana Łuska gryczana Nierozpuszczalny (% suchej masy) Rozpuszczalny (% suchej masy) 10 79 2 2 Źródło: Józef Korczak. Nowe rodzaje żywności o właściwościach prozdrowotnych.
Prozdrowotne właściwości kaszy gryczanej Uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne Związki bioaktywne: Polifenole (rutyna, kwercetyna, katechiny) Fitosterole Przeciwdziała otyłości Wykazuje właściwości antyoksydacyjne Korzystnie wpływa na układ pokarmowy Zmniejszają ryzyko chorób układu krążenia i chorób nowotworowych http://zielonyszlak.com.pl/zdrowe-zywienie/113-prozdrowotne-wlasciwosci-kaszy-gryczanej%3c
Prozdrowotne właściwości orzechów włoskich Poprawiają pamięć i koncentrację Związki bioaktywne: Polifenole Kwasy tłuszczowe omega-3 Błonnik pokarmowy Przeciwdziałają otyłości Wykazują właściwości antyoksydacyjne Korzystnie wpływają na układ pokarmowy Zmniejszają ryzyko chorób układu krążenia i chorób nowotworowych http://static.abstore.pl/img/ekosmak/2ec623eb-db8a-4e7c-ae80-25a564990d05/l/orzechy-wloskie-w-lupince-pl-1kg-bio.jpg
Prozdrowotne właściwości siemienia lnianego Wpływa korzystnie na pracę mózgu Związki bioaktywne: Polifenole Kwasy tłuszczowe omega-3 Błonnik pokarmowy Przeciwdziałała otyłości Wpływa korzystnie na odporność Działa kojąco na żołądek i jelita Zmniejszają ryzyko chorób układu krążenia i chorób nowotworowych http://www.biedronkowo.info/index.php/zielnik/wykaz-zio-i-rolin-leczniczych/86-siemi-lniane-lino.html
Więcej produktów roślinnych na talerzu
Lista zakupów Produkty Jarmuż czerwony, kapusta czerwona, buraki ćwikłowe, brokuł, szparagi, cebula, czosnek, aronia, porzeczki czarne, ciemne winogrona, jabłka, truskawki, ziele pokrzywy, kasza gryczana, orzechy włoskie. Właściwości składników bioaktywnych Dzięki zawartości polifenoli: działają przeciwzapalnie; wpływają korzystnie na wzrok; obniżają ryzyko infekcji; przeciwdziałają rozwojowi chorób układu krążenia i nowotworów. Wpływ obróbki kulinarnej na składniki bioaktywne Korzystnie wpływa krótkotrwałe podgrzewanie, blanszowanie. Negatywnie wpływa rozdrabnianie. Jarmuż, szpinak, brokuł, kapusta, sałata, marchewka, pomidory, papryka, brzoskwinie, morele. Brokuł, kalafior, jarmuż, kapusta, rzeżucha, rzodkiewka, kalarepa, rzepa, gorczyca. Czosnek, cebula, por, szczypiorek. Oleje roślinne, fasola, kasza gryczana, orzechy włoskie, laskowe. Warzywa, owoce, kasze (szczególnie gryczana i łuska gryki), nasiona (szczególnie siemię lniane), orzechy. Dzięki zawartości karotenoidów: poprawiają odporność; chronią skórę i oczy przed szkodliwym światłem UV; przeciwdziałają rozwojowi chorób układu krążenia i nowotworów. Dzięki zawartości glukozynolanów: oczyszczają organizm z toksyn; zmniejszają ryzyko infekcji; przeciwdziałają rozwojowi chorób układu krążenia i nowotworów. Dzięki zawartości związków siarki: oczyszczają organizm z toksyn; zmniejszają ryzyko infekcji; przeciwdziałają rozwojowi chorób układu krążenia i nowotworów. Dzięki zawartości fitosteroli: przeciwdziałają rozwojowi chorób układu krążenia i nowotworów. Dzięki zawartości błonnika pokarmowego: korzystnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego; przeciwdziałają otyłości; przeciwdziałają rozwojowi chorób układu krążenia i nowotworów. Korzystnie wpływa rozdrabnianie, łagodne podgrzewanie, dodatek tłuszczu roślinnego do potrawy. Korzystnie wpływa rozdrabnianie. Negatywnie wpływa mrożenie, podgrzewanie, kiszenie. Korzystnie wpływa rozdrabnianie. Negatywnie wpływa podgrzewanie. Brak istotnego wpływu obróbki kulinarnej. Brak istotnego wpływu obróbki kulinarnej.
Dziękujemy za uwagę
Bibliografia 1. Wykład prof. Józefa Korczaka. Nowe rodzaje żywności o właściwościach prozdrowotnych. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. 2. Golonko A. i wsp. Zastosowanie związków fenolowych i ich pochodnych w przemyśle i medycynie. Budownictwo i inżynieria środowiska. 2015, 6, 161 179. 3. Hallmann E. Wartość odżywcza i zawartość związków bioaktywnych w warzywach i owocach z produkcji ekologicznej. XII Forum Rolników Ekologicznych. Barzkowice 2014. 4. Horbowicz M. et all. Anthocyanins of fruits and vegetables - their occurrence, analysis and role in human nutrition. Vegetable Crops Research Bulletin. 2008 vol. 68, 5-22. 5. Klewicka E. Betacyjaniny biodostępność i biologiczna aktywność. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 2 (81), 5 21. 6. Maciąg M., Szklarczyk M. Rośliny w medycynie, farmacji i przemyśle. Lublin 2016. 7. Olędzki R. Potencjał antyoksydacyjny owoców i warzyw oraz jego wpływ na zdrowie człowieka. NAUKI INŻYNIERSKIE I TECHNOLOGIE. 2012 1(4), 44 54. 8. Pellici P.G. i Titta L. Dieta Smart Food. Wyd MUZA SA. Warszawa 2017r. 9. Szajdek A, Borowska J. Właściwości przeciwutleniające żywności pochodzenia roślinnego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2004, 4 (41) S, 5 28. 10. http://www.czytelniamedyczna.pl/3918,zwiazki-polifenolowe-w-owocach-i-warzywach.html