PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.00-10.30
Osiągnięcia i postępy w dziedzinie neuroendokrynoimmunologii i psychoneuroimmunologii, Najnowsze problemy neuroendokrynoimmunologii, Rozwój psychoneuroimmunologii, Układ odpornościowy w depresji, Najczęściej stosowane modele doświadczalne.
Rozwój neuroendokrynoimmunologii Solomonsen i Madsen opublikowali pierwszą publikację (1898) wskazującą na wpływ układu nerwowego na układ odpornościowy (reakcje nadwrażliwości: anafilaksja, atopowe zapalenie czy alergiczne związane z aktywnością nerwu błędnego), Reakcja hiperergiczna (nadmierna reakcja zapalna ustroju na czynnik zapalny) została zaobserwowana w odnerwionej tkance (lata 30-te XX w). Tkanka wykazywała reakcję hiperergiczną na neurotransmitery obecne w osoczu uwolnione przez układ nerwowy w jej okolicach (badania przy zastosowaniu odnerwienia tkanki): - wpływu układu nerwowego na tkankę nie sposób wyeliminować poprzez odnerwienie, - wpływ układu nerwowego w części związany jest z wpływem o naturze neurohormonalnej, - odnerwiona tkanka wykazuje od razu nadwrażliwość na czynniki naturalnie ją regulujące.
Rozwój neuroendokrynoimmunologii Studenci Iwana Pawłowa (1849-1936) z sukcesem zastosowali metody warunkowania do zjawiska anafilaksji. Badania te w kolejnych latach zostały zaniechane. W 1952 roku, Andor Szentivanyi i Geza Filipp napisali pierwszy na świecie artykuł ukazujący jak układ nerwowy kontroluje układ odpornościowy poprzez aktywność podwzgórza, W 1966 roku zostało dostrzeżone, że homeostaza odporności oraz homeostaza organizmu są blisko ze sobą związane, Lata 60-te XX w rozwój dziedziny zapoczątkowany przez Besedovskiego (Europa) oraz Lock a, Adera i Felter,a (USA).
Neuro-endokryno-immunologii vs Psycho-neuro-immunologii Studenci Iwana Pawłowa (1849-1936) z sukcesem zastosowali metody warunkowania do zjawiska anafilaksji. Badania te w kolejnych latach zostały zaniechane. W 1952 roku, Andor Szentivanyi i Geza Filipp napisali pierwszy na świecie artykuł ukazujący jak układ nerwowy kontroluje układ odpornościowy poprzez aktywność podwzgórza, W 1966 roku zostało zaproponowane, że homeostaza odporności oraz homeostaza organizmu są blisko ze sobą związane, Lata 60-te XX w rozwój dziedziny zapoczątkowany przez Besedovskiego (Europa) oraz Lock a, Adera i Felter,a (USA).
Rozwój psycho-neuro-immunologii Dziedzina obejmująca elementy: Immunologii Neurobiologii Psychiatrii Psychologii Leonard, B.E., 2008
Rozwój psycho-neuro-immunologii Fundamentem rozwoju nowej dzidziny były: Rozwój koncepcji Hansa Seyle (lata 30-te XX w) homeostazy na stres, w której oś HPA i układ odpornościowy mają kluczowe znaczenie w tzw. odpowiedzi adaptacyjnej, Wykazanie, że układ odpornościowy może być warunkowany klasycznie t.j. odruch Pawłowa (ból i światło bodziec warunkowy i bezwarunkowy), Uszkodzenia mózgu wpływa na aktywność układu odpornościowego (lata 30-te XX w).
Rozwój psycho-neuro-immunologii Nadal próbuje się określić : Czy możliwą konsekwencją chronicznego stanu zapalnego jest wzrost apoptozy w układzie nerwowym prowadzącym do neurodegeneracyjnych zmian w mózgu? Czy zmniejszona adaptacja na stres jest główną podstawą rozwoju chorób psychiatrycznych? Czy zwiększona odpowiedz na stres prawą półkulą mózgu wpływa na zwiększoną wrażliwość na bodźce negatywne?
(CHRONO) (PSYCHO) NEURO (ENDOKRYNO) IMMUNOLGIA albo po prostu: BIOLOGIA INTEGRACYJNA Besedowski O.H., 2003
Neuro-endokryno-immunologii vs Psycho-neuro-immunologii DEPRESJA
Podanie zdrowym ochotnikom LPS A. Reichenberg et al., 2001
Podanie zdrowym ochotnikom LPS wywołało zmianę zachowania, pojawienie się lęku oraz objawy depresyjne. WNIOSEK: Pobudzenie syntezy cytokin lub podawanie cytokin prozapalnych prowadzi do rozwoju objawów depresyjnych. A. Reichenberg et al., 2001
Neuro-endokryno-immunologii vs Psycho-neuro-immunologii DEPRESIA
Figure 1 Schematic of the regulatory loops of clock genes expression in vertebrates (with permission from Bell-Pedersen et al. 2005). Positive elements CLOCK and BMAL1 dimerize and bind to E-boxes on promoter regions of clock-controlled genes and on negative element genes, period (Per) and cryptochrome (Cry), stimulating their transcription. These, in turn are translated, oligomerize and reenter the nucleus, where they interfere with CLOCK/BMAL1 activity. Similarly, the positive elements also stimulate Rev-Erb α and Rora (retinoic acid-like orphan receptor a), which feed bak to regulate rhythmic Bmal1 transcription.
(c) Pathways from the PVN to the adrenal gland. Three different output systems are highlighted: the neuroendocrine neurons
Zależności pomiędzy depresją a rytmami okołodobowymi Zależne od pory dnia pojawianie się objawów depresyjnych, Występowanie depresja sezonowej (z ang. SAD seasonal affective disorder), Związek pomiędzy genami zegara biologicznego a depresją, Zależności pomiędzy występowaniem bezsenności i depresji, Przeciwdepresyjne właściwości deprywacji sennej, Wpływ leków antydepresyjnych zarówno na sen jak i na depresję.
Zależności pomiędzy depresją a rytmami okołodobowymi Dziękuję za uwagę