MÓJ CAO (UKŁAD ZBIOROWY PRACY) W niniejszej broszurze znajdą Państwo objaśnienia najważniejszych postanowień układu zbiorowego pracy (CAO) dla branży sprzedaży hurtowej kwiatów i roślin. W rozdziale Mój układ zbiorowy pracy wyjaśnione zostanie, kiedy układ ten ma zastosowanie i co dokładnie reguluje. Najważniejsze postanowienia odnośnie Państwa liczby godzin pracy, czasu pracy, urlopu i szczególnego rodzaju urlopu zostały omówione w rozdziale Mój czas. Rozdział Moje pieniądze objaśnia możliwe części składowe Państwa dochodów oraz przybliża, w jakich sytuacjach mają Państwo do nich prawo. W części Moje zdrowie znajdą Państwo najważniejsze prawa przysługujące podczas choroby. Zakres zastosowania: kiedy układ zbiorowy pracy dla w branży sprzedaży hurtowej kwiatów i roślin ma zastosowanie? Państwa stanowisko zostanie przydzielone do grupy stanowisk w oparciu o system hierarchii stanowisk ORBA. Na początku lub podczas dokonywania zmian Państwa pracodawca poinformuje pisemnie, do jakiej grupy należy Państwa stanowisko. Układ zbiorowy pracy ma zastosowanie, jeśli: - pracują Państwo w zakładzie, w którym więcej niż połowa godzin pracy przeznaczona jest na handel hurtowy (skup, składowanie towaru i sprzedaż firmom): - kwiatami ciętymi, - roślinami doniczkowymi i ogrodowymi lub - produktami, które są niezbędne do hodowli czy uprawy tych kwiatów lub roślin, oraz - zakład należy do stowarzyszenia pracodawców, które uczestniczy w układzie zbiorowym pracy (Stowarzyszenie Hurtowników Florystycznych VGB), - pracują Państwo na stanowisku w grupie od I do VI włącznie lub na równorzędnym stanowisku, - są Państwo członkiem związku zawodowego, który uczestniczy w układzie zbiorowym pracy (Holenderska Federacja Związków Zawodowych FNV oraz Chrześcijańsko-Narodowa Konfederacja Związków Zawodowych CNV). Poza godzinami, które przeznaczone są na handel hurtowy, często wykonywane są też prace, do których należą sortowanie, pakowanie, przetwarzanie, czy załadunek/rozładunek produktów, które sprzedaje zakład. Układem zbiorowym pracy nie są objęci pracownicy wakacyjni oraz stażyści. Jeśli nie należą Państwo do związków zawodowych uczestniczących w CAO, Państwa pracodawca jest zobowiązany stosować CAO również w stosunku do Państwa, chyba że się temu Państwo sprzeciwiają. Uwaga: Układ zbiorowy pracy jest przedkładany do zatwierdzenia jako ogólnie wiążący w Ministerstwie Spraw Socjalnych i Zatrudnienia. Jak tylko zostanie on zatwierdzony, zaczyna obowiązywać odnośnie do wszystkich pracodawców, którzy nie należą do Stowarzyszenia Hurtowników Florystycznych (VGB) oraz ich pracowników. Na stronie internetowej cao.minszw.nl mogą Państwo sprawdzić, czy dany układ zbiorowy pracy jest w danym momencie wiążący. Układ zbiorowy pracy może mieć zastosowanie w innych przypadkach niż te wymienione powyżej, jeśli dokonali Państwo stosownych uzgodnień z pracodawcą. Układ zbiorowy pracy ustalany jest na czas określony. Przed upływem tego terminu Stowarzyszenie Hurtowników Florystycznych (VGB) oraz uczestniczące związki zawodowe ponownie podejmą negocjacje na temat przedłużenia układu. Co reguluje układ zbiorowy pracy? 1
MÓJ CAO (UKŁAD ZBIOROWY PRACY) W ustawie zawarto ustalenia, do których muszą stosować się pracodawcy i pracownicy. Stowarzyszenie Hurtowników Florystycznych (VGB) w imieniu swoich członków zawarło ze związkami zawodowymi ustalenia dotyczące zakresu stosowania, których muszą przestrzegać zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Chodzi tutaj o kwestie, które odnoszą się do Państwa zatrudnienia oraz - kwestie nie uregulowane w ustawie lub - kwestie, które stanowią uzupełnienie przepisów prawa, lub - kwestie, które stanowią wyjątek od przepisów, o ile jest to dopuszczalne w granicach prawa. Układ zbiorowy pracy jest układem zbiorowym stanowiącym minimum. Oznacza to, że pracodawca nie może odstąpić od postanowień CAO w sensie negatywnym, natomiast może w sensie pozytywnym. Państwa pracodawca może zwrócić się do Komisji Nadzoru o pozwolenie na odstąpienie od postanowień CAO w sensie negatywnym. Indywidualna umowa o pracę, którą zawarli Państwo ze swoim pracodawcą, może zawierać odniesienia do układu zbiorowego pracy. W umowie o pracę mogą ewentualnie znajdować pojawiać się również ustalenia uzupełniające lub ustalenia odnośnie do kwestii, które nie zostały uregulowane ani w ustawie, ani w układzie zbiorowym pracy. Najważniejsze warunki pracy zostały objaśnione w poniższej broszurze. Tekst układu zbiorowego pracy pozostaje kluczowy, jeśli chodzi o jego interpretację. W przypadku różnicy zdań w odniesieniu do interpretacji układu zbiorowego Państwo i/lub Państwa pracodawca mogą zwrócić się do Komitetu Nadzoru w celu podjęcia decyzji. 2
MÓJ CZAS Czas: czas i godziny pracy Czas pracy Jeśli ustalili Państwo z pracodawcą, że będą Państwo pracować w pełnym wymiarze godzin (pełny etat), wówczas czas Państwa pracy wynosi (średnio) 40 godzin tygodniowo. Warunki pracy w układzie zbiorowym pracy opierają się o czas pracy wynoszący 40 godzin tygodniowo. Jeśli pracują Państwo w niepełnym wymiarze godzin (pół etatu), Państwa warunki pracy obliczane są proporcjonalnie, z wyjątkiem warunków, które układ zbiorowy pracy reguluje inaczej. Poniższa broszura dotyczy pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze godzin. W razie potrzeby omówiono konkretne sytuacje odnoszące się do pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze godzin. Godziny pracy W ramach przygotowania grafiku pracowników, pracodawca może wybierać pomiędzy regulacjami dotyczącymi standardowych lub elastycznych godzin pracy. Regulacja odnośnie elastycznych godzin pracy może być wprowadzona jedynie po konsultacji z radą zakładową lub przedstawicielstwem interesu personelu (lub ewentualnie ze związkiem zawodowym). Regulacja dotycząca standardowych godzin pracy Państwa obowiązki wynikające z zajmowanego stanowiska zostaną zaplanowane na maksymalnie 5 dni w tygodniu. Dni te przypadają od poniedziałku do soboty włącznie. Jeśli dzień aukcji wypada w niedzielę lub dzień świąteczny mogą Państwo również zostać ujęci w grafiku. W ciągu dnia mogą Państwo pracować co najmniej 3 godziny, ale nie więcej niż 10 godzin. Regulacja dotycząca elastycznego czasu pracy Państwa zadania w pracy będą zaplanowane na maksymalnie 5 dni w tygodniu. Dni te przypadają od poniedziałku do soboty włącznie. Jeśli dzień aukcji wypada w niedzielę lub dzień świąteczny mogą Państwo również zostać ujęci w grafiku. W ciągu dnia mogą Państwo pracować co najmniej 3 godziny, ale nie więcej niż 10 godzin. W ciągu tygodnia mogą Państwo pracować co najmniej 32 godziny, ale nie więcej niż 45 godzin. W ciągu 26 tygodni mogą Państwo pracować maksymalnie 1040 godzin (średnio 40 godzin tygodniowo). Przez 26 tygodni pracuje się w systemie dodatnich i ujemnych godzin pracy. W tygodniu można zaplanować maksymalnie 5 godzin dodatnich i 8 godzin ujemnych. Godziny dodatnie mogą zostać zrekompensowane w ciągu 26 tygodni za pomocą godzin ujemnych bez konieczności zapłaty za nadgodziny. Godziny ujęte w grafiku wykraczające poza czas 40 godzin pracy, które zostały dla Państwa zaplanowane są godzinami dodatnimi. Jeśli jednak w rzeczywistości pracują Państwo w ciągu tygodnia więcej niż to zaplanowano, mają Państwo prawo do dodatku za przepracowane nadgodziny. Godziny ujęte w grafiku poniżej 40 godzin pracy które zostały dla Państwa zaplanowane są godzinami ujemnymi. Jeśli jednak w rzeczywistości pracują Państwo w ciągu tygodnia więcej niż to zaplanowano, mają Państwo prawo do dodatku za przepracowane nadgodziny. W celu objaśnienia systemu godzin dodatnich i ujemnych oraz dodatku za nadgodziny należy zapoznać się z przykładami grafików pracy w załączniku XI układu zbiorowego pracy. Tygodniowy grafik przekazywany jest pracownikom zawsze z co najmniej czterotygodniowym wyprzedzeniem. Do tygodnia przed rozpoczęciem obowiązywania grafiku pracodawca może się jeszcze go zmienić. Pracodawca może zmniejszyć liczbę godzin dziennie na mniej niż tydzień wcześniej tylko, jeśli w ten sposób w danym tygodniu zapobiegnie to wystąpieniu dodatkowych godzin lub ograniczy je. Pracodawca ma jednak obowiązek przestrzegać minimalnej liczby godzin dziennie (3 godziny). Więcej informacji na temat dodatku za nadgodziny znajduje się w rozdziale Moje pieniądze. 3
MÓJ CZAS Czas: urlop wypoczynkowy i okolicznościowy Urlop wypoczynkowy W ciągu roku mają Państwo prawo do 192 godzin urlopu wypoczynkowego. Jeśli nie są Państwo zatrudnieni przez cały rok, przysługuje Państwu prawo do proporcjonalnej liczba godzin urlopu wypoczynkowego. Jeśli mają Państwo 50 lat lub więcej, przysługuje Państwu prawo do dodatkowych godzin urlopu wypoczynkowego. Poniższa tabela przedstawia liczbę godzin urlopu wypoczynkowego, do której są Państwo uprawnieni: Wiek Urlop 50 do 54 lat (włącznie) 192 + 16 godzin 55 do 59 lat (włącznie) 192 + 32 godziny 60 do 62 lat (włącznie) 192 + 48 godzin Powyżej 63 lat 192 + 64 godziny W ciągu roku mają Państwo prawo do wykorzystania co najmniej 15 dni roboczych nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Najpóźniej 1 kwietnia należy poinformować pracodawcę, kiedy chcieliby Państwo wykorzystać te dni wolne. W ciągu miesiąca pracodawca poinformuje Państwa na piśmie, czy urlop w wybranym terminie jest możliwy. Przy ustalaniu grafiku urlopowego pracodawca uwzględni wymaganą liczbę pracowników w zakładzie. W okresie wakacyjnym Państwa pracodawca może również zdecydować się na urlop zbiorowy dla (części) zakładu w czasie, kiedy zakład będzie na przykład zamknięty. W takim przypadku nie mogą Państwo sami zadeklarować, kiedy chcą Państwo wykorzystać nieprzerwane dni urlopowe. Ponadto w ciągu roku pracodawca może zaplanować maksymalnie 24 godzin urlopowych w wybranym przez niego okresie. Niewykorzystane godziny urlopowe przedawniają się po pięciu latach. Urlop okolicznościowy W Ustawie o Pracy i Zdrowiu (WAZO) zawarto szereg ustawowych form urlopu, z których pracownik może skorzystać. Pomaga to w zachowaniu balansu pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Wśród takich form urlopu znajdują się: urlop rodzicielski, urlop macierzyński, urlop adopcyjny, urlop opiekuńczy czy urlop w nagłych nieszczęśliwych wypadkach. W niektórych przypadkach urlop ten jest płatny. Zgodnie z Ustawą o Pracy i Zdrowiu jeśli spełniają Państwo dane warunki, pracodawca nie może odrzucić Państwa wniosku. Poza prawnymi formami urlopu, Państwa pracodawca jest zobowiązany przyznać płatny urlop w następujących przypadkach: Własny ślub / rejestracja związku (jednorazowo) 2 dni partnerskiego / umowa o wspólnym pożyciu Ślub bliskich krewnych (patrz układ zbiorowy 1 dzień pracy) Własna 25. lub 40. rocznica ślubu 1 dzień Rocznice ślubu bliskich krewnych (patrz układ 1 dzień zbiorowy pracy) Śmierć bliskich krewnych (patrz układ 1-5 dni (patrz układ zbiorowy pracy) zbiorowy pracy) Przeprowadzka na prośbę pracodawcy 1 dzień Poród partnerki życiowej 2 dni ustawowego urlopu macierzyńskiego Z wyjątkiem urlopu związanego z przeprowadzką urlop z tabeli dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy nie jest przyznawany proporcjonalnie, ale całkowicie. 4
MOJE PIENIĄDZE Dochody Państwa dochody obejmują więcej niż wynagrodzenie, które otrzymują Państwo co miesiąc (lub okres) od pracodawcy. Mają Państwo także prawo do dodatku urlopowego oraz wypłaty świadczenia na koniec roku. Ponadto na podstawie układu zbiorowego pracy mogą być Państwo również uprawnieni do dodatków do wynagrodzenia, np.: za nadgodziny, niedogodne godziny pracy czy pracę w niedziele i święta. Poniżej zostały szczegółowo objaśnione wszystkie składniki Państwa dochodów. Na koniec omówimy także regulacja emerytalna. Emerytura to w rzeczywistości odroczony dochód. Dochody: wynagrodzenie miesięczne lub okresowe Państwa stanowisko zostało przydzielone do grupy stanowisk w oparciu o system hierarchii stanowisk. Każdej grupie odpowiada skala wynagrodzeń z początkowym i końcowym wynagrodzeniem. Skale te zostały zawarte w układzie zbiorowym pracy i dotyczą wynagrodzenia brutto. W zależności od swojego doświadczenia zawodowego przysługuje Państwu prawo do wynagrodzenia usytuowanego pomiędzy początkowym a końcowym wynagrodzeniem ze skali wynagrodzenia przypisanej Państwa stanowisku. Jeśli nie mają Państwo ukończonych 21 lat, podlegają Państwo skalom dla młodzieży. Kwoty ujęte w tych skalach przewidziane są w układzie zbiorowym pracy w skalach wynagrodzeń. W dniu Państwa urodzin pracodawca podniesie Państwa wynagrodzenie. Jeśli wynagrodzenie jest Państwu wypłacane za okres (4 tygodnie), obowiązują inne stawki niż te, które są wypłacane co miesiąc. Sumy za okres przeliczane są na podstawie kwot miesięcznych. Dla kwot okresowych obowiązują osobne tabele wynagrodzeń. W zależności od wyniku negocjacji między Stowarzyszeniem Hurtowników Florystycznych (VGB) a związkami zawodowymi, kwoty ujęte w skalach wynagrodzeń (i rzeczywiste wynagrodzenia) będą zwiększone w określonych momentach. Należy więc uważnie sprawdzać, w jakim momencie która skala wynagrodzenia ma zastosowanie. Poza podniesieniem kwot skali wynagrodzeń co roku 1 stycznia Państwa indywidualne wynagrodzenie jest weryfikowane. Dla części zakładów odbywa się to na podstawie systemu oceny. W zależności od Państwa oceny wynagrodzenie podwyższane jest w następujący sposób: Ocena Podwyżka 2017 Podwyżka e 2018 Podwyżka 2019 Dobra 1,5% 2% 2% Normalna 0,75% 1% 1% Niedostateczna 0% 0% 0% W celu wprowadzenia systemu oceny Państwa pracodawca potrzebuje zgody rady zakładowej lub przedstawicielstwa interesu personelu. Jeśli zakład nie stosuje żadnego systemu oceny, od 1 stycznia 2017 roku Państwa indywidualne wynagrodzenie będzie podwyższane o 0,75%, od 1 stycznia 2018 roku oraz od 1 stycznia 2019 roku o 1%. Państwa wynagrodzenie może być podwyższone maksymalnie do kwoty końcowej ujętej w skali wynagrodzenia. 5
MOJE PIENIĄDZE Dochody: dodatki Dodatki: nadgodziny Jeśli nie ukończyli Państwo 57,5 lat, są Państwo zobligowani do pracy w nadgodzinach, jeśli pracodawca o to poprosi, jednak maksymalnie do 160 godzin w ciągu 26 tygodni. Jeśli wykonują Państwo sporadycznie dodatkową pracę przez maksymalnie pół godziny bezpośrednio przed lub po zaplanowanych godzinach pracy, nie jest to liczone jako godziny nadliczbowe. Za ten czas zostanie wypłacone normalne wynagrodzenie. Jeśli w Państwa zakładzie ma zastosowanie regulacja dotycząca standardowego czasu pracy, godziny, które przepracowali Państwo na zlecenie Państwa pracodawcy - powyżej 40 godzin tygodniowo lub - powyżej 10 godzin dziennie liczone są jako nadgodziny. Jeśli w Państwa zakładzie ma zastosowanie elastyczny czas pracy, godziny, które przepracowali Państwo na zlecenie Państwa pracodawcy - powyżej tygodniowej liczby godzin zaplanowanych w grafiku lub - powyżej 10 godzin dziennie a - ewentualnie saldo dodatnie godzin dodatnich i ujemnych po 26 tygodniach jest dodatnie (ujemne saldo zostanie wyrównane po 26 tygodniach) liczone są jako nadgodziny. Za pracę w nadgodzinach mają Państwo prawo do dodatku: Za nadgodziny, które wypadają: Dodatek do stawki godzinowej: - od poniedziałku do soboty włącznie 26% - w szósty dzień pracy w tygodniu, wypada od 50% poniedziałku do soboty włącznie - w niedziele i święta 100% Mogą Państwo wybrać, czy dodatek ten ma być wypłacony wraz z kolejnym wynagrodzeniem czy też ma zostać zrekompensowany czasem wolnym. W ciągu trzech miesięcy można jednak skorzystać z najwyżej 40 godzin rekompensowanego czasu wolnego. Liczba wykraczająca poza to maksimum zostanie wypłacona. Jeśli pracują Państwo w niepełnym wymiarze godzin oraz pracują więcej godzin niż było to zaplanowane w grafiku, jednak mniej niż 40 godzin tygodniowo lub 10 godzin dziennie, nie mają Państwo prawa do dodatku z tytułu nadgodzin. Dodatkowe godziny liczą się jednak przy obliczaniu innych warunków zatrudnienia. Dodatki: niedogodne godziny pracy Normalne godziny pracy przypadają między 6:00 a 23:00. W porozumieniu z radą zakładową lub przedstawicielstwem interesów pracowniczych (lub ewentualnie ze związkiem zawodowym) w Państwa organizacji mogą obowiązywać inne godziny. Jeśli pracują Państwo co najmniej 3 godziny poza normalnymi godzinami pracy, mają Państwo prawo do dodatku. Dodatek ten równy jest 26% godzin, które przepracowali Państwo poza normalnymi godzinami pracy. 6
MOJE PIENIĄDZE Dodatki: niedziele i dni świąteczne W niedziele i dni świąteczne nie pracuje się poza sytuacjami, kiedy: - Państwa pracodawca uważa, że jest to konieczne z uwagi na dobro zakładu lub jeśli - dzień aukcji wypada w niedzielę lub dzień świąteczny. Jeśli muszą Państwo pracować w niedzielę lub dzień świąteczny, mają Państwo prawo, poza wynagrodzeniem za przepracowane godziny, do dodatku w wysokości 100%. Dochody: dodatek urlopowy W maju lub w czerwcu otrzymują Państwo dodatek urlopowy. Dodatek ten równy jest 8% całkowitego uzyskanego wynagrodzenia brutto w okresie od czerwca do maja włącznie. Świadczenie to jest kwotą brutto. Dochody: świadczenie na koniec roku Jeśli są Państwo zatrudnieni w grudniu, na koniec roku otrzymają Państwo świadczenie. Jest ono równe 1% całkowitego uzyskanego w danym roku wynagrodzenia brutto oraz stałych dodatków miesięcznych. Świadczenie to jest kwotą brutto. Dochody odroczone: emerytura Jeśli w Państwa przypadku ma zastosowanie układ zbiorowy pracy, są Państwo zobowiązani przystąpić do regulacji emerytalnej Pensioenfonds PGB. Nie ma to jednak zastosowania, jeżeli pracodawca otrzymał zwolnienie z branżowego funduszu emerytalnego, ponieważ stosuje on minimalną regulację ekwiwalentną. Więcej informacji na temat regulacji znaleźć można na stronie: www.pensioenfondspgb.nl. Składka emerytalna równa jest 8% wynagrodzenia stanowiącego podstawę świadczenia emerytalnego. 50% z tej kwoty opłacane jest przez Państwa pracodawcę. Pozostałe 50% potrącane jest z Państwa wynagrodzenia brutto. Pracodawca może podjąć decyzję o dobrowolnym przystąpieniu do regulacji emerytalnej w odniesieniu do pracowników zatrudnionych na stanowisku, które zostało przydzielone do grupy stanowisk VII do IX włącznie. 7
MOJE ZDROWIE Choroba Jeśli z powodu choroby nie mogą Państwo pracować, należy to zgłosić. Jak tylko będą Państwo wrócić do pracy, wznowią Państwo swoje obowiązki. Razem z pracodawcą podejmują Państwo wszelkie możliwe starania zmierzające do jak najszybszej reintegracji. Czasie choroby, przez 2 lata, mają Państwo prawo do ciągłej wypłaty 90% Państwa wynagrodzenia oraz do stałych dodatków miesięcznych. Jeśli kwota ta będzie niższa niż ustawowe wynagrodzenie minimalne, Państwa pracodawca zobowiązany jest do wypłaty ustawowego wynagrodzenia minimalnego przez pierwszy rok choroby. Zgłoszenie choroby może skutkować potrąceniem Państwa dochodów przez pracodawcę: - za pierwszy dzień w przypadku Państwa pierwszego zgłoszenia choroby w roku kalendarzowym; - za pierwsze dwa dni w przypadku kolejnych zgłoszeń choroby w roku kalendarzowym do maksymalnie 5 zgłoszeń choroby rocznie. Nie dotyczy to sytuacji, w której zgłaszają Państwo chorobę wynikającą z przewlekłej dolegliwości, którą mogą Państwo potwierdzić, przedstawiając zaświadczenie lekarskie. Jeśli są Państwo częściowo niezdolni do pracy, a reintegracja, pomimo spełnienia wszelkich zobowiązań związanych z reintegracją w Państwa zakładzie nie jest możliwa, po 2 latach choroby mają Państwo prawo do kwoty w wysokości 1000 euro. Kwota ta jest przeznaczona na zewnętrzną reintegrację. Uwaga: Niniejsza broszura nie stanowi podstaw jakichkolwiek roszczeń. Treść układu zbiorowego pracy jest wiodący i będzie okresowo zmieniany. 8