1. Wynagrodzenie za część miesiąca gdy wypłacono świadczenie chorobowe

Transkrypt

1 Rozliczenie wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca Pracownikowi, którego wysokość wynagrodzenia określono w stawce miesięcznej w stałej wysokości, należy jego wysokość odpowiednio pomniejszyć w przypadku nieprzepracowania pełnego miesiąca kalendarzowego np. w sytuacji wystąpienia niezdolności do pracy. Zasady pomniejszania wynagrodzenia reguluje: Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2017 r., poz. 927 z dnia r.) Przepisy wprowadzają dwie metody pomniejszania miesięcznego wynagrodzenia. Wybór odpowiedniej metody uzależniony jest od przyczyn nieprzepracowania pełnego miesiąca. 1. Wynagrodzenie za część miesiąca gdy wypłacono świadczenie chorobowe W myśl 11 ww. rozporządzenia: 1. W celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 Kodeksu pracy, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku nieobecności pracownika w pracy, w okresie której pracownikowi przysługuje zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 1

2 2. Wynagrodzenie za część miesiąca z innych przyczyn niż choroba W myśl 12 ww. rozporządzenia: 1. W celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą, i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia - miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. 2. Przepis ust. 1 stosuje się także w przypadku obliczania wynagrodzenia pracownika, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, gdy okres pozostawania pracownika w stosunku pracy nie obejmuje pełnego miesiąca. Powyższe zasady będą miały zastosowanie w sytuacji gdy nieprzepracowanie pełnego miesiąca spowodowane było m.in.: - rozpoczęciem lub zakończeniem urlopu wychowawczego, bezpłatnego - zatrudnienie i zwolnienie w trakcie miesiąca - wystąpieniem nieobecności za które nie przysługuje wynagrodzenie za pracę m.in. nieobecnością usprawiedliwioną niepłatną (stawiennictwo w sądzie) lub nieobecnością nieusprawiedliwioną. 2

3 Przykład Z dniem 17 lutego 2018 r. rozwiązano z pracownikiem umowę o pracę. Pracownik wynagradzany jest stawką zł i wykonuje pracę w pełnym wymiarze czasu pracy od poniedziałku do piątku po 8h. W miesiącu lutym 2018 r.: a. pracownik przebywał 3 dni na zwolnieniu lekarskim za które zachował prawo do wynagrodzenia chorobowego b. w dniu 16 lutego 2018 r. pracownik nie stawił się w pracy i nieobecności tej nie usprawiedliwił Wynagrodzenie pracownika za miesiąc luty 2018 r. wyniosło: 1. kwota pomniejszenia w związku z chorobą zł : 30 = 100 zł 100 zł x 3 dni = 300 zł 2. kwota pomniejszenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę i niewykonywaniem pracy w dniu 16 lutego 2018 r zł : 160 h (wymiar czasu pracy) = 18,75 zł 18,75 zł x 72 h (godziny nieprzepracowane) = zł 3. wynagrodzenie za pracę: zł zł = zł 3. Rozwiązanie umowy o pracę w trakcie okresu rozliczeniowego Przy ustaniu zatrudnienia w trakcie okresu rozliczeniowego pierwszym krokiem w rozliczeniu czasu pracy powinno być ustalenie wymiaru czasu pracy przypadającego do przepracowania w części okresu rozliczeniowego, w której pracownik był na etacie. Jeżeli od początku okresu rozliczeniowego do dnia zakończenia zatrudnienia pracownik wykonywał pracę w wymiarze przekraczającym normy określone w art. 129 K.p. pracownikowi przysługuje, oprócz normalnego wynagrodzenia, prawo do dodatku, o którym mowa w art K.p. czyli jak za godziny nadliczbowe (art K.p.) 3

4 Ważne Tak jak w przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, powołany art. odnosi się do wypłaty dodatku do wynagrodzenia wynikających z art Kodeksu pracy pomijając tym samym 2 tego art., który odnosi się do wypłaty dodatku w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym Przyjmując jednak praktykę stosowaną przez pracodawców jak i stanowisko PIP, ustalając przekroczenie norm czasu pracy w trakcie nawiązania bądź ustania stosunku pracy w danym okresie rozliczeniowym, przekroczenie to spowoduje w konsekwencji naruszenie przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy a co za tym idzie obowiązek wypłaty, oprócz normalnego wynagrodzenia, dodatku w wysokości 100%. Stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy ( ) jeżeli okaże się, że pracownik w faktycznie skróconym okresie rozliczeniowym przepracował więcej przeciętnie godzin niż 40 tygodniowo, to odpowiednio do tego należy się mu dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych wynikający z art Kodeksu pracy ( ) tj.: dodatek w wysokości 100% Przykład Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie równoważnym, objęty 3 miesięcznym okresem rozliczeniowym (styczeń marzec), złożył pracodawcy oświadczenie z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron z dniem 11 lutego 2018 r. na co pracodawca wyraził zgodę. Pracownik wynagradzany jest stałą stawką wynagrodzenia w wysokości zł Wymiar czasu pracy dla danego okresu rozliczeniowego wyniósł: 504 h (168 h h h). Zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy, godziny pracy zostały zaplanowane następująco: 4

5 styczeń 2018 r.: 180 h luty 2018 r.: 170 h marzec 2018 r.: 154 h Ponieważ w trakcie danego okresu rozliczeniowego nastąpiło ustanie stosunku pracy, pracodawca zobowiązany jest do rozliczenia czasu pracy przypadającego od pierwszego dnia danego okresu rozliczeniowego do dnia ustania stosunku pracy. W tej sytuacji należy: ustalić wymiar czasu pracy od 01 stycznia do 11 lutego 2018 r. zgodnie z art. 130 K.p.: (40 h x 6 tygodni) (8 h x 2 święta) = 240 h 16 h = 224 h ustalić liczbę faktycznie przepracowanych godzin w tym okresie: styczeń 2018 r.: 180 h luty 2018 r.: 60 h Łącznie: 240 h 240 h 224 h = + 16 h Za dodatkowo przepracowane 16 h należało wypłacić pracownikowi normalne wynagrodzenie + dodatek 100%: zł : 160 h (wymiar czasu pracy w lutym 2018 r.) = 18,75 zł 18,75 zł x 16 h = 300 zł normalne wynagrodzenie 18,75 zł x 16 h = 300 zł dodatek 100% Łącznie: 600 zł Ponieważ ustanie zatrudnienia nastąpiło 11 lutego 2018 r. należało pracownikowi pomniejszyć pełne miesięczne wynagrodzenie w następujący sposób: wymiar czasu pracy dla miesiąca lutego 2018 r.: (40 h x 4 pełne tygodnie) = 160 h wymiar czasu pracy dla skróconego okresu rozliczeniowego: (40 h x 1 pełny tydzień) + (8 h x 2 dni wystające) = 40 h + 16 h = 56 h zł : 160 h = 18,75 zł 18,75 zł x (160 h 56 h) = 18,75 zł x 104 h = zł zł zł = zł 5

6 4. Nawiązanie stosunku pracy w trakcie okresu rozliczeniowego Powyższe uregulowania będą dotyczyć również sytuacji gdy w trakcie danego okresu rozliczeniowego nastąpi nawiązanie stosunku pracy w wyniku którego pracownik przepracuje więcej godzin niż wynika to z ustalonego wymiaru czasu pracy dla danego okresu rozliczeniowego. Przykład W dniu 12 marca 2018 r. zatrudniono pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie równoważnym 12 godzinnym (1 miesięczny okres rozliczeniowy). Pracownik wynagradzany jest stałą stawką wynagrodzenia w wysokości zł. Zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy pracownik w okresie od 12 do 31 marca 2018 r. przepracował łącznie: 144 h wymiar czasu pracy dla miesiąca marca 2018 r.: (40 h x 4 pełne tygodnie) + (8 h x 2 dni wystające) = 160 h + 16 h = 176 h wymiar czasu pracy dla skróconego okresu rozliczeniowego (od 12 do 31 marca 2018 r.) (40 h x 2 pełne tygodnie) + (8 h x 5 dni wystające) = 80 h + 40 h = 120 h Pracownik przepracował więcej godzin niż wynikało to z wymiaru czasu pracy: 144 h 120 h = 24 h wynagrodzenie za pracę: zł : 176 h = 21,31 zł 21,31 zł x (176 h 112 h) = 21,31 zł x 64 h = 1 363,84 zł zł 1 363,84 zł = 2 386,16 zł wynagrodzenie za dodatkową pracę (24 h): zł : 176 h = 21,31 zł 21,31 zł x 24 h = 511,44 zł dodatek do wynagrodzenia 100% (24 h): zł : 176 h = 21,31 zł 21,31 zł x 24 h = 511,44 zł 6

7 Łącznie wynagrodzenie: 3 409,04 zł (2 386,16 zł + 511,44 zł + 511,44 zł) 5. Okres wyczekiwania a wynagrodzenie za część miesiąca Sposób ustalenia wysokości wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, wynikający z 12 rozporządzenia przewiduje, że w przypadku pracownika wynagradzanego stawką miesięczną w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia, miesięczną stawkę wynagrodzenia należy podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia należy odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Powyższa metoda nie będzie miała jednak zastosowania do pracownika znajdującego się w tzw. okresie wyczekiwania na prawo do świadczenia chorobowego. Z przepisu rozporządzenia wynika, iż metodę tą stosujemy tylko i wyłącznie w przypadku nieobecności w pracy z innych przyczyn niż choroba. W tej sytuacji pomocnym będzie: Stanowisko Biura Prasowego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 października 2011 r. w którym czytamy, iż: ( ) stosownie do regulacji zawartej w art. 80 Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Zatem pracownikowi, który przez część miesiąca nie świadczył pracy z powodu niezdolności do 7

8 pracy spowodowanej chorobą i za ten okres nie nabył prawa do wynagrodzenia chorobowego, przysługuje wynagrodzenie za pracę wykonywaną w pozostałe dni miesiąca W takiej sytuacji wynagrodzenie pracownika wynagradzanego stawką godzinową oblicza się mnożąc stawkę godzinową przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika. Natomiast w przypadku pracownika wynagradzanego stawką miesięczną należy miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu, a uzyskaną stawkę godzinową pomnożyć przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika (.) Przykład Pracownik zatrudniony z dniem 01 lutego 2018 r. stał się niezdolny do pracy w okresie od 12 do 18 lutego 2018 r. (7 dni). Ze względu na fakt, iż pracownik znajduje się w okresie wyczekiwania na prawo do świadczeń chorobowych nie nabył prawa do wynagrodzenia chorobowego za okres orzeczonej niezdolności do pracy. Zgodnie z zawartą umową o pracę pracownik wynagradzany jest stałą stawką wynagrodzenia w wysokości zł. W miesiącu lutym 2018 r. pracownik faktycznie przepracował 120 h. W celu ustalenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca należy: zł : 160 h (wymiar czasu pracy) = 15,63 zł 15,63 zł x 120 h (godziny faktycznie przepracowane) 1 875,60 zł wynagrodzenie za pracę należne za miesiąc luty 2018 r. Powyższe stanowisko zostało powtórzone przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w dniu 19 lipca 2017 r.: "(...) w takim przypadku ma zastosowanie reguła określona w art. 80 Kodeksu pracy, w myśl której pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę wykonaną (...)". 8

9 Zdaniem resortu pracy nie stosuje się wówczas 11 rozporządzenia o wynagrodzeniu, a obliczając to wynagrodzenie należy: "(...) kwotę miesięcznego wynagrodzenia pracownika określonego stawką miesięczną w stałej wysokości podzielić przez odpowiadającą wynagrodzeniu miesięcznemu liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu (tj. nominalny czas pracy) i ustalone w ten sposób wynagrodzenie za 1 godzinę pracy pomnożyć przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika.". 9