Metody badawcze Metodologia Podstawowe rodzaje metod badawczych
Metoda badawcza Metoda badawcza to sposób postępowania (poznania naukowego). planowych i celowych sposobach postępowania badawczego. Muszą być: poprawne i skuteczne celowo dobrane i zaplanowane świadomie zastosowane Uwzględniają: - treści badań (skuteczność i możliwości zastosowania danej metody) - adekwatność do koncepcji rozwiązania problemu badawczego, - cele zakładanych badań, - zasób posiadanych środków
Metodologia Metodologia jest 1) nauką o czynnościach poznawczych badań naukowych oraz wytworach poznawczych tych czynności, 2)metodyką danych badań, 3) sposobem poznawania świata akceptowanego w konkretnej dziedzinie naukowej. Celem metodologii jest opis i analiza nie obiektu czy produktu, ale samego procesu badania naukowego, by zbadać możliwości i ograniczenia poszczególnych technik.
Rodzaje metod badawczych Metoda eksperymentalna (eksperyment) Metoda analizy i krytyki piśmiennictwa Metoda sondażu diagnostycznego Metoda statystyczna
Eksperyment Metoda eksperymentalna, inaczej eksperyment naukowy w ciągu ostatnich kilku wieków stał się jedną z najważniejszych metod badawczych. aktywny stosunek do poznawanej rzeczywistości wprowadzenie zmiennej niezależnej ustalenie prawdopodobnego kierunku zmian obserwowanie i dokładne rejestrowanie wyników
Analiza i krytyka piśmiennictwa Jej istota polega na: wykazaniu celowości, oryginalności i nowego ujęcia problemu wykazaniu co znamy, a czego nie znamy, co jest zawarte w literaturze, a czego nie ma i należy badaniami poznać i udowodnić analizie i krytyce literatury badanego przedmiotu wykazaniu na ile podjęty problem jest inny od dotychczasowego stanu wiedzy jakie są różnice, podobieństwa, związki, zależności, istotne cechy w znanych dotychczasowych teoriach naukowych jakie są rozbieżności w funkcjonujących hipotezach, założeniach badawczych, ideach działania, w przekonaniach i poglądach co zyska i jakie wartości naukowe zapewni proponowane rozwiązanie jaka jest wiarygodność i użyteczność nowych propozycji w stosunku do już istniejącej wiedzy i praktyki działania.
Sondaż diagnostyczny Metoda sondażu diagnostycznego polega na statystycznym gromadzeniu danych. Zebrane i pogrupowane informacje dotyczące określonego zjawiska społecznego pozwalają ustalić ich zasięg, zakres, poziom i intensywność. To z kolei umożliwia ocenić ich przyczyny i skutki i w rezultacie zaprojektować inne rozwiązanie. Metoda sondażu diagnostycznego umożliwia statystyczny opis i sprzyja wyjaśnieniu pewnych zjawisk masowych.
Statystyka Badania statystyczne wykorzystywane są przy gromadzeniu i porządkowaniu faktów naukowych dotyczących danego systemu, układu, organizacji, zjawiska lub procesu. Polegają na wyciąganiu wniosków z wyodrębnionych cech zbiorów elementów statystycznych. Dwa rodzaje problemów: rozproszenia jednej zmiennej współzależności (korelacji dwu lub więcej zmiennych) Dwa ujęcia metody: ilościowa jakościowa
Przeprowadzenie badań metodą statystyczną wybór zbiorowości próbnej techniki zbierania danych (zmiennych) opracowanie i prezentowanie danych opracowanie wyników i wniosków interpretacja wyników i wniosków określenie osiągnięć w kategoriach użyteczności
Bibliografia Apanowicz, J. Metodologia ogólna. Gdynia 2002. Cisek, S. Metodologia nauk Cisek, S. Nowoczesne Zagadnienia Metodologii i Filozofii Badań