RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 164777 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) N um er zgłoszenia: 288683 ( 2 2) D ata zgłoszenia: 11.01.1991 (51) IntCl5: B21L 3/04 B23K 11/36 ( 5 4 ) Urządzenie do wprowadzanie ogniwa łańcucha do roboczej przestrzeni zgrzewarki elektrycznej (43) Zgłoszenie ogłoszono: 15.07.1991 BUP 14/91 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.10.1994 W UP 10/94 (73) Uprawniony z patentu: Centrum Mechanizacji Górnictwa "KOMAG", Gliwice, PL (72) Twórcy wynalazku: Bronisław Wyłuda, Tychy, PL Wenancjusz Przybytniowski, Mikołów, PL Jan Operhalski, Katowice, PL Rufin Parysz, Tychy, PL Irena Janota, Mikołów, PL (74) Pełnomocnik: Król Helena, Centrum Mechanizacji Górnictwa "KOMAG" PL 184777 B1 1. Urządzenie do wprowadzania ogniwa łańcu- (5 7 ) cha do roboczej przestrzeni zgrzewarki elektrycznej, mające człon wprowadzający oraz człon wyprowadzający łańcuch, pomiędzy którymi znajduje się przesuwak ogniwa usytuowany poprzecznie do jego osi, a każdy z członów zawiera obrotową tuleję m ającą przelotowe wycięcie odpowiadające kształtem przemiennie usytuowanym ogniwom łańcucha, wyposażone w mechanizm osiowego przesuwu łańcucha przez roboczą przestrzeń zgrzewarki zawierający zabierak ogniwa oraz przesuwmk o działaniu posuwisto-zwrotnym, znamienny tym, że wprowadzający człon ( 1 ) na wejściu ma wprowadzający podajnik (14) nie zgrzanego łańcucha, a wyprowadzający człon (2 ) na wyjściu ma wyprowadzający podajnik (15) zgrzanego łańcucha, przy czym oś (α, α1) działania podajnika (1 4, 15) oraz oś oblotowej tulei (3) członu (1, 2) tworzy kąt ostry (α, α1) z osią (Z) zgrzewania ogniwa łańcucha oraz, że mechanizm osiowego przesuwu łańcucha stanowi przesuwnik (16) umieszczony w wprowadzającym podajniku (14) oraz przesuwnik (17) umieszczony w wyprowadzającym podajniku (15). Fig. 1
4 164 777 go, poziomego ogniwa 8, wyposażony w rolkę 21. Długość roboczego skoku organu wykonawczego przesuwnika 16 w podajniku wprowadzającym równa jest podziałce łańcucha o nie zgrzanych ogniwach, a długość roboczego skoku organu wykonawczego przesuwnika 15 w podajniku wyprowadzającym równa jest dwom podziałkom łańcucha o zgrzanych ogniwach. Wprowadzający podajnik 14 na swym wejściu wyposażony jest w obrotowe łańcuchowe, kierujące koło 22 dla nie zgrzanych ogniw łańcucha, a wyprowadzający podajnik 15 na swym wyjściu wyposażony jest w obrotowe łańcuchowe, kierujące koło 23 dla zgrzanych ogniw łańcucha. Wprowadzający podajnik 14 wyposażony jest także w czujniki 24 krańcowego, roboczego położenia wykonawczego organu przesuwnika 16 oraz w krzywkę 25 do sterowania zabieraka 18 nie zgrzanego ogniwa. Również wyprowadzający podajnik 15 wyposażony jest w czujniki 26 krańcowego, roboczego położenia wykonawczego organu przesuwnika 17 oraz w krzywkę 27 do sterowania zabieraka 20 zgrzanego ogniwa łańcucha. Wyprowadzający człon 2 wyposażony jest w przegubowe złącze 28 do połączenia urządzenia z elektryczną zgrzewarką 29 łańcucha ogniwowego, zwłaszcza górniczego. Urządzenie przedstawione w przykładzie wykonania działa następująco: początek łańcucha o nie zgrzanych, przemiennie usytuowanych ogniwach wprowadza się ręcznie na łańcuchowe, kierujące koło 22 wprowadzającego podajnika 14, odchyla się zabierak 18 w położenie neutralne i początek łańcucha przeciąga się ręcznie przez krzyżowe wycięcie 7 w obrotowej tulei 3 wprowadzającego członu 1 i jedno lub dwa początkowe ogniwa wprowadza się ręcznie do roboczej przestrzeni zgrzewarki 29. Pierwsze ogniwo 8 usytuowuje się poziomo (jeżeli początkowo było usytuowane pionowo) przez obrót tulei 3, za pomocą połączonego z nią przesuwnika 5, jednocześnie przesuwak 12 ogniwa usytuowuje się w pozycji wyjściowej, za pomocą przesuwnika 13, który w tym położeniu przesuwaka ma wsunięty organ wykonawczy. Następnie na łańcuchowe, kierujące koło 23 wyprowadzającego podajnika 15 wprowadza się ręcznie początek pomocniczego łańcucha o zgrzanych ogniwach (na rysunku nie pokazanego), odchyla się zabierak 20, przeciąga się początek tego łańcucha przez krzyżowe wycięcie 7 tulei 3 wyprowadzającego członu 2. Początkowe ogniwo łańcucha pomocniczego usytuowuje się poziomo i spina się go, za pomocą ogniwa złącznego usytuowanego pionowo, z poziomym nie zgrzanym ogniwem 8 usytuowanym w przestrzeni roboczej zgrzewarki 29. Organy wykonawcze przesuwników 16, 17 podajników przemieszcza się (wysuwa się) do pozycji wyjściowej. Zabierak 18, 19 opuszcza się ręcznie i zazębia się w ten sposób z poziomym ogniwem nie zgrzanego łańcucha oraz z poziomym ogniwem łańcucha pomocniczego. Uruchamia się jednocześnie przesuwnik 13 przesuwaka 12, poziomego nie zgrzanego ogniwa 8 oraz przesuwniki 16, 17 w podajnikach 14, 15, przy czym szybkość wysuwania się organu roboczego przesuwnika 13 przesuwaka ogniwa jest większa od szybkości wsuwania się organów wykonawczych przesuwników 16, 17 w podajnikach. W wyniku różnicy tych szybkości podczas przemieszczania ogniwa 8 w oś zgrzewania Z zostaje wywołany określony naciąg osiowy po obu jego stronach, przy czym działanie przesuwników 16, 17 umożliwiające wywołanie tego naciągu ułatwia jednocześnie zmniejszenie oporów na jakie napotyka przesuwak 12 podczas poprzecznego przemieszczania ogniwa w przestrzeni roboczej zgrzewarki. Podczas wywoływania naciągu osiowego, organ wykonawczy prze suwnika 16 w wprowadzającym podajniku 14 wykonuje pełny skok roboczy (w kierunku osi zgrzewania) o długości równej podziałce nie zgrzanego ogniwa, a organ wykonawczy przesuwnika 17 w wyprowadzającym podajniku 15 - pół skoku roboczego, który równy jest dwom podziałkom zgrzanego ogniwa. W momencie, gdy ogniwo 8 poddawane zgrzewaniu znajdzie się w osi Z, zgrzewanie jest odpowiednio zorientowane względem elektrod zgrzewarki i zostaje uchwycone przez jej szczęki mocujące i naciąg osiowy łańcucha m e jest już wymagany. Podczas zgrzewania organ wykonawczy przesuwnika 17 w podajniku wyprowadzającym wykonuje następne pół skoku roboczego w kierunku osi zgrzewania, lecz zabierak 20 w wyniku działania czujników 26 oraz współpracy jego rolki 21 z krzywką 27 zostaje odchylony i nie wywołuje naciągu osiowego. Po zgrzaniu ogniwa 8 luzuje się szczęki zgrzewarki i wycofuje się przesuwak 12 do położenia wyjściowego a za pomocą tulei 3, napędzanych przesuwmkami 5, obraca się łańcuch o 90 stopni tak, aby nie zgrzane, pionowe ogniwo 9 łańcucha zostało usytuowane poziomo. Podczas obrotu łańcucha następuje samoczynne podniesienie się zabieraka 18 na organie wykonawczym przesuwnika 16 w podajniku wprowadzającym oraz zazębienie się (opadnięcie) zabieraka 20 na organie wykonawczym przesuwnika 17 w podajniku wyprowadzającym. Organy wykonawcze przesuwników 16, 17 wycofuje się do pozycji wyjściowej, przy czym podczas tej czynności następuje osiowe przesunięcie łańcucha o jedną podziałkę
URZĄDZENIE DO WPROWADZANIA OGNIWA ŁAŃCUCHA DO ROBOCZEJ PRZESTRZENI ZGRZEWARKI ELEKTRYCZNEJ Z a s t r z e ż e n i a p a t e n t o w e 1. Urządzenie do wprowadzania ogniwa łańcucha do roboczej przestrzeni zgrzewarki elektrycznej, mające człon wprowadzający oraz człon wyprowadzający łańcuch, pomiędzy którymi znajduje się przesuwak ogniwa usytuowany poprzecznie do jego osi, a każdy z członów zawiera obrotową tuleję mającą przelotowe wycięcie odpowiadające kształtem przemiennie usytuowanym ogniwom łańcucha, wyposażone w mechanizm osiowego przesuwu łańcucha przez roboczą przestrzeń zgrzewarki zawierający zabierak ogniwa oraz przesuwnik o działaniu posuwisto-zwrotnym, z n a m i e n n e t y m, że wprowadzający człon (1) na wejściu ma wprowadzający podajnik (14) nie zgrzanego łańcucha, a wyprowadzający człon (2) na wyjściu ma wyprowadzający podajnik (15) zgrzanego łańcucha, przy czym oś (α, α1) działania podajnika (14, 15) oraz oś obrotowej tulei (3) członu (1, 2) tworzy kąt ostry (α, α1) z osią (Z) zgrzewania ogniwa łańcucha oraz, że mechanizm osiowego przesuwu łańcucha stanowi przesuwnik (16) umieszczony w wprowadzającym podajniku (14) oraz przesuwnik (17) umieszczony w wyprowadzającym podajniku (15). 2. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że wprowadzający podajnik (14) na wejściu ma kierujące koło (22) dla nie zgrzanych ogniw łańcucha. 3. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że wprowadzający podajnik (14) ma czujniki (24) krańcowych, roboczych położeń wykonawczego organu przesuwnika (16). 4. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że wprowadzający podajnik (14) wyposażony jest w krzywkę (25) do sterowania zabieraka (18) nie zgrzanego ogniwa łańcucha 5. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że wyprowadzający podajnik (15) na wyjściu ma kierujące koło (23) dla zgrzanych ogniw łańcucha. 6. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że wyprowadzający podajnik (15) ma czujniki (26) krańcowych, roboczych położeń wykonawczego organu przesuwnika (17). 7. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że wyprowadzający podajnik (15) wyposażony jest w krzywkę (27) do sterowania zabieraka (20) zgrzanego ogniwa łańcucha. 8. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, że pomiędzy obrotowymi tulejami (3) członów (1, 2) znajduje się głowica (11) przesuwaka (12) ogniwa łańcucha. 9. Urządzenie według zastrz. 1, z n a m i e n n e t y m, ż e co najmniej jeden z członów (2, 1) wyposażony jest w przegubowe złącze (28), do połączenia urządzenia z elektryczną zgrzewarką (29). * * * Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do wprowadzania ogniwa łańcucha do roboczej przestrzeni zgrzewarki elektrycznej, zawierające człon wprowadzający oraz człon wyprowadzający łańcuch ogniwowy. Znane, np. z polskiego opisu patentowego nr 149 103 urządzenie zawiera człon wprowadzający oraz człon wyprowadzający łańcuch ogniwowy, pomiędzy którymi znajduje się poziomy, poprzecznie do osi usytuowany przesuwak ogniwa, a każdy z obu członów zawiera obrotową tuleję mającą osiowo usytuowane, przelotowe wycięcie krzyżowe odpowiadające przemiennie usytuowanym ogniwom łańcucha. Urządzenie wyposażone jest w usytuowany na końcu wyprowadzającego członu mechanizm osiowego przesuwu łańcucha przez przestrzeń roboczą zgrzewarki elektrycznej. Mechanizm przesuwu wyposażony jest w zabierak ogniwa łańcucha zamocowany na dźwigniowym zespole połączonym z przesuwmkiem o działaniu posuwisto-zwrotnym tak, że łańcuch przemieszczany jest skokowo, każdorazowo o jedno ogniwo w kierunku od członu wprowadzającego do członu wyprowadzającego, przy czym oś łańcucha usytuowana jest równolegle do osi jego zgrzewania. Znane urządzenie ma tę niedogodność, że mechanizm przesuwu łańcucha nie zapewnia w miarę dokładnego usytuowania poszczególnych ogniw łańcucha względem elektrod zgrzewarki elektrycznej
164 777 3 Zagadnieniem technicznym wymagającym rozwiązania jest zmodyfikowanie konstrukcji znanego urządzenia tak, aby łańcuch podczas poprzecznego przemieszczania ogniwa w przestrzeni roboczej zgrzewarki, za pomocą przesuwaka, był stale pod określonym naciągiem osiowym. Istota wynalazku polega na tym, że wprowadzający człon na wejściu ma wprowadzający podajnik nie zgrzanego łańcucha, a wyprowadzający człon na wyjściu ma wyprowadzający podajnik zgrzanego łańcucha, przy czym oś działania każdego z podajników oraz oś obrotowej tulei każdego z członów tworzy kąt ostry z osią zgrzewania ogniwa łańcucha. Natomiast mechanizm osiowego przesuwu łańcucha stanowi przesuwnik umieszczony w podajniku wprowadzającym oraz przesuwnik umieszczony w podajniku wyprowadzającym urządzenia. Podajnik wprowadzający na swym wejściu ma koło kierujące dla nie zgrzanych ogniw łańcucha, wyposażony jest w czujniki krańcowych, roboczych położeń organu wykonawczego przesuwnika oraz w krzywkę do sterowania zabieraka nie zgrzanego ogniwa łańcucha. Podajnik wyprowadzający na swym wyjściu ma koło kierujące dla zgrzanych ogniw łańcucha, wyposażony jest w czujniki krańcowych, roboczych położeń organu wykonawczego przesuwnika oraz w krzywkę do sterowania zabieraka zgrzanego ogniwa łańcucha. Pomiędzy obrotową tuleją członu wprowadzającego, a obrotową tuleją członu wyprowadzającego znajduje się głowica przesuwaka ogniwa łańcucha, przy czym co najmniej jeden z członów, korzystnie człon wyprowadzający, wyposażony jest w przegubowe złącze do połączenia urządzenia ze zgrzewarką elektryczną. Urządzenie według wynalazku umożliwia wyeliminowanie niedogodności usytuowania ogniwa poddawanego zgrzewaniu względem elektrod zgrzewarki elektrycznej dzięki temu, że łańcuch podczas wszystkich operacji związanych z poprzecznym przemieszczaniem ogniwa poddawanego zgrzewaniu jest stale poddany określonemu naciągowi osiowemu. Urządzenie jest dogodne w sterowaniu, dzięki możliwości zastosowania zunifikowanego programu obejmującego czynności przygotowawcze, pomocnicze oraz robocze procesu zgrzewania. Urządzenie umożliwia także dogodne, względem zgrzewarki, usytuowanie zasobnika na łańcuch o nie zgrzanych oraz zasobnika o już zgrzanych ogniwach dzięki temu, że oś działania każdego z podajników łańcucha usytuowana jest pod ostrym kątem do osi zgrzewania - co jednocześnie ułatwia także dostęp do roboczej przestrzeni zgrzewarki, np. w celu przeprowadzenia kontroli elektrod, konserwacji oraz innych czynności. Przedmiot wynalazku uwidoczniony jest w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urządzenie w widoku z góry z częściowym przekrojem poziomym, fig. 2 - urządzenie w przekroju pionowym A - A zaznaczonym na fig. 1, a fig. 3 - urządzenie w przekroju pionowym B - B zaznaczonym na fig. 1. Jak pokazano na rysunku, urządzenie ma wprowadzający człon 1 oraz wyprowadzający człon 2 dla łańcucha ogniwowego. Każdy z członów zawiera tuleję 3 osadzoną obrotowo w indywidualnej obudowie 4 oraz połączoną z pionowo usytuowanym przesuwnikiem 5 wyposażonym w czujniki 6 skrajnych położeń roboczych jego organu wykonawczego, przy czym każda z tulei ma osiowo usytuowane, przelotowe, krzyżowo ukształtowane wycięcie 7 odpowiadające przemiennie usytuowanym ogniwom 8, 9 łańcucha. Pomiędzy obudowami 4 tulei 3 znajduje się rozłącznie do korpusu 10 urządzenia zamocowana przelotowa głowica 11, w której umieszczony jest przesuwak 12 poddawanego zgrzewaniu poziomego ogniwa 8, usytuowany poprzecznie do osi K ogniwa oraz połączony z organem wykonawczym przesuwnika 13 zamocowanego do korpusu 10 urządzenia. Wprowadzający człon 1 na swym wejściu ma wprowadzający podajnik 14, a wyprowadzający człon 2 na swym wyjściu ma wyprowadzający podajnik 15 łańcucha. Oś L działania wprowadzającego podajnika 14 oraz oś obrotowej tulei 3 wprowadzającego członu 1 usytuowana jest pod ostrym kątem α, a oś L1 działania wyprowadzającego podajnika 15 oraz oś obrotowej tulei wyprowadzającego członu 2 usytuowana jest pod ostrym kątem α 1 do osi Z zgrzewania ogniwa 8 łańcucha, przy czym kąty są sobie równe. Urządzenie wyposażone jest w mechanizm osiowego przesuwu łańcucha, który stanowi dwustronnie działający, obrotowo zamocowany przesuwnik 16 umieszczony w wprowadzającym podajniku 14 oraz dwustronnie działający, obrotowo zamocowany przesuwnik 17 umieszczony w wyprowadzającym podajniku 15. Wykonawczy organ przesuwnika 16 umieszczonego w podajniku wprowadzającym wyposażony jest w pionowo odchylny zabieiak zgrzanego, poziomego ogniwa 8, wyposażony w rolkę 19, a wykonawczy organ przesuwnika 17 18 nie umieszczonego w wyprowadzającym podajniku 15 wyposażony jest w pionowo odchylny zabierak 20 zgrzane-
164 777 5 w k ierunku podajnika wyprowadzającego. W wyniku działania czujnika 24 oraz krzywki 25 n a stępuje zazębienie się zabieraka 18 z ogniwem nie zgrzanego łańcucha. Po zgrzaniu odcinka łańcucha o długości łańcucha pomocniczego, odcinek ten odłącza się. Natomiast w celu zgrzania ogniw usytuowanych w końcowej części łańcucha do jego końca dołącza się pomocniczy łańcuch o nie zgrzanych ogniwach. Fig. 2 Fig. 3
164 777 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 10 000 zł