(19) PL (11) (13) B1 (12) OPIS PATENTOWY PL B1 E 21F 5/00 E21C 35/04

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21 ) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (19) PL (11) (13) B1 (51) IntCl7 E 21F 5/00 E21C 35/04 (54) Zawór rozrządczy trójpołożeniowy w instalacji hydraulicznej, wyposażonej w filtr (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 14/98 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 05/01 (73) Uprawniony z patentu: Centrum Mechanizacji Górnictwa KOMAG, Gliwice, PL (72) Twórcy wynalazku: Piotr Drabik, Mikołów, PL Jan Dziura, Katowice, PL Ryszard Bednarz, Katowice, PL Andrzej Mazurkiewicz, Katowice, PL (74) Pełnomocnik: Sudczak Jadwiga, Centrum Mechanizacji Górnictwa KOMAG PL B1 (57) 1. Zawór rozrządczy trójpołożeniowy w instalacji hydraulicznej wyposażonej w filtr, a mający w swoim korpusie sterowany dźwignią obrotowy element rozrządu oraz mający kanały hydrauliczne, znamienny tym, że do elementu (1) rozrządu, poprzez korpus (2), ma doprowadzone przyłącze (A) wlotu cieczy z instalacji hydraulicznej i przyłącze (C) sprzed zespołu filtra (4) i przyłącze (D) wlotu do instalacji hydraulicznej i przyłącze (E) otwartego wylotu z zaworu i przyłącze (F) zza zespołu filtra (4), zaś wewnątrz obrotowego elementu (1) rozrządu, w oddalonych od siebie płaszczyznach, ma wykonane dwa kanały (5) i (6) z których jeden kanał (5) jest wykonany częściowo wzdłuż promienia, a częściowo wzdłuż osi elementu rozrządu. Fig.1

2 Zawór rozrządczy trójpołożeniowy w instalacji hydraulicznej wyposażonej w filtr Zastrzeżenia patentowe 1. Zawór rozrządczy trójpołożeniowy w instalacji hydraulicznej wyposażonej w filtr, a mający w swoim korpusie sterowany dźwignią obrotowy element rozrządu oraz mający kanały hydrauliczne, znamienny tym, że do elementu (1) rozrządu, poprzez korpus (2), ma doprowadzone przyłącze (A) wlotu cieczy z instalacji hydraulicznej i przyłącze (C) sprzed zespołu filtra (4) i przyłącze (D) wlotu do instalacji hydraulicznej i przyłącze (E) otwartego wylotu z zaworu i przyłącze (F) zza zespołu filtra (4), zaś wewnątrz obrotowego elementu (1) rozrządu, w oddalonych od siebie płaszczyznach, ma wykonane dwa kanały (5) i (6) z których jeden kanał (5) jest wykonany częściowo wzdłuż promienia, a częściowo wzdłuż osi elementu rozrządu. 2. Zawór rozrządczy trójpołożeniowy według zastrz. 1, znamienny tym, że do obrotowego elementu (1) rozrządu, poprzez korpus (2) zaworu, jest doprowadzone drugie przyłącze (B) sprzed zespołu filtra (4). * * * Przedmiotem wynalazku jest zawór rozrządczy trójpołożeniowy w instalacji hydraulicznej wyposażonej w filtr, a zwłaszcza w instalacji chłodząco - zraszającej kombajnu górniczego. Znana instalacja hydrauliczna górniczego kombajnu KSE 500 składa się z dwóch obwodów tj.: niskociśnieniowego obwodu chłodzenia i wysokociśnieniowego obwodu zraszania. Ponieważ w tych obwodach są zastosowane precyzyjne pompy wysokociśnieniowe, to pobierana z rurociągu przeciwpożarowego woda do ich zasilania jest uprzednio oczyszczana. Oczyszczanie wody zasilającej takie obwody hydrauliczne odbywa się za pomocą filtra. Z polskiego opisu patentowego nr P jest znany układ chłodząco - zraszający górniczego kombajnu ścianowego. Zbiornik wody do zasilania tego układu jest wyposażony w filtr wody. Woda z obiegów chłodzenia spływa do zbiornika, skąd przez zespół filtrujący jest zasysana przez wysokociśnieniowe pompy układu zraszającego kombajnu. W czasie funkcjonowania instalacji wodnej na wkładach filtrujących gromadzą się zanieczyszczenia i dlatego wymagają one okresowego oczyszczenia. Wchodzący w skład instalacji hydraulicznej wyposażonej w filtr zawór rozrządczy trójpołożeniowy według wynalazku, a mający w swym korpusie sterowany dźwignią obrotowy element rozrządu, ma do tego elementu doprowadzonych - poprzez korpus - pięć przyłączy hydraulicznych, oraz ma dwa - wykonane w różnych płaszczyznach przekroju obrotowego elementu rozrządu - kanały hydrauliczne. Wspomniane przyłącza do elementu rozrządu są następujące: przyłącze wlotu cieczy z instalacji hydraulicznej, przyłącze sprzed zespołu filtra, przyłącze wylotu do instalacji hydraulicznej, przyłącze otwartego wylotu z zaworu i przyłącze zza zespołu filtra. Jeden ze wspomnianych kanałów hydraulicznych w elemencie rozrządu jest wykonany częściowo wzdłuż promienia tego elementu, a częściowo wzdłuż jego osi. Korzystnie jest gdy do obrotowego elementu rozrządu jest doprowadzone jeszcze jedno przyłącze wyprowadzone sprzed zespołu filtra. Zawór według wynalazku umożliwia oprócz realizowania zasadniczej funkcji zaworu tzn. kierowania wody poprzez zespół filtrujący do instalacji, wykonanie funkcji dodatkowych. Pierwsza dodatkowa funkcja wynika z utworzenia drogi dla zmiany kierunku przepływu wody przez zespół filtrujący, czyli umożliwia czyszczenie filtra przeciw prądem wody. A drugą zaletą rozwiązania według wynalazku jest funkcja przepłukiwania filtra z zanieczyszczeń pozostałych po stronie wyjścia, albowiem została utworzona droga dla wody zasilającej przez filtr - z którego porywane są zanieczyszczenia - i znowu przez zawór rozrządczy, z którego woda

3 wylewa się na zewnątrz. Obydwie dodatkowe funkcje zaworu nie wymagają wymontowywania układów filtracyjnych z zespołu filtra, a wykonuje się je sterując trójpołożeniową dźwignią zaworu. Pomiędzy dodatkowym przyłączem zaworu a wejściem do filtra może funkcjonować instalacja hydrauliczna nie wymagająca oczyszczania cieczy np. instalacja chłodząca. Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania jest przedstawiony na rysunku na którym, fig. 1 ilustruje zawór w położeniu pracy, fig. 2 - zawór w położeniu "czyszczenie", fig. 3 - zawór w położeniu "przepłukiwanie", a fig. 4 - schemat ideowy zaworu wbudowanego w instalację hydrauliczną wyposażoną w filtr. Zawór rozrządczy sześciodrogowy składa się z obrotowego elementu 1 rozrządu umieszczonego w korpusie 2 i sterowanego trójpołożeniową dźwignią 3. Do obrotowego elementu 1 rozrządu doprowadzone są poprzez korpus 2 zaworu następujące przyłącza: przyłącze A wlotu cieczy z instalacji hydraulicznej, dwa przyłącza B i C sprzed zespołu filtra 4, przyłącze D wlotu do instalacji hydraulicznej, przyłącze E stanowi wylot otwarty z zaworu, oraz przyłącze F zza zespołu filtra 4. Wewnątrz obrotowego elementu 1 rozrządu, w dwóch poprzecznych do jego osi płaszczyznach, są wykonane dwa kanały 5 i 6. Jeden z kanałów jest wydrążony promieniowo, a drugi kanał 5 biegnie częściowo promieniowo, a częściowo wzdłuż osi elementu 1 rozrządu. Zawór rozrządczy trój położeniowy sześciodrogowy wbudowany do hydraulicznej instalacji chłodząco - zraszającej kombajnu górniczego działa następująco: Woda z rurociągu, zasilająca instalację chłodząco-zraszającą wpływa przyłączem A do kanału 5, a następnie przyłączem B jest skierowana do obwodów 7 chłodzenia, skąd spływa do zbiornika. Ze zbiornika 8 przez filtr 4 i kanał 6 jest zasysana przez przyłącze D do nie narysowanej na rysunku pompy wysokociśnieniowej układu zraszania. W czasie postoju maszyny i wyłączonej instalacji chłodząco-zraszającej przeprowadza się czyszczenie filtra 4. W tym celu przestawiając dźwignię 3 zmienia się położenie elementu 1 rozrządu. Teraz woda zasilająca jest skierowana przez kanał 5, przez przyłącze F poprzez filtr 4 do zbiornika 8, skąd wylewa się poprzez zawór 9 przelewowy na zewnątrz. Przepływając przez filtr 4 w przeciwnym kierunku, woda porywa ze sobą osadzone na nim zanieczyszczenia. W tym czasie na wkładzie filtrującym po stronie zaworu rozrządczego, a przed pompami wysokociśnieniowymi mogą pozostawać pewne ilości zanieczyszczeń. Przestawiając dźwignię 3 w jej trzecie położenie uruchamia się krótką fazę przepłukiwania filtra 4 oraz przepłukiwania kanałów 5 i 6. To przepłukiwanie zabezpiecza pompy wysokociśnieniowe przed dostaniem się do nich zanieczyszczeń. W tej fazie woda zasilająca jest kierowana przez kanał 5, przez przyłącze C, bezpośrednio do zbiornika 8, skąd po przejściu przez filtr 4 zabiera zanieczyszczenia i kierowana jest kanałem 6 poprzez przyłącze E na zewnątrz instalacji. Przestawiając dźwignię 3 do pierwszego położenia uzyskuje się ponownie możliwość uruchomienia instalacji chłodząco-zraszającej kombajnu.

4

5 Fig.4

6 Fig.1 Fig.2 Fig.3 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.