Ziemniak. Wstęp. Opracował: dr inż. Piotr Pszczółkowski

Ziemniak Opracował: dr inż. Piotr Pszczółkowski Wstęp Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń (PDOiR) z odmianami ziemniaka, przeprowadzonych w 2011 roku oraz ich porównanie z danymi uzyskanymi w latach 2009-2010. Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe i Rolnicze (PDOiR) funkcjonuje na mocy ustawy o nasiennictwie z dnia 26 czerwca 2003 roku (Dz. U. z 2007 Nr 41, poz. 271 z późniejszymi zmianami) oraz Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 września 2006 r. w sprawie nadania statutu Centralnemu Ośrodkowi Badania Odmian Roślin Uprawnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 186 poz. 1375). Współpracę w zakresie PDOiR z Samorządem Województwa i Izbą Rolniczą umożliwiają również inne akty prawne, takie jak: Ustawa o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998 roku (Dz. U. 2001 Nr 142, poz. 1590, z późniejszymi zmianami; art. 14, ust.1, pkt. 1 i 6). Ustawa o izbach rolniczych z dnia 14 grudnia 1995 r. (Dz. U. 2002 Nr 101, poz. 927. z późniejszymi zmianami; art. 5, ust. 1, pkt. 5, 6 i 15); Ustawa o jednostkach doradztwa rolniczego z dnia 22 października 2004 roku (Dz. U. z 2004., Nr 251, poz. 2507, z późniejszymi zmianami; art. 4, ust. 2, pkt. 1, 2, 3 i 6). Planowanie doświadczeń, ich lokalizację w województwie, dobór gatunków i odmian nadzoruje stacja koordynująca PDOiR, wspólnie z Wojewódzkim Zespołem Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego. W skład tego Zespołu wchodzą: przedstawiciele nauki, samorządu województwa, samorządu rolniczego, doradztwa rolniczego, instytucji i organizacji reprezentujących sektor nasienny w województwie, pracownicy oceny odmian oraz użytkownicy tych odmian. Ilość doświadczeń odmianowych, prowadzonych w systemie PDOiR z ziemniakiem, realizowanych na terenie poszczególnych województw, nie pozwala na właściwe wartościowanie oraz tworzenie list odmian zalecanych do uprawy na terenie województwa. Podejmując działania zmierzające do rozwiązania tego problemu dokonano podziału kraju na cztery regiony, o podobnych warunkach klimatyczno-glebowych do uprawy ziemniaka oraz o zbliżonych oczekiwaniach konsumentów (mapa 1). Mapa 1. Rozmieszczenie doświadczeń z odmianami ziemniaka przeprowadzonych w 2011 r w Polsce

Okres wegetacji w 2011 roku był kolejnym, w którym na terenie Lubelszczyzny, Małopolski, Podkarpaci i woj. świętokrzyskiego prowadzono doświadczenia polowe w ramach programu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego (PDOiR). W badaniach tych testowano 53 odmiany ziemniaka, należące do czterech grup wczesności (tab. 2). W województwie lubelskim zrealizowano 9 doświadczeń polowych, w tym: dwa z odmianami bardzo wczesnymi i wczesnymi, w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Ciciborze w powiecie bialskim; cztery doświadczenia z wszystkimi grupami wczesności oraz dwa eksperymenty - z odmianami skrobiowymi, w Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Uhninie, powiat Parczew; jedno doświadczenie, z grupą odmian średnio wczesnych - w Lubelskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, w powiecie puławskim. W woj. podkarpackim wykonano dwa doświadczenia polowe z grupą odmian bardzo wczesnych i wczesnych w Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Nowym Lublińcu, w powiecie lubaczowskim. W województwie świętokrzyskim zrealizowano doświadczenia polowe z wszystkimi grupami wczesności odmian w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Słupi, powiat jędrzejowski oraz w Zespole Szkół Rolniczych Chroberz, powiat pińczowski. Z grupą odmian wczesnych oraz średnio późnych i późnych eksperymentowano w Pożogach, powiat Busko- Zdrój. W punkcie doświadczalnym Bobelno, powiat Włoszczowa wykonano doświadczenie polowe z grupą odmian bardzo wczesnych. W woj. małopolskim doświadczenia polowe z odmianami ziemniaka wszystkich grup wczesności zlokalizowano w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Węgrzcach w powiecie krakowskim. W punkcie tym testowano także technologię uprawy odmian bardzo wczesnych oraz wczesnych ze stosowaniem nawadniania, natomiast w Nieczajnej powiat Dąbrowa Tarnowska, pod nadzorem specjalistów z MODR Karniowice przeprowadzono doświadczenie z grupą odmian bardzo wczesnych. W gospodarstwie rolnika indywidualnego w gminie Nowy Wiśnicz, w powiecie bocheńskim, przeprowadzono jedno doświadczenie z grupą odmian wczesnych. W Zakładzie Doświadczalnym Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie-Prusach, testowano odmiany ziemniaka z grupy średnio późnych i późnych, Aktualnie krajowy rejestr liczy 136 odmian ziemniaka, w tym 82 odmiany jadalne, 23 przeznaczone dla przetwórstwa oraz 31 skrobiowych, o odmiennym genotypie, zróżnicowanych możliwościach plonowania oraz odmiennych cechach jakościowych i odpornościowych. Do Krajowego Rejestru w 2012 roku, wpisano osiem nowych odmian ziemniaka (w tym dwie zagraniczne). Cztery z nich to odmiany jadalne (Ignacy, Agor, Oberon, Jurek), dwie są przeznaczone do produkcji chipsów (Honorata i VR 808) oraz dwie odmiany są przydatne do przemysłu skrobiowego (Boryna i Kaszub). W 2011 roku skreślono z KR następujące odmiany: Korona, Ruta, Vitara, Romula, Wiarus, Ursus, Antoinet, Quincy oraz Cycloon. Szczegółowy udział poszczególnych grup odmian w Krajowym Rejestrze przedstawia tabela 1, zaś wykaz odmian badanych w 2011 roku - tabela 2. Tabela 1. Udział poszczególnych grup odmian ziemniaka w Krajowym Rejestrze Odmian w 2012 roku Grupy wczesności odmian Razem Odmiany Bardzo Średnio- Średnio- Wczesne wczesne wczesne późne Późne Krajowe Zagraniczne Jadalne 14 22 33 9 3 49 33 Przetwórstwo 3 6 14 1-1 22 Skrobiowe - 2 11 4 14 27 4 Razem liczba 17 30 58 14 17 77 59 % 12,5 22 43 10 12,5 57 43 Celem niniejszej publikacji jest pokazanie potencjału plonotwórczego zarejestrowanych odmian ziemniaka, uprawianych w różnych warunkach klimatyczno-glebowych Polski. Przybliżenie cech morfologicznych, fizjologicznych i biochemicznych odmian ziemniaka, znajdujących się w Krajowym Rejestrze, ułatwi typowanie do uprawy odmian, o największej stabilności pożądanych przez rolnika cech w warunkach południowo-wschodniej części Polski. Metodyka badań Przedplonem ziemniaka były zboża ozime i jare oraz rośliny przemysłowe. Po zbiorze przedplonu wykonywano podorywkę, orkę i nawożenie fosforowo-potasowe wykonano późnią jesienią. Wiosną pole bronowano, następnie przed sadzeniem wysiewano nawozy azotowe w ilościach podanych w tabeli 5. Sadzenie przeprowadzono od pierwszej do trzeciej dekady kwietnia, w zróżnicowanych rozstawach. Powierzchnia poletek do zbioru wynosiła 15 m 2. Wszystkie zabiegi pielęgnacyjne stosowano zgodnie z wymogami nowoczesnej agrotechniki z uwzględnieniem ochrony przeciwko stonce ziemniaczanej i zarazie ziemniaka (tab. 6).

Doświadczenia przeprowadzono zgodnie z obowiązującą w stacjach COBORU metodyką badania wartości gospodarczej odmian roślin uprawnych (WGO) (Kamasa 1998). W grupie odmian bardzo wczesnych pierwszy zbiór wykonano po 62-92 dniach od daty sadzenia, (tj. po ok. 40 dniach od wschodów), zaś drugi w okresie pełnej dojrzałości fizjologicznej bulw, tj. po 92-158 dniach od sadzenia, zależnie od rejonu Polski i przebiegu warunków atmosferycznych (tab. 5). W pozostałych grupach wczesności ziemniaka, zbiór przeprowadzano w fazie zamierania roślin (99 w skali BBCH [Bleinholder i in. 2005]). W czasie zbioru, z każdego poletka, pobrano reprezentatywne próby bulw do oceny: struktury plonu, zawartości skrobi, wad miąższu bulw i określenia ich zdrowotności. W doświadczeniach z nawadnianiem zastosowano trzykrotną dawkę wody w ilości 30 mm (dwie dawki po 30 mm w II dekadzie czerwca, jedna 30 mm - w II dekadzie lipca). Do nawadniania używano deszczowni szpulowej, która była wyposażona w niskociśnieniową konsolę rozlewającą. Wyniki badań opracowano statystycznie za pomocą analizy kowariancji. Charakterystykę użytkową jadalnych odmian ziemniaka oraz odporność na podstawowe choroby podano na podstawie wieloletnich doświadczeń odmianowych, przeprowadzonych przez COBORU (Lista Opisowa Odmian, 2011). Warunki glebowe Warunki badań Badania polowe przeprowadzono na różnych typach gleb i kompleksach rolniczej przydatności glebowej, o zróżnicowanym ph gleby (tab. 5). Doświadczenia polowe w Cicibór wykonano na glebie bielicowej, wytworzonej z piasku gliniastego mocnego, pylastego na glinie lekkiej, kompleksu żytniego bardzo dobrego, klasy bonitacyjnej IIIa, o lekko kwaśnym odczynie (ph KCL 6,36), a w Uhninie - na glebie bielicowej wytworzonej z gliny lekkiej, kompleksu żytniego bardzo dobrego, klasy bonitacyjnej IVa. Badania w ZDOO Nowy Lubliniec przeprowadzono na glebie bielicowej, wytworzonej na piasku gliniastym mocnym, kompleksu żytniego bardzo dobrego, klasy bonitacyjnej IVa, o odczynie lekko kwaśnym (5,7 ph KCL ). W warunkach Węgrzce eksperyment polowy przeprowadzono na glebie brunatnej właściwej, wytworzonej z lessu, kompleksu pszennego bardzo dobrego, klasy bonitacyjnej II, o lekko kwaśnym odczynie (6,2 ph KCL ). Z kolei w Słupia doświadczenia polowe zlokalizowano na rędzinie brunatnej, wytworzonej na wapieniu, kompleksu pszennego dobrego, klasy bonitacyjnej IIIa, o lekko kwaśnym odczynie (ph KCL 6,3). Jedynie w Prusach k. Krakowa doświadczenie prowadzono na glebie kompleksu pszennego bardzo dobrego, należącego do I klasy bonitacyjnej, o kwaśnym odczynie (5,4 ph KCL ) (tab. 5). Warunki meteorologiczne Przebieg pogody w okresie wegetacji 2011 roku w warunkach Cicibora, wyłączając rozkład opadów, można określić jako optymalny. Kwiecień, maj i czerwiec określane są jako przeciętne, gdzie opady stanowiły 96-106% normy dla wielolecia. Lipiec okazał się skrajnie wilgotny, z sumą opadów 201,8 mm, co stanowiło 269% normy z wielolecia. Sierpień, wg kryterium suchości Radomskiego, określono jako przeciętny, zaś wrzesień za bardzo suchy co stanowiło 75 i 26% opadów, w porównaniu ze średnią z wielolecia (tab. 3, 4). W warunkach Uhnina kwiecień i maj okazały się przeciętne, pod względem sumy opadów (odpowiednio: 111% i 81% średniej wieloletniej). Bilans wodny poprawił się w miesiącu czerwcu i lipcu, w których zostały znacznie przekroczone normy dla wielolecia (stosownie 175% i 229%). Kryterium suchości Radomskiego określa czerwiec, jako bardzo wilgotny zaś lipiec - skrajnie wilgotny. W sierpniu spadło 42,9 mm opadów, co stanowi 60% normy dla wielolecia. Wrzesień okazał się skrajnie suchy (8,9 mm opadów) i bardzo ciepły, w porównaniu ze średnią z wieloletnią (tab. 3, 4). W warunkach Słupi przebieg pogody w okresie wegetacji 2011 roku był nietypowy. Kwiecień oraz maj były suche. Czerwiec pogłębił jeszcze istniejący już deficyt opadów. Wg kryterium suchości Radomskiego określa się go, jako bardzo suchy i bardzo ciepły. Lipiec został określony, jako bardzo wilgotny a przy tym bardzo zimny, gdzie suma opadów wynosiła 170,1 mm (187% średniej wieloletniej), zaś sierpień, jako przeciętny, w którym opady stanowiły 97% średniej wieloletniej. Wrzesień cechował się znacznym niedoborem opadów - 8,9 mm (17,4% średniej wieloletniej) a przy tym okazał się bardzo ciepły (tab. 3, 4). W Węgrzcach, w woj. małopolskim, kwiecień cechował się nadmiarem opadów. W maju i czerwcu odnotowano znaczny ich deficyt, zaś w lipcu odnotowano aż 176,3 mm opadów, co stanowiło 205% średniej wieloletniej, wg kryterium suchości Radomskiego określa się go, jako skrajnie wilgotny oraz chłodny. Sierpień okazał się przeciętny (76% opadów normy), zaś wrzesień jako skrajnie suchy i bardzo ciepły (tab. 3, 4).

Rok wpisania do KR Rok włączenia do LZO Kod kraju pochodzenia Tabela 2 Ziemniak. Odmiany badane Rok zbioru: 2011 Lp. Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Ziemniak bardzo wczesny 1 Denar 1999 2008 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 2 Flaming 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 3 Justa 2006 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 4 Lord 1999 2008 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 5 Miłek 2006 2009 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 6 Viviana 2010 2011 DE Europlant Handel Ziemniakami Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz Ziemniak wczesny 1 Aruba 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 2 Bellarosa 2006 2010 DE Europlant Handel Ziemniakami Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz 3 Cyprian 2007 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 4 Eugenia 2006 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 5 Michalina 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 6 Oman 2005 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 7 Owacja 2006 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 8 Vineta 1999 2008 DE Europlant Handel Ziemniakami Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz

Rok wpisania do KR Rok włączenia do LZO Kod kraju pochodzenia Tabela 2 c. d. Ziemniak. Odmiany badane Rok zbioru: 2011 Lp. Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Ziemniak średniowczesny 1 Adam 2005 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 2 Ametyst 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 3 Bartek 2003 2008 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 4 Benek 2006 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 5 Bursztyn 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 6 Cekin 2004 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 7 Elanda 2005 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 8 Finezja 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 9 Gawin 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 10 Glada 1994 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 11 Jubilat 2011 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 12 Jutrzenka 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 13 Legenda 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 14 Pasat 2002 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 15 Promyk 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 16 Satina 2000 2008 DE Solana Polska sp. z o.o. 99-440 Zduny 17 Stasia 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 18 Tajfun 2004 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 19 Tetyda 2008 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 20 Zuzanna 2007 DE Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz

Rok wpisania do KR Rok włączenia do LZO Kod kraju pochodzenia Tabela 2 c. d. Ziemniak. Odmiany badane Rok zbioru: 2011 Lp. Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Ziemniak średniopóźny i późny 1 Bosman 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 2 Hinga 1996 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 3 Gustaw 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 4 Inwestor 2005 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 5 Jasia 1999 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 6 Jelly 2005 2009 DE Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz 7 Kuras 2007 NL Agrico Polska sp. z o.o., ul. Staromiejska 7A, 84-300 Lębork 8 Medea 2005 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 9 Niagara 2005 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 10 Pokusa 2006 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 11 Rudawa 2002 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 12 Skawa 2000 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 13 Sonda 2002 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 14 Soplica 2008 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 15 Syrena 2002 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 16 Ślęza 2003 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 17 Zagłoba 2007 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 18 Zenia 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień Krajeński 19 Zeus 2000 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno KR - Krajowy Rejestr LZO - Lista Zalecanych Odmian

Węgrzce Uhnin Słupia Cicibór Tabela 3. Opady oraz współczynnik hydrotermiczny Sielaninowa, w okresie wegetacji ziemniaka, wg stacji meteorologicznej w Ciciborze, Słupi, Uhninie i Węgrzcach Miesiąc * norma wieloletnia wyliczona za okres 1969-2010 dla stacji meteorologicznej w Ciciborze. * norma wieloletnia wyliczona za okres 1967-2010 dla stacji meteorologicznej w Słupi. * norma wieloletnia wyliczona za okres 1971-2010 dla stacji meteorologicznej w Uhninie. * norma wieloletnia wyliczona za okres 1967-2010 dla stacji meteorologicznej w Węgrzcach. ** kryterium suchości Radomskiego: < 25% normy miesiąc skrajnie suchy; 25-49% normy miesiąc bardzo suchy; 50-74% normy miesiąc suchy; 75-125% normy miesiąc przeciętny;126-150% normy miesiąc wilgotny; 151-200% normy miesiąc bardzo wilgotny; > 200% normy miesiąc skrajnie wilgotny *** współczynnik liczono wg wzoru: Suma opadów w mm Dekada 1 2 3 Miesiąc % średniej wieloletniej * Ocena miesiąca** gdzie wartość: >0,5 susza; 0,5-1 posucha; 1,1-2 wilgotny; > 2 bardzo wilgotny Współczynnik hydrotermiczny Selaninowa *** Kwiecień 15,1 21,4 1,1 37,6 104,4 przeciętny 1,3 Maj 24,1 26,3 10,8 61,2 105,5 przeciętny 1,4 Czerwiec 13,4 15,9 36,1 65,4 96,2 przeciętny 1,2 Lipiec 85,9 51,0 64,7 201,8 269,1 skrajnie 3,5 Sierpień 25,3 19,3 5,9 50,5 75,4 przeciętny wilgotny 0,9 Wrzesień 13,4 0,0 0,1 13,5 25,5 bardzo suchy 0,3 Razem 430 Kwiecień 2,8 19,4 7,2 29,4 65,3 suchy 1,0 Maj 30,0 9,7 10,0 49,7 74,2 suchy 1,2 Czerwiec 8,0 5,1 13,5 26,6 34,5 bardzo suchy 0,5 Lipiec 62,7 51,6 55,8 170,1 186,9 b. wilgotny 3,2 Sierpień 24,8 27,3 19,3 71,4 96,5 przeciętny 1,2 Wrzesień 4,6 0,0 0,0 4,6 8,7 skrajnie suchy 0,1 Razem 351,8 Kwiecień 17,6 18,7 3,6 39,9 110,8 przeciętny 1,4 Maj 19,2 12,7 14,3 46,2 81,1 przeciętny 1,1 Czerwiec 53,6 17,9 45,7 117,2 174,9 b. wilgotny 2,1 Lipiec 81,2 31,8 56,7 169,7 229,3 skrajnie 2,9 Sierpień 13,6 14,7 14,6 42,9 60,4 wilgotny suchy 0,8 Wrzesień 5,2 0,0 3,7 8,9 17,4 skrajnie suchy 0,2 Razem 424,8 Kwiecień 3,8 12,6 57,6 74,0 172,1 b. wilgotny 2,3 Maj 18,0 14,1 17,6 49,7 65,4 suchy 1,1 Czerwiec 28,7 6,6 13,6 48,9 56,2 suchy 0,9 Lipiec 57,7 55,1 63,5 176,3 205 skrajnie 3,2 Sierpień 20,4 35,8 4,2 60,4 76,4 przeciętny wilgotny 1,0 Wrzesień 2,7 0,8 2,7 6,2 10,7 skrajnie suchy 0,1 Razem 415,5 opadów średnich dobowychtemperatur powietrza

Tabela 4. Temperatury powietrza, w okresie wegetacji ziemniaka, wg stacji meteorologicznej w Ciciborze, Słupi, Uhninie i Węgrzcach Miejscowość Miesiąc w dekadzie 1 2 3 w miesiącu Odchylenie od normy w C * Cicibór Słupia Uhnin Węgrzce Kwiecień 8,4 7,5 12,7 9,6 2,1 Maj 8,8 14,9 17,5 13,8 0,1 Czerwiec 21,0 17,0 17,2 18,4 1,9 Lipiec 17,1 20,9 18,2 18,7 0,2 Sierpień 18,6 18,6 18,5 18,5 0,8 Wrzesień 14,2 15,2 13,0 14,1 1,6 Kwiecień 9,1 7,2 12,9 9,7 2,3 Maj 8,6 14,9 16,5 13,3 0,2 Czerwiec 19,7 17,8 17,8 18,4 2,3 Lipiec 16,5 19,6 16,1 17,4-0,4 Sierpień 18,2 18,8 19,1 18,7 1,3 Wrzesień 15,9 15,2 13,4 14,8 1,9 Kwiecień 8,7 7,4 12,7 9,6 1,9 Maj 8,7 15,1 17,7 14,0 0,4 Czerwiec 21,0 17,0 17,3 18,4 1,7 Lipiec 16,8 21,2 18,2 18,7 0,1 Sierpień 18,2 18,3 17,9 18,1 0,5 Wrzesień 14,5 15,6 12,9 14,3 1,6 Kwiecień 10,2 8,2 13,3 10,5 2,3 Maj 9,3 15,4 17,1 14,1 0,2 Czerwiec 19,1 18,2 17,7 18,3 1,7 Lipiec 16,9 20,1 16,6 17,9-0,5 Sierpień 18,6 19,2 20,4 19,4 1,5 Wrzesień 16,7 16,3 14,3 15,8 2,3 * norma wieloletnia wyliczona za okres 1969-2008 dla stacji meteorologicznej w Ciciborze, * norma wieloletnia wyliczona za okres 1967-2008 dla stacji meteorologicznej w Słupi, * norma wieloletnia wyliczona za okres 1971-2009 dla stacji meteorologicznej w Uhninie, * norma wieloletnia wyliczona za okres 1967-2008 dla stacji meteorologicznej w Węgrzcach

Tabela 5. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2011 Miejscowość Powiat Kompleks rolniczej przydatności gleby Bebelno Chroberz Cicibór Karniowice żytni bardzo dobry Pińczów pszenny dobry Biała Podlaska Dąbrowa Tarnowska żytni bardzo żytni bardzo dobry dobry Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz Puławy Lubaczów Bochnia pszenny dobry żytni bardzo dobry Pożogi Prusy Słupia Uhnin Węgrzce Końskowola Włoszczowa Busko- Zdrój żytni dobry żytni dobry Kraków Jędrzejów Parczew Kraków pszenny bardzo dobry pszenny dobry żytni bardzo dobry Klasa bonitacyjna gleby IV a II III a IV b III a IV a IV a IV a I III a IV a II ph gleby w KCl 6,36 5,8 5,6 5,7 5,42 6,3 6,31 6,2 Przedplon żyto ozime jęczmień jary pszenica ozima mieszanka zbożowa rzepak ozimy jęczmień jary Data sadzenia (dzień, m-c, rok) pszenica ozima żyto ozime pszenica ozima pszenica ozima pszenżyto ozime bardzo wczesne 06.04.2011 12.04.2011 27.04.2011 08.04.2011 27.04.2011 06.04.2011 27.04.2011 20.04.2011 wczesne 12.04.2011 27.04.2011 27.04.2011 18.04.2011 15.04.2011 06.04.2011 27.04.2011 20.04.2011 średnio wczesne 12.04.2011 19.04.2011 11.04.2011 27.04.2011 20.04.2011 średnio późne i późne 12.04.2011 15.04.2011 18.04.20111 11.04.2011 27.04.2011 20.04.2011 Data zbioru (dzień, m-c, rok) bardzo wczesne I zbiór 12.07.2011 11.07.2011 28.06.2011 30.06.2011 29.06.2011 07.07.2011 29.06.2011 22.06.2011 bardzo wczesne II zbiór 01.09.2011 05.09.2011 05.09.2011 02.09.2011 07.09.2011 01.09.2011 25.08.2011 26.08.2011 wczesne 05.09.2011 06.09.2011 07.09.2011 26.08.2011 16.09.2011 01.09.2011 05.09.2011 01.09.2011 średnio wczesne 19.09.2011 19.09.2011 22.09.2011 20.09.2011 11.10.2011 średnio późne i późne 19.09.2011-16.09.2011 30.09.2011 23.09.2011 05.10.2010 13.10.2011 Rozstawa (w cm) 75 x 33 75 x 33 67,5 x 37 70 x 35 75 x 30 75 x 35 62,5 x 35 70 x 35 75 x 35 75 x 33 67,5 x 37 75 x 35 Nawożenie mineralne N (kg/ha) 108 108 81 88 108 100 100 100 135 104 90 90 P 2 O 5 (kg/ha) 100 70 40 96 91 100 100 90 90 100 90 100 K 2 O (kg/ha) 150 152 150 93 136 150 150 150 210 150 135 150 pszenny bardzo dobry owies

Tabela 5 c. d.. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2011 Miejscowość Bebelno Chroberz Cicibór Karniowice Powiat Rodzaj (dawka t/ha) Nazwa środka (dawka/ha) Nazwa środka (dawka/ha) Włoszczowa Pińczów nie stosowano nie stosowano Sencor 70-0,5 kg/ha Fusilade 150 EC - 2,5 l/ha obornik 300 dt/ha Basfoliar 36 extra - 3 l/ha ADOB Mn - 3,0 l/ha Chwastox 300 SL - 4,0 l/ha Fusilade Forte 150 EC - 1,5 l/ha Biała Podlaska podłoże po pieczarkowe - 250 dt/ha nie stosowano Dąbrowa Tarnowska Obornik - 350 dt/ha nie stosowano Końskowola Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz Pożogi Prusy Słupia Uhnin Węgrzce Puławy Lubaczów Bochnia Busko-Zdrój Kraków Jędrzejów Parczew Kraków Nawożenie organiczne Słoma - 40 dt/ha Słoma + gorczyca na przyoranie - 25+12 dt/ha Nawożenie dolistne nie stosowano nie stosowano Obornik - 400 dt/ha nie stosowano Obornik - 250 dt/ha nie stosowano Ochrona przeciw chwastom (dla wszystkich grup wczesności taka sama) Apyros 75 WG - 26,5 g/ha Titus 25WG - 60g/ha Agil - 1,5 l/ha Stomp 330 EC - 3,0 l/ha Plateen 41,5 WG Linurex 500 SC - 2,0 l/ha Sencor 70 WG - 0,5 kg/ha nie stosowano nie stosowano Afalon Dyspersyjny 450 S.C - 2,0 l/ha Targa Super 05 EC - 1,5 l/ha Obornik - 250 dt/ha Basfoliar 36 extra - 4,0 l/ha ADOB Mn - 3 l/ha Linurex 500 SC - 1,0 l/ha Command 480 EC - 0,2 l/ha Gorczyca na przyoranie - 130 dt/ha nie stosowano nie stosowano Obornik - 300 dt/ha nie stosowano Plateen 41,5 WG - 2 kg/ha (b. wcz.) Afalon Dysp 450 SC - 2,0 l/ha (poz. grupy) Titus 25WG - 60g/ha

Tabela 6. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2011 Miejscowość Powiat Nazwa środka (dawka/ha) Nazwa środka (dawka/ha) Bebelno Chroberz Cicibór Karniowice Włoszczowa Pińczów Karate Zeon 050 CS - 0,15 l/ha Tanos 50 WG - 0,5 kg/ha Curzate 72,5 WP - 2.0 kg/ha Tanos 50 WG - 0,7 kg/ha Karate Zeon 050 CS - 0,12 l/ha Curzate 72,5 WP - 2.0 kg/ha Tanos 50 - WG - 0,7 kg/ha Karate Zeon 050 CS - 0,12 l/ha Biała Podlaska Aprobat MZ 69 WG Mospilan 20 SP Karate Zeon 050 CS - 0,15 l/ha Dithane NeoTec 75 WG Karate Zeon 050 SC - 0,15 l/ha Karate Zeon 050 CS - 0,2 l/ha Nando 500 SC - 0,3 l/ha Actara 25 WG - 0,04 kg/ha Revus 250 SC - 0,6 l/ha Revus 250 SC - 0,6 l/ha Altima 500 SC - 0,4 l/ha Dąbrowa Tarnowska Końskowola Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz Pożogi Prusy Słupia Uhnin Węgrzce Puławy Lubaczów Bochnia Busko-Zdrój Kraków Jędrzejów Parczew Kraków Ochrona przeciwko chorobom i szkodnikom odmiany - bardzo wczesne i wczesne Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Ridomil MZ 68 WG Galben M 73 Mospilan 20 SP Patriot 100 EC - 0,1 l/ha Acrobat MZ 69 WG Tanos 50 WG - 0,7 kg/ha Tattoo C 750 SC - 2,0 l/ha Ridomil Gold MZ 68 Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Ridomil Gold MZ 68-2,5 kg/ha Curzate 72,5 WP - 2.0 kg/ha odmiany - średniowczesne, średniopóźne i późne Karate Zeon Tanos 50 WG 050 CS - 0,7 kg/ha - 0,2 l/ha Nando 500 SC - 0,3 l/ha - 0,04 kg/ha Revus 250 SC - 0,6 l/ha Revus 250 SC - 0,6 l/ha Altima 500 SC 0,4 l/ha Curzate 72,5 WP - 2.0 kg/ha Karate Zeon 050 CS - 0,16 l/ha Ridomil MZ 68 WG Infinito 687,5 SC - 1,5 l/ha Infinito 687,5 SC - 1,5 l/ha Unikat T 75 WG Tanos 50 WG - 0,5 kg/ha Calypso 480 SC - 0,1 l/ha Curzate 72,5 WP - 2.0 kg/ha Karate Zeon 050 CS - 0,16 l/ha Tanos 50 WG - 0,5 kg/ha Tanos 50 WG - 0,5 kg/ha Calypso 480 SC - 0,1 l/ha Karate Zeon 050 CS - 0,16 l/ha Curzate 72,5 WP - 2.0 kg/ha Tanos 50 WG - 0,5 kg/ha Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Acrobat MZ 69 WG - 2,0kg/ha Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Ridomil Gold Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Acrobat MZ 69 WG - 2,0kg/ha Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Ridomil Gold Galben M 73 WP Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Ridomil MZ 68 WG Acrobat MZ 69 WG Revus 250 SC - 0,6 l/ha Mildex - 2,0 l/ha Infinito 687,5 SC - 1,6 l/ha Ridomil MZ 68 WG Revus 250 SC - 0,6 l/ha Mildex - 2,0 l/ha

PD Bebelno ZSR Chroberz Cicibór MODR Karniowice ZD Nowy Lubliniec Słupia ZD Uhnin Węgrzce PD Bebelno ZSR Chroberz Cicibór MODR Karniowice ZD Nowy Lubliniec Słupia ZD Uhnin Węgrzce Tabela 7. Bardzo wczesne odmiany ziemniaka. Plon bulw ogólny i handlowy w punktach doświadczalnych (% wzorca). Rok zbioru: 2011 Plon ogólny Punkt doświadczalny Plon handlowy Lp. Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt z ha 198,3 240,9 147,8 216,7 241,3 290,4 166,2 189,3 192,4 233,9 132,6 193,4 233,2 279,9 149,6 176,9 1 Denar 127 128 117 101 110 115 121 119 129 129 117 106 112 115 123 120 2 Flaming 90 100 84 77 78 87 62 74 87 95 78 61 74 82 52 69 3 Justa 94 76 84 101 82 85 75 82 93 77 87 99 83 86 77 82 4 Lord 101 112 121 98 112 116 122 113 102 113 121 98 112 117 121 112 5 Miłek 95 96 92 108 109 92 109 92 96 97 95 113 107 93 112 93 6 Viviana 92 87 102 115 109 105 111 120 93 88 101 123 111 107 114 123 Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 294,9 276,7 449,2 344,1 566,8 543,8 528,7 596,9 274,6 247,7 435 298,3 518,6 508,8 495,4 553,4 1 Denar 121 111 129 112 124 118 124 121 123 111 128 116 132 126 130 127 2 Flaming 114 103 98 101 104 106 83 92 106 94 97 87 96 94 82 86 3 Justa 70 78 83 96 87 85 85 85 72 81 85 101 89 87 82 90 4 Lord 136 120 118 104 130 118 131 126 136 124 119 107 137 119 135 129 5 Miłek 85 84 101 98 93 92 88 84 86 83 102 98 83 92 80 74 6 Viviana 74 104 71 89 62 81 89 92 76 108 70 90 63 82 91 94 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian

Tabela 8 Bardzo wczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca). Lata zbioru: 2009, 2010, 2011 Plon ogólny Plon handlowy Lp. Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt z ha 295,1 185,6 211,4 230,7 276,8 171,2 199 215,7 1 Denar 113 99 117 109,7 117 101 119 112,3 2 Flaming 91 84 82 85,7 85 74 75 78 3 Impala 95 111 103** 96 116 106** 4 Justa 79 88 85 84 78 89 86 84,3 5 Lord 109 102 112 107,7 110 104 112 108,7 6 Miłek 113 102 99 104,7 116 101 101 106 7 Viviana 114 105 109,5** 116 108 112** Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 454,6 405,7 450,1 436,8 425,1 369,2 416,5 403,6 1 Denar 119 114 120 117,7 124 115 124 121 2 Flaming 89 90 100 93 80 82 93 85 3 Impala 112 112 112** 112 112 112** 4 Justa 85 82 84 83,7 84 80 86 83,3 5 Lord 119 109 123 117 124 114 126 121,3 6 Miłek 103 92 91 95,3 103 90 87 93,3 7 Viviana 102 83 92,5** 106 84 95** Liczba doświadczeń: 6 6 8 6 6 8 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian ** - średnia za 2 lata

Tabela 9. Bardzo wczesne odmiany ziemniaka. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca), w zależności od zastosowanej technologii uprawy (Węgrzce) Rok zbioru: 2009, 2010, 2011, Lp. Plon ogólny Węgrzce Plon handlowy Technologia tradycyjna Nawadnianie Technologia tradycyjna Nawadnianie Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt z ha 274,1 203,8 189,3 222,4 303,9 217,6 203,4 241,6 258,9 184,9 176,9 206,9 289,1 200,1 189,8 226,3 1 Denar 102 100 119 107 102 99 114 105 102 101 120 107,7 103 100 114 105,7 2 Flaming 94 95 74 87,7 96 92 75 87,7 90 83 69 80,7 92 81 70 81 3 Impala 95 110 102,5** 98 112 105** 96 113 104,5** 100 115 107,5** 4 Justa 84 84 82 83,3 86 83 78 82,3 81 84 82 82,3 84 83 79 82 5 Lord 102 102 113 105,7 101 104 108 104,3 104 102 112 106 103 104 109 105,3 6 Miłek 127 106 92 108,3 123 104 102 109,7 132 110 93 111,7 125 108 103 112 7 Viviana 104 120 112** 107 123 115** 107 123 115** 110 125 117,5** Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 547,6 467,9 597 537,5 592,7 528,7 578,7 566,7 513,3 446,8 553,4 504,5 557,6 509 536,2 534,3 1 Denar 120 112 121 117,7 123 119 130 124 126 114 127 122,3 130 119 137 128,7 2 Flaming 91 95 92 92,7 90 86 94 90 87 89 86 87,3 86 82 89 85,7 3 Impala 112 109 110,5** 110 108 109** 112 110 111** 112 109 110, **5 4 Justa 81 79 85 81,7 80 74 85 79,7 83 80 90 84,3 81 73 89 81 5 Lord 116 104 126 115,3 119 111 126 118,7 121 105 129 118,3 125 111 130 122 6 Miłek 104 95 84 94,3 104 98 82 94,7 100 95 74 89,7 103 98 71 90,7 7 Viviana 105 92 98,5** 106 83 94,5** 107 94 100,5** 109 84 96,5** 2009-2011 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian ** - średnia za 2 lata

Cicibór ZSR Chroberz ZD Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz PD Pożogi Słupia ZD Uhnin Węgrzce Cicibór ZSR Chroberz ZD Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz PD Pożogi Słupia ZD Uhnin Węgrzce Cicibór ZSR Chroberz ZD Nowy Lubliniec Nowy Wiśnicz PD Pożogi Słupia ZD Uhnin Węgrzce Tabela 10 Wczesne odmiany ziemniaka. Plon bulw (% wzorca) i zawartość skrobi (%) w punktach doświadczalnych Rok zbioru 2011 Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi Punkt doświadczalny Lp. Wzorzec, dt z ha 454 346 569 314 364 578 524 580 442 327 527 259 345 530 501 550 % 1 Aruba 87 91 94 75 86 85 102 81 87 90 94 75 87 83 104 81 13,5 15,7 13,0 13,1 13,6 14,1 15,6 15,0 2 Bellarosa 96 95 101 99 104 98 105 100 94 98 102 74 107 105 106 103 10,4 11,2 11,3 11,8 10,7 9,6 11,3 11,9 3 Cyprian 96 108 108 123 108 117 76 103 94 109 107 134 109 113 96 103 11,5 11,3 10,5 11,5 11,1 11,1 13,4 14,3 4 Eugenia 100 97 92 95 102 83 90 94 9,5 9,5 10,6 8,9 5 Michalina 107 114 96 72 109 107 105 104 108 118 91 59 110 109 106 103 10,1 10,9 9,8 9,0 10,0 9,3 12,2 11,6 6 Oman 96 82 90 106 89 87 90 87 97 79 90 114 88 85 90 85 12,1 14,0 10,8 12,3 14,2 12,3 14,0 14,4 7 Owacja 121 103 107 133 99 108 115 113 122 100 109 152 93 105 114 114 11,8 11,5 11,8 11,1 11,1 9,6 13,2 13,3 8 Vineta 97 106 104 92 105 99 107 112 97 107 106 93 105 101 105 111 11,2 11,6 12,2 10,6 12,2 11,8 12,4 13,3 Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian

- Tabela 11 Wczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%) Lata zbioru: 2009, 2010, 2011 Lp. Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi Wzorzec, dt z ha 479,6 443 466,1 462,9 457 410,1 435,1 434,1 % 1 Altesse 79 90 84,5** 77 88 82,5** 11,4 12,1 11,8** 2 Aruba 90 88 89,0** 88 88 88,0** 14,8 14,2 14,5** 3 Bellarosa 102 100 100 100,7 104 104 99 102,3 11,6 11,2 11,0 11,3 4 Cyprian 124 113 105 114,0 125 111 108 114,7 13,3 12,5 11,8 12,5 5 Eugenia 88 98 96 94,0 86 97 92 91,7 11,3 10,6 9,6 10,5 6 Michalina 106 102 104,0** 108 101 104,5** 10,3 10,4 10,4** 7 Oman 87 91 89,0** 86 91 88,5** 13,9 13,0 13,5** 8 Owacja 118 106 112 112,0 120 104 114 112,7 13,8 12,1 11,7 12,5 9 Altesse 102 103 103 102,7 101 105 103 103,0 12,3 12,2 11,9 12,1 Liczba doświadczeń: 6 7 8 6 7 8 6 7 8 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian ** - średnia za 2 lata

Tabela 12 Wczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) w zależności od zastosowanej technologii uprawy (Węgrzce). Lata zbioru: 2009, 2010, 2011 Lp. Plon ogólny Węgrzce Plon handlowy Technologia tradycyjna Nawadnianie Technologia tradycyjna Nawadnianie 2009-2011 Wzorzec, dt z ha 616 477,5 579,9 557,8 671,1 534,5 565,8 590,5 581,9 460,4 550,2 530,8 626,2 515,8 532,3 558,1 1 Altesse 91 95 93 89 96 92,5 87 93 90 88 92 90,0 2 Aruba 90 81 85,5 87 79 83 89 81 85 86 79 82,5 3 Bellarosa 102 91 100 97,7 102 90 100 97,3 107 92 103 100,7 108 92 105 101,7 4 Cyprian 106 114 103 107,7 109 116 106 110,3 106 114 103 107,7 112 113 106 110,3 5 Eugenia 92 92 92 91 92 91,5 79 93 86 81 93 87,0 6 Michalina 108 104 106 114 96 105 108 103 105,5 117 93 105,0 7 Oman 89 87 88 84 87 85,5 88 85 86,5 83 85 84,0 8 Owacja 107 106 113 108,7 106 103 121 110 111 105 114 110 107 105 122 111,3 9 Vineta 102 110 112 108 101 105 111 105,7 106 110 111 109 103 107 111 107,0 Wzorzec - wszystkie badane odmiany

ZSR Chroberz LODR Końskowola Słupia ZD Uhnin Węgrzce ZSR Chroberz LODR Końskowola Słupia ZD Uhnin Węgrzce ZSR Chroberz LODR Końskowola Słupia ZD Uhnin Węgrzce Tabela 13 Średniowczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%) w punktach doświadczalnych. Rok zbioru: 2011 Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi Punkt doświadczalny L.p. Wzorzec, dt z ha 234,3 533,8 445,8 456,7 569 199,1 496 405,3 422,8 500,9 % 1 Ametyst 134 114 123 127 116 116 109 103 122 96 10,4 13,6 8,6 17,9 15,1 2 Bartek 103 122 100 131 113 108 123 104 135 83 10,2 13,6 11,5 17,5 16,3 3 Benek 82 87 75 86 14,6 14,2 4 Bursztyn 121 73 84 77 78 121 73 86 79 81 12,0 13,9 11,1 17,0 15,6 5 Cekin 118 103 104 117 95 123 104 105 125 105 14,2 11,9 10,0 15,8 14,3 6 Elanda 66 105 55 113 9,3 9,1 7 Finezja 62 100 81 97 84 66 100 84 90 79 12,4 12,2 8,0 17,4 14,2 8 Gawin 112 111 93 105 101 114 111 93 105 95 15,2 15,5 10,9 17,7 18,8 9 Jutrzenka 70 97 104 105 99 74 95 109 95 104 13,6 12,1 10,7 14,3 11,8 10 Legenda 125 80 106 70 84 124 81 105 72 90 14,7 14,3 11,9 17,7 15,4 11 Promyk 99 79 87 72 79 91 76 83 73 85 9,4 12,4 11,6 12,6 14,0 12 Satina 90 110 84 119 115 93 114 97 121 127 12,2 10,3 7,7 14,1 13,5 13 Stasia 103 99 114 99 116 102 90 112 99 117 12,9 11,7 10,1 15,4 14,3 14 Tajfun 136 122 140 106 115 141 124 145 105 123 15,8 13,6 11,3 15,5 17,6 15 Tetyda 82 112 100 100 113 85 116 105 101 116 10,6 11,0 7,1 13,7 12,2 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian

Średniowczesne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2009, 2010, 2011 Lp. Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi % Wzorzec, dt z ha 457,7 447,7 446,5 450,6 427,6 413,9 403,9 415,1 % 1 Ametyst 113 123 118** 102 109 105,5** 13 13,1 13,1** 2 Bartek 119 109 114 114 121 110 111 114 16,2 14 13,8 14,7 3 Benek 79 92 86 85,7 79 93 82 84,7 14,2 13,5 14,4 14,0 4 Bursztyn 86 86* 88 88* 13,9 13,9* 5 Cekin 94 106 107 102,3 94 106 112 104 15,1 13,8 13,2 14,0 6 Elanda 89 108 86 94,3 84 101 85 90 12 10,1 9,2 10,4 7 Finezja 124 93 85 100,7 130 95 84 103 17 13,7 12,8 14,5 8 Gawin 95 105 100** 94 104 99** 15,1 15,6 15,4** 9 Jutrzenka 101 95 98** 104 96 100** 13,2 12,5 12,9** 10 Legenda 94 94* 95 95* 14,8 14,8* 11 Promyk 83 83* 82 82* 12,0 12,0* 12 Roxana 96 87 91,5** 98 86 92** 12,5 10,3 11,4** 13 Satina 104 124 103 110,3 105 130 110 115 13,1 12,4 11,6 12,4 14 Stasia 113 106 109,5** 116 104 110** 13,1 12,9 13,0** 15 Tajfun 132 110 124 122 138 110 128 125,3 16,4 15,7 14,8 15,6 16 Tetyda 102 102* 105 105* 10,9 10,9* Liczba doświadczeń 7 7 5 7 7 5 7 7 5 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian * - średnia za 1 rok ** - średnia za 2 lata

ZSR Chroberz PD Pożogi ZD Prusy Słupia ZD Uhnin Węgrzce ZSR Chroberz PD Pożogi ZD Prusy Słupia ZD Uhnin Węgrzce ZSR Chroberz PD Pożogi ZD Prusy Słupia ZD Uhnin Węgrzce Tabela 15 Odmiany średniopóźne i późne ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%) w punktach doświadczalnych. Rok zbioru 2011 Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi Punkt doświadczalny Lp. Wzorzec, dt z ha 233,7 260,7 416,3 414,4 473,2 615,2 194,3 228,0 394,6 367,5 447,0 536,9 % 1 Gustaw 127 98 88 110 88 88 130 102 87 113 89 96 15,1 11,8 14,7 11,3 17,2 16,7 2 Jelly 69 69 84 85 88 89 69 73 87 89 93 97 11,0 11,0 12,2 9,8 14,0 13,3 3 Medea 64 80 92 88 91 90 63 82 92 87 87 89 11,5 9,6 12,7 10,7 14,7 13,6 4 Niagara 93 113 92 94 13,0 11,9 5 Soplica 109 87 81 98 138 101 113 89 84 97 134 99 9,7 9,3 12,1 7,9 15,7 13,1 6 Syrena 88 104 87 100 89 93 88 110 85 104 89 101 12,1 11,2 13,3 10,2 15,4 12,4 7 Zenia 129 88 107 111 121 105 131 88 107 111 123 98 10,0 7,8 12,0 7,0 14,7 12,2 8 Zeus 139 195 129 132 90 100 133 180 124 122 93 99 15,1 15,4 17,0 12,7 17,3 16,8 9 Zagłoba 70 115 145 121 78 117 150 129 9,5 8,7 11,7 8,6 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian

Tabela 16 Średniopóźne i późne odmiany ziemniaka. Plon ogólny i handlowy bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Lata zbioru: 2009, 2010, 2011 Lp. Plon ogólny Plon handlowy Zawartość skrobi Wzorzec, dt z ha 534 407,6 400,0 447,2 505 391,4 358,8 418,4 % 1 Gustaw 101 101,0* 104 104,0* 14,5 14,5* 2 Jelly 96 93 82 90,3 98 94 86 92,7 14,1 13,7 11,9 13,2 3 Medea 93 95 85 91,0 95 92 84 90,3 14,1 12,9 12,1 13,0 4 Niagara 99 107 103,0** 95 96 95,5** 14,2 12,5 13,4** 5 Soplica 117 112 104 111,0 119 114 104 112,3 15,1 13,6 11,3 13,3 6 Syrena 104 95 95 98,0 106 95 97 99,3 14,8 14,3 12,4 13,8 7 Zenia 91 112 101,5** 89 111 100,0** 12,6 10,6 11,6** 8 Zeus 110 121 132 121,0 106 121 126 117,7 16,2 14,4 15,7 15,4 9 Zagłoba 96 94 115 101,7 95 94 121 103,3 11,4 11,4 10,0 10,9 Liczba doświadczeń: 6 3 6 6 3 6 6 3 6 Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian * - średnia za 1 rok ** - średnia za 2 lata

Tabela 17 Charakterystyka użytkowa jadalnych odmian ziemniaka wg COBORU Lp. Kształt Głębokość Typ Przydatność bulw oczek Barwa Barwa Smak konsump- do przetwórstwa skórki miąższu (skala 9 ) (skala 9 ) cyjny frytki chipsy Odmiany bardzo wczesne 1 Denar oow 7 ż jż 7 AB 2 Flaming ow 7,5 cz jż 7 B 3 Impala ow 7,5 ż jż 7 AB 4 Justa oow 7 ż ż 7 B-BC + 5 Lord oow 7 ż jż 7 AB 6 Miłek oow 6,5 ż jż 6,5 BC 7 Viviana oow 7 ż jż 7 AB Odmiany wczesne 1 Altesse ow 7,5 jbż ż 7 AB 2 Aruba ow 7,5 ż kr 6,5 B 3 Bellarosa oow 7 cz ż 7 B 4 Cyprian oow 7 ż jż 7 B 5 Eugenia ow 7 ż jż 7 B 6 Michalina oow 6,5 ż jż 6,5 B 7 Oman ow 7,5 ż jz 7,5 B 8 Owacja oow 7 ż jż 7 B-BC 9 Vineta oow 7 ż ż 7 AB Odmiany średniowczesne 1 Ametyst oow 7 jbż kr 6 BC 2 Bartek ow 7 ż jż 7 B 3 Benek oow 7,5 ż ż 7 BC 4 Bursztyn ow 7,5 jbż b 6,5 BC-C 5 Cekin oow 7 ż jż 7 BC-C 6 Elanda ow 7 ż jż 6,5 AB 7 Finezja oow 7 ż jż 6,5 BC + 8 Gawin oow 6,5 ż jż 6,5 B-BC + 9 Jutrzenka oow 7 jbż jż 7 BC 10 Legenda oow 7,5 jbż jż 6,5 BC-C + 11 Promyk oow 7 ż ż 7 B-BC 12 Roxana ow 7,5 ż ż 6,5 B 13 Satina oow 7,5 ż ż 7,5 B 14 Stasia oow 7 ż ż 6,5 B 15 Tajfun ow 7 ż ż 7 B-BC 16 Tetyda oow 7,5 ż jż 7,5 B-BC Odmiany średniopóźne i późne 1 Gustaw oow 6,5 ż kr 6 BC 2 Jelly ow 7,5 ż ż 7,5 B 3 Medea ow 7,5 ż jż 7 B 4 Niagara oow 7 ż jż 6,5 B 5 Soplica oow 7 ż jż 6,5 BC 6 Syrena ow 7 ż ż 7 B 8 Zagłoba oow 6,5 ż ż 7 B 8 Zenia oow 7,5 ż ż 6,5 AB-B 9 Zeus oow 7 ż ż 6,5 BC Typ konsumpcyjny: AB - sałatkowy, B - ogólnoużytkowy, BC - lekko mączysty, C - mączysty Kształt bulw: o - okrągły, oow - okrągłoowalny, ow - owalny, pow - podłużnoowalny Głębokość oczek (skala 9 ): -1 - bardzo głębokie, 9 - bardzo płytkie Smak (skala 9 ): 1 - zły, 9 - wybitnie dobry Barwa skórki: ż - żółta, róż. - różowa, jbż - jasnobeżowa, cz. czerwona Barwa miąższu: b - biały, kr - kremowy, jż - jasnożółty, ż - żółty

Tabela 18 Ziemniak jadalny - odporność na podstawowe choroby wg. COBORU Lp. Wirusy Y Liściozwój M (skala 9 ) Zaraza ziemniaka - liście Czarna nóżka Parch zwykły Odmiany bardzo wczesne 1 Denar 7 7 4-5 3 5 7,7 2 Flaming 9 7 * 2 * 8,1 3 Impala 4 6 2 2 6 7,9 4 Justa 5-6 5-6 * 3 * 7,7 5 Lord 7 7 4 3 6 7,7 6 Miłek 7 5-6 * 2 * 8,3 7 Viviana 5-6 5-6 * 2 * 7,5 8 Denar 7 7 4-5 3 5 7,7 Odmiany wczesne 1 Altesse 3-4 3-4 * 3 * 7,3 2 Aruba 8 5-6 * 4 * 8,1 3 Bellarosa 5-6 8 * 2 * 8,1 4 Cyprian 5-6 5-6 * 5 * 7,6 5 Eugenia 9 5-6 8 3 * 7,9 6 Michalina 7 3-4 * 3 * 7,6 7 Oman 5-6 5-6 * 3 * 7,9 8 Owacja 9 7 * 4 * 8,0 9 Vineta 7 8 4 2 6 8,1 Odmiany średniowczesne 1 Ametyst 9 5-6 * 6 * 7,8 2 Bartek 8 8 3 5 7,5 7,5 3 Benek 8 7 * 4 * 7,7 4 Bursztyn 9 3-4 * 5 * 7,9 5 Cekin 5 5-6 3 4 7 7,8 6 Elanda 5-6 5-6 * 3 * 7,9 7 Finezja 9 7 * 4,5 * 7,8 8 Gawin 7 7 * 3 * 7,8 9 Jutrzenka 8 5-6 * 2 * 7,9 10 Legenda 9 4-6 * 5 * 7,8 11 Promyk 8 5-6 * 3 * 8,1 12 Roxana 7 5-6 * 4 * 8,0 13 Satina 5 7 4 3 6 8,2 14 Stasia 8 7 * 4 * 8,3 15 Tajfun 7 7 2-3 5 7 7,9 16 Tetyda 8 5-6 * 5 * 8,3 Odmiany średniopóźne i późne 1 Gustaw 9 7 * 5 * 8,1 2 Jelly 5 5 * 5 * 7,9 3 Medea 7 5-6 * 6,5 * 7,3 4 Niagara 8 5-6 * 5 * 8,0 5 Soplica 9 7 * 6 * 7,6 6 Syrena 8 5 3 5 5,5 7,6 7 Zagłoba 5-6 5-6 * 5 * 7,5 8 Zenia 9 3-4 * 4 * 7,7 9 Zeus 7 5 3 6 6 6,9 Odporność na choroby w skali 9 : 9 bardzo odporna (skrajnie odporna); 1 bardzo podatna * brak danych

Tabela 19. Ziemniak - odmiany skrobiowe, zawartość i plon skrobi (Uhnin). Rok zbioru 2009, 2010, 2011 Lp. Plon skrobi dt/ha Zawartość skrobi (%) odmiany wczesne 1 Cedron 58,4 58,4 18,9 18,9 odmiany średniowczesne 1 Adam 39,8 63,0 51,9 51,6 21,5 17,5 19,0 19,3 2 Glada 51,4 63,5 78,0 64,3 21,4 18,2 20,5 20,0 3 Jubilat 92,2 92,2 20,5 20,5 4 Kuba 37,4 37,4 21,3 21,3 5 Pasat 79,7 78,5 106,9 88,4 22,5 18,9 21,4 20,9 6 Rumpel 54 54,0 22,5 22,5 7 Zuzanna 59,2 76,8 99,1 78,4 22,2 19 21,2 20,8 odmiany średniopóźne i późne 1 Bosman 71,7 85,0 78,4 22,4 19,4 20,9 2 Hinga 78,2 92,9 85,6 21,4 24,9 23,2 3 Inwestor 71,6 71,2 98,8 80,5 25 21,5 23,1 23,2 4 Jasia 87,2 83,4 116,1 95,6 22,5 20 22,8 21,8 5 Kuras 72,8 84,9 134,0 97,2 22,6 18,5 23,0 21,4 6 Pasja 68,5 68,5 22,9 22,9 7 Pokusa 60,7 94,8 96,3 83,9 20,9 19,2 19,6 19,9 8 Rudawa 71,5 73,9 72,7 23,4 21,5 24,4 23,1 9 Sekwana 78,8 78,8 20,1 20,1 10 Skawa 75 82,8 104,4 87,4 25,2 21,5 27,1 24,6 11 Sonda 67,8 61,9 102,7 77,5 23,1 18,8 22,8 21,6 12 Ślęza 64,1 77,9 101,1 81,0 26,5 21,1 25,4 24,3 Liczba doświadczeń 1 1 1 1 1 1

Lp. Tabela 20. Tabela 2. Ziemniak skrobiowy - odporność na podstawowe choroby wg COBORU Odporność na choroby w skali 9 9 - bardzo odporna (skrajnie odporna) 1 - bardzo podatna * - brak danych Wirusy Y Liściozwój M odmiany wczesne (skala 9 ) Zaraza ziemniaka liście Czarna nóżka 1 Cedron 6-7 6-7 3 3 5 6 odmiany średniowczesne Parch zwykły 1 Adam 3-4 5-6 * 3 * 7,9 2 Glada 7,0 5-6 3 5 7 8,0 3 Jubilat 9 6-7 5 5 6 7,9 4 Kuba 7 6-7 4 5 7 8,2 5 Pasat 9 5 4 5 6,5 7,7 6 Rumpel 9 6-7 3-4 5 6 8,2 7 Zuzanna 9 5-6 * 3 * 8,4 odmiany średniopóźne i późne 1 Bosman 7 7 * 7 * 8,0 2 Hinga 9 5-6 2 7 5 8,1 3 Inwestor 7 5-6 * 7 * 8,3 4 Jasia 9 7 4 7 4 8,0 5 Kuras 9 3-4 * 8 * 7,8 6 Pasja 8 7 2 5 5 8,2 7 Pokusa 7 5-6 * 4 * 7,5 8 Rudawa 9 6-7 3-4 6 5,5 8,3 9 Sekwana 8 7 * 7 * 7,8 10 Skawa 9 7 3 6 4 8,5 11 Sonda 9 4 2 7 5,5 7,5 12 Ślęza 9 5 4 8 5,5 8,3

Wyniki badań W grupie odmian bardzo wczesnych praktycznie wszystkie zarejestrowane odmiany ziemniaka były w typie konsumpcyjnym B i AB. Odznaczały się przy tym bardzo wczesną tuberyzacją, wysoką plennością (już po 60 dniach od daty sadzenia) oraz dobrymi walorami konsumpcyjnymi (smak 6,5-7, w skali 9 ) (tab. 17). W 2011 roku, w pierwszym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów), największy plon zgromadziły: odmiana Lord - w Cicibór, ZD Nowy Lubliniec, Słupia. W ZD Uhnin istotnie najwyżej plonowały równorzędnie 2 odmiany: Lord i Denar. W ZSR Chroberz i PD Bobelno najplenniejszą okazała się odmiana Denar, a w Węgrzce i MODR Karniowice - Viviana (tab. 7). W trzyletnim cyklu badań, w pierwszym terminie zbioru, najwyżej plonowały odmiany: Denar i Viviana, a tylko nieznacznie niżej - Lord i Miłek. W zbiorze bulw po dojrzeniu w 2011 roku najwyżej plonowały Lord i Denar (tab. 7). Jednocześnie odmiany te okazały się najplenniejsze w całym, trzyletnim cyklu badań (tab. 8). Zastosowanie trzykrotnego nawadniania, w warunkach Węgrzc w 2011 roku, przyczyniło się do wzrostu plonu ogólnego odmian bardzo wczesnych, w pierwszym terminie zbioru o 7,4%, zaś w zbiorze po dojrzeniu - do spadku plonu o 3,1%..Przyczyną tego spadku było gnicie bulw w trakcie wegetacji. W trzyletnim cyklu badań wzrost plonu na skutek nawadniania wynosił: 8,6% - w pierwszym terminie zbioru i 5,4% - w zbiorze po dojrzeniu, w porównaniu z technologią tradycyjną, bez nawadniania (tab. 9). W grupie odmian wczesnych, w Krajowym Rejestrze, znajduje się 30 odmian. Odmiany te - charakteryzują się dobrymi właściwościami smakowymi (smak 6,5-7,5, w skali 9 ) oraz wysokim potencjałem plonotwórczym. Przeciętne plony bulw, tych odmian w 2011 roku w pełnej dojrzałości (ok. 110 dni wegetacji), wynosiły ok. 466 dt/ha. W większości punktów doświadczalnych najwyższe plony uzyskały odmiany: Owacja, Cyprian i Michalina (tab. 10 i 11). Odmiany Cyprian i Owacja potwierdziły swój wysoki potencjał plonotwórczy, w trzyletnim cyklu badań, uzyskując najwyższy plon ogólny i handlowy bulw (tab. 11). Zastosowanie trzykrotnego nawadniania w 2011 roku, w warunkach Węgrzc, w tej grupie wczesności odmian, przyczyniło się do spadku plonu ogólnego o 14,1 dt/ha (2,4%), w stosunku do technologii tradycyjnej (tab. 12). (Silne gnicie niektórych odmian w trakcie wegetacji). Grupa odmian średniowczesnych jest najliczniej reprezentowana w Krajowym Rejestrze i liczy 58 odmian, w tym 11 skrobiowych. W większości są to odmiany jadalne, o ugruntowanej pozycji na rynku konsumpcyjnym (tab. 13 i 17). Najplenniejszymi odmianami jadalnymi w 2011 roku okazały się: Tajfun (w 3 miejscowościach), Ametyst (2 miejscowościach) i Bartek (w jednej miejscowości) (tab. 13). W trzyletnim cyklu badań najwyższym plonem ogólnym charakteryzowały się: Tajfun (122% wzorca), Bartek (114% wzorca) i Satina (110% wzorca). Odmiany te cechowały się również najwyższym plonem handlowym (tab. 14). Wysokoplenną odmianą, która weszła do badań dopiero w 2010 roku jest odmiana Ametyst (118% wzorca), jednak jest to odmiana o średnim smaku. Z odmian skrobiowych, tej grupy wczesności, godnymi polecenia są również odmiany: Pasat i Jubilat (tab. 19). W grupie odmian średniopóźnych i późnych znajdują się odmiany konsumpcyjne i skrobiowe (tab. 15-19). Z odmian jadalnych najwyższy plon bulw, w warunkach Słupi, ZD Prusy, Pożogach oraz w Chrobrzy, uzyskały odmiany: Zeus, Zenia i Zagłoba. W warunkach Uhnina najwyżej plonowały: Soplica i Zenia, zaś w warunkach Węgrzc odmiany: Zagłoba i Niagara (tab. 15). Najplenniejszymi odmianami jadalnymi, zarówno w plonie ogólnym, jak i handlowym w trzyletnim cyklu badań, okazały się: Zeus i Soplica (tab. 16). Odmiany te cechowały się jednocześnie wysoką wiernością plonowania. Najwyższy plon ogólny i handlowy bulw, we wszystkich grupach wczesności w 2011 roku, uzyskano w warunkach glebowo-klimatycznych Węgrzc. W tabeli 19 przedstawiono odmiany skrobiowe według grup wczesności, zawartości skrobi oraz plonu tego składnika z hektara. W 2011 roku - w warunkach Uhnina, na glebie lekkiej. W grupie odmian średnio wczesnych, najwyższy plon skrobi w 2011 roku uzyskała odmiana Jubilat, zaś w trzyletnim cyklu badań - odmiany: Pasat i Zuzanna. Najwyższy plon skrobi z hektara, w grupie odmian średnio późnych i późnych, w 2011 oraz w trzyletnim cyklu badań wydały odmiany: Kuras, Jasia i Skawa (tab. 19). Należy przypuszczać, iż w najbliższych latach dużą popularnością będą cieszyć się odmiany skrobiowe z grup wczesnych i średniowczesnych. Podyktowane jest to polityką przetwórni ziemniaka, które chcą uniknąć strat w okresie późno-jesiennym i dążą do wcześniejszego rozpoczęcia przerobu surowca. W tabeli 20 zamieszczono odporność odmian skrobiowych na główne choroby wirusowe, grzybowe i bakteryjne, zaś w tabelach 17 i 18 - charakterystykę morfologiczną, właściwości konsumpcyjne oraz odporność na choroby, jadalnych odmian ziemniaka. Charakterystykę użytkową tych odmian przygotowano na podstawie wyników doświadczeń odmianowych, przeprowadzonych przez COBORU. W niniejszej publikacji skoncentrowano się na przedstawieniu wartości użytkowej odmian, w ujęciu tabelarycznym, tak, aby potencjalny użytkownik odmian mógł samodzielnie wyciągnąć stosowne wnioski. Rolnik decydując się na uprawę konkretnej odmiany, oprócz wysokiego plonu bulw, czy plonu skrobi z hektara, powinien brać pod uwagę odporność odmian na choroby (tab. 18 i 20). Wiąże się to z częstotliwością wymiany materiału sadzeniakowego, oraz nakładami finansowymi ponoszonymi w celu ochrony plantacji przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi.

Wnioski: 1. Uzyskane w warunkach południowo-wschodniej części Polski wysokie, rzeczywiste plony ziemniaka świadczą, o dużych możliwościach potencjalnego plonowania zarejestrowanych odmian ziemniaka, efektywnie wykorzystujących postęp biologiczny w rolnictwie. 2. Wysoki efekt plonotwórczy można uzyskać wybierając do uprawy odmiany o wysokiej wartości gospodarczej, także dzięki systematycznej wymianie sadzeniaków i poprawnej agrotechnice. 2. Trzyletnie wyniki badań pozwolą rolnikom na trafny wybór najwartościowszych odmian do uprawy, dostosowanych do lokalnych warunków gospodarowania, w tej części kraju. 3. Wyniki badań odmianowych ziemniaka, uzyskane w Stacjach Doświadczalnych Oceny Odmian w Ciciborze, Słupi, Węgrzcach, Uhninie oraz innych punktach doświadczalnych, zlokalizowanych na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego i świętokrzyskiego, ze względu na zróżnicowane warunki glebowe i meteorologiczne, nie są reprezentatywne dla całego regionu południowo-wschodniej Polski, ale są miarodajne przy tworzeniu tzw. Listy zalecanych do uprawy odmian na obszarze tych województw. Charakterystyka odmian ziemniaka znajdujących się na LZO w woj. małopolskim Charakterystyka opracowana przez COBORU w oparciu o wieloletnie wyniki doświadczeń przeprowadzonych na terenie całego kraju. Odmiany bardzo wczesne DENAR (rok wpisania do KR 1999 ; rok włączenia do LZO 2008) bardzo wczesna, jadalna, w typie konsumpcyjnym sałatkowym do ogólnoużytkowego o dobrym smaku. Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, okrągłoowalnymi, kształtnymi, o płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. bardzo plenna, o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Przydatna do uprawy na wczesny zbiór. odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy, podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Zalecana do uprawy w całym kraju. LORD (rok wpisania do KR 1999 ; rok włączenia do LZO 2008) bardzo wczesna, jadalna, w typie konsumpcyjnym sałatkowym do ogólnoużytkowego o dobrym smaku. Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, okrągłoowalnymi, kształtnymi, o płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. bardzo plenna, o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Przydatna do uprawy na wczesny zbiór. odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy, podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Zalecana do uprawy w całym kraju. MILEK (rok wpisania do KR 2006 ; rok włączenia do LZO 2009) bardzo wczesna, jadalna, w typie konsumpcyjnym sałatkowym do ogólnoużytkowego o dobrym smaku. Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, okrągłoowalnymi, kształtnymi, o płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. bardzo plenna, o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Przydatna do uprawy na wczesny zbiór. odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy, podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Zalecana do uprawy w całym kraju. VIVIANA (rok wpisania do KR 2010 ; rok włączenia do LZO 2011) bardzo wczesna, jadalna, w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym, o dobrym smaku. Charakteryzuje się bulwami dużymi, owalnymi, o regularnym kształcie, płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. Miąższ zarówno surowy, jak i po ugotowaniu nie ciemnieje. Daje duże plony zarówno w najwcześniejszym terminie zbioru (40 dni po wschodach), jak i po zakończeniu wegetacji, Przydatna do uprawy na wczesny zbiór. o dużym udziale plonu handlowego w plonie ogólnym. Odporna na mątwika ziemniaczanego, podatna na wirusa Y, średnio odporna na wirusa liściozwoju, bardzo podatna na porażenie zarazą ziemniaka. W rejonach dużego zagrożenia wirusami wymaga częstej wymiany sadzeniaków.