PROJEKT OPRACOWAŁY: Iwona Krychowiak Aleksandra Chajda Maria Chmiel, Jeśli kultury nie ma w sercach ludzi, to nigdzie indziej nie ma jej na pewno George Duhamel PROJEKT EDUKACYJNY DLA UCZNIÓW KLAS I III Szkoła Podstawowa nr 3 Szamotuły 2002
2 Edukację kulturalną najmłodszych uczniów należy rozpoczynać od wyposażenia ich w podstawy właściwego zachowania się w różnych miejscach: w szkole, w kinie, w muzeum,... Uczniowie najlepiej uczą się poprzez działanie i rozwiązywanie problemów. Zabawa, odgrywanie scenek dramowych są najlepszymi technikami służącymi wyrażaniu emocji i uczeniu się. Chcąc wyposażyć naszych uczniów w cechy i umiejętności poprawnego reagowania w różnych sytuacjach oraz nawiązywanie właściwych stosunków międzyludzkich zorganizowałyśmy Potyczki kulturalne. Iwona Krychowiak Aleksandra Chajda Maria Chmiel
3 Temat: POTYCZKI KULTURALNE Cel główny: Umiejętność właściwego zachowania się w różnych sytuacjach. Cele szczegółowe: Uczeń: rozwiązuje problemy w różnych sytuacjach; poznaje różne możliwości zachowania się; dzieli się swoimi uczuciami; uczy się współdziałania; dokonuje właściwych wyborów; Założenia projektu: 1. Typ projektu badawczy. 2. Obszar tematyczny edukacja kulturalna. 3. Uczestnicy: uczniowie klas I III, wychowawcy. 4. Czas realizacji projektu 2 tygodnie. 5. Termin realizacji: 5 7 listopada 2002 roku. 6. Miejsce prezentacji świetlica w Szkole Podstawowej nr 3 w Szamotułach. 7. Nagrody: dyplomy dla klas za udział w turnieju cukierki punkty Sposoby realizacji projektu: otrzymanie zaproszeń i warunków uczestnictwa w potyczkach przydział zadań do realizacji: ułożenie dwóch haseł o kulturze nauczenie się słów piosenki Kulturalne dziecko Mam dwie nogi, zwinne ręce, Oczy, uszy, uśmiech, serce, Mądrą głowę, która wie, Jak zachować zawsze się! W szkole, w domu, w kinie, sklepie Mówią o mnie jak najlepiej. Chociaż ze mnie dziecko małe, Ale dobrze wychowane! odbycie pogadanek na temat zachowania się w szkole prezentacja zadań:
4 uczniowie biorą udział w dramach rozwiązują problemy dotyczące zachowania w szkole prezentują hasła o kulturze uczą się melodii i interpretują ruchem piosenkę organizacja potyczek wszystkie dzieci biorą udział w potyczkach każde dziecko otrzymuje bilet (znaczek figura geometryczna) uprawniający do wzięcia udziału w konkurencjach przygotowanie stanowisk dla drużyn klasowych zawieszenie plakatów z hasłami o kulturze Formy współpracy Koordynacja poprzez wychowawców klas. Zadania zostały zaplanowane z uwzględnieniem zasobów i możliwości szkoły.
5 PROJEKT EDUKACYJNY POTYCZKI KULTURALNE DLA KLAS I III Scenariusz Powitanie Przedstawienie zasad zabawy. Konkurencje 1. Wejście do szkoły Kiedy wchodzicie do szkoły spotykacie często panią woźną. Gdy przechodzicie obok niej, co należałoby powiedzieć? Stańcie na odpowiednim arkuszu. (Pani woźna zamiata korytarz. Obok leżą 3 płachty szarego papieru z naklejonymi napisami Dzień dobry, Cześć, Nic nie powiem.) 2. Powitanie kolegów z klasy Zanim zabrzmi dzwonek na lekcję, spotykacie swojego kolegę z klasy. Co wtedy należy zrobić? Które zachowanie jest właściwe pierwsze, drugie czy trzecie? Podnieście tabliczkę z odpowiednim numerem. (Dzieci siadają przy swoich stolikach. Scenka. Prowadzące przedstawiają sposoby powitania: 1 podają sobie ręce, 2 nic nie mówią, 3 szarpią się.) 3. Przygotowanie się do lekcji (Dzieci z tornistrami siadają przy stolikach.) Jest już po dzwonku. Przywitaliście się z panią. Rozpakujcie swoje tornistry, przygotujcie się do lekcji. (Oceniamy porządek na ławce, zawieszony tornister na haczyku, postawę.) 4. Sprawdzenie zadania domowego Pani zadała wam pracę domową. Zauważyłeś, że twój kolega jej nie odrobił. Co robisz? Które zachowanie jest właściwe pierwsze, drugie czy trzecie? (Dzieci siedzą przy stolikach. Scenka. Prowadzące pokazują różne zachowania: 1- informują o tym panią, 2 mówią koledze, by sam o tym powiedział pani, 3 - skarżą.)
6 PIOSENKA (Poznanie melodii. Pokaz rytmiczny.) 5. Zgłaszanie się do odpowiedzi Pani zadaje wam pytanie. Chcecie na nie odpowiedzieć. W jaki sposób to należy zrobić? Podnieście tabliczkę z odpowiednim numerem. (Scenka. Aktorzy odgrywają swoje role: 1 ładnie zgłaszają się, 2 wstają z ławek, 3 krzyczą. Dzieci wybierają poprawne zachowanie.) 6. Układanie rozsypanki wyrazowej (Dzieci przy stolikach układają rozsypanki z wyrazami proszę, dziękuję, przepraszam.) 7. Przyniesienie kredy W klasie zabrakło kredy. Pani prosi was o jej przyniesienie. Jak należy to zrobić? (Scenka z panią woźną, która za każdym razem zachowuje się inaczej.) 8. Zachowanie podczas przerwy Jest przerwa. Wychodzicie na korytarz. Które zachowanie jest właściwe? (Scenka. Pokaz zachowań dzieci: 1 biegają i krzyczą, 2 popychają się, biją, 3 spacerują, rozmawiają.) 9. Płacząca koleżanka Czasami zdarza się, że wasza koleżanka płacze. Co wtedy należałoby zrobić? (Scenka. Prowadzący płacze. Za każdym razem z innych przyczyn ból brzucha, nie ma ołówka, nikt nie chce się z nim bawić, zgubił worek. Zadaniem dzieci jest zareagowanie na płacz koleżanki spytanie o powód płaczu, pomoc, pocieszenie.) PIOSENKA 10. Jedzenie śniadania Jest przerwa na śniadanie. Możecie zjeść swoje kanapki. Który sposób jedzenia jest poprawny? Po obejrzeniu scenek, podnieś tabliczkę z odpowiednim numerkiem. (Scenka. Aktorzy pokazują sposoby jedzenia: 1 ładnie je, 2 siorbie i mlaska, 3 chodzi po klasie, mówi z pełnymi ustami.) 11. Dzielenie się z drugim śniadaniem
7 Mama zrobiła wam pyszne kanapki. Wasz kolega zapomniał je wziąć z domu. Jak powinieneś się zachować? Które zachowanie jest właściwe, podnieś tabliczkę z odpowiednim numerem. (Dzieci wybierają właściwe zachowanie. Prowadzący czyta: 1 nic nie robisz, to jego kłopot, 2 dzielisz się z nim, 3 mówisz, że jest zapominalski.) 12. Przypadkowe zabranie ołówka Czasami zdarza się wam przez przypadek zabrać ołówek kolegi. Jak należałoby się wtedy zachować? (Scenka. Aktor demonstruje różne sposoby zachowania: 1 nie oddaje ołówka, 2 podrzuca go ukradkiem koledze, 3 oddaje i przeprasza.) 13. Lekcja wychowania fizycznego Na lekcji zachowania fizycznego są zawody. Twój kolega przewrócił się i dlatego wasz zespół przegrał wyścig. Jak postąpisz wobec kolegi? Wybierz odpowiedni numerek. (Prowadzący odczytuje, a dzieci wybierają właściwe zachowani:1 jesteś zły na kolegę, nie odzywasz się do niego, 2 obarczasz go winą za przegraną, krzyczysz na niego, 3 pocieszasz go, mówisz, że nic się nie stało.) 14. Lekcja rytmiki Jest lekcja rytmiki. Uczymy się dzisiaj piosenki. Zaśpiewajcie ją z pokazywaniem. Uwagi: - Jako przerywnik w zabawie uczniowie prezentują swoje hasła o kulturalnym zachowaniu się. - Przyznanie punktów (cukierków) za estetyczne wykonanie haseł. - W trakcie przeliczania punktów (cukierków) i wypisywaniu dyplomów, dzieci mówią jak jeszcze należy zachować się w szkole.
8 Ewaluacja Potyczek kulturalnych Najczęściej dziecko jest przekonane o tym, że jego zachowanie w różnych sytuacjach jest właściwe. Potyczki były zaproszeniem do refleksji nad swoim zachowaniem, okazją wejrzenia w głąb siebie. W trakcie potyczek dzieci mogły przekonać się o tym, czy ich decyzje dotyczące różnych zachowań były właściwe. Po turnieju oceniały samych siebie wrzucając bileciki (znaczki) do koszy z napisami: Potrafię zachować się kulturalnie. Muszę popracować nad właściwym zachowaniem. Zapominam o właściwym zachowaniu się w szkole. W klasach I w Potyczkach kulturalnych wzięło udział 98 uczniów: - 65 z nich, tj. 66,3% twierdzi, że muszą popracować nad właściwym zachowaniem, - 13 dzieci, tj. 13,2%, mówi o sobie, że zapomnieli o właściwym zachowaniu się w szkole, - 20 dzieci, tj. 20,4%, uważa, że potrafi zachować się kulturalnie w szkole. W klasach II wzięło udział 82 dzieci: - 58 uczniów, tj. 70,7% twierdzi, że muszą jeszcze popracować nad swoim zachowaniem, - 11, tj. 13,4%, uważa, że zapomnieli o właściwym zachowaniu, - 13, tj. 15,8%, jest przekonanych, że potrafi zachować się kulturalnie w szkole. W klasach III w potyczkach wzięło udział 107 uczniów: - 67, tj. 62,6% uważa, że musi jeszcze popracować nad swoim zachowaniem, - 15, tj. 14,0% przyznaje się, że zapominają o właściwym zachowaniu, - 25, tj. 23,3 % jest przekonanych, że potrafi się zachować kulturalnie.
9 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% I II III Potrafię zachować się kulturalnie Muszę popracować nad zachowaniem Zapominam o właściwym zachowaniu się Wnioski Uczniowie nie zawsze potrafią rozwiązywać problemy dotyczące zachowania w szkole. Organizowanie turniejów metodami aktywizującymi (dramy, rozwiązywanie problemów,...) są najlepszymi technikami służącymi wywołaniu uczuć i emocji, są bliskie dzieciom. Należy częściej organizować podobne turnieje, by dać uczniom okazję do zweryfikowania swoich zachowań. Zdjęcia z prezentacji projektu
10