Zwei Länder, zwei Städte, eine Doppelstadt Cross Border Governance in Frankfurt (Oder) & Słubice Dwa kraje, dwa miasta, jedno Dwumiasto- Transgraniczna współpraca w Słubicach i we Frankfurcie nad Odrą: Działać tak jak w jednym wspólnym mieście Impulsreferat zum Workshop Grenzübergreifende Verflechtungen im Rahmen der MORO-Konferenz am 14./15.10.2014 Sören Bollmann & Dr. Joanna Pyrgiel. Frankfurt-Słubicer Kooperationszentrum dr Joanna Pyrgiel & Sören Bollmann, Słubicko-Frankfurckie Centrum Kooperacji
Wo liegt die Doppelstadt? Gdzie jesteśmy zlokalizowani? Szczecin Hamburg Bremen Rostock Stettin Oder Kostrzyn Gorzów Warta Gorzów Wlkp. Poland Hanover Amsterdam Hamburg Rotterdam E 30 Potsdam Berlin Frankfurt (Oder) Oder-Spree-Canal Slubice E 30 Warsaw Moscow Munich Eisenhüttenstadt Germany E 36 Cottbus Guben Gubin Forst Nysa Zielona Góra Odra Glogów Wroclaw Dresden Prague E 40 E 65 Polkowice 100 km Neiße Kryzwa Legnica Wroclaw Katowice Trans-European road Major road Main railway-line Main waterway Special Economic Zone International Airport Regional Airport Border crossing Planned border crossing Border crossing on waterway
Europäische und Universitäts-Doppelstadt Dwumiasto europejskie i uniwersyteckie unmittelbare Nachbarn auf beiden Seiten der Oder bezpośredni sąsiedzi po obu brzegach Odry zusammen etwa 80.000 Einwohner razem ok. 80.000 mieszkańców gemeinsame Universität Viadrina & Collegium Polonicum mit zusammen ca. 8.000 Studenten aus etwa 80 Ländern połączone uniwersytety Viadrina & Collegium Polonicum, razem ok. 8.000 studentów z ok. 80 krajów
Zu These 1 und 2: Do tezy 1 i 2: (1) Die grenzüberschreitenden Verflechtungen sind dynamisch und orientieren sich an unterschiedlichen funktionalen Zusammenhängen. Eine kontinuierliche Raumbeobachtung mit geeigneten Indikatoren kann eine Grundlage für gesicherte Entwicklungsprognosen bilden. Transgraniczne powiązania są dynamiczne i orientują się na różnorodnych związkach funkcjonalnych. Ciągła analiza przestrzenna ze stosowymi wskaźnikami może stworzyć podstawę dla pewnych prognoz rozwoju. (2) Eine Aktualisierung der raumordnerischen Leitbilder für den Grenzraum sowie ergänzender Strategien kann grenzüberschreitenden Aufgaben einen konzeptionellen Rahmen geben. Aktualizacja wzorców przestrzennych dla obszaru pogranicza jak również strategii uzupełniajacych zadania mogą nadać im ramy koncepcyjne.
Grenzüberschreitende Verflechtungen (geschätzte Zahlen) Transgraniczne powiązania (dane szacunkowe): 1.500 Polen leben in Frankfurt, 100 Deutsche in Słubice/ 1.500 Polaków żyje we Frankfurcie, 100 Niemców w Słubicach 30% der Studenten beider Universitäten sind Polen/ 30 % studentów w obu uniwersytetach to Polacy 9% der Frankfurter Schüler lernen Polnisch, 69% der Słubicer Schüler Deutsch/ 9% frankfurckich uczniów uczy się języka polskiego, 69% słubickich uczy się niemieckiego 200 polnische Kinder und Jugendliche besuchen Frankfurter Schulen und Kindergärten, seit 1.9.14 neun Frankfurter die deutsch-polnische Kita in Słubice/ 200 polskich uczniów uczęszcza do frankfurckich szkół i przedszkoli, od 1 września br. 9 frankfurckich dzieci chodzi do przedszkola polsko-niemieckiego w Słubicach
Grenzüberschreitende Verflechtungen (geschätzte Zahlen) Transgraniczne powiązania (dane szacunkowe): Polen stellen 20% der Einzelhandelskunden in FF, Deutsche 50% in Slubice/ Polacy stanowią 20% klientów we Frankfurcie, Niemcy 50% w Słubicach 200 polnische Firmen in Frankfurt, eine Handvoll deutscher Firmen in der Słubicer Sonderwirtschaftszone/ 200 polskich firm we Frankfurcie, nieliczne niemieckie firmy na terenie słubickiej części Specjalnej Strefy Ekonomicznej Tausende polnische Pendler arbeiten zwischen Frankfurt und Berlin, ein paar Deutsche in Słubice und Umgebung/ Tysiące Polaków pracuje między Frankfurtem i Berlinem, kilku Niemców w Słubicach i okolicy Grenzüberschreitende Dienstleistungen: Polizei, ÖPNV, Fernwärme, Tourismus-Info, Verbraucherzentrale, Kulturfestivals, Ärzte, Wohnungswirtschaft/ Transgraniczne usługi: policja, publiczna komunikacja miejska, energia cieplna, informacja turystyczna, informacja konsumencka, festiwale, lekarze, gospodarka mieszkaniowa
Ergebnis einer sozio-ökonomischen Analyse der Doppelstadt 2013: Rezultaty analizy socjo-ekonomicznej Dwumiasta 2013: Einwohnerentwicklung negativ in Frankfurt, positiv in Słubice/ Liczba mieszkańców we Frankfurcie przejawia tendencję negatywną, w Słubicach pozytywną Altersstruktur: junges Słubice, altes Frankfurt/ Struktura wiekowa: młode Słubice, starzejący się Frankfurt Wohnungsleerstand in Frankfurt, Wohnungsmangel in Słubice/ Pustostany we Frankfurcie, deficyt mieszkań w Słubicach Steigendes BIP in Słubice, Stagnation in FF/ Wzrost PKB w Słubicach, stagnacja we Frankfurcie Hohes Pendleraufkommen in Frankfurt zur Arbeit und in die Schule/ Wysoka liczba osób dojeżdżających do pracy i szkoły do Frankfurtu
Zukunft gestalten 2014-2020 Stworzenie przyszłości 2014-2020 Frankfurt-Slubicer Handlungsplan 2010-2020: Erarbeitet von 200 Bürgern 2009, beschlossen durch Gemeinsame Stadtverordnetenversammlung 2010, aktualisiert 2014 Słubicko-Frankfurcki Lokalny Plan Działania 2010-2020: wypracowany przez 200 mieszkańców w 2009r., uchwalony podczas Wspólnej Sesji Rad Miejskich 2010, zaktualizowany w 2014r. 46 Projekte in drei strategischen, grenzübergreifenden Entwicklungsfeldern: Stadtentwicklung, Wirtschaft/Forschung/Arbeitsmarkt, Bildung 46 projektów w trzech obszarach transgraniczny rozwoju strategiczny: rozwój miejski, gospodarka/ badania naukowe/zatrudnienie, edukacja
Projekt 1.1.1. Grenzübergreifendes Stadtentwicklungskonzept (ginsek) Projekt 1.1.1 Transgraniczna koncepcja rozwoju miast Herausforderungen/ Wyzwania; - Stadtentwicklungsplanung wird auf beiden Seiten unterschiedlich gewichtet/ Planowanie rozwoju miejskiego po obu stronach jest inaczej postrzegane - unterschiedliche Verwaltungsstrukturen: FF = kreisfreie Stadt in einem föderalistischen Staat, Słubice = kreiszugehörige Gemeinde in einem zentralistischen Staat/ Różne struktury administracji: FF= wolne miasto na prawach powiatu w państwie federalnym, Słubice = gmina należąca do powiatu w państwie scentralizowanym - hoher personeller, zeitlicher und finanzieller Aufwand/ Duży nakład osobowy, czasowy i finansowy
Lage der Doppelstadt: Chance und Begrenzung Położenie Dwumiasta: szanse i ograniczenia
Zu These 4: Do tezy 4: Governance - Bewährt haben sich flexible, informelle raumplanerische Kooperationsformen. Die grenzüberschreitende Abstimmung formaler Planungsinstrumente hat in der Praxis eine untergeordnete Bedeutung/ Sprawdziły się elastyczne, nieformalne formy współpracy w dziedzinie planowania przestrzennego. Transgraniczne uzgodnienia formalnych instrumentów planowania nie mają dużego znaczenia w praktyce. 11
Kooperationsfelder und ihre Strukturen Tematyczne obszary współpracy i jej struktury Bildung edukacja Kultur kultura Tourismus turystyka Gemeinsame Stadtverordnetenversammlung Wspólne Sesje Rad Miejskich Gemeinsamer Europäischer Integrationsausschuss Wspólna Komisja Rad Miejskich Frankfurt-Słubicer Handlungsplan 2010-2020 Słubicko-Frankfurcki Plan Działania 2010-2020 (Ober-)Bürgermeister Nadburmistrz/ Burmistrz Verwaltung Administracja Wirtschaft & Verkehr gospodarka i komunikacja Nachbarsprache język sąsiada Stadtmarketing marketing miejski
Best practise - Kooperationsstrukturen: Frankfurt-Słubicer Kooperationszentrum Dobra praktyka dot. struktur współpracy: Słubicko-Frankfurckie Centrum Kooperacji Gemeinsame Verwaltungseinheit für grenzübergreifende Kooperation wspólna komórka administracji do spraw współpracy transgranicznej Auf beiden Seiten unmittelbar dem (Ober-)Bürgermeister zugeordnet bezpośrednio podległa obu Burmistrzom zwei deutsche und zwei polnische zweisprachige Mitarbeiter dwóch polskich i dwóch niemieckich dwujęzycznych pracowników INTERREG-Förderung (85%) bis 30.06.2014 dofinansowanie z Interregu (85%) do 30.06.2014
Grenzübergreifender ÖPNV Transgraniczna publiczna komunikacja miejska Eröffnung der Buslinie 983 am 09.12.2012 verbindet beide Universitäten, Stadtzentren und Frankfurter Bahnhof 1.000 Fahrgäste pro Tag Otwarcie linii autobusowej w dniu 09.12.2012 połączenie obu uniwersytetów, śródmiejścia obu miast z dworcem we Frankfurcie 1000 pasażerów dziennie Finanzierung: Gemeinde Słubice und Frankfurter Stadtverkehrsbetriebe Finansowanie: Gmina Słubice i Przedsiębiorstwo komunikacji publicznej FFO
Neue gemeinsame Infrastruktur Nowa wspólna infrastruktura Wiederaufbau des Bolfrashauses (16. Jhd.) als Deutsch-Polnisches Zentrum, mit Deutsch-Polnischer Tourismusinformation und Frankfurt-Słubicer Hansesaal; Fertigstellung Ende 2014 Rekonstrukcja Domu Bolfrasa (XVI w.) jako Polsko-niemieckiego Centrum z siedzibą Polsko-Niemieckiej Informacji Turystycznej, salą hanzeatycką; oddanie budynku koniec 2014r. Bauplanung des Kleistturms in Słubice Dokumenty techniczne pod budowę Wieży Kleista w Słubicach Verknüpfung mit Kleist-Route Połączenie ze ścieżką turystyczną Kleista Finanzierung Finansowanie: INTERREG (85%)
Gemeinsames Stadtmarketing Wspólny marketing miejski Gemeinsame Dachmarke Ergebnis eines 16-monatigen Prozesses von 08/2011 bis 12/2012 Wspólne logo rezultat 16-miesiecznego procesu od sierpnia 2011r. do grudnia 2012r. Über 100 Personen beider Seiten beteiligt, 10 Meetings mit Bürgermeistern, 20 Arbeitstreffen Ponad 100 osób uczestniczyło w 10 spotkaniach z Burmistrzami, 20 spotkaniach roboczych Geschichte mit offenem Ende selbst noch eine Stunde vor der Gemeinsamen Stadtverordnetenversammlung am 11.12.2012 Historia z otwartym końcem...jeszcze godzinę przed Wspólną Sesją Rad Miejskich, 11.12.2012r. + =
Kultur Kultura: Miejskie Święto Hanzy HanseStadtFest Jedes Jahr im Juli (10.-12. Juli 2015) Co roku w lipcu (10-12 lipca 2015) Auf beiden Seiten der Oder Po obu stronach rzeki Odry Größtes deutsch-polnisches Stadtfest: über 100.000 Besucher Największy polsko-niemiecki festyn miejski: ok. 100.000 zwiedzających Finanzierung Finansowanie: 10% Interreg, 20% Städte miasta, 70% Sponsoren
Kultur & Bildung: Europatag in Frankfurt (Oder) & Słubice Kultura & edukacja: Dzień Europy w Słubicach i Frankfurcie n. O. Jedes Jahr um den 9. Mai, mit Bezug auf das Europäische Jahr Co roku 9 maja, w nawiązaniu do Europejskiego Roku 2014 über 1.800 Besucher 2014 ponad 1.800 odwiedzających 2012 Guinness-Buch-Weltrekord- Versuch: Menschlicher Stern mit 380 Teilnehmern auf der Frankfurt-Słubicer Stadtbrücke 2012 próba wpisania się do Księgi Guinnessa za utworzenie gwiazdy z przybyłych osób (380 osób)
innovativ inowacyjne kreativ twórcze europäisch europejskie www.frankfurt-slubice.eu www.frankfurt-slubice.eu 19