Warszawa maj 2007 rok

GŁÓWNY INSPEKTORAT JAKOŚCI HANDLOWEJ ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH Wydział Kontroli Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i Środków Produkcji GI-GNK-403-19/07 INFORMACJA ZBIORCZA O WYNIKACH KONTROLI PLANOWEJ w zakresie jakości handlowej ryb i przetworów rybnych ze szczególnym uwzględnieniem produktów mrożonych Z A T W I E R D Z A M Główny Inspektor Monika Rzepecka Warszawa maj 2007 rok Wzór F-5/PG-GNK-01 Wydanie: 1 z dnia 01-10-2004, str.1/2

I. S T R E S Z C Z E N I E Wojewódzkie inspektoraty JHARS przeprowadziły w pierwszym kwartale 2007 roku kontrolę planową w zakresie jakości handlowej ryb i przetworów rybnych, ze szczególnym uwzględnieniem produktów mrożonych na terenie województw o wysokim potencjale przetwórstwa rybnego Pomorskie Zachodniopomorskie Kujawsko- Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Dolnośląskie Łódzkie Warmińsko-Mazurskie Mazowieckie Podlaskie Lubelskie Próbki ryb i przetworów rybnych zostały pobrane w 30 podmiotach, w tym: 25 zakładach przetwórstwa rybnego (co stanowiło 69% zakładów przetwórstwa rybnego zlokalizowanych na terenie województw objętych kontrolą) i 5 hurtowniach rybnych (co stanowiło 7% hurtowni rybnych zlokalizowanych na terenie województw objętych kontrolą). Opolskie Śląskie Świętokrzyskie Małopolskie Podkarpackie Rys. 1. Województwa, na terenie których przeprowadzono kontrolę W ramach kontroli przeprowadzono: ocenę organoleptyczną próbek pobranych z 86 partii przetworów rybnych o łącznej masie 231 ton, badania fizykochemiczne próbek pobranych z 124 partii przetworów rybnych o łącznej masie 367 ton, ocenę prawidłowości oznakowania 154 partii przetworów rybnych o łącznej masie 335 ton, ocenę prawidłowości paczkowania 37 partii przetworów rybnych o łącznej masie 184 ton, kontrolę prawidłowości składowania i transportu. Największa ilość nieprawidłowości dotyczyła znakowania, co przedstawiono na Wykresie1. Nieprawidłowości w zakresie: paczkowania 8% znakowania 55% cech fizykochemicznych 35% cech organoleptycznych 1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Wykres 1. Udział procentowy partii, w których stwierdzono poszczególne rodzaje nieprawidłowości - w ogólnej ilości skontrolowanych partii Strona 2 z 10

Ponadto, w 3 podmiotach, stwierdzono nieprawidłowości w zakresie magazynowania produktów. W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami: wydano decyzje administracyjne dotyczące 38 partii o łącznej masie 16 ton, zastosowano 17 mandatów, w łącznej kwocie 4 550 zł. Przekazano informacje o stwierdzonych nieprawidłowościach do właściwego miejscowo, wojewódzkiego inspektoratu JHARS w Szczecinie oraz do Okręgowego Urzędu Miar. 1. Cel kontroli II. CZĘŚĆ OGÓLNA Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej ryb i przetworów rybnych, w tym ryb mrożonych i przetworów rybnych mrożonych, ze szczególnym uwzględnieniem: jakości handlowej ryb i przetworów rybnych w zakresie zgodności z deklaracją producenta, prawidłowości znakowania surowca, opakowań jednostkowych i zbiorczych, ze szczególnym uwzględnieniem aktów prawnych Unii Europejskiej, prawidłowości paczkowania, sposobu składowania i transportu, zapewniającego zachowanie właściwej jakości handlowej. 2. Miejsce i czas kontroli Kontrolę przeprowadziły w I kwartale 2007 roku wojewódzkie inspektoraty JHARS z siedzibą w: Bydgoszczy, Gdyni, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Olsztynie i Szczecinie zgodnie z Programem kontroli planowej w zakresie jakości handlowej ryb i przetworów rybnych mrożonych, znak: GI-GNK-400-60/06, opracowanym przez Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Próbki ryb i przetworów rybnych zostały pobrane w 30 podmiotach, w tym w: 25 zakładach przetwórstwa rybnego (co stanowiło 69% zakładów przetwórstwa rybnego zlokalizowanych na terenie województw objętych kontrolą), 5 hurtowniach rybnych (co stanowiło 7% hurtowni rybnych zlokalizowanych na terenie województw objętych kontrolą). Strona 3 z 10

3. Podstawy prawne W trakcie kontroli obowiązywały następujące akty prawne: 1) Rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. WE, L 017, z 21.01.2000, str. 22); 2) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2065/2001 z dnia 22 października 2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 w zakresie informowania konsumentów o produktach rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. WE, L 278, z 23.10.2000, str. 6); 3) Rozporządzenie Rady (WE) nr 2406/96 z dnia 26 listopada 1996 r. ustanawiające wspólne normy handlowe w odniesieniu do niektórych produktów rybołówstwa (Dz. Urz. WE, L 334 z 23.12.96, str. 1), zmienione Rozporządzeniem Komisji: 323/97 z dnia 21 lutego 1997 r. (Dz. Urz. WE, L 52 z 22.2.1997, str. 8); 2578/2000 z dnia 17 listopada 2000 r. (Dz. Urz. WE, L 298 z 25.11.2000, str. 1); 2495/2001 z dnia 19 grudnia 2001 r. (Dz. Urz. WE, L 337 z 20.12.2001, str. 23); 4) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. WE, L 139 z 30.04.04, str. 55); 5) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2074/2005 z dnia 5 grudnia 2005 r. ustanawiające środki wykonawcze w odniesieniu do niektórych produktów objętych rozporządzeniem (WE) nr 853/2004 i do organizacji urzędowych kontroli na mocy rozporządzeń (WE) nr 854/2004 oraz (WE) nr 882/2004, ustanawiające odstępstwa od rozporządzenia (WE) nr 852/2004 i zmieniające rozporządzenia (WE) nr 853/2004 oraz (WE) nr 854/2004 (Dz. Urz. WE, L 338 z 22.12.05, str. 27); 6) Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity, Dz. U. z 2005 roku Nr 187, poz. 1577); 7) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2002 roku w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. Nr 220, poz. 1856 z późn. zm.); 8) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno -spożywczych kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (Dz. U. nr 83, poz. 772); 9) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2003 roku w sprawie szczegółowych warunków pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. Nr 59, poz. 526 z późn. zm.); 10) Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225); 11) Ustawa z dnia 6 września 2001 roku o towarach paczkowanych (Dz. U. Nr 128, poz. 1409 z późn. zm.); 12) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych (Dz. U. Nr 211, poz. 1760); 13) Ustawa z dnia 12 września 2002 roku o normalizacji (Dz. U. Nr 169, poz. 1386); 14) Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.); Strona 4 z 10

15) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2005 roku w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz. U. nr 15, poz. 124, z późn. zm.); 16) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobu współdziałania inspektorów rybołówstwa morskiego z organami kontroli skarbowej, organami Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Inspekcji Weterynaryjnej, Policji, Państwowej Straży Rybackiej, Straży Granicznej oraz terenowymi organami administracji morskiej (Dz.U. 2004 nr 196 poz. 2015). 1. Wyniki kontroli III. CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA A. KONTROLA JAKOŚCI HANDLOWEJ Kontrola jakości handlowej obejmowała wykonanie następujących analiz: parametrów wynikających z zapisów Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2002 roku w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. Nr 220, poz. 1856 z późn. zm.), tj.: oznaczenie zawartości mięsa ryby po usunięciu glazury, określenie procentowej zawartości składników w przypadku przetworów rybnych z dodatkami, np. warzywnymi, dodatkowych parametrów, w przypadku deklaracji producenta, tj.: ocena organoleptyczna, badania zawartości glazury w przypadku ryb mrożonych glazurowanych, oznaczenie zawartości tłuszczu, oznaczenie zawartości białka, oznaczenie innych parametrów istotnych z punktu widzenia jakości handlowej. W trakcie kontroli poddano ocenie organoleptycznej 86 partii przetworów, o łącznej masie 231 ton, w tym: 63 partie ryb mrożonych glazurowanych o łącznej masie 212,4 tony, 11 partii przetworów rybnych mrożonych, panierowanych o łącznej masie 17,2 tony, 12 partii marynat rybnych o łącznej masie 1,4 tony. Stwierdzono nieprawidłowe cechy organoleptyczne w przypadku 1 partii o masie 130 kg, wyprodukowanej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Zakwestionowana partia mrożonych filetów z morszczuka posiadała zapach gnilny. W trakcie kontroli poddano badaniom fizykochemicznym 124 partie przetworów, o łącznej masie 367 ton, w tym: 92 partie ryb mrożonych glazurowanych o łącznej masie 283,4 tony, 20 partii przetworów rybnych mrożonych, panierowanych o łącznej masie 82,3 tony, 12 partii marynat rybnych o łącznej masie 1,4 tony. Strona 5 z 10

Stwierdzono nieprawidłowe cechy fizykochemiczne 43 partii o łącznej masie 95 ton. Stanowiło to 35% skontrolowanej w tym zakresie ilości partii i 26% masy partii. Do głównych przyczyn wystąpienia nieprawidłowości można zaliczyć: stosowanie nieuczciwych praktyk handlowych przez producentów, niewłaściwy przebieg procesu technologicznego, nieprawidłowe warunki magazynowania wyrobów gotowych. Do stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie cech fizykochemicznych, które świadczą o stosowaniu nieuczciwych praktyk handlowych producentów przetworów rybnych, należą: zaniżona zawartość mięsa ryby po usunięciu glazury średnio o 7,3% (w przedziale 4% - 14,2%); Nieprawidłowość dotyczyła 10 partii ryb mrożonych glazurowanych o łącznej masie 55,3 tony. Zakwestionowane partie pochodziły z podmiotów zlokalizowanych na terenie województw: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego i małopolskiego. zawyżona zawartość glazury średnio o 6% (w przedziale 2,8% - 17,8%); Nieprawidłowość dotyczyła 19 partii ryb mrożonych glazurowanych o łącznej masie 74,7 tony. Zakwestionowane partie pochodziły z podmiotów zlokalizowanych na terenie województw: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego, śląskiego, małopolskiego i zachodniopomorskiego. zawyżona zawartość panieru o 21,2%; Nieprawidłowość dotyczyła 1 partii ryb mrożonych panierowanych o masie 1,54 tony. Zakwestionowana partia pochodziła z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa pomorskiego. zawyżona zawartość tłuszczu o 7,3%; Nieprawidłowość dotyczyła 1 partii przetworu rybnego panierowanego o masie 1,2 tony. Zakwestionowana partia pochodziła z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. zaniżona zawartość mięsa ryb w objętych kontrolą marynatach rybnych, średnio o 7,5%; Nieprawidłowość dotyczyła 4 partii o łącznej masie 656 kg. Zakwestionowane partie pochodziły z zakładów produkcyjnych zlokalizowanych na terenie województw: kujawsko-pomorskiego i śląskiego. zaniżona masa netto w przypadku marynat rybnych, średnio o 10,4%; Nieprawidłowość dotyczyła 3 partii o łącznej masie 817 kg. Zakwestionowane partie pochodziły z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa śląskiego. Do stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie cech fizykochemicznych, które świadczą o niewłaściwym przebiegu procesu technologicznego lub warunkach magazynowania powodujących wysuszkę ryb mrożonych, należą: zawyżona zawartość mięsa ryby w produkcie po usunięciu glazury średnio o 1,2%; Nieprawidłowość dotyczyła 7 partii ryb mrożonych glazurowanych o łącznej masie 11 ton. Zakwestionowane partie pochodziły z podmiotów zlokalizowanych na terenie województw: pomorskiego i małopolskiego. Strona 6 z 10

zaniżona procentowa zawartość dodatków warzywnych średnio o 4%; Nieprawidłowość dotyczyła 2 partii marynat rybnych o łącznej masie 91 kg Zakwestionowane partie pochodziły z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. zaniżona zawartość glazury średnio o 1,2%; Nieprawidłowość dotyczyła 5 partii ryb mrożonych glazurowanych o łącznej masie 6,3 tony. Zakwestionowane partie pochodziły z hurtowni zlokalizowanych na terenie województwa małopolskiego. zaniżona zawartość tłuszczu średnio o 1,6%; Nieprawidłowość dotyczyła 3 partii ryb mrożonych o łącznej masie 3,5 tony. Zakwestionowane partie pochodziły z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. zaniżona zawartość białka o 1,6%; Nieprawidłowość dotyczyła 1 partii ryby mrożonej o masie 10 kg. Zakwestionowana partia pochodziła z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. zawyżona zawartość białka średnio o 1,7%; Nieprawidłowość dotyczyła 2 partii ryb mrożonych o łącznej masie 2,4 tony. Zakwestionowane partie pochodziły z zakładu produkcyjnego zlokalizowanego na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. zawyżona zawartość ryby bez panieru o 5%; Nieprawidłowość dotyczyła 1 partii ryby mrożonej panierowanej o masie 155 kg. Zakwestionowana partia pochodziła z hurtowni zlokalizowanej na terenie województwa małopolskiego. Wnioski podsumowujące wyniki badań laboratoryjnych, zostały zamieszczone w punkcie 3 części szczegółowej niniejszej informacji. B. KONTROLA ZNAKOWANIA OPAKOWAŃ JEDNOSTKOWYCH I TRANSPORTOWYCH Sprawdzono oznakowanie: mięsa ryb użytego do produkcji, opakowań jednostkowych przetworów, opakowań zbiorczych. Wyniki kontroli oznakowania surowca rybnego Nieprawidłowe oznakowanie 10 partii surowca rybnego pochodzącego z krajów trzecich, o łącznej masie 19 ton, stwierdziły wojewódzkie inspektoraty z siedzibą w: Katowicach, Krakowie i Olsztynie w 4 podmiotach. Zakwestionowanym surowcem było głównie mięso śledzia mrożonego. Pozostałe partie stanowiło mięso halibuta i morszczuka. Strona 7 z 10

Najistotniejszą nieprawidłowością był brak lub niepełne oznakowanie surowca w języku polskim, co stwierdzono w przypadku każdej zakwestionowanej partii. W zakładzie produkcyjnym zlokalizowanym na terenie województwa warmińsko -mazurskiego stwierdzono również brak dołączonych do surowców, informacji o: postaci, w jakiej produkt został wprowadzony na rynek, kategorii świeżości i wielkości, daty przeprowadzenia klasyfikacji i data wysłania produktu, nazwy i adresu wysyłającego. Ponadto, informacja dotycząca państwa pochodzenia, była oznaczona literami alfabetu łacińskiego o wysokości poniżej 20 mm. Podsumowując, oznakowanie wyżej wymienionych partii było niezgodne z wymaganiami: Rozporządzenia Rady (WE) nr 2406/96 z dnia 26 listopada 1996 r. ustanawiającego wspólne normy handlowe w odniesieniu do niektórych produktów rybołówstwa (Dz. Urz. WE, L 334 z 23.12.96, str. 1, ze zm.), Ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno -spożywczych (tekst jednolity, Dz. U. z 2005 roku Nr 187, poz. 1577). Wyniki kontroli oznakowania opakowań jednostkowych i transportowych Sprawdzono prawidłowość oznakowania opakowań jednostkowych i transportowych 154 partii przetworów rybnych, o łącznej masie 335 ton. Stwierdzono, iż 85 partii o łącznej masie 153,5 tony, posiadało nieprawidłowe oznakowanie opakowań. Stanowiło to 55% skontrolowanej w tym zakresie ilości partii i 46% skontrolowanej masy partii. Nieprawidłowo oznakowane produkty pochodziły z 22 podmiotów. Najistotniejsze nieprawidłowości w przypadku oznakowania ryb mrożonych dotyczyły niezgodności z wymaganiami Rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. WE, L 017, z 21.01.2000, str. 22), tj.: brak informacji o metodzie produkcji i obszarze połowu, brak informacji dotyczącej handlowego oznaczenia gatunku ryby w produkcie, podanie błędnych informacji dotyczących obszaru połowu, określenie metody produkcji i rejonu połowu w języku angielskim, podanie dodatkowej nazwy handlowej innej ryby, nieużytej do wytworzenia produktu. Pozostałe nieprawidłowości stwierdzane w oznakowaniu opakowań jednostkowych i zbiorczych: brak informacji o ilości mięsa po usunięciu glazury, brak informacji o zastosowanym procesie technologicznym (tj. ryba glazurowana), nieczytelne oznakowanie produktu, całkowity brak oznakowania opakowań jednostkowych, brak określenia produkt głęboko mrożony i nie zamrażać ponownie, Strona 8 z 10

mała wielkość czcionki w określeniu ilości nominalnej, podanie określenia waga netto i waga brutto, użycie nieprawidłowego określenia poprzedzającego datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, brak informacji, w którym znajduje się termin przydatności do spożycia, data minimalnej trwałości określona datą dzienną, poprzedzona wyrażeniem najlepiej spożyć przed końcem, zamiast najlepiej spożyć przed, wyszczególnienie niewłaściwej daty minimalnej trwałości, bezpodstawne wydłużenie terminu przydatności do spożycia, brak danych identyfikujących producenta, nieprawidłowe dane identyfikujące producenta, brak formy prawnej podmiotu, tj. imienia i nazwiska osoby fizycznej wykonującej działalność, brak numeru partii produkcyjnej, brak informacji w języku polskim. Wnioski podsumowujące wyniki kontroli znakowania, zostały zamieszczone w punkcie 3 części szczegółowej niniejszej informacji. C. KONTROLA PACZKOWANIA Kontrolą paczkowania objęto 37 partii przetworów rybnych o łącznej masie 184 tony. W zakładzie produkcyjnym zlokalizowanym na terenie województwa śląskiego, stwierdzono zaniżoną masę netto (od 1 g do 16 g), 3 partii marynat o łącznej masie 817 kg. D. KONTROLA SPOSOBU SKŁADOWANIA I TRANSPORTU W zakładzie produkcyjnym, w którym stwierdzono nieprawidłowe paczkowanie marynat, stwierdzono również nieprawidłowe warunki składowania surowca rybnego przeznaczonego do produkcji. Na stanie mroźni stwierdzono przechowywanie (wraz z surowcem) 540 kg mielonej, mrożonej słoniny przeznaczonej przez właścicielkę do utylizacji. Ponadto, stwierdzono nieprawidłowości w zakresie magazynowania w dwóch hurtowniach na terenie województwa małopolskiego. W jednym z podmiotów stwierdzono przechowywanie w magazynie partii przeterminowanych steków rybnych panierowanych, natomiast w drugim podmiocie brak rejestracji temperatur. W pozostałych podmiotach kontrola nie wykazała nieprawidłowości. E. KONTROLA DOKUMENTACJI Stwierdzono, że 2 podmioty zlokalizowane województwa małopolskiego i 2 podmioty na terenie województwa śląskiego, nie zgłosiło faktu prowadzonej działalności gospodarczej odpowiedniemu miejscowo wojewódzkiemu inspektorowi, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 47 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych. W pozostałych przypadkach kontrola nie wykazała nieprawidłowości w tym zakresie. Strona 9 z 10

2. Zastosowane sankcje Wydano decyzje administracyjne dotyczące 38 partii o łącznej masie 16 ton, w tym: 31 decyzji nakazujących poddanie artykułów zabiegowi prawidłowego oznakowania, 4 decyzje nakazujące poddanie 6 partii marynat rybnych o łącznej masie 1 tony, zabiegowi ponownego przerobu, w związku z zaniżoną zawartością mięsa ryby, 3 decyzje zakazujące wprowadzenia do obrotu 2 partii ryb mrożonych o łącznej masie 715 kg, w związku z zawyżoną zawartością glazury oraz 1 partii ryb mrożonych o masie 36 kg ze względu na przeterminowanie. Zastosowano 17 mandatów, w łącznej kwocie 4 550 zł. Przekazano informacje o stwierdzonych nieprawidłowościach do właściwego miejscowo, wojewódzkiego inspektoratu JHARS w Szczecinie oraz do Okręgowego Urzędu Miar. 3. Wnioski z kontroli Wyniki kontroli jakości handlowej w zakresie badań laboratoryjnych, wskazują jednoznacznie na wyraźne tendencje w stosowaniu przez producentów ryb i przetworów rybnych nieuczciwych praktyk handlowych. Stosowane jest zaniżanie masy netto produktów oraz zawyżanie zawartości składników takich jak: panier i warzywa, kosztem udziału mięsa ryb. Nieuzasadnione z technologicznego punktu widzenia zwiększanie ilości glazury na rybach mrożonych glazurowanych stanowi zagrożenie dla konsumenta podczas zakupu tych produktów w punktach sprzedaży detalicznej. Wyniki kontroli znakowania potwierdzają stosowanie nieuczciwych praktyk handlowych na rynku ryb w Polsce. Brak lub podanie dwóch różnych informacji dotyczących handlowego oznaczenia gatunku ryby sugeruje możliwość wykorzystywania przez producentów tańszych surowców i oferowaniu ich jako droższe. Brak informacji o ilości mięsa ryby w produkcie, jak również brak oznakowania w języku polskim, nieczytelność etykiety, podawanie masy netto zaniżoną wielkością czcionki, są kolejnymi przykładami na to, że należy prowadzić kontrole jakości handlowej przetworów rybnych w celu zapewnienia ochrony konsumentów. Należy również zaznaczyć, zaobserwowaną zależność pomiędzy jakością handlową produktów rybnych a zakresem parametrów objętych deklaracjami podmiotów. Stwierdzono przypadki producentów, którzy ograniczali deklaracje jakościowe do jednego parametru, tj. zawartość mięsa ryby w produkcie. Brak jest obligatoryjnych przepisów określających wymagania w zakresie takich podstawowych parametrów jak np. ocena organoleptyczna. W związku z powyższym należy również objąć ochroną producentów, którzy deklarują szereg parametrów w zakresie jakości handlowej. Opracowanie: Monika Kołodziejczyk Sprawdzenie: Dorota Krzyżanowska Warszawa, dnia maja 2007 r. Strona 10 z 10