Art. 263 TFUE (1) skarga o stwierdzenie nieważności Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej kontroluje legalność aktów ustawodawczych, aktów Rady, Komisji i Europejskiego Banku Centralnego, innych niż zalecenia i opinie, oraz aktów Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów trzecich. Kontroluje również legalność aktów organów lub jednostek organizacyjnych Unii, które zmierzają do wywarcia skutków prawnych wobec osób trzecich.
Rodzaje aktów podlegających zaskarżeniu na mocy art. 263 TFUE Akty ustawodawcze rozporządzenia, dyrektywy decyzje przyjęte przez PE i Radę w trybie art. 294 TFUE Akty nieustawodawcze wydane przez Radę, Komisję, EBC inne niż zalecenia i opinie Akty PE i Rady Europejskiej jeżeli zmierzają do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów trzecich Akty organów lub jednostek organizacyjnych Unii, które zmierzają do wywarcia skutków prawnych wobec osób trzecich,
Kto posiada bierną legitymację procesową w zakresie skargi o unieważnienie (art. 263 TFUE) PE i Rada, Rada, Komisja, EBC, Rada Europejska, Inne organy lub jednostki organizacyjne Unii, (pod warunkiem, że akt przez nie wydany zmierza do wywarcia skutków prawnych wobec osób trzecich).
Kto posiada czynną legitymację procesową w zakresie skargi o unieważnienie (art. 263 akapit 2 i 3 TFUE) Państwa członkowskie, Rada, PE, Komisja legitymacja nieograniczona (tzw. podmioty uprzywilejowane), EBC, Trybunał Obrachunkowy, Komitet Regionów legitymacja ograniczona do ochrony ich prerogatyw (tzw. podmioty półuprzywilejowane),
Kto posiada czynną legitymację procesową w zakresie skargi o unieważnienie (art. 263 akapit 4 TFUE) Każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść, skargę na: akty, których jest adresatem lub które dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie oraz na akty regulacyjne, które dotyczą jej bezpośrednio i nie wymagają środków wykonawczych tzw. podmioty nieuprzywilejowane.
Jakie akty mogą skarżyć osoby fizyczne lub prawne na podstawie art. 263 TFUE 1. Akty, których są adresatami. 2. Akty, które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie. 3. Akty regulacyjne, które dotyczą ich bezpośrednio i nie wymagają środków wykonawczych.
Jakie akty mogą skarżyć osoby fizyczne lub prawne na podstawie art. 263 TFUE 1. Akty, których są adresatami. (decyzje administracyjne) Np. Sprawa C-560/12 (Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Brzesku przeciwko Europejskiej Agencji Chemikaliów) o unieważnienie decyzji nakładającej na MPEC opłatę administracyjną
Jakie akty mogą skarżyć osoby fizyczne lub prawne na podstawie art. 263 TFUE 2. Akty, które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie Bezpośrednio jednostka musi wykazać, że akt stanowi bezpośrednią przyczynę zmiany jej sytuacji prawnej. Indywidualnie decyzja musi obejmować skarżącego ze względu na określone cechy osobiste lub szczególne okoliczności, które wyróżniają go spośród wszystkich innych podmiotów i dzięki temu jest on indywidualizowany jak adresat.
Jakie akty mogą skarżyć osoby fizyczne lub prawne na podstawie art. 263 TFUE 3. Akty regulacyjne, które dotyczą ich bezpośrednio i nie wymagają środków wykonawczych. Akt regulacyjny: sprawa C-583/11 (Inuiit Tapiriit) NIE JEST AKTEM USTAWODAWCZYM Tak więc pojęcie akt regulacyjny obejmuje akty wiążące prawnie o charakterze generalnym, ale z wyłączeniem aktów ustawodawczych.
Przesłanki nieważności (podstawy zaskarżenia) aktów na podstawie art. 263 akapit 2 TFUE. 1. Brak kompetencji. 2. Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych. 3. Naruszenie Traktatów lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem. 4. Nadużycie władzy.
Kiedy występuje brak kompetencji UE do przyjmowania aktów prawnych? 1. Podjęcie przez instytucję UE działania w ramach kompetencji należących do innego organu UE lub wydanie przez nią aktu nieprzewidzianego w normie kompetencyjnej. 2. Podjęcie przez instytucję UE działania w obszarze nienależącym do kompetencji powierzonych UE lub w ramach kompetencji dzielonych ale z naruszeniem zasady pomocniczości. 3. Naruszenie tzw. kompetencji przestrzennej UE
Kiedy występuje naruszenie istotnego wymogu proceduralnego podczas przyjmowania aktów prawnych? Naruszenie wszelkich reguł postępowania, które obowiązują w prawie UE przy wydawaniu aktów prawnych (np. przyjęcie nieodpowiedniej podstawy prawnej dla danego aktu, naruszenie zasad dotyczących większości głosów niezbędnej do przyjęcia aktu, naruszenie praw proceduralnych strony w postępowaniu prowadzącym do przyjęcia danego aktu).
Kiedy występuje naruszenie Traktatów lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem? Niezgodność prawa wtórnego z prawem pierwotnym UE, Niezgodność aktów wykonawczych lub delegowanych z prawem pierwotnym, Niezgodność aktów UE z umowami międzynarodowymi zawartymi przez UE, reguła prawna może odnosić się również do norm zwyczajowego prawa międzynarodowego
Kiedy występuje nadużycie władzy? Skarżący musi przedstawić dowód świadomego stworzenia czy wykorzystania przez dany organ jakiejś sytuacji, dla osiągnięcia celu sprzecznego z normą kompetencyjną, Udowodnienie związku przyczynowego zachodzącego pomiędzy zdarzeniem a samym działaniem organu UE,
Termin wniesienia skargi. 2 miesiące od daty publikacji aktu w Dz.Urz. UE lub od daty notyfikacji aktu skarżącemu, W razie braku publikacji lub notyfikacji aktu termin 2 miesięcy liczony jest od momentu powzięcia przez skarżącego wiadomości o akcie,
Art. 264 TFUE. Jeżeli skarga jest zasadna, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzeka o nieważności danego aktu. Jednakże Trybunał wskazuje, jeśli uzna to za niezbędne, które skutki aktu, o którego nieważności orzekł, powinny być uważane za ostateczne.