Tytuł. Trybunał Konstytucyjny jako gwarant ochrony praw człowieka w Polsce. Karol Pikaus

Transkrypt

1 Tytuł Trybunał Konstytucyjny jako gwarant ochrony praw człowieka w Polsce Karol Pikaus III OGÓLNOPOLSKI OKRĄGŁY STÓŁ SPOŁECZEŃSTWO, WŁADZA, MEDIA: MOWA NIENAWIŚCI A INKLUZJA SPOŁECZNA, GORZÓW WIELKOPOLSKI, 15 STYCZNIA 2019 R.

2 Organy Trybunału Konstytucyjnego Prezes Trybunału Konstytucyjnego Wiceprezes Trybunału Konstytucyjnego Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego

3 Zadania sędziego Trybunału Konstytucyjnego Zadania sędziego Trybunału Konstytucyjnego: postępowanie zgodne z Kodeksem Etyki Sędziego Trybunału Konstytucyjnego zakaz przynależności do partii politycznej, związku zawodowego oraz zakaz prowadzenia działalności publicznej niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 195 ust. 3 Konstytucji) zakaz podejmowania dodatkowego zatrudnienia zakaz podejmowania zajęcia o charakterze zarobkowym i niezarobkowym zakaz zasiadania w zarządzie, radzie nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki albo spółdzielni zakaz zasiadania w zarządzie fundacji, która prowadzi działalność gospodarczą obowiązek przedstawienia Prezesowi Trybunału Konstytucyjnego oświadczenia o prowadzonej działalności gospodarczej przez małżonka

4 Odpowiedzialność prawna sędziego Trybunału Konstytucyjnego Sędzia TK: nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności bez zgody Zgromadzenia Trybunału Konstytucyjnego do momentu wyrażenia tej zgody mogą być wobec sędziego Trybunału Konstytucyjnego podjęte tylko działania niecierpiące zwłoki nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa

5 Kompetencje Trybunału Konstytucyjnego? Kompetencje TK Zgodnie z art. 188 Konstytucji RP TK orzeka w sprawach: zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych skargi konstytucyjnej, o której mowa w art. 79 ust. 1 Zgodnie z art. 189 Konstytucji RP: TK rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa

6 Skarga konstytucyjna Art. 79 ust. 1 Konstytucji RP: Każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Cechy skargi konstytucyjnej: może dotyczyć jedynie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach jednostki określonych w Konstytucji (z wyłączeniem spraw określonych w art. 56 Konstytucji, czyli dotyczących uzyskania przez cudzoziemców prawa azylu lub statusu uchodźcy) wnoszona po wyczerpaniu przez skarżącego drogi prawnej w terminie 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia Sporządzona wyłącznie przez adwokat lub radcę prawnę (samodzielnie we własnej sprawie może sporządzić ją sędzia, prokurator, notariusz, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych)

7 Skarga konstytucyjna Art. 79 ust. 1 Konstytucji RP: Każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Cechy skargi konstytucyjnej: może dotyczyć jedynie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach jednostki określonych w Konstytucji (z wyłączeniem spraw określonych w art. 56 Konstytucji, czyli dotyczących uzyskania przez cudzoziemców prawa azylu lub statusu uchodźcy) wnoszona po wyczerpaniu przez skarżącego drogi prawnej w terminie 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia sporządzona wyłącznie przez adwokat lub radcę prawnę (samodzielnie we własnej sprawie może sporządzić ją sędzia, prokurator, notariusz, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych) wolna od opłaty sądowej

8 BIBLIOGRAFIA Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku Ustawa z dnia 30 listopada 2016 roku o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego S. Sagan, Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003