Informacja z BIK jako podstawa zapobiegania nadmiernemu zadłużeniu konsumentów Konferencja SKEF 30 listopada 2011 r.
Odpowiedzialne kredytowanie i pożyczanie w UE Odpowiedzialne kredytowanie produkty kredytowe odpowiadają potrzebom konsumentów i są dostosowane do ich zdolności do spłaty zobowiązania kredytowego. Odpowiedzialne pożyczanie konsumenci w celu uzyskania kredytu dostarczają odpowiednią, kompletną i dokładną informację na temat swojej sytuacji finansowej, konsumenci są zachęcani do podjęcia przemyślanych i trwałych decyzji o zaciągnięciu kredytu. www.bik.pl 2
Elementy odpowiedzialnego kredytowania Ustawa o kredycie konsumenckim uchwalona 12 maja 2011 r., wchodzi w życie 18 grudnia 2011 r., implementuje do polskiego porządku prawnego postanowienia Dyrektywy 2008/48/WE. Art. 9. 1. Kredytodawca przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki jest zobowiązany do dokonania oceny ryzyka kredytowego konsumenta. 2. Ocena ryzyka kredytowego dokonywana jest na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta lub na podstawie informacji zawartych w bazie danych lub zbiorze danych kredytodawcy. Rekomendacja T (luty 2010 r.) zbiór dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem badanie zdolności kredytowej w oparciu o dane z zewnętrznych baz danych, monitorowanie portfela kredytowego oraz kondycji finansowej osób zobowiązanych do obsługi zadłużenia. www.bik.pl 3
Znaczenie wymiany informacji kredytowej Zapobieganie nadmiernemu zadłużaniu się konsumentów, Zapobieganie oszustwom bankowym m.in.: kradzieżom tożsamości, Ułatwienie oceny zdolności kredytowej i wiarygodności konsumenta, Zniwelowanie asymetrii informacji pomiędzy kredytodawcą i kredytobiorcą. www.bik.pl 4
Transgraniczna wymiana informacji Model pośredni współpracy za pośrednictwem biur kredytowych w danych krajach, Wymiana transgraniczna informacji kredytowej formą pełniejszej ocena wiarygodności klientów banków, Możliwość legitymowania się za pośrednictwem biura kredytowego swoją historią kredytową zbudowaną za granicą, Historia kredytowa z zagranicznego biura ułatwienie w pozyskaniu finansowania. www.bik.pl 5
Biura Kredytowe w Europie Biura kredytowe we Definition wszystkich państwach of członkowskich UE ACCIS - Association ACCIS of Consumer Full Credit Information Suppliers of Europe for ACCIS Full Membership www.bik.pl 6
Dostęp do historii kredytowej z SCHUFA www.bik.pl 7
Bazy BIK - największe zbiory informacji o zobowiązaniach kredytowych w Polsce System Wymiany Informacji SI BIK Klient Indywidualny 92 mln rachunków kredytowych należących do 24,5 mln osób System Wymiany Informacji SI BIK Przedsiębiorca 700 000 danych - prognozowana wielkość bazy na koniec 2011 r. 90% osób fizycznych* Systemu SI BIK Przedsiębiorca jest w bazie SI BIK Klient Indywidualny Łączna liczba instytucji korzystających z Systemu BIK - 640 * występujących w relacji z podmiotem gospodarczym jako www.bik.pl 8 np. właściciel, poręczyciel.
BIK Debt Index (BDI) BDI wskaźnik umożliwiający identyfikację i klasyfikację klientów wg prawdopodobieństwa występowania nadmiernego zadłużenia: Klasyfikacja klientów do czterech klas A, B, C lub D Wskaźnik zadłużenia do dochodu > 0,9 Marketing/ Sprzedaż Identyfikacja i klasyfikacja klientów wg. prawdopodobieństwa nadmiernego zadłużenia, bez posiadania informacji o aktualnym dochodzie Raportowanie Ocena wniosku kredytowego Prawdopodobieństwa nadmiernego zadłużenia dla klientów z klasy D wynosi 86,5% Restrukturyza cja Monitoring Obszary wykorzystania BDI www.bik.pl 9
Rozkłady klientów i ich zadłużenia wg klas BDI Liczba klientów Zadłużenie Źródło: dane z bazy BIK SA wg stanu na dzień 7 listopada 2011r. (po wyeliminowaniu złych klientów, zadłużenie liczone bez kredytów mieszkaniowych) www.bik.pl 10
BIK Debt Index (BDI) Odsetek negatywnych zdarzeń w maju 2011 r. wg przedziałów oceny punktowej BIKSco CreditRisk oraz klas nadmiernego zadłużenia BIK Debt Index obliczonych w maju 2010 r. Strzałki wskazują kierunek wzrostu odsetka negatywnych zdarzeń, a więc wzrost poziomu ryzyka (pionowa BIKSco CreditRisk, pozioma BIK Debt Index). www.bik.pl 11
Kredyty ratalne i gotówkowe w latach 2007-2011* Kontynuacja trendu spadkowego nowo udzielanych kredytów Ilość kredytów ratalnych i gotówkowych udzielonych w dwóch kw. 2007-2011 (w tys. szt.) 2007 2008 2009 2010 2011 1895,8 2542,9 2212,7 2010,0 1834,5 Mniejszy spadek w ujęciu wartościowym Wartość kredytów udzielonych w dwóch kw. 2008-2011 (w mln zł) 2008 2009 2010 2011 20774,4 19075,8 15533,3 14492,0 *Dane wg Raportu BIK, KREDYT TRENDY, IX 2011 www.bik.pl 12
Liczba osób nadaktywnych kredytowo w latach 2009-2011* Do II kwartału 2009 r. liczba osób nadaktywnych wzrastała, sięgając na przełomie 2009 i 2010 r. liczbę 145 tys. osób. Obecnie liczba osób nadaktywnych spadła do 104 tys. *Dane wg Raportu BIK, KREDYT TRENDY, IX 2011 www.bik.pl 13
Zadłużenie osób nadaktywnych kredytowo* Wzrost kwoty zadłużenia do połowy 2010 r., od 2010 r. spadek. Średnie zadłużenie osób nadaktywnych kredytowo stale rośnie: na początku 2009 r. wynosiło 130,7 tys. zł, w tym osób złych 103 tys., obecnie odpowiednio 160,2 tys., źli 138,7 tys. *Dane wg Raportu BIK, KREDYT TRENDY, XI 2011 www.bik.pl 14
Ochrona przed nadmiernym zadłużeniem Rady dla banków Weryfikacja zobowiązań w BIK Przesyłanie do BIK kompletnych informacji Monitorowanie zobowiązań klientów Rady dla konsumentów Rozsądne planowanie finansów na okres kredytowania Korzystanie z Raportów o sobie z BIK Korzystanie z Raportów o sobie z BIG InfoMonitor www.bik.pl 15
Działania edukacyjne BIK Centrum Edukacyjne na www.bik.pl. Informacje o BIK umieszczane na stronach internetowych współpracujących z BIK instytucji. Współpraca z edukacyjnym portalem Narodowego Banku Polskiego. Współpraca z organizacjami konsumenckimi: broszury informacyjne, konferencje, szkolenia dla rzeczników konsumentów, współpraca przy tworzeniu specjalnych dodatków konsumenckich do gazet. Organizacja konferencji, kongresów i targów, Edukacja pracowników banków mających bezpośredni kontakt z konsumentami kampania edukacyjna ponad 8 mln broszur informacyjnych w bankach. www.bik.pl 16
Działania edukacyjne BIK Cykl filmów edukacyjnych www.serial.bik.pl. Podstrony BIK w popularnych serwisach finansowych oraz stronach banków. Artykuły o BIK w serwisach internetowych. Informacyjne kampanie internetowe. Prezentacja multimedialna o Panu Bikowskim na www.bik.pl. www.bik.pl 17
Nowe podejście BIK do obsługi konsumentów Obecne produkty: raporty dla konsumentów zbliżone do raportów dla banków (Raport PLUS, Raport PLUS z informacją o ocenie punktowej, Raport PLUS w bankowym koncie internetowym, Informacja Ustawowa, Raporty w wersji angielskiej). Kierunki zmian: odejście od postrzegania informacji o swojej historii kredytowej, jako produktu związanego jedynie z relacjami bankowymi, oferta produktowa budująca zaufanie i poczucie bezpieczeństwa w relacjach biznesowych, ułatwienie dostępu do historii kredytowej (bankowość elektroniczna). www.bik.pl 18
Nowe podejście BIK do obsługi klientów indywidualnych cd. Nowy portal BIK główne obszary: Informacyjno edukacyjny treści prezentacyjne, przekazujące wiedzę o firmie i jej ofercie, przeznaczoną dla ogółu użytkowników. Transakcyjny dostęp do produktów BIK dla poszczególnych użytkowników. Obsługa procesu weryfikacji tożsamości, płatności, dostarczenia produktu, jego konfiguracji i użytkowania. www.bik.pl 19
Kim jesteśmy? BIK postrzegany jest przez banki jako stały element systemu finansowego działający na rzecz ograniczania ryzyka kredytowego. Zasoby informacyjne BIK służą zarówno bankom jak i ich klientom, głównie w zakresie zwiększania bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. BIK pełni rolę integratora dostępu do rejestrów publicznych i informacyjnych baz danych branż gospodarczych dla sektora bankowego. BIK pewność w niepewnych czasach. www.bik.pl 20