BIZNES I RYZYKO NA RYNKU CONSUMER FINANCE

Transkrypt

1 BIZNES I RYZYKO NA RYNKU CONSUMER FINANCE dr Mariusz Cholewa Prezes Zarządu BIK S.A. Grudzień 2016

2 GRUPA BIK NAJWIĘKSZA BAZA O ZOBOWIĄZANIACH FINANSOWYCH W POLSCE Klienci Indywidualni Przedsiębiorcy Rejestr Dłużników Wszystkie kredyty: 137 mln kredytów 23,6 mln osób Czynne kredyty: 27,3 mln kredytów 15,2 mln osób Pożyczki ogółem: 3,9 mln pożyczek 673 tys. osób Czynne pożyczki: 638 tys. pożyczek 377 tys. osób Kredyty ogółem 1,9 mln kredytów 955 tys. przedsiębiorstw Czynne kredyty: 1,1 mln kredytów 707 tys. przedsiębiorstw 39,3 mln aktualnych informacji gospodarczych: negatywnych 3,5 mln pozytywnych 35,8 mln Informacje o: 3,7 mln konsumentach 617 tys. przedsiębiorstwach Stan na r. 2

3 CONSUMER FINANCE W POLSCE STRUKTURA PORTFELA W 2016 R. Kredyty konsumpcyjne* i pożyczki 142,6 mld zł Banki 99% Firmy pożyczkowe 1% Kredyty konsumpcyjne i pożyczki udzielone do kwoty 4 tys. zł 7,2 mld zł Banki 86% Firmy pożyczkowe 14% Kredyty konsumpcyjne i pożyczki udzielone do kwoty 1 tys. zł 0,4 mld zł Banki 76% Firmy pożyczkowe 24% * kredyty gotówkowe i kredyty ratalne Stan na r. 3

4 CONSUMER FINANCE W POLSCE NOWE FINANSOWANIE W 2016 R. Kredyty konsumpcyjne i pożyczki 67,9 mld zł Banki 95,9% Firmy pożyczkowe 4,1% Kredyty konsumpcyjne i pożyczki udzielone do kwoty 4 tys. 8,0 mld zł Banki 75% Firmy pożyczkowe 25% Kredyty konsumpcyjne i pożyczki udzielone do kwoty 1 tys. zł 0,8 mld zł Banki 60% Firmy pożyczkowe 40% * Dane za okres r. 4

5 SPADEK LICZBY NISKO-KWOTOWYCH KREDYTÓW KONSUMPCYJNYCH UDZIELONYCH W 2016 R. Dynamika liczby kredytów konsumpcyjnych udzielonych w okresie I-X.2016 r. (r/r) Struktura liczbowa kredytów konsumpcyjnych udzielonych w okresie r. (tys. zł) ,2% >100 1,3% 26,8% ,6% ,9% < 4 56,0% 12% 7,1% Struktura wartościowa kredytów konsumpcyjnych udzielonych w okresie I-X.2016 r. -2,6% -3,8% -2,2% < Kwota kredytu (tys. zł) > ,6% >100 17,5% <4 9,4 % ,9% ,6% 5

6 NISKO-KWOTOWE KREDYTY KONSUMPCYJNE MNIEJ RYZYKOWNE NIŻ KREDYTY NA KWOTY WYŻSZE 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% Udział kredytów przeterminowanych > 30 dni w liczbie kredytów konsumpcyjnych udzielonych w 2014 r., obserwowanych na koniec października 2016 r. 1,5% 2,2% 2,8% 5,2% 3,8% 5,8% 8% 6,7% 14,8% 7,6% 20,3% 13,2% 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00% 0,00% -5,00-10,0 0,0% kwota kredytu (tys. zł) < >200 Udział złych kredytów Udział mikro-przedsiębiorców -15,0 6

7 Liczba klientów (tys.) Udział klientów wspólnych POMIMO WZROSTU UDZIAŁU FIRM POŻYCZKOWYCH W BAZIE BIK UDZIAŁ KLIENTÓW WSPÓLNYCH Z BANKAMI POZOSTAJE STAŁY 400 Liczba klientów firm pożyczkowych z czynnym rachunkiem w bazie BIK 100% % % % % % Klienci firm pożyczkowych i banków - lewa oś Klienci tylko firm pożyczkowych - lewa oś Udział klientów wspólnych- prawa oś 7

8 GORSZA JAKOŚĆ KLIENTÓW FIRM POŻYCZKOWYCH NIŻ KLIENTÓW TYLKO SEKTORA BANKOWEGO Jakość klienta Pożyczkobiorcy Jakość klienta 36,2% 9,9% 10,2% Tylko pożyczki nigdy kredyty Tylko pożyczki kiedyś kredyty 8% 12% 80% Pożyczki i kredyty 31,5% 16,4% 86,1% 8,2% brak opóźnień 1-30 dni dni 43,8% 43,9% 5,0% 1,0% 8,0% >90 dni 8 Klienci tylko sektora pożyczkowego *Jakość klienta mierzonego łącznie w sektorze bankowym i pożyczkowym Stan na r. Klienci wspólni Klienci tylko sektora bankowego

9 KLIENCI WSPÓLNI FIRM POŻYCZKOWYCH I BANKÓW TO KLIENCI Z GORSZYM SCORINGIEM BIK Klienci wspólni Klienci sektora bankowego pkt. PD=16,5% pkt. PD=0,5% BIKSco CreditRisk3 - punktacja BIKSco CreditRisk3 - punktacja 9

10 ROZKŁAD SCORINGOWY KLIENTÓW FIRM POŻYCZKOWYCH JEST PRZESUNIĘTY W KIERUNKU GORSZYCH PUNKTACJI SCORINGU BIK 25% Populacja bankowa vs populacja pożyczkowa ze względu na punktację CR3 20% Sektor POŻYCZKOWY Sektor BANKOWY 15% 10% 5% 0% BIKSco CreditRisk3 - punktacja 10

11 % pożyczek 72% POŻYCZEK W 2015 R. ZOSTAŁA UDZIELONA KLIENTOM, KTÓRZY NIE MIELI PROBLEMÓW ZE SPŁATĄ KREDYTÓW W BANKACH W MOMENCIE UBIEGANIA SIĘ O POŻYCZKĘ 80% 70% Liczba dni opóźnienia w spłacie kredytu w momencie zaciągnięcia pożyczki 2015 r. 72% 60% 50% 40% 30% 20% 20% 10% 0% 3% 1% 4% 0 <1-30) <30-60) <60-90)

12 % pożyczek 20% POŻYCZEK W 2015 R. ZOSTAŁA UDZIELONA KLIENTOM, KTÓRZY PO PEWNYM CZASIE MAJĄ POWAŻNE PROBLEMY ZE SPŁATĄ KREDYTÓW W BANKACH 80% 70% 72% Liczba dni opóźnienia w spłacie kredytu 60% 55% 50% 40% 30% 20% 20% 18% 20% 10% 0% 3% 5% 4% 1% 3% 0 <1-30) <30-60) <60-90) 90+ W momencie zaciągnięcia pożyczki r r. 12

13 NOWY MODEL SEKTOROWY LEPIEJ IDENTYFIKUJE ZŁYCH KLIENTÓW FIRM POŻYCZKOWYCH Odsetek najgorszych klientów 39% 63% 36% 57% Odsetek 'Złych' po 6M wskazanych przez m. bankowy Odstek 'Złych' po 6M wskazanych przez m. pożyczkowy Klienci sektora pożyczkowego stanowią specyficzną część sektora bankowego. Dynamika zachowania klienta na produktach pożyczkowych jest inna niż na bankowych. Klienci pożyczkowi wymagają adekwatnej definicji Złego klienta (np. 30 dni opóźnienia w ciągu 6 m-cy). Bankowe modele ogólne tylko częściowo objaśniają ryzyko klientów pożyczkowych. Pożyczkowy model sektorowy istotnie zwiększa trafność oceny wiarygodności kredytowej klienta aplikującego o pożyczkę. 5% 10% * Jakość modeli mierzona na klientach posiadających zarówno ocenę punktową BIKSco CreditRisk3 oraz w modelu sektora pożyczkowego. Porównanie zrealizowano wg definicji Złego klienta z modelu sektora pożyczkowego. 13

14 RYZYKO KLIENTA ROŚNIE WRAZ Z LICZBĄ POSIADANYCH KREDYTÓW Udział "złych" klientów wg liczby posiadanych kredytów w sektorze bankowym 14,7% 11,3% 7,7% 8,4% 8,5% 9,0% 9,8% Liczba kredytów >10 * Klient zły klient z kredytem przeterminowanym >90 dni. 14

15 KLIENCI BANKÓW Z DUŻĄ LICZBĄ KREDYTÓW W SEKTORZE BANKOWYM CZĘSTO KORZYSTAJĄ Z POŻYCZEK 60,0% 50,0% 49,4% Struktura klientów banków wg liczby posiadanych kredytów na osobę 25,9% 30,0% 25,0% 40,0% 20,0% 30,0% 15,0% 24,2% 10,5% 20,0% 10,0% 10,0% 0,0% Liczba kredytów na osobę 13,0% 2,8% 1,7% 0,9% 6,1% 4,3% 6,7% 3,4% 3,1% 0,1% >10 Udział klientów w sektorze bankowym Udział pożyczkobiorców 5,0% 0,0% Stan na r. 15

16 Tys. osób LICZBA KLIENTÓW Z CO NAJMNIEJ 10 CZYNNYMI RACHUNKAMI PRZESTAŁA OBNIŻAĆ SIĘ ZE WZGLĘDU NA FIRMY POŻYCZKOWE 140 Liczba klientów z 10 i więcej czynnymi rachunkami (kredytami i pożyczkami) w latach % % % 80 40% 60 30% 40 20% 20 10% 0 0% udział klientów złych (skala prawa) klienci ogółem klienci firm pożyczkowych, w tym posiadający kredyty w bankach klienci wyłącznie banków 16

17 Liczba punktów scoringu BIKSCO OVERDEBT IDENTYFIKACJA KLIENTÓW NADMIERNIE ZADŁUŻONYCH 600 Klienci o dużej aktywności kredytowej i dobrze spłacający zobowiązania stanowią wyzwanie dla precyzyjnej oceny ryzyka BIKSco CreditRisk 3 BIKSco OverDebt Możliwa identyfikacja istotnych czynników ryzyka płynących z innych obszarów niż terminowość spłacania kredytu aktywność kredytowa w sektorze bankowym i pożyczkowym BIKSco OverDebt dostarcza szczególnej poprawy oceny ryzyka 250 dla klientów z niższą punktacją BIKSco CreditRisk BIKSco OverDebt 315 pkt., BIKSco CreditRisk pkt. 315 pkt 415 pkt Default 17

18 PROFILE KLIENTÓW FIRM POŻYCZKOWYCH Klienci wspólni Klienci tylko firm pożyczkowych PROFIL 1 PROFIL 2 PROFIL 3 osoby o dużej aktywności kredytowej w sektorze bankowym, traktujące firmy pożyczkowe jako źródło pomostowego finansowania w sytuacji przejściowej utraty płynności finansowej. osoby o dużej aktywności kredytowej w sektorze bankowym, nie wysyłające tradycyjnych sygnałów świadczących o istotnie wzrastającym ryzyku kredytowym, traktujące firmy pożyczkowe jako przedłużenie swojego życia kredytowego w efekcie czego pogłębiają swoje przekredytowanie. osoby młode, 78% w wieku do 35 lat, 67% młodych klientów nie wystąpiło o kredyt w banku (brak zapytania o raport BIK). 18

19 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ dr Mariusz Cholewa Prezes Zarządu Biura Informacji Kredytowej S.A.