Banki i firmy pożyczkowe na rynku kredytowym. dr Mariusz Cholewa Prezes Zarządu Biura Informacji Kredytowej S.A 21 Listopada 2018 roku

Transkrypt

1 Banki i firmy pożyczkowe na rynku kredytowym dr Mariusz Cholewa Prezes Zarządu Biura Informacji Kredytowej S.A 21 Listopada 2018 roku!1

2 Aktywność kredytowa Polaków na tle Unii Europejskiej Kredyty mieszkaniowe / PKB w krajach UE 101% 66% 66% 59% 58% 55% 49% 45% 43% 43% 41% 36% 35% 33% 31% 30% 29% 25% 23% 22% 20% 17% 16% 15% 14% 10% 8% 8% Dania Szwecja Holandia UK Cypr Luksemburg Portugalia Hiszpania Francja Finlandia Malta Niemcy Belgia Grecja Estonia Słowacja Austria Irlandia Czechy Włochy Polska Litwa Łotwa Chorwacja Słowenia Bułgaria Węgry Rumunia Kredyty konsumpcyjne / PKB w krajach UE 13% 13% 9% 9% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 6% 6% 6% 6% 6% 6% 6% 5% 5% 4% 4% 3% 3% 3% 2% 2% 2% 2% Cypr Grecja Bułgaria Polska Portugalia Francja Słowacja Finlandia Hiszpania UK Węgry Rumunia Niemcy Dania Słowenia Luksemburg Włochy Austria Czechy Szwecja Irlandia Estonia Malta Chorwacja Holandia Belgia Łotwa Litwa Źródło: obliczenia własne na podstawie ECB 2017!2

3 Wysokie dynamiki wzrostu sprzedaży kredytów i pożyczek* w 2018 roku Wartość portfela kredytów prywatnych i pożyczek 617,1 mld zł Wartość nowych kredytów i pożyczek w okresie Kredyt gotówkowy 145,8 60,0 53,2 wartość (mld zł) dynamika (r/r) 47% 50% 45,0 42,2 38% Kredyt mieszkaniowy 425,2 Kredyty ratalne 17,3 Pożyczki Karty kredytowe 13,9 4,6 Limity kredytowe 10,3 30,0 15,0 0,0 19% Kredyty mieszkaniowe 7% Kredyty gotówkowe 9% 9,6 Kredyty ratalne -2% 4,2 Karty kredytowe 2% 2,2 Limity kredytowe 5,3 Pożyczki 25% 13% 0% -13% Źródło: BIK S.A. * Pożyczki dotyczy wyłącznie pożyczek pozabankowych!3

4 Największy udział rachunków opóźnionych w pożyczkach Udział wartości kredytów i pożyczek opóźnionych w spłacie Udział liczby kredytów DPD90+ uruchomionych w latach w kolejnych miesiącach obserwacji Udział wartości kredytów i pożyczek opóźnionych w spłacie 42,6% kredyty ratalne kredyty mieszkaniowe kredyty gotówkowe pożyczki 1-30 dni dni > 90 dni 10,7% 14% 12% 6,2% 2,6% 0,7% 2,9% kredyty mieszkaniowe 20,0% 4,8% 1,8% 13,5% kredyty gotówkowe 16,9% 14,1% 14,2% 5,3% 1,0% 4,9% 4,3% 1,1% 0,7% 10,6% 8,1% 9,3% kredyty ratalne karty kredytowe limity kredytowe 8,9% 23,0% pożyczki 9% 7% 5% 2% 0% Stan na r.!4

5 Opóźnienia DPD90+ w kolejnych miesiącach od uruchomienia wg roku uruchomienia dla poszczególnych typów kredytów (ujęcie liczbowe) Kredyty ratalne Kredyty gotówkowe 14% 12% 9% 6% 3% 0% % 12% 9% 6% 3% 0% Kredyty mieszkaniowe Pożyczki 14% 14% 12% 12% 9% 9% 6% 6% 3% 3% 0% % !5

6 Najbardziej dynamicznie rosną kredyty mieszkaniowe na wysokie kwoty Dynamika liczby (r/r) udzielonych kredytów mieszkaniowych w okresie roku wg przedziałów kwotowych (tys. zł) Udział wartościowy kredytów mieszkaniowych opóźnionych > 90 dni wg kwoty zaciągniętego kredytu (tys. zł) 17,7% 41,8% 31,3% 22,9% 24,7% 14,3% 8,1% 6,8% -17,5% -5,2% 1,8% 1,2% 1,2% 1,2% 1,4% 2,2% <= >1000 <= >1 000 Dane BIK wg stanu na r.!6

7 Najwyższe wzrosty wysokokwotowych kredytów gotówkowych Dynamika liczby (r/r) kredytów gotówkowych udzielonych w okresie roku wg przedziałów kwotowych (tys. zł) Udział rachunków 90+ w liczbie kredytów gotówkowych uruchomionych w latach obserwowany po 12 i 36 miesiącach od otwarcia rachunku (tys. zł) 11,6% po 12 m-cach po 36 m-cach 8,6% 9,3% 7,3% 7,3% 6,3% 5,9% 4,2% 2,1% 2,4% 2,4% 2,5% 2,6% 2,5% 2,4% <= >50 < >50 Dane BIK wg stanu na r.!7

8 Najszybciej rośnie sprzedaż pożyczek > 5 tys. zł Dynamika liczby (r/r) pożyczek pozabankowych udzielonych w okresie roku wg przedziałów kwotowych (tys. zł) Udział rachunków 90+ w liczbie pożyczek pozabankowych uruchomionych w latach obserwowany po 12 i 36 miesiącach od otwarcia rachunku (tys. zł) 118,2% po 12 m-cach po 36 m-cach 26,9% 17,6% 16,7% 18,4% 16,5% 17,6% 17,7% 19,3% 15,3% 20,7% 9,4% 9,9% 10,3% 3,3% 8,2% 19,1% 19,4% <=1 1-1,5 1, >5 < >5 Dane BIK wg stanu na r.!8

9 Duże wzrosty średniego zadłużenia na klienta Średnia kwota finansowania oraz średnie zadłużenie na klienta (tys. zł) Kredyty gotówkowe Pożyczki pozabankowe 16,3 17,5 17,9 18,3 20,1 22,2 23,7 25,2 +235% 1,4 1,7 2,2 2,6 2,5 4,0 6,6 8,5 Średnia kwota udzielonego kredytu Średnie zadłużenie na klienta w kredytach (na koniec okresu) Średnia kwota udzielonej pożyczki Średnie zadłużenie na klienta w pożyczkach (na koniec okresu) !9

10 Wzrost średniej kwoty udzielonego kredytu gotówkowego powiązany jest ze wzrostem umownego okresu kredytowania Średni okres kredytu gotówkowego (w miesiącach) Okres umowny (nowe rachunki) Okres rzeczywisty (zamykane rachunki z wyłączeniem 90+) 36,3 39,9 42,8 45,8 58% 24,1 28,3 31,2 51% 17,3 18,6 19,0 19,6 20,7 21,8 22,0 Wartości kredytów gotówkowych udzielana jest na okres powyżej 5 lat Wartości udzielonych kredytów gotówkowych związana jest z konsolidacją/rolowaniem Dane BIK wg stanu na r.!10

11 Coraz mniej pożyczek incydentalnych i coraz więcej trwałych relacji klienta z sektorem pożyczkowym Status klienta w sektorze pożyczkowym na moment przyznania pożyczki 100% 75% 25,5% kiedyś mieli pożyczkę 50% 66,9% mają pożyczkę 25% 0% ,6% pierwsza pożyczka!11

12 Firmy pożyczkowe zdominowały rynek niskokwotowego finansowania osób prywatnych Struktura wartości sprzedaży kredytów gotówkowych i pożyczek udzielonych od stycznia do września 2018 roku 0,5 mld zł 4,5 mld zł 79,4% Kwota finansowania do: 1 tys. zł 20,6% 56,7% Kwota finansowania do: 4 tys. zł 43,3% 10,7 mld zł Firma pożyczkowa Bank 58,4 mld zł 42,1% Kwota finansowania do: 10 tys. zł 57,9% 9,0% Ogółem 91,0%!12

13 Klienci sektora pożyczkowego aktywni w kredytach bankowych Liczba klientów sektora pożyczkowego (tys.) z co najmniej jedną czynną pożyczką na koniec okresu Łączna liczba klientów sektora pożyczkowego w bazie BIK tys klient tylko w sektorze pożyczkowym klient w sektorze pożyczkowym i bankowym Tylko zamknięta pożyczka 625,7 625, Czynna pożyczka 543,5 Stan na r.!13

14 Przenikanie finansowania pożyczkowego i kredytowego Klienci wspólni Pożyczkobiorcy 543 tys. Zadłużenie 25,6 mld zł Jakość klienta * Pożyczki 4,0 Klienci tylko sektora pożyczkowego Zadłużenie 0,6 mld zł Tylko pożyczki, nigdy kredyty 8,9% Tylko pożyczki, kiedyś kredyty 14,5% Pożyczki i kredyty 76,5% Kredyty gotówkowe 14,5 Kredyty mieszkaniowe 5,2 Brak opóźnień 35,1% 1-30 dni 16,9% dni 8,9% > 90 dni 39,1% Pozostałe 1,9 * Jakość klienta mierzona łącznie w sektorze bankowym i pożyczkowym Dane BIK wg stanu na r.!14

15 Wysokie obciążenia kredytowe klientów wspólnych Średnie zadłużenie klienta (tys. zł) Miesięczne raty kapitałowe 59, , ,0 Klienci tylko pożyczkowi Klienci tylko bankowi Klienci wspólni Klienci tylko pożyczkowi Klienci tylko bankowi Klienci wspólni Dane BIK wg stanu na r.!15

16 Im większe zadłużenia klienta w kredytach konsumpcyjnych*, tym częściej klient korzysta z pożyczek Udział pożyczkobiorców w liczbie posiadaczy kredytów konsumpcyjnych w bankach w zależności od kwoty do spłaty w kredytach konsumpcyjnych (tys. zł) 11,7% 7,3% 4,5% 2,8% 1,1% <= >50 * Kredyt gotówkowy, kredyt ratalny, karta kredytowa, limit kredytowy Dane BIK wg stanu na r.!16

17 Klienci firm pożyczkowych częściej posiadają przeterminowane kredyty bankowe Udział liczby kredytów przeterminowanych w bankach Kredyty ratalne Kredyty gotówkowe Kredyty mieszkaniowe 38,2% 11,6% 36,1% 10,2% 21,9% 5,6% 5,0% 11,5% 21,1% 12,9% 5,8% 6,0% 20,8% 14,8% 3,9% 9,8% 4,3% 6,2% 3,7% 2,0% 1,2% Pożyczkobiorcy Klienci wyłącznie bankowi Pożyczkobiorcy Klienci wyłącznie bankowi Pożyczkobiorcy Klienci wyłącznie bankowi 1-30 dni dni > 90 dni Pożyczkobiorcy - klienci posiadających co najmniej jedną czynną pożyczkę na dzień r. Klienci wyłącznie bankowi - klienci posiadający w dniu r. co najmniej jeden czynny kredyt danego typu i nie posiadający czynnej pożyczki.!17

18 Klienci firm pożyczkowych częściej posiadają niższą punktację ryzyka kredytowego w sektorze bankowym Populacja bankowa vs populacja pożyczkowa ze względu na punktację BIKSco CreditRisk3 Sektor pożyczkowy Sektor bankowy 30% 25% mediana: 447 (PD: 10,2%) mediana: 591 (PD: 0,4%) 20% 15% 10% 5% 0% <98,173> <174,209> <210,245> <246,281> <282,317> <318,353> <354,389> <390,425> <426,461> <462,497> <498,533> <534,569> <570,605> <606,641> <642,677> <678,711> Stan na r.!18

19 Z sektora pożyczkowego korzystają częściej młodsi klienci 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% tylko firma pożyczkowa firma pożyczkowa i bank/skok bank komercyjny bank spółdzielczy SKOK Dane BIK wg stanu na r.!19

20 W bankach najmłodsi klienci najbardziej ryzykowni a w pożyczkach najstarsi Udział rachunków opóźnionych >90 dni w liczbie kredytów gotówkowych udzielonych w 2017 roku w zależności od wieku kredytobiorcy obserwowane w kolejnych miesiącach od udzielenia kredytu Kredyty gotówkowe Udział rachunków opóźnionych >90 dni w liczbie pożyczek pozabankowych udzielonych w 2017 roku w zależności od wieku kredytobiorcy obserwowane w kolejnych miesiącach od udzielenia kredytu Pożyczki 30% 30% 23% 23% 15% 15% 8% 8% 0% Wiek klienta % Wiek klienta do do 24 Dane BIK wg stanu na r.!20

21 Kredyt prywatny na cele gospodarcze? Struktura finansowania mikroprzedsiębiorców 100 mld zł Zadłużenie 13 mld zł Jakość klientów w kredytach firmowych: 11,9%* Finansują się tylko jako firma 21% Finansują się jako firma i osoba prywatna 79% 52% zadłużenie firmowe 52 mld zł 48% zadłużenie prywatne 48 mld zł Jakość klientów w kredytach firmowych: 10,3% Jakość klientów w kredytach prywatnych: 9,8% * Udział klientów z kredytem opóźnionym > 90 dni Dane BIK wg stanu na r.!21

22 Wysokie ryzyko mikroprzedsiębiorców korzystających z wysokokwotowych kredytów prywatnych Udział mikroprzedsiębiorców wśród posiadaczy Udział liczbowy kredytów opóźnionych > 90 dni w zależności od kwoty zaciągniętego kredytu Kredytów gotówkowych Kredytów mieszkaniowych Kredytów gotówkowych Kredytów mieszkaniowych 16,2% 18,1% 19,2% 13,3% 7,7% 12,6% 14,4% 13,1% 9,8% 6,5% 8,8% 8,4% 5,1% 1,1% 2,6% 3,3% 1,2% 2,6% 1,1% 2,8% 3,9% do 15 tys tys. >=50 tys. do 200 tys tys tys. >=1000 tys. do 15 tys tys. >= 50 tys. do 200 tys tys tys. >=1000 tys. osoby prywatne mikro Dane BIK wg stanu na r.!22

23 Dynamiczny wzrost sprzedaży kredytów Jakość nowych kredytów pozostaje na bezpiecznym poziomie Duża dynamika wysokokwotowych pożyczek pozabankowych Wyższe ryzyko kredytów na wysokie kwoty Zwiększanie średniej kwoty kredytu Wzrost średniego zadłużenia na klienta Przenoszenie ryzyka pomiędzy kredytami firmowymi i prywatnymi Wydłużanie okresów kredytowania Przenoszenie ryzyka pomiędzy sektorem pożyczkowym i bankowym

24