MIESIĘCZNIK DLA RODZICÓW DZIECI Z PRZEDSZKOLA NR 24 W CHORZOWIE 14. PAŹDZIERNIKA

Podobne dokumenty
Rodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych.

Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.

Gry i zabawy stymulujące rozwój mowy i myślenia dzieci w wieku przedszkolnym

Rola zabawy ruchowej w życiu dziecka w okresie przedszkolnym

Mirosława Mazur oddział przedszkolny REFERAT. ,,Zabawa jako dominująca forma aktywności dziecka sześcioletniego.

Dojrzałość szkolna dziecka

Nagrody i upomnienia w przedszkolu

dziecka + gotowość owocne spotkanie

Znaczenie świadomości wychowawczej rodziców dzieci rozpoczynających edukację.

ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE Na skrzydłach przyjaźni czyli o relacjach.

Spis treści. Wstęp (Anna I. Brzezińska, Joanna Matejczuk, Paweł Jankowski, Małgorzata Rękosiewicz)... 11

Rola dorosłych w rozwoju dziecka. Spotkanie z rodzicami Opracowanie: Paulina Lica

,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny

OFERTA ZAJĘĆ. PORADNI PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ w Siemianowicach Śląskich. dla dzieci w wieku przedszkolnym na rok szkolny 2014/2015

Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się

Aby zapobiec niepowodzeniom szkolnym już na starcie, musimy zadbać o to, aby dziecko przekraczając próg szkoły osiągnęło dojrzałość szkolną.

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 50 W BIELSKU-BIAŁEJ

w Siemianowicach Śląskich na rok szkolny 2014/2015

Dzieci Rodziców Nauczycieli Środowisko i społeczność lokalną

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ DZIECI I MŁODZIEŻY

Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców

PLAN WSPÓŁPRACY PRZEDSZKOLA W ŁĄKIEM Z RODZICAMI NA ROK SZKOLNY 2015 / 2016

Metody diagnozowania rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym

Moduł II. Charakterystyka rozwojowa dzieci w wieku przedszkolnym i uczniów z kl. I-III. Wg materiałów dr Aleksandry Piotrowskiej

Jak pomóc 6-latkowi w dobrym funkcjonowaniu w szkole: co mogą zrobić rodzice, a co powinna zrobić szkoła?

Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki,

KONCEPCJA PRACY SAMORZĄDOWEGO PRZEDSZKOLA W KOCHANOWICACH

Przedszkolak u progu szkoły. Informacja dla rodziców

Dojrzałość szkolna. Literka.pl. Data dodania: :39:03

Bawię się i uczę się czytać

MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO

Zajęcia specjalistyczne w PSP nr 4 w Świdwinie w roku szkolnym 2018/2019

Piotr Romanowski psycholog.

Psychopedagogika twórczości

Percepcja siebie i świata uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym pochodzących z rodzin pełnych i niepełnych

DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA DZIECI PIĘCIO I SZEŚCIOLETNICH ORAZ JEJ DIAGNOZA

Wychowanie i pseudowychowanie

PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209

Co wpływa na gotowość szkolną dziecka?

Plan współpracy z rodzicami dzieci 3, 4 letnich w roku szkolnym 2012/2013

Informacja DRODZY RODZICE! Zapraszamy do zapoznania si ę z nową podstawą programową wychowania przedszkolnego.

Justyna Michałowska. Program dla dziecka przewlekle chorego w przedszkolu

Program autorski Poznaję uczucia

Anna Sobocińska psycholog ŁCRE w Łomży

? będąca synonimem oceny codziennego funkcjonowania dziecka

Pewnym krokiem do szkoły, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat gotowości szkolnej.

Rola zabawy w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym

Zadania rozwojowe dziecka w wieku przedszkolnym Analiza w świetle aktualnych teorii i wyników badań psychopedagogicznych

w Siemianowicach Śląskich na rok szkolny 2016/2017

Rozwijanie zainteresowań dzieci

Warunki i sposoby realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego na pierwszym etapie edukacyjnym

Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Psychologia rozwoju człowieka. 2. KIERUNEK: Pedagogika

OFERTA ZAJĘĆ. PORADNI PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ w Siemianowicach Śląskich. dla dzieci w wieku przedszkolnym na rok szkolny 2016/2017

Świetlica socjoterapeutycznadobra praktyka w profilaktyce zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Ewa Janik

Dziecko wobec szkołyszkoła

KONCEPCJA PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 23 W BYTOMIU

Kiedy wiosna przyjdzie do nas. Projekt edukacji przyrodniczej.

w Siemianowicach Śląskich na rok szkolny 2015/2016

Akademia Rozwoju Małego Dziecka

Gotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna).

Rozdział 2. Cele i zadania przedszkola

OFERTA ZAJĘĆ. PORADNI PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ w Siemianowicach Śląskich. dla dzieci w wieku przedszkolnym na rok szkolny 2015/2016

WPŁYW CZYTANIA NA ROZWÓJ

PROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO PRZEDSZKOLA IM. DZIECIĄTKA JEZUS W CIESZYNIE 2015/ /2017

TEATR BLIŻEJ DZIECKA

Plan. Struktura czynności myślenia (materiał, operacje reguły)

Nasze oddziaływania edukacyjno-wychowawcze

Opracowała : mgr Elżbieta Książkiewicz-Mroczka


CZŁOWIEK JEST ISTOTĄ SPOŁECZNĄ, TEN ZAŚ, KTO NIE ŻYJE W SPOŁECZEŃSTWIE JEST BESTIĄ ALBO BOGIEM Arystoteles

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie. Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M.

Placówka z certyfikatem PN-EN ISO 9001:2009 i akredytacją Łódzkiego Kuratora Oświaty

KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA

Realizacja podstawy programowej na I etapie edukacyjnym poprzez różne formy aktywności

Drodzy Państwo, w tej gazetce chcemy zaproponować odrobinę polityki oświatowej dotyczącej między innymi Waszych pociech.

Nasze hasło to: Dzieci są podróżnikami odkrywającymi nieznane kontynenty. Każdy dzień jest nową przygodą.

Sieradz, r.

ROZWOJOWE UWARUNKOWANIA STOSUNKU DO JEDZENIA

POMARAŃCZOWE JEDYNECZKI to 3 latki, które od września

O DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ SŁÓW KILKA

STATUT. [tekst ujednolicony, stan na 1 grudnia 2017 r.] ROZDZIAŁ 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE

MAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA. Andrzej Peć FUNTRONIC

POSTAWY RODZICIELSKIE

PROJEKT PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO nr 24 W OLSZTYNIE

Wpływ czytania na rozwój dzieci i młodzieży

systematyczne nauczanie

RAMOWY ROZKŁAD DNIA. Załącznik do uchwały Rady Pedagogicznej nr 6/2017 z dnia 24 sierpnia 2017r.

PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA W MANIECZKACH

Koncepcja pracy. Przedszkola nr 12 w Siemianowicach Śląskich

Wpływ czytania na rozwój dzieci i młodzieży

Organizacja Punktu Przedszkolnego w Szkole Podstawowej w Karpicku

Koncepcja Pracy Niepublicznego Przedszkola Calineczka w Kaliszu

PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA NR 3

R A Z E M. Relacje Aktywność Zabawa Emocje Miejsce. Joanna Matejczuk. Instytut Psychologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Koncepcja Artystycznego Niepublicznego Przedszkola z Oddziałem Integracyjnym Tygrysek Plus

Plan pracy Przedszkola nr 5 w Sokółce na rok szkolny 2016 / 2017

Opracowała Katarzyna Sułkowska

KONCEPCJA PRACY ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. OLIMPIJCZYKÓW POLSKICH W RZEPLINIE

Transkrypt:

NR 80 (114) 2016 MIESIĘCZNIK DLA RODZICÓW DZIECI Z PRZEDSZKOLA NR 24 W CHORZOWIE 14. PAŹDZIERNIKA Z okazji Dnia Nauczyciela życzymy takich myśli i marzeń które dają się urzeczywistnić, pięknych i szlachetnych pomysłów, które podszeptuje serce, cierpliwości i wytrwałości, aby służba dzieciom tym starszym i tym młodszym zrodziła wiele szlachetnych owoców.

SPRAWY BIEŻĄCE 5.10.2016 - udział dzieci w Akademii Muzycznej 14.10.2016 - Święto Edukacji Narodowej 17-24.10.2016 - w grupie: Tygryski tydzień zabawy bez zabawki, czyli EKO ZABAWKA 24.10.2016 - udział dzieci z grupy Pszczółki w konkursie: Baśnie i legendy Polskie 25.10.2016 - udział dzieci z grupy Pszczółki w konkursie: Drugie życie śmieci PASOWANIE: - 20. 10. 2016 - uroczystość pasowania na Zajączka - 26. 10. 2016 - uroczystość pasowania na Pszczółkę - 27. 10. 2016 - uroczystość pasowania na Misia Prowadzenie obserwacji pedagogicznych przez nauczycieli w grupach, konsultacje z psychologiem i logopedą oraz pracownikami Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. 15.09. 2016 była Jesienna sesja zdjęciowa w październiku zapraszamy po odbior zdjęć zgodnie z terminem podanym na tablicy ogłoszeń w przedszkolu.

WARTO PRZECZYTAĆ Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym Wyróżnia się pięć następujących okresów rozwoju dzieci i młodzieży: 1. Niemowlęctwo pierwszy rok życia 2. Wiek poniemowlęcy - od 1 do 3 lat 3. Wiek przedszkolny - od 3 do 7 lat 4. Młodszy wiek szkolny od 7 do 11-12 lat 5. Wiek dorastania od 12 13 do 17 18 lat. Okresy te zostały wyodrębnione na podstawie trzech kryteriów: sposób i poziom poznawania i uświadamiania sobie przez dziecko otaczającej rzeczywistości; dominujący rodzaj działalności dziecka; specyficzne formy i metody oddziaływania wychowawczego. Podstawą wyodrębnienia wieku przedszkolnego jako okresu rozwojowego jest: dominująca w tym wieku forma działalności, wyższy poziom uświadamiania sobie i poznania przez dziecko szerszego kręgu otaczającej je rzeczywistości. charakterystyczne warunki i sposoby wychowania stosowane w rodzinie i przedszkolu, Rozwój psychiczny dziecka w wieku przedszkolnym jest ściśle związany z jego rozwojem fizycznym, rozwojem działalności, rozwojem kontaktów

społecznych. Istotną rolę w rozwoju dziecka oprócz osobistego doświadczenia odgrywa również naśladownictwo, które sprzyja wytwarzaniu się związków czasowych przy powtarzaniu słów i naśladowaniu czynności dorosłego. Gotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole uwarunkowana jest jego ogólną dojrzałością psychologiczną, umysłową oraz emocjonalno społeczną. Rozwój umysłowy Rozwój różnorodnych form orientacyjno badawczej działalności dziecka tworzy przesłanki do kształtowania się działań i umiejętności myślenia. - Wrażenia i spostrzeżenia: Narządy odbiorcze (receptory) u dziecka przedszkolnego są już całkowicie ukształtowane, funkcje analizatorów jeszcze się doskonalą. Intensywny rozwój obserwujemy przede wszystkim w zakresie analizatora wzrokowego i słuchowego. Analizator wzrokowy dziecka doskonali się szczególnie w zakresie rozwoju ostrości wzroku, bystrość wzroku wzrasta w tym wieku o koło 40%. Wzrasta także umiejętność barw i kształtów. Rozwój analizatora słuchowego wiąże się ściśle z rozwojem mowy dziecka. W wieku przedszkolnym wrażliwość słuchowa dziecka wzrasta prawie dwukrotnie. Spostrzeganie pod koniec wieku przedszkolnego nabiera charakteru coraz bardziej zorganizowanego, celowego i odgrywa ważną rolę w całym rozwoju umysłowym dziecka. Wyobrażenia postrzeganych wcześniej przedmiotów, zjawisk i czynności stanowią podstawę treści orientacyjno badawczej działalności dziecka, jego wiadomości o świecie. Na początku okresu przedszkolnego dominuje u dziecka wyobraźnia bierna i mimowolna, mająca charakter odtwórczy. Duży wpływ na rozwój wyobraźni wywiera wychowanie artystyczne. Pod koniec tego wieku wyobraźnia dziecka staje się coraz bardziej twórcza i dowolna, zaczyna się też stopniowo uniezależniać od jego działalności. - Pamięć i uwaga: Rozwój pamięci dziecka zależy od warunków jego życia. Wiek przedszkolny odgrywa ważną rolę w całym rozwoju pamięci człowieka. Pojemność pamięci u dziecka w tym okresie powiększa się

szybko, związana jest ona w dużej mierze z działalnością dziecka; najwięcej nowych faktów i słów zapamiętuje ono w zabawie. Początkowo pamięć ma charakter mimowolny, zaś pamięć dowolna zaczyna się dopiero rozwijać. Rozwój pamięci dowolnej u dziecka w tym wieku zależy w pewnym stopniu od właściwości uwagi i zmian jakie w nich zachodzą. U dzieci w wieku przedszkolnym przeważa uwaga mimowolna; uwaga dowolna jeżeli nawet jest, to trwa bardzo krótko, jest rozproszona; dziecko nie potrafi się jeszcze przez dłuższy czas skupić na jednym przedmiocie. - Mowa i myślenie: Mowa dziecka stale się rozwija i wzbogaca, nie tylko ilościowo, ale i jakościowo dziecko uczy się używać języka w poprawnych formach gramatycznych. Wraz z powiększającym się dzięki rozmowom z dorosłymi doświadczeniem dziecka, stopniowo kształtuje się u niego tzw. wyczucie językowe. Charakterystycznym zjawiskiem językowym dla tego okresu są neologizmy dziecięce nowotwory językowe (powstają na skutek niedostatecznego jeszcze opanowania przez dziecko fonemów i zastępowania niezbędnych już przyswojonymi). Rozwój mowy dziecka wiąże się ściśle z rozwojem myślenia. Mowa i myślenie rozwijają się w toku praktycznego działania spostrzeżeń dziecka. Myślenie w wieku przedszkolnym nie stanowi jeszcze odrębnej i samodzielnej czynności poznawczej, podporządkowane jest praktycznym działaniom. Wiek ten charakteryzują dwa rodzaje myślenia: sensoryczno motoryczne i konkretno wyobrażeniowe. Czynności dzieci w tym wieku stają się coraz bardziej złożone, ich realizacja wymaga zatem świadomości celu działania, a także namysłu, analizy sytuacji zadaniowej. - Kształtowanie się pojęć: Początkowo w umyśle dzieci nie funkcjonują jeszcze struktury pojęciowe, lecz równoważniki pojęć. Jest to okres tzw. przedpojęciowy i możemy w nim następujące etapy: synkrety, kompleksy, pseudopojęcia. Tworzenie pseudopojęć przypada na wiek przedszkolny, stanowią one niezwykle ważny szczebel pośredni między kompleksowym a pojęciowym. W tym samym czasie kształtują się także pojęcia potoczne,które dopiero w okresie późnego dzieciństwa w dalszych stadiach rozwojowych mogą

stać pojęciami naukowymi. W procesie przyswajania pojęć dziecko przechodzi od pojęć prostych do coraz bardziej złożonych, lub od ogólnych do specyficznych (ujmowanie przedmiotów i zjawisk globalnie). Wskaźnikiem poziomu opanowania przez dziecko jakiegoś pojęcia jest sposób jego określania, czyli zdefiniowania. W wieku przedszkolnym przeważają definicje celowe, użytkowe i funkcjonalne, związane z subiektywnym, a niekiedy jeszcze egocentrycznym ujmowaniem świata. - Czynności i operacje umysłowe: Do czynności umysłowych, prowadzących do kształtowania pojęć zaliczamy: analizę (dzielenie całości na części składowe), syntezę (scalanie elementów w jedną całość), abstrahowanie (wyodrębnianie jednej lub kilku cech przedmiotu, lub zjawiska i pominięcie innych jego właściwości), uogólnianie (polega na ujęciu danej cechy jako wspólnej własności ałej kategorii przedmiotów lub zjawisk), porównywanie (znajdowanie różnic i podobieństw między przedmiotami). W wieku przedszkolnym przeważa ujmowanie różnic, gdyż dziecku trudno odszukać cechy wspólne lub takie same wśród różnych. Omówione powyżej czynności umysłowe odrywają również ważną rolę w rozwiązywaniu problemów przez dzieci. - Rozwój rozumowania i wnioskowania: Pierwsze formy rozumowania i wnioskowania można zaobserwować już u małego dziecka, a rozwijają się one najszybciej w wieku przedszkolnym. Właśnie w tym okresie rozumowanie dziecka przebiega już nie tylko na podstawie wyobrażeniowej. Ważną rolę w rozumowaniu odgrywają symbole słowne. - Rozwój emocjonalno społeczny W oparcie o elementarne, wrodzone, podstawowe emocje tj. gniew, strach, przyjemność, w toku rozwoju dziecka i obcowania z dorosłymi i innymi dziećmi, wraz z bogaceniem się jego doświadczenia kształtują się

w wieku przedszkolnym bardziej złożone, rozwinięte emocje, jakimi są uczucia. Uczucia mogą być wyrazem stosunku dziecka do siebie, bądź wyrazem jego stosunku do otaczającego je świata. Zmiany i rozwój życia emocjonalnego dziecka następują dzięki procesowi uczenia się, dzięki kojarzeniu bodźców i sytuacji dotychczas obojętnych z takimi, w których dana emocja czy uczucie wystąpiło. W miarę rozwoju działalności, oraz w miarę tworzenia się u dziecka nowych zainteresowań, powstania nowych potrzeb, uczucia jego zmieniają się, przekształcają i rozwijają. Uczucia określone jako przyjemne tj: zadowolenie, radość, miłość, przyjemność są bardzo istotnym czynnikiem normalnego rozwoju dziecka. Natomiast uczucia przykre strach, złość, zazdrość zwłaszcza kiedy są silne i częste, mogą hamować działalność dziecka a nawet opóźniać jego rozwój. W wieku przedszkolnym przypada okres największego nasilenia strachu specyficznego w ramach prawidłowego rozwoju dziecka. Szereg zachowań emocjonalnych jest ściśle związane ze strachem, w tym sensie, że strach jest u nich elementem dominującym. Do najważniejszych zaliczamy: nieśmiałość, zakłopotanie, zmartwienie, lęk. Gniew, złość wywołują u dzieci przedszkolnych podobne przyczyny, co i w innych okresach, a więc przymus, ograniczenie swobody działania, zabranie ulubionej zabawki, nagana, kara, czyli sytuacje frustrujące. Dość powszechnym uczuciem u dziecka w wieku przedszkolnym jest zazdrość, najczęściej o uczucia bliskich osób, czasami o inne dziecko bardziej wyróżnione, czy zabawki. Zazdrość wywołuje silne napięcie i przejawia się w różnych formach zachowania się dziecka: w agresji, wrogości, przygnębieniu, niechęci, chęci zwrócenia na siebie uwagi. Emocje, które staną się siłami dominującymi w życie dziecka, zależą głównie od środowiska, w jakim dziecko wzrasta, od stosunków łączących je z osobami znaczącymi, oraz od otrzymywania wskazówek jak należy kontrolować swoje emocje. Emocje, które uzyskały znaczenie dominujące, oddziałują na osobowość dziecka, a poprzez nią na jego przystosowanie psychiczne i społeczne. Rozwój społeczny polega na zdobywaniu przez dziecko dojrzałości do współżycia w społeczeństwie. Dorośli wprowadzają dziecko w świat wytworów społecznych i uczą form zachowania przyjętych w danej kulturze. Grupą społeczną oddziałującą na przebieg socjalizacji jest przede wszystkim rodzina. Rodzice, a później wychowawcy i nauczyciele starają się za pomocą określonych oddziaływań tak kierować zachowaniem dziecka, aby przyswoiło te elementy roli, które w danym okresie ma pełnić. W okresie przedszkolnym, obserwuje się wyraźny postęp w uspołecznianiu dzieci. Uczą się one przystosowywać do innych, brać udział w zabawach

grupowych, podporządkowywać prawidłom i przepisom obowiązującym w grupie. Ich udział w życiu grupy staje się aktywny. Rozwija się u nich poczucie odpowiedzialności, samodzielność, umiejętność podporządkowania swoich działań określonemu celowi, umiejętność samooceny. Kształtują się uczucia przyjaźni do innych, potrzeba aprobaty, uznania i współdziałania. Osiągnięcie dojrzałości społecznej trwa przez wiele lat i wyznaczone jest prawidłowym rozwojem moralnym i właściwymi wzorcami wychowawczymi. Granice chronologiczne wieku przedszkolnego są umowne i płynne. Z obserwacji dzieci w wieku przedszkolnym możemy wnioskować, że bywają dzieci 3 letnie, nie przystosowane do udziału w grupie przedszkolnej oraz dzieci, które mogą uczęszczać do szkoły przed ukończeniem 7 lat. Każde dziecko rozwija się w nieci innym tempie, w odmiennych warunkach środowiskowych i wychowawczych, które jest odrębną indywidualnością, różni się od swoich rówieśników rozmaitymi cechami fizycznymi i psychicznymi. Jednakże u wszystkich dzieci w tym okresie pomiędzy 3 a 7 rokiem życia zachodzą pewne istotne zmiany w psychice, zmiany typowe i charakterystyczne wyłącznie dla wieku przedszkolnego, pozwalające wyodrębnić ten okres od innych okresów rozwojowych. Literatura: M. Żebrowska (red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa 1969 K. Trybowska, Wiek przedszkolny (w:) Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, M. Żebrowska (red.), Warszawa 1969 M. Przetacznikowi, G. Makieło Jarża, Psychologia rozwojowa, Warszawa 1977 M. Przetacznikowi, G. Makieło Jarża, Psychologia ogólna, Warszawa 1972 M. Przetacznikowi, G. Makieło Jarża, Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa 1985 E. B. Hurlock, Rozwój dziecka, cz. 1, Warszawa 1985. KĄCIK MALUCHA Redaktor naczelny: mgr Małgorzata Nowak Tel./faks: (32)249 30 71