ANALIZA PARAMETRÓW FALI TĘTNA DLA NOWORODKA PODCZAS KANGUROWANIA PRZYPADEK KAZUISTYCZNY

Polska Problemy Nauk Stosowanych, 15, Tom 3, s. 15 17 Szczecin dr. n. med. Małgorzata Anna CZAJKOWSKA a,b, Prof. dr hab. n. med. Jacek RUDNICKI c a Spółdzielnia Pracy Lekarzy Specjalistów MEDICUS w Szczecinie Labour Cooperative MEDICUS of Medical Specialists in Szczecin b Przychodnia Medyczna PRAMED w Szczecinie Medical Dispensary PRAMED in Szczecin c Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Klinika Patologii Noworodka, Katedra Położnictwa, Ginekologii i Neonatologii Pomeranian Medical University in Szczecin, Department of Newborn Pathology, Faculty of Obstetrics, Gynaecology and Neonatology ANALIZA PARAMETRÓW FALI TĘTNA DLA NOWORODKA PODCZAS KANGUROWANIA PRZYPADEK KAZUISTYCZNY Streszczenie Wstęp i cele: W pracy przedstawiono analizę saturacji, tętna i amplitudy fali tętna w pulsoksymetrii noworodków podczas czynności kangurowania. Głównym celem pracy jest analiza parametrów fali tętna dla wybranych dwóch noworodków noworodków. Materiał i metody: Materiał stanowiło odpowiednio zdarzeń dla noworodka z grupy badanej oraz zdarzeń dla noworodka z grupy kontrolnej (tj. obrazy z monitora Infinity Vista XL). Zastosowano metodę analityczną, graficzną, numeryczną, i statystyczną. W opracowaniu materiału wykorzystano programy Gateway Suite firmy Dräger Medical, Corel Photo-Paint, MS-Excel oraz Statistica. Wyniki: Przed kangurowaniem noworodka z grupy badanej amplituda fali tętna przy wysokiej saturacji (tj. 1% i 9%) nie jest wysoka. W czasie kangurowania nastąpił wzrost amplitudy fali tętna przy saturacji ok. %, 9% i 91%. Przed kangurowaniem noworodka z grupy kontrolnej fala tętna przy wysokiej wartości saturacji (tj. 1% i 9%) jest niska. Natomiast w czasie kangurowania następuje istotny wzrost wartości amplitudy przy saturacji ok. 93% 1%. Przy kangurowaniu noworodka wysoka fala tętna utrzymuje się w sposób stabilny przez dłuższy czas. Wniosek: Spadkowi saturacji krwi (poniżej 5%) towarzyszył wzrost amplitudy (i rozważanych parametrów) fali tętna. Zjawisko wzrostu amplitudy fali tętna wyprzedza o kilka sekund desaturację. Słowa kluczowe: Neonatologia, pulsoksymetria, saturacja, fala pulsu, parametry, porównania. (Otrzymano: 1..1; Zrecenzowano: 15.3.15; Zaakceptowano: 3.3.15) ANALYSIS OF PULSE WAVE PARAMETERS FOR NEWBORN DURING KANGAROO - CASUISTIC CASE Abstract Introduction and aims: The paper presents some analysis of saturation, pulse rate and pulse wave amplitude in newborn pulse-oximetry during Kangaroo activity. The main aim of the study is analysis of pulse wave parameters for two selected newborns. Material and methods: The material includes events for newborn in study group and events for newborn in control group (i.e. images from a monitor Infinity Vista XL). The analysis, graphical, numerical and statistical methods have been used in the paper. In the study have been applied some programs as Gateway Suite of Dräger Medical Company, Corel Photo-Paint and MS-Excel. Results: Before the Kangaroo activity of a newborn from the test group amplitude of the pulse wave with high saturation (i.e. 1% and 9%) are not high. During the Kangaroo method occurred increased amplitude of the pulse wave at the saturation approx. %, 9% and 91%. Before the Kangaroo activity for a newborn from the control group the pulse wave at high saturation values (i.e. 1% and 9%) is low. However, during the Kangaroo method was occurred a significant increase in amplitude at the saturation approx. 93% 1%. Using the Kangaroo method of a newborn high wave pulse was maintained stably for a longer time. Conclusion: The decrease of blood oxygen saturation (i.e. less than 5%) was accompanied by some increase (and considered parameters) of pulse wave amplitude. The phenomenon of pulse wave amplitude increase precedes desaturation by a few seconds. Keywords: Neonatology, pulse-oximetry, saturation, pulse wave, parameters, comparisons. (Received: 1..1; Revised: 15.3.15; Accepted: 3.3.15) M.A. Czajkowska, J. Rudnicki 15 Neonatologia / Neonatology

M.A. Czajkowska, J. Rudnicki 1. Wstęp i cele Sytuację, w której noworodek jest ułożony bezpośrednio (tj. skóra do skóry) na klatce piersiowej matki lub ojca nazywamy kangurowaniem [7], [19]. Celem pracy jest zbadanie parametrów fali tętna dla przypadku kangurowania jednego noworodka z grupy badanej jak i jednego z grupy kontrolnej. Zasady pulsoksymetrii zaczerpnięto z prac [], [3], [5], []-[1]. W analizie uwzględniono amplitudę, odstęp, długość, chybkość fali tętna oraz pole pod falą tętna [], [].. Materiał i metody Materiał badawczy stanowiły obserwowane i zanotowane zdarzenia z monitora Infinity Vista XL dla dwóch noworodków (płci męskiej z grupy badanej i płci żeńskiej z grupy kontrolnej) urodzonych w roku 11 w Klinice Patologii Noworodka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. W badaniach zastosowano metodę wywiadu medycznego, metody techniczne (monitor Infinity Vista XL i oprogramowanie Infinity Gateway Suite VF firmy Medical Dräger), metody graficzne (Corel PhotoPaint XL), metody numeryczne (MS-Excel, Mathematica) oraz metody statystyczne (Statistica). 3. Przypadek kangurowania u noworodka z grupy badanej 3.1. Dane noworodka Noworodek (płci męskiej) urodzony przez cesarskie cięcie. Matka w czasie ciąży przyjmowała Euthyrox z powodu niedoczynności tarczycy. Poród w tygodniu ciąży. Noworodek miał punkty po 1 min., 5 punktów po 5 min. i punkty po 1 min. w skali APGAR. Masa urodzeniowa wynosiła 1 g, długość ciała 3 cm, obwód główki cm i obwód klatki piersiowej 1 cm (badania własne Autorów, own study of the Authors). 3.. Wyniki badań numerycznych noworodka Dla noworodka, z gruby badanej, wykresy fali tętna (ujęte na ekranie monitora Infinity Vista XL i w oprogramowaniu Gateway Suite firmy Dräger Medical na ekranie komputera) w sytuacji przed kangurowaniem przedstawiono na rysunkach 1 i, natomiast wykresy fali tętna ujęte podczas kangurowania pokazano na rysunkach 3-. Zestawienie wyników badań numerycznych dla amplitudy A 1, chybkości fali tętna H 1, odstępu fali tętna O 1, długości łuku fali tętna Ł 1 i pola pod falą tętna P 1 ukazano na rysunku 13. Natomiast wyniki badań numerycznych wyszczególnione oddzielnie odpowiednio dla amplitudy A 1, chybkości Ch 1, odstępu O 1 i długości łuku fali tętna Ł 1 oraz pola pod falą tętna P 1 ukazano na rysunkach 7-1. Poniżej w tablicy 1 przedstawiono opracowanie statystyczne dla noworodka z grupy badanej. Tab. 1. Opracowanie danych statystycznych dla noworodka z grupy badanej [1] Tab. 1. Elaboration of statistical data for the newborn from the test group [1] Saturacja Amplituda Chybkość Odstęp 1 Dł. łuku 1 Pole 1 Tętno min. max. 9 1 3, 1,,75, 9 1, 3,3,1 15 11 11 Q 1 Q 3,5 91, 5, 7,5 1, 1, 1, 1,5 1,,3 1,97,3 1 15 Średnia arytmetyczna 91,5,7 1, 1,13 1,5,9 17,7 Mediana 9,5 5, 1, 1,3 1, 3,75 1 Odchylenie standardowe,1 3,1,5,555,771 3,17 1,9 Współczynnik korelacji,537,,51,5,1,93 Źródło: Opracowanie Autorów. Source: Elaboration of the Authors 1

Analiza parametrów fali tętna dla noworodka podczas kangurowania - Przypadek kazuistyczny Rys. 1. Fala tętna przed kangurowaniem (1): saturacja 1%, tętno 17, liczba oddechów 5 dla noworodka z grupy badanej Fig. 1. Pulse wave before Kangaroo (1): saturation 1%, pulse 17, the number of breaths 5, for the newborn in the study group Rys.. Fala tętna w czasie kangurowania (135): saturacja 91%, tętno 1, liczba oddechów (APN) dla noworodka z grupy badanej Fig.. Pulse wave during Kangaroo (135): saturation 91%, pulse 1, the number of breaths (APN), for the newborn in the study group Rys.. Fala tętna przed kangurowaniem (15): saturacja 9%, tętno 1, liczba oddechów 3 dla noworodka z grupy badanej Fig.. Pulse wave before Kangaroo (15): saturation 9%, pulse 1, the number of breaths 3, for the newborn in the study group Rys. 5. Fala tętna w czasie kangurowania (17): saturacja %, tętno 1, oddech 1 dla noworodka GB-7 z grupy badanej Fig. 5. Pulse wave during Kangaroo (17): saturation %, pulse 1, the number of breaths 1, for the newborn in the study group Rys. 3. Fala tętna w czasie kangurowania (1): saturacja %, tętno 1, liczba oddechów 3 dla noworodka z grupy badanej Fig. 3. Pulse wave during Kangaroo (1): saturation %, pulse 1, the number of breaths 3, for the newborn in the study group Źródło: Opracowanie Autorów Rys.. Fala tętna w czasie kangurowania (13): saturacja 9%, tętno 11, liczba oddechów 5 dla noworodka z grupy badanej Fig.. Pulse wave during Kangaroo (13): saturation 9%, pulse 11, the number of breaths 5, for the newborn in the study group Source: Elaboration of the Authors 17

M.A. Czajkowska, J. Rudnicki Amplituda fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] 1 Amplituda fali tętna A [mm] 1, 1, 9,, 9,1, 9,, 7, 5, 5, 3, <---------------------------><-----------------------------------------------------------> 1%, 17 bpm 9%, 1 bpm %, 1 bpm 91%, 1 bpm %, 1 bpm 9%, 11 bpm 1 Rys. 7. Wartości saturacji S 1 i amplitudy A 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy badanej Fig. 7. Values of saturation S 1 and amplitude A 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the study group Chybkość fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] Chybkość fali tętna Ch [%] 1, 9,, 9,1, 9, <---------------------------><---------------------------------------------------------->,75,9 1,13 1,3,5, 1%, 17 bpm 9%, 1 bpm %, 1 bpm 91%, 1 bpm %, 1 bpm 9%, 11 bpm Rys.. Wartości saturacji S 1 i chybkości Ch 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy badanej Fig.. Values of saturation S 1 and elasticity Ch 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the study group Odstęp fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] 1 Odstęp fali tętna O x1 [mm] 1, 9,, 9,1, 9, <---------------------------><----------------------------------------------------------->,,9 1, 1,1 1,5 1,5 1%, 17 bpm 9%, 1 bpm %, 1 bpm 91%, 1 bpm %, 1 bpm 9%, 11 bpm 1 Rys. 9. Wartości saturacji S 1 i odstępu O 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy badanej Fig. 9. Values of saturation S 1 and distance O 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the study group 1

Analiza parametrów fali tętna dla noworodka podczas kangurowania - Przypadek kazuistyczny Długość łuku fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] Długość łuku fali tętna Ł x1 [mm] 1, 9,, 9,1, 9, <----------------------------><-----------------------------------------------------------> 3,1 1,97,3 1, 1, 1,31 1%, 17 bpm 9%, 1 bpm %, 1 bpm 91%, 1 bpm %, 1 bpm 9%, 11 bpm Rys. 1. Wartości saturacji S 1 i długości łuku fali tętna Ł 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy badanej Fig. 1. Values of saturation S 1 and the length of pulse wave Ł 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the study group Pole pod falą tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] Pole pod falą tętna P x1 [mm ] 1,5 1, 9,, 9,1, 9, 7,1 5,1 <----------------------------><-----------------------------------------------------------> 1,3,91,17 1%, 17 bpm 9%, 1 bpm %, 1 bpm 91%, 1 bpm %, 1 bpm 9%, 11 bpm Rys. 11. Wartości saturacji S 1 i pola pod falą tętna P 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy badanej Fig. 11. Values of saturation S 1 and the are under pulse wave P 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the study group Saturacja Tętno 1 1 1 1 1 Saturacja S [%] Tętno T [bpm] 17 1 1 1 11 1 1 9 91 9 <----------------------------><------------------------------------------------------------> 1%, 17 bpm 9%, 1 bpm %, 1 bpm 91%, 1 bpm %, 1 bpm 9%, 11 bpm Rys. 1. Wartości saturacji S 1 i tętna T 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy badanej Fig. 1. Values of saturation S 1 and pulse T 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the study group 19

M.A. Czajkowska, J. Rudnicki 3.3. Dyskusja i wnioski szczegółowe Powyżej przedstawiono sześć zapisów na ekranie monitora Infinity Vista XL fali tętna przed i w trakcie kangurowania. Przed kangurowaniem noworodka z grupy badanej (opis kazuistyczny) amplituda fali tętna przy wysokiej saturacji (1% i 9%) nie jest wysoka jak pokazują rysunki 1-. W czasie kangurowania nastąpił wzrost amplitudy fali tętna, co jest uwidocznione na rysunkach 3- przy saturacji ok. %, 9% i 91%. W trakcie kangurowania amplituda fali tętna jest wysoka i stabilna. Wyniki obliczeń numerycznych (MS-Excel i Mathematica) ukazują rysunki 7-1 i rysunek 13, gdzie przyjmuje się odczyt wyników numerycznych dla zbliżonych saturacji 9% (przed kangurowaniem ) i 9% (w czasie kangurowania ). Porównania parametrów pokazuje tablica, gdzie PK to sytuacja przed, WK w czasie kangurowania. Rys. 13. Porównanie parametrów fali tętna: amplituda A 1, chybkość Ch 1, odstęp O 1 1, długość łuku fali tętna Ł 1 1 i pole pod falą tętna P 1 1 przed kangurowaniem (Nr 1-1) oraz w czasie kangurowania (Nr 11-3) dla noworodka z grupy badanej Fig. 13. Comparison of the pulse wave parameters: amplitude A 1, elasticity Ch 1, distance O 1 1, length of the pulse wave Ł 1 1 and area under the pulse wave P 1 1 before Kangaroo (No 1-1) and during Kangaroo (No 11-3) for the newborn in the study group Tab.. Porównanie wyników numerycznych dla noworodka z grupy badanej [1] (Rys. 13) Tab.. Comparison of numerical results for the newborn in the study group [1] Diagram Amplituda A 1 Chybkość Ch 1 Odstęp O 1 1 Dł. łuku Ł 1 1 Pole P 1 1 Tętno T 1 PK WK PK WK PK WK PK WK PK WK PK WK PK WK Nr -1 Nr -3 Nr Nr Nr 7 Nr 7 Nr Nr Nr 9 Nr 9 Nr 1 Nr 3 - - Wartości: 5, 1,,9, 1,, 1, 3,,9,5 1 Proporcja ok. 1: 1: 1: 1: 1:5 1:1 Punkty Nr i Rys. 7 Rys. Rys. 9 Rys. 1 Rys. 11 Rys. 1 Ze względu na niedużą liczbę obserwowanych przypadków kangurowania w niniejszych badaniach, nie wiadomo dokładnie czy wzrost amplitudy fali tętna związany jest z kangurowaniem, czy może mieć swoją przyczynę w zmniejszającej się saturacji. Wydaje się, że kangurowanie korzystnie wpływa na stan zwiększonego przepływu krwi przez naczynia mikrokrążenia. Jednak prawdziwość tego wniosku wymaga przeprowadzenia większej liczby obserwacji i dokładniejszych badań związanych z kangurowaniem noworodka. Badania wpływu kangurowania noworodka na stopień saturacji przeprowadził F. Hunt [7]. Wykazał on, że kangurowanie korzystnie wpływa na zwiększenie wskaźnika saturacji tlenem. Ponadto noworodki podczas kangurowania i mechanicznej wentylacji wykazywały wysoki i stabilny poziom saturacji tlenem. 17

Analiza parametrów fali tętna dla noworodka podczas kangurowania - Przypadek kazuistyczny. Przypadek kangurowania u noworodka z grupy kontrolnej.1. Dane noworodka Noworodek (płci żeńskiej) z ciąży bliźniaczej (pierwszy) urodzony siłami natury. W czasie ciąży matka przyjmowała leki wziewne z powodu astmy oskrzelowej. Drugi poród w 33 tygodniu ciąży z owiniętą pępowiną wokół szyi. Noworodek miał 7 punktów w skali APGAR. Masa urodzeniowa wynosiła 155 g, długość ciała 3 cm, obwód główki 3 cm i obwód klatki piersiowej 5 cm (badania własne Autorów, own study of the Authors)... Wyniki badań numerycznych noworodka Dla noworodka, z gruby kontrolnej, wykresy fali tętna (ujęte na ekranie monitora Infinity Vista XL i w oprogramowaniu Gateway Suite firmy Dräger Medical na ekranie komputera) w sytuacji przed kangurowaniem przedstawiono na rysunkach 1 i, natomiast wykresy fali tętna ujęte podczas kangurowania pokazano na rycinach 3-. Zestawienie zbiorcze wyników badań numerycznych dla amplitudy A 1, chybkości fali tętna H 1, odstępu fali tętna O 1, długości łuku fali tętna Ł 1 oraz pola pod falą tętna P 1 zaprezentowano na rysunku 13 (noworodek z grupy kontrolnej). Natomiast wyniki badań numerycznych wyszczególnione oddzielnie odpowiednio dla amplitudy A 1, chybkości Ch 1, odstępu O 1 i długości łuku fali tętna Ł 1 oraz pola pod falą tętna P 1 ukazano na rysunkach 7-1 (noworodek z grupy kontrolnej). W tablicy 3 przedstawiono opracowanie statystyczne dla noworodka z grupy kontrolnej. Tab. 3. Opracowanie danych statystycznych dla noworodka z grupy kontrolnej [1] Tab. 3. Elaboration of statistical data for the newborn from the control group [1] Saturacja Amplituda Chybkość Odstęp 1 Dł. łuku 1 Pole 1 Tętno min. max. 93 1, 13, 1,3, 1, 1,3 1,57,93 3,51 1,3 1 151 Q 1 Q 3 97,35 11,5,1,3,1 1,3 1,77,1,1,37 1 1 Średnia arytmetyczna 9,17,7 1,13 1,33,13 5,3 15,7 Mediana 1,7 1, 1,5,35 5, Odchylenie standardowe,99,95,53,3,515 1,753,3 Współczynnik korelacji,375,,71,9,,73 Źródło: Opracowanie Autorów Source: Elaboration of the Authors Kangurowanie to bezpośredni kontakt skóry matki i dziecka. Uspokaja maluszka, daje mu poczucie bezpieczeństwa, łagodzi stres poporodowy. Dobrze jest zacząć kangurowanie od razu po porodzie, a potem kangurować mogą oboje rodzice. Lekarze są zgodni: pierwsze kilka godzin po porodzie jest kluczowe dla dalszego rozwoju noworodka. Jego układ nerwowy jest wtedy bardzo wrażliwy na wszelkie bodźce. Sam poród to dla dziecka wielki stres, a co dopiero zmierzenie się ze światem po drugiej stronie brzucha. Badania pokazały, że w szybszym przystosowaniu się do nowej sytuacji może pomóc niemowlęciu bliski kontakt z mamą już od pierwszych chwil po porodzie [13], [1]. W kangurowaniu chodzi o to, by dziecko jak najczęściej czuło obecność bliskiej osoby. Najlepszy sposób to położenie nagiego malca na nagiej klatce piersiowej. Dobrze, jeśli noworodek spędza w tej pozycji jak najwięcej czasu, nawet do kilku godzin dziennie [15]-[1]. 171

M.A. Czajkowska, J. Rudnicki Rys. 1. Fala tętna przed kangurowaniem (1): saturacja 1%, tętno 1, liczba oddechów 3 dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 1. Pulse wave before Kangaroo (1): saturation 1%, pulse 1, the number of breaths 3, for the newborn in the control group Rys. 17. Fala tętna w czasie kangurowania (15): saturacja 1%, tętno 1, liczba oddechów 1 dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 17. Pulse wave during Kangaroo (15): saturation 1%, pulse 1, the number of breaths 1, for the newborn in the control group Rys. 15. Fala tętna przed kangurowaniem (1): saturacja 9%, tętno 19, liczba oddechów 5 dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 15. Pulse wave before Kangaroo (1): saturation 9%, pulse 19, the number of breaths 5, for the newborn in the control group Rys. 1. Fala tętna w czasie kangurowania (1): saturacja 1%, tętno 1, oddech dla noworodka GB-7 z grupy kontrolnej Fig. 1. Pulse wave during Kangaroo (1): saturation 1%, pulse 1, the number of breaths, for the newborn in the control group Rys. 1. Fala tętna w czasie kangurowania (139): saturacja 1%, tętno 1, liczba oddechów 31 dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 1. Pulse wave during Kangaroo (139): saturation 1%, pulse 1, the number of breaths 31, for the newborn in the control group Źródło: Opracowanie Autorów Rys. 19. Fala tętna w czasie kangurowania (151): saturacja 93%, tętno 151, liczba oddechów dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 19. Pulse wave during Kangaroo (13): saturation 93%, pulse 151, the number of breaths, for the newborn in the control group Source: Elaboration of the Authors 17

Analiza parametrów fali tętna dla kazuistycznego przypadku noworodka podczas kangurowania Amplituda Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] Amplituda fali tętna A [mm] 13, 1, 1, 1, 9, 1, 1,, 9,3, 7, 9, <---------------------------><----------------------------------------------------------> 1%, 1 bpm 9%, 19 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 93%, 151 bpm Rys.. Wartości saturacji S 1 i amplitudy A 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig.. Values of saturation S 1 and amplitude A 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the control group Chybkość fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S 1 x1 [%] Chybkość fali tętna Ch 1 [%] 1, 9, 1, 1, 1, 9,3 <----------------------------><------------------------------------------------------------->, 1,7,93, 1,3 1,31 1%, 1 bpm 9%, 19 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 93%, 151 bpm Rys. 1. Wartości saturacji S 1 i chybkości Ch 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 1. Values of saturation S 1 and elasticity Ch 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the control group Odstęp fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S 1 x1 [%] Odstęp fali tętna O 1 x1 [mm] 1, 1, 1, 1, 9, 9,3 <----------------------------><-----------------------------------------------------------> 1, 1,, 1,3 1, 1,3 1%, 1 bpm 9%, 19 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 93%, 151 bpm Rys.. Wartości saturacji S 1 i odstępu O 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig.. Values of saturation S 1 and distance O 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the control group 173

M.A. Czajkowska, J. Rudnicki Długość łuku fali tętna Saturacja 1 1 1 Saturacja S x1 [%] Długość łuku fali tętna Ł x1 [mm] 1, 9, 1, 1, 1, 9,3 <----------------------------><------------------------------------------------------------->,93 1,57 1,9,1,,53 1%, 1 bpm 9%, 19 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 93%, 151 bpm Rys. 3. Wartości saturacji S 1 i długości łuku fali tętna Ł 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 3. Values of saturation S 1 and the length of pulse wave Ł 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the control group Pole pod falą tętna Saturacja 1 1, 9, 1, 1, 1, Saturacja S x1 [%] Pole pod falą tętna P x1 [mm ],7 5,17 5,11 3,51 3, 1%, 1 bpm 9%, 19 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 93%, 151 bpm 9,3,13 <-----------------------------><-------------------------------------------------------------> Rys.. Wartości saturacji S 1 i pola pod falą tętna P 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig.. Values of saturation S 1 and the are under pulse wave P 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the control group Saturacja Tętno 1 1 1 1 1 Saturacja S [%] Tętno T [bpm] 1 51 19 1 9 1 93 <----------------------------><------------------------------------------------------------> 1%, 1 bpm 9%, 19 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 1%, 1 bpm 93%, 151 bpm Rys. 5. Wartości saturacji S 1 i tętna T 1 przed kangurowaniem (Nr 1-) i w czasie kangurowania (Nr 3-) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig. 5. Values of saturation S 1 and pulse T 1 before Kangaroo (No. 1-) and during Kangaroo (No. 3-) for the newborn in the control group 17

Analiza parametrów fali tętna dla kazuistycznego przypadku noworodka podczas kangurowania.3. Dyskusja i wnioski szczegółowe Przed kangurowaniem noworodka z grupy kontrolnej fala tętna przy wysokiej wartości saturacji (1% i 9%) jest niska (Rys. 1-15). Zauważa się, że w sytuacji bez kangurowania amplituda fali tętna wzrasta, gdy saturacja maleje. Natomiast w czasie kangurowania następuje istotny wzrost wartości amplitudy i pozostałych parametrów geometrycznych fali tętna (chybkości, odstępu, długości łuku fali tętna i pola pod falą tętna) (Rys. 1-19) przy saturacji ok. 93% 1%. Wysoka fala tętna utrzymuje się w sposób stabilny przez dłuższy czas przy kangurowaniu noworodka. Przy tym saturacja przyjmuje wysokie wartości i zachowuje się bez istotnych wahań. Wydaje się, że kangurowanie korzystnie wpływa więc na stan zwiększonego przepływu krwi przez naczynia mikrokrążenia. Jednak prawdziwość tego wniosku wymaga przeprowadzenia większej liczby obserwacji i dokładniejszych badań związanych z kangurowaniem noworodka. Szczegółowe wyniki obliczeń numerycznych (MS-Excel i Mathematica) pokazane są na rysunkach -5, do porównań których przyjmuje się odczyt wyników numerycznych dla takich samych saturacji 1% (przed kangurowaniem ) i 1% (w czasie kangurowania ). Porównania odpowiednich parametrów przestawione są w tablicy, gdzie symbol PK oznacza sytuację przed kangurowaniem, WK i w czasie kangurowania. Rys.. Porównanie parametrów fali tętna: amplituda A 1, chybkość Ch 1, odstęp O 1 1, długość łuku fali tętna Ł 1 1 i pole pod falą tętna P 1 1 przed kangurowaniem (Nr 1-1) oraz w czasie kangurowania (Nr 11-3) dla noworodka z grupy kontrolnej Fig.. Comparison of the pulse wave parameters: amplitude A 1, elasticity Ch 1, distance O 1 1, length of the pulse wave Ł 1 1 and area under the pulse wave P 1 1 before Kangaroo (No 1-1) and during Kangaroo (No 11-3) for the newborn in the control group Tab.. Porównanie wyników numerycznych dla noworodka z grupy kontrolnej (Rys. ) Tab.. Comparison of numerical results for the newborn in the control group Diagram Amplituda A 1 Chybkość Ch 1 Odstęp O 1 Dł. łuku fali Ł 1 Pole P 1 Tętno T 1 PK WK PK WK PK WK PK WK PK WK PK WK PK WK Nr 1-5 Nr 1-5 Nr 1 Nr 1 Nr Nr Nr 3 Nr 3 Nr Nr Nr 5 Nr 5 - - Wartości:, 1, 1,3, 1, 1, 1,57,53 3,51,7 Proporcja ok. 1: 1: 1:: 1: 1:1 Punkty Nr 1 i 5 Rys. Rys. 1 Rys. Rys. 3 Rys. Rys. 5 Badania wpływu kangurowania noworodka na stopień saturacji przeprowadzili van Zanten i współpracownicy [19]. Wykazali oni, że podczas czynności kangurowania nie zaobserwowano bradykardii ani tachykardii. Również wykazano, że kangurowanie korzystnie wpływa na zwiększenie wskaźnika saturacji tlenem. 175

M.A. Czajkowska, J. Rudnicki. Wniosek Zauważa się, że w sytuacji bez kangurowania noworodka amplituda fali tętna wzrasta, gdy saturacja maleje, a w czasie kangurowania noworodka następuje istotny wzrost wartości amplitudy. Zjawisko to obserwuje się również dla pozostałych parametrów geometrycznych fali tętna (tj. chybkości, odstępu, długości łuku fali tętna i pola pod falą tętna). Czynność kangurowania noworodka korzystnie wpływa więc na stan zwiększonego przepływu krwi przez naczynia mikrokrążenia. Literatura [1] Armitage P.: Metody statystyczne w badaniach medycznych, PZWL, Warszawa 197, w. I. [] Brązert K., Gadzinowski J.: Pulsacyjna oksymetria u przedwcześnie urodzonych noworodków z zaburzeniami oddychania. Postępy Neonatologii 1995,, s. 35-357. [3] Cichocka-Jarosz E., Kwinta P., Lankosz-Lauterbach J., Mazurek H.: Podstawy monitorowania organizmu i puls oksymetria u dzieci, Medycyna Praktyczna Pediatria 5, 5. [] Czajkowska M.A., Rudnicki J., Czajkowski A.A.: Analiza kształtu krzywej tętna w pulsoksymetrii noworodków, Materiały XII Konferencji Problemy Niekonwencjonalnych Układów Łożyskowych, Łódź 1.5.13, s. 9-5. [5] Hanson M.A., Nijhuis J.G.: Pulse oximetry physiological considerations, European Journal of Obstetrics & Gynaecology and Reproductive Biology 1997, 7, (Suppl. 1): S3-S. [] Hirata K., Kawakami M., O Rourke M.F.: Pulse wave analysis and pulse wave velocity. A review of blood pressure interpretation. 1 years after Korotkov. Circulation Journal, 7, s. 131-139. [7] Hunt F.: The importance of kangaroo care on infant oxygen saturation levels and bonding, Journal of Neonatal Nursing,, 1, s. 7-51. [] Hüppi P.S.: The role of oxygen in health and disease A series of reviews. Oxygen saturation monitoring for the preterm infant: The evidence basis for current practice. Pediatric Research 19, 5,, s. 375-3. [9] Jubran A.: Pulse oximetry, Critical Care 1999, 3,, pp. R11-R17. [1] Kirpalani H., Moore A.M., Perlman M.: Podręcznik neonatologii, Wyd. Medipage, 9, (wyd. pol., red. M.K. Kornacka). [11] Łozińska D., Twardowska I. (red.): Neonatologia, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 1993. [1] Migdał E., Gerstenberger P.: Zastosowanie pulsoksymetru do monitorowania dzieci, Przegląd Pediatryczny 199,,, s. 55-53. [13] O Rourke M.F., Pauca A., Jiang X.J.: Pulse wave analysis. British Journal of Clinical Pharmacology Jun 1, 51,, pp. 57-5. [1] Rudnicki J., Czajkowska M.A.: Fala gasnąca w pulsoksymetrii noworodków występująca w zaburzeniach mikrokrążenia, Dydaktyka Nauk Stosowanych Informatyka i Media, Elektrotechnika, Biomechanika, Bioinżynieria i Neonatologia, Rozwój Nauki i Techniki (red. A.A. Czajkowski), Wyd. PPH Dmochowski, Sobczyk Sp.j., Szczecin 9, 5, s. 15-. [15] Sayler J.W.: Neonatal and pediatric pulse oximetry, Respiratory Care 3,, pp. 3-39. [1] Szczapa J.: Neonatologia, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa. [17] Szczapa J.: Podstawy neonatologii, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa, w. I. [1] Townsend N.: Pulse oximetry, Medical electronics, Michaelms Term 1, pp. 33-5. [19] van Zanten H.A., Havenaar A.J., Stigit H.J.H, Ligthart P.A.H., Walther F.J.: The kangaroo method is safe for premature infants under 3 weeks of gestation during ventilatory support. Journal of Neonatal Nursing, 7, 13, pp. 1-19. 17