Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego

Transkrypt

1 Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom, zeszyt, 11-16, 212 Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego BOGUSŁAWA RUDNICKA 1, BARBARA WROŃSKA 1, IZABELA SZYMAŃSKA 1, BEATA LEŚNICZAK 2, GRZEGORZ KRASOMSKI Streszczenie Wstęp: Rodząca kobieta ma prawo wyboru takiego rodzaju opieki okołoporodowej, jaki preferuje. Zakłady opieki zdrowotnej stwarzają warunki, które sprzyjają najważniejszemu wydarzeniu w życiu rodziny, jakim są narodziny dziecka. Zapewniają to poprzez nowoczesne wyposażenie sal porodowych oraz udział wysoko wykwalifikowanego personelu medycznego zapewniającego kobiecie i rodzącemu się dziecku bezpieczeństwo podczas porodu, niezależnie od jego formy. Celem pracy była ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i ich noworodków z porodu tradycyjnego i rodzinnego. Materiał i metodyka: Materiał badawczy uzyskano na podstawie analizy dokumentacji medycznej rodzących i noworodków z wybranych losowo 191 porodów tradycyjnych i 22 porodów rodzinnych. Wszystkie porody odbyły się w Klinice Położnictwa i Ginekologii Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Do analizy statystycznej wykorzystano test chi 2 przyjmując poziom istotności statystycznej p <,. Wnioski: Forma porodu nie ma wpływu na bezpieczeństwo podczas porodu i wybrane jego parametry kliniczne stanowiące gwarancję zachowania zdrowia matek i zdrowego startu do życia dla ich dzieci. Słowa kluczowe: poród rodzinny i tradycyjny. Wstęp Bezpieczne narodziny dziecka uwarunkowane są przede wszystkim stałym nadzorem specjalistycznym mającym charakter multidyscyplinarny. Właściwy przebieg porodu stanowi gwarancję zachowania zdrowia matek i zdrowego startu do życia dla ich dzieci. Bezpieczny poród ma miejsce wówczas, gdy kobiecie rodzącej zapewnia się nie tylko kompleksową opiekę, ale daje także możliwość wyboru formy porodu [1]. Kobieta może rodzić w sposób konwencjonalny zwany także klasycznym czy tradycyjnym, charakterystyczny dla ubiegłego stulecia lub z osobą towarzyszącą najczęściej z ojcem dziecka. W takim porodzie medyczny model rodzenia przekształcił się w wydarzenie rodzinne [2, ]. Koniec XX i początek XXI wieku to okres przemian w polskim położnictwie. Zmiana stylu opieki położniczej jest odzwierciedleniem zmieniających się oczekiwań i potrzeb kobiet oraz ich rodzin. Czy bezpieczeństwo podczas porodu uzależnione jest od jego formy [4-7]? Założenia i cel pracy Celem pracy była ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków z porodu konwencjonalnego i rodzinnego. Materiał i metodyka badań Materiał badawczy opierał się na analizie dokumentacji medycznej kobiet rodzących konwencjonalnie i z osobą towarzyszącą. Zebrane dane poddano analizie opisowej i statystycznej. Analizę zgodności cech mierzalnych przeprowadzono za pomocą testu chi 2.Dla wnioskowania statystycznego przyjęto poziom istotności p <,. Analizie badawczej poddano wybrane parametry kliniczne 9 rodzących kobiet i noworodków z porodu konwencjonalnego i rodzinnego, które odbyły się w Klinice Położnictwa i Ginekologii Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Badane grupy wyłoniono w sposób losowy, przyjmując stałą regułę wyboru co trzeciego porodu rodzinnego i konwencjonalnego. Do badania zakwalifikowano 191 kobiet rodzących bez udziału osoby bliskiej i 22 kobiety, które zdecydowały się na poród rodzinny wraz z ich nowonarodzonymi dziećmi. Obie badane grupy porównano pod względem wieku, zaawansowania ciąży, masy urodzeniowej, stanu ogólnego noworodka według skali Apgar, ph krwi z tętnicy pępowinowej, czasu trwania pierwszego i drugiego okresu porodu, okołoporodowej utraty krwi i obrażeń kanału rodnego. Na przeprowadzenie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetyki Uniwersytetu Medycznego w Łodzi i kobiet biorących w nich udział. Wyniki Do badania zakwalifikowano 191 kobiet rodzących w zwykłych warunkach, bez udziału osoby bliskiej i 22 kobiety, które zdecydowały się na poród rodzinny. Z badanych 9 kobiet, było w ciąży bliźniaczej. Na świat 1 Zakład Położnictwa Praktycznego II Katedry Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 2 Zakład Dydaktyki w Położnictwie II Katedry Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Klinika Ginekologii i Położnictwa II Katedry Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

2 12 B. Rudnicka, B. Wrońska, I. Szymańska, B. Leśniczak, G.Krasomski przyszło 21 noworodków płci męskiej i 197 płci żeńskiej. Dla większości kobiet (289 kobiet, 74%) była to ciąża pierwsza, dla 69 (17%) druga, dla 22 (6%) trzecia, dla 1 (%) czwarta. Porodów drogami i siłami natury w grupie porodów rodzinnych i konwencjonalnych odbyło się odpowiednio 68% vs 4%, zabiegiem kleszczowym zakończyło się 9% vs 7% i cięciem cesarskim 24% vs % (p <,1) ( tabela 1). Tabela 1. Sposób zakończenia ciąży w obydwu porównywanych grupach siłami i drogami natury Sposób porodu kleszczowy Cięcie cesarskie Razem n % n % n % n Tradycyjny Rodzinny Razem Tabela 2. Liczba rodzących pierwszy i kolejny raz w obydwu porównywanych grupach Pierworódki Wieloródki Razem n % n % n Tradycyjny Rodzinny Razem Tabela. Porównanie badanych grup pod względem wybranych parametrów klinicznych matki i noworodka Parametr Porody konwencjonalne Mediana (IQR) Porody rodzinne Istotność statystyczna Wiek (lata) 29 (26-) ) Ns* Tydzień ciąży 9 (8-4) 4 (9-4) <,1 Czas trwania 1. okresu porodu (minuty) (2-46) 68 (28-) Ns* Czas trwania 2. okresu porodu (minuty) 1 (1-2) 1 (1-2) Ns* Utrata krwi (ml) (2-) 2 (2-) Ns* Masa urodzeniowa (g) 2 (29-) 4 (1-7) <,1 Apgar w pierwszej minucie życia 9 (8-1) 9 (9-1) <,1 ph krwi z tętnicy pępowinowej pobieranej bezpośrednio po porodzie 7, (7,28-7,) 7, (7,26-7,) Ns* Ns* nieistotne statystycznie (p >,) Tabela 4. Nacięcie krocza w obydwu porównywanych grupach Nacięcie krocza Nie Tak Razem n % n % n Tradycyjny Rodzinny Razem Rodzące z grupy porodów rodzinnych istotnie częściej miały wykonywane nacięcie krocza (p <,1) Tabela. Pęknięcie krocza I stopnia w obydwu porównywanych grupach Pęknięcie krocza I stopnia Nie Tak Razem n % n % n Tradycyjny Rodzinny Razem Pęknięcie krocza I stopnia w obydwu grupach nie wykazało istotności statystycznej (p >,)

3 Ocena parametrów klinicznych rodzących i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i rodzinnego 1 Rodzące z grupy porodów rodzinnych istotnie częściej rodziły drogami i siłami natury (p <,). W grupie porodów rodzinnych 64% stanowiły kobiety rodzące pierwszy raz, a w grupie porodów konwencjonalnych pierwszy raz rodziło 1% (p <,) (tabela 2). Rodzące z grupy porodów rodzinnych istotnie częściej były pierworódkami (p <,). W grupie porodów rodzinnych urodziło się 97 chłopców (48%) i 1 dziewczynek (2%), a w grupie porodów tradycyjnych 14 chłopców (6%) i 92 dziewczynki (44%), co statystycznie nie jest istotne (p >,). Mediana wieku wszystkich kobiet wynosiła 29 lat, a rozstęp międzykwartylowy Obie grupy kobiet nie różniły się pod względem wieku. Strukturę wiekową kobiet biorących udział w badaniu przedstawiono na rycinie 1. Mediana czasu trwania ciąży wynosiła 4 (8-4) tygodni (ryc. 2), czasu trwania I okresu porodu (21-492) minut (ryc. ), II okresu porodu 1 (1-2) minut (ryc. 4), objętości śródporodowej utraty krwi 2 (2-) mililitrów (ml) (ryc. ), masy urodzeniowej (-6) g (ryc. 6), punktacji w skali Apgar (ocenianej w pierwszej minucie życia) 9 (9-1) punktów ryc. 7), ph krwi (krew z tętnicy pępowinowej pobierana bezpośrednio po porodzie) 7, (7,28-7,) (ryc. 8) Czas trwania 1 okresu porodu (minuty) Ryc.. Struktura czasu trwania pierwszego okresu porodu (w minutach) Czas trwania 2 okresu porodu (minuty) Ryc. 4. Struktura czasu trwania drugiego okresu porodu (w minutach) Wiek [lata] 1 42 (11,%) < 2 ml 2 (,%) > ml Ryc. 1. Struktura wieku kobiet rodzących (88%) 2- ml Tydzień ciąży Ryc. 2. Struktura czasu trwania ciąży (w tygodniach) Ryc.. Struktura objętości śródporodowej utraty krwi (w ml) W przypadku 218 (%) kobiet wykonano nacięcie krocza w trakcie porodu, u 44 (11%) kobiet doszło do pęknięcia krocza I stopnia. Poza tym 119 (%) wymagało przeprowadzenia łyżeczkowania jamy macicy po porodzie; (2,8%) w grupie porodów rodzinnych; 69 (9,2%) w grupie porodów tradycyjnych. Łyżeczkowanie macicy przeprowadzano istotnie statystycznie częściej w grupie kobiet rodzących tradycyjnie (p =,6).

4 14 B. Rudnicka, B. Wrońska, I. Szymańska, B. Leśniczak, G.Krasomski Liczba noworodków Liczba noworodków Liczba noworodków Punktacja w skali Apgar , 7,1 7,1 7,2 7,2 7, 7, 7,4 7, 72 1 ph krwi pępowinowej 18 Masa urodzeniowa noworodka (gramy) Ryc. 6. Struktura masy urodzeniowej noworodków (w gramach) Ryc. 7. Struktura punktacji w skali Apgar noworodków ocenianej w pierwszej minucie życia Ryc. 8. Struktura ph krwi pępowinowej, pobieranej bezpośrednio po porodzie Dyskusja Średnia wiekowa badanych wynosiła 29 lat. Porody rodzinne reprezentowane były przez kobiety w przedziale wiekowym 26-1 lat, a konwencjonalne 26- lata. Zbliżony średni wiek w obydwu grupach potwierdzili inni autorzy [8]. 21 W analizowanym materiale badano także tydzień zakończenia ciąży, kobiety z porodów rodzinnych rodziły w przedziale 9-4 tygodni, a konwencjonalnych między 8. a 4. tygodniem czasu trwania ciąży. W zebranym piśmiennictwie zaawansowanie ciąży było podobne. Bachanek i wsp. [9] podali czas trwania ciąży u kobiet decydujących się rodzić z bliską osobą, który średnio wynosił 9, tygodnia i 9, tygodnia u kobiet rodzących bez osoby towarzyszącej. W grupie porodów rodzinnych wg Kossowskiego i wsp. [1] 88,% kobiet urodziło dziecko o czasie. I okres porodu w obydwu badanych grupach był czasowo zbliżony. Czas okresu rozwierania wśród kobiet z grupy porodów rodzinnych wynosił 68 minut, a u kobiet z grupy porodów konwencjonalnych I okres porodu trwał minut. Rodzące tradycyjnie nieznacznie krócej rodziły, niż kobiety w obecności osób towarzyszących. Dane te można porównać z badaniami Bachanka i wsp. [9], którzy uzyskali podobne wyniki. W grupie rodzących z bliską osobą czas trwania I okresu porodu to 4,6 minuty, w grupie porodów tradycyjnych 28,2 minuty. Kubicki i wsp. [11] podają, że czas I okresu porodu u rodzących z bliską osobą wynosił 46 minut, a w grupie porodów tradycyjnych 2 minut. Halbersztadt i wsp. [12] ocenili średni czas I okresu porodu na 484 minuty w porodzie rodzinnym i 41 minut w tradycyjnym. W analizowanych grupach wg danych Guzikowskiego [1,14] czas I okresu porodu rodzinnego średnio wynosił 7 minut, porodu tradycyjnego 29,1 minuty, zatem był bardzo zbliżony do uzyskanych danych w pracy własnej. Wpływ na różnicę czasową mogła mieć większa ilość stosowanych leków naskurczowych wśród rodzących rodzinnie (61% vs 42%). Świadczyć to może o dokładnym analizowaniu wskazań i uzasadnionym ich stosowaniu, co daje pełne bezpieczeństwo podczas porodu. Być może wpływ na czas porodu miała większa liczba wieloródek wśród rodzących samotnie w porównaniu z rodzącymi z bliską osobą (49% vs 6%). W niniejszych badaniach II okres porodu w obydwu grupach wynosił średnio 1 minut. Inne dane podają w/w autorzy. Bachanek i wsp. [9] określają czas II okresu porodu u rodzących rodzinnie na 28,4 minuty, rodzących bez osoby towarzyszącej na 1, minuty, a wg Guzikowskiego [1,14] dla porodu rodzinnego czas trwania tego okresu wynosił,2 minuty, dla porodu tradycyjnego 28, minuty. W badaniach Kubickiego i wsp. [11] II okres porodu średnio trwał po 2 minut. Natomiast Halbersztadt i wsp. [12] podają przeciętny czas w grupie porodów rodzinnych wynoszący minut i 4 minut w przypadku porodów tradycyjnych. Pomimo różnic czasowych II okresu porodu, w badanych grupach pomiędzy badaniami własnymi i dostępnymi w piśmiennictwie, nie wykazano różnicy istotnej statystycznie poza wynikami uzyskanymi przez Halbersztadt i wsp. [12]. Można przypuszczać, że forma porodu nie ma wpływu na czas jego trwania. Takie wnioski wysuwa także Guzikowski [1], choć Sipiński i wsp. [1] twierdzą, że obecność ojca dziecka przy porodzie skraca jego czas.

5 Ocena parametrów klinicznych rodzących i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i rodzinnego 1 Prezentowany pogląd podzielają także Kubicki i wsp. [11] oraz Sioma-Markowska [16]. Okołoporodowa utrata krwi wśród badanych grup wynosiła średnio 2 ml u rodzących z porodów rodzinnych i ml w grupie rodzących konwencjonalnie. W badaniach Halbersztadt i wsp. [12] podają odwrotną zależność, większa objętość utraconej krwi występowała wśród rodzących rodzinnie 414 ml, a u rodzących bez osoby towarzyszącej 2 ml. Według Guzikowskiego [14] zaobserwowano utratę krwi podczas porodu rodzinnego w ilości 26 ml i tradycyjnego 224 ml. Skoczylas i Laudański [17] ocenili śródporodową utratę krwi badając rodzące z osobą towarzyszącą po przygotowaniu w szkole rodzenia 2 ml i bez takiego przygotowania 26 ml. Różnica utraty krwi w badaniach własnych i w dostępnym piśmiennictwie nie była statystycznie istotna. W obydwu badanych grupach objętość ta była zbliżona. Na objętość utraconej krwi podczas porodu wpływ ma sposób zakończenia ciąży. W grupie porodów rodzinnych drogami i siłami natury rodziło 68% kobiet, a w grupie rodzących konwencjonalnie 4%. Potwierdza to postawioną tezę. Noworodki urodzone w trakcie porodów konwencjonalnych miały niższą masę urodzeniową i w pierwszej minucie życia uzyskały mniejszą ilość punktów w skali Apgar w porównaniu z noworodkami urodzonymi z porodów rodzinnych. Masa urodzeniowa dzieci z porodów konwencjonalnych średnio wynosiła 2 g, w grupie porodów rodzinnych 4 g. Średnia różnica w wadze dzieci z obydwu grup porodów to 2 g. Zbliżone wyniki podają Bachanek i wsp. [9] z średnią różnicą 98 g na korzyść noworodków, które przyszły na świat w towarzystwie osoby towarzyszącej kobiecie rodzącej oraz Skoczylas i Laudański [17], u których ta różnica to 6 g ze wskazaniem większej masy urodzeniowej dzieci z porodów rodzinnych. W obydwu analizowanych grupach Guzikowski [14] podaje zbliżoną urodzeniową masę ciała noworodków. Dzieci matek rodzących z bliską osobą ważyły średnio 474 g, a rodzących bez udziału takiej osoby 4 g. Stan urodzeniowy dzieci oceniany w pierwszej minucie życia na podstawie skali Apgar w grupie porodów rodzinnych wahał się w granicach 9-1 punktów, zaś w grupie porodów konwencjonalnych 8-1 punktów. Dane dotyczące średniej oceny stanu noworodka wg skali Apgar bezpośrednio po urodzeniu podaje Guzikowski [1,14], dzieci po porodzie rodzinnym i tradycyjnym uzyskały średnio 9 punktów. Podobnie kształtują się wyniki podane przez Halbersztadt i wsp. [12] porody rodzinne i porody tradycyjne 9 punktów w skali Apgar, co nie jest statystycznie istotne. W analizowanej grupie porodów rodzinnych po przygotowaniu w szkole rodzenia i porodów bez osoby towarzyszącej bez takiego przygotowania nie stwierdzono znacznych różnic w ocenie stanu ogólnego noworodków według skali Apgar. W grupie pierwszej i drugiej dzieci uzyskały średnio po 9 punktów. Przedstawione wyniki zawarte były w granicach 8-1 punktów wg skali Apgar, co świadczy o ich dobrym stanie tuż po urodzeniu, bez względu na wybraną formę porodu [17]. Oceniano także stan dziecka na podstawie ph krwi z tętnicy pępowinowej pobieranej bezpośrednio po porodzie, co okazało się statystycznie nieistotne. W obydwu badanych grupach pomiar ph krwi z tętnicy pępowinowej średnio wynosił 7,. Podobne wyniki uzyskali inni autorzy w grupie porodów rodzinnych i wodnych [17-19]. Wnioski Średnia wieku rodzących i czas zakończenia ciąży w badanych grupach były zbliżone. Rodzące konwencjonalnie nieznacznie krócej rodziły, niż kobiety w obecności osób towarzyszących ( min vs 68 min). Rodzące z grupy porodów rodzinnych istotnie częściej rodziły drogami i siłami natury (68% vs 4%); (p <,). Okołoporodowa utrata krwi wśród badanych grup wynosiła średnio 2 ml u rodzących z porodów rodzinnych i ml w grupie rodzących konwencjonalnie. Częściej w grupie porodów rodzinnych obserwowano obrażenia tkanek miękkich kanału rodnego. Krocze nacięto istotnie częściej (p <,) wśród kobiet rodzących z bliską osobą 68% w porównaniu z grupą kobiet z porodów konwencjonalnych 42%. Pęknięcie krocza I stopnia występowało odpowiednio u 1% i 9% rodzących, różnica uzyskana pomiędzy wynikami nie jest istotna statystycznie (p >,). Urodzone dzieci z obydwu form porodu były w dobrym stanie. W pierwszej minucie po urodzeniu oceniano stan noworodków w skali Apgar, w grupie I wynosił od 9 do 1 punktów i w grupie II od 8 do 1 punktów, różnice te wykazały istotność statystyczną (p <,1). Bezpośrednio po porodzie pobierano krew z tętnicy pępowinowej celem określenia wartości ph, która u dzieci matek z porodów rodzinnych wahała się w granicach 7,26-7, i u noworodków kobiet z porodów tradycyjnych 7,28-7,. Różnica między uzyskanymi wynikami nie jest istotna statystycznie (p >,). Zatem forma porodu nie ma wpływu na bezpieczeństwo podczas porodu i wybrane jego parametry kliniczne stanowiące gwarancję zachowania zdrowia matek i zdrowego startu do życia dla ich dzieci. Piśmiennictwo [1] Krajewska K. i wsp. (2) Satysfakcja pacjentek z udzielonych świadczeń medycznych w oddziale położniczym. Pielęgniarstwo XXI wieku 4: [2] Guzikowski W, Kowalczyk D, Mączka M. (24) Analiza aktualnych form przygotowania do porodu rodzinnego i tradycyjnego. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: [] Sztyber B. (27) normalny. Magazyn Pielęgniarki i Położnej : 42.

6 16 B. Rudnicka, B. Wrońska, I. Szymańska, B. Leśniczak, G.Krasomski [4] Haberko J. (26) Prawne aspekty asysty przy porodzie ze szczególnym uwzględnieniem uczestnictwa męża matki i ojca dziecka. Ginekologia Praktyczna 2: 28-. [4] Iwanowicz-Palus G. i wsp. (24) Rola położnej w promocji i przygotowaniu do porodu rodzinnego. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: [] Prażmowska B, Radzik T. (24) Wsparcie społeczne kobiet podczas porodów rodzinnych. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: [6] Scott K.D., Klaus P.H., Klaus M.H. (1999) The obstetrical and postpartum benefits of continuous support during childbirth. Journal of Women s Health & Gender-Based Medicine 8: [7] Wilk K. i wsp. (24) Wpływ wykształcenia i wieku rodzących na częstość porodów rodzinnych i obecność studentów w trakcie porodu. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: -4. [8] Bachanek M. i wsp. (24) Analiza wybranych parametrów przebiegu porodu rodzinnego. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: [9] Kossowski P, Piwowarczyk M., Sikora J (24) rodzinny w materiale Kliniki Położnictwa i Ginekologii Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: -2. [1] Kubicki J, Kowalczyk D., Kudaś D.(2) Analiza kliniczna przebiegu 1 porodów rodzinnych. Ginekologia Polska 71 (4): [11] Halbersztadt A. i wsp. (24) Ocena częstości i przebiegu porodów rodzinnych w materiale Katedry Ginekologii i Położnictwa Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 2-2. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: [12] Guzikowski W. (22) Aspekty kliniczne porodów rodzinnych, czy istnieją wymierne korzyści wyboru takiej formy porodu. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. XXV: [1] Guzikowski W (22): Porody rodzinne we współczesnym położnictwie. A.M. Wrocław. [14] Sipiński A. i wsp. (2) z udziałem męża. Ginekologia Polska, 71 (4): [1] Sioma-Markowska U. (2) Pozytywne aspekty obecności ojca przy porodzie. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia 4 supl. I: [16] Skoczylas M, Laudański T. (24) Ocena wpływu uczestnictwa w zajęciach szkoły rodzenia na przebieg porodu rodzinnego oraz stan noworodka. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: 2-. [17] Grudzińska M, Nowakowski M, Laudański T. (22) Ocena parametrów równowagi kwasowo-zasadowej we krwi naczyń pępkowych noworodków urodzonych z porodów podwodnych. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. XXV: [18] Guzikowski W, Kowalczyk D. (24) Stopień poczucia bezpieczeństwa rodzących z porodów rodzinnych i tradycyjnych. Kliniczna Perinatologia i Ginekologia supl. I: J Bogusława Rudnicka Zakład Położnictwa Praktycznego II Katedra Ginekologii i Położnictwa Uniwersytet Medyczny w Łodzi 9-16 Łódź, ul. Narutowicza 8 boguslawa.rudnicka@umed.lodz.pl The evaluation of clinical parameters of parturient women and newborns in the course of traditional and family delivery Introduction: A parturient woman has the right to choose the type of perinatal care she prefers. Health care institutions create conditions that favour the most important event in the life of the family, which is the child s birth. They ensure it through the modern equipment of delivery rooms and the participation of highly qualified medical personnel that guarantee safety to the parturient woman and the newborn during delivery, independently of its type. The aim of the study was to evaluate the chosen clinical parameters of parturient women and their newborns during traditional or family delivery. Material and methodology: The study material was obtained on the basis of the analysis of medical records of parturient women and their newborns from randomly selected 192 traditional and 22 family deliveries. All deliveries took place at the Department of Obstetrics and Gynecology of the Polish Mother s Memorial Hospital-Research Institute in Łódź. Statistical analysis was performed using the Chi-square test at a significance level of p <.. Conclusions: The type of delivery does not exert effect on safety during labour and its selected clinical parameters, which constitute the guarantee of maintaining health of mothers and the healthy start in life for newborns. Key words: family delivery, traditional delivery