Nowa klasyfikacja niewydolności serca D r m e d. P i o t r B i e n i a s K L I N I K A C H O R Ó B W E W N Ę T R Z N Y C H I K A R D I O L O G I I W U M S Z P I T A L K L I N I C Z N Y D Z I E C I Ą T K A J E Z U S
Niewydolność serca (NS) Heart failure (HF) zespół typowych objawów podmiotowych (duszność, obrzęki kończyn dolnych w wywiadzie, obniżenie tolerancji wysiłku), którym mogą towarzyszyć odchylenia w badaniu przedmiotowym (takie jak poszerzenie żył szyjnych, trzeszczenia nad płucami, obrzęki obwodowe) spowodowane zaburzeniami w budowie i/lub czynności serca, które powodują zmniejszony rzut serca i/lub zwiększone ciśnienia wewnątrzsercowe w spoczynku lub w trakcie wysiłku Piotr Bienias 2
Serce zdrowe Bezobjawowa dysfunkcja serca Pełnoobjawowa niewydolność serca PIOTR BIENIAS 3
Nowa klasyfikacja NS Typy niewydolności serca HFrEF r: reduced obniżona HFmrEF mr: mid-range pośrednia HFpEF p: preserved zachowana Objawy podmiotowe ± przedmiotowe LVEF < 40% LVEF 40-49 % LVEF 50 % stęż. peptydów natriuretycznych oraz przynajmniej jedno z: - strukturalna choroba serca (LVH i/lub LAE) - dysfunkcja rozkurczowa LK PIOTR BIENIAS 4
Rozpoznanie HF!!! Echokardiografia Obj. podmiotowe Duszność Orthopnoe Napadowa duszność nocna Męczliwość, znużenie czas odpoczynku po wysiłku Obrzęki obwodowe w wywiadzie Obj. przedmiotowe Obrzęki obwodowe Poszerzone żyły szyjne Obj. wątrobowo-szyjny Trzeci ton serca (rytm cwałowy) Przemieszczenie uderzenia koniuszkowego Kardiolog PIOTR BIENIAS 5
Rozpoznanie HF objawy mniej typowe i swoiste Objawy podmiotowe Kaszel nocny Utrata apetytu, uczucie pełności Depresja, splatanie u osób starszych Kołatania serca Zawroty głowy Omdlenia Bendopnea duszność podczas pochylania się Objawy przedmiotowe masy ciała >2 kg/tydzień Postępująca masy ciała w zaawansowanej HF, wyniszczenie Tachykardia, tachypnoe Powiększenie wątroby i wodobrzusze Płyn w jamie opłucnej Zimne dystalne części kończyn Niskie ciśnienie tętnicze PIOTR BIENIAS 6
Etiologia HF!!! PIOTR BIENIAS 7
Etiologia Choroba niedokrwienna mięśnia sercowego 1. Uszkodzenie pozawałowe z bliznami 2. Ogłuszenie / hibernacja niedokrwienna 3. Zaburzenia mikrokrążenia wieńcowego z dysfunkcją śródbłonka PIOTR BIENIAS 8
Etiologia Choroby genetyczne HCM, DCM, NCCM, ARVC dystrofie mięśniowe, laminopatie Choroby naciekowe Nowotworowe Nienowotworowe Amyloidoza, sarkoidoza, hemochromatoza i in. Choroby metaboliczne Hormonalne Odżywiania Choroby tarczycy, akromegalia, hiperkortyzolemia, choroby okresu ciąży i połogu i in. Niedobór tiaminy, L-karnityny, selenu i in. PIOTR BIENIAS 9
Etiologia Uszkodzenia toksyczne Substancje psychoaktywne Metale ciężkie Alkohol, kokaina, amfetamina, steroidy anaboliczne Miedź, żelazo, ołów, kobalt Zapalenie i reakcja immunologiczna Leki Napromienianie Infekcyjne Niezwiązane z infekcją Cytostatyki, przeciwciała monoklonalne, leki p/depresyjne i in. Wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki Ch. układowe tkanki łącznej, olbrzymiokomórkowe ZMS, i in. PIOTR BIENIAS 10
Etiologia Zaburzenia obciążenia wstępnego i następczego Nadciśnienie tętnicze Choroby zastawek i nieprawidłowa struktura serca Choroby osierdzia Choroby wsierdzia Zespoły wysokiego rzutu Przewodnienie Arytmie Tachy- i bradyarytmie Bardzo liczne ekstrasystolie Wrodzone Nabyte Zaciskające ZO EMF i in. Ciężka anemia, posocznica, tyreotoksykoza, ciąża i in. Niewydolność nerek, jatrogenne PIOTR BIENIAS 11
Leczenie niewydolności serca Leczenie przyczynowe Leczenie objawowe etiologia retencji płynów SCD PIOTR BIENIAS 12
Leczenie objawowe Algorytm postępowanie w skurczowej HF PIOTR BIENIAS 13
Główne badania potwierdzające skuteczność ACE-I w HF EF 35-40% PIOTR BIENIAS 14
Główne badania potwierdzające skuteczność LBA w HF EF 35-40% PIOTR BIENIAS 15
Główne badania potwierdzające skuteczność ICD lub CRT w HF EF 30-35% PIOTR BIENIAS 16
Nowa klasyfikacja NS Typy niewydolności serca HFrEF r: reduced obniżona HFmrEF mr: mid-range pośrednia HFpEF p: preserved zachowana Objawy podmiotowe ± przedmiotowe LVEF < 40% LVEF 40-49 % LVEF 50 % stęż. peptydów natriuretycznych przynajmniej jedno z: - strukturalna choroba serca (LVH i/lub LAE) - dysfunkcja rozkurczowa LK PIOTR BIENIAS 17
Klasyfikacja NS wg NYHA Klasa Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Wydolność fizyczna Brak ograniczenia Podstawowa aktywność fizyczna nie wywołuje duszności, zmęczenia, kołatania serca Niewielkie ograniczenie Podstawowa aktywność fizyczna wywołuje duszność, zmęczenie, kołatanie serca Znaczne ograniczenie Mniejsza niż podstawowa aktywność fizyczna wywołuje duszność, zmęczenie, kołatanie serca Chory nie może wykonać jakiejkolwiek czynności bez uczucia dyskomfortu Objawy mogą występować nie tylko przy najmniejszych wysiłkach, ale także w spoczynku PIOTR BIENIAS 18
HF Epidemiologia ok. 1-2% dorosłej populacji ok. 10% populacji >65-70 rż. Profil etiologiczny i epidemiologiczny HFrEF - pacjenci młodsi - po zawale serca - wyższa śmiertelność - częstość występowania HFmrEF HFpEF - pacjenci starsze - kobiety - nadciśnienie tętnicze - migotanie przedsionków - częstość występowania PIOTR BIENIAS 19
25 badań n = ok. 12,9 tys. pts 60 r.ż. HF: 11,8 % (zakres 4,7-13,3%) n= ok. 4,8 tys. pts HFrEF: 3.3% (range 2.4 5.8%) HFpEF: 4.9% (range 3.8 7.4%) PIOTR BIENIAS 20
HF with recovered ejection fraction HF-recovEF PIOTR BIENIAS 21
400 praktyk lekarzy rodzinnych/ogólnych 369 przychodni specjalistycznych 259 szpitali wszystkich poziomów referencyjności Koszty: 2011 rok PIOTR BIENIAS 22
Podsumowanie Niewydolność serca dotyczy ok. 10% osób w podeszłym wieku Nowa klasyfikacja nie zastępuje klas NYHA HFrEF <40% HFmrEF 40-50% HFpEF >50% Właściwa leczenie jest uzależnione od etiologii HF oraz od wielkości EF HF-recovEF (?) Diagnostyka niewydolności serca - co należy, a co warto wykonać? PIOTR BIENIAS 23
Dziękuję za uwagę PIOTR BIENIAS 24