Notatka informacyjna dot. podstawowych danych o rosyjskich miastach-gospodarzach MŚ 2018 oraz programów inwestycyjnych w związku z ich przygotowaniami do mistrzostw Moskwa 2012 r. Opracowano w Wydziale Ekonomicznym Ambasady RP w Moskwie 1
KAZAŃ stolica Republiki Tatarstan. Miasto liczy 1,16 mln mieszkańców (aglomeracja 1,56 mln); wśród narodowości dominują Rosjanie (48,5%) i Tatarzy (47,5%); Prezydent RT Rustam Minnichanow Merem jest od 2005 r. Ilsur R. Metszin (Jedyna Rosja); Ośrodek przemysłu maszynowego, chemicznego (farmacja), gumowego, futrzarskiego, skórzano-obuwniczego, włókienniczego i spożywczego. Na liście 100 największych rosyjskich firm Kazań reprezentują: TAIF (holding chemiczny, 18 miejsce) oraz Tatenergo (firma energetyczna, 81 miejsce); W Kazaniu zarejestrowanych jest ponad 55 tys. małych i średnich firm, w których zatrudnienie znalazło ponad 1/3 ludności pracującej; Stopa bezrobocia w mieście (stan na sierpień b.r.) 0,96%, zarejestrowanych jako bezrobotni jest 5,9 tys. osób; Ważny ośrodek naukowy: 11 uczelni, w tym uniwersytet (założony w 1804 roku jako trzeci w Rosji), filia Rosyjskiej Akademii Nauk oraz liczne instytuty naukowe. Kazań jest ważnym węzłem drogowym, kolejowym i portem rzecznym. Miasto posiada od 2005 roku własne metro (długość linii ok. 10,3 km, 7 stacji); Międzynarodowy port lotniczy Kazań leży ok. 28 km na południowy wschód od miasta, w 2011 roku odprawiono ok. 1,23 mln pasażerów; W 2010 oficjalnie ogłoszono, iż w związku z MŚ 2018, do Kazania zostanie doprowadzona linia szybkiej kolei (tzw. SAPSAN ); Średnia płaca w mieście (2011): 22,3 tys. RUR; W 2011 roku dochody miejskiego budżetu wyniosły 17,8 mld RUR, a wydatki 29,5 mld RUR; Oficjalna strona internetowa: www.kzn.ru; Przed Mundialem Kazań będzie gościł w 2013 roku XXVII letnią Uniwersjadę, dwa lata później zorganizuje pływackie Mistrzostwa Świata. 2
Odległość od Moskwy ok. 825 km. (dane o wszystkich odległościach wg. oficjalnej strony FIFA) W 2011 odbyły się dwie wizyty Ambasadora RP w FR do RT. Władze Republiki podtrzymują aktywną współpracę z Woj. Pomorskim oraz Woj. Łódzkim. Na Kazańskim Uniwersytecie działa Klub Polski. W Republice Tatarstan niedokończoną inwestycję posiada firma Indykpol. W 2011 r. obroty handlowe Republiki Tatarstan z Polską wyniosły 4,068 mld USD, w tym import z Polski - 34,047 mln USD, eksport do Polski - 4,034 mld USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wyniosły 1,308 mld USD, w tym eksport do Polski - 1,287 mld USD, import - 21,083 mln USD. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Republice Tatarstanu został przydzielony ranking o symbolu 1A (Maksymalny potencjał - ryzyko minimalne) Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. Większość inwestycji infrastrukturalnych jest już w trakcie realizacji w związku z faktem przeprowadzenia w Kazaniu Letniej Uniwersjady w 2013 roku. Budowa nowego stadionu na 45 tys. miejsc (planowane oddanie 1.03.2013), przy stadionie parking na 10 tys. aut. Budowa stadionu minimum 9 mld RUR. Rozwój infrastruktury hotelowej, w tym centrów treningowo pobytowych. Przebudowa infrastruktury transportowej: o przedłużenie pierwszej linii metra o 4 stacje o rozpoczęcie budowy drugiej linii metra, na MŚ ma być gotowe 4-5 stacji o planowane połączenie Moskwy z Kazaniem linia kolei szybkich prędkości SAPSAN o budowa dworca kolejowego Vosstaniye Pasażerskij, z możliwością dalszej jego rozbudowy, by mógł przyjmować pociągi klasy SAPSAN o budowa linii kolejki Aeroekspress z dworca kolejowego na lotnisko w Kazaniu o modernizacja lotniska, obsługa roczna do 5 mln pasażerów/rok (plany, by port lotniczy w Kazaniu został hubem przesiadkowym); budowa nowego terminala 1A (koszt 2 mld RUR), budowa parkingu na 700 aut. o budowa nowych skrzyżowań, przejść dla pieszych o stopniowa wymiana taboru autobusowego, tramwajowego i trolejbusowego 3
SARAŃSK stolica Republiki Mordwińskiej Miasto liczy 298 tys. mieszkańców (najmniejsze spośród miast organizatorów MŚ), razem z miejscowościami satelickimi ok. 325 tys. mieszkańców (ludność całej republiki to ok. 840 tys. osób); przeważają Rosjanie i Mordwini; Prezydent Republiki Mordowia (od maja b.r.) Władimir Wołkow; Szef administracji miasta Sarańska (od czerwca b.r.) Piotr Tułtajew; Sarańsk to ośrodek przemysłu spożywczego, lekkiego, chemicznego i maszynowego; Bezrobocie w Republice Mordowii (dla Sarańska bd) wyniosło w lipcu b.r. ok. 1% (4,7 tys. osób); Średnia płaca w Mordowii (sierpień 2012) wyniosła ok. 15,2 tys. RUR; Sarańsk jest regionalnym węzłem komunikacyjnym, drogowym i kolejowym. Komunikację miejską zapewniają autobusy i trolejbusy oraz przewoźnicy prywatni (tzw. marszrutki ); W Sarańsku mają siedzibę cztery wyższe uczelnie, w tym Uniwersytet Republiki Mordowia; Port lotniczy w Sarańsku przed MŚ ma zostać gruntowanie rozbudowany. Obecnie ma wyłącznie znaczenie lokalne i oferuje regularne loty do Moskwy (do Soczi tylko w sezonie letnim); Oficjalna strona internetowa: www.adm-saransk.ru; Miastami partnerskimi Sarańska w Polsce są Gorzów Wielkopolski i Sieradz; Odległość od Moskwy ok. 650 km. W 2011 r. obroty handlowe Republiki Mordwińskiej z Polską wyniosły 3,385 mln USD, w tym import z Polski - 2,265 mln USD; eksport do Polski - 1,120 mln USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wyniosły 1,370 mln USD, w tym eksport do Polski wyniósł 0,209 mln USD, import - 1,160 mln USD. W I pół. 2012 r. Republika Mordwińska przyciągnęła 150 tys. USD polskich inwestycji, z czego całość to inwestycje pozostałe. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Republice Mordwińskiej został przydzielony ranking o symbolu 3B2 (Nieznaczący potencjał - ryzyko umiarkowane). 4
Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. W latach 2014 2015 budowa stadionu Jubilejnyj (koszt ok. 9 mld RUR). Stadion na 45 tys. miejsc, po mistrzostwach zmniejszony do 30 tys. W związku z MŚ przyjęto Program Rozwoju Republiki Mordowia na lata 2013-18, wartość wszystkich projektów inwestycyjnych to łącznie ponad 124 mld RUR. Program ma zabezpieczyć odpowiednie przygotowanie miasta do mistrzostw, zwiększyć poziom życia w Sarańsku i Mordowii, zapewnić wzrost liczby miejsc pracy. W ramach programu powstało 5 klastrów. Rozwój oferty turystycznej i rozbudowa bazy hotelowej powstanie w sumie 10 nowych hoteli, w tym obiekt sieci Rezidor i pierwszy w regionie pięciogwiazdkowy Sheraton. Z racji faktu, iż wg wymogów FIFA Sarańsk powinien przygotować ok. 7500 miejsc hotelowych (niespełna 300-tysięcznmu miastu będą one później niepotrzebne), planuje się budowę wioski mundialowej kompleksu hotelowego o niższym standardzie, który po imprezie zostanie przekształcony w osiedle mieszkaniowe. Modernizacja infrastruktury transportowej: modernizacja parku maszyn i rozbudowa sieci autobusowej i trolejbusowej. Rozbudowa i modernizacja lotniska Sarańsk, budowa nowego terminala, hotelu oraz przystosowanie pasów startowych do przyjmowania ciężkich maszyn Budowa i rozbudowa obiektów użyteczności publicznej, w tym: polikliniki, poczty głównej, biblioteki republikańskiej, kompleksu muzeów, infrastruktury handlowej, sportowej (kompleks narciarsko biatlonowy) oraz nowych osiedli mieszkaniowych. 5
SOCZI miasto - kurort w Kraju Krasnodarskim Miasto liczy ok. 345 tys. mieszkańców (aglomeracja ok. 500 tys.); w większości są to Rosjanie (67,5%) i Ormianie (20%); Podczas letniego szczytu turystycznego aglomeracja Soczi liczyć może do 1,3 mln osób; Gubernatorem Kraju Krasnodarskiego jest od 2001 roku Aleksander N. Tkaczow (Jedyna Rosja); Burmistrzem jest od 2009 roku Anatolij N. Pachomow (Jedyna Rosja); Soczi jest ważnym węzłem drogowym i klejowym oraz portem. Transport miejski zapewniają głównie autobusy i przewoźnicy prywatni (tzw. marszrutki ); w planach była także linia trolejbusowa (niezrealizowana); W mieście oprócz filii uczelni moskiewskich funkcjonują dwa Uniwersytety oraz szereg szkół prywatnych; Gospodarka Soczi jest nakierowana przede wszystkim na usługi turystyczne oraz sanatoryjne, przemysł jest ograniczony praktycznie tylko do spożywczego; Miasto jest gospodarzem drugiego najważniejszego (po Petersburskim) Forum ekonomicznego w Rosji (odbywa się we wrześniu); W 2012 roku średnia płaca w Soczi osiągnęła poziom ok. 25,5 tys RUR; Stopa bezrobocia w Soczi (2011) wyniosła ok. 0,3%; Port Lotniczy Soczi położone jest w miejscowości Adler, ok. 30 km od centrum miasta. Lotnisko jest gruntowanie modernizowane w związku z Olimpiadą, w 2011 roku odprawiło prawie 2,1 mln pasażerów; Oficjalna strona miasta: www.sochiru.ru; Soczi nie posiada drużyny piłkarskiej w najwyższej klasie rozgrywkowej Rosji, w 2011 roku został rozwiązany także drugoligowy klub Żemczużyna Soczi ; W lutym 2014 r. w Soczi i oddalonej od niego ok. 40 km Krasnej Polanie odbędą się XXII Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Soczi uzyskało prawo organizacji igrzysk w trzecim podejściu (Rosjanie chcieli zorganizować imprezę także w 1994 i 1998 roku); Odległość od Moskwy ok. 1680 km; W latach 1917-1921 w Soczi funkcjonowała polska placówka o charakterze konsularnym. 6
W stolicy Kraju Krasnodarskiego Krasnodarze ma siedzibę bank Kubańbank należący do grupy GETIN. W 2011 r. obroty handlowe Kraju Krasnodarskiego z Polską wyniosły 65,045 mln USD, w tym import z Polski - 58,147 mln USD; eksport do Polski - 6,898 mln USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wyniosły 58,510 mln USD, w tym eksport do Polski - 2,180 mln USD, import - 56,329 mln USD. W I pół. 2012 r. Krasnodarki Kraj przyciągnął 53 tys. USD polskich inwestycji, z czego całość to inwestycje bezpośrednie. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Krajowi Krasnodarskiemu został przydzielony ranking o symbolu 1A (Maksymalny potencjał - ryzyko minimalne). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. Większość inwestycji infrastrukturalnych jest już w trakcie realizacji w związku z faktem przeprowadzenia w Soczi Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2014 roku. Budowa stadionu Fiszt (40 tys. miejsc, przewidywane oddanie do użytku wiosna 2013, koszt ok. 15 mld RUR). Po Olimpiadzie stadion zostanie przystosowany do rozgrywania meczów piłkarskich i powiększony do 46 tys. miejsc. W latach 2014-20 w Soczi będą się odbywać wyścigi F1. Tor powstanie w parku olimpijskim. Budowa kolejki Aeroexpress Soczi lotnisko w Adlerze (ukończona w połowie 2012), rozbudowa lotniska, modernizacja linii kolejowej Tuapse Adler. Modernizacja linii kolejowej przystosowująca połączenie Moskwa Soczi do prędkości 200 km/h Budowa terminala pasażerskiego w porcie w Soczi oraz przystani jachtowej na 300 miejsc. W związku z Olimpiadą powstał szereg nowych hoteli (łącznie ponad 12 tys. pokoi w obiektach cztero i pięciogwiazdkowych), nowoczesne centrum medialne. Specjalnie na MŚ powstanie także hotel klasy VIP Zbudowano lub zmodernizowano w sumie 47 obiektów drogowych i kolejowych (mosty, skrzyżowania, linie kolejowe) w tym nową linię kolejową do Krasnej Polany. Planowane zbudowanie autostradowej obwodnicy miasta Budowa nowej elektrowni Dżubginska i pięciu podstacji Modernizacja sieci łączności wprowadzenie cyfrowej telewizji naziemnej 7
SAMARA stolica Obwodu Samarskiego Miasto liczy ok. 1,17 mln mieszkańców, w przeważającej większości Rosjan (88%) poza tym Tatarzy, Mordwini i Ukraińscy; aglomeracja Samary liczy ok. 2,5 mln osób (trzecia największa w Rosji zalicza się do niej też ponad 700-tysięczne Togliatti); Miasto w latach 1935 1991 nosiło nazwę Kujbyszew; Gubernatorem Obwodu Samarskiego jest od maja 2012 roku Nikołaj I. Mierkuszkin (Jedyna Rosja); Merem Samary jest od 2010 roku Dmitrij I. Azarow (Jedyna Rosja); Ośrodek przemysłu maszynowego, metalowego (produkcja łożysk), petrochemicznego, spożywczego i lekkiego; W Samarze ma swoje siedziby 13 wyższych uczelni, a licząc razem z filiami ponad 30; Średnia płaca w Samarze (marzec 2012 r.) wyniosła ok. 23,1 tys. RUR; Poziom bezrobocia ok. 0,75% W 2011 roku budżet miasta zanotował 17,2 mld RUR dochodów i 18,9 mld RUR wydatków; Miasto jest jednym z najważniejszych węzłów drogowych i kolejowych w Rosji oraz ważnym portem rzecznym (na Wołdze); Na transport miejski składają się 22 linie tramwajowe, 48 autobusowych i 14 trolejbusowych, oprócz tego przewoźnicy prywatni (tzw. marszrutki ); Od 1987 roku Samara posiada linię metra (ok. 11,3 km, 9 stacji); Międzynarodowy Port Lotniczy Kurumocz leży ok. 35 km na północ od Samary, w 2011 roku obsłużył ok. 1,75 mln pasażerów; Oficjalna strona miasta: www.city.samara.ru; Odległość od Moskwy ok. 1050 km. W 2011 r. w ramach uroczystości upamiętniających powstanie Ambasady Andersa, delegacja Polska z udziałem Ambasadora RP w FR odwiedziła Obwód Samarski. W Syzraniu w Obwodzie Samarskim posiada fabrykę firma Cersanit. W 2011 r. obroty handlowe Obwodu Samarskiego z Polską wyniosły 120,844 mln USD, w tym import z Polski - 37,526 mln USD, eksport do Polski - 83,317 mln USD. W I pół. 2012 r. 8
obroty handlowe wyniosły 60,942 mln USD, w tym eksport do Polski - 40,889 mln USD, import - 20,053 mln USD. W I pół. 2012 r. Obwód Samarski przyciągnął 13 tys. USD polskich inwestycji, z czego całość to inwestycje pozostałe. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Obwodowi Samarskiemu został przydzielony ranking o symbolu 2B (Średni potencjał - ryzyko umiarkowane). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. Budowa nowego stadionu na 45 tys. miejsc (2014 2016), wartość inwestycji 13,5 mld RUR; obok stadionu mają powstać także inne obiekty, w tym hala sportowo widowiskowa Przygotowanie Samary i Obwodu Samarskiego do MŚ 2018 pochłonąć ma do 340 mld RUR; większość zainwestowana będzie w budowę i modernizację infrastruktury transportowej: o Rozbudowa linii metra do 2018 roku (80 mld RUR): przedłużenie pierwszej linii o dwie stacje; rozpoczęcie budowy drugiej linii (gotowe mogą być 2 3 stacje) o Rozbudowa sieci drogowej, budowa nowych rozjazdów i skrzyżowań oraz modernizacja federalnej trasy M5 o Budowa mostu frunzeńskiego w Samarze oraz ewent. budowa mostu w Togliatti o Budowa szybkiej linii kolejowej z Moskwy (szybkość pociągów do 250 km/h) o Rekonstrukcja linii kolejowej między Samarą a Togliatti (aglomeracja) Rozbudowa i modernizacja lotniska Kurumocz budowa nowego terminala, parkingu, centrum hotelowo kongresowego, stacji kolejowej. Docelowo lotnisko ma obsługiwać do 3,5 mln pasażerów rocznie. Koszt modernizacji co najmniej 12,5 mld RUR. Rozbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej (w tym szybki Internet) Rozbudowa i modernizacja bazy hotelowej (w tym budowa obiektu sieci Rezidor ) Budowa nowych osiedli mieszkaniowych. 9
ROSTÓW NAD DONEM stolica Obwodu Rostowskiego Miasto liczy 1,1 mln mieszkańców (aglomeracja ok. 2,1 mln); ok. 90% stanowią Rosjanie, dość liczni są także Ukraińcy i Ormianie; Gubernatorem Obwodu Rostowskiego jest od 2010 roku Wasilij J. Gołubiew; Merem Rostowa jest od 1996 roku Michaił A. Czernyszew; Miasto jest ośrodkiem przemysłu maszynowego, elektrotechnicznego, spożywczego, chemicznego, drzewnego. W Rostowie znajduje się też jedna z największych w Rosji wytwórni śmigłowców. Rostów nad Donem jest prężnym ośrodkiem naukowym wśród 39 uczelni wyższych jest 6 Uniwersytetów. Federalny Uniwersytet w Rostowie nad Donem został ewakuowany z Warszawy w 1915 i uznaje się za spadkobiercę Uniwersytetu Warszawskiego; Średnia płaca w Rostowie (koniec 2011 r. ) osiągnęła poziom ok. 23,3 tys. RUR; Poziom bezrobocia w Rostowie był na koniec 2011 najniższy spośród miast powyżej miliona mieszkańców w FR i wyniósł 0,6%; W 2011 roku budżet miasta zanotował 26,3 mld RUR dochodów i 25,2 mld RUR wydatków; Na transport miejski składają się 4 linie tramwajowe, 72 autobusowe i 9 trolejbusowe, oprócz tego przewoźnicy prywatni (tzw. marszrutki ) 54 linie. Za czasów ZSRR planowano także wybudowanie metra projekt ma zostać wznowiony w 2013 roku; Port Lotniczy w Rostowie leży ok. 8 km. na wschód od centrum miasta. W 2011 roku obsłużył ponad 1,7 mln pasażerów; Oficjalna strona miasta: www.rostov-gorod.ru; Odległość od Moskwy ok. 1110 km. W ostatnim czasie odbyło się dwie wizyty oficjalne do Rostowa nad Donem w październiku 2011 Ambasadora RP w FR, w marcu 2012 r. z udziałem Ambasadora RP w FR, Wiceminister SZ RP Pani Beaty Stelmach oraz kilku polskich firm. Zostało otwarte Centrum Języka ik Kultury Polskiej na miejscowym uniwersytecie (dyrektor A. Kiblicki). W grudniu 2012 r. z wykładem na Południowym Uniwersytecie Federalnym w Rostowie gościł prof. J. Osiatyński, doradca prezydenta RP ds. ekonomicznych. W Obw. Rostowskim realizują inwestycje firma TZMO-Bella oraz firma Can-Pack. W 2011 r. obroty handlowe Obwodu Rostowskiego z Polską wyniosły 63,393 mln USD, w tym import z Polski - 54,983 mln USD; eksport do Polski - 13,410 mln USD. W I pół. 2012 r. 10
obroty handlowe wyniosły 36,979 mln USD, w tym eksport do Polski - 10,254 mln USD, import - 26,725 mln USD. W I pół. 2012 r. Obwód Rostowski przyciągnął 2,995 mln USD polskich inwestycji, z czego całość to inwestycje pozostałe. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Obwodowi Rostowskiemu został przydzielony ranking o symbolu 2B (Średni potencjał - ryzyko umiarkowane). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. w ramach rozwoju lewobrzeżnej części miasta zaplanowane jest stworzenie ośrodka sportowo-rekreacyjnego na łącznej powierzchni 45 hektarów, w którym zostanie zbudowany m.in. kanał dla wioślarzy, kompleks jeździecki i inne obiekty sportowe (15 obiektów). Ośrodek sportowo-rekreacyjny przeznaczony będzie dla 15 tys. osób; planowana jest budowa nowego stadionu dla 45 tys. widzów, szacowana wartość inwestycji wyniesie 13 mld rubli; na modernizację i rekonstrukcję sieci komunikacji miejskiej Rostów nad Donem planuje wydać ponad 13,5 mld rubli; rekonstrukcja mostu nad rzeką Don, który przed 2018 r. powinien posiadać 6 pasów - szacowana wartość inwestycji wyniesie 6 mld rubli; budowa południowej i północnej obwodnicy wokół miasta; budowa czteropasmowego płatnego tunelu (2,5 km), łączącego Centrum z północną częścią miasta budowa nowego hubu lotniczego Jużnyj, szacowana wartość inwestycji 50 mld rubli (30 km na północ od miasta); budowa kolei linowej przez rzekę Don, która połączy miasto z obiektami sportowymi; budowa kompleksów treningowych dla zespołów piłkarskich; rekonstrukcja istniejących obiektów opieki zdrowotnej; budowa obiektów energetycznych; rozwój sektora hotelarskiego, w tym budowa ośmiu nowych hoteli: Hyatt Regency Don-Plaza Rostov, Mercure, Don Golf Resort, Sheraton, Kempinski -Rostivskaya, Hilton, Mariott, Holiday Inn. budowa infrastruktury i budynków użytku publicznego dla administracji obwodu w lewobrzeżnej części miasta. 11
JEKATERYNBURG stolica Okręgu Swierdłowskiego Miasto liczy ok. 1,37 mln mieszkańców, w przeważającej większości Rosjan, poza tym Tatarzy, Baszkirzy i Ukraińcy; aglomeracja liczy ok. 2,2 mln osób (czwarta największa w Rosji); Miasto w latach 1924 1991 nosiło nazwę Swierdłowsk; Gubernatorem Obwodu Swierdłowskiego jest od maja 2012 roku Jewgienij W. Kujwaszew (Jedyna Rosja); Merem Jekaterinburga jest od 2010 roku Jewgienij N. Porunow (Jedyna Rosja); Ważny ośrodek gospodarczy i kulturalno-naukowy kraju. Miasto jest ośrodkiem przemysłu elektromaszynowego, hutniczego,chemicznego, skórzanego,włókienniczego, spożywczego; W Jekaterynburgu ma swoje siedziby 48 wyższych uczelni (w tym 16 filii); Średnia płaca w Jekaterinburgu (2012 r.) wyniosła ok. 32,6 tys. RUR; Poziom bezrobocia (II kwartał 2012) ok. 0,64%. W minionym dziesięcioleciu najwyższy poziom bezrobocia zarejestrowano w 2009 roku 2,12%; W mieście działa ponad 25 tys. małych przedsiębiorstw, które zatrudniają ok. 280 tys. osób W 2009 roku budżet miasta zanotował 25,2 mld RUR dochodów i 26,7 mld RUR wydatków; Miasto jest najważniejszym (po Moskwie i Petersburgu) węzłem drogowym kraju zbiega się tu 6 autostrad i 7 magistral kolejowych (w tym transsyberyjska); Na transport miejski składają się 29 linii tramwajowych (najwięcej w FR po Moskwie i Petersburgu), 45 autobusowych i 19 trolejbusowych, oprócz tego 72 linie obsługiwane przez przewoźników prywatnych (tzw. marszrutki ); W 2005 roku otwarto kolejkę miejską; w chwili obecnej liczy ona 2 linie o łącznej długości 70 km i 14 stacji, jedna z linii prowadzi na lotnisko Kolcowo ; Od 1991 roku Jekaterynburg posiada linię metra (ok. 12,7 km, 9 stacji); Międzynarodowy Port Lotniczy Kolcowo jest piątym największym lotniskiem w kraju (po trzech moskiewskich i petersburskim), leży ok. 20 km na południowy wchód od miasta, w 2011 roku obsłużył ok. 3,35 mln pasażerów; Oficjalna strona miasta: http://екатеринбург.рф; lub www.ekburg.ru (wersja anglojęzyczna); Jest jednym z czterech miast organizatorów MŚ, które nie posiadają swojego zespołu w rosyjskiej ekstraklasie, miejscowy klub ( Ural ) gra w II lidze; Jekaterynburg znalazł się w finałowej piątce miast ubiegających się o organizację wystawy Expo 2020 ; Odległość od Moskwy ok. 1755 km. 12
W grudniu 2011 r. w drodze do Chin (międzylądowanie) miasto odwiedził Prezydent RP B. Komorowski. We wrześniu 2010 r., podczas wizyty oficjalnej w Jekaterynburgu przebywał Marszałek Senatu RP B. Borusewicz. Obwód Swierdłowski posiada współpracę partnerską z Woj. Małopolskim. W 2011 r. obroty handlowe Obwodu Swierdłowskiego z Polska wyniosły 153,482 mln USD, w tym import z Polski - 48,466 mln USD; eksport do Polski - 105,015 mln USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wyniosły 76,664 mln USD, w tym eksport do Polski - 53,728 mln USD, import - 22,935 mln USD. W I pół. 2012 r. Obwód Swierdłowski przyciągnął 2,557 mln USD polskich inwestycji, z czego inwestycje bezpośrednie stanowiły 54 tys. USD. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Obwodowi Swierdłowskiemu został przydzielony ranking o symbolu 1B (Wysoki potencjał - ryzyko umiarkowane). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. budowa infrastruktury sportowej; rekonstrukcja centralnego stadionu celem pomieszczenia w nim 40 tys. kibiców - szacowana wartość inwestycji 2 mld rubli; rozwój infrastruktury drogowej; modernizacja infrastruktury komunikacji miejskiej. Zwiększenie liczby transportu miejskiego, w tym celu miasto ma nabyć ok. 250 nowych autobusów, 100 trolejbusów, 100 tramwajów, 50 wagonów metro; wprowadzenie automatycznego systemu kontroli ruchu drogowego; budowa drugiej linii metro na odcinku fabryka ZIŁ Plac 1905 roku, szacowana wartość inwestycji wyniesie 32 mld rubli; rekonstrukcja dróg w centrum miasta - szacowana wartość inwestycji wyniesie 23 mld rubli; budowa obwodnicy - szacowana wartość inwestycji wyniesie 2 mld rubli; modernizacja terminalu lotniczego Kolcowo, który według planu będzie obsługiwał 22 mln osób rocznie; budowa drogi szybkiego ruchu łączącej Jekaterinburg z Moskwą - szacowana wartość inwestycji wyniesie 1,45 mld rubli; budowa strefy kibica w centrum miasta; modernizacja dworca kolejowego i infrastruktury kolejowej; budowa 11 nowych hoteli; budowa kompleksów treningowych dla zespołów piłkarskich 13
WOŁGOGRAD stolica Obwodu Wołgogradzkiego Miasto liczy ok. 1,02 mln mieszkańców, w przeważającej większości Rosjan (92,5%), powyżej 1% mieszkańców stanowią Ormianie, Ukraińcy i Tatarzy; aglomeracja liczy ok. 1,4 mln osób; Miasto w latach 1925 1961 nosiło nazwę Stalingrad; Gubernatorem Obwodu Wołgogradzkiego jest od lutego 2012 roku Siergiej A. Bożenow (Jedyna Rosja); Pełniącym obowiązki mera Wołgogradu jest Władimir A. Sobakar ; Wołgograd jest ośrodkiem przemysłu elektromaszynowego, paliwowego, hutniczego, metalurgicznego, chemicznego i spożywczego; W Wołgogradzie działa 31 wyższych uczelni (w tym filie); Średnia płaca w Wołgogradzie (połowa 2011 r.) wyniosła ok. 18,6 tys. RUR; Poziom bezrobocia (dane na 1.10.2012) ok. 0,85%; Planowany budżet na 2012 rok przewidywał 13,8 mld RUR dochodów i 14,6 mld RUR wydatków; Na transport miejski składa się 12 linii tramwajowych, 2 linie tzw. szybkiego tramwaju (22 stacje, 17 km linii), 40 autobusowych i 15 trolejbusowych, oprócz tego przewoźnicy prywatni (tzw. marszrutki ); Międzynarodowy Port Lotniczy Wołgograd-Gumrak, leży ok. 15 km na północny zachód od miasta, w 2011 roku obsłużył ok. 545 tys. pasażerów; Miastem partnerskim Wołgogradu jest od 2008 roku Płońsk; Jest jednym z czterech miast organizatorów MŚ, które nie posiadają swojego zespołu w rosyjskiej ekstraklasie, miejscowy klub ( Rotor ) gra w II lidze; Oficjalna strona miasta: www.volgadmin.ru; Odległość od Moskwy ok. 940 km. W 2011 r. obroty handlowe Obwodu Wołgogradzkiego z Polską wyniosły 34,250 ml USD, w tym import z Polski - 7,757 mln USD; eksport do Polski - 26,492 mln USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wyniosły 19,965 mln USD, w tym eksport do Polski - 13,824 mln USD, import - 6,140 mln USD. 14
Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Obwodowi Wołgogradzkiemu został przydzielony ranking o symbolu 3B1 (Zmniejszony potencjał - ryzyko umiarkowane). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. budowa nowego stadionu na miejscu istniejącego Stadionu Centralnego dla 45 tys. widzów - szacowana wartość inwestycji wyniesie 12 mld rubli; modernizacja terminalu lotniczego Gurmak ; budowa kompleksów treningowych dla zespołów piłkarskich; modernizacja infrastruktury transportowej, w tym rekonstrukcja istniejących dróg, ich rozszerzenie, budowa parkingów, stworzenie specjalnych pasów dla transportu publicznego - szacowana wartość inwestycji wyniesie 44 mld rubli; stworzenie stref rekreacyjnych, nowych parków, specjalnych dróg dla rowerzystów; modernizacja dworca kolejowego oraz rekonstrukcja placu przydworcowego; modernizacja i rozbudowa sektora hotelarskiego, poprzez stworzenie nowych hoteli, budowę apartamentów i rekonstrukcje istniejących akademików; budowa portu rzecznego; modernizacja infrastruktury komunikacji miejskiej - wymiana taboru pojazdów miejskich: autobusów, trolejbusów, tramwajów; rekonstrukcja promenady nadwołżańskiej. 15
KALININGRAD stolica Obwodu Kaliningradzkiego Miasto liczy ok. 430 tys. mieszkańców, Miasto należy do Rosji od 1945 roku; Gubernatorem Obwodu Kaliningradzkiego jest od września 2010 roku Nikołaj N. Cukanow (Jedyna Rosja); Merem Kaliningradu jest od 2007 roku Aleksandr G. Jaroszuk (Jedyna Rosja); Miasto jest ośrodkiem przemysłu maszynowego, stoczniowego, spożywczego; Z uwagi na swoje położenie Kaliningrad pełni bardzo ważna rolę w systemie transportowym FR, stanowiąc jej okno na świat, jest jedynym niezamarzającym rosyjskim portem Bałtyku; W Kaliningradzie działa obecnie 21 wyższych uczelni (w tym filie); Średnia płaca w Kaliningradzie (2011 r.) wyniosła ok. 24,2 tys. RUR; Poziom bezrobocia w Kaliningradzie w 2011 roku ok. 0,8% (ok. 1900 osób); Planowany budżet na 2012 rok przewidywał 8,1 mld RUR dochodów i 8,2 mld RUR wydatków; Na transport miejski składają się 2 linie tramwajowe, 37 autobusowych i 5 trolejbusowych, oprócz tego przewoźnicy prywatni (tzw. marszrutki ); Port Lotniczy Chrabrowo, leży ok. 24 km na północny wschód od miasta, w 2011 roku obsłużył ok. 1,23 mln. pasażerów; Jest jednym z czterech miast organizatorów MŚ, które nie posiadają swojego zespołu w rosyjskiej ekstraklasie, miejscowy klub ( Bałtika ) gra w II lidze; Kaliningrad z racji bliskości Polski posiada aż 9 miast partnerskich z naszego kraju. Są to: Elbląg, Olsztyn, Gdańsk, Gdynia, Białystok, Toruń, Łódź, Racibórz i Zabrze; W Kaliningradzie działa Konsulat Generalny RP; W Obwodzie funkcjonuje wiele firm z polskim kapitałem; Oficjalna strona miasta: www.klgd.ru; Odległość od Moskwy ok. 1235 km. W 2011 r. obroty handlowe Obwodu Kaliningradzkiego z Polską wyniosły 848,414 mln USD, w tym import z Polski wyniósł 795,513 mln USD; eksport do Polski - 52,901 mln USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wynosiły 393,629 mln USD, w tym eksport do Polski - 18,232 mln USD, import - 375,396 mln USD. 16
W I pół. 2012 r. Obwód Kaliningradzki przyciągnął 33,525 mln USD polskich inwestycji, z czego inwestycje bezpośrednie wyniosły 6,486 mln USD. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Obwodowi Kaliningradzkiemu został przydzielony ranking o symbolu 3B1 (Zmniejszony potencjał - ryzyko umiarkowane). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. budowa nowego stadionu na 45 tys. widzów - szacowana wartość inwestycji wyniesie 12 mld rubli; modernizacja istniejących stadionów: Łokomotiw i Krasnaja Zwezda; budowa 4 kompleksów treningowych dla zespołów piłkarskich; modernizacja infrastruktury drogowej, w tym rekonstrukcja drogi na odcinku: Kaliningrad Nesterow, zakończenie budowy Berlińskiego mostu, budowa północnego odcinka obwodnicy wokół Kaliningradu, rozszerzenie istniejących już dróg wokół Kaliningradu, planowana jest także budowa trasy szybkiego ruchu na odcinku Kaliningrad Bałtyjsk, Kaliningrad Jantarnoje. Szacowana wartość inwestycji wyniesie 48,5 mld rubli; modernizacja terminalu lotniczego Chrabrowo; modernizacja infrastruktury komunikacji miejskiej - wymiana całego taboru pojazdów miejskich: autobusów, trolejbusów, tramwajów; budowa kolei tramwajowej szybkiego ruchu która ma połączyć między sobą Dworzec Północny, Dworzec Południowy, centrum miasta, nowy stadion i strefę kibica; budowa ok. 21 nowych hoteli; stworzenie ośrodka kulturalno- rekreacyjnego w centrum miasta. 17
NIŻNY NOWOGRÓD stolica Obwodu Niżegorodzkiego Miasto liczy ok. 1,25 mln mieszkańców; aglomeracja liczy ok. 2 mln osób; Miasto w latach 1932 1990 nosiło nazwę Gorkij; Gubernatorem Obwodu Niżegorodzkiego jest od 2005 roku Walerij P. Szancew (Jedyna Rosja); Merem Niżnego Nowgorodu jest od 2010 roku Oleg W. Sorokin; Ośrodek przemysłowy, głównie samochodowy (GAZ), maszynowy, lotniczy (MIG), chemiczny, metalurgiczny, stoczniowy. W Niżnym Nowgorodzie działa ponad 50 wyższych uczelni (w tym filie); Średnia płaca w Niżnym Nowgorodzie wyniosła ok. 24 tys. RUR; Poziom bezrobocia (dane z połowy 2012) ok. 0,72% (4,5 tys. osób); Budżet na 2011 rok przewidywał 28 mld RUR dochodów i 29,5 mld RUR wydatków; Na transport miejski składa się 19 linii tramwajowych, 59 autobusowych i 18 trolejbusowych, oprócz tego 60 linii obsługiwanych przez przewoźników prywatnych (tzw. marszrutki ); Od 2010 roku Niżnyj Nowgorod posiada połączenie z Moskwą i Petersburgiem pociągiem szybkiej kolei (tzw. SAPSAN ); podróż do Moskwy zabiera 3 godz. 55 min, do Petersburga 7 godz. 55 min. Od 1985 roku Niżnyj Nowgorod posiada linię metra (ok. 15,5 km, 13 stacji) jest to trzecie najstarsze metro w Rosji, po moskiewskim i petersburskim; Międzynarodowy Port Lotniczy Strygino, leży ok. 18 km na południowy zachód od centrum miasta, w 2011 roku obsłużył ok. 460 tys. pasażerów; Oficjalna strona miasta: http://нижнийновгород.рф; http://www.admgor.nnov.ru/ Odległość od Moskwy ok. 425 km. W grudniu 2012 r. z oficjalną wizytą w Obw. Niżegorodzkim przebywał Ambasador RP w FR Wojciech Zajączkowski. W 2011 r. obroty handlowe Obwodu Niżegorodzkiego z Polską wyniosły 136,259 mln USD, w tym import z Polski - 78,967 mln USD; eksport do Polski - 57,292 mln USD. W I pół. 2012 r. obroty handlowe wyniosły 83,288 mln USD, w tym eksport do Polski wyniósł 29,190 mln USD, import 54,097 mln USD. 18
W I pół. 2012 r. Obwód Niżegorodzki przyciągnął 27 tys. USD polskich inwestycji, z czego całość to inwestycje bezpośrednie. Spółkę handlową posiada firma Bell-TZMO. Firma TINES prowadzi rozmowy z władzami Niżniego Nowgorodu ws. udziału w modernizacji sieci tramwajowej. Wg rankingu inwestycyjnego rosyjskich regionów prowadzonego przez czasopismo EKSPERT, Obwodowi Niżegorodzkiemu został przydzielony ranking o symbolu 2B (Średni potencjał - ryzyko umiarkowane). Planowane inwestycje w związku z MŚ 2018. Budowa nowego stadionu na 45 tys. miejsc Budowa kompleksu treningowego wokół stadionu i obiektów sportowych na terenie miasta Rozwój infrastruktury hotelowej Budowa klubu jachtowego Przebudowa infrastruktury transportowej: o Przebudowa portu lotniczego Strygino o Modernizacja dworca kolejowego o Budowa stacji metra w bezpośrednim sąsiedztwie stadionu o Poszerzanie dróg o Budowa węzłów komunikacyjnych 19
Dodatkowo najważniejsze planowane inwestycje w związku z MŚ 2018 w Moskwie i Petersburgu MOSKWA Budowa nowego stadionu na miejscu areny Łużniki (ponad 80 tys. miejsc) Budowa i oddanie do użytku nowego stadionu: Spartak na ok.42 tys. miejsc Budowa trasy szybkiego ruchu Moskwa- Petersburg (długość ok.684 km). Modernizacja i przebudowa obiektów służących do celów kulturalnych Plany stworzenia tras kolejowych łączących poszczególne rosyjskie miasta biorących udział w MŚ(np. Moskwa- Soczi). Powstanie nowych hoteli, miejsc noclegowych (zwłaszcza średniej klasy ekonomicznej) Stworzenie boisk i hal przeznaczonych dla dzieci i młodzieży, promujących zainteresowanie sportem PETERSBURG Budowa nowego stadionu na 69,5 tys. miejsc (planowane oddanie koniec 2014r., koszt ok. 44 mld rubli) Dokończenie budowy stadionu Zenitu zlokalizowanego na Wyspie Wasilewskie na 25 tys. miejsc (stadion ma być dodatkowo wykorzystywany w czasie mistrzostw) Rozwój infrastruktury hotelowej, w tym centrów treningowo pobytowych. Zagospodarowanie terenów zachodniej części Wyspy Wasilewskiej (w okolicach stadionu Zenit) Budowa kompleksu Newski Ratusz Przebudowa historycznej części miasta Aparxin Dvor Budowa drugiej sceny teatru Marijskiego Budowa północno-zachodniego centrum turystycznego Przebudowa infrastruktury transportowej: o Dokończenie budowy wewnętrznej automagistrali o Modernizacja lotniska Pułkowo o Budowa morskiego pasażerskiego terminala o Budowa linii komunikacyjnej między centrum a Wyspą Wasilewską 20
Ranking miast rosyjskich-gospodarzy Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w 2018 r. według ich stopnia przygotowania do imprezy 1 PRZYGOTOWANIE ROSYJSKICH MIAST DO MISTRZOSTW ŚWIATA W PIŁCE NOŻNEJ W 2018 ROKU MIASTO INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA INFRASTRUKTURA HANDLOWA INFRASTRUKTURA HOTELOWA OGÓLNA SUMA PUNKTÓW SARAŃSK 12-6 -1 5 ROSTÓW NAD DONEM 6-2 -1 3 ST.PETERSBURG -1 0 1 0 SOCZI -8 2 6 0 KAZAŃ -3-1 0-4 MOSKWA 1-2 -3-4 JEKATERYNBURG -4 0-2 -6 KALININGRAD -10 0 4-6 NIŻNY NOWGOROD -4 0-2 -6 SAMARA -3 3-6 -6 WOŁGOGRAD 1-5 -3-7 Komentarz: Ranking obrazuje stopień przygotowań miast do przeprowadzenia imprezy w trzech kluczowych segmentach transportu, handlu i zakwaterowania. Co interesujące, niekwestionowanym jego zwycięzcą został Krasnodar, który ostatecznie nie znalazł się na liście miast organizatorów MŚ. Zdobył on w sumie aż 15 punktów (po 5 w każdej kategorii) RANKING INWESTYCYJNY ROSYJKICH REGIONÓW GOSPODARZY MŚ 2018 WG TYGODNIKA EKSPERT 1 Dane na podstawie badań przeprowadzonych przez firmę konsultingową SBS, które opublikowane zostały w gazecie RBK Daily w dn. 11.10.2012, http://www.rbcdaily.ru/2012/10/11/focus/562949984903122 21
LP. Region Ranking 1. Republika Tatarstan (Kazań) 1A (Maksymalny potencjał - ryzyko minimalne) 2. Kraj Krasnodarski (Soczi) 1A (Maksymalny potencjał - ryzyko minimalne) 3. Obwód Swierdłowski (Jekaterinburg) 1B (Wysoki potencjał - ryzyko umiarkowane) 4. Obwód Rostowski 2B (Średni potencjał - ryzyko umiarkowane) 5. Obwód Niżegorodzki 2B (Średni potencjał - ryzyko umiarkowane) 6. Obwód Samarski 2B (Średni potencjał - ryzyko umiarkowane) 7. Obwód Wołgogradzki 3B1 (Zmniejszony potencjał - ryzyko umiarkowane) 8. Obwód Kaliningradzki 3B1 (Zmniejszony potencjał - ryzyko umiarkowane) 9. Republika Mordwińska (Sarańsk) 3B2 (Nieznaczący potencjał - ryzyko umiarkowane) INWESTYCJE/KONTRAKTY ZAGRANICZNE Kaliningrad: - międzynarodowa korporacja AECOM i francuska grupa EGIS Group wyraziły zainteresowanie przygotowaniem systemu transportowego (transportu lekkiego) Kaliningradu do MŚ-2018 2 - właściciel polskiego hotelu Dwór Oliwski wyrażał zainteresowanie budową hotelu i centrum pobytowego dla piłkarzy w Kaliningradzie (wartość obiektu do 20 mln euro) 3 2 Иностранные инвесторы предлагают к ЧМ-2018 развить в Калининграде легкорельсовый транспорт, http://www.regnum.ru/news/1584994.html 3 http://www.bn.ru/news/2012/07/25/93783.html 22