Przegląd d technologii HCI i metod analizy interfejsu uŝytkownika Koło Naukowe HCI PJWSTK, 10 marca 2008r. Marcin Sikorski Politechnika Gdańska PJWSTK Warszawa www.marcinsikorski.net
Wybrane metody analizy interfejsu uŝytkownikau graficzne modele interakcji metody eksperymentalne metody analizy interfejsu uŝytkownika u 2
Metody analizy interfejsu uŝytkownika u Graficzne modele interakcji (bez diagramów w interakcji, przypadków w uŝycia) u 3
Warstwowy model dialogu - przykład Komputer Środowisko Człowiek Intelekt METAFORA metoda wejścia metoda wyjścia percepcja pamięć motoryka METODA urządz. wejścia urządz. wyjścia zmysły mięśnie URZĄDZENIA Warstwa fizyczna interfejs uŝytkownika u 4
Warstwowy model interfejsu uŝytkownikau Warstwa Warstwa metafory Warstwa metody Warstwa urządze dzeń Warstwa fizyczna Funkcja określa ogólny model środowiska w którym odbywa się dialog określa sposób b realizacji interakcji i dialogu określa zestaw urządze dzeń we/wy uczestniczących cych w dialogu określa miejsce, w którym realizują się kolejne kroki dialogu Przykład drzewo, biurko kalendarz manipulacja bezpośrednia ekran, mysz klawiatura ekran, klawisze Podstawowe poziomy dialogu: [ metafora + metody ] + [ urządzenia + fizyczne ] wszystkie poziomy są wykorzystywane jednocześnie 5
Hierarchiczna analiza zadań - HTA Dekompozycja hierarchia zadań łatwe przejście do modelu CTTE 6
Metoda CTTE (ConcurTaskTreeEnvironm( ConcurTaskTreeEnvironm.) Analiza zadań uŝytkownika Task Analysis (TA) model sieci czynności ci pomoc w określeniu docelowej funkcjonalności ci systemu 7
Metody analizy interfejsu uŝytkownika u Metody eksperckie - eksperckie oceny interfejsu uŝytkownika u - inspekcje funkcjonalności ci i uŝytecznou yteczności ci listy kontrolne 8
Listy kontrolne wspomagają inspekcję nadają jej formalny charakter przyspieszają ocenę ułatwiają raportowanie pozwalają określi lić czynniki wymagające poprawy określaj lają stopień spełnienia wcześniej zdefiniowanych wymagań nie uwzględniaj dniają kontekstu uŝytkowania u 9
Lista kontrolna Ravdena-Johnsona (1/4) źródło: Ravden J.S., Johnson G. I. (1989): Evaluating Usability of Human-Computer Interfaces. Wiley,, New York. Lista kontrolna słuŝy s y do oceny stanu spełnienia Ocena ekspercka wg 9 kryteriów: wcześniej określonych wymagań (kryteriów) 1. Klarowność wizualna 2. Spójność systemu 3. Zgodność z oczekiwaniami 4. Potwierdzenia informacyjne 5. Przejrzystość systemu 6. Adekwatna funkcjonalność 7. Elastyczność i kontrola przez uŝytkownika 8. Zapobieganie i poprawa błędów 9. Prowadzenie uŝytkownika Budowa listy kontrolnej: 9 sekcji wg kryteriów pytania szczegółowe pytania opisowe wynik oceny: ocena procentowa ocena opisowa ranking wykrytych problemów 10
Lista kontrolna Ravdena-Johnsona 11
Metody analizy interfejsu uŝytkownika u Metody eksperymentalne - testy z udziałem uŝytkowniku ytkowników - badanie reakcji uŝytkowniku ytkowników 12
Testy prototypów testujemy dwie wersje interfejsu uŝytkownikau grupa uŝytkowniku ytkowników, w, identyczne zadania, identyczne warunki pracy wykazanie róŝnic r w wynikach zadania czas, błęb łędy, poziom zmęczenia uŝytkownika u czy istnieją statystycznie istotne róŝnice r pomiędzy wynikami (prototypami) wyniki pomiarów testy statystyczne 13
Analiza conjoint pomiar łącznego oddziaływania zmiennych identyfikacja preferencji uŝytkownika u jako kombinacji parametrów z uwzględnieniem ich powiązania źródło: M. Kumala 14
Badanie reakcji uŝytkowniku ytkowników 6 serwisów w WWW (sklepów w internetowych) badanie odczuwanej chęci ci zakupu wpływ czynników w kształtuj tujących wiarygodność sklepu zawartość informacyjna strona wizualna ergonomia i uŝytecznou yteczność rekomendacje poszukiwanie optymalnej kombinacji parametrów projektowych layout,, zawartość ść,, ekspozycja ceny 15
Okulografia - eyetracking Eyetracking (okulografia( okulografia): badanie ruchów w gałki ocznej uŝytkownikau określenie preferowanej ścieŝki obserwacji ekranu 16
Badanie poziomu zmęczenia uŝytkownika u metoda CFF Critical Flicker Frequency pasmo przenoszenia układu wzrokowego zaleŝy m.in. od poziomu zmęczenia uŝytkownika u efekt stroboskopowy pomiar F przed pracą z systemem pomiar F po pracy z systemem moŝliwo liwość porównania dwóch wersji interfejsu uŝytkownika u z uwagi na poziom zmęczenia uŝytkownika po pracy 17
Testy uŝytecznou yteczności ci rejestracja pracy uŝytkownika na video nie sąs potrzebne duŝe e nakłady ady finansowe są dostępne róŝnorodne r techniki analizy zdarzeń 18
Terenowe testy uŝytecznou yteczności ci testowanie w rzeczywistym kontekście uŝytkowaniau systemy mobilne nawigacja samochodowa urządzenia przenośne ne elektronika konsumencka systemy edukacyjne / rozrywkowe wpływ czynników środowiska mobilność inne osoby dostępno pność informacji (oświetlenie) interfejs sprzętowy 19
Podsumowanie warsztat metodyczny HCI nadal się rozwija znaczna część metod badawczych zapoŝyczona z psychologii, marketingu i badań konsumenckich znaczna część metod projektowych zapoŝyczona z informatyki i projektowania wizualnego 20
Podsumowanie niewiele modeli teoretycznych przewaŝaj ają metody eksperymentalne i oceny eksperckie stopniowe poszerzanie modeli o sferę ekonomiczną beyond user interfaces dopasowanie funkcjonalności ci i zawartości do zmiennego kontekstu sytuacyjnego do stylu Ŝycia uŝytkownika u czynniki kulturowe projektowanie funkcjonalne, uŝytkowe u i biznesowe nadal duŝe e moŝliwo liwości rozwoju 21
Koło Naukowe HCI PJWSTK, 10 marca 2008r. Dziękuj kuję Proszę o pytania Marcin.Sikorski@pjwstk.edu.pl http://www.marcinsikorski.net 22