1 Rynek szkole ń w sektorze MSP Raport z badania przeprowadzonego przez firm ę ItComs sierpie ń 27
2 Spis treści Wstęp 3 1. Popyt na usługi szkoleniowe 4 2. Tematyka szkoleń 4 3. Zamknięte czy otwarte? 5 4. Preferowane ceny szkoleń otwartych 6 5.1. Niska cena równa się niska jakość...? 7 5. Preferowane ceny szkoleń zamkniętych 8 6.1. Niska cena równa się niska jakość...? 9 6. Gdzie szukamy informacji o... 1 Wnioski 11
3 Dlaczego? Rynek szkoleń w Polsce przechodzi fazę dymanicznego rozwoju i podlega nieustannym zmianom. Zmieniają się zarówno gusty potencjalnych odbiorców jak i obszary, które wykazują się największą chłonnością ofert. Po co? Biorąc pod uwagę trendy na rynku szkoleń, firma ItComs opracowała wyniki badań przeprowadzonych w sierpniu 27 roku w sektorze MSP na terenie Polski. Celem badania było rozpozannie obecnego rynku szkoleń, okreśnienie preferencji co do formy szkoleń (zamknięte otware) oraz ceny. Jak? Badanie zostało przeprowadzone w sierpniu bieżącego roku na podstawie ankiety internetowej. Zostały nim objęte przede wszystkim małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność na terenie Polski. Ankieta wyświetlana była losowo. W jej ramach zebrano 2 kwestionariuszy.
4 Popyt na usługi szkoleniowe Zdecydowana większość firm zauważa konieczność ustawicznego rozwoju w rożnych kierunkach. Ze szkoleń nie korzystają tylko międzynarodowe korporacje, ale także firmy z sektora MSP. Ponad 65% tych przedsiębiorstw deklaruje, że korzysta z usług szkoleniowych. Czy w Pana/Pani firmie są organizowane szkolenia? Tak Nie Tematyka szkoleń Największe inwestycje firmy MSP są w stanie przeznaczyć na szkolenia z zakresu sprzedaży (42,11%), szkolenia menedżerskie (35,96%), marketingowe (31,5%). Ponadto często wskazywano potrzebę organizowania doszkalania z dziedzin takich jak informatyka czy zasoby ludzkie. Wśród odpowiedzi znalazła się także dość obszerna rubryka inne. Tematyka tam wskazana najczęściej podkreślała przydatnośc organizowania szkoleń specjalistycznych w zależności od prowadzonej działalności (logistyczne, zarządzanie dotacjami unijnymi szkolenia prawne, produkcyjne, jakościowe, technologiczne, BHP, źródła pozyskiwania dotacji, weterynaryjne, fryzjerskie, zabezpieczania materiałów wybuchowych, noiwe technologie w branży chemicznej, kosmetyczne, budowlane). Jednak oprócz tak konkretnych zagadnień pojawiały się także odpowiedzi podkreślające przydatnośc tzw. szkoleń doskonalących umiejętności miękkie takie jak negocjacje, szkolenia psychologiczne, pedagogiczne, savoir vivre.
5 5 47,5 45 42,5 4 37,5 35 32,5 3 Jaka tematyka szkoleń interesuje lub interesowałaby Pana/Panią najbardziej? 27,5 25 22,5 2 17,5 15 12,5 1 7,5 5 2,5 sprzedaż menadżerskie marketing inne informatyczne zasoby ludzkie Zamknięte czy otwarte? Jeśli chodzi o formę szkoleń to większość respondentów nie ma dokładnie sprecyzowanych wymagań (47,37%). 27,19% preferuje szkolenia w formie zamkniętej, z kolei 25,44% skłania sie ku szkoleniom otwartym. Jakie szkolenia Pan/Pani preferuje? jest mi to obojętne zamknięte otwarte
6 Preferowane ceny szkole ń otwartych Najbardziej podzielone opinie były w odpowiedzich na pytanie: Ile najwięcej byłby Pan/Pani skłonny zapłacić za szkolenie otwarte? Wybrane ceny wahały się od zł aż do 7 zł. Najwięcej osób zapłaciłoby za szkolenie otwarte 5 zł za jedną osobę wydelegowaną (15,79%). Bardzo częstymi odpowiedziami były sumy: 1 zł (9,65%%), 2 zł (6,14%), 1 zł (5,26%); 3 zł; zł, 15 zł (4,39%). Pojawiały się także przedział cenowy dogodne dla szkoeleniobiorców: od 5 zł do 1 zł. Poza tymi odpowiedziami ankietowani różnicowali cenę w zależności od ilości osób uczestniczących w szkoleniu czy ilości dni. Nie bez znaczenia pozostawały także specjalne czynniki, które według respondentów determinują cenę. Inne propozycje cenowe sięgały pułapu 5 zł, 6 zł, a nawet 7 zł. Taka różnorodność wynika zarówno ze zróżnicowania branżowego, zróżnicowania poziomu wiedzy na temat dzisiajszego rynku szkoleń i wielkości firmy. 3 27,5 25 22,5 2 17,5 15 12,5 1 7,5 5 2,5 Preferowana cena szkoleń otwartych 3, zł 2 5, zł 2, zł 1 5, zł 1 4, zł 1 2, zł 1, zł 7, zł 5, zł 4, zł 3, zł 25, zł 2, zł 15, zł 1, zł 5, zł 5, zł, zł inna cena
7 Niska cena równa si ę niska jako ść...? słów kilka o powią zaniach ceny z jakości ą (szkolenia otwarte) Często z ceną kojarzona jest jakość usługi, dlatego w ankiecie umieszczono kolejne pytanie: Jaką cena za szkolenie otwarte był(a)by Pana/Pani zdaniem zbyt niska, sugerowałaby niską jakość? Tutaj zdania też były podzielone. Część osob twierdziła, że takie pytanie w ogóle nie powinno zostać zadane ze względu na brak takich kategorii oceny produktu. Dobra jakość nie zawsze idzie w parze z wysoką ceną, a wiele profesjonalnych firm oferuje szkolenia za darmo lub za niewielka dopłatą. Duże znaczenie przy odpowiedziach miał także fakt dofinansowywania szkoleń z funduszy unijnych, co z kolei wpływa na fakt częstego mylnia ceny szkolenia bez dofinansowania i z dofinansowaniem. Dla ankietowanych większe znaczenie od ceny szkolenia ma wielkość firmy, ktora szkolenia to przeprowadza. Jednak większość odpowiedzi wyraźnie wskazuje na kojarzenie jakości z ceną. Ponad 35% twierdzi, że kwoata od zł do 1 zł sugerowałaby niską jakość; 22,81% podaje kwotę 1 zł. Duży odsetek, bo aż 1,53% pytanych twierdzi, że kwota 5 zł za szkolenie to zdecydowanie za mało, by uznać je za efektywne. Jednak odpowiedzi ujmujące kwoty powyżej 5 zł prawie nie padały. Tylko 1,75% ankietowanych wskazało kwotę powyżej 5 zł,,88% - 1 zł oraz,88% - 15 zł. Jaką cena za szkolenie otwarte był(a)by Pana/Pani zdaniem zbyt niska, sugerowałaby niską jakość? 4 37,5 35 32,5 3 27,5 25 22,5 2 17,5 15 12,5 1 7,5 < zł; 1 zł) 1, zł (1 zł; 2 zł) 2, zł (2 zł; 5 zł) 5, zł (5 zł; 1 zł) 1, zł powyżej 1 zł nie wiem inna odpowiedź Spółka 5zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla Miasta St. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem 2,5 KRS 272239, NIP 527252673, 1-22 Warszawa, ul. Wolska 75/58, tel. (22) 213 17 5, mail: biuro@itcoms.pl
8 Preferowane ceny szkole ń zamkniętych Podobne pytanie o cenę zadano ankietowanych jeżeli chodzi o szkolenia zamknięte. Wahlarz odpowiedzi był także szeroki. Ceny wahały się od zł aż do 1 zł. Najwięcej respondentów zapłaciłoby za szkolenie zamknięte kwotę 5 zł, czyli podobnie jak w przypadku szkolenia otwartego. Jednak wyraźnie zaznacza się grupa odpowiedzi wyższych niż 5 zł. Najczęściej w tym obszarze padają kwoty 1 zł i 3 zł. Badani często odróżniali cenę za dzień, za osobę, grupę. Podkreślano zależność ceny od długości szkolenia i ilości osób, co związane jest z podziałem kosztów firmy oraz od jakości szkolenia. Zbiór wartości inna cena zawiera przede wszystkim odpowiedzi z czterech przedziałów: zł do 5 zł; od 5 zł do 1 zł; od 1 zł do 15 zł oraz od 15 zł do 2 zł, przy czym najwięcej wskazań było z przedziału powyżej 5 zł do 1 zł. Koniecznym wnioskiem przy porównywaniu cen szkoleń zamkniętych i otwartych jest to, że respondenci są w stanie zapłacić więcej za szkolenie zamknięte. Może to być interpretowane jako wiązanie ze szkoleniami zamkniętymi większej jakości i efektywności, gdyż są one przygotowywane na potrzeby konkretnej firmy i dostosowywane tym samym do jej specyficznych wymagań, co może umknąć przy szkeleniach otwartych. 17 16 15 14 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Preferowana cena szkoleń zamkniętych 1, zł 6, zł 5, zł 4, zł 3, zł 2 5, zł 2, zł 1 5, zł 1, zł 8, zł 6, zł 5, zł 3, zł 25, zł 2, zł 15, zł 1, zł, zł nie wiem inna cena
9 Niska cena równa si ę niska jako ść...? słów kilka o powiązaniach ceny z jakości ą (szkolenia zamkniętete) O tym, że cena wiązana jest z jakością szkolenia świadczą odpowiedzi na kolejne pytanie: Jaką cena za szkolenie zamknięte był(a)by Pana/Pani zdaniem zbyt niska, sugerowałaby niską jakość? Najwięcej 23,68% respondentów stwierdziło, że cena poniżej 1 zł za szkolenie zamknięte sugerowałaby niską jakość; 17,54% wskazało kwotę 1 zł; 3,51% - wartość z przedziały od 1 zł do 2 zł; 1, 53% - 2 zł. Czyli ponad 55% ankietowanych odpowiedziało, że cena 2 zł i mniej kojarzy im się z nieefektywnością. Padały także odpowiedzi, że cena nie ma zanczenia i nie można posługiwać się takimi pojeciami ceny, bo nie ma to najmniejszego znaczenia w przejawianiu się efektywności usługi. Co ważna trzeba zauważyć, żę ceny podawane w przypadku szkoleń zamkniętych są wyższe od cen wskazywanych przy szkoleniach otwartych. Może to wynikać z łączenia szkoleń zamkniętych z dopasowanie do konkretnej potrzeby konkretnego odbiorcy. Jaką cena za szkolenie zamknięte był(a)by Pana/Pani zdaniem zbyt niska, sugerowałaby niską jakość? 27,5 25 22,5 2 17,5 15 12,5 1 7,5 < zł; 1 zł) 1, zł (1 zł; 2 zł) 2, zł (2 zł; 5 zł) 5, zł (5 zł; 1 zł) 1, zł powyżej 1 zł inna odpowiedź 5 2,5
1 Gdzie szukamy informacji o......szkoleniach? Te wątpliwości zostały rozwiane przez następne pytanie. Ponad 86% respondentów wskazało Internet jako źródło, po które najchętniej sięga. Następnie wymieniano informacje uzyskiwane od znajomych i współpracowników (64,4%); prasę branżową (43,86%); informację gospodarczą (1,53%); prasę ogólną (7,2%); książkę telefoniczną (,88%) oraz inne źródła, wśród których królują oferty wysyłane mailem. 1 9 8 Źródła informacji 7 6 5 4 3 Internet znajomi/współpracownicy prasa branżowa informacja gospodarcza inne prasa ogólna książka telefoniczna 2 1
11 Wnioski 1. Ponad 65% przedsiębiorstw z sektora MSP korzysta z usług szkoleniowych. 2. Firmy wykazują popyt głównie na szkolenia z zakresu sprzedaży i obsługi klienta, umiejętności mamagerskich, dziedzin marketingowych i informatyki. 3. Większość firm nie ma sprecyzowanych wymagań co do formy szkolenia. 4. W podawanych przez respondentów preferowanych cenach szkoleń zarówno otwartych jak i zamkniętych występują duże rozbieżności. Zauważalną tendencją jest to, że klienci są w stanie zapłacić więcej za szkelenie zamknięte. 5. Ankietowani w większości wiążą cenę oferowanej usługi z jej jakością. Niska cena świadczy o braku profesjonalizmu. Trend ten jest znacznie silniejszy w przypadku szkoleń zamkniętych. 6. Internet pozostaje najbardziej wpływowym źródłem informacji. Próch niego duża wage mają informacje uzyskiwane od znajomych i współpracowników oraz prasa branżowa. Coraz częsciej podawane są ofery przesyłane przez firmy drogą mailową.